PRAKTISCH BEKWAAMHEIDSEXAMEN VOOR ERKENDE BOEKHOUDERS EN ERKENDE BOEKHOUDERS FISCALISTEN BIBF KB van 20 januari 2003 (B.S. 12/02/2003), gewijzigd bij KB van 10/08/2005
SCHRIFTELIJKE PROEF
05 MEI 2007 Algemene Instructies Maximale examenduur: 09.00 uur tot 14.00 uur Gelieve op ELK blad van deze examenreeks uw naam, voornaam en lidnummer (zie oproepingsbrief) te vermelden Het gebruik van een rekenmachine, een rekeningenstelsel en wetboeken (WIB, BTW, Vennootschapsrecht etc….) is toegelaten voor zover er geen persoonlijke notities in werden opgenomen. Dit examen bestaat een reeks vragen , gegroepeerd in 3 deeldomeinen : Boekhouding (40 punten), Fiscaliteit (35 punten), Vennootschapsrecht en andere rechtstakken (25 punten) De resultaten worden toegestuurd van zodra de correctoren alle exemplaren hebben verbeterd. Deze vragenlijst (MET modelantwoorden) zal uiterlijk 15 dagen na dit examen op de website worden gepubliceerd. Om toegelaten te worden tot het mondeling gedeelte voor het bekomen van de titel van erkend boekhouder BIBF, dient de kandidaat minstens 50% van de punten op het schriftelijk gedeelte te behalen en bovendien minstens 60 % van de punten op deeldomein boekhouden en 50% op het vak deontologie. De kandidaten erkend boekhouder fiscalist dienen bovendien minstens 60 % te behalen op het deeldomein inzake fiscaliteit (= 21 op 35 punten op deeldomein II). VEEL SUCCES !!!!!!
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
1
DEELDOMEIN BOEKHOUDING
…/40 …/15
A.
ALGEMENE BOEKHOUDING
A.1
Boek een kapitaalverhoging van 50.000 EUR door middel van incorporatie van beschikbare reserves. Antwoord
133 100
Beschikbare reserves Aan Geplaatst kapitaal
50.000,00 50.000,00
Referte: advies CBN nr 121/3 A.2
De bank verleent een huurwaarborg van 18.000 EUR ten gunste van de eigenaar van de gebouwen die door de onderneming worden gehuurd. Ze rekent elk kwartaal een vergoeding aan van 45 EUR. Geef de verschillende boekingen die betrekking hebben op deze bankwaarborg. Antwoord
000 001
657 550
Crediteuren van de onderneming, houders van door derden gestelde zekerheden Aan Derden, stellers van zekerheden voor rekening van de onderneming
Diverse financiële kosten Aan Kredietinstellingen
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
18.000,00 18.000,00
45,00 45,00
2
A.3
Op welke rekening (of waardeverminderingen op:
ten
minste
op
welke
rubriek)
boekt
u
a. Vorderingen geboekt onder de financiële vaste activa? b. Overige vorderingen op ten hoogste één jaar (klasse 41) ? Antwoord a. op rekening 661 b. op rekening 6510
A.4
Een vennootschap betaalt, in de loop van het boekjaar, een enkele voorafbetaling voor de belastingen ten belope van 10.000,00 EUR. Ze ontvangt interest op een termijnbelegging: het netto bedrag toegekend door de bank bedraagt 425,00 EUR. Bij het afsluiten van het boekjaar wordt vastgesteld dat de belasting op het resultaat lager is dan de vooruitzichten; volgens de berekeningen van de boekhouder bedraagt de belasting slechts 6.265,00 EUR. Geef het geheel van de boekingen m.b.t. deze gegevens. Antwoord
6700 Verschuldigde of gestorte belastingen en voorheff. 550 Aan Kredietinstellingen
10.000,00
6700 Verschuldigde of gestorte belastingen en voorheff. 550 Kredietinstellingen 751 Aan Opbrengsten uit vlottende activa
75,00
4120 Terug te vorderen belastingen en voorheffingen 6701 Aan Geactiveerde overschotten van belastingen en voorheffingen
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
3
10.000,00
425,00 500,00
3.810,00 3.810,00
B.
WETGEVING OP DE BOEKHOUDING EN DE JAARREKENING VAN DE ONDERNEMING + OPSTELLEN, ANALYSE EN KRITISCHE BEOORDELING VAN DE JAARREKENING …/15
B.1
Een leasingovereenkomst van een personenwagen loopt ten einde. Onder rubriek 25 vindt u de aanschaffingswaarde en de afschrijvingen. Ze bedragen respectievelijk 22.000,00 en 13.200,00 EUR. De optie wordt gelicht en de onderneming ontvangt een factuur van 1.158,00 EUR + 243,18 EUR BTW. Geef de boekingen naar aanleiding van het verstrijken van de overeenkomst. Antwoord
2400 Meubilair en rollend materieel 2529 Afschrijvingen op meub. en rollend mat. in leasing 2500 Aan Meubilair en rollend mat. in leasing 2409 Afschrijvingen op meub. en rollend materieel
2400 Meubilair en rollend materieel 411 Terug te vorderen BTW 44 Aan Leveranciers
B.2
22.000,00 13.200,00 22.000,00 13.200,00
1.279,59 121,59 1.401,18
Een vennootschap heeft in juli 2006 een factuur ontvangen van 23.000 EUR over kosten m.b.t. 2005. Ze heeft deze kosten, in 2006, in uitzonderlijke kosten geboekt omdat deze kosten betrekking hebben op een vorig boekjaar. Wat is uw standpunt? Antwoord De uitzonderlijke kosten zijn deze die geen verband houden met de gewone bedrijfsuitoefening van de vennootschap (definitie opgenomen in art. 96 KB 30 januari 2001). Het is niet omdat kosten betrekking hebben op een voorgaand boekjaar dat ze daarom uitzonderlijke kosten vormen. Ze zullen dus opgenomen worden in de rekeningen van klasse 61 en kunnen fiscaal eventueel wel verworpen worden (principe van de annualiteit van de belastingen)
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
4
B.3
Een vennootschap, gewone BTW-plichtige, ontvangt in januari 2007 een factuur van 2.420 EUR m.b.t. publiciteitskosten gedaan in 2006. Wat moet gedaan worden? Geef de boekingen. Antwoord In 2006 moet het bedrag buiten BTW als te ontvangen factuur worden geboekt.
