De Uitgenel'
11(1/1,
zyne SladgerwOlef/.
dil .Ialll'hnld,;ic 1Ioodi!J1.
u'elke il'ls bl'langräks
SCHIEDAM of deszelfs GESCHIEDENIS betreldcelfjk.
'/Iogten
lijl.sle
dir
uit
bezittl'l/.
teN
Item
u'I'1 te
lIan
afstaan, om aldus de :;00
'l'ol!i~l/de
l'/'il'lIde-
J(l'o·.ganlJ
veel mogelijk aan de drie t'orifl!'
ee.nlwmstig te doen ZijII.
willen
ON'f'-
I'4A, •••__1"8 \UOR
IJl
SI\D E' liET hA\TO.
S C H JEn A ~I. j 849.
~('I
Q-. J. ,
llE1> .\ '\1 . ~
'\
DI"n..
J
~
III .])
.~
iDJ.
Bladz. Kalender, enl.
.
9
Zons- en Maansverduisteringen en stalldcll del' Planeten
2:~
Oprraven betrekkelijk de Stad Schiedam
28
Jaartellinrren en Feestdagen .
2!l
Verjaardagen van het Koninklijk Uuis
30
Ministeriële Departemenlen
32
'Bestuur der Stad
a.'5
J!:eredienst .
46
Onderwijs .
50
Geneeskunde
53
Regtswezen
55
Dien ,Idocn';e Schntlel'!i
58
llijl. \u,hlenarell en F ijks-Instcllinrrell
ilO
.l\la.ll·('1 'PIIUën ell ,\umlui.-;lTaticll
62
KOIl,.h",,,lel, jl"h.llken, en".
69
SOCl(!I'('lt('~1 tcr GCIlees]..:. Vcrzorcinrr
75
~lllld -k" "all -ren oer
81
Sta d, lleerlijklJcrlcn.
92
Gemeenten, behool'ende ,n het Kanton Schiedam
93
\III
r \ 11
LI.·\cu·l."cllt·!s Tall
)il'.
f)
'''dll'm
L ti
J~jl·1I1H.(Ht
lIel 1."111,; Oo"t! \.11 Vrijill'id, Gtdijl.lu'ld ,.~ Broeder S('hiljl
op Aarde
li pt Lted
r/tn
.
den !lraHu
31 ;j:l
Jle Twee nIoemel! .
38
Oe Vor~t en t~in Gcsehicd3{'llr~i\('r.
-H
11l'l Besto Uit7igt Vrollwrn
Troost
4~
42
In het Alhum van mijn nndllolljc Ric},.nl •
*.
en Eli," SIon!,,)"
Toespraak aan den Graaf rnll :'i"ull I! llll zijn r,tl .<1.
KoninG van Franb'ijlt l(ron\ilt,lo \
In
- ._-.-
-----~
JANUARIJ, Louwmaand. ZONS·OI' G&NG ,
ZONS.ON"EIU~
11en 21 ""n . 'cn 8 ure.
.,
den G .Jun teu" uru . IU"(1UIII Ol)' cn Onchn's.uI g.
1lUaundac; 2I)inc;sda r, 3 WoclIsdac; 4 Dontlenlac; 5 Vrijdncr 6 ZaturdaG 7 ZONDAG 8 DlaandaG 9 Din(;sdaG 10 Wocnsdacr 11 Donderdac; 12 V,.ijdnc; 13 Zaturda(; 14 ZONDAG 15 alaandau 16 Din(;sdaij 17 Woensda g 18 Donderdac; 19 Vrijdag 20 Zaturdaff 21 ZOND,lG 22 DlaandnG 23 DincrsdaG 24 ''Vocn.daG 25 Don(lcrdaG 26 VrijdaG 27 Znturdnc; 28 ZONDA.G 29llUaandac; 30 Din(;Sda(l 31 WornsdnG
j
NIEUWJA ARSDAG . 's uv. 011. 11,47 Ir. Dlacnrius. E. K. 's morc; 7,58 Il. Gelloveva . 's nl. on. 1,3 RiGobort. » » 2,19 H. TelespllOrus. » 3,37 HIL DUIEKONING E~ . » 4,53 H. Luciallus . » 6,5 Kopperma andaG' nl. 's morc;. 11)9 Ir. J ulinnn. '8 avo op 5,18 H. Wilhelmu s. » » 6,32 lf. IIYGonius. » » 7,45 IL Arcudius. » 8,57 H. Gotlefridu s. » » 10,7 Il. NAAM JEZUS. ~ » 11,15 Paulus. » » 11,59 Il. lUarcellus . L. K. '8 mor(;. 7,14 H. Antonills . '8 m. op 1,25 1I. Petrllssto cl te Rome. » » 2,27 1I. Marinus. » » 3,28 Fabianus en Sebastian us. » 4,27 Ac;nes. » » 5,22 H. Vincentiu a. » 6,12 » lI. Raymund us. » » 6,58 lI. Timotheu s. N. M. '8 morG' 10,23 H. Paulus bekeerinG' '~ avo on. 6,2 H. Pol ycnrpus. » » 7,12 H. Joan. Chrysosto mus. » » 8,24 1I. Julianus. » ~ 9,37 H. Frnnciaclls de Sales. » » 10,51 lUartina. » » 11,58 Jr. Prlrus NolascHs. )) E. IC 's avomIs 5,2
))
n.
® v.
n.
~
n. n.
•
~
n.
FEBRUARIJ , Sprokkelmaand. ZONS·OI'G t\.NG , d4JII 2 ·' ...
c,..·.
Cen 7 ure.
