Schrijfwijzer en redactierichtlijnen Engelstalige teksten
Samengesteld op 23-08-2012 (vorige versie: 06-02-2012)
1
Voorwoord Deze schrijf- en redactiewijzer bevat richtlijnen voor iedereen die zich bezighoudt met het produceren (schrijven, redigeren, corrigeren) van Engelstalige teksten, o.a. voor HAN English. De schrijfwijzer is vooral bedoeld als leidraad. Eenvormigheid in schrijfwijze en correcte spelling dragen bij aan de professionaliteit en kwaliteit van de hogeschool.
Met behulp van deze schrijfwijzer proberen we iedereen op weg te helpen. Deze schrijf- en redactiewijzer is voortdurend in ontwikkeling. Daarom stellen we reacties en tips voor het verder ontwikkelen van dit document zeer op prijs! Je kunt je e-mail sturen naar
[email protected].
Handige verwijzing
De Nuffic glossary (Dutch-English terminology for describing higher education in the Netherlands). Ga naar: http://nufficglossary.nuffic.nl/
Augustus 2012, HAN Talencentrum
2
Inhoud Voorwoord ......................................................................................................................................... 2 Handige verwijzingen ....................................................................................................................... 2 1 Algemeen ........................................................................................................................................ 4 1.1 Brits-Engels versus Amerikaans-Engels.......................................................................................................... 4 1.2 Cijfers, getallen, valuta, symbolen, tekens ....................................................................................................... 5 1.3 Telefoon- en faxnummers ................................................................................................................................. 5 1.4 Adressen ............................................................................................................................................................... 6 1.5 Datum .................................................................................................................................................................. 6 1.6 Tijdsaanduiding .................................................................................................................................................. 6 1.7 Namen van personen en titels .......................................................................................................................... 6 1.8 Hoofdletters of kleine letters? ........................................................................................................................... 7 2 Academische en HAN termen ....................................................................................................... 9 2.1 HAN University of HAN University of Applied Sciences?......................................................................... 9 2.2 Bachelor-masterterminologie ............................................................................................................................ 9 2.3 Engelse benaming wereldnamen, interessegebieden, faculteiten en opleidingen ...................................10 2.4 Lector-Kenniskring-Kenniskringlid in Engels ............................................................................................10 2.5 Schrijfwijze van veelvoorkomende zinnen en woorden .............................................................................11 3 Redactierichtlijnen opleidingsteksten .......................................................................................... 12 2.1 Aanspreekvormen .............................................................................................................................................12 2.2 Toon en stijl .......................................................................................................................................................12
3
1. Algemeen 1.1
Brits-Engels versus Amerikaans-Engels
De HAN kiest voor de Brits-Engelse spelling. Let daar op bij de redactie van teksten. Een aantal belangrijke verschillen met de Amerikaans-Engelse schrijfwijze staan hieronder op een rij: -re British
-er American
-our British
-or American
fibre centre theatre metre
fiber center theater meter
honour labour favour colour
honor labor favor color
-ll British
-l American
-ise British
traveller counsellor marvelled levelled
traveler counselor marveled leveled
summarise analyse apologise organise
-ize American summarize analyze apologize organize
Uitzondering hierop: enrol enroll enrolment enrollment enrolled enrolled -ogue British
-og American
-ence British
-ense American
catalogue dialogue analogue
catalog dialog analog
defence offence pretence
defense offense pretense
British American programme program For computer software, British English uses the American spelling. British American practise (oefenen) practice The noun [oefening] is spelt ‘practice’ in both regional variants. British American licence (vergunning) license The verb [vergunning verlenen] is spelt ‘license’ in both regional variants.