61 444
Diensten en diverse goederen Aan Te ontvangen facturen
2.000,00 2.000,00
In 2007, bij het boeken van de factuur, wordt de rekening Te ontvangen facturen gedebiteerd; het is ook op dat ogenblik dat de BTW kan worden teruggevorderd.
444 411 44
2.000,00 420,00
Te ontvangen facturen Te recupereren BTW Aan Leveranciers
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
2.420,00
5
B.4
Hieronder vindt u uittreksels uit de jaarrekening over het boekjaar 2005 van een vennootschap.
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
6
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
7
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
8
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
9
a. Bereken de algemene liquiditeitsratio en de beperkte liquiditeitsratio. Welke besluiten trekt u? Hoe verklaart u het belangrijke verschil tussen beide resultaten? Antwoord algemene liquiditeitsratio: beperkte vlottende activa / (schulden op meer dan 1 jaar + overlopende rekeningen van het passief) hetzij: 372.223/(197.339+193.066) = 0,95 (in 2004: 0,40) beperkte liquiditeitsratio: (beperkte vlottende activa – voorraden – overlopende rekeningen van het actief ) / schulden op meer dan 1 jaar hetzij: 361.153 / 197.339 = 1,83 (in 2004: 0,53) In tegenstelling met de gebruikelijke vaststellingen, is de algemene liquiditeitsratio minder goed dan de beperkte liquiditeitsratio. Dit is te verklaren door het belangrijke bedrag geboekt op de overlopende rekeningen van het passief. b. Wat zijn de gevolgen, voor de financiële analyse, van de herwaardering geboekt in 2005? Antwoord Een merkelijke verbetering van de solvabiliteitsratio. In 2005, zonder de herwaarderingsmeerwaarde zou het eigen vermogen 117.234(000) bedragen en het balanstotaal 1.412.403(000) De solvabiliteitsratio zou 8,30% hebben bedragen. Met de herwaardering bedraagt de solvabiliteitsratio 35,12 %. Het bedrijfskapitaal, uitgedrukt onder vorm van een ratio, wijzigt eveneens. Zonder de herwaarderingsmeerwaarde, bedraagt het (700.981 – 583.747 + 28.347 + 876.417) / (1.623.927 – 583.747) = 0,9825 Met de herwaardering, bedraagt het: (700.981 + 28.347 + 876.417) / 1.623.927 = 0,9888 Het verschil tussen beide resultaten is uiterst gering; dit is te verklaren door het feit dat de teller en de noemer bijna gelijk zijn.
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
10
c. Welke belangrijke beslissingen werden in 2005 genomen van uit een financieel oogpunt? Antwoord De belangrijkste beslissing op financieel vlak is het vervangen van een groot deel van de schulden op ten hoogste één jaar door financiële schulden op langer termijn. Men stelt, inderdaad, een daling vast van de schulden op ten hoogste één jaar met 304.431(000) EUR en een stijging van de schulden op meer dan één jaar met 445.962(000) EUR. Bovendien, op basis van de jaarrekening, stelt men vast dat met de banken werd overeengekomen om in 2006 geen kapitaalaflossingen te moeten betalen. Deze maatregel was nodig omdat het bedrijfskapitaal, eind 2004, ruimschoots lager was dan 1: (179.487 + 25.417 + 430.455) / (1.053.624 + 12.500) = 0,5959. d. Wat is uw opinie over de resultaatverwerking van 2005? Indien u verneemt dat er een belangrijke wijziging in het aandeelhouderschap heeft plaatsgevonden, welke besluiten trekt u? Antwoord Men stelt een zeer belangrijke uitkering van dividenden vast. Het volledige resultaat van het boekjaar, het volledige overgedragen resultaat en een groot deel van de beschikbare reserves werden “opgebruikt” om deze dividenduitkering mogelijk te maken. Dit schept de indruk dat de nieuwe aandeelhouders een maximum bedrag hebben uitgekeerd om een deel van de aanschaffingsprijs van de deelneming te bekostigen.
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
11
C.
ALGEMENE BEGINSELEN VAN HET FINANCIEEL BEHEER
…/5
C.1
Een vennootschap verwerft een meerderheidsparticipatie in een andere vennootschap. Wat is het effect op de behoefte aan bedrijfskapitaal indien de verwerving wordt gefinancierd met een banklening op korte termijn? Antwoord Een meerderheidsbelang zal normaal onder de financiële vaste activa worden geboekt. De behoefte aan bedrijfskapitaal wordt niet beïnvloed door een wijziging van de vaste activa, noch door een wijziging van de financiële schulden. Inderdaad, de vaste activa komen voor in de bepaling van het bedrijfskapitaal terwijl de bankkredieten in de thesaurietoestand voorkomen.
C.2
Wat is het effect van het omzetten van reserves in het kapitaal op de financiële toestand van een vennootschap? Antwoord Het is een zuivere boekhoudkundige verrichting zonder enige rechtstreekse invloed op de financiële toestand van een vennootschap. Onrechtstreeks verhindert dit de uitkering van reserves door een beslissing van een gewone algemene vergadering; hierdoor wordt een groter deel van het eigen vermogen vastgelegd.
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
12
D.
ORGANISATIE VAN DE BOEKHOUDING EN DE ADMINISTRATIEVE DIENSTEN VAN DE ONDERNEMING. …/5
D.1
De boekhouder van de onderneming ontvangt de inkomende facturen en klasseert deze in een map “Te betalen facturen”. Hij stuurt een kopie naar de verantwoordelijke van de aankopen die de bestelling heeft geplaatst. De boekhouder heeft geen kopie van deze bestelling. Hij ontvangt van de verantwoordelijke van de aankopen de kopie van de factuur terug met zijn visum om te betalen. Eens betaald wordt de originele factuur uit de map “te betalen facturen” gelicht en in de andere map gestopt “betaalde facturen”. Per einde maand boekt de boekhouder de betaalde facturen door de boeking “kosten aan bank”. Geef uw oordeel over deze procedures. …../2 Hier worden twee fouten gemaakt : a. gebrek aan interne controle door de aankoper zelf en alleen te laten controleren of de levering overeenstemt met de bestelling en hiervoor zijn visum tot betalen te laten geven. b. De boekhouding is slecht georganiseerd : - de inkomende facturen moeten zonder verwijl ingeschreven worden; - de balansen geven geen beeld op de uitstaande schuld t.o. de leveranciers.
