School’s cool Utrecht helpt brugklassers een goede start te maken in het voortgezet onderwijs In Utrecht verlaten jaarlijks zo’n 600 risicojongeren de basisschool. Dit zijn jongeren die om verschillende redenen een verhoogde kans hebben om uit te vallen in het voortgezet onderwijs. Bijvoorbeeld omdat hun ouders hen niet kunnen bijstaan. Mentorproject School’s cool Utrecht helpt!
Wat is School’s cool? School’s cool is een mentorproject voor de preventieve ondersteuning van aandachtsjongeren die van de basisschool naar het voortgezet onderwijs gaan. Op basis van het succes van School’s cool in Amsterdam is Taal doet meer in het voorjaar van 2008 volgens dezelfde formule met een project in Utrecht begonnen: School’s cool Utrecht. Inmiddels zijn er School’s cool projecten in meer dan 15 steden in Nederland. Leerlingen uit groep 8 die willen leren, maar daarvoor niet in de ideale omstandigheden leven, kunnen aan een vrijwillige mentor gekoppeld worden. Deze mentor komt wekelijks bij de pupil thuis en helpt met huiswerk en studievaardigheden. De brugklasser krijgt positieve aandacht en leert niet alleen praktische dingen, zoals met een agenda werken, maar ook om sociaal sterker te staan. Daarbij stimuleert de mentor de algemene ontwikkeling. Een goede start in het voortgezet onderwijs is van essentieel belang voor de verdere schoolloopbaan. School’s cool Utrecht zorgt voor minder schooluitval. De begeleiding duurt anderhalf jaar, totdat de pupil goed en wel in de tweede klas van het voortgezet onderwijs zit. School’s cool Utrecht begeleidt momenteel 90 koppels van mentor en jongere. Dit is naar verwachting zo’n 10% van de jongeren die baat hebben bij een vrijwillige mentor.
Mentee Souhaila: Mijn ouders kunnen niet zo goed Nederlands en hebben het druk. Zij konden mij niet helpen met school, maar ik wilde wel graag goede cijfers halen. Mijn mentor heeft mij heel erg goed geholpen. Door haar heb ik mijn plek gevonden op school.
Mentee Mimoun: Ik doe nu VMBO-TL. Ik wil heel graag na de brugklas naar de HAVO gaan. Ik weet alleen niet hoe ik dat moet doen. Mijn ouders kunnen mij niet helpen, want die begrijpen mijn huiswerk niet. Mijn mentor heeft mij heel erg goed geholpen. Door hem schrijf ik mijn huiswerk en proefwerken goed op in mijn agenda en let ik beter op tijdens de les. Hierdoor haal ik hoge cijfers.
Een stap vol verandering Een twaalfjarige die van de basisschool naar het voortgezet onderwijs gaat, krijgt te maken met veel veranderingen. Met steun van een mentor van School’s cool, die wekelijks op huisbezoek gaat, leert de brugklasser het hoofd koel te houden in de overgang naar het voortgezet onderwijs. Hij leert niet alleen praktische dingen, zoals met een agenda werken, ook helpt de mentor de pupil sociaal sterker te staan. Daarbij stimuleert de mentor de algemene ontwikkeling en een gezonde invulling van vrije tijd.
Welke leerlingen? School’s cool Utrecht richt zich voornamelijk op gemotiveerde, maar kwetsbare leerlingen uit achterstandswijken, waar de leerkracht van groep 8, die hen voordraagt voor School’s cool, zorgen om heeft. Leerlingen wiens ouders hen moeilijk kunnen ondersteunen bijvoorbeeld door het hebben van een taalachterstand. Risicofactoren zijn bijvoorbeeld integratiemoeilijkheden of onvoldoende sociale vaardigheden. Het gaat om leerlingen die buiten het reguliere hulpverleningstraject vallen, maar wel extra aandacht en steun kunnen gebruiken. De begeleiding loopt vanaf het einde van groep 8 tot het begin van het tweede leerjaar in het voortgezet onderwijs.
Mentor Een mentor van School’s cool is een enthousiaste, inspirerende man of vrouw met een goede opleiding. De mentor heeft een open, coachende houding en interesse in de sociale en culturele achtergrond van de pupil en zijn ouders. Hij of zij onderhoudt waar nodig contact met school en kan een stimulerende rol spelen in het vergroten van de betrokkenheid van de ouders bij de schoolcarrière van hun kind. Ook de algemene ontwikkeling van de jongere wordt gestimuleerd. Elke mentor kan rekenen op de steun van een mentorcoördinator, bij wie hij met zijn vragen terecht kan, en de organisatie van School’s cool Utrecht zorgt ook voor training, intervisie en deskundigheidsbevordering van de mentor. Van vrijwilligers wordt een inzet gevraagd van anderhalf jaar ongeveer 2 uur per week. De verplichte introductiecursus duurt ongeveer 5 uur, en daarnaast wordt verwacht dat mentoren met regelmaat deelnemen aan werkoverleg en intervisie.
