Schoolondersteuningsprofiel OBS De Zoeker
April 2013 Annette Jansen-Beuving, Inschool
Postbus 2033 | 3800 CA Amersfoort | Utrechtseweg 29-G | 3811 NA Amersfoort T 033 – 46 22 717 | F 084 – 83 93 616 |
[email protected] | www.inschool.nl
2
1.Inleiding ......................................................................................... 5 2. Algemene gegevens ........................................................................... 6 2.1. Algemene gegevens van de school..................................................... 6 2.2. Onderwijsvisie/schoolconcept ......................................................... 6 2.3. Kengetallen leerlingenpopulatie van de afgelopen schooljaren .................. 7 2.3.1. Leerling aantallen .................................................................. 7 2.3.2. Gewicht leerlingen ................................................................. 8 2.3.3. Aanmeldingen Groot Zorgteam ................................................... 9 2.3.4. Aanmeldingen PCL en verwijzingen SBO........................................ 10 2.3.5. Leerlingen met verwijzingen SO of een rugzakje ............................. 11 2.3.6. Aantal leerlingen met dyslexie en dyscalculie................................. 12 2.3.7. Aantal gediagnosticeerde leerlingen met hoogbegaafdheid of een individueel gemeten IQ lager dan 85.................................................... 13 3. Basisondersteuning .......................................................................... 14 3.1. Basiskwaliteit volgens de inspectie .................................................. 14 3.2. Planmatig werken ....................................................................... 15 3.2.1. Standaarden van de inspectie.................................................... 15 3.2.2. Standaarden handelingsgericht werken ........................................ 16 3.3. Preventieve en licht curatieve interventies......................................... 17 3.4. Onderwijsondersteuningsstructuur ................................................... 18 3.4.1. Deskundigheid ...................................................................... 18 3.4.2. Groepsgrootte en formatie ....................................................... 20 3.4.3. Voorzieningen ...................................................................... 21 3.4.4. Ruimtelijke omgeving ............................................................. 22 3.4.5. Samenwerking ...................................................................... 23 4. Ondersteuningsarrangementen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ..................................................................................................... 24 4.2. Fysiek en Medisch ....................................................................... 25 4.3. Sociaal-emotioneel en gedrag......................................................... 26 4.4. Werkhouding ............................................................................. 27 4.5. Thuissituatie ............................................................................. 28 5. Conclusie ...................................................................................... 29
3
4
1.Inleiding In dit schoolondersteuningsprofiel wordt een beeld gegeven van de mogelijkheden, grenzen en ambities die de school heeft als het gaat om het bieden van Passend Onderwijs aan leerlingen met specifieke (extra of aanvullende) onderwijsbehoeften. Uit dit document blijkt of de school voldoet aan de basisondersteuning die door het schoolbestuur en het Samenwerkingsverband is vastgesteld of nog wordt vastgesteld. Bovendien wordt aangegeven voor welke leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften het team een arrangement heeft. Dit schoolondersteuningsprofiel geeft ook de ambities van het team weer. Deze ambities staan geformuleerd in concrete doelen van het schoolbeleid. Op basis van dit document kan de school een goede gesprekspartner zijn voor bestuur, ouders, het Samenwerkingsverband, het Speciaal Onderwijs en organisaties voor welzijn en zorg. De optelsom van de gegevens van meerdere scholen van het Samenwerkingsverband geven een beeld van het onderwijszorg continuüm op het niveau van het schoolbestuur, de gemeente en het Samenwerkingsverband. Op basis van dit overzicht kan het Samenwerkingsverband bepalen voor welke kinderen op welke plek voorzieningen en lesplaatsen worden ingericht. Het schoolbestuur en het Samenwerkingsverband kunnen vervolgens beleid ontwikkelen om te voldoen aan de zorgplicht voor het bieden van Passend Onderwijs aan alle leerlingen uit de regio. Zo vormen de schoolondersteuningsprofielen van alle scholen samen een belangrijke bouwsteen voor het ontwikkelen van beleid op onder andere de ondersteuningstoewijzing, de verdeling van middelen en het arrangeren van een goed antwoord op de behoeften van leerlingen. Het schoolondersteuningsprofiel van de school is opgesteld door een adviseur van Inschool, op basis van de ingevulde facts & findings en het interview met de directie en de IB-ers op 10 januari 2013. Naar aanleiding hiervan is door Inschool een concept rapportage opgesteld welke aan de school is voorgelegd om te checken op feitelijke onjuistheden. Ook is gevraagd aan de school de concept rapportage te completeren waar het de ambities betreft ten aanzien van onderwijs (ondersteunings-) arrangementen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Deze aanvullingen zijn meegenomen in de definitieve schoolrapportage van dit schoolondersteuningsprofiel.
5
2. Algemene gegevens 2.1. Algemene gegevens van de school School:
De Zoeker
BRIN:
19 DK
Directeur:
Linda Meijer
Adjunct directeur:
Manouk Geerlings
IB-er(s):
Marleen Oversteegen-Willemse & Hedwig Appels
Schoolbestuur:
Zaan Primair
Samenwerkingsverband:
SWV 2701
2.2. Onderwijsvisie/schoolconcept De Zoeker is een openbare school voor basisonderwijs. Het openbare karakter houdt in dat de school voor iedereen, ongeacht iemands levensbeschouwelijke en/of sociaal-culturele achtergrond, toegankelijk is. Het belangrijkste kenmerk van de school is de persoonsgerichte benadering. Het team probeert een werkklimaat waarin iedereen zich prettig voelt te creëren. De Zoeker gaat ervan uit dat een sterk team die kracht ook kan overbrengen op kinderen en ouders. Vanuit deze pedagogische grondhouding hoopt De Zoeker uiteindelijk dat alle kinderen, ouders en leerkrachten een plezierige schooltijd doormaken, waarin heel veel geleerd wordt. De Zoeker laat zich kenmerken als een school waar de leerlingen alle kansen wordt geboden om optimaal te presteren. Door goed aan te sluiten bij wat individuele kinderen al kennen en kunnen, kan een leertraject worden uitgezet waarbij kinderen worden uitgedaagd om een zo hoog mogelijk niveau te bereiken. Een plezierig sociaal klimaat waarin kinderen zich veilig en vertrouwd voelen is in de opvatting van het team van De Zoeker van het allergrootste belang. Alleen als kinderen zelfvertrouwen krijgen, durven ze de uitdaging aan te gaan om steeds nieuwe doelen na te streven. Aan het scheppen van een plezierig sociaal-emotioneel klimaat wordt op De Zoeker veel aandacht besteed. Er wordt veel belang gehecht aan: het leren respect te ontwikkelen voor elkaar, leren samenwerken en leren om zelfstandige keuzes te maken. De vele buitenschoolse activiteiten die gedurende het schooljaar worden georganiseerd dragen ook bij aan wat genoemd kan worden “het Zoekergevoel”: de kinderen werken hard, maar er worden ook veel leuke gezamenlijke activiteiten georganiseerd!
6
2.3. Kengetallen leerlingenpopulatie van de afgelopen schooljaren 2.3.1. Leerling aantallen
Leerling aantallen
per 1 okt. 2009 per 1 okt. 2010 per 1 okt. 2011 per 1 okt. 2012 606 557 502 450
Bovenstaand figuur laat zien dat het leerlingenaantal vanaf 2009 is gedaald van 606 leerlingen in 2009 naar 450 leerlingen nu (2012). De directie van de school geeft aan dat de verwachting is dat het leerlingenaantal verder zal dalen. Dit is te zien in onderstaand figuur. Het aantal kinderen in de omgeving van de school neemt af.