D.2
Een zelfstandige schrijnwerker stelt offertes op voor zijn cliënten met prijsaanduidingen. Wanneer de offerte aanvaard wordt, vraagt hij een eerste voorschot alvorens de werkzaamheden aan te vangen. Een tweede voorschot wordt gevraagd wanneer de werken halfweg zijn en het saldo wordt afgerekend bij het einde van de werken. Hij stelt op het einde van de werken één factuur op met vermelding “voldaan” voor het totaal der uitgevoerde werken. Is er een reden om hem te adviseren zijn werkwijze aan te passen ? Welk zijn de documenten die hij dient te bewaren? - De voorschotten moeten gefactureerd worden wanneer zij werden ontvangen - Op het einde van de werken, moet enkel nog het resterende saldo worden gefactureerd - Alle opgemaakte offertes moeten bewaard worden onafhankelijk van het feit of de cliënt al dan niet inging op het aanbod. - Alle facturen dienen eveneens bewaard te worden
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
13
…/35
DEELDOMEIN FISCALITEIT (inclusief beginselen van registratie- en successierechten alsook de beginselen inzake douane en accijnzen)
E.
BTW
E.1
Een BTW-belastingplichtige handelaar in textiel, die periodieke aangiften indient verkoopt, in 2007, een tweedehandse personenwagen aan een particulier voor de prijs van 1.000,00 €; De verkoper had de personenwagen ook tweedehands gekocht in 2005, voor de prijs van 5.000,00 €, onder de “ margeregeling “; Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen voor de verkoper. Oplossing : rooster 03 rooster 54
E.2
…/10
1.000,00 € 210,00 €
Een landbouwer, onderworpen aan de bijzondere landbouwregeling van artikel 57, van het BTW-wetboek, verkoopt een tweedehandse landbouwtractor, voor de prijs van 500,00 €, aan een BTW-belastingplichtige koper, die deze tractor zal gebruiken voor zijn economische activiteit. Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen voor zowel koper als verkoper. Oplossing : - verkoper : nihil - koper : rooster 83 : 500,00 €
E.3
Een geregistreerde aannemer van dakwerken herstelt het dak van een dokterswoning ( 18 jaar oud ), waarin ook zijn dokterskabinet is ondergebracht, voor de prijs van 2.000,00 €. De administratie van de directe belastingen heeft aanvaard dat de woning voor 40 % voor de economische doeleinden wordt aangewend. Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen bij de aannemer. Oplossing : rooster 01 : 2.000,00 € rooster 54: 120,00 €
E.4
Een geregistreerde aannemer van dakwerken herstelt het dak van een beenhouwerij ( 21 jaar oud ), waarin ook de beenhouwer met zijn gezin een gedeelte van de woning betrekt, voor de prijs van 2.000,00 €. De administratie van de directe belastingen heeft aanvaard dat de woning voor 60 % voor de economische doeleinden wordt aangewend. Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen voor zowel de beenhouwer als de aannemer. Oplossing: - aannemer: - beenhouwer:
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
rooster 45 : 2.000,00 € rooster 82 : 1.200,00 € rooster 87: 2.000,00 € rooster 56: 300,00 € rooster 59: 252,00 € 14
E.5
Een gemengde BTW-belastingplichtige ( natuurlijk persoon ), onderworpen aan het algemeen verhoudingsgetal van artikel 46, § 1, van het BTW-wetboek, heeft berekend dat zijn definitief verhoudingsgetal voor het jaar 2006 : 60 % bedraagt. Hij vermoedt dat zijn voorlopig verhoudingsgetal voor het jaar 2007 : 80 % zal zijn. In 2007 koopt hij een nieuwe personenwagen voor de prijs van 25.000,00 € (excl. BTW). Het voertuig wordt door de administratie van de directe belastingen aanvaardt, met een gebruik voor de economische doeleinden voor 40 %. Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen voor de koper. Oplossing: rooster 83 : 10.840,00 € rooster 59: 1.260,00 €
E.6
Een zelfstandig boekhouder (natuurlijk persoon) heeft in het jaar 2000, een nieuw appartement gekocht, onder de toepassing van de BTW, voor de prijs van 200.000,00 € excl. BTW. ( de grond buiten beschouwing gelaten). Hij heeft dit appartement steeds voor 100 % gebruikt voor zijn economische doeleinden van zelfstandig boekhouder. Op 01 mei 2007 wordt één vierde van dit appartement door zijn dochter, gratis, in gebruik genomen, voor private bewoning. Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen voor de boekhouder. Oplossing:
E.7
rooster 61 : 700,00 €
Een BTW-belastingplichtige wijnhandelaar houdt op 04/05/2007, 05/05/2007 en 06/05/2007 “ opendeurdagen “. Ter die gelegenheid kunnen de bezoekers wijnen en sterke dranken, gratis proeven. Op het einde van deze drie promotiedagen stelt hij vast dat voor de volgende bedragen (exclusief BTW) dranken gratis werden aangeboden aan de bezoekers: wijnen: aankoopprijs: 500,00 € verkoopprijs: 650,00 € sterkedranken:aankoopprijs: 200,00 € verkoopprijs: 260,00 € Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen voor de wijnhandelaar; Oplossing: -
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
wijnen: sterke dranken:
15
nihil rooster 03 : 200,00 € rooster 54: 42,00 € rooster 82: 242,00 €
E.8
Een Japanse gespecialiseerde publiciteitsfirma heeft in Japan publiciteit gevoerd voor de producten van een Belgische BTW-belastingplichtige, die hoopt op deze wijze zijn omzet in Japan te zien stijgen. De Japanse firma stuurt een factuur naar de Belgische firma ten bedrage van 10.000,00 €. Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen voor de Belgische firma. Oplossing: rooster 82: 10.000,00 € rooster 87: 10.000,00 € rooster 56: 2.100,00 € rooster 59: 2.100,00 €
E.9
Een Belgische BTW-belastingplichtige ( A ) heeft aan een Zwitserse firma precisiemateriaal gekocht ten bedrage van 5.000,00 € (excl. BTW). Onze Belgische BTW-belastingplichtige ( A ) heeft onmiddellijk deze goederen doorverkocht aan een andere Belgische BTW-belastingplichtige ( B ), voor de prijs van 8.000,00 € (excl. BTW). De goederen worden niet vervoerd en blijven bij de Zwitserse verkoper, tot dat de tweede Belgische koper ( B ) een klant gevonden heeft voor deze goederen. Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen voor zowel de eerste Belgische koper ( A ) als voor de tweede Belgische koper ( B ); Oplossing: ( A )
rooster 81: 5.000,00 € rooster 47: 8.000,00 €
(B)
rooster 81 : 8.000,00 €
E.10 Een Belgische BTW-belastingplichtige ( A ) verkoopt textielgoederen aan de Belgische BTW-belastingplichtige ( B ), voor de prijs van 10.000,00 € (excl. BTW). De koper ( B ) verkoopt deze goederen aan ( C ), een koper gevestigd in Rusland, voor de prijs van 15.000,00 € (excl. BTW). De Russische koper(C) komt de goederen zelf ophalen in België, in de magazijnen van de eerste verkoper ( A ), waar de goederen steeds zijn blijven liggen. Geef de roosters van de BTW-aangifte en de bedragen van zowel de eerste verkoper ( A ) als de tweede verkoper ( B ). Oplossing: ( A )
rooster 03: 10.000,00 € rooster 54: 2.100,00 €
(B)
rooster 47: 15.000,00 € rooster 81: 10.000,00 € rooster 59: 2.100,00 €
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
16
F.
