Schoolgids
Algemene informatie
Schooljaar 2013-2014
pro | vmbo | havo | atheneum | gymnasium
1.
De school:
1.1. Ter inleiding 1.2. Visie en doelstelling van De Goudse Waarden 1.3. De structuur van De Goudse Waarden 1.4. Locaties
2.
Algemene informatie
2.1. 2.2. 2.3. 2.4.
Sector lyceum-havo Sector vmbo School voor praktijkonderwijs Aanmelding en toelating
5 6
4. 8 9
10 10 11 11
3. Informatie voor leerlingen 3.1. Leefregels in en om de school 3.2. De Goudse Waarden regels 3.3. Het leerlingenstatuut 3.4. Veiligheid 3.5. Fotorechten 3.6. Dagopeningen en vieringen 3.7. Besteding onderwijstijd 3.8. Vormgeven goed burgerschap 3.9. Maatschappelijke stage 3.10. Beroepenoriëntatie
3.11. Oriëntatie vervolgonderwijs 3.12. Overgangsrichtlijnen
13 13 13 13 14 14 15 15 16 17
17 17
Aandacht voor de leerling
4.1. Visie op leerlingenzorg 4.2. Informatievoorziening in het kader van basiszorg 4.3. Rol ouders bij toelating tot leerlingenzorg 4.4. Het Zorg Advies Team 4.5. Externe verwijzing 4.6. Arrangementen aangeboden door De Goudse Waarden m.b.t. leerlingenzorg 4.7. Bovenschoolse onderwijs- en zorgarrangementen 4.8. Financiën 4.9. Inzet basiszorg 4.10. Inzet extra zorg 4.11. Inzet arrangementen
19 19 19 20 21 21
22 22 23 23 23
5.3. Uittreksel persoonsregister 25 5.4. Informatieplicht 25 5.5. Informatieverstrekking aan 26 gescheiden of niet langer samenlevende ouders 5.6. Resonansgroepen van 26 leerlingen en ouders 5.7. Medezeggenschapsraad 27 5.8. Klachten en geschillen 27 5.9. Leerling gebonden financiering30 (LGF) 5.10. Schoolkosten 30 5.11. Ongevallenverzekering 30 5.12. Aansprakelijkheidsverzekering 31 5.13. Ouderbijdrageregeling 31 5.14. E-mail protocol 32 5.15. Verwijsinstanties 32
5. Contact tussen thuis en school 5.1. Informatie- en spreekavonden 25 5.2. Resultaten en opbrengsten 25 3
4 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
1.1. Ter inleiding Na een periode van ontspanning en vakantie start het nieuwe schooljaar weer. Om je wegwijs te maken in de schoolorganisatie krijg je de schoolgids waar veel belangrijke informatie in staat. Ook zal je verwijzingen in de schoolgids tegenkomen naar de website van de school (www.degoudsewaarden.nl) omdat ook daar veel informatie te vinden is. De schoolgids bestaat uit 3 delen: • In deel 1 vind je alle informatie met betrekking tot de hele scholengemeenschap. Zoals je ziet verschijnt deel 1 op onze website. • Schoolgids deel 2 is gericht op de sector waar je onderwijs krijgt. Schoolgids deel 2 krijg je op papier voor het nieuwe schooljaar. • Schoolgids deel 3 is bestemd voor de brugklasleerlingen. Deze schoolgids geeft specifieke informatie over het reilen en zeilen in de brugklas. Naast de leerstof die nodig is om het examen te behalen, vinden wij het ook belangrijk dat je in de gelegenheid wordt gesteld om je talenten te ontdekken. In de schoolgids lees je dan ook over allerlei activiteiten op dit gebied.
Bij alle afdelingen van onze school kom je dit tegen: de talentklassen op de afdeling lyceum-havo en vmbo-t, de afdelingen vmbo-b/k en in de begeleiding bij het praktijk onderwijs. Daarnaast zijn er activiteiten rond toneel, muziek, excursies naar het buitenland, sport, enz. Met deze ingrediënten lopen wij samen met je op van brugklasser naar examenkandidaat, zowel voor jou als voor ons een uitdaging. Natuurlijk is het behalen van je diploma een belangrijk doel. Maar wij vinden het ook belangrijk dat jij het in je Goudse Waarden-tijd naar je zin hebt, talenten en interesses ontdekt en vrienden maakt. Een hartelijk welkom ook aan u, de ouder(s)/verzorger(s). Wij danken u voor het in ons gestelde vertrouwen. Wij zullen al het mogelijke doen om dit vertrouwen waar te maken. En als iets niet helemaal goed gaat volgens u, dan wil ik u graag uitnodigen om contact met ons op te nemen. Ik wens iedereen een goed schooljaar toe. En voor alle examenkandidaten hoop ik dat je aan het eind van het schooljaar dat mooie diploma kunt ondertekenen.
Pieter Dijkshoorn Voorzitter College van Bestuur 5
1.2. Visie en doelstelling van De Goudse Waarden Onze scholengemeenschap wil herkenbaar zijn als een christelijke school waar iedereen welkom is. Het Evangelie van Jezus Christus geldt als norm en uitgangspunt voor ons handelen en denken. De Goudse Waarden wil leerlingen de voordelen bieden van een brede scholengemeenschap, waarbij het onderwijs voor de leerlingen zo kleinschalig als mogelijk is georganiseerd. Daarom biedt De Goudse Waarden het onderwijs op 4 locaties aan en wordt er binnen de locaties gewerkt met onderwijsteams/units. Het voordeel hiervan is dat het onderwijs voor leerlingen kleinschalig en overzichtelijk is. Leerlingen moeten vooral mogelijkheden geboden worden om hun kwaliteiten te ontdekken. Niet voor alle leerlingen is het bij aanvang van de schoolloopbaan direct duidelijk welke onderwijssoort het beste bij hen past. Daarom is het onderwijs zodanig ingericht dat leerlingen ook tijdens hun schoolloopbaan kunnen instromen in de onderwijssoort die recht doet aan hun kwaliteiten. De Goudse Waarden wil leerlingen kansen bieden.