Dr. Arienne van Staveren, mentor: Een kind helpen een toekomst te geven, wat is er mooier dan dat? Ik was mentor van Mouhad, een jongen van 12 jaar uit een groot gezin waarin vader en moeder nauwelijks Nederlands spraken. Elke week bespraken we zijn huiswerk en liet ik hem zien hoe leren leuk wordt. Ik hielp hem zijn eigen agenda te maken en zijn werk te plannen. Ik gun ieder kind dat het nodig heeft een eigen mentor en iedereen de ervaring van mentor te zijn. We worden er allemaal beter van.
Mentoring werkt Onderzoeksbureau Noorda en Co heeft de effecten onderzocht van School’s cool Utrecht. Onderzoeker Jaap Noorda: School’s cool grijpt in op een kantelmoment in het leven van Utrechtse kinderen waarbij het de vraag is of zij het op de middelbare school zullen redden. Uit onderzoek blijkt dat mentoraat voor aandachtsleerlingen in de brugklas effectief is in de aanpak van schooluitval en maatschappelijke jeugdproblematiek. Kinderen met een mentor behouden vaker hun opleidingsniveau, doubleren minder en verwerven betere studievaardigheden.
In de praktijk De deelnemende basisscholen dragen in groep 8 de leerlingen voor die mee kunnen doen aan het project. De volgende stap is een voorlichting en intake met de leerling zelf en diens ouders. Daarna wordt de leerling gekoppeld aan een mentor en worden zij aan elkaar voorgesteld door de mentorcoördinator van School’s cool bij het gezin thuis. Samen met de mentor, leerling en ouders wordt er een klein contract getekend. Na de koppeling kan de mentor contact opnemen met de leerkracht van groep 8. Vanaf het begin van de brugklas start de wekelijkse begeleiding bij de pupil thuis en onderhoudt de mentor waar nodig ook contact met de nieuwe school. Als de brugklas goed is afgerond en de pupil zijn of haar plek heeft gevonden in de tweede klas van het voortgezet onderwijs, wordt het contact afgebouwd.
Aanmeldprocedures Leerlingen worden aangemeld door de leerkracht van groep 8 en in overleg met de projectleiding geselecteerd en ingeschreven. Als een mentor zich aanmeldt, volgt er een intakegesprek met de projectleider van School’s cool. Er volgt een introductietraining samen met andere aspirant-mentoren, waarna de koppeling tussen de mentor en de pupil tot stand wordt gebracht. De trainingen worden in principe gegeven in de maanden februari tot eind juni. De koppelingen vinden idealiter plaats vóór de zomervakantie, als een pupil nog in groep 8 zit.
Samenwerkingspartners School’s cool Utrecht is dankbaar voor de tijd en energie die scholen en jeugd(zorg) instellingen investeren in onze mentoraten. Hierdoor raakt het project steeds beter ingebed in de zich vernieuwende structuren van zorg en onderwijs. Daarnaast zijn ook steeds meer bedrijven bereid om hun tijd en geld te investeren in de ontwikkeling van Utrechtse jongeren.
Voor meer informatie Taal doet meer – School’s cool Utrecht Projectleider: Merlijn van Oortmerssen Plaatsvervangend projectleider: Annemarie van Voorst
[email protected] Koningin Wilhelminalaan 8 3527 LD Utrecht 030- 2947594 www.taaldoetmeer.nl
Leerkracht groep 8 Basisschool ‘Op Dreef’: we zijn vereerd! De kinderen die bij ons op school zitten, komen veelal uit kansarme milieus. Bij velen is ook de thuissituatie verre van optimaal. Nu telkens uit onderzoek blijkt dat de thuissituatie van groot belang is voor het slagen op school, is alle steun welkom. Deze steun komt o.a. van School’s cool. De reacties die ik van de kinderen terugkrijg zijn altijd zeer positief. Zonder ondersteuning zou een groot aantal van hen onvoldoende kansen krijgen. Wij zijn zeer tevreden, maar eerder nog vereerd dat er mensen zijn die zich op vrijwillige basis inzetten voor hen die in een minder kansrijke omgeving opgroeien. Voor deze kinderen wordt School ook echt COOL.