PERSONENBELASTING
…/10
Overdracht van een handelsfonds F.1 De Heer André, 40 jaar oud, vestigt zich als handelaar in algemene voedingswaren op 12 Januari 1999. Hij koopt op 15 januari 1999 een onroerend goed dat moet dienen als magazijn, voor de som van 60 000,00 € , af te schrijven over 15 jaar. De rekken, kassa, roerende goederen hebben 20 000,00 € gekost en worden afgeschreven over een periode van 10 jaar. De handelaar wenst zijn aangifte te doen onder het forfaitaire regime (zonder jaarlijkse inventaris) . Regime : BTW tarief aan 6% voor 80% en aan 21% voor 20% van de aankopen/verkopen – Winstmarge 18%. De netto belastbare winst : jaarlijks gemiddelde van 3 400 ,00 € 1) Op 30 novemember 2005 besluit de Heer André om zijn handelszaak definitief stop te zetten hij draagt de uitbating hiervan dan ook over (gebouw, roerende goederen en stock) op 27 december 2005 aan een derde. De overdracht gebeurt tegen de totale som van 100 000,00 € , die gedetailleerd als volgt kan worden weergegeven : • Onroerend goed • Roerende goederen • Stock handelswaren • Handelsfonds
60 000,00 € 12 000,00 € 8 000,00 € (aankoopprijs 6 000,00 €) 20 000,00 €
2) Gelieve het (of de verschillende) belastingregime(s) te bepalen en maak de belastbare basis(sen) op van deze overdracht. Antwoord Bbare basis Definitieve stopzetting en de handelaar is geen 65 jaar 1. Overdracht van het fiscaal afgeschreven onr.goed Verkoop (Art 41 WIB 92) Restwaarde Meerwaarde onderworpen aan 16,5% (behoudens progressief tarief indien voordeliger) 2. Rekken en roerende goederen fiscaal afgeschreven Verkoop (Art 41 WIB 92) restwaarde Meerwaarde onderworpen aan 16;5% (behoudens progressief tarief indien voordeliger)
60 000,00 - 36 000,00 24 000,00
12 000,00 -8000,00 4.000,00
3. Stock wordt geacht verkocht te zijn. Deze moet gedetaxeerd worden 6 000, 00 x 80% = 4 800, 00 x 1, 18% = 5 664 x 6% = 340, 00 BTW 6 000, 00 x 20% = 1 200, 00 x 1, 18% = 1 416 x 21%= 290, 00 BTW NAAM : 17 VOORNAAM : LIDNUMMER :
Te recupereren BTW
637, 00
Meerwaarde die overeenstemt met het verschil Tussen verkoopprijs en de stockprijs Meerwaarde onderworpen aan progressief tarief 4.
8 000,00 6 000,00 2 000,00
Handelsfonds (Art 171 -1-WIB) Rekening houdend met de 4 x 4 regel worden de gemiddelde winsten van de laatste 4 jaar belast aan het tarief van de diverse inkomsten aan 33 % 3 400 x 4 = 13 600,00 Aan 33% de som van 13 600,00 Het saldo/surplus wordt belast aan progressief tarief 20 000,00 – 13 600,00 = 6 400,00 € 6 400,00 5. totaal aan progressief tarief 44 400,00 € 6. Totaal belast aan 33% = 13 600,00 €
F.2
Wat houdt het attractiebeginsel in dat toegepast wordt op de inkomsten van bedrijfsleiders ? Alle vergoedingen die aan de bedrijfsleider worden toegekend door de onderneming worden ge(her)kwalificeerd als inkomsten van een bedrijfsleider
F.3
Hoe wordt de alimentatievergoeding voor de kinderlast, die één van beide ex echtgenoten ontvangt, belast ingeval van echtscheiding ? Deze alimentatie wordt belast, op vrijgesteld gedeelte na, ten belope van 80%, via de aangifte van het begunstigde kind.
F.4
De Heer A verhuurt zijn handelsfonds aan een derde. Welk soort inkomsten zijn de ontvangen huurgelden in hoofde van de Heer A? Roerende inkomsten
F.5
Zijn de verhogingen voor laattijdige betaling van sociale bijdragen van de zelfstandigen fiscaal aftrekbaar in de personenbelasting? Geldt hetzelfde voor de intresten betaald voor een lening die dient om de sociale bijdragen te betalen? Quid betreffende de intresten bij laattijdige betaling van de sociale bijdragen die rechtstreeks betaald worden aan het sociale verzekeringsfonds? Zowel de verhogingen, de leningsintresten als de intresten voor laattijdige betaling zijn alle drie aftrekbare beroepskosten (bijzaak volgt hoofdzaak)
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
18
G.