Verwachte leerling aantallen
per 1 okt. 2013
per 1 okt. 2014
per 1 okt. 2015
427
400
375
De Zoeker staat naast basisschool Schatrijk, een evangelische school. Samenwerking is mogelijk, maar vindt op het moment niet plaats.
7
2.3.2. Gewicht leerlingen
Aantal gewichtleerlingen 0,3 Aantal gewichtleerlingen 1,2
per 1 okt. 2009 31 16
per 1 okt. 2010 42 18
per 1 okt. 2011 37 18
per 1 okt. 2012 31 15
Bovenstaand figuur laat het aantal leerlingen met een schoolgewicht zien van de afgelopen vier jaar. Op dit moment zijn er 31 kinderen met een schoolgewicht 0,3. Dat komt overeen met 6,89% van de schoolpopulatie; landelijk gemiddelde daarvan is 6,9% (bron: http://kengetallen.passendonderwijs.nl, leerlinggewichten 2011-2012) en 15 kinderen met een schoolgewicht 1,2. Dat komt overeen met 3,33% van de schoolpopulatie; landelijk gemiddelde daarvan is 5,4% (bron: idem). De Zoeker wordt bezocht door een gemêleerd publiek. Er zijn zowel academisch geschoolde ouders als nauwelijks geschoolde ouders. Er komen op het moment regelmatig kinderen van Chinese afkomst op De Zoeker. Binnen De Zoeker lijken er steeds meer kinderen met een zwakke taalontwikkeling te komen. Voor kinderen met een verhoogd schoolgewicht is geen speciaal plan van aanpak opgesteld. De kinderen die extra ondersteuningsbehoeften hebben worden binnen de 1-zorgroute die de school hanteert opgevangen. Met de 1-zorgroute wordt op groeps-, school- en bovenschools niveau het onderwijs passend gemaakt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. De kern van de 1zorgroute is de cyclus van handelingsgericht werken met groepsplannen. Hierin is proactief handelen het uitgangspunt. De Zoeker heeft een ondersteunende structuur ingericht, waarbij de leerkracht ondersteund wordt bij het doorlopen van de cyclus van handelingsgericht werken. De intern begeleider is hierbij de coach van de leerkracht.
8
2.3.3. Aanmeldingen Groot Zorgteam
Aantal aanmeldingen per schooljaar bij het multidisciplinair overleg
2008-2009
2009-2010
2010-2011
2011-2012
34
34
32
28
Sinds 15 jaar werkt de school met het Groot Zorgteam. Hier worden kinderen besproken wanneer de school vastloopt in haar aanpak. In de afgelopen vier jaar zijn er 128 leerlingen besproken, hetgeen neerkomt op een gemiddelde van 32 leerlingen per jaar. Het schoolgebonden Groot Zorgteam bestaat uit de volgende professionals: de remedial teacher, interne begeleiders, een psycholoog van de schoolbegeleidingsdienst, en een directielid, eventueel aangevuld met de schoolarts en SMW (School Maatschappelijk Werk). Ook de ouders kunnen worden uitgenodigd om bij de bespreking van hun kind in het ZAT aanwezig te zijn. De Zoeker kent ook een zorgoverleg vanuit het Kernteam dat bestaat uit de interne begeleiders, gespecialiseerde leerkrachten en de directie. Voor zaken die (nog) niet in het Groot Zorgteam besproken hoeven te worden. De school is tevreden over de werkwijze van de beide zorgteams vanwege de bijdrage die het Groot Zorgteam en het zorgoverleg leveren aan de realisatie van passend onderwijs aan de hand van het handelingsgerichte en planmatige handelen. Het Groot Zorgteam vergroot de kwaliteit van de analyse van de situatie doordat men vanuit verschillende disciplines kijkt. De inzet van externe expertise wordt heel laagdrempelig. Externe functionarissen komen letterlijk óp school. Daarmee biedt het zorgteam korte lijnen voor overleg en meedenken, ook in een vroege fase, wanneer de school nog zoekende is naar ‘wat wijs is’. De diverse professionals in het zorgteam functioneren ook als ‘structurele verbindingsofficieren’ naar hun eigen organisatie en achterban. Dat maakt de lijnen kort, ook wat betreft de terugkoppeling vanuit het hulptraject naar de school. De leerkracht is aanwezig bij de bespreking van de leerling in het Groot Zorgteam. Deze actieve betrokkenheid bij het multidisciplinaire denkproces heeft vele voordelen. De leerkracht levert recente informatie en verschaft helderheid bij vragen. Een belangrijk extra pluspunt is verder dat deelname aan het overleg leidt tot meer inzicht en betrokkenheid van de
9
leerkracht bij de eventueel geformuleerde handelingsadviezen. Dat is weer belangrijk omdat hij/zij hiermee aan de slag gaat in de groep. De school heeft de ambitie om ouders in de toekomst structureel te gaan uitnodigen om bij de bespreking van hun kind in het Groot Zorgteam aanwezig te zijn.
2.3.4. Aanmeldingen PCL en verwijzingen SBO
Aantal aanmeldingen PCL Aantal verwijzingen SBO Aantal terugplaatsingen per schooljaar vanuit SBO
2008-2009 1 3
2009-2010 1 3
2010-2011 0 3
2011-2012 2 1
1
0
0
0
In de afgelopen vier jaar meldde de school 4 leerlingen aan bij de PCL en verwees de school 10 kinderen naar het SBO. Dat komt overeen met een verwijzingspercentage van 0,47 % per jaar, dat is minder dan het landelijk gemiddelde van 0,51% (bron: http://kengetallen.passendonderwijs.nl, aantal leerlingen verwezen naar het zelfde of een ander samenwerkingsverband 2010-2011, het percentage van 2011-2012 is nog niet bekend). Er zijn de afgelopen jaren een aantal kinderen vanuit een crisissituatie naar het SBO overgestapt. Voor deze leerlingen heeft de school geen PCL beschikking aangevraagd. Dit is de reden dat er meer kinderen naar het SBO zijn gegaan dan dat er PCL beschikkingen zijn aangevraagd. De school heeft sinds 2009 één leerling teruggeplaatst gekregen uit het Speciaal Basisonderwijs (SBO). De Zoeker staat open voor terugplaatsing van leerlingen vanuit het SBO wanneer de SBO school aangeeft dat de leerling daar aan toe is. De Zoeker wil van te voren wel onderzoeken of zij op dat moment in die situatie aan de hulpvraag van deze specifieke leerling kan voldoen. De school wil zich het recht voorbehouden om een leerling te weigeren wanneer bijvoorbeeld de klas erg vol is en er al een groot aantal kinderen met extra ondersteuningsbehoefte in deze klas zitten. Het team van De Zoeker gaat over tot verwijzing naar het Speciaal Basis Onderwijs wanneer het welbevinden van de leerling in gevaar komt of wanneer er sprake is van een combinatie van ontwikkelingsachterstanden en externaliserende gedragsproblematiek. Het SBO kan beter tegemoet komen aan de ondersteuningsbehoeften van deze kinderen omdat de klassen daar kleiner zijn en er meer individuele aandacht aan de leerlingen kan worden geschonken. Verder is er binnen het SBO veel expertise aanwezig in verband met het omgaan met gedragsproblemen.
10
2.3.5. Leerlingen met verwijzingen SO of een rugzakje De school verwees volgens opgave van de directie sinds 2009 geen leerlingen naar het Speciaal Onderwijs (SO).