4
1.2 Cijfers, getallen, valuta, symbolen, tekens Voor geldbedragen en studiepunten gebruik je getallen en het euroteken: € 200 (dit is niet nieuw, maar omdat er diverse manieren zijn, wel opgenomen in deze wijzer) Bij bedragen van duizend en hoger schrijf je een komma ipv een punt: 2,000 (NIET 2.000) Bij studiepunten en andere getallen met in het Nederlands cijfers achter de komma worden juist wel punten gehanteerd: 7.5 ECTS credits 8.6% € 17.90 Semester of jaaraanduidingen schrijf je met cijfers en niet voluit: ‘1st year’ en niet ‘first year’. Dit geldt ook voor nummers in het algemeen – als cijfers en niet voluit schrijven: ‘supervision takes place in small groups of 3 to 4 students’. Over de schrijfwijze van de studiepunten, zegt Nuffic het volgende: Het is belangrijk om te benadrukken dat in het Europese hoger onderwijs wordt gesproken van ECTS credits en niet van European Credits (EC). Deze laatste term kan namelijk tot misverstanden leiden, omdat de sector Vocational and Educational Training (VET) in Europa werkt aan een eigen Europees studiepuntensysteem, aangeduid met de afkorting ECVET. In de rest van Europa wordt consequent gesproken van ECTS-credits. Bron: http://www.nuffic.nl/expertise/bolognaproces/european-credit-transfer-and-accummulation-system-ects
1.3 Telefoon- en faxnummers Voor nationale telefoonnummers schrijf je het kengetal tussen haakjes: T (026) 353 59 86 of via fax: F (026) 353 59 00 Let op de spaties in het telefoon- of faxnummer. Voor internationale teksten schrijf je het telefoonnummer zonder haakjes en met de landcode: T +31 26 353 59 86 (dus geen streepjes er tussen) of fax: F +31 353 59 00. Let op de spaties in het telefoon- of faxnummer.
5
1.4 Adressen Let op: in een adres schrijf je ‘Netherlands’ en niet ‘The Netherlands’: Jan Janssen HAN University of Applied Sciences P.O. Box 5171 NL 6802 GT Arnhem Netherlands T +31 26 369 12 34 F +31 26 369 45 67 E
[email protected] W www.han.nl/english 1.5 Datum Het jaartal en de dag in cijfers, de maand in woorden 1 March 2004. De maand krijgt in het Engels een hoofdletter. In een lopende tekst hoef je niet ‘on the 1st of March 2004’ te schrijven – ‘on 1 March 2004’ is voldoende. 1.6 Tijdsaanduiding Openingstijden en tijden van afspraken in cijfers op Engelse wijze met voor de middag (am) en na de middag (pm). 9.30 am - 2 pm Het verschil tussen ‘tot’ en ‘tot en met’ wordt meestal niet gemaakt in het Engels. ‘Monday to Friday’ betekent maandag tot en met vrijdag. Hetzelfde geldt voor data, bijvoorbeeld ’18 September to 20 October’.
1.7 Namen van personen en titels In Engelssprekende landen is het gebruikelijk om een docent op een universiteit ‘doctor’ of ‘professor’ te noemen. In Nederland heerst er een veel informeler sfeer en wordt dit niet zo gauw gedaan, maar bij teksten van formele aard of waarbij je duidelijk wilt maken dat een docent een hoge kwalificatie heeft, is het gepast om de titel Dr, Prof of Assoc Prof (zie tabel) te gebruiken. De titel ‘drs’ bestaat niet in het Engels. Een vergelijkbare titel in het Engels komt achter iemands naam, zoals MSc, MA, MBA, MEd (zie tabel blz. 7). Deze titulatuur wordt minder snel gebruikt dan Dr/Prof, maar op een visitekaartje is het wel gebruikelijk. Gebruik initialen en titulatuur alleen in opsomminglijsten waarbij dit wenselijk is. De titels worden niet uitgeschreven, gebruik de afkortingen. Titels achter iemands naam, bijvoorbeeld MA, BA, worden niet gevolgd door een punt.
6
Gebruik nooit een Engelse en Nederlandse titel door elkaar. In het Engels wordt drs. Rijk van Kooij dus: Rijk van Kooij MBA of Rijk van Kooij MSc. En alleen de hoogste titel wordt gebruikt. ‘Prof Dr William Smith’ is dus fout. Engelse titels vóór de naam: Nederlandse titel mw./mevr.
Engelse titel (vóór de naam) Ms
dhr. dr. prof. lector
Mr Dr Prof Prof
Associate lector
Assoc Prof
Opmerking Mrs en Miss zijn ook gebruikelijk, maar Mrs geeft aan dat iemand getrouwd is en Miss dat iemand niet getrouwd is. Vaak weet je dit niet, dus gebruik ‘Ms’
‘Lector’ bestaat ook in het Engels, maar zegt niet zoveel. Daarom de keuze ‘Professor’ (bron: Nuffic glossary).
Engelse titels achter de naam: Nederlandse titel
Engelse titel
Betekenis
ir. mr. drs.
MSc LLM MSc MA MBA MEd
Master of Science Master of Laws Master of Science Master of Arts (letteren) Master of Business Administration Master of Education
(achter de naam!)