I
l Dondenla G l 2 VrijdaG 1 3 ZalurdaG 1 4 ZONDAG I 5 ~IuandaG ID' 6 JnGsdaG 71WoensdaG 8 DonderdaG 91IVrIJ"u aG 10 zalUrda8" 11 ZONDAG 1211IaandaG 13 1DinGsdaG 141WoensdaG 15 DonderdaG f61VrijdaG 171ZalurdaG 18 ZONDAG 19;nIaandaG 20 DinGsdaG 21 WoensdaG 22 DonderdaG 23 VrijdaG 24 ZalurduG
l
I
25 IZONDAG
26111Iaandag 27 DinGsdaG 281Woensdag I
H. lunatius. MARIA LICJlTJlI . H. D1nsius . SeptuaGe si m a. 11. AGatha . H. Dorolhea. 11 . Romualdus . 11. Joannes [Ic MaI1",. H. Apolonia . II. Scholastica . SexaGesima . 11. Eulali •. H. Grcgorius. 11. Valentinll s. 11. Conslanlinu s. 11. Juliana . 11. Sihinus. QuinquaGe sim a. 11. Donifacius. Vastena"ond .
I[
ASCIIDAG.
11. Pctrusstocl. 11. Serenus. @ H. WalburGis. Q uad raGe s i Dl a. H. Malt . IT. Nestor. H. Romanus. QUATERTEIlPEIl .
ZONS.OI'Ci\.!\IG ,
ZONS·ONDEU(,'; •• d e n I Iltlaart (en G UI'C .
deu 23 Inaln'C Cc ... ; ure,
120 ' 2:36 1 3,-i 7 1 4,52 ' 5,49 6,37 V. 11. '8 morrr. 11,35 '8 av. op 6 ,33 i » 7,45 8,55 10,3 » U ,9 ll,58 's m. op 0,13 L. I, . 's morG. 4,22 's JU. ol' 2,15 3,ll -i, 4 » 4,51 » » 5,33 » 6,10 » 6,42 N. jiJ. '8 morG. 1,49 'S UY. on. 7,23 » » 8,39 » » 9,55 » » 11,11 » 11 ,59 's 111 . on.
(~
~=I
MAART, Lentemaand.
ZONS-ONDERG, , dcn 9 I i' clu' , h!1I r. tu'e.
1
1 Donder,laff 2 VrijdaG 3 ZaturdaG
H. Suitbcrtus.
4 ZONDAG
REm;N ISCEIlE .
ö nInanllaG 6 DinffsdnG 7 WoensduG 8 Donderdaff 9 VrijdaG 10 Zatnrdai)'
. 11
ZONDAG
12 ~IaandaG 13 llinG'sdaG' 14 WoensdaG' • 115 DonderdaG ! 16 Vrijdarr 17 ZatufllaG' 18 ZO NDAG 1
19/Maanda rr 20 DinGsdaG 21 WoensdaG 22 Donr!ercln G 23 VrijdaG' 24 Zalurda rr 25 1ZONDAG
l
1
26 nlaanclag 1 27 Di nGsdaG 28 Wo ensda(l 1 29 DonderclaG' l I 30, VrijdaG' allZaturclar,
QUATERTE~IPEII.
! itJaun",
11)
E. K.
QUHERn;l\[P ER.
H. TheoJlhilus.
n. Colcta. ][. Thomas. ][. Johannes de ])co. Schiedam Paardemarkt . H. H. VeertiG' Martelaren.
l ®
v.
Utrecht Paardemarkl.
n.
LonG'inus. Il. Jferibertus. 11. Gertmui •. LAE'fAIl E.
morn . 0,22
m. on.
2,43 3,42 4,32 {( ») 5 ,13 » 5,47 6,17 DI. 's mor{l'. 1,21 's av. op 7,45 8,52 9,58
» lt,l
I
11,50 0,2 » 1,0 L. K. 's ll1orG. 0,58 's m. op 2 ,43 » 3,27 » 4,6 » 4,40 » 5,10 5,38 's ""onds 2,25 s avo on. 7,36 8,55 » » 10,14 » 11,29 » 11 ,59 »
I Ir[
's m. op
H. J ose pll.
11. PutTitill •. 11 . llenediclu s. 11 . Calharina. II . Vi ctorianus. II. Irineus. MARa BOODSClIAP .
][. Joannes . ]1. Rllpertus. H. SixtllS. 11. Eustachius. 11. .Tonnnes ClimacIl\l_ . 11 \ carius.
'!t 'S
OCULI .
11. Nicephoru s. 11. Zacharias.
Oud"I':~allg. 's av. 011. 0,26
O.I. Nl
I
D
's m. on.
E, 1\. \ Jll orn.
0,32 / 7.9
===--=_=-------- .--
:
---=1
=--
APRIL, Grasmaand,
I I
ZONS.OI 'G.t.NG, tlcn 17 ~l,ril Cen r, uro.
I
1 ZONDAG 2 ,filaanda(l 3 DillgsdnG 1 4 Wocnsd. g l 5 Don,lcl'dag l 6 l Vrijdafl" 7 ,Zntul'(lafl" 8?OND.U; ° llllanndag 10 Dingsdarr 11 ocnsd nrr 12 Dondol'<1a(; I 13 Vl'ij da a 14 1ZatnrdaG 1 15 ZONDAG I 16 Maal1dng I 171DinasdaG 18 Woensda g 1 10 Donderdag l 20 Vrijdag 1 21 1ZntuTdaa 22 ZONDAG 23 'maaudag 24IDingsdag: 1 25 WoensdaG 1 261Donderdag 27 VrijdaG 28 Zaturdag 20 IZ0ND,tG 1 30 ftlaanclarr
hIV
, I I
ZOJ\lS.OP Gil.J\IG. "eu I U lU oi ten 41 m'c.
ZONS·ON DER G •• clcn 17 .&pril 'c n ., ure.