Aantal rugzakjes Aantal rugzakjes Aantal rugzakjes Aantal rugzakjes
cluster 1 cluster 2 cluster 3 cluster 4
1 oktober 2009 0 0 2 2
1 oktober 2010 0 0 2 1
1 oktober 2011 0 0 2 1
1 oktober 2012 0 0 2 1
Er zijn op dit moment drie kinderen met een indicatie (rugzakje); 2 van cluster drie en 1 van cluster vier. Dit komt neer op 0,7 % van de schoolpopulatie. Het landelijk gemiddelde van kinderen met een rugzakje in het basisonderwijs is 1,4% (bron: http://kengetallen.passendonderwijs.nl, totaal aantal leerlingen met een rugzak, zowel op het BO als SBO, schooljaar 2011-2012). De Zoeker vraagt alleen Leerlinggebonden Financiering aan wanneer zij signaleert dat de leerling gebaat is bij extra ondersteuning en begeleiding door een ambulante begeleider. De school heeft positieve ervaringen opgedaan met de begeleiding van kinderen met een rugzakje. De directie is van mening dat de kennis van de leerkrachten vergroot is en dat de leerkrachtvaardigheden zijn uitgebreid. De school staat open voor kinderen met een LGF beschikking, mits de school aan de ondersteuningsbehoefte van het specifieke kind in deze situatie, in deze groep, bij deze leerkracht kan voldoen. De ambitie van De Zoeker is om binnen de grenzen van het mogelijke, thuisnabij onderwijs te bieden aan kinderen uit de omgeving van de school.
11
2.3.6. Aantal leerlingen met dyslexie en dyscalculie
Aantal dyslexieverklaringen Aantal gediagnosticeerde leerlingen met dyscalculie/rekenstoornis
1 oktober 2009 2
1 oktober 2010 4
1 oktober 2011 9
1 oktober 2012 10
0
0
0
0
Op de school zitten momenteel 10 leerlingen met een dyslexieverklaring. Men start op De Zoeker direct met de signalering van aanwijzingen die kunnen duiden op de aanwezigheid van dyslexie. De school volgt het meest recente dyslexieprotocol. Kinderen waarbij sprake zou kunnen zijn van dyslexie en kinderen waarbij dyslexie gediagnosticeerd is krijgen gepaste ondersteuning. Dyslexie onderzoeken worden in overleg met ouders aangevraagd. De ambitie van de school is om de werkwijze volgens het dyslexieprotocol verder te perfectioneren. Op de school zitten momenteel geen leerlingen met een verklaring voor dyscalculie. Op De Zoeker is nog geen specifieke aanpak ontwikkeld i.v.m. de begeleiding van kinderen met dyscalculie. Men is wel aan de slag met het opstellen van het rekenbeleid en het opstellen van voorwaarden waaraan een nieuw aan te schaffen rekenmethode moet voldoen. De ambitie van de school is om op termijn een specifiek arrangement voor kinderen met ernstige rekenproblemen of dyscalculie te ontwikkelen.
12
2.3.7. Aantal gediagnosticeerde leerlingen met hoogbegaafdheid of een individueel gemeten IQ lager dan 85
Aantal gediagnosticeerde hoogbegaafde leerlingen (IQ hoger dan 130) Aantal leerlingen met een individueel gemeten IQ lager dan 85
1 oktober 2009
1 oktober 2010
1 oktober 2011
1 oktober 2012
1
5
5
9
12
8
15
9
Op de school zitten momenteel 9 leerlingen met een diagnose hoogbegaafdheid. De school heeft een onderwijsprogramma en leerlijnen die zijn afgestemd op leerlingen met een meer dan gemiddelde intelligentie. Binnen de groep wordt een extra aanbod verzorgd en kinderen met een I.Q. van 130 of meer kunnen gebruik maken van de bovenschoolse plusklas van Zaan Primair. In het verleden was er een interne plusklas, maar deze is helaas opgeheven. Wel wordt er binnen De Zoeker nog Spaanse les geboden aan kinderen die meer aankunnen dan het reguliere onderwijsprogramma. Op de school zitten momenteel 9 leerlingen met IQ lager dan 85. De school heeft een onderwijsprogramma en leerlijnen die zijn afgestemd op leerlingen met een minder dan gemiddelde intelligentie. Deze kinderen worden binnen de 1 zorgroute begeleid. Indien gewenst wordt er een OPP(eigen leerlijn) voor een leerling uitgezet. Dit gebeurt vanaf groep 4, De directie van De Zoeker spreekt de ambitie uit dat de school zich voortdurend zal blijven ontwikkelen. De school wil zo veel mogelijk Passend Onderwijs bieden aan kinderen uit de omgeving van de school. On dit te kunnen realiseren noemt de directie een aantal voorwaarden: -
13
Voldoende financiële middelen. Uitbreiding van de mogelijkheden tot vroeg signalering. Voldoende formatie. Mogelijkheid om de specialismen binnen het team optimaal in te kunnen zetten.
3. Basisondersteuning In de notitie 'de basisondersteuning op orde' heeft het Samenwerkingsverband reeds uitspraken gedaan over wat er onder basisondersteuning verstaan wordt. De basisondersteuning geeft het niveau van ondersteuning weer, waaraan alle scholen in het samenwerkingsverband (gaan) voldoen. Mede op basis van de schoolondersteuningsprofielen van alle deelnemende scholen stelt het samenwerkingsverband het niveau van basisondersteuning vast. De basisondersteuning omvat vier aspecten: -
Basiskwaliteit; Planmatig werken Preventieve en licht curatieve interventies Onderwijsondersteuningsstructuur.
In de vragenlijst die voor deze rapportage is gebruikt, zijn deze vier aspecten van basisondersteuning bevraagd. De school heeft kunnen aangeven wat het meest recente oordeel van de inspectie was over de basiskwaliteit van de school. Het planmatig werken is in beeld gebracht aan de hand van een aantal standaarden. Deze standaarden zijn voor een deel ontleend aan de standaarden die de inspectie hanteert, en voor een ander deel hebben ze betrekking op de mate waarin de school het handelingsgericht werken beheerst. Vervolgens heeft de school kunnen aangeven welke preventieve en licht curatieve interventies (zoals aanpak voor dyslexie en gedrag) zij aanbiedt. De kwaliteit van de ondersteuningsstructuur is in beeld gebracht door gegevens over de deskundigheid, de groepsgrootte (aandacht en tijd), voorzieningen, mogelijkheden van het gebouw en samenwerkingsrelaties van de school weer te geven.
3.1. Basiskwaliteit volgens de inspectie De Inspectie heeft de basiskwaliteit van de school tijdens haar laatste oordeel, onderzoek naar kwaliteitsverbetering op 20-09-2011, in orde bevonden. Het team van De Zoeker heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan de verbetering van de onderwijskwaliteit. Er is een impuls gegeven aan het opbrengstgericht werken. Om de streefdoelen te halen is breed ingezet op de versterking van het taal- en rekenaanbod en de doorgaande lijn. Daarnaast is geïnvesteerd in de kwaliteit van de leraren en is de zorgstructuur grondig herzien. De effecten van de aanpak zijn zichtbaar in de school. De opbrengsten vertonen een stijgende lijn en in 2011 waren zowel de eind- als tussenopbrengsten voldoende. Verder zijn de aspecten die samenhangen met de kwaliteit van het lesgeven als voldoende beoordeeld. Hoewel er op het vlak van de leerlingenzorggrote stappen zijn gezet, vraagt de individuele zorg en begeleiding nog om aanscherping, met name ten aanzien van de analyse en de handelingsplanning.