VENNOOTSCHAPSBELASTING
G1.
De vennootschap « Xavier » werd opgericht met een maatschappelijk kapitaal van 62 000,00 €. Zij heeft 12 personeelsleden (1 bediende en 11 arbeiders). De 3 bestuurders genieten een bezoldiging van 28 100,00 € alsook het gebruik van een bedrijfswagen waarvan het voordeel in natura 1 800,00 € bedraagt.
…/10
De situatie van het eigen vermogen op 31.12.2005 kan als volgt voorgesteld worden : 100 120 130 131 132 133 141 150 151
Geplaatst kapitaal Herwaarderingsmeerwaarden Wettelijke reserve Onbeschikbare reserve Belastingvrije reserve Beschikbare reserve Overgedragen verlies (1) Kapitaalsubsidies 15 000,00 € afgeschreven quotiteit (1ste jaar) 1 500,00 €
62 000,00 € 9 000,00 € 5 500,00 € 14 500,00 € 26 400,00 € 42 500,00 € ( 800,00) € 13 500,00 €
(1) Fiskaal gezien blijft er een recupereerbaar verlies van de vorige jaren voor een bedrag van 560,00 €. In de loop van het jaar 2005, werden volgende vaststellingen gedaan : 1. De buitengewone algemene vergadering van 20 augustus 2005 beslist om een kapitaalverhoging door te voeren van 18 000,00 € door afname op de beschikbare reserves voor hetzelfde bedrag, zonder dat er nieuwe aandelen worden uitgegeven. 2. De herwaarderingsmeerwaarde die voorkomt op de rekening 2218 (tegenboeking van rekening 120) onderging in 2005 een afschrijving van 1 800,00 € die als volgt werd geboekt 6302 Afschrijvingen op 1 800,00 Materiële vaste activa @ 2219 Geboekte afschrijvingen (gebouw)
1 800,00
3. Volgende provisies werden aangelegd REK REK
163 456
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
Provisie voor handelsvorderingen Provisie vakantiegeld
19
150,00 36 400,00
4. De vennootschap heeft materiaal verkocht dat zij had verworven in 1998 voor 180 000,00 € , reeds afgeschreven voor 8/10. Dit versleten materiaal werd verkocht voor 50 000,00 €. Het nieuwe materiaal dat wordt aangekocht, kostte 250 000,00 € , afschrijfbaar over 10 jaar. Er wordt geopteerd voor de gespreide taxatie van de meerwaarden en voor de gespreide investeringsaftrek. 5. De vennootschap heeft in 2005 personeel aangeworven dat recht geeft op een belastingvermindering van 4 530,00 €. 6. In de loop van het aanslagjaar 2006, inkomsten 2005, werden volgende kosten vastgesteld : 6108 6110 6118 6125 6134 6168 6169 6302 6402 6500 6700
Onderhoud en herstelling wagen Telefoonkosten, Fax, Gsm Brandstof Technische controle Verzekering wagen Representatiekosten restaurantkosten 200,00 € Afschrijvingen op op mat.vaste activa (wagen) Verkeersbelasting (wagen) Intresten financiering auto Belastingen + verschuldigde en betaalde voorheffingen(8) 6450 Verkeersboete voor de chauffeur 6156 Giften, liberaliteiten (verantwoordingsstukken voor 200,00)
375,00 € 1 280,00 € 2 680,00 € 40,00 € 684,00 € 480,00 € 200,00 € 4 800,00 € 426,00 € 1 766,00 € 1 460,00 € 200,00 € 600,00 €
7. De belastingscontrole van 20 november 2004 heeft een surplus aan afschrijvingen op het exploitatiemateriaal verworpen voor 600,00 €, over te dragen op 2 jaar. 8. De rekening 6700 Gestorte belastingen is samengesteld door de voorafbetalingen 9. De gewone algemene vergadering, die zich uitsrpreekt over de jaarrekening afgesloten op 31/12/2005 beslist om , naast de wettelijke reserve, het positief resultaat van 22 780,00 € als volgt te verdelen : - Wettelijke reserve - Dividend 10% van kapitaal per aandeel - Tantièmes bestuurders 3 x 600,00 - Beschikbare reserve - Saldo wordt opnieuw overgedragen
? 6 200,00 1 800,00 12 000,00 ?
Gelieve de verschillende rubrieken van de aangifte vennootschapsbelasting in te vullen AJ 2006 _ Inkomsten 2005 en de bewegingen te bepalen tussen de periodes. NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
20
Antwoord 1. Voorbereiding van bepaalde gegevens. A. Bepaling van de wettelijke reserve - Winst 22 780,00 – aftrek overgedragen verlies van 800,00 Basis 21 980 ,00 x 5% = 1 099,00 Beperkt tot (62 000,00 x 10%) - 5 500,00 = 700,00
B. Bepalingen van het ovegedragen resultaat eind 2005 22 780,00 – (700 + 6 200 + 1 800 + 12 000) = 2 080,00 2 080,00 – 800,00 (overgedragen verlies 1.1.05) = 1 280,00 C. De tantième wordt afgetrokken van de bruto inkomsten en heeft dus geen invloed op de aangifte vennootschapsbelasting. D. Investeringen van 250 000,00 – Dit laat toe : 1) Gespreide belasting van de meerwaarde (18 0000 - 144 000) = 36 000,00 – 50 000,00 = 2) investeringsaftrek (Formulier 276 U) (250.000 x 10,5%) x 10% = 2 625,00 per jaar
14 000,00
E. Verworpen uitgaven : 1) op belastingen 2) op boetes 3) giften en liberaliteiten (code 078 : 200,00)
1 460,00 200,00 600,00
4) op wagen (375 + 40 + 684 + 4 800 + 426) Voordeel alle aard 1 800 x 70% Netto = 5 065 x 25% 5) op restaurant 200 x 31% afgerond 6) op representatiekosten 480 x 50%
6 325,00 (1 260,00) 1 266,25 62,00 240,00
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
21
H.
BELASTINGPROCEDURES/ REGISTRATIERECHTEN EN SUCCESSIERECHTEN …/5
H1.
