SCHOOLBAAN magazine Jaargang 5 nummer
12
2014
Schoolbaan blijft
groeien
nieuw leven na
eindexamen
op bezoek bij
Bokito
“Is dat allemaal echt gebeurd?”, vraagt een jongen. Hij luistert net als de andere leerlingen uit de Plusklas ademloos naar het verhaal over het ontstaan van de Trojaanse Oorlog. Het Houten Paard, de Griekse helden Ajax en Achilles, de wonder-
Extra uitdaging in
schone Helena, de leerlingen uit de groepen 7 en 8 van verschillende basisscholen van de SSBA zijn één en al aandacht.
Het is precies wat deze groep wil. “Want”, zo zegt een meisje, “op de basisschool is het soms te makkelijk, weet ik het eigenlijk wel”. Een paar tellen later wordt de volgende vraag al gesteld. Marian van Klink, leerkracht van basisschool Elckerlyc, knikt goedkeurend. Het is precies waar deze extra lessen voor bedoeld zijn. “Verschillende basisscholen uit de buurt van het Bonaventuracollege sturen een aantal leerlingen die een extra uitdaging nodig hebben, die meer willen, naar deze Plusklas. Soms krijgen ze klassikaal les, maar meestal splitsen we de circa 36 leerlingen in drie
Plusklas groepen. De ene groep werkt aan een project, de andere groep is creatief technisch bezig en een derde groep krijgt les in natuur- en scheikunde.”
Olifant Bij het groepswerk worden de leerlingen zo veel mogelijk per school ingedeeld. “Dat heeft een reden”, vertelt Marian van Klink. “Het voordeel is dat ze op de eigen basisschool de werkzaamheden aan het project kunnen voortzetten. Bovendien moeten ze een presentatie geven. Ze moesten laatst de spiermassa van een olifant en een mens vergelijken.
Het is dan leuk de reacties van de kinderen te zien als blijkt dat een olifant in zijn slurf meer spieren heeft dan een mens in zijn hele lichaam. Deze kinderen denken goed mee, zijn nieuwsgierig, willen meer weten. Kort geleden, bijvoorbeeld, was het netwerk uitgevallen. We hebben toen een groepsgesprek gehouden over hoe het zou zijn als de voor ons doodgewone dingen niet zouden bestaan. Als we geen wiel zouden hebben, of computer, hoe het leven eruit zou zien zonder mobiele telefoon. Dat leverde boeiende discussies op. Deze Plusklas voegt echt iets toe.”
Leerlingenraad op Schoolbaan Het Bonaventuracollege locatie Schoolbaan heeft sinds kort een leerlingenraad. Eén keer in de maand wordt er vergaderd en er is een ideeënbus geplaatst. De leerlingenraad wil tevreden leerlingen en zorgen voor een veilige en leuke school. Aan het enthousiasme van de leden zal het zeker niet liggen.
2
“Invloed, daar gaat het om”, vertelt voorzitter Joey Brussen. “We willen meepraten over allerlei onderwerpen zoals de muziek op schoolfeesten, het eten in de kantine, over opvoeringen op school, maar ook hoe we pestgedrag van leerlingen het best kunnen
aanpakken. We zijn er niet alleen maar voor de leuke dingen. We willen echt de handen uit de mouwen steken.” Het is duidelijk, toch blijven er voldoende ‘leuke dingen’ over voor de leerlingenraad om te regelen. Max Hoeflaak, Jeroen Dobbe, Niels Huszar en Thomas Grob weten er wel een paar te noemen. “Een idee is bijvoorbeeld een gameroom te maken, waar leerlingen tijdens een tussenuur
opgevangen kunnen worden. Met toezicht natuurlijk, plus een aantal computers waarop je huiswerk kunt maken. Maar ook met een televisie en een Playstation. Verder mag het schoolplein er wel wat vrolijker uitzien. Het is nu erg saai met al die grijze tegels. En er moeten buiten meer banken worden geplaatst. Voor die plannen is natuurlijk geld nodig. Ook daar willen we over meedenken.”