14
De Inspectie oordeelde tijdens haar laatste bezoek ten aanzien van de opbrengsten als volgt: Zwak De resultaten van de leerlingen aan het EINDE van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingpopulatie mag worden verwacht De resultaten van de leerlingen voor de Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde TIJDENS de schoolperiode liggen tem minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingpopulatie mag worden verwacht
Voldoende
Goed
Excellent
* *
De directie van De Zoeker geeft aan dat de basiskwaliteit voldoende op orde is, maar nog wel kwetsbaar blijft. Samen met de ontwikkelingen op het gebied van Passend Onderwijs is het een uitdaging om alle kinderen onderwijs op maat te kunnen blijven bieden en de resultaten en opbrengsten ruim boven de inspectie criteria te krijgen.
3.2. Planmatig werken 3.2.1. Standaarden van de inspectie Onderstaand schema geeft aan hoe de school zichzelf beoordeelt op een aantal standaarden uit het toezichtkader van de Inspectie van het onderwijs. Zwak 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden 2.4 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerling-gewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand 4.2 De leerlingen voelen zich aantoonbaar veilig op school 4.4 De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen 4.5/6 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen en afhandelen van incidenten in en om de school 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan 5.1 De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof 5.2 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer 5.3 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen 7.1 De school gebruikt een samenhangend systeem genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in ontwikkeling van de leerlingen 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen
15
Voldoende
Goed
* * * * * * * * * * * * * * * * *
Excellent
Zwak
Voldoende
Goed
Excellent
* *
8.3 De school voert de zorg planmatig uit 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg 8.5 De school zoekt de structurele samenwerking met ketenpartners waar noodzakelijke interventies op leerling-niveau haar eigen kerntaak overschrijden 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerling-populatie
* *
9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces
* * * *
9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit
*
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten
Directie en IB beoordelen de school op 24 van de 26 bovenstaande inspectie indicatoren als goed en op 2 als voldoende. De twee punten die nu als voldoende zijn gescoord zouden als goed worden gekwalificeerd wanneer alle leerkrachten functioneren op het niveau dat de directie en de IB-ers voor ogen hebben. Nu zijn er nog verschillen tussen leerkrachten. Sommige leerkrachten zijn nog sterk afhankelijk van de IB-ers, zij zijn nog niet in staat om zelfstandig een opzet voor een eigen OPP voor een leerling uit te zetten. Het is de ambitie van de school om onderstaande punten op termijn ook als goed te kunnen kwalificeren.
Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerling-gewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.
3.2.2. Standaarden handelingsgericht werken Onderstaand schema geeft weer in hoeverre de school zichzelf op dit moment beoordeelt betreffende de ontwikkeling van handelingsgericht werken (HGW). Zwak Leerkrachten verkennen en benoemen de onderwijsbehoeften van leerlingen o.a. door observatie, gesprekken en het analyseren van toetsen Leerkrachten bekijken en bespreken de wisselwerking tussen de leerling, de leerkracht, de groep en de leerstof om de onderwijsbehoeften te begrijpen en daarop af te stemmen Leerkrachten reflecteren op hun eigen rol en het effect van hun gedrag op het gedrag van leerlingen, ouders, collega's Leerkrachten zijn zich bewust van de grote invloed die zij op de ontwikkeling van hun leerlingen hebben Alle teamleden zoeken, benoemen en benutten de sterke kanten en interesses van de leerlingen, de leerkrachten, de ouders en het schoolteam Leerkrachten werken samen met hun leerlingen. Ze betrekken hen bij de analyse, formuleren samen doelen en benutten de ideeën en oplossingen van leerlingen
16
Voldoende
Goed
* * * * * *
Excellent
Zwak Leerkrachten werken samen met ouders. Ze betrekken hen als ervaringsdeskundige en partner bij de analyse van de situatie en het bedenken en uitvoeren van de aanpak Leerkrachten benoemen hoge, reële SMARTI-doelen voor de lange (einde schooljaar) en voor de korte (tussendoelen) termijn. Deze doelen worden gecommuniceerd en geëvalueerd met leerlingen, ouders en collega's Leerkrachten werken met een groepsplan waarin ze de doelen en de aanpak voor de groep, subgroepjes en mogelijk een individuele leerling beschrijven Leerkrachten bespreken minstens drie keer per jaar hun vragen betreffende het opstellen, uitvoeren en realiseren van hun groepsplannen met de intern begeleider De onderwijs- en begeleidingsstructuur is voor eenieder duidelijk. Er zijn heldere afspraken over wie wat doet, waarom, waar, hoe en wanneer Alle teamleden zijn open naar collega's, leerlingen en ouders over het werk dat gedaan wordt of is. Motieven en opvattingen worden daarbij inzichtelijk gemaakt
Voldoende
Goed
Excellent
* * * * * *
De school beoordeelt zichzelf op 6 van de twaalf standaarden van handelingsgericht werken als goed, op 3 standaarden voldoende en op 3 standaarden als zwak. De school is zich aan het ontwikkelen op het gebied van handelingsgericht werken. Deze vaardigheid is echter nog niet bij alle leerkrachten geautomatiseerd. De directie en IB-ers geven aan dat de leerkrachten meer in gesprek moeten gaan over eigen handelen en de aanpak van problemen bij leerlingen. Op dit moment is de school bezig met de invoering van HGPD gesprekken (het inzetten van oplossingsgerichte gespreksvaardigheden binnen de context van een leerlingbespreking of consultatie). Dit heeft nu nog niet de wenselijke vorm. Ouders en leerlingen kunnen beter geïnformeerd worden over resultaten en doelstellingen voor de komende periode. Het toepassen van de HGPD technieken voelt nog niet voor alle leerkrachten als natuurlijk. Sommige leerkrachten zien het als een trucje.
3.3. Preventieve en licht curatieve interventies Aanbod, conform protocol, voor leerlingen met dyscalculie
Nee, er is wel een aanpak voor kinderen met extra ondersteuningsbehoefte op rekengebied.
Aanbod voor leerlingen met dyslexie conform het protocol Protocol medisch handelen De school biedt fysieke toegankelijkheid en beschikt over hulpmiddelen voor leerlingen met een (meervoudige) lichamelijke handicap. De school biedt aangepaste werk- en instructieruimtes voor leerlingen die dit nodig hebben De school biedt de beschikbaarheid van hulpmiddelen voor leerlingen die dit nodig hebben De school heeft een aanpak gericht op sociale veiligheid
Ja, het meest recente protocol wordt gevolgd. Ja, vanuit Zaan Primair Ja
17
Nee Ja Ja, Kanjer training wordt ingezet.
De school heeft een aanpak gericht op het voorkomen van gedragsproblemen De school heeft een onderwijsprogramma en leerlijnen die zijn afgestemd op leerlingen met een minder dan gemiddelde intelligentie. De school heeft een onderwijsprogramma en leerlijnen die zijn afgestemd op leerlingen met een meer dan gemiddelde intelligentie.
Ja, Kanjertraining en pestprotocol. Ja
Ja
Bovenstaande gegevens met betrekking tot de preventieve en licht curatieve interventies betekenen voor de mogelijkheden die De Zoeker ziet om passend onderwijs te bieden voor leerlingen met speciale en/of aanvullende onderwijsbehoeften dat het aanbod, onder begeleiding van de intern begeleider, voldoende is voor alle leerlingen. In overleg met IB wordt het aanbod bepaald. Het zou positief en wenselijk zijn als leerkrachten zelf een beredeneerd aanbod bedenken en uitvoeren. Er is op dit moment nog sprake van handelingsverlegenheid, waardoor men graag de bevestiging van de interne begeleider heeft.