1.8 Hoofdletters of kleine letters? De namen van de bacheloropleidingen en masterprogramma’s zelf schrijf je altijd met hoofdletters, ook in lopende tekst: He is doing the Masters in Information Systems Development. Ook de namen van de instituten, opleidingen of cursussen schrijf je altijd met hoofdletters, ook in lopende tekst: In the 1st year you will take the international course Business Communication. Als we het woord faculteit, departement, dienst of universiteit in het algemeen bedoelen, dan schrijven we deze woorden met kleine letters: To find out if your university or department is included in an exchange agreement with HAN University of Applied Sciences, please contact your local exchange coordinator. Voor namen van onderdelen binnen de hogeschool geldt dat het woord faculteit, departement, dienst, instituut of onderzoekschool met een hoofdletter geschreven wordt. De eerste letter van
7
de naam van de faculteit, departement, dienst, instituut of onderzoekschool volgt ook in kapitalen. Titels zoals ‘Professor’ schrijf je altijd met een hoofdletter: Professor Jan Jansen. Als we het woord in het algemeen bedoelen, dan schrijven we het met een kleine letter: There are three professors working at the department. Hetzelfde principe geldt voor de titel van een lectoraat. Als titel met hoofdletters: The Research Group for Innovation investigates ….. In het algemeen met kleine letters: HAN has numerous research groups.
8
2. Academische en HAN termen 2.1 HAN University of HAN University of Applied Sciences? Omdat we ons willen profileren als HAN University of Applied Sciences, communiceren we dit voluit. Mocht de tekst overschreeuwd worden door HAN University of Applied Sciences, gebruiken we gewoon ‘HAN’ (niet ‘the HAN’). We gebruiken ‘HAN University’ niet, omdat we ons niet mogen profileren als universiteit, alleen als een ‘university of applied sciences’.
2.2 Bachelor-masterterminologie Het College van Bestuur heeft de (Nederlandse) terminologie vastgesteld met betrekking tot bijvoorbeeld de benaming van masterprogramma’s, bachelor-masterjargon en titulatuur. Kijk voor een volledig overzicht van de door de HAN gehanteerde bachelormasterterminologie op HAN Insite (Insite CvB – Over de HAN – Organisatie): BAMA-overzicht. Hier vind je ook de Nederlands-Engelse woordenlijst met de vertaling van de belangrijkste en veelvoorkomende bachelor- en mastertermen. De officiële bachelortitels bevatten wel hoofdletters. Zoals: Bachelor of Economics Bachelor of Communications Bachelor of Social Work Course vs programme De Engelstalige opleidingen worden sinds 2011 niet meer ‘programmes’ genoemd, maar ‘courses’. De aparte vakken worden dan ‘subjects’. Dit besluit heeft te maken met een betere vindbaarheid van de website. Ter onderbouwing van deze keuze: het woord ‘course’ is veel breder van betekenis dan het Nederlandse ‘cursus’. ‘Course’ wordt zowel gebruikt voor een hele opleiding als voor een korte cursus. Oxford en Cambridge University, niet de minsten, hanteren ook het woord ‘course’ om hun opleidingen aan te duiden. Bachelor’s vs Bachelors Hoewel ook andere versies voorkomen met ’s is het besluit gevallen om niet te kiezen voor Bachelor’s course etc. (apostrof voor de s), maar Bachelors course: If you wish to follow a Bachelors course in Communication, you must have a sufficient level of English Exchange course De term ‘exchange course’ wordt gebruikt in de communicatie met international studenten. Voor de Nederlandse studenten wordt de term ‘minor’ gebruikt. Dit om misverstanden te voorkomen; de term ‘minor’ betekent in elk nationaal onderwijssysteem weer wat anders.