groeien
Schoolbaan blijft
Vier jaar geleden stond de teller op 67 nieuwe brugklasleerlingen, nu hebben zich 113 brugklassers gemeld op locatie Schoolbaan. Het betekent dat het aantal leerlingen volgend schooljaar van 265 naar 325 stijgt. Voor het eerst in vier jaar zijn er vacatures en zullen nieuwe docenten het huidige team ondersteunen om verder te gaan op de ingeslagen weg. Directeur Ivor Bergsma noemt een aantal verklaringen voor de groeiende populariteit van zijn vestiging, zoals de dagelijkse gang van zaken op school. “De beste PR is als ouders en leerlingen tevreden zijn. We hebben hard gewerkt om dat te bereiken. Zo steken we veel energie in het terugdringen van lesuitval. Drie jaar geleden zijn we daarmee begonnen door een onderwijsassistent aan te stellen. Zij vervangt op een kundige manier zieke docenten. Dat zorgt voor stabiliteit en een regelmatig verloop van de schooldag. We hebben bovendien gezorgd voor extra faciliteiten als computers, zodat leerlingen een vrij uur nuttig kunnen besteden in de mediatheek. Daarnaast zijn we zichtbaar in de omgeving. De toneelvereniging geeft haar uitvoeringen op onze school, de ondernemersvereniging houdt er zijn jaarvergadering en onze sportklasleerlingen assisteren bij de sportdag van de basisscholen. Ouders weten dat we hun kind een veilige omgeving bieden, dat we kindvriendelijk zijn en dat we hoge eisen stellen aan zowel onze leerlingen als aan onszelf.”
Ander onderwijs Volgens Ivor Bergsma is zijn team druk bezig om het onderwijs van de toekomst ten uitvoer te brengen.
“We hebben een nieuw vierjarenplan opgesteld waarbij de ontwikkeling van de individuele leerling centraal staat. Mijn inschatting is dat traditionele diploma’s gaan verdwijnen. Waarom kan een vmbo leerling die heel goed is in Frans en Nederlands voor deze twee vakken geen eindexamen op havo niveau doen? En waarom moet een leerling die tweetalig is opgevoed toch vier uur Engels in de eerste klas volgen? Er zullen meer gepersonaliseerde leerroutes worden ontwikkeld, het onderwijs wordt meer toegespitst op de individuele talenten van leerlingen.”
Universitair niveau “Het betekent”, zo legt Ivor Bergsma uit, “dat de ICT middelen toereikend gemaakt moeten worden om leerlingen versneld of verdiept een diploma te laten halen. Het vereist andere roosters en een andere manier van lesgeven. Maar ook breder contact met andere onderwijsinstellingen, voor bijvoorbeeld de excellente leerling in 6 vwo die in zijn eindexamenjaar op universitair niveau al twee modules volgt van de studie die hij gaat kiezen. Flexibeler onderwijs voor kinderen wordt de onderwijskundige
uitdaging. Wij doen er alles aan om tijdens dit proces voorop te blijven lopen.”
Pesten Tot slot een andere actuele kwestie: pesten op school. Een probleem dat op locatie Schoolbaan soms de kop opsteekt. Ivor Bergsma: “Een directeur die zegt dat op zijn school niet gepest wordt, daar mag je vraagtekens bij zetten. Het is wel belangrijk om aan te geven hoe je omgaat met pesten. Het grote voordeel is dat bijna alle leerlingen uit deze buurt afkomstig zijn. Men kent elkaar, zit op dezelfde sportvereniging en voor kinderen die hier op school komen, zijn de sociale verhoudingen vaak al duidelijk. Toch blijven we alert. Zo hebben we laatst hard opgetreden tegen een vorm van cyberpesten. De docenten kennen alle leerlingen, dat geldt ook voor mij. Pestgedrag wordt snel gesignaleerd. Maar als we in een individueel geval tekortschieten, hoop ik dat ouders snel contact met ons opnemen. Op onze school wordt pesten niet getolereerd.”
3
“Het is geen
toverformule”
Anne van Eechoud is docent Engels/Duits
en faalangst reductie trainer op de locatie Schoolbaan. Bovendien begeleidt ze leerlingen met examenvrees. “De trainingen gebeuren strikt op vrijwillige basis. Een kind moet zelf gemotiveerd zijn. Met leerlingen die met tegenzin een dergelijke training vol-
De faalangst regen, bereik ik helemaal ductie training niets.” vindt plaats via een negental speels opgezette bijeenkomsten, waarin kinderen in groepjes van vier tot zes leerlingen van en met elkaar leren. Anne werkt met een beloningsgericht contract, waarbij de leerlingen bijvoorbeeld de zaken waar ze tegenop zien juist als eerste moeten aanpakken. Anne van Eechoud: “Het is heel menselijk hoor, moeilijke zaken voor je uitschuiven. Maar het is uitstel van executie, het maakt het alleen maar erger.