3.4. Onderwijsondersteuningsstructuur 3.4.1. Deskundigheid De school maakt gebruik van de volgende aanwezige teamdeskundigheid: aanwezig zonder diploma Intern Begeleider Taal/leesspecialist Dyslexie specialist Rekenspecialist Gedragsspecialist Sociale vaardigheden specialist
aanwezig met diploma
* * * * * * *
Hoogbegaafdheid specialist Remedial teacher
*
Motorische Remedial Teaching (tevens vakleerkracht l.o.)
* *
Spelbegeleiding Coaching en Video Interactie Begeleiding Vakleerkracht l.o.
* *
Ook worden er op De Zoeker faalangstreductietrainingen en kanjertrainingen verzorgd door gediplomeerde teamleden.
18
niet aanwezig
De school maakt gebruik van de volgende aanwezige deskundigheid in het samenwerkingsverband/bestuur: aanwezig zonder diploma
aanwezig met diploma
* *
Orthopedagoog/Psycholoog Logopedist Hoogbegaafdheidspecialist Schoolmaatschappelijk werker Schoolversterker
* * * * *
Specialist het jonge kind Intern Begeleider Taal/leesspecialist
* * * * *
Dyslexiespecialist Rekenspecialist Gedragsspecialist Sociale vaardigheden specialist Remedial Teacher
niet aanwezig
*
Motorisch Remedial Teacher Spelbegeleiding Coaching en video interactie Begeleider
* * *
Tevens maakt De Zoeker gebruik van ambulante begeleiders op het gebied van autisme vanuit REC-3. (Dynamica) Ten aanzien van bovenstaande gebieden kan worden gemeld dat de diverse deskundigheid binnen de school wordt gehaald door middel van het inhuren van externen. Op sommige gebieden is de gediplomeerde deskundigheid op school zelf aanwezig. Kinderen ontwikkelen zich in hun eigen tempo. Het team van De Zoeker streeft naar bevordering van zelfstandig denken en werken. Het verschil in ontwikkelingstempo en ondersteuningsbehoefte vraagt om een aanpak die individueel maatwerk mogelijk maakt. Om de leerkracht hierbij met een effectief instrument te ondersteunen, maakt De Zoeker al enkele jaren gebruik van het ‘GIP-model’. ‘GIP’ staat voor: Groeps- en Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen. Het is een model dat de leerkracht extra ruimte biedt voor individuele aandacht aan leerlingen die dat nodig hebben. De GIP werkwijze wordt nog niet door alle leerkrachten even sterk in praktijk gebracht. Er bestaan duidelijke verschillen tussen de leerkrachten. Op het gebied van Handelingsgericht werken is de school volop in ontwikkeling, zie paragraaf 3.2.2. Het team heeft verschillende teamscholingen gevolgd zoals:
19
Kanjer training; Reken verbetertraject; Werken met het directe instructie model/ CED observatielijsten; GIP.
De directie ziet zonder meer de opgedane kennis en vaardigheden in de dagelijkse praktijk terug. Er zijn echter verschillen tussen leerkrachten. Ook kan het zo zijn dat dingen pas later naar boven komen en zichtbaar worden voor anderen. In verband met het teruglopende leerlingenaantal ziet de school het momenteel door het bestuur gehanteerde afspiegelingsbeleid als een bedreiging voor de aanwezige specialisten in de school. Wanneer er sprake is van verplichte mobiliteit moet het mogelijk zijn om uitzonderingen op het beleid te maken zodat de nodige expertise voor de school bewaard kan blijven. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat alle gespecialiseerde leerkrachten als gevolg van het verplichte mobiliteitsbeleid de school moeten verlaten.
3.4.2. Groepsgrootte en formatie
De gemiddelde groepsgrootte is 28 leerlingen. Het aantal teamleden (Onderwijs Personeel) per 1 augustus 2012 is 31. De formatie van het Onderwijskundig Personeel komt per 1 augustus 2012 op 21,2113 FTE.
Daarnaast heeft de school twee leden Onderwijs Ondersteunend Personeel (OOP) per 1 augustus 2012, er zijn een conciërge en een administratief medewerkster aan de school verbonden. Het Onderwijskundig Ondersteunend Personeel (OOP) heeft 2,2558 FTE per 1 augustus 2012 Bezetting van de groep: Er is één professional per dag aanwezig in de klas
*
Er zijn twee professionals gelijktijdig in de klas gedurende meerdere dagdelen per week Taken kunnen worden toebedeeld aan onderwijsassistent, ouders of medeleerlingen
*
Alleen bij de kleuters is er sprake van heterogene groepen (combinatiegroep 1/2), alle overige klassen zijn jaarklassen. Extra ondersteuning wordt zowel binnen als buiten de groep geboden. Naast de leerkracht is er geen structurele extra ondersteuning. Wel worden geregeld leesouders en/of stagiairs ingezet. De school wil graag een hulpklas voor rugzakleerlingen realiseren. Daarvoor is behoefte aan financiële middelen, formatie en ruimte qua gebouw.
20
Onderstaand figuur geeft een overzicht van de op de Zoeker beschikbare formatie (in fte) in verband met de eerder ingevulde deskundigheid: niet aanwezig
wel aanwezig geen formatie
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
meer dan 0,5
* * * *
Taal/leesspecialist Dyslexiespecialist Reken/wiskundespecialist Gedragsspecialist
* *
Remedial teacher
*
Motorische remedial teacher
*
Spelbegeleiding
meer dan 2
*
Intern begeleider
Sociale vaardigheden specialist Hoogbegaafdheid specialist
meer dan 1
*
Coaching en video interactie specialist
*
Specialismen worden in het taakbeleid in aantallen uren gehanteerd. Er is geen formatie beschikbaar voor deskundigen die niet in bovenstaand rijtje voorkomen. De mogelijkheden om passend onderwijs te bieden op De Zoeker zijn beperkt ten gevolge van de beschikbare tijd en inzetbaarheid van de op school aanwezige deskundigheid. Er is in de huidige formatie gekozen voor 6 dagen interne begeleiding. Tijdens de lessen bewegingsonderwijs die door de vakleerkracht worden gegeven, wordt er door de leerkrachten extra tijd en aandacht gegeven aan de leerlingen die extra begeleiding nodig hebben. Dit komt in de praktijk neer op 30 min per week.
3.4.3. Voorzieningen In onderstaande tabel is te zien of en hoeveel leerlingen gebruik hebben gemaakt van voorzieningen/aanpakken (georganiseerd op school, het bestuur of op samenwerkingsverband niveau) in het schooljaar 2011-2012. n.v.t.
Leeswerkplaats expertisecentrum (SBO)
15-20
meer dan 20
* * * * *
Aanbod Sovatraining Aanbod Faalangstraining
21
10-15
*
Plusklas Hoogbegaafden
Zomerschool
5-10
*
Hulpklas lezen/Spellen Expertisecentrum (SBO) Spellingswerkplaats expertisecentrum (SBO)
1-5
*
Ambulante begeleiding door een van de clusters Preventieve ambulante begeleiding door een van de clusters
0
*
Daarnaast maakt de school gebruik van begeleiding vanuit REC-3 (Dynamica) voor leerlingen met een diagnose PDD-NOS, Asperger of autisme. Veel specialismen lijken binnen de huidige setting aanwezig op school, maar gezien het teruglopende aantal leerlingen en de gehanteerde regelgeving rondom verplichte mobiliteit, ziet de directie het huidige beleid als een bedreiging voor het behoud van de expertise op de Zoeker.