6 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
Het doel van De Goudse Waarden met betrekking tot haar leerlingen is, samengevat: • Verhalen delen van het Messiaans perspectief Ervaren wat groter is dan je zelf, het delen van inspiratie bronnen. • Persoonlijke ontwikkeling ruimte om je talenten te ontdekken en je te ontwikkelen op intellectueel, moreel, sociaal, emotioneel en cultureel gebied. • Meer dan kwalificeren; het aanbieden van goed onderwijs en het intellectueel uitdagen van leerlingen ook buiten het examencurriculum. • Meer dan socialiseren het ontwikkelen van sociale en maatschappelijke vaardigheden en een kritisch bewustzijn om op een goede en verantwoordelijke wijze te kunnen functioneren in een complexe samenleving.
De christelijke identiteit van de school wordt zichtbaar in datgene wat we doen. Om de praktische uitwerking daarvan duidelijk te maken, hebben wij deze in drie kernwoorden samengevat: • Aandacht We zijn betrokken bij mensen en tonen sociale bewogenheid. Er is ruimte voor ontmoeting, persoonlijk contact en persoonlijke groei. We werken aan een schoolklimaat waarin mensen elkaar kennen en gekend worden. Aandachtig onderwijs richt het denken van de leerling. Wat is van betekenis en wat heeft zich betekenisvol aangediend waarop we de leerling oriënteren? Wij respecteren een leerling niet door het ruimte te bieden maar door houvast te geven. Je bent nog niet wie je bent, wij willen je nog iets meegeven waardoor je kunt worden wie je bent. • Vertrouwen Goed onderwijs schenkt vertrouwen. Daar begint onderwijs: bij het hart van het kind. Vertrouwen is het mooiste geschenk dat je kunt geven en krijgen. Het is geen kwestie van vertrouwen verdienen – je krijgt het. Vertrouwen ontlenen we niet aan de zekerheid dat we het waar kunnen maken, maar aan het besef dat het leven niet uit Gods hand kan vallen.
• Verantwoordelijkheid De eigenlijke focus van goed onderwijs is dat de leerling toegewijd actief wordt. Toewijding is een daad waarmee de mens antwoord geeft op de bevestiging er te mogen zijn en op de zaak waarop zijn aandacht is gericht. De output van goed onderwijs is verantwoordelijkheid. Die is gericht op dienstbaarheid en duurzaamheid. De relatie met de ouders en/of verzorgers van de leerlingen is essentieel, omdat het voor de school belangrijk is dat de ouders het beleid van de school ondersteunen. Doel voor de school hierbij is, dat de ouders op de hoogte zijn van de missie en doelen van De Goudse Waarden en in het kader van de opvoeding van hun kinderen, bewust voor onze school kiezen.
De Goudse Waarden is een school die: • Verschillen accepteert en waardeert. Dit uit zich in de verschillende trajecten voor leerlingen en keuze mogelijkheden om zich naast het voorgeschreven curriculum te ontwikkelen. • Als doel heeft, de optimale ontplooiing te bieden voor leerlingen in een plezierige leeromgeving waar de leerling zich prettig en veilig voelt. 7
Voor de leerling betekent dit: • een breed onderwijsaanbod: – flexibele leerwegen; – doorstroom trajecten; – van praktijkonderwijs tot en met gymnasium; • een duidelijke onderwijsinrichting en onderwijsorganisatie; • een goed pedagogisch klimaat (zorg, veiligheid); • een goede sociaal-emotionele begeleiding; • een gedegen en plezierige voorbereiding op het vervolg onderwijs en een plaats in de samenleving.
1.3. De structuur van De Goudse Waarden wetenschappelijk onderwijs mbo
hoger beroepsonderwijs
gymn.
ath.
gymn.
ath.
havo
gymn.
ath.
havo
gymn.
ath.
havo
gymn.
ath.
havo
arbeidsmarkt
brugklas lyceum-havo (atheneum/gymnasium, havo/vwo en havo/vmbo-t)
vmbo-t
vmbo-g
vmbo-k
vmbo-b
vmbo-t + vmbo-g
vmbo
vmbo
vmbo
vmbo
vmbo
praktijk onderwijs
brugklas vmbo
brugklas vmbo brugklas vmbo
Afkortingen vmbo: voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs havo/vmbo-t: brugklas waarin leerlingen worden geplaatst met een havo/vmbo-t-advies havo: hoger algemeen voortgezet onderwijs vwo: voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (Nederlands- en tweetalig gymnasium en atheneum) mbo: middelbaar beroepsonderwijs
8 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
Op het vmbo zijn vier leerwegen: vmbo-t: theoretische leerweg vmbo-g: gemengde leerweg vmbo-k: kaderberoepsgerichte leerweg vmbo-b: basisberoepsgerichte leerweg In het vmbo wordt leerwegondersteuning (lwoo) aangeboden. Dit betreft gedeeltelijke/ tijdelijke leerwegondersteuning in de theoretische, gemengde en kaderberoepsgerichte leerweg. In de basisberoepsgerichte leerweg kan dit – naast gedeeltelijketijdelijke ondersteuning – ook permanente leerwegondersteuning betekenen.