4
Een ander punt van aandacht is dat faalangstige kinderen vaak de neiging hebben zaken van de negatieve kant te bekijken. Daarom laat ik ze elke dag iets opschrijven dat hun dag mooi gekleurd heeft.”
menvakken hebben besteed. Je goed voorbereiden op het examen is een combinatie van plannen, hard werken en tijd maken voor ontspanning. Hoe beter en eerder je je voorbereidt, hoe minder stress.”
Minder stress
Weerbaar
“Als het gaat om examenvrees, is het vaak de spanning die kinderen dreigt op te breken”, zegt Anne van Eechoud. “Dit zijn kinderen die erg hard werken. Ze vergeten dat ze soms ook even rust moeten nemen, tijd voor hun hobby’s moeten maken. Ontspanning en inspanning gaan hand in hand. Maar behalve kinderen die erg hard werken, zijn er natuurlijk ook kinderen die de voorbereiding van zo’n examen juist zo ver mogelijk voor zich uitschuiven en er steeds meer gestresst door raken. We werken met een contract en met een planner. Per dag houden de leerlingen bij hoeveel tijd ze aan de exa-
Anne van Eechoud verzorgt de faalangst reductie training nu voor het zevende jaar op de locatie Schoolbaan. “Ik heb er een speciale opleiding voor gevolgd. Bij mijn vorige werkgever, een school in Amsterdam, deed ik dit ook. Bij mijn start op deze locatie, heb ik het hier opgezet in samenwerking met de brugklasmentoren. Ik probeer leerlingen weerbaar te maken, ook in sociaal opzicht. Natuurlijk is het geen toverformule. De trainingen nemen de angsten niet weg, ik leer de kinderen er beter mee om te gaan. Het is erg leuk om te doen, ik zie de meeste kinderen echt vooruitgaan.”
Nieuwnaleven eindexamen Geen vis of loempia’s meer op de vrijdagmarkt, geen kort fietstochtje naar school, geen docenten die je achter de broek zitten. Na het eindexamen wacht de leerlingen van 4 vmbo een nieuw leven. Op het mbo of havo, veel verder weg, een andere vorm van onderwijs met een sterke nadruk op de zelfstandigheid van cursisten. De laatste aflevering van ‘op weg naar het eindexamen’.
College in Hoofddorp”. Ook Kirsten zegt zich weinig zorgen te maken. “Dit jaar staat echt in het teken van de herhalingen. Op een bepaald moment heb je dat natuurlijk wel gezien. Alleen tegen het examen geschiedenis zie ik een beetje op, de rest gaat zeker lukken. Ik heb veel zin in mijn vervolgopleiding. Ik wil later dierenartsassistente worden. Die opleiding ga ik volgen op het Welland College in Aalsmeer. Maar eerst lekker twee weken met mijn familie naar Spanje.”
Spannende weken Tijmen Obbes, Jaimy Scheermeijer en Kirsten Laponder maken bij hun mentor en docent Nederlands Wieneke Remmerswaal een laatste samenvatting. De eindexamentraining en de meivakantie staan voor de deur. Vervolgens op maandag 11 en dinsdag 12 mei twee facultatieve dagen en dan start het eindexamen. Tijmen: “Het was een redelijk rustig jaartje. Ik denk wel dat ik slaag. Over Engels bijvoorbeeld maak ik mij totaal geen zorgen, alleen wiskunde kan een probleem worden. Een dag na het eindexamen vertrek ik met onder anderen mijn moeder en mijn broertje naar Turkije. Verder ga ik met vrienden naar Renesse. Na de
vakantie wordt het de havo. Ik weet echt niet wat ik later worden wil. Daarom heb ik voor de havo gekozen. Kan ik nog rustig nadenken om na dat examen voor een hbo opleiding te kiezen.”