MEI, Bloeimaand. ~u
[l)6\®~~L
Muuus Op- en O ...lorgnnl;'
, PALM-ZONDAG. 8 Jn. on. 2,31 11. Viucent. 3,14 1[, Dal'ius. » 3,40 H. IsidoTius. 4,20 Witte DouderdaG ' » 4,46 Goede Vrijdaa· » 5,0 Paasch a"oncl. I~ V. DI. '8 a VOIH1 8 4,0 PASCHEN. 's RV. op 7,43 Il. PAASCIIDAG , 8,40 H. Macarius. 0,51 H. Julius. 10,51 H. Amhro.ius. 11,47 Il. HeTmcneGil dis . 'sm. op 0,38 H. Lidewina van Schi edam. L. K. 's nyonds 7,27 ,. m. 11. Paternu •. op 1,23 Utrecht Paardemul'kl. 2,3 Gorinchom Paaruemal'kl. 2,38 H. Ilef::esippus. 2,59 H. H,·sula. 3,37 IT. Agnes de lIlontc Pul cia no. » 4,5 H. Anselmus. 4,31 MESIRICOI\DIA. 4,58 IT. Georgius. N. lil. 's morG. 0,13 H. Fideli ,"an Siamnrinaen. 'Sl1v. on. 9,10 H. llIarcus. » 10,25 » IT. Cletus en llIarcellinu8. » » 11,12 JI. Eahcrtus. » 11,58 H. Vitnlis. 'g Dl. on. 0,28 JUBILATE . E. K, 's avonds 2,35 U. Catharina . '8 JU. on. 1,53
ti
0
))
I
1 Dingsdog 2Wocnsd ag 3 Dondcnlag 1 4 1Vl'ijtlag ö Zatnrdag 6IZ0ND .IG 7111haudar r 8 Ding sd.(; I ° lWocnsda a 10 Donderd arr ll lVrij'lna 12 Zaturcla rr 1 13 ZONDAG " 14 , maand" urr , 151Dinrrsdaa 16 WoensduG 1 17 Dvnc1c1'daG I ,18,Vrij daa IO IZalurdag 20 ,ZONDAG 21 11raanda1j 1 22 Dingsdag 1 "3 iWoellsdn a ~ 24 Dondcrd ao25 1V " 1 'udarr u 26 ,ZaturdaG 27 ,ZONDAG 28,llIaandaf:: 29,Din1jsclag 301'Vocn sdarr aI 1).,,,d,.,,1a::
ltlaaus °1"
\'OCE~I.
KRUISD. Vast. tot mid,1. KI\UISD. Vast. tol. midd. KIIUISD. \' nsl. tot mi ,lt1.
'[
H. VcnanllUH. EXAU1H.
11. llc1'nnrc1irlll s.
QUHERTE JIl' fl l
11.
}bl'l,\
0
teil 8
ou Oudergau g.
Dl.
0Jl
1,39/ 2,6 2,31 » 2,57 » 3,25, 3 ,56; M. 's lUorff. 7,661 's nv. on. 9,14 1 )) 10,18 »
»
.D
UI'C.
's m. on. 2,24 » 2,52 » 3,16 » » 3,30 » » 4,2 4,26 's mOTO'. 7,26 ~ :.nr , op 8,43 9,41 » 10,34 ,) 11 ,21 » 11,50 '5 Hl. op 0,3 )) » 0,39 L. K. 's m01'3' 10,50
»
JI. ]'el1'''' Coclesti""".
11. UbaJolI s. HiJ er. lIT,nia . 11. maGeI. de Paz"; •. VastendaG· PINKSTEllEN. Il. PINKSTERDAG . H. U.. hal1\ls.
~4 ~.ei
's
HE~ll~LVAARTSDAG.
H. H.
I
ZONS.ON DEUG. , den
HU. Philippus en Jacohus . JI. AtJlnnnsius. H. KnUISl'INDING. 11. BIonica . H. Pins V. CAN1',tTE. lf. StnnisJau q. @V. liL H. lllic1,acls Opruhal'in(l. H. GTc(i0l'iIi S. lT. Vict01. IT. Bea lrix . Il. AGncs .
'r -r 'r
1 1
)) 's 1l1. on. E. K. 's o"o11(l. 's 111 . on.
11,111,
I
1l,54 0,10 11,43 / 0,58 1 1 ,2:~
I -I(;
-
JUNIJ, Zomermaand, ZOl\S·OP G"'N(' , 21 d .. nij
at
. , :tI ""uij S.20, K . N'neht.
~~ IDJ\~m\}1a
IQ. L. Ong.
\
1 VIijciJG 2 Zalurd"l;
I
3IZ0~D,\G
41~Ia,,"d"G
óll)innSUolG 61 \Vo rnsd"G
I 7IDonuel"( la[\ 18Yrij(t..G 11 Z"lllrd" G
1OIlO~UA()
11 1)1.,,,ulI,, 11 12 nU'[l. da ll 1 131W ocmdas
I
lil-!
Don(lenla a l l ó Yl'ij
cr
11 Hyaluru ac 117 ZONDAG 18 nlaandar, l 19 DiuG'suaG 20lW
oen.dnl~
21 Dolltlcnl., g
22I\" JIjdag 1
23?alurda :.;
24 ZO~li ,\G 125:nlaallu au
I
26 Dinr,suau
: 271" oensdun i "8 Donucl'd',,· ~ 1' " .u : 201\) IJaan ~II ZalII""',.
,
QL U'~llr.t:llHll.
JULIJ, Hooimaand.
'11,..,,, .. °11. e n
J)
/I , DRIE' ULD. D, en liJdt!. /I . Franci!;cu s Carracl'lO lt I
11. ThcOÛOl\l'. /I , Robertus. 1l. SACRA)lE:\T~U'\,G II . 1lcd"ldllS. H. Prunus ('11 r "l,e;all1l9. 11 . 'braalelh " 1l. ll.ll'lIi.1.bu:-. . 11 . Ouull'lIu<.
,,",Z
H.
i
AnlOniu"i,
11
L. h .
Ih~K - E~ BEDLD.\G.
lt.