1.4. Locaties Sector vmbo (tevens hoofdlocatie en postadres) Beroepsgerichte leerwegen (vmbo-k, vmbo-b, lwoo en praktijkonderwijs) Kanaalstraat 31, 2801 SH Gouda T 0182 - 51 60 77 F 0182 - 58 40 64 E
[email protected]
Sector lyceum-havo (tevens hoofdlocatie en postadres) Vanaf klas 2 Heemskerkstraat 105, 2805 SN Gouda T 0182 - 57 30 00 F 0182 - 53 79 19 E
[email protected]
Sector vmbo Theoretische/gemengde leerweg (vmbo-t en vmbo-g) Winterdijk 10, 2801 SJ Gouda T 0182 - 51 60 77 F 0182 - 58 40 64 T
[email protected]
Sector lyceum-havo Brugklassen Calslaan 100, 2804 RT Gouda T 0182 - 57 30 00 F 0182 - 53 79 19 E
[email protected]
Centrale administratie Postbus 872, 2800 AW Gouda T 0182 - 58 48 00 F 0182 - 51 17 89 E
[email protected]
College van Bestuur Dhr. P. Dijkshoorn (voorzitter) en dhr. J.Th.A. Berg (lid) Postbus 872, 2800 AW Gouda T 0182 - 78 16 24 F 0182 - 51 17 89 E
[email protected] 9
2.1. Sector lyceum-havo Sectordirectie lyceum-havo Dhr. K. Clements, directeur personeel en organisatie Mevr. M.P. van Gurp, directeur onderwijs en leerlingzaken Afdelingsleiding afdeling • Brugklassen • Havo 2 en 3 • Vwo 2 en 3 • Havo 4 en 5 lems • Vwo 4,5 en 6 • Leerlingbegeleiding
afdelingsleider Dhr. J.F. Rothfusz Dhr. drs. D. Roeleveld Mevr. W.G. de Groote-la Grand Mevr. drs. E.M.W. Hagenaars-WilDhr. A.J.A. van den Heuvel
Unitleiding Locatie Kanaalstraat unit unitleider • Leerjaar 1 en 2 lwoo vacature • Leerjaar 1 en 2, vmbo-b Dhr. P.M. v.d. Windt en vmbo-k • Leerjaar 3 en 4, vmbo-b en vmbo-k: - Sector Techniek Dhr. B. Krijgsman (Techniek Breed) - Sector Economie Mevr. M. van Welie (Handel en Administratie, Handel en Verkoop, Consumptief Breed) - Sector Zorg & Welzijn Mevr. M. van Welie (Sport, Dienstverlening & Veiligheid, Zorg en Welzijn Breed)
Dhr. drs. L. van ‘t Spijker
2.2. Sector vmbo Sectordirectie vmbo Dhr. C. Hoogendoorn, directeur personeel en organisatie Dhr. K.J. Redert, directeur onderwijs
10 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
Unitleiding Locatie Winterdijk unit unitleider • Leerjaar 1 en 2 Mevr. A.J. Verhoeff vmbo-t en vmbo-g • Leerjaar 3 en 4, Dhr. W.H. Brouwer vmbo-t en vmbo-g
2.3. School voor Praktijkonderwijs Directeur praktijkonderwijs: dhr. D. de Lange
2.4. Aanmelding en toelating U kunt uw kind aanmelden tot 15 maart. Echter, voor leerlingen van het praktijkonderwijs en het lwoo geldt de datum 1 februari, in verband met de aanvraag van een beschikking. Aanmelden kan via de directeur van de basisschool of rechtstreeks bij ons. Het aanmeldingsformulier krijgt u op de basisschool of bij onze administratie. U kunt het ook downloaden op www.degoudsewaarden.nl. Het volledig ingevulde formulier stuurt u naar onze centrale administratie, postbus 872, 2800 AW, Gouda. We laten uw kind toe op grond van een positief advies van de basisschool en de resultaten van de Eindtoets Basisonderwijs. De schooladministratie bevestigt de ontvangst van het aanmeldingsformulier schriftelijk. De toelatingscommissie beslist over de definitieve toelating. Voor de leerlingen van het tweetalig vwo is een taaltoets en een intakegesprek onderdeel van het toelatingstraject. Deze leerlingen ontvangen daarvoor begin april een aparte uitnodiging. Uiterlijk begin juni ontvangt uw kind dat voor de
brugklas is aangemeld bericht van toelating of afwijzing. We nodigen de nieuwe leerlingen vóór de zomervakantie uit voor een kennismaking met hun nieuwe klasgenoten en mentor. Voor aanmelding voor andere leerjaren en tussentijdse aanmelding kunt u contact opnemen met de betreffende afdelings/unitleider (zie hoofdstuk 2.1., 2.2.en 2.3.). 11
12 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
3.1. Leefregels in en om de school
3.3. Het leerlingenstatuut
Om het op onze school plezierig en ordelijk te laten verlopen zijn er leefregels opgesteld. Als iedereen zich hieraan houdt, houden wij het voor elkaar prettig en blijft het leefbaar
Onze school kent een leerlingenstatuut waarin de rechten en de plichten van de leerlingen zijn vastgesteld. Het leerlingenstatuut staat op de website van de school.
3.4. Veiligheid 3.2. De Goudse Waarden regels Samen hebben wij de volgende omgangsregels opgesteld. Deze zijn in elk lokaal op een poster te zien.
Omdat ik je behandel zoals ik zelf behandeld wil worden, spreken wij het volgende af: Wij • accepteren elkaar • gaan respectvol met elkaar om • werken samen en helpen elkaar als het nodig is • gaan zorgvuldig om met eigen en andermans spullen • zijn correct en beleefd in ons taalgebruik • veroorzaken geen overlast
Op De Goudse Waarden vinden wij het belangrijk dat iedereen zich gekend weet en veilig voelt. Daarom hebben wij de leerlingen verdeeld over vier locaties. De leefregels van de school geven aan hoe wij met elkaar willen omgaan. Daarnaast hebben wij bepaalde afspraken vastgelegd in protocollen en beleidstukken. Deze geven ons handvatten om op een goede manier te handelen en te weten wat wij van elkaar verwachten. Deze afspraken en protocollen vindt u op de website onder schoolgids en reglementen.
Iedereen op onze school houdt zich aan deze regels. Ik spreek je er op aan als jij je er niet aan houdt. 13
3.5. Fotorechten Tijdens het hele schooljaar maken we in en rondom de school foto's en filmopnames. Een deel van deze beelden gebruiken we voor ons eigen informatie- en PR-materiaal. Ouders die niet willen dat hun kind wordt gefotografeerd of gefilmd, melden dit schriftelijk tijdens de eerste week van het schooljaar. U stuurt uw brief of mail naar de sectordirectie. Het zonder toestemming maken van beeld- en/of geluids opnamen of het misbruik maken van beeld- en/of geluids opnamen door leerlingen om medeleerlingen of medewerkers in diskrediet te brengen (bijvoorbeeld via social media of sites als YouTube) is onacceptabel en wordt bestraft. Daarnaast bepaalt de docent/onderwijs medewerker of het gebruik van notebook, smartphone en andere elektronica in de onderwijsruimte is toegestaan.