3.4.4. Ruimtelijke omgeving In onderstaande tabel is aangegeven wat de mogelijkheden van het schoolgebouw zijn om tegemoet te komen aan speciale onderwijsbehoeften: Er is ruimte in de groep voor één-op-één begeleiding Er is ruimte op de gang voor één-op-één begeleiding Er is een prikkelarme werkplek
* *
Er is ruimte voor een time-out De lokalen zijn aangepast voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften Er zijn ruimten met specifieke functies voor bewegings- en leerbehoeften (fysiotherapie, schooltuin, enzovoort) Er zijn werkplekken voor leerlingen beschikbaar op de gang of in flexibele ruimten Anders (vul in bij Toelichting)
De werkruimten en lokalen worden als volgt beoordeeld: Slecht Zijn de werkruimten afgestemd op de onderwijsbehoeften van kinderen? Is de inrichting van de lokalen afgestemd op de onderwijsbehoeften van kinderen?
Matig
Voldoende
Goed
Zeer goed
* *
Komend jaar (2014) zal het schoolgebouw verbouwd worden. In de tekeningen is rekening gehouden met flexibele werkplekken voor (hoogbegaafde) kinderen. Na de verbouwing zal ook het schoolplein worden aangepast. Op dit moment beschikt de school over een rolstoeltoegankelijke picknick tafel op het schoolplein en zijn alle toegangen rolstoeltoegankelijk gemaakt. Ook is er een speciaal aangepast toilet aanwezig.
22
3.4.5. Samenwerking De school werkt structureel samen met de volgende onderwijspartners en externe instanties/partners (of heeft afgesproken hoe de samenwerking verloopt als dat nodig is): swv po
*
swv vo (v)SO
*
SBO Lokale overheid/gemeente Bureau jeugdzorg Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Maatschappelijk werk
* * *
GGZ Leerplicht
*
Politie Club- en buurthuiswerk/ dorpsraad Centrum Jong Schoolbegeleidingsdienst (sbzw) GGD/Jeugdgezondheidsdienst
* * *
Centrum Jong Lucertis Kram
*
Triversum Bascule Punt P Kwadrant Boddaert MEE Amstel en Zaan ZMC
* *
Anders (vul in bij toelichting)
Over het algemeen is men tevreden over de samenwerking met de genoemde instanties. De mate van tevredenheid is ook afhankelijk van de contactpersonen waar men mee te maken krijgt. De Zoeker is van mening dat er soms wel zeer veel administratie komt kijken bij de aanvraag van externe hulp. Zo zijn er voor een lgf aanvraag heel wat contacten nodig. De terugkoppeling vanuit instanties van jeugdzorg zou beter kunnen. Nu gebeurt het dat scholen niet of na lange tijd op de hoogte worden gebracht van de uitkomst van een onderzoek.
23
4. Ondersteuningsarrangementen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften In dit hoofdstuk wordt in kaart gebracht in hoeverre de school in staat is een aanbod te hebben voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Deze behoeften kunnen betrekking hebben op:
Leer- en ontwikkelingskenmerken; Werkhouding; fysieke en medische kenmerken; Sociaal-emotionele en gedragsmatige kenmerken; De thuissituatie.
Er wordt beschreven welke aanpak de school heeft voor de verschillende aandachtsgebieden. Voor het beschrijven van deze onderwijsondersteuningsarrangementen is informatie verzameld over:
deskundigheid die de school heeft of binnen handbereik heeft; Tijd en aandacht die de school aan leerlingen kan besteden; Specifieke materialen of voorzieningen waarover de school beschikt; Mogelijkheden van het schoolgebouw; Samenwerking met relevante organisaties.
4.1.Leren en ontwikkeling Leer- en ontwikkelingshulpvragen kunnen betrekking hebben op intellectuele hulpvragen, leerachterstand, ontwikkelinghulpvragen, taalhulpvragen (algemeen en specifiek) en ontwikkelingvoorsprong. Huidige situatie: De school heeft een aanpak voor leerlingen met ondersteuningsbehoeften op het gebied van leerachterstand, ontwikkelingshulpsvragen, taalhulpvragen en ontwikkelingsvoorsprong. Deskundigheid
Aandacht en tijd
Voorzieningen
24
Er zijn gediplomeerde specialisten aanwezig op het gebied van rekenen, dyslexie, taal/lezen, gedrag en sociale vaardigheden. Daarnaast heeft het team ervaringsdeskundigheid opgebouwd op dit gebied. • De gemiddelde groepsgrootte is 28 leerlingen. • Er is één professional per groep. • Er kunnen leesouders en/of stagiairs worden ingezet. • Kinderen die dit nodig hebben krijgen extra ondersteuning zowel binnen als buiten de groep. • Er zijn geen fte’s beschikbaar voor de specialisten om hun expertise optimaal te kunnen benutten. • Aandacht en tijd wordt binnen de groep gegenereerd door een goed georganiseerd klassenmanagement en het werken met uitgestelde aandacht. • Er is interne begeleiding aanwezig. • Er zijn zorgteams aanwezig. • De inrichting van de lokalen is voldoende afgestemd op de onderwijsbehoeften van de kinderen.
Gebouw Samenwerking Ambitie
• De werkruimten zijn matig afgestemd op de onderwijsbehoeften van de kinderen. • Er is een bovenschoolse plus klas aanwezig. • Men kan een beroep doen op de schoolversterkers vanuit Zaan Primair. • Er zijn diverse hulpmiddelen en ondersteunende programma’s aanwezig zoals: Maatwerk, RALFI lezen, Connect lezen, en diverse remediërende materialen. • Er is ruimte voor een time-out • De lokalen zijn aangepast voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften (concentratieschermen) Er is sprake van een goede samenwerking met ouders en met andere betrokkenen zoals genoemd in paragraaf 3.4.5. • De school wil doorgaan op de ingeslagen weg. Men wil het werken aan de hand van de 1-Zorgroute verder ontwikkelen en uiteindelijk borgen. In het kader daarvan wil men de HGPD gesprekken verder uitbreiden en borgen. • De school wil op termijn een specifiek arrangement voor kinderen met ernstige rekenproblemen of dyscalculie ontwikkelen. • De school wil de werkwijze volgens het dyslexieprotocol verder perfectioneren.
4.2. Fysiek en Medisch Fysieke en medische hulpvragen kunnen betrekking hebben op hulpvragen met het gehoor, gezicht, spraak, motorische problemen en anders (epilepsie). Huidige situatie: Hiervoor heeft de school geen specifieke arrangementen. De school heeft wel enige ervaringsdeskundigheid opgebouwd op dit gebied. Deskundigheid
Aandacht en tijd Voorzieningen
Gebouw Samenwerking
25
• Het team heeft ervaring opgedaan in de begeleiding van kinderen met - Lichamelijke handicaps - Diabetes - Gehoorproblemen - Visuele beperkingen - Ziekte van Duchenne • Er is een specialist die motorische RT kan verzorgen binnen de school werkzaam. Aandacht en tijd wordt binnen de groep gegenereerd door een goed georganiseerd klassenmanagement en het werken met uitgestelde aandacht. • Er is een protocol medisch handelen. • Men kan indien nodig een beroep doen op de schoolverpleegkundige en op ouders en/of familie van de specifieke leerling waar het om gaat. Er is een ruimte waar kinderen zich terug kunnen trekken om hun bloedsuiker gehalte te meten en de medicatie af te stemmen. Er is sprake van een goede samenwerking met ouders en met andere betrokkenen zoals genoemd in paragraaf 3.4.5.