AI(l~.!:ILlHi .
11
P.lldlllU~.
\ .,slt' IIJa
11
=-,
11 .
U(lUl'l.I\.
11 . Adclbeltlls. 11 Joannl."~ ('11 1',,,,111',. 11 . L'ldisl".., . , aSlcnlluG'
JI.
l'~l11LS
11
P,tIl 1",
1 ZONDAG 2 Dlaan'la[l 3 lDin rr sda rr 1 41Wocnsdarr ° IDondcrdan
I
on .
2.1l 2 \a.:.!
....
~bnn8 Ol"
!(~
~
®
I
n·
.JOA'~L ,' 111.
II
tlcn 2(; Julij ten 8
I
11 . illareu, cu }hlcclli,lIlliS.
H. Julltllla . H. SI" ('rins,
Oncle"~Ang- .
ZONS·Ol\ IUlUG .•
~a 1D~®~Ill,
V. ZOND. na PinkKteren , Sehiedam.ehe Kermis . I , H. ~Iarl. transl. ~,;)ij H. UdalrieHs . 3,~:l H. Donil'a ci us. ... i.l' O JlIls lil -l6 ' 11. Go(leli,a . 6 /Vrij.lau \ . op 1::1,30 ,1 1 H. Willibalu lls. 71Zalllrdarr O.2{) 8 ZONDAG VI. ZOND . na PinksIeren . " 1lI.-l I 91~laa"uarr Ulrechtsehe Kcrmis . » 11),42 Deventer Kermis . uarr 11,15\1 .11O(nrrs 11 Woensdarr H. Pius. )) » 11,43 12 Donderdar, 11 . Johannes Gllalbertus. 11.58 1 l H. AnacleLlIs. 131"rijd.:: silHmds 10,43 14 Zalur.!,," 11. BOllav enlura. sm. ol' 0,35 1 cr 15?O~D\ G VII . ZO~D. na Piukslcrell . 1,36 H. Ale>.ius. 16 1 ~laa nda [l 2,53 Berrin dcr llondsdarr en, jI7 IDinr,.dar, 4, 12 18,'Vocn.uaG H. Fredericus. 5,:U 6.48 " 119 ])onclenln:: H. Yinccnliu s à Palllo. H. Hero nillllls Acmilianlls. 1 20 VrijdaG' 's a\"ond~ 2,38 11 . Elisabelh . 12l lZalllrdarr ~ ,\, - 011. 1::1,59 22 , Zo ~1l,I G YUI. ZO~D . 1Ia Pinksleren • IJ,-lb » 23 nlaand."u J\Iiddelhllrrr Kermis. 10,2 • Y\STENDAG. 1241 Dill{lsdarr II,U » 11 , 2~ 12.5 1'" ornsduIT IJ. JICODUS. AposleI. 11 ,:)2 126 DOl\f lcnla rr 11, Anna . 11 . ~Iarccll;n us. 27 VrijdaG 11,:1 ~ lIIUJ n. 11. Nauuius. 1 28 ZaLurduG' s I)) 011. tl.l:) 1 IX . ZO~D. lla Pinkstere n. I, 29 ZOlin .~G 11,:38 Tilbur[l Kerm i •. 3011annd ." I" 1 a1 n i n ~
QuAHl\1E Ml'ER,
ll. llaslliu •• IJ J oanncs " S I'l ~u udo. Il. J oanncs l' rancuwus Ur ü
ZONS·OI 'G"'NG, cl"n • ~ ""lij '~n" ur,-"
Zt)~S·t)ND.~ .U •
L' PIL! ~". \ 1', (;,0,1'·,1",1,1:;.
1:. 1\.
J)
.~
ur~.
cn Ond.rgao~.
" m, Oll. 1,27 » » 1,57 » 2,30 » 3,9 V. nl. 'g morg. 1,48 :i al' . op 8,44 9,17 » 9,49 )) » 10,1IJ » 10,41 )) » 11,5 » 11,29 L. K. '8 morG_ 7,27 sm. op 0,1 » 0,25 » 1,0 1,43 » 2,35 N. JU. 's ayonds 9,35 '8 ay . on. 8 ,21 » 8,58 9,29 9,55 » » 10,19 » » 10,42 » 11 ,07 E. K. 's morg . 0,55 '8 ay. on. 1l,40 1 's m. on. 0,08 » 0,31
"
.
J ,8 11
AUGUSTUS, Oogstmaand. ZO~"'.O"'GtI.NG
fl.,u Zei Ilug. h'u ti ure.
I
11. H. 11 • ll. H.
ZCI,hirinu s. AUlJuSlinu s. .Toaunes Outhoof,l. Ros" "U Lim a. TI." nl1lHdll'.
I
9, H 1 » 9,35 » 10,0
I
» » » 10,28 . L. K. 's ",ouds 1,52 '5 avo Op 11,0 » » 11, 38 1 ' ,m. " 0,25 1
"
©
1,21 \ 2,27
3 ,39 i N. }r. 's mortr. 5,52 , '. avo on. 7,55 11 » 8,21 8 ,45 11
,)
.1)
9,9
9,35 » 10,0 E. K. 's a"ou,h 5,15 'S H. (Vl. 11 ,6 » 11,46 sm.» 0,1 » »
~IZaturdaG
oU,h,rgllng' l
's m. ou. 1 ,51 » » 2,4L 1 » 3 ,38 \1. 'smor[)'. 4, 11 1 • 'n. op 8 ,21 ' 8,47
I[
ZOIWS·O I·G~NG. d ... aos.p ...... Gur..
1
~7 A.ug. Ccn .,. ure.