3.6. Dagopening en vieringen We beginnen elke dag met een dagopening in de klas. We maken hierbij gebruik van de methode ‘Oase’. Elke week staat een bepaald thema centraal. Er zijn vieringen o.a. met Kerst en Pasen voor alle leerlingen, docenten en medewerkers. Alle leerlingen zijn hierbij verplicht aanwezig. 14 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
3.7. Besteding onderwijstijd Naast de lessen volgens de lessentabel bieden we ook verplichte vormende activiteiten aan. Voorbeelden van deze vormende activiteiten zijn: museumbezoek, theater uitvoeringen, culturele workshops, vakgerichte excursies en het brugklaskamp. De activiteit kan buiten het normale lesrooster vallen. De kosten voor deze activiteiten beperken we tot een minimum. Soms komen lessen te vervallen of worden roosters gewijzigd. Lesuitval kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door ziekte van een docent. Als er door kortdurende ziekte een tussenuur ontstaat zullen de roostermakers altijd proberen dat tussenuur op te vullen door in het rooster te schuiven. Als een docent voor langere tijd door ziekte afwezig is wordt naar geschikte vervanging gezocht. Wij brengen de ouders hiervan zo snel mogelijk op de hoogte. Scholen voor voortgezet onderwijs moeten zich verantwoorden over de gerealiseerde onderwijstijd. Op de website www.schoolvo.nl kunt u de meest recente gegevens van onze school zien.
die leerlingen in staat stellen om als actieve, mondige en geïnformeerde burgers deel te nemen aan onze democra tische samenleving. Burgerschapsvorming is geen specifiek vak of leergebied. Het bestaat uit drie onderdelen – democratie, identiteit en sociale participatie – die bij bestaande vakken als geschiedenis, maatschappijleer en godsdienst onderwezen worden. Maar ook bij schoolbrede vakoverstijgende projecten en buitenschoolse activiteiten (stages, excursies etc.) is er veel aandacht voor burgerschapsvorming. Leerlingen maken kennis met begrippen als geloof en levensbeschouwing, democratie, grond- en mensenrechten, duurzame ontwikkeling, conflicthantering, sociale verantwoordelijkheid, gelijkwaardigheid en het omgaan met maatschappelijke diversiteit.
3.8. Vormgeven goed burgerschap Het onderwijs op De Goudse Waarden is erop gericht om kennis, waarden, vaardigheden en attitudes te ontwikkelen 15
Waarom hoort burgerschapsvorming in ons onderwijs thuis? De school is een samenleving in het klein. In de klas, op het schoolplein, in de kantine, worden leerlingen geconfronteerd met processen, gedragingen en gebeurtenissen die ook voorkomen in de ‘echte’ samenleving. Meningsverschillen, ruzies, pestgedrag, maar ook groepsvorming, sympathie, samenwerking en inspraak. Op school wordt de leerling gestimuleerd voor zijn mening uit te komen en die te onderbouwen met argumenten. Hij leert respect te hebben voor mensen die anders zijn of anders denken. Hij wordt zich bewust van zijn sociale plichten en rechten. Steeds vaker kan hij meedenken en -beslissen over afspraken die zijn eigen leerproces of het onderwijs in de klas en op de school beïnvloeden. Burgerschapsvorming is direct aanwijsbaar te vinden in onze school.
3.9. Maatschappelijke stage De maatschappelijke stage laat leerlingen ervaren hoe het voelt om in vrije tijd belangeloos werk te verrichten voor (zorg)instellingen, verenigingen of andere vrijwilligers organisaties. In onze optiek past de maatschappelijke stage uitstekend bij de doelstellingen van onze school. De leerlingen maken van de stage een verslag in een stagewerkboek. Tijdens de stage houden de leerlingen een logboek bij dat telkens door de stagebegeleider van de instelling, organisatie of vereniging wordt afgetekend. Ook schrijven de leerlingen na afloop een bedankbrief die aan het stage werkboek moet worden toegevoegd. De stageplekken worden grotendeels door de school aangeboden. Leerlingen mogen ook zelf een stageplek aandragen. Zelfgekozen plekken moeten eerst door de mentor worden goedgekeurd. De maatschappelijke stage moet buiten
schooltijden worden gedaan. Om bevorderd te worden naar een volgend leerjaar moet een leerling de stage voldoende afgerond hebben.
3.10. Beroepenoriëntatie In het kader van beroepenoriëntatie gaan de leerlingen van klas 3 en 4 vmbo-b en vmbo-k op stage. In een bedrijf of instelling nemen ze actief deel aan het arbeidsproces en oriënteren ze zich op de beroepen. Deze stages kunnen bestaan uit • één of meerdere keren een gehele werkweek en/of • een lintstage van één vaste stagedag per schoolweek (klas 4).
3.11. Oriëntatie vervolgonderwijs Bovenbouw leerlingen van de afdeling havo en vwo krijgen gelegenheid om bezoeken te brengen aan open dagen, meeloopdagen en proefstudeerdagen. Doel van dit alles is de leerling zo te informeren, dat hij tot een weloverwogen keuze komt.
3.12. overgangsrichtlijnen Overgangsrichtlijnen zijn terug te vinden in het ouderportaal. 17
18 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
4.1. Visie op leerlingenzorg Leerlingenzorg staat in onze school nooit op zichzelf maar is altijd gericht op het onderwijs. Dat wil zeggen dat we de leerlingen waar mogelijk de zorg bieden die ze nodig hebben om te kunnen voldoen aan de eisen en verwachtingen die ons onderwijs aan hen stelt.
4.2. Informatievoorziening in het kader van basiszorg De eerstverantwoordelijke in de basiszorg die aan alle leerlingen wordt geboden is de mentor. Hij/zij is in de eerste plaats verantwoordelijk voor het volgen van de ontwikkeling van leerlingen gedurende hun schoolloopbaan. Tijdens leerlingenbesprekingen, ouderavonden, oudergesprekken en rapportvergaderingen wordt het functioneren van de leerling besproken en waar nodig afspraken gemaakt. De mentor beschikt zo over een goed beeld van de leerling en is een belangrijke contactpersoon tussen de ouders en de school. Na een schooljaar draagt de mentor in een gesprek met de volgende mentor zijn informatie over. Dit herhaalt zich tot aan het einde van de schoolloopbaan op onze school. Ook als een leerling naar een andere locatie of een andere school gaat, is de mentor in eerste instantie verantwoordelijk voor
de overdracht van gegevens. Naast de mentor is op de sector lyceum-havo de leerjaarcoördinator en op het vmbo de leerlingbegeleider degene die bij grotere problemen de leerlingen van een bepaald leerjaar begeleidt. In overleg met de mentor verwijst hij door naar het Zorg-AdviesTeam (ZAT). De leerjaarcoördinator/ leerlingbegeleider organiseert leerlingenbesprekingen. Informatie over een leerling wordt bijgehouden in het leerlingvolgsysteem. Het privacy-gevoelige deel van deze informatie kan alleen worden ingezien door personeel van de school die deze informatie nodig heeft om hun werk naar behoren uit te kunnen voeren. Wanneer een mentor, eventueel in samenspraak met collega’s en schoolleiding, problematiek constateert, dan worden ouders daarvan op de hoogte gebracht. In overleg met ouders wordt bepaald welke maatregelen er nodig zijn ter verbetering.