Terschelling Voor Jaimy verliep het afgelopen jaar een stuk minder rustig. “Ik moet hard werken om te slagen. Wiskunde en economie zijn mijn slechtste vakken. Verder sta ik er wel goed voor. De kans dat ik slaag, is groot. Na het examen ga ik met vriendinnen naar Terschelling en met mijn ouders naar Italië. In september start ik met de kappersopleiding van het ROC Nova
Mentor Wieneke Remmerswaal moet lachen om de optimistische verhalen van haar leerlingen. “Deze drie gaan het zeker redden. In elke klas zitten twijfelgevallen, ook in deze groep. In een examenjaar strepen leerlingen dingen af. Weer een toetsweek, weer een vakantie. Ik bemerk een echte kentering na de derde toetsweek. Dan komt het besef dat het eindexamen wel heel dichtbij komt. Tot die tijd dacht een aantal: ‘waar maak je je nou druk over’. Nu beseffen ze dat ze in mei een stap naar de toekomst zetten. Mijn rol als mentor bestaat dit jaar vooral uit motiveren en stimuleren. Bijvoorbeeld om opleidingenmarkten te bezoeken, om een brede visie op het aanbod van opleidingen te krijgen. En ook te zien wat je niet wil. De beroepenoriëntatie, de stageweek, het heeft de meeste leerlingen op het juiste spoor gezet. Nu breken voor mijn leerlingen de spannendste weken van het schooljaar aan. Duimen dus.”
5
‘Moeke’ neemt afscheid Na 53 jaar werken, waarvan de laatste 13 jaar op het Bonaventura College, gaat Yvonne Uphoff aan het eind van het schooljaar met pensioen. Yvonne was het gezicht achter de toonbank van de kantine in de aula, altijd goedlachs en vriendelijk. “Voor sommige leerlingen was ik een soort moeke, ik was echt op de kinderen van het Bona.” Een goede conciërge of kantine juf weten soms meer van kinderen dan de docent voor de klas. “Omdat je in ons beroep dichter bij de kinderen staat. Ze vertelden mij over hun liefdesverdriet, de problemen thuis, ik gaf ze een paracetamolletje als ze hoofdpijn hadden en ik luisterde altijd goed. Ze konden hun verhalen bij mij kwijt, wisten dat de kantine een veilige plek was. Ik heb altijd geprobeerd kinderen hun juiste balans te laten vinden. Werken op een school is niet alleen leuk, het houdt je jong van geest.”
Vuilnisbak Yvonne startte op 1 maart 2001 als assistent interieurverzorgster. Na verloop van tijd breidden haar werkzaamheden zich uit en kreeg ze onder meer de catering en dus de kantine onder haar hoede. Ze pakte haar nieuwe klus voortvarend aan, zes jaar geleden startte ze op de locatie
Schoolbaan met de ‘gezonde kantine’. Dat sloeg aan, alleen niet op vrijdag. Dan blijven de luiken dicht, omdat leerlingen hun honger stillen op de markt. “Kinderen hebben meer te besteden dan in 2001. Ik schrik wel eens van het eten dat door kinderen in de vuilnisbak wordt gegooid omdat ze liever een loempia van de markt eten. Ik kan het ze niet verbieden, dat is een zaak van de ouders natuurlijk. Een ander groot verschil met mijn start op het Bonaventura zijn de telefoontjes. Kinderen zitten er voortdurend mee in hun handen. Volwassenen trouwens ook. Het hoort bij de tijd waarin we nu leven.” Wat zijn de plannen van Yvonne na haar pensionering? “Ik wil een dag in de week vrijwilligerswerk doen in een verzorgingshuis, ik ga vaker op mijn kleinkinderen passen en ik ga wekelijks met mijn zusje een dag op pad. Lekker fietsen als het mooi weer is. Voor mij geen zwart gat.”
Leerlingen sportklassen duiken
in de modder
De leerlingen uit de eerste Sportklas wacht een modderig eind van het schooljaar. Als
afsluitende activiteit gaan ze poldersporten in De Kwakel. De ervaring leert dat lang niet iedereen bij het slootje springen droog de overkant haalt.
6
De komende maanden staan voor de sportklasleerlingen bol van de activiteiten. Zo krijgen de eersteklassers op de velden van HC Alkemade een hockey clinic, verzorgen speelsters van het Nederlands softbalteam een oefensessie en storten de derdeklassers zich op het roeien. Voor de klassen 1 en 2 staat er nog Trial Biking
op het programma, een vorm van ultieme fietsbeheersing. De derde klas betekent tevens de afsluiting van drie jaar Sportklas onderwijs op het Bonaventuracollege. De leerlingen gaan in dat kader windsurfen bij de surfclub in Ter Aar. “Dat hebben we vorig jaar ook gedaan. Het was een groot succes. Het verbaast me altijd weer dat leerlingen aan het eind van de dag op de plank heen en weer kunnen varen zonder in het water te val-
len”, aldus Jacco de Ruijter, docent lichamelijke oefening.