Op welke datum moet de administratie direkte belastingen een geldig aangifteformulier in de personenbelasting ten laatste incohieren?
Dit dient uiterlijk te gebeuren op 30 juni van het jaar volgend op het aanslagjaar
H2.
De fiscale administratie gaat over tot een ambtshalve belasting voor het niet indienen van de aangifte. Kan de fiscus tot de onmiddellijke incohiering van de belastbare elementen die zij heeft verzameld? Neen , vooraleer tot de ambtshalve belasting over te gaan moet de fiscus per aangetekend schrijven de belastingplichtige op de hoogte stellen van: - de redenen waarom zij tot ambtshalve taxatie overgaat - alsook de bedragen en andere belastbare elementen meedelen waarop de heffing zal gebeuren - de manier waarop de belastbare inkomsten zijn bepaald.
H.3
Twee broers A en B erven een onroerend goed met waarde van 400.000 euro van hun ouders. A wil het goed volledig verwerven en B uitkopen. Hoeveel registratierechten moeten er betaald worden? Wie betaalt de registratierechten ? A betaalt de registratierechten = (400.000 euro) x 1 % = 4.000 euro
H.4
Wat zegt u de term “reservatair erfdeel” en “inkorting” ? Beiden zijn nauw met elkaar verbonden. Wie zijn de twee belangrijkste categorieën van reservataire erfgenamen ? Het reservatair erfdeel is het erfdeel waarop een erfgenaam sowieso recht heeft. Het kan hem niet worden ontnomen. Inkorting is de terugvordering van geschonken (bij schenking) en gelegateerde (bij testament) goederen die het reservatair erfdeel van één of meerdere erfgenamen aantast. De twee voornaamste categorieën van reservataire erfgenamen zijn de langstlevende echtgenoot en de kinderen. De derde categorie zijn de
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
22
ascendenten in de rechte opgaande lijn (vader, moeder, grootvader, grootmoeder, enz.)
DEELDOMEIN VENNOOTSCHAPSRECHT EN ANDERE RECHTSTAKKEN I.
I.1
…/25
VENNOOTSCHAPSRECHT, ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN. …/10 Een NV die geen verplichting heeft om een commissaris te benoemen, wenst een interimdividend uit te keren op initiatief van het bestuursorgaan. Ze moet, op basis van art. 618 W. Venn., o.m. een staat van activa en passiva opstellen dat niet ouder dan twee maanden mag zijn op de datum dat het besluit wordt genomen. Moet ze beroep doen op de tussenkomst van een bedrijfsrevisor of een accountant om deze staat na te zien? Antwoord Artikel 618 W. Venn. voorziet enkel in de tussenkomst van de commissaris. Wanneer geen commissaris werd benoemd, moet geen beroep worden gedaan op een bedrijfsrevisor of op een accountant om de staat van activa en passiva te verifiëren.
I.2
Wat zijn de voorwaarden om een gerechtelijk akkoord te kunnen aanvragen? Antwoord Artikel 2 van de wet op het gerechtelijk akkoord voorziet dat ze enkel van toepassing is op kooplieden (dit is een eerste voorwaarde: handelaar zijn). Artikel 9 van dezelfde wet legt de voorwaarden vast om een gerechtelijk akkoord te kunnen aanvragen: «§ 1. Het gerechtelijk akkoord kan aan de schuldenaar worden toegestaan indien hij tijdelijk zijn schulden niet kan voldoen of indien de continuïteit van zijn onderneming bedreigd wordt door moeilijkheden die op min of meer korte termijn kunnen leiden tot het ophouden van betalen. De continuïteit van de onderneming van een rechtspersoon wordt in ieder geval geacht bedreigd te zijn indien als gevolg van de verliezen het netto- actief is gedaald tot minder dan de helft van het maatschappelijk kapitaal. § 2. Het akkoord kan alleen worden toegestaan indien de financiële toestand van de onderneming kan worden gesaneerd en het economisch herstel ervan mogelijk lijkt. De te verwachten rentabiliteit dient de mogelijkheid van een financieel herstel van de onderneming aan te tonen.»
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
23
I.3
Welke zijn de nieuwe verplichtingen van boekhoudkundige aard opgelegd aan de vereffenaars door de wet van 2 juni 2006 tot wijziging van het Wetboek van vennootschappen? Antwoord Bij de aanvraag tot homologatie of bevestiging van de benoeming van de vereffenaar, moet een boekhoudkundige staat van activa en passiva worden gevoegd (art. 184, §1 W. Venn.). De vereffenaars zenden in de zesde en de twaalfde maand van het eerste vereffeningsjaar een omstandige staat van de toestand van de vereffening over aan de griffie van de rechtbank van koophandel van het arrondissement waarin de vennootschap haar zetel heeft (art. 189bis W. Venn.). Vooraleer de vereffening wordt afgesloten, leggen de vereffenaars het plan voor de verdeling van de activa onder de verschillende schuldeisers voor akkoord voor aan de rechtbank van koophandel van het arrondissement waarbinnen de vennootschap haar zetel heeft (art. 190, § 1 W. Venn.).