4.3. Rol ouders bij toelating tot leerlingenzorg Als uit het overleg tussen ouders en mentor blijkt dat de leerling gebaat is bij leerlingenzorg zal de mentor de leerling aanmelden bij één van de leerlingbegeleiders of bij de zorgcoördinator. Deze zal een aantal gesprekken voeren met de leerling en in overleg met de mentor besluiten of de leerling wordt aangemeld voor leerlingenzorg. In het zorg19
adviesteam wordt vervolgens besproken hoe de zorg het best kan worden ingezet. Voordat wordt overgegaan tot inzet van die zorg, moeten ouders hiervoor toestemming geven. Ouders worden vervolgens regelmatig geïnformeerd over de stappen die worden ondernomen in het kader van de leerlingenzorg. Aan de ouders wordt gevraagd om de school op de hoogte te houden van zorg die buiten de school om aan de leerling wordt geboden in het kader van de gesignaleerde problemen.
4.4. Het Zorg advies team In het ZAT heeft een groep deskundigen zitting vanuit een aantal externe disciplines. De Zorg Advies Teams komen in samenspraak met elkaar tot handelingsadviezen en speciale trajecten om leerlingen weer op weg te helpen. Van hieruit kunnen ook doorverwijzingen plaats vinden naar externe instanties zoals het CTVS, Bureau Jeugdzorg, of meldingen bij AMK (Advies- en Meldpunt Kindermishandeling), e.d. Binnen de sector lyceum-havo en de sector vmbo vindt doorverwijzing naar een ZAT plaats via gezamenlijk overleg van leerjaarcoördinator, leerlingbegeleider of mentor en counselor of orthopedagoog. Het ZAT van de sector lyceumhavo bestaat uit de zorgcoördinator van de sector lyceumhavo, de counselors, de orthopedagoog, de sociaal-verpleegkundige van de GGD, een functionaris van Bureau Jeugdzorg, 20 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
de leerplichtambtenaar en de schoolmaatschappelijk werkster. Het ZAT vergadert 1 keer per 4 weken. Binnen de sector vmbo organiseert de zorgcoördinator van de sector vmbo de zittingen. Aanwezig zijn de orthopedagoog en op afroep de leerlingbegeleider van de te bespreken leerling. Van buiten de school komen de schoolmaatschap pelijk werker, de jeugdarts of een sociaal-verpleegkundige, een afgevaardigde van het CTVS en de leerplichtambtenaar van de gemeente Gouda. Het ZAT bestaat uit 2 groepen en vergadert per groep ongeveer 9 keer per jaar. Ook de politie/ wijkagent kan gevraagd worden aanwezig te zijn bij een ZAT bijeenkomst. Tijdens dit overleg wordt besproken of gemaakte afspraken over de zorg aan individuele leerlingen zijn nagekomen en welke effecten dit heeft gehad op de leerlingen die vanuit het ZAT gevolgd en begeleid worden
4.5. Externe verwijzing Het kan voorkomen dat De Goudse Waarden de benodigde zorg voor een leerling niet kan leveren en de leerling niet kan plaatsen of voor een reeds geplaatste leerling geen adequaat onderwijs kan aanbieden. In dat geval wordt in samenspraak met het Samenwerkingsverband gezocht naar een passende andere school of onderwijsvoorziening.
4.6. Arrangementen aangeboden door De Goudse Waarden m.b.t. leerlingenzorg In het onderstaande overzicht is de zorg aangegeven die kan worden aangeboden door de school. Andere zorg wordt, indien nodig, door de school ingekocht via het samenwerkingsverband. De school kan de volgende arrangementen bieden: • Remediale hulp: de remedial teacher biedt daar waar nodig specifieke hulp aan leerlingen bij leerproblemen en leer achterstanden en neemt indien nodig toetsen af. • Logopedische hulp (allen voor pro-leerlingen). • Hulp bij dyslexie: dyslectische leerlingen worden begeleid door enkele docenten die zich hierin gespecialiseerd hebben. Binnen de sector lyceum-havo wordt dit door de dyslexiecoach gedaan. De remedial teacher ondersteunt deze docenten. Aan de hand van het onderzoeksrapport, de verklaring en overige informatie vult zij een dyslexiekaart in waarmee vakdocenten worden geïnformeerd over begeleiding van en voorzieningen voor de dyslectische leerling. • Hulpverlening door de schoolmaatschappelijk werker. • Orthopedagogische hulp: aan school zijn een tweetal orthopedagogen verbonden, één werkzaam op de sector vmbo en pro, één op de sector lyceum-havo. 21
• Hulp bij dyscalculie: extra begeleiding door wiskunde docenten (vmbo/pro). • Hulp bij sociaal-emotionele problemen door counselors: een counselor is een docent die zich gespecialiseerd heeft in het begeleiden van (jonge) mensen op sociaalemotioneel gebied. Deze begeleiding vindt individueel of in groepsverband plaats. • Training zelfverdediging: een gespecialiseerde docente lichamelijke opvoeding biedt bij voldoende vraag aan een groep meisjes of jongens een training zelfverdediging aan. • Trainingen om beter om te gaan met faalangst, examenvrees en sociale vaardigheidstrainingen (SOVA-trainingen). • Hulp aan slachtoffers van seksuele intimidatie: de vertrouwenscontactpersoon is een docent die zich gespecialiseerd heeft in het ondersteunen en begeleiden van slachtoffers op het gebied van seksuele intimidatie. • Persoonlijke begeleiding: voor zorgleerlingen (bijvoorbeeld leerlingen met een autistisch spectrum stoornis) zijn er persoonlijk begeleiders in de school. Deze begeleider spreekt regelmatig met de leerling en onderhoudt het contact met thuis en met de ambulante begeleiding (als er sprake is van een LGF).