9
2.3 Engelse benaming wereldnamen, interessegebieden, faculteiten, afdelingen en opleidingen Voor de rest van de benamingen hanteren we wat is vastgesteld via de CvB-lijst, te vinden op Insite CvB (zie 2.2). NL HAN, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Bachelor Opleidingen * Masteropleidingen en Onderzoek * Faculteit Economie en Mangement **
EN HAN University of Applied Sciences Bachelors Courses Masters Courses and Research Arnhem Business School (voor de Engelstalige opleidingen) Faculty of Business Management and Law (voor de faculteit in zijn geheel) Faculteit Gezondheid Gedrag en Maatschappij Faculty of Health and Social Studies ** Faculteit Techniek ** Faculty of Engineering Faculteit Educatie ** Faculty of Education Informatica Communicatie Academie **** Academy for Communication and Information (instituut dat onder faculteit Techniek valt) Technology Centrum voor Ondernemerschap HAN Centre for Entrepreneurship Economie, Management en Recht *** Business Management and Law Techniek en Life Sciences*** Engineering and Life Sciences Informatica, Media en Communicatie *** Information Technology, Media and Communication Onderwijs en Opleiden *** Education Gedrag en Maatschappij *** Social Studies Gezondheid *** Health Sport en Beweging *** Sports and Exercise * Wereldnamen (alleen van toepassing op de splash pagina) ** Faculteiten *** Interessegebieden Organisatieonderdelen NE HAN CvB HAN VoorlichtingsCentrum HAN Expertise Centrum HAN Automotive HAN Biocentre Studentenstatuut Studiecentrum
EN HAN Excecutive Board HAN Information Centre HAN Centre of Expertise HAN Institute of Automotive HAN Biocentre Student Charter Multimedia & Study Centre
10
2.4 Lector-Kenniskring-Kenniskringlid in Engels Lectoraat research group Lector professor Associate lector associate professor Kenniscentrum research centre Kenniskring research group NB: in het Engels wordt dus geen onderscheid gemaakt tussen lectoraat en kenniskring. Als het gaat over het bijzondere van een kenniskring – breed netwerk van zowel academici als professionals, dan kun je ‘network’ gebruiken Kenniskringlid research fellow Naam lectoraat X in het Engels Alle woorden met een hoofdletter, behalve ‘and’. Het woord ‘and’ wordt vervangen door ‘&’: Research Group for Vehicle Acoustics Research Group for Data Architectures & Metadata Management
2.5 Schrijfwijze van veelvoorkomende zinnen en woorden
Masters course Bachelors course Exchange course Intensive course Summer course Study career coach (studieloopbaanbegeleider) Institute director (instituutsdirecteur) Deputy director (adjunct-directeur) Tailor-made course [Let ook op het minteken tussen Tailor en made, bron: Nuffic website] Applicants must have an MBO / HBO-diploma [let op de ‘n’ in ‘an’ en MBO / HBOdiploma altijd cursiveren en met kapitalen schrijven]. We also offer this Bachelors course as a part-time study [Als het programma ook in deeltijd wordt aangeboden] E-mail. [met streepje; zonder streepje is niet fout, maar we kiezen voor deze. Houd dit aan]
11
3 Redactierichtlijnen opleidingsteksten 3.1 Aanspreekvormen Probeer zo min mogelijk over ‘us’ te spreken; dat is erg zendergericht. Spreek alleen over ‘us’ of ‘we’ als je daarmee verwijst naar de HAN. Het is wel zo persoonlijk om een pagina niet de titel ‘Propedeuse’ mee te geven maar: ‘What will you learn during the 1st year?’. Voor de duidelijkheid: voorkeur gaat dus uit naar een persoonlijke stijl en het you-perspectief (dus niet: ‘What will I learn during the 1st year?’.
3.2 Toon en stijl Serieus en gemotiveerd De doelgroep internationale studenten zijn middelbare scholieren in het buitenland (en buitenlandse scholieren aan een IB-school hier in Nederland) en tweede- en derdejaarsstudenten die een bacheloropleiding volgen aan een buitenlandse universiteit. De doelgroep van de masteropleidingen is volwassenen met een opleidingsniveau vergelijkbaar met een bacheloropleiding. Daarnaast zijn het ook vaak mensen die al werken of schooldecanen. Zij zijn serieus en doorgaans zeer gemotiveerd.. De toon en aanspreekvorm mag informeel zijn, maar vermijd al te populair en schreeuwerig taalgebruik. Je oriënteren op een opleiding is een serieuze zaak. Kinderachtig, trendy of te populair taalgebruik passen daar niet bij. Interactie (‘You appeal’) Maak contact met de lezer, bijvoorbeeld door hem/haar aan te spreken. WEL: You may complete the Bachelors course with either a thesis or work placement. NIET: The Bachelors course can be completed with a thesis or an internship. Vermijd vaktermen en jargon De doelgroep weet vaak al iets van het betreffende vakgebied. Je kunt dus wel vaktermen gebruiken maar doe dit met mate. De teksten moeten wel begrijpelijk blijven voor zowel de doelgroep als intermediairs. Formuleringen zijn beknopt Voor een groot deel van de doelgroep waarvoor de teksten zijn bedoeld is Engels niet de moedertaal, dus het is erg belangrijk om korte zinnen te hanteren en het taalgebruik eenvoudig te houden. Vuistregel: gemiddeld aantal woorden per zin ligt tussen de 10-20, maar probeer de lengte van je zinnen te variëren.
12