I.4
Een BVBA met een geplaatst kapitaal van 50.000 EUR ziet haar netto-actief gedaald, ten gevolge aan verliezen, tot een bedrag lager dan a. 50.000 EUR b. 25.000 EUR c. 12.500 EUR d. 6.200 EUR Wat zijn de gevolgen in deze verschillende toestanden? Antwoord In de vier gevallen moet de balans noodzakelijk een overgedragen verlies vermelden. Bijgevolg, in toepassing van de artikelen 94 laatste lid en 96, 6° W. Venn., moeten alle vennootschappen, ongeacht hun grootte, de verantwoording van de waarderingsregels in de veronderstelling van continuïteit opnemen, hetzij in het jaarverslag wanneer het een grote vennootschap of een genoteerde vennootschap betreft, hetzij in de toelichting voor de andere vennootschappen. Naast deze verantwoording, zijn ook de volgende regels toepasselijk: a. nihil b. artikel 332 W. Venn. : « Wanneer ten gevolge van geleden verlies het
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
24
netto-actief gedaald is tot minder dan de helft van het maatschappeljk kapitaal, moet de algemene vergadering, behoudens strengere bepalingen in de statuten, bijeenkomen binnen een termijn van ten hoogste twee maanden nadat het verlies is vastgesteld of krachtens wettelijke of statutaire bepalingen had moeten worden vastgesteld om, in voorkomend geval, volgens de regels die voor een statutenwijziging zijn gesteld, te beraadslagen en te besluiten over de ontbinding van de vennootschap en eventueel over andere in de agenda aangekondigde maatregelen. Het bestuursorgaan verantwoordt zijn voorstellen in een bijzonder verslag dat vijftien dagen voor de algemene vergadering ter beschikking van de vennoten wordt gesteld op de zetel van de vennootschap. Indien het bestuursorgaan voorstelt de activiteit voort te zetten, geeft hij in het verslag een uiteenzetting van de maatregelen die hij overweegt te nemen tot herstel van de financiële toestand van de vennootschap. Dat verslag wordt in de agenda vermeld. Een afschrift ervan wordt verzonden overeenkomstig artikel 269. » c. toepassing van het vervolg van artikel 332 W. Venn. : « Op dezelfde wijze wordt gehandeld wanneer het nettoactief ten gevolge van geleden verlies gedaald is tot minder dan een vierde van het maatschappelijk kapitaal, met dien verstande dat de ontbinding plaatsheeft wanneer zij wordt goedgekeurd door een vierde gedeelte van de ter vergadering uitgebrachte stemmen ». d. artikel 333 W. Venn. : « Wanneer het netto-actief gedaald is tot beneden het bedrag van 6.200 EUR, kan iedere belanghebbende de ontbinding van de vennootschap voor de rechtbank vorderen. In voorkomend geval kan de rechtbank aan de vennootschap een termijn toestaan om haar toestand te regulariseren. »
I.5
Vanaf welke datum is het niet meer toegelaten effecten aan toonder uit te geven in België? Antwoord Vanaf 1 januari 2008 is het niet meer toegelaten effecten aan toonder uit te geven in België (art. 3 van de wet van 14 december 2005 houdende afschaffing van de effecten aan toonder).
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
25
J.
BEGINSELEN VAN HET ARBEIDS –EN SOCIAAL ZEKERHEIDSRECHT …../5
J.1
Voor de komende vakantieperiode (juli-augustus 2007) wenst uw cliënt een student aan de nemen om het hoogseizoen in zijn sector op te vangen. Hij consulteert U hierover. Welke punten zal U onder de aandacht brengen van deze potentiële werkgever van een student in verband met de arbeidsovereenkomst van studenten gedurende deze vakantiemaanden (voorwaarden geldige overeenkomst, duurtijd, sociale bijdragen, maximale duurtijd, ….) ?
Een arbeidsovereenkomst voor studenten is een gewone arbeidsovereenkomst van een bediende, arbeider, dienstbode… maar met specifieke kenmerken. Zo zijn er ondermeer speciale termijnen voor de proefperiode (minimum 7 en max 14 dagen) en inzake opzegging (indien werkgever opzegt : 3 dagen, bij werknemer 1 dag indien AO maximaal 1 maand ) Ze dient verplicht schriftelijk te worden opgemaakt alvorens de indiensttreding + voorafgaande aangifte Dimona. De student dient een copie van het arbeidsreglement te ontvangen voor aanvang van de AO De student moet minstens 15 jaar oud zijn en nog onderwijs volgen en hij mag geen gevaarlijke en/ of ongezonde werkzaamheden uitoefenen (vastgelegd bij KB). Om te kunnen genieten van de specifieke (sociaalrechterlijke) voordelen van een studentenovereenkomst : - Mag de student maximaal 23 arbeidsdagen per kalenderjaar werken in de periode juli tot september (daarbuiten nog maximaal 23 werkdagen in de andere periodes waar er geen verplichte aanwezigheid is op school) - moet de AO vallen binnen de schoolvakanties, - moet de “student” aanzien worden als een “student” in het kader van het arbeidsrecht. De werkgever betaalt slechts 5 % solidariteitsbijdrage , de student zelf betaalt (via inhouding op zijn brutoloon) een solidariteitsbijdrage van 2, 5% . Indien dezelfde werkgever de student langer tewerkstelt dan wettelijk toegelaten zijn zowel student als werkgever gehouden de normale sociale zekerheidsbijdragen te betalen voor de volledige periode.
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
26
J.2
Wat zegt de term “outplacement” U. Zijn er bijzondere aandachtspunten bij oudere werknemers? Het betreft een geheel van diensten en adviezen, die de werkgever verplicht is aan te bieden aan elke werknemer boven de 45 jaar die hij ontslaat , (en met minstens 1 jaar anciënniteit en die niet om dringende redenen wordt ontslagen) via een dienstverlener die hierin gespecialiseerd is. Deze zijn erop gericht de ontslagen werknemer zo snel mogelijk terug aan een gepast werk te helpen. Bij ontslag van een werknemer boven de 45 jaar dient de werkgever tussen te komen in de betaling van deze diensten bij de dienstverlener.
K.
…./10
PLICHTENLEER
Geef steeds een korte toelichting bij uw antwoord en vermeldt het artikel van de deontologie BIBF dat van toepassing is K1. Bij de verwerking van een dossier van een cliënt- vennootschap van U, stelt U vast dat er belangrijke fondsen, waarvan de oorsprong U dubieus lijkt, werden overgeschreven. Uw cliënt is iemand die er een rijke levensstijl op na houdt. Het afgelopen jaar heeft hij tweemaal zijn maatschappelijke zetel verplaatst. Daarenboven stelt U belangrijke anomaliën vast in allerhande bewijsstukken die hij U overhandigt, andere bewijsstukken ontbreken. Dit alles maakt de controle van de oorsprong van bepaalde fondsen onmogenlijk. Wat zal U ondernemen?
Antwoord Melding aan de CFI – Verplichting in het kader van de « anti-witwaswetgeving » (Wet van 11/01/1993 + 12/01/2004) . Uitzondering op het beroepsgeheim (art.57Wet 22/04/1999) K2. Na verscheidene discussies en twisten met uw cliënt, beslist deze laatste om de samenwerking met U stop te zetten. Deze cliënt schrijft U om zijn dossier op te vragen. 2.1. Omdat hij U nog een volledig trimester aan erelonen verschuldigd is , weigert U om zijn dossier terug te geven tot op het ogenblik dat U volledige betaling van uw achterstallige erelonen heeft ontvangen. Stemt deze houding overeen met de deontologie van de erkende boekhouder(-fiscalist)? Geef een verantwoording voor uw antwoord.