22 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
4.7. Bovenschoolse onderwijs- en zorgarrangementen Het aanbod van bovenschoolse onderwijs- en zorg arrangementen komt ieder jaar tot stand naar aanleiding van specifieke zorgvragen van scholen binnen het Samenwerkingsverband VO Midden-Holland en Rijnstreek en de bestaande zorgstructuur van de verschillende onderwijslocaties.
4.8. Financiën Wanneer het naar de mening van het ZorgAdviesTeam noodzakelijk is om verder onderzoek te doen om een leerling goed te kunnen begeleiden, wordt dit onderzoek in de meeste gevallen door de school bekostigd. Indien mogelijk zal de school daarbij een beroep doen op middelen die het samenwerkingsverband ter beschikking stelt. Kosten die de school maakt om de leerling een passend onderwijsaanbod te bieden, komen dus niet voor rekening van de ouders tenzij de ouders een LGF-beschikking hebben ter dekking van die kosten. Kosten voor onderzoek op verzoek van ouders worden bij de ouders in rekening gebracht.
4.9. Inzet basiszorg
4.11. Inzet arrangementen
De basiszorg wordt standaard aan alle leerlingen geleverd. Deze zorg is zonder verdere kosten beschikbaar voor leerlingen van de school. Basiszorg vind plaats binnen de lesprogramma’s. Zorg voor de groep en zorg voor het individu behoren tot de standaardtaken van alle docenten. De docenten verzorgen in een aantal gevallen steunlessen voor leerlingen die even wat extra aandacht nodig hebben. Daarnaast zijn mentoren actief die de studieresultaten en het welbevinden van leerlingen uit hun klas bewaken. Zij zijn op school het eerste aanspreekpunt voor leerlingen en ouders. In mentorlessen behandelen ze thema’s die voor het functioneren van leerlingen in een groep van belang zijn.
Wanneer door de school intern de benodigde zorg niet kan worden gerealiseerd, kunnen in overleg met alle betrokkenen speciale arrangementen worden ingezet. Het inschakelen van externe specialisten kan leiden tot extra kosten. De eventuele kosten zijn voor rekening van de ouders.
4.10. Inzet extra zorg Als voor een leerling de standaard zorg niet voldoende is, biedt de school aanvullende zorg. Deze aanvullende zorg kan bestaan uit het inschakelen van interne- en of externe specialisten. Voor de zorg die intern kan worden geboden worden geen kosten in rekening gebracht.
23
24 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
5.1. Informatie- en spreekavonden
5.3. Uittreksel persoonsregister
De school stelt goede contacten tussen ouders en leer krachten zeer op prijs, omdat zij een voorwaarde zijn voor het goed functioneren van de leerlingen. Daartoe organiseren we gedurende het cursusjaar een aantal ouderinformatieavonden. Ook zijn er naar aanleiding van de rapporten spreekavonden. Ouders worden in de gelegenheid gesteld om de vorderingen van hun zoon of dochter met docenten te bespreken. Natuurlijk kunt u ook altijd telefonisch of via de e-mail contact opnemen met de mentor of met een docent. Voor alle ouderavonden en docentenspreekuren krijgen de ouders een uitnodiging.
Elke examenkandidaat moet een bewijs van opneming in de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens op school afleveren: het uittreksel uit het persoonsregister. Indien dit document van uw kind ontbreekt, vragen wij dit op aan het begin van het examenjaar. U vraagt het uittreksel uit het persoonsregister aan via (de website van) de gemeente waar de leerling woonachtig is.
5.2. Resultaten en opbrengsten Graag willen wij u op de hoogte houden van de opbrengsten en resultaten van ons onderwijs. Om u de meest recente cijfers van onze school te kunnen laten zien, verwijzen wij u graag naar de website www.schoolvo.nl. Nadat u “De Goudse Waarden” geselecteerd hebt, krijgt u alle relevante gegevens in overzichtelijke vensters per sector.
5.4. Informatieplicht Alle organisaties die persoonsgegevens gebruiken, hebben een informatieplicht. Dit betekent dat zij de personen op wie de gegevens betrekking hebben, moeten laten weten wat zij met hun gegevens gaan doen. De school dient op eigen initiatief aan de betrokkenen kenbaar te maken welke verwerkingen van persoonsgegevens ze heeft en waarom. Dit is een belangrijk instrument om het gegevensverkeer transparant te maken. De school kan dit kenbaar maken door een opgave van de verwerkingen op de website en/of in de schoolgids op te nemen en door op formulieren, waarop gegevens worden uitgevraagd, naar de opgave op de website en/of schoolgids te verwijzen. 25
5.5. Informatieverstrekking aan gescheiden of niet langer samenlevende ouders Na een scheiding heeft de ouder, die de zorg over het kind heeft toegewezen gekregen, de plicht de andere ouder op de hoogte te houden van alle belangrijke zaken die met het kind te maken hebben. Ook moet deze ouder de andere ouder ‘in beginsel raadplegen’ over belangrijke beslissingen. Indien beide ouders het ouderlijk gezag hebben, hebben zij beiden recht op dezelfde informatie, tenzij de rechter heeft beslist dat de andere ouder het recht op informatie en consultatie ontzegd wordt. Vanzelfsprekend zal de school zich aan die uitspraak conformeren. Hoe verloopt de informatieverstrekking? • Schoolinformatie wordt naar beide ouders via de post of e-mail verzonden. • Beide ouders ontvangen een inlogcode voor het ouder portaal • Het rapport en eventuele informatie ‘op papier’ worden in enkelvoud aan de leerling uitgereikt. • Gesprekken tijdens onze spreekavonden worden in beginsel met beide ouders tegelijk gevoerd. • De mentor onderhoudt contact met de ouder waarbij het kind volgens de burgerlijke stand ingeschreven staat.