Trefbal Vrijdag 25 april waren de sportklasleerlingen actief tijdens de Rabo Jeugd Sportdag op de velden van DOSR en Alkmania,
Opera
en orgel
De lunchconcerten in het Concertgebouw van Amsterdam zijn populair. De tweede Xpressieklassen bezochten woensdag 16 april een orgelconcert en woensdag 23 april een opera uitvoering. Vooraf was er een workshop waarin de leerlingen uitleg kregen over het concert, de componisten en de verhalen achter de muziek.
waaraan circa 800 basisschoolleerlingen deelnamen. Vooral de oudere leerlingen toonden zich echte spelleiders. “Organiseren is één van de vaardigheden die wij ze bijbrengen. Onze leerlingen vinden het bijvoorbeeld lastig de juiste spelletjes te kiezen, te bepalen wat een kind kan. Willen ze trefbal spelen met kinderen uit groep 4, die nauwelijks de basisvaardigheid beheersen om een bal te vangen of zuiver te gooien. Maar na drie jaar zijn de meeste leerlingen echte spelleiders, die een oefening uit kunnen leggen en geen angst hebben voor een groep te staan.”
Het bleef niet alleen bij luisteren. De leerlingen mochten tevens enkele bijzondere instrumenten bespelen. Voor de leerlingen betekenden de lunchconcerten en de workshop in de prachtige Spiegelzaal een mooie ervaring. Pal na de meivakantie gingen de Xpressieleerlingen uit de tweede en derde klas opnieuw op stap. Dit keer naar Valkenburg, waar ze een middagvoorstelling van de musical Soldaat van Oranje bezochten. Docent Wouda Zandbergen vertelt dat dergelijke excursies niet op zichzelf staan. “De leerlingen worden goed voorbereid op wat ze gaan doen en wat ze te zien krijgen. Bij de musical Soldaat van Oranje is het belangrijk dat ze de voorstelling in een historische context kunnen plaatsen, dat ze weten wat er zich tijdens WO II in Nederland heeft afgespeeld, wat Oranjevaarders waren, wat de NSB
was, wat Oranjevaarders waren, waarom Koningin Wilhelmina in Engeland zat. Wij werken met geïnteresseerde leerlingen, die bewust voor deze richting gekozen hebben. Dat zie ik ook terug bij onze voorbereiding op de avondpresentatie op 19 en 20 juni, waar alle Xpressie leerlingen aan deelnemen. Het enthousiasme is groot.”
7
Verdieping in de
Op bezoek bij
Bokito
Jaarlijks gaan de eindexamenleerlingen van het vmbo-t, die biologie in hun pakket hebben, een dag naar de Rotterdamse Diergaarde Blijdorp. Gewapend met een boek vol opdrachten bestuderen ze er in tweetallen het gedrag van dieren. Een praktische opdracht, waarvan het cijfer meetelt voor het examen. Naast de eindexamenleerlingen van locatie Schoolbaan, zitten ook de vmbo-t examenleerlingen van twee andere locaties van het Bonaventuracollege in de bus. Volgens biologiedocent Manus Oltheten zijn de leerlingen de hele dag flink in touw. “De opdrachten zijn duidelijk en de leerlingen vinden het leuk en interessant om ze uit te voeren. Er is bijvoorbeeld een opdracht over het sociaal gedrag van olifanten. Ze signaleren dan dat een jong olifantje in het midden van de groep staat en dus ook door andere leden van de groep wordt beschermd. Er zijn leerlingen bij die nog nooit in een dierentuin zijn geweest. Die kijken echt hun ogen uit.”
SCHOOLBAAN Schoolbaan 1 • 2371 VJ Roelofarendsveen T (071) 3316000 • F (071) 3319283 E
[email protected]
De excursie naar Rotterdam stond gepland tijdens de nucleaire top in Den Haag. “We zijn nog nooit zo snel in Rotterdam geweest en de enige bus die op het parkeerterrein stond was die van ons. We hadden volop de ruimte en konden alles zien. Ook Bokito natuurlijk, de beroemdste gorilla van Nederland.” Overigens zijn de Schoolbaanleerlingen wel wat gewend als het om aanschouwelijk dierlijk onderwijs gaat. Zo staat er in het biologielokaal van Manus Oltheten een groot terrarium waar twee baardagamen in rondlopen. Ook de wandelende tak is een vaste bewoner van het lokaal. “De kinderen vinden het leuk. De baardagamen vinden ze soms een beetje eng, maar het zijn juist hele lieve dieren.”