!'tIna ..... 0,) · (On
1 'Voensda[)' 11. Pelrus Banden . 2 Donderdarr Anaat ,-an PortillueuJa . VindinlJ ,-an d"n H. Stephanns. 3 Vrijdarr 11. Dominiens. 4 Znturdarr X. ZOND. na l'i,,!-slel(,115 ZOND\G Transf. Chrisli. 6 nraandarr 11 . Cajetanus . 7 DinG_daG 8 Wo('nsilaG 11. Crriaeus. l 9 Donderdag- \ ASn;~DAG . lL L.WRENTlUS. 10 lVrijdarr Jr. Tiburtiu_ en S".anna. 11 Zatnrdarr XI. ZOND. na }'inl.Slcren. 12 ZO~D .\G 13 lUaallda(l 11. Clara. l V .\STE~D
27 maand"G 28 Din [)'stla(; I 29 1WoensdaG 30 Dondenlar, . a I I" !'IJC" 1
dt,,,
SEPTEMBER, Herfstmaand.
1
ZONS.Ol\ :Dt:RG.,
,
I 1
0,33 1 1 ,27 :.! .!!Il
21Z0NDAG 31MaandaG 4.Din[)'sdaG (; WoensdaG I 6 DonderdaG 1 71Vrijd"G 81Zaturdarr 91Z0NDAG lUIMaandarr ll lDin[)'sdaG i 12,Woensdall' 113 1Uonderd.G I 14 VrijdaG 15 Zatun!aG 16 ZO'DAG 17 1 ~IaandaG
18 llingsd'rr L9,WoensdaG 2U Donderda n121 ;Vrijdarr u 22 1Za lurdaG : 23 ZOND .~G
I
1 24' ~laanda(l
25 Dings(laG 126 Woensda g , 27 llonderda[)" 128 VrijdaG 29,ZaturdaG ,30 ZONDAG
I
ZONS.OIW IlEIlG. ,
~© ®5\®~[~.L
dcn 21 St'l,t. ten 4; nr(l.
ItJ,,,,ns O'l' en Ollderl;RIIJ,;" .
lr. Aell'idius. XIV. ZOND. na Pinkstere n. H. StepJ,anu s, KoninG' Ir. Ros. ,-au Vilcrbia. II. Laurenliu s Justiauus . H. Hosa!ia. ll. Re(;ina. O. 1. Vno G~nooRTE. XV. ZOND. na Pinkstere n. ([ NijmeGen Kermis. H. Prothus . Naamfeest vau de ll. nlaa[)'d. H. Am.tus. H. KruisverheffinG. Il. Nieo,lemus. XVI. ZOND. na Pinkstere n. H. Lambertu s. H. Joseph vau Cupert. QUATERTEMnR. YASTENDAG. QUATERl'EJlrER. H. MATTHEUS. QUATERl'EftlPER. XVII. ZOND. ua Pinkstere n. Ulreehtsehe Paardema rkt. 1) H. Lupus . H. Justiua . 11. Cosrnas en Damianus. lr. Wences!a us. H. MICIIAëL . Aarts-Engel. XVIII. ZOND. na Pinkstere n,
'8
m. on. 3,30
© V. lU. 's avonds 5,37
ei?
I
'. avo op 7,15 7,40 » » 8,5 » 8,32 » 9,3 » 9,39 L. K. 's avonds 7,15 '. avo op 11,13 » »11,48 '8 ID. » 0,14 » » 1,22 » 2 ,35 » 3,1)0 N. nI. ,'s avonds 4 21 • avo on. 46 1 » » 7,9 7,34 8,0 » 8 ,30 » » 9,3 » » 9,41 : E. K. 's mor[)'. 10,43 's avo on. 11, 15 1 n 1l,45 i '~ Ul . » 0,12 » 1,14 ,1 2,20 » 3,29 '
6:
i
i
11
OCTOBER, Wijnmaand. ~lcu
tlt'n
31 Oet. tcn" ure.
t 7' Oet . teil r.
ure.
ltl.\óulftl Op~ 00 .. Ondergang.
ll\Iaandng
IT. Bavo.
2 3 4 15 6 7
Leodeg.rius. Leyden Ontzet. H. Frnnciscus. H. Placirlus. 1I. lIruno. XIX. ZOND. na Pinksteren.
Din{lsd'{l Woensdag Donderdag V,'ijda{l Zaturda{l ZONn,\G-
8l\Iaanda{l 9 Din{lsda{l 10 Woensdag 11 Donderdag 12 Vrijda{l 13 Zaturdn{l 14 ZONDAG 15l\Iaandar; 16IDin{lSda()' 17 Woensdarr 18 TIonrlerdag 1 19 Vrijda{l 20 Zalluda(l' 21 ZONDAG 2211Iaandag 23 [Din rr Sda ll 24 Woensdag
's m. on.
n.
Alkmaar Ontzet. H. Dionysius. 11. Victoria. H. Ludovicus Bertrandus. H. Wilfridus.
Il. Eduardus. XX. ZOND. na Pinksteren. H. Callistus. II. Florenlinu ••
H. Iledwigis.
H. Raphael, Anrts-E"{lel.
26\vrij da g 27 Zaturdag
28
XXII.
ZONDAG
ZOND.
'. av, op 6,34 » 7,4
7,38 »
i[
Oosterhout markt. 1I. JU.rccH us.
31 1woensdall
V,\SrEND~ G,
8,19 » 9,8 » »10,6 1. K. 's morg. 1,3 '. avo op 11,30
's m.»
»
0,22
1,35
2,49 4,2 » 5,13 ~ N. 1U. '8 mOTa. 15,32 S RV. On. 6,1
»
6,28 7,0 7,36
»
» »
»
8,17 9,5
»
9,59
}) Il, IC '. nll"'IT' 7,2:! '•• v. on. 11,16
'. m. »
nn Pinllslcrcn .
29 lnlaanda{l 30 IDin {lsda(l'
4,4~
JU. 's mora. 0,52
11. Lucas, Evan{lelist.. H. Petrus van Alcantera. H . Joannes Cantius. XXI. ZOND. na Pinksteren. Il. UTsuIa. H. Joannes Capislrnnus . 11 . Chr ysanth" • • Ir. Evaristus. VASTENDAG-.