26 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
Hoe kunt u de informatie aanvragen? Bij aanname/ intake wordt aan gescheiden of niet langer samenlevende ouders standaard de vraag voorgelegd of zij beiden onze informatie willen ontvangen. Indien de gezinssituatie in de loop van een schooljaar wijzigt, geeft u dit dan zo spoedig mogelijk aan de mentor door. Deze zal, indien u dit wenst, het aanvraagformulier voor dubbele informatie verstrekking naar u toesturen. Wilt u van deze mogelijkheid gebruik maken, vragen wij u het formulier in te vullen en door beide partijen getekend aan ons te retourneren. De adresgegevens van de ouder waar het kind volgens de burgerlijke stand staat ingeschreven beschouwen wij in dit formulier als “relatie 1”.
5.6. Resonansgroepen van leerlingen en ouders Een resonansgroep is een manier om de ouderbetrokkenheid vorm te geven. Iedere afdeling/unit heeft een eigen resonansgroep en bestaat uit circa vijf tot tien willekeurig gekozen ouders. Deze ouders stellen meer betrokkenheid op prijs, maar zonder dat ze de structurele vertegenwoordiging op zich willen nemen. Het mes snijdt aan twee kanten: de school komt de mening van ouders te weten en de betrokkenheid van ouders bij school wordt vergroot. In principe kunnen zij over alle onderwerpen hun mening
geven, maar vanzelfsprekend zullen dat vooral onderwerpen zijn die zowel de ouders als de school raken. Denk aan identiteit, veiligheid, stages, uitgaan, het gebruik van genotmiddelen, gokken, gezondheid, puberteit, relaties, seksualiteit en de moderne communicatiemedia. Zo dragen resonansgroepen bij aan het kwaliteitsbeleid van de school en aan een goede communicatie tussen ouders en school.
5.7. Medezeggenschapsraad Zoals een bedrijf een ondernemingsraad heeft, zo heeft De Goudse Waarden haar medezeggenschapsraad (MR). In de MR zitten vertegenwoordigers van het personeel, ouders en leerlingen. De MR bespreekt allerlei zaken die voor de scholengemeenschap van belang zijn. Zo komen bijvoorbeeld aan de orde: het personeelsbeleid, het leerlingenstatuut, het formatieplan of het boekenfonds. Voor een aantal zaken moet de schoolleiding (het College van Bestuur) de MR om advies vragen. In andere gevallen kan de MR al dan niet met een voorgenomen besluit instemmen. De namen van de MR-leden zijn terug te vinden op de site www.degoudsewaarden.nl onder ouderinformatie – medezeggenschapsraad.
5.8. Klachten en geschillen Het kan gebeuren dat u het met bepaalde zaken op school niet eens bent. In zo’n geval kunt u het beste eerst contact opnemen met de persoon tegen wie de klacht gericht is. Een open gesprek kan soms heel verhelderend werken. Als u er niet uit komt, kunt u zich wenden tot de afdelingsleider, de sectordirectie of het College van Bestuur. Wij streven er naar de problemen zoveel mogelijk samen op te lossen.
27
28 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
Externe vertrouwenspersoon U kunt met uw klacht ook terecht bij de externe vertrouwenspersoon. Deze onafhankelijke persoon zal met u overleggen of er nog mogelijkheden zijn voor bemiddeling of dat de klacht terecht komt bij onafhankelijke, landelijke klachtencommissie die bestaat uit deskundigen van buiten de school. Ook met klachten op het gebied van seksuele intimidatie kunt u hier terecht. Mevr. drs. A.S. Oeij-Dik (jeugdarts bij GGD Midden-Holland, afdeling JGZ) T 0182-545650 Landelijke klachtencommissie U kunt zich ook rechtstreeks tot de landelijke klachten commissie richten. Landelijke klachtencommissie primair onderwijs, voortgezet onderwijs en BVE, Postbus 82324, 2508 EH Den Haag. T 070-3861697 F 070-3020836 E
[email protected].
Commissie van Beroep Voor geschillen rond de examens (schoolexamen en landelijk examen) is er een speciale beroepsmogelijkheid bij de Commissie van Beroep. In het examenreglement dat alle examen leerlingen in hun bezit krijgen, staat deze procedure toegelicht. Ook op ouderavonden zullen wij u hierop wijzen. Klokkenluidersregeling Christelijke scholengemeenschap De Goudse Waarden vindt het belangrijk dat medewerkers, leerlingen en ouders op adequate en veilige wijze vermeende (ernstige) onregelmatigheden binnen de organisatie van De Goudse Waarden aan de orde kunnen stellen. De klokkenluiders regeling (regeling inzake het omgaan met een vermoeden van misstand) beoogt een correcte vastlegging en behandeling van een dergelijke klacht, zodat indien gegrond, de klacht tijdig wordt afgehandeld door het nemen van passende maatregelen. De klokkenluidersregeling is te vinden op www.degoudsewaarden.nl.
Vertrouwensinspecteur van de Inspectie van het Onderwijs Als u klachten aangaande seksuele intimidatie rechtstreeks bij de inspectie wilt melden, kunt u via een centraal telefoonnummer contact opnemen met de vertrouwens inspecteur van de Inspectie van het Onderwijs. T 0900-1113111 29
5.9. Leerling gebonden financiering (LGF)
5.10. Schoolkosten
Per 1 augustus 2003 is de Wet leerlinggebonden financiering (LGF) van kracht. Ouders van kinderen met een handicap (lichamelijk of gedragsmatig) hebben hierdoor de mogelijkheid om voor hun kind een ‘rugzak’ aan te vragen als ze er voor kiezen hun kind aan te melden op een reguliere school. Met deze rugzak kunnen extra middelen voor onderwijs op een reguliere school bekostigd worden. Het Regionaal Expertise Centrum (REC) bepaalt of de leerling in aanmerking komt voor dit leerlinggebonden budget. Als ouders een leerling met een handicap aanmelden, spreken we uitgebreid met de ouders. We gaan zorgvuldig na of de school de juiste zorg en begeleiding kan bieden. Hierbij kijken we naar het pedagogisch en didactisch klimaat, de leerlingenzorg, de professionalisering, de ondersteuningsmogelijkheden, de contacten met ouders en de fysieke en materiële omstandigheden van de school. Centraal in het beslissingsproces staat het belang van het kind en de mogelijkheden van de school om het ontwikkelingsproces van het kind te ondersteunen. Als blijkt dat de school in staat is om de leerling op een goede manier te begeleiden, krijgen de ouders hiervan een schriftelijke bevestiging. Als dit niet het geval blijkt te zijn, zullen we met de ouders andere mogelijkheden bespreken.