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
27
Antwoord 2.1. Art. 11 et 17 – teruggave van dossier zonder retentierecht. Erelonen kunnen ingevorderd worden via de gewone rechtbank indien nodig. 2.2. : Zelfde geval als K2, maar in de hypothese dat U wel volledig werd betaald. U bereidt het dossier van deze cliënt voor en met name maakt U een overnameinventaris op met de beschrijving van alle stukken die U hem zal overhandigen tegen ondertekening van deze inventaris. Hierin stipuleert U tevens dat bij ondertekening door uw ex-client , hij U « zal ontlasten van elke aansprakelijkheid betreffende dit dossier in de toekomst”.Stemt deze houding overeen met de deontologie van de erkende boekhouder(-fiscalist)? Geef een verantwoording voor uw antwoord.
antwoord.2.2. Art. 3 : beroepsaansprakelijkheid
BIBF
lid
kan
zich
niet
bevrijden
van
zijn
K3. Een van uw confraters BIBF werkt als zelfstandige in bijberoep. Gezien zijn drukke beroepsbezigheden voor zijn hoofdberoep heeft hij momenteel slechts twee cliënten – natuurlijke personen. Gezien de reeds bestaande lasten voor zijn sociaal statuut als zelfstandige (sociale bijdragen, bijdrage BIBF …..) en vermits hij van oordeel is dat deze twee dossiers van natuurlijke personen een gering risico inhouden, beslist hij dat hij geen verzekering burgerlijke beroepsaansprakelijkheid nodig heeft en dat hij zelf het risico wel zal dragen. Wat zal U hem antwoorden indien hij U met hogervermelde beweringen confronteert ? antwoord art. 3 : aansprakelijkheid dragen en 14 deontologie : verplichting om zich te verzekeren via BA verzekering. K.4. De Heer Peeters, zaakvoerder van de « BVBA TENGRONDE » , waarvan U de boekhouding voert als boekhouder BIBF wenst zijn vennootschap over te dragen. Hij kijkt uit naar een overnemer. U heeft ondertussen het nodige gedaan om de boekhouding in orde te brengen alvorens de overname kan plaatsvinden. De Heer Janssens verwerft de vennootschap – zonder uw tussenkomst - via een overname van de aandelen, gevolgd door een publicatie van zijn benoeming tot zaakvoerder in het staatsblad na de algemene vergadering waarop hij benoemd werd tot zaakvoerder. Op vraag van de nieuwe zaakvoerder, de Heer Janssens, voert U verder de boekhouding van de BVBA Tengronde. Spijtig genoeg ontstaat er een ruzie tussen de Heren Peeters en Janssens betreffende de betaling van de aandelenoverdracht. Deze twist eindigt uiteindelijk in een procedure voor de rechtbank, ingeleid door de nieuwe zaakvoerder de Heer Janssens ten laste van de vroegere zaakvoerder de Heer Peeters. De Heer Peeters wendt zich tot U om bepaalde inlichtingen te bekomen alsook copies van documenten die hem moeten toelaten zijn verdediging te organiseren voor de rechtbank.Wat zal U doen ? antwoord. NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
28
Art.4 : belangenconflict (onafhankelijkheid) Art.19 : discretieplicht, beroepsgeheim. K.5
De echtgenoten Philippe en Isabelle, beiden erkend boekhouder(-fiscalist) hebben twee zonen (Frans en Jan) en één dochter (Mathilde). De drie kinderen zijn allen meerderjarig en studeren nog. Om hun werkzaamheden beter te organiseren wensen de ouders een boekhoudvennootschap op te richten conform het KB van 15/2/2005 betreffende de uitoefening van het beroep van erkend boekhouder (-fiscalist) in het kader van een rechtspersoon. Licht steeds uw antwoord toe.!!! - Welke zijn de specifieke aandachtspunten voor de doelomschrijving? Een burgerlijke vennootschap dient opgericht te worden. Het doel moet conform de deontologische voorschriften van het BIBF worden opgesteld. Dit betekent dat enkel voorbehouden en toegelaten activiteiten van erkende boekhouders(-fiscalisten ) mogen opgenomen worden. Dus bijvoorbeeld geen handelsactiviteiten. (art 7 en 8 KB) - Kunnen zij opteren voor een NV? Zo ja, zijn hier bijzondere voorwaarden aan verbonden? Dit kan op voorwaarde dat de aandelen op naam worden uitgegeven (art 8, 3° KB) - Indien zij opteren voor een BVBA. Wie kan tot zaakvoerder worden benoemd in deze boekhoudvennootschap? Enkel de ouders (Philippe en Isabelle) vermits alle zaakvoerders BIBF lid moeten zijn. (art 8, 5°) - Is volgende verdeling van de aandelen mogelijk? Philippe : 35 %, Isabelle 35 %, Frans, Jan en Mathilde elk 10 % . Licht uw antwoord toe. Neen vermits minstens 80 % van de aandelen in handen moet zijn van BIBF leden of stagiairs. (art 8 , 4° KB) - De oudste zoon, zal na zijn studies aan de Hogeschool, afdeling boekhouding-fiscaliteit, een BIBF stage aanvangen. Kan hij op dat ogenblik zaakvoerder/bestuurder worden? Kan hij op dat ogenblik tevens 50 % van de aandelen verwerven ? Dit kan vermits stagiair-boekhouders, net zoals BIBF leden , mede het bestuur van de vennootschap mogen waarnemen alsook een aandelenbezit mogen hebben op voorwaarde dat minstens 80 % van de aandelen in handen is van BIBF leden of stagiairs. Stagiairs die hun beroep via een boekhoudvennootschap wensen uit te oefenen, dienen dit tijdens de stage wel steeds samen te doen met ofwel hun stagemeester
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
29
ofwel een andere erkende boekhouder (fiscalist) BIBF (Zie art 1 en art 2 , par 2 KB)
NAAM : VOORNAAM : LIDNUMMER :
30