2 5 Uonclerdnu
NOVEMBER, Slagtmaand.
Z01\lS·ONDEJlG .•
ZONS·OPG;\.1\lG.
» ))
den 30 Nov. teil
I l lDonderda()' 2," rijdaIT 3 Zuturdag 4 ' ZONJ),~G
15 : ~Iaulldurr
u .. o.
ti
~® ®l:J.®I~,[fJJ
ALLERHEILIGEN. ALLNl\ZII:J.EN . H. Hubel'lus. XXIII. ZOND'. !lil Pinkst.eren, Carol us Borom.e"s. H. teon"rdu •. n. Willebl'ordu8. De IV ach. Martelaren. Schiedamsche Varkellmarkt. ]J. Salvalor.
1
8 ,Douderdag 9 ,Vrij da rr 10lZalurda rr ll lZONDAG 12l\Iaandn{l ,
13,I)lngscla{l 14,W oensda{l 115,Donderdarr 16,Vrijdllll' 17 ,Zuturdag 18 ZONDAG 19'Manndall' , 20 DillgsdaO'
IU'(I.
'SilY.
Op
»
2<Woensd~1l
6,13 1
»
I(
IJ 2
10: 12
L. K. 's morrr. 8,4-2 I sa l',Oj> 11,25 1 's m. » 0,38 ,
H. f:l rmrns.
S chi c d:lnlR C1lc V Rl'krllJllnrltl . lt. Catharina.
26 'l\Iaanda[l
!!LS ZONJlAO
1 ,8
27 ,Din asdag
28 WO('JlR,lnrr
11. I\n""IlUIlS.
,10 Vrij!luG'
H. ANlJREH , A I'o , td .
'~ nv . 011 . 1' 11 1,
LL,!?
1I
D,a
»
1,7 2,20
3,36
~9,])onclerclalT ) VA STENDA G.
:
I I
7,1 7,157 ,
1,51 XXIV. ZOND. na l>inkstercll. 3 ,2 Gorcum Kermis. 4,11 Jr. Stanislaus. » 5,20 Aldegondis. .ii ~ N. l'1t . savon!:t., d 9 ,32 ~ H. Gertruidis. '8 a ..·. on. 4,59 Schiedamsche Varkenmurkt. 5,33 1I. ]lurtinus. 6,12 XXV. ZOND. na Pinksteren. » 6,57 H. Elisabeth . » 7,48 / 1I. Fclix de Vulois . 8,45 nbria Presentatie. 9,46 H. Caccilia. ]) E. K. 's mor{l. 2,44
24 ,ZUlul'rl"t7"
I
6,35 1
Ir.
22 DonderdaO' 23 ,Vrij rln rr U
I
Nuv. te .. .,
cu Ontlcr,;"u;;,
lUa:ulH 0l"
2,10
I~ V , ~J. 's" onds 5,6
ZO:'liS·O:\lnF.IU":, • d~1I I~.
Ir.
6 ,Dingsda{l 7 Woensda{l
1
~
H. Praxedis. H. Jacobus A nIarchia.
0,1
3,31 4,47
1-
ZONS,O"G"'NG,
)) )}
. ,. . \ . 'I.
4,M O,ló .1
3,44 /,
DECEMBER, Wintermaand. ZONS.ONDEItG., 22 UC(.·, 3, U;, I ... ~"ch&.
ZO~S·()I·Gt"~G
:,eZ Dcc. 1'4,11. K
, 1J,,(;0
I ~.'u 1 Zalllr,laa
.2
ZO~DlG
3 l!alllld"{i 4 1 Ilinn"idal~
TV'''''''''' 1
6 Dond enlaG 7 Vrijda{i
11. 1\ieol.a8.
8 Zalllrda{i
mARI.~ ONTV.UG&~IS.
l
9 ZO\D.lG LOlnlaand"{l Il DIll3'Sd. rr 1 12 WoensdaG
1
11. Frallci~cus ~a\ CflUS. 11. Ilarb.r •. H. l'cl rus Ch rysolo(l liS.
I
1 l3 DonderdaG 1
14 Vrijdag 15iZalurdaG 16 ZONDAG 17lnla.ndag 18 Dingsdag 1
19 WoensdaG 1
, 20 DondcrdaG l , 21 1VrijdaG 22 ZaturdaG 1
23 ZONDAG 1
24lnr.aandarr 25 Dm Gsda G 1 26 woensda rr 27 Donderdall 1
2S VrijdaG l 29 ZaturdaG 1 30?OND\G 31 IIaanu.u
I
11.
Amhrosius.
11.
ZO~D. "an den Ad venlo
11.
nIclehiades .
.... Ol"
eu O .. d.rj;a"l;"'
's av. op » »
H. ElO). I. ZO~D. ""n d(' n Athcn!.
I
7,55
let
» 10,26 1 L K. ' •• vonds 7,12 's avo op 11,58 s 111. » 0,52 , 2,2 1 3,11 : 4,18 5,23
11. Conslantia. Luci •.
WN. nl. 's ayonds 'g
Il. 1\ieasills .
H.
n,~ .
Eusehius.
»
111. ZOND. "an den Advent. 11. Rufus. MAR U
VERWACHTING.
» »
QUATI;RTE'UPEI\. VASTEND.~G.