De schoolboeken zijn gratis. Woordenboeken, atlassen, bijbels en rekenmachines vallen niet onder de gratis schoolboeken. U kunt deze aan het begin van het schooljaar aanschaffen via het boekenfonds van de firma Iddink. U wordt hier uitgebreid over geïnformeerd. Alle overige schoolkosten worden ook verrekend via het boekenfonds van Iddink.
30 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
5.11. Ongevallenverzekering Op grond van de ongevallenverzekering zijn alle betrokkenen bij schoolactiviteiten (leerlingen; personeel; vrijwilligers) aanvullend verzekerd. De verzekering geeft recht op een (beperkte) uitkering als een ongeval tot blijvende invaliditeit leidt. Ook zijn de geneeskundige en tandheelkundige kosten gedeeltelijk meeverzekerd, voor zover de eigen verzekering geen dekking biedt (bijv. door eigen risico). Materiële schade (kapotte bril, fiets enz.) valt niet onder de dekking. De verzekerde bedragen per leerling zijn: € 25.000,– bij blijvende invaliditeit (ten hoogste); € 2.500,– bij overlijden; € 1.000,– bij tandheelkundige hulp (ten hoogste); € 1.000,– bij geneeskundige kosten (aanvullend).
5.12. Aansprakelijkheidsverzekering De aansprakelijkheidsverzekering biedt zowel de school zelf als zij die voor de school actief zijn (bestuursleden, personeel en vrijwilligers) dekking tegen schadeclaims als gevolg van onrechtmatig handelen. Wij willen u op twee aspecten wijzen die vaak aanleiding zijn tot een misverstand. Ten eerste is de school of het schoolbestuur niet (zonder meer) aansprakelijk voor alles wat tijdens de schooluren en buitenschoolse activiteiten gebeurt. Wanneer dit wel het geval zou zijn, zou alle schade die in schoolverband ontstaat, door de school moeten worden vergoed. Deze opvatting leeft wel bij veel mensen, maar is gebaseerd op een misverstand. De school heeft pas een schadevergoedingsplicht wanneer er sprake is van een verwijtbare fout. De school (of zij die voor de school optreden) moeten dus tekort zijn geschoten in hun rechtsplicht. Het is mogelijk dat er schade ontstaat zonder dat er sprake is van enige onrechtmatigheid. Bijvoorbeeld: een bal tegen een bril tijdens de gymnastiekles. Die schade valt niet onder de aansprakelijkheidsverzekering en de school vergoedt deze schade (dan ook) niet.
v erantwoordelijk voor hun doen en laten. Een leerling die tijdens de schooluren of tijdens andere door de school georganiseerde activiteiten door onrechtmatig handelen schade veroorzaakt, is daar dus in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor (of de ouders zijn dat). Het is dus van belang dat ouders/verzorgers zelf een particuliere aansprakelijkheidsverzekering afsluiten.
5.13. Ouderbijdrageregeling Met de ouderbijdrage financiert de school belangrijke extra uitgaven die niet (voldoende) door de rijkssubsidies gedekt worden. Te denken valt aan de vormende activiteiten, die het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen niet subsidieert. De bijdrage van € 45,– is voor ouders in principe vrijwillig, maar het is voor ons een vanzelfsprekende voorwaarde om als school ‘meer dan het gewone’ te kunnen doen voor de leerlingen. Leerlingen, voor wie geen ouderbijdrage is betaald, kunnen we van bepaalde activiteiten uitsluiten. Wel wijzen wij u op de Wet Tegemoetkoming Onderwijsbijdragen en Schoolkosten en de regelingen van de Gemeentelijke Sociale Dienst.
Ten tweede is de school niet aansprakelijk voor (schade door) onrechtmatig gedrag van leerlingen. Leerlingen (of, als zij jonger zijn dan 14 jaar, hun ouders) zijn primair zelf 31
5.14. E-mail protocol
5.15. verwijsinstanties
Binnen onze school gelden tips voor het gebruik van e-mail. Wij hebben deze interne afspraken op de website geplaatst, zodat u als ouders of verzorgers (vooraf) precies weet wat u van ons kunt verwachten indien u per e-mail contact zoekt met De Goudse Waarden (www.degoudsewaarden.nl).
Bureau Jeugdzorg Midden-Holland Postbus 370 2800 AJ Gouda T 0182 - 54 17 17 Bezoekadres: Crabethpark 24
Inspectie van het onderwijs Postbus 51 (rijksoverheid) Vragen over onderwijs: T 0800 - 8051 (gratis) E
[email protected] I www.onderwijsinspectie.nl
Bureau Leerlingzaken ISMH Postbus 45 2800 AA Gouda Bezoekadres: Thorbeckelaan 5 2805 CA Gouda T 0182 - 54 55 50
Jeugdgezondheidszorg GGD Hollands-Midden, vestiging Gouda Postbus 133 2800 AC Gouda Bezoekadres: Thorbeckelaan 5 2805 CA Gouda T 0182 - 54 56 50
Informatie Beheer Groep Postbus 30151 9700 LB Groningen Klantenservice T 050 - 599 77 55 F 050 - 599 98 50 I www.ib-groep.nl
32 | schooljaar 2013-2014 schoolgids Algemene informatie
Meldpunt vertrouwens-inspecteurs Klachtmeldingen over seksueel misbruik, seksuele intimidatie, ernstig psychisch of fysiek of geweld, discriminatie en extremisme T 0900 - 111 3 111 (tijdens kantooruren en tegen lokaal tarief)
pro | vmbo | havo | atheneum | gymnasium DE GOUDSE W AARDEN REGELS Omdat ik je be handel zoals ik zelf behandeld w il worden, spre ken wij het volgende af:
Wij • acceptere n elkaar • gaan resp ectvol met elkaar om • werken sa men en hel pen elkaar als het nod ig is • gaan zorg vuldig om m et eigen en andermans spullen • zijn correc t en beleefd in ons taalg • veroorzak ebruik en geen ove rlast Iedereen op onze school houdt zich aa n deze regels. Ik spreek je er op aan als jij je er niet aan houdt.
De Goudse Waarden Christelijke scholengemeenschap voor pro | vmbo | havo | atheneum | gymnasium