Ambitie
De school heeft de ambitie om kinderen met fysieke en medische hulpvragen, rekening houdend met de mogelijkheden, thuis nabij onderwijs te bieden. Wanneer een kind met een extra ondersteuningsbehoefte op dit gebied wordt aangemeld zal de school zich, binnen de grenzen van het mogelijke, inzetten om aan de ondersteuningsbehoefte van de leerling te voldoen. Zo heeft men in het verleden aanpassingen gedaan om een bepaalde leerling te kunnen ondersteunen. (opstapjes)
De school ziet mogelijkheden om kinderen met een fysieke en/of medische ondersteuningsbehoefte van een aanpak te voorzien. Er zal per geval bekeken worden in hoeverre de school tegemoet kan komen aan de ondersteuningsbehoefte van dit kind in deze specifieke situatie.
4.3. Sociaal-emotioneel en gedrag Sociaal-emotionele hulpvragen kunnen betrekking hebben op (faal)angst, teruggetrokkenheid, zelfvertrouwen, weerbaarheid, positie in de groep en contactname (dit zijn leerlingen die emotioneel moeite hebben met het maken en houden van contact, het invoelen van emoties en dit kunnen toepassen). Gedragshulpvragen kunnen betrekking hebben op overactief, impulsief, naar binnen gericht, naar buiten gericht, bizar en storend gedrag. Huidige situatie: De school heeft een aanpak voor kinderen met extra ondersteuningsbehoeften op het gebied van sociaal – emotioneel gedrag, maar ervaart handelingsverlegenheid bij extreem externaliserend gedrag. Deskundigheid
Aandacht en tijd
Voorzieningen
26
• Er zijn een gedragsspecialist en een specialist op het gebeid van de sociaal emotionele ontwikkeling binnen de school werkzaam. • De school heeft ervaring opgedaan in de begeleiding van kinderen met ADHD, ADD, ODD, NLD en ASS problematiek. • De gemiddelde groepsgrootte is 30 leerlingen. • Er is één professional per groep. • Er kunnen stagiairs worden ingezet. • Kinderen die dit nodig hebben krijgen extra ondersteuning zowel binnen als buiten de groep. • Er zijn geen fte’s beschikbaar voor de specialisten om hun expertise optimaal te kunnen benutten. • Aandacht en tijd wordt binnen de groep gegenereerd door een goed georganiseerd klassenmanagement en het werken met uitgestelde aandacht. • Er is interne begeleiding aanwezig. • Er zijn zorgteams aanwezig. • De inrichting van de lokalen is voldoende afgestemd op de onderwijsbehoeften van de kinderen. • De werkruimten zijn matig afgestemd op de onderwijsbehoeften van de kinderen. • Structurele inzet Kanjertraining • Vanuit de Regionale Expertise Centra is er ambulante
Gebouw Samenwerking Ambitie
begeleiding beschikbaar voor de leerlingen met een lgf beschikking. • Er is een pestprotocol. • Men kan een beroep doen op de schoolversterkers vanuit Zaan Primair. • Er is ruimte voor een time-out. • De lokalen zijn aangepast voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften (concentratieschermen). Er is sprake van een goede samenwerking met ouders en andere betrokkenen zoals genoemd in paragraaf 3.4.5. • De ambitie van de school is om de reeds aanwezige kennis en vaardigheden up to date te houden en uit te breiden. • Het streven is dat alle leerkrachten zelfstandig hoge, reële SMARTI-doelen formuleren voor de lange (einde schooljaar) en voor de korte (tussendoelen) termijn. Deze doelen worden door hen gecommuniceerd en geëvalueerd met leerlingen, ouders en collega's. • Per week worden 30 minuten onderwijsleertijd aan de Kanjerlessen besteed (in iedere klas). • Voortzetten van de pestpreventie en zo de veiligheid steeds verder uitbouwen. • De directie geeft nadrukkelijk aan, dat zij de door de gespecialiseerde leerkrachten verworven expertise en vaardigheden wil behouden voor de school.
4.4. Werkhouding Werkhoudingsvragen kunnen betrekking hebben op concentratie, motivatie en taakgerichtheid. Huidige situatie: De school heeft een aanpak voor leerlingen met specifieke behoeften op het gebied van werkhouding. Deskundigheid Aandacht en tijd
Voorzieningen
27
Er is een gedragsspecialist werkzaam binnen het team. Er is ervaringsdeskundigheid opgebouwd met kinderen met ADHD, ADD, ASS problematiek. • De gemiddelde groepsgrootte is 30 leerlingen. • Er is één professional per groep. • Er kunnen stagiairs worden ingezet. • Kinderen die dit nodig hebben krijgen extra ondersteuning zowel binnen als buiten de groep. • Er zijn geen fte’s beschikbaar voor de specialisten om hun expertise optimaal te kunnen benutten. • Aandacht en tijd wordt binnen de groep gegenereerd door een goed georganiseerd klassenmanagement en het werken met uitgestelde aandacht. • Vanuit het REC is er ambulante begeleiding beschikbaar voor de leerlingen met een lgf beschikking (cluster 4). • De school biedt de beschikbaarheid van hulpmiddelen voor leerlingen die dit nodig hebben. Deze materialen worden aangeschaft vanuit rugzak- en zorgbudgetten. • Er wordt Faalangst reductie training geboden.
Gebouw Samenwerking Ambitie
• De Zoeker besteedt veel aandacht aan het voorkomen van pesten. • Er zijn diverse ondersteunende materialen. Er wordt o.a. gebruik gemaakt van: - de methode Remweg; - de bakjes aanpak; - geluiddempende koptelefoons; - time timer/kleurenklok; - dagprogramma; - pictogrammen; - ondersteunende GIP materialen. • Er is ruimte voor een time-out • De lokalen zijn aangepast voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften (concentratieschermen) Er is sprake van een goede samenwerking met ouders en andere betrokkenen zoals genoemd in paragraaf 3.4.5. • De school heeft de ambitie om de aanwezige leerkrachtvaardigheden met betrekking tot de begeleiding van leerlingen met werkhoudingsvragen, te actualiseren en uit te breiden. • De directie van De Zoeker wil de vaardigheden van de leerkrachten om de verwerkingsopdrachten af te stemmen op verschillen tussen leerlingen verder uitbouwen.
4.5. Thuissituatie Bij problemen in de thuissituatie kan het gaan om onderstimulering, pedagogische verwaarlozing en overbescherming Huidige situatie: De school heeft ervaring met kinderen die in een problematische thuissituatie verkeren. Indien noodzakelijk doet de school een beroep op externen waaronder het AMK. Deskundigheid Aandacht en tijd
Voorzieningen
Gebouw Samenwerking Ambitie
28
Er is enige ervaringsdeskundigheid opgebouwd op dit vlak. Er zijn vaste afspraken over rapportage aan de ouders over de voortgang van de leerlingen. (Informatie avond, rapport gesprekken) Wanneer ouders geen belangstelling tonen voor de ontwikkeling van hun kind neemt de school contact op met de ouders. • Via het Zorgteam zijn er korte lijnen met Schoolmaatschappelijk Werk. Dankzij deze samenwerking beschikt de school over brede ondersteuningsmogelijkheden. • Indien nodig wendt de school zich tot het adviesloket van het AMK. De school heeft in het verleden ook wel een melding bij het AMK neergelegd. Er is ruimte voor gesprekvoering. Er is sprake van een goede samenwerking met ouders en andere betrokkenen zoals genoemd in paragraaf 3.4.5. en met het AMK. De school wil adequaat kunnen reageren wanneer er problemen in de thuissituatie zijn.