1)
IV. ZOND. "an den Advent.
's m.
tier laatslrll hij ons zal 7.ilJlbnar
J)e ('en~tc is
{'('lH'
ZijII .
rinrrVOl'migc, pij ons ol11.igthl1rc, Zuns -
,·crdni.terin:;, dan 22 rcbr. ; A,.ie,
IIT('"
wrlkc sl('chl~
ziGtba.r in l, et Oostclijh
N'V. Amerika en tIc Groote Oceaan
tussehen dir
landen; in China rn Japan zal zij ringvormiG zijn . De tweede is rene maansverduisterinG des n.chts tns-
1
Amerika en een Gedeelte ,'an Azië; beGin den 8 DIaart
» »
5,42 ' 6,36 1 7,36 , 8,38
0, L
Afrika,
's avond. 11 ure 44 min,; midden 9 nIaart 's morGens 1 IIrc 15 min. als wanneer de maan 9;]i "nn hare middel lijn nan ,Ic zui~zijdc zal verduisterd zijn;
9,44
011.
ziGtba.r in Europa,
het einde 9
maart des morGens 2 IIrc 45 min . De 1
1,12
derde is crne, hij ons onzirrtbare totale Zons,'er-
allisterinff drn 18 AIIG,,"tlls; zirrtbaar aan ,lr Z. Oostelijke punt van Afrika, dr hdische Zee en Nieuw Holland.
2,26 ,
I
»
Apost. en EI'.
IlII. Onnoo,ele kinderen.
11. Thom.s "an K.ntelber{j. Sih·r,t~, .
twee ;tluunsvcnllllslcrinurJl, ,'all
»
»
Il. KERSDAG.
11.
('('11('
(')I
schen den 8 en 9 nr.,"rt,
KEl\SMIS.
David.
3,57
lil dil jaar 7.1I11en ,·ier Eclipsen pl.als I,ebbrn , al.
I.ou-.
On. 4, 52 1
E. K. 's moro. 8,0
VASTENDAG.
H.
6,26
» 10,51
11. Tno)l.\s. QUAThRTKl1P&R . QUATERTEllPlm.
H. JonAN~Es
6,44 , 9,10
1/. ])amasus,
U.
5,41 ,
»
»
Ile
3,43 5,2 6,20
C0 Y. nl. s ay.
1
1
's avonds 2,2° 1 t op 5,29 ,
0,45
viertie is ecne rrcdeellelijke nlaan"verduisteri,,{\' '"
den nvond
'ffin 2 September) yoornalllclijk in A7..ic
('11
Afril,a te zien; de volle Jllaan welke hij ons dien a,ond ten 6 IIrc 50 mi". 0PIT""t, zal alsdan aan ,Ic bovenzijde
"0[:' ('rni~7in~. ryrn" ... 1 l\nrf~f01lflirr ~ "(,ffllli~f(,l'fl zij1l.
:H .)~
_.t
1IERCUl\lL'S.
,1tc((,,' urius
t~
R Junnarij in ho\'cnzamensLand met
de zon en in het berrin van Februarij na zons-onderrranrr 7.ccr rrord te zien.
\1.1;:1'11
'Uil
\]I,j )11
t1crn·heJ sll"I"1I clfH'h
l'i
ill
11('( laat,;1!'
di('f maant! rC'cus ,"eder als morl}rJlstcr lirrtbaal', ycrtoout
In nl.art ell April brlindt hij zich in
!.lch den 3 Julij in haren {;rootsten rrlans .dn den ooste-
de morrren.chemenng. bereikt clen 23 )Ia.rt de {lrootste
lijk,·" Hemel, slaat westelijk van AldrLaran en gaat drie
westelijke afwijl.inr; \'an 28°, rloch staal altijd laacr aan don rr"zi:;lrindcL
In hrt laatst van ~Iei zal
nlereurius
'"CII ,i'ór dl' ZOII op; (10k than, zal lij bij dalf, des morrrClIs te 9 lire, '"
7.eer schoon aan clen westclijhn Hemel zigtbaar zijn en ITaat twcc UIen no de Zon oneler.
morrrcnschrm('rinrr en na
In Jnlij i. hij
tn
de
16 AUlJustus weder na 'l.ons-
dell Meridiaan 7.irrtbaar 7.ijll.
:ell ,au Soplelllber "ourbij R~gll/us en blijft Gedurende
a
llrrn aalt tIc oosLerl. . Îmmrn ',.igtbaar, doorloopt in Oelo-
onucrganrr zirrtbaal', f'venwel, door den 1auen stand aan den
I,er "11 Novembcl de sterrenbeelden de
Hemel, moe\jelijk te vinden, doch in het laatst ,an
'"
October en het bCllin van November des mor(;ens in de
,all I.ir.lb:larllrid urdurirr ~lfncmc)l.
nahijllrid van Spica 7.eer (;oed te zien.
des jaars al. avondster,
rraat in Januarij, drie uren n.l
de Jllarrgd
hÜ .tril a:unanrr d('~ jaals de~ Jllorrrcns Ic
. l/oJ'S :raat
vertoont zich rrrdurenrie de ner eerste maanden
Lc~uw ell
D"renlhrr de JVergsc/U/at, Ir"'rijl hare clans elI lijd
nUI\S.
hOlllt hij "eder in de avondschemering
VeI/liS
111
Na 19 Deeelllber
"ENGS.
In
II[plst", cnat tij ,Ioor ,Ic Twee/tI/grit, in de laatste da-
6 12
IIrc
'lall
dc 'OPlen \'all
"I' 111""hcu dell
Scho,.pio~1/ en
den
Schul/c.
Ophiuchus en komt steeds VT0ct;el
bnl'cn onzen rrezi{jteinder!
lil
ilIaart te 5
Y2'
met A pril
de Zon, onder en staat in den St~~lIboli terwijl hare hel-
te -! 1 4 ril cll'n 1 llIei te 3 ure en doorloopt in dezen
Ilerheid en verblijf ho\'Cn den gezifftein,ler toenemen, zoo
tijcl de sterrellheelden de Schutter, de ,steenLok cn cle
dat zij den 23 JI.art in haren {frootsten r,lans Teroellijnt.
ti
Zij doorloopt het ,lcnebceld ,an den Ham en blijft virr
n::lllilóll.
1If(\n na l.oJls-ondrrrranrr ziGthaar.