5. Conclusie De school geeft aan te voldoen aan de basisondersteuning. De inspectie beoordeelde de basiskwaliteit op 20-09-2011 als op orde. De Zoeker heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan de verbetering van de onderwijskwaliteit. Er is een impuls gegeven aan het opbrengstgericht werken. Om de streefdoelen te halen is breed ingezet op de versterking van het taal- en rekenaanbod en de doorgaande lijn. Daarnaast is geïnvesteerd in de kwaliteit van de leraren en is de zorgstructuur grondig herzien. De effecten van de aanpak zijn volgens de inspectie zichtbaar in de school. De opbrengsten vertonen een stijgende lijn en zowel de eind- als tussenopbrengsten zijn voldoende. De school is zich aan het ontwikkelen op het gebied van het Handelingsgerichte werken. Op dit moment is de school bezig met de invoering van HGPD gesprekken. De school heeft een aanpak voor leerlingen met ondersteuningsbehoeften op het gebied van leerachterstand, ontwikkelingshulpsvragen, taalhulpvragen en ontwikkelingsvoorsprong. Zo hanteert men het meest recente dyslexieprotocol en heeft men een rekenverbetertraject doorlopen. De school heeft geen specifieke arrangementen voor kinderen met ondersteuningsbehoeften op fysiek en/of medisch gebied. De school ziet echter wel mogelijkheden om kinderen met een fysieke en/of medische ondersteuningsbehoefte van een aanpak te voorzien. Er zal per geval bekeken worden in hoeverre de school tegemoet kan komen aan de ondersteuningsbehoefte van dit kind in deze specifieke situatie. De school heeft bewezen tegemoet te kunnen komen aan de ondersteuningsbehoefte van een leerling met de ziekte van Duchenne. De school heeft een aanpak voor kinderen met extra ondersteuningsbehoeften op het gebied van werkhouding en/of sociaal – emotioneel gedrag, maar ervaart handelingsverlegenheid bij extreem externaliserend gedrag. De school heeft ervaring met kinderen die in een problematische thuissituatie verkeren. Indien noodzakelijk doet de school een beroep op externen waaronder het AMK. De kinderen die extra ondersteuningsbehoeften hebben worden binnen de 1zorgroute die de school hanteert opgevangen. Met de 1-zorgroute wordt op groeps-, school- en bovenschools niveau het onderwijs passend gemaakt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. De Zoeker heeft een ondersteunende structuur ingericht, waarbij de leerkracht ondersteund wordt bij het doorlopen van de cyclus van handelingsgericht werken. De intern begeleider is hierbij de coach van de leerkracht. De Zoeker staat open voor terugplaatsing van leerlingen vanuit het S(B)O wanneer de S(B)O school aangeeft dat de leerling daar aan toe is. De Zoeker wil van te voren wel onderzoeken of zij op dat moment in die situatie aan de hulpvraag van deze specifieke leerling kunnen voldoen. De school wil zich het recht voorbehouden om een leerling te weigeren wanneer bijvoorbeeld de klas erg vol is en er al een groot aantal kinderen met extra ondersteuningsbehoefte in deze klas zitten. Het team van De Zoeker gaat over tot verwijzing naar het Speciaal (Basis) Onderwijs wanneer het welbevinden van de leerling of van andere leerlingen in gevaar komt of
29
wanneer er sprake is van een combinatie van ontwikkelingsachterstanden en externaliserende gedrags- problematiek. De ambitie van De Zoeker is om binnen de grenzen van het mogelijke, thuisnabij onderwijs te bieden aan kinderen uit de omgeving van de school. Sinds 15 jaar werkt de school met het Groot Zorgteam. Hier worden kinderen besproken wanneer de school vastloopt in haar aanpak. De Zoeker kent ook een zorgoverleg vanuit het Kernteam dat bestaat uit de interne begeleiders, gespecialiseerde leerkrachten en de directie. Voor zaken die (nog) niet in het Groot Zorgteam besproken hoeven te worden. De school is tevreden over de werkwijze van de beide zorgteams vanwege de bijdragen die zij leveren aan de realisatie van passend onderwijs aan de hand van het handelingsgerichte en planmatige handelen. Tegelijkertijd is de school in ontwikkeling en zal dat in de toekomst blijven. De volgende ontwikkelpunten voor de school kunnen uit het voorgaande worden geformuleerd, ten aanzien van: deskundigheid, aandacht en tijd, voorzieningen, gebouw en samenwerking Deskundigheid: o
o o o o o
Deskundigheidsvergroting en uitbreiding van leerkrachtvaardigheden op het gebied van: o HGPD; o Dyslexieprotocol; o Protocol dyscalculie/rekenverbetertraject; o Het evalueren en analyseren van de geboden ondersteuning; o Samenwerking met leerlingen en ouders; o Het zelfstandig opstellen van groepsplannen formuleren van doelstellingen. Verdere implementatie en borging van de 1- zorgroute; Verdere ontwikkeling en borging op het gebied van HGW en inzet HGPD; Verdere implementatie en borging van het meest recente dyslexie protocol; Verdere implementatie en borging van het werken met uitgestelde aandacht (GIP); Verdere implementatie en borging van het werken met het directe instructie model.
Aandacht en tijd: o o
Realiseren van extra inzet van handen naast de leerkracht door onder andere onderwijsassistentie; beschikbaarheid van speciale onderwijszorg door RT-er/IB-er/ school maatschappelijk werk/ schoolversterkers/ambulant begeleiders;
Voorzieningen: o
30
Uitbreiden en onderhouden van de beschikbare specifieke onderwijsmaterialen die tegemoet komen aan specifieke didactische kenmerken en speciale pedagogische/psychologische kenmerken;
o o o o
Beschikbaar houden van de gespecialiseerde leerkrachten binnen het team van De Zoeker; De werkruimten moeten goed worden afgestemd op de onderwijsbehoeften van kinderen. Indien nodig beschikbaarheid van medische ondersteuning op school; Realisatie van een vangnet waarop leerkrachtenkunnen terugvallen wanneer zij vastlopen bij de begeleiding van een leerling en acute ondersteuning nodig hebben.
Gebouw: o
o
Komend jaar (2014) zal het schoolgebouw verbouwd worden. In de tekeningen is rekening gehouden met flexibele werkplekken voor (hoogbegaafde) kinderen. Het gebouw en de inrichting moeten onderhouden en aangepast kunnen worden.
Samenwerking: o o o
De school wil in de toekomst de ouders structureel bij de bespreking van hun kind in het groot zorgteam betrekken; continuering van de samenwerking en afstemming met ouders, professionals en andere betrokkenen zoals genoemd in paragraaf 3.4.5. de school geeft aan dat de samenwerking met externe partners verder moet worden uitgebreid in verband met de realisatie van het passend onderwijs.
Tot slot: De directie van De Zoeker geeft aan dat het samenwerkingsverband een beroep op de school kan doen i.v.m.: -
kinderen met faalangst; kinderen met een extra ondersteuningsbehoefte op sociaal emotioneel gebied (kanjertraining); kinderen met dyslexie; kinderen die motorische remedial teaching nodig hebben.
De school verwacht wel dat de personele formatie hierop afgestemd wordt en dat er een kostendekkende vergoeding komt.
31