In
UC'l.C
maanu Lcrcil~l
rrnu$ dr .eld'.ame hoorre stand ""n 20 {Faden bOTeIl
"1/'''11/111.
h'
,lor
1\\('(
)11
llij is hij '1('1 (Ijl
1111 ' 11
I ':.fS(,"~J/
..
IJlj
rOOllrlnrillg nllorll in 1,01 oo
df"JI -";)iul
JH'\indl
('11
\.111
1.wll
.)rll
UI
Wall'isch en den Ji"", .1001 ell staat
7.\j, bij helder "CII,·r. den gansehen darr zialba.r i. ell des
'·all
vyonds t hij afwClinl'f'ic1 del' maan, schaduwC'fi Y~roof7.ankl.
111 Seplcmbel homt Ilij to Ol/~ urr 0l"
\pril
n.lllrll
lij lic· 7.~1l 011 lordwijnl i"
cl .. rrlSl"
d(,11
.kUlI!!.
b.,"d
{la"t in Jlllij tllsschell den kop ,'an dell
dril Eqllalor en i, hare {;lans daardoor zoo levendiG ,ht
/ ..
11 ft/l'l,)'('h)
.hl1lij hij
111
de laatste helft
<\IIG"SIIIS Illssehen Aldebc/1'1I1I rn het 7.rvenl)'estcrnle
In October slaat
hij ]IIj ,10 yo rlen rlrr TII·rrlilll.j/'1/ ril \'Ol'scllijlll rlr, nvourls 'I
1...;1
111"
\\Illd'
111
,,,\('mIH' 1 r(' lll n ~aaIHll'
I,CI,"I
tr
7 'lI'e
0l'
el! bli.ift In Dl'cember. bU ,.ijll(·"
""""C"
sl,,'"[
tot de ([([rdc, dc" gnnschen nacht ziBtbaal'.
50 ,"llluten voór de Zon op ell kan lJij G"llstiaen toestand ll'e'I.Ïen worden.
.TUPITER.
gens
Jupiter heeft in tlc eerste maanden ,Jes jaars cellr teruggaande beweging en staat bij llegulus.
Den 1 Ja-
In hel. laalst van Dlei komt hij des mor-
te 1% uur eu den 27 JUllij des middernaehts op,
schijnt in do
Visschon stil te staan cn wonlt op het
cillde vall Julij lerumpande, komt alsdan ,les "yonds t.e
nuarij komt l'ij des avon,18 te 7 1/ 2 en den 31 te 5 '/4
10 nfe op, dal den 27 Angustus recrls te 8 ure plaats
me op.
l'eeft. In I,et laatst van September staat hij tegenover de
In de eerste darren ,'an Fehrllurij staat l,ij te
middernacht in den ]Ieridiaan, (;aat half nIaart rreds hij da[f op, en staat te
9Y2 ure in 't zuiden. In April ein-
digt zijne teruGrraande beweGing en
~ChUl1l
deze maancl in ,len KI'cift stil te staan.
l1ij GedIlrende
Zon en is den Gansehon uacl,t ziatbaar. hij te 10 reeds
\Il'O
In October ko,"t
in den DICl'idiaan, lletwelk in November
te 8 ure plaats heeft.
In de eerste daGen van
In nfei bevindt
December wordt zijne beweg'ing wedel' voortGaande, is
l'ij ûch aan den westelijken Hemel, komt meer e1\ meer
den 25 dier maan,l te 6 ure des avonds in het zuiden
III
de avondschemering en (raat in tlc laalste ,lagen "an
Jnnij reeds te 10 1/ 2 ure onder.
In Jnlij is hij slechts
korten tijd zigtb"ar en staat in het lnatst dezer maant! 7.eer nabij Regullls.
In Augustus is hij acl,ter ,Ic Zon
om .in September "ÓÓl' zons-opgang' in het oosten wceler
ziathn.f te worden.
In October aaat hij des moraens tc
2 ure, ln November (les middCl'JlRcJlls CH in 11ct laalst
"an December reeds rles a,oud. Ic 10
Vt
ure 0l', bevindl
.ich aan bij dc stelTen aan hel hoofd der .1JU(fgri
5
UfC
des
1lI0r[frllS
('11
Ie
5 111'("
IJl
in llrl l.uidcli.
S\T1l1Nl'S . ..";UIIfI'lIl1S
stanl
111
.Janttarij clrs H,"nd~ tr
'.uidell ril aaal IC 10 ure ondrr. Jl'
zÜn 011l1rrrranrr tot deR avonds
Op drn }/) .Fehl'llaJij tc
7 ure vCl'"rorgd,
verliest 7.ich meer en meeT in de :rvont1schcmcrinrr ('u i" ill
Maa,., ~r1,('f·1 omiglh",".
0l' ,1"11 :1Il \pril 1,0111/ hij
ell Gaal des middcrnachts ollder.
O)'Iri,,,,cn '.ch·ekh.elijk S~I.ie.I" ....
~Ie
SC:"I
Ji\AnTEWNGE~
IICI
»
EN FEESTDAGEN VOOR liET HAn '1819.
jnar OI11.r, Christelijke .J aa,ttliln[f is . . . . . . [8·H) der .Inlraansche Periode . . . . . . . . . . . Ofi6:.! )} .JOOclSCJ1C .Jutll'tellinrr ,
LiGGING:
Op de Noorderbreedte vau . . . . 51 ar. 55111 . 8sec. Wester!. vau deu nleridiaau vau Amstd. o » 29» 7» Oosterlengte van Parijs . . • . . . . . 2» 3» 47 » » » Greenwich . . . . . 4» 24 » 11 » » de Piek van Tenerilfe 21» 3» 47 » IIAVENTIJ: 3 ure 35 minu ten . VASTE llIAHKTDAGEN. Des nes Den Den Den
"Voensdags Tan elke weck Yeematl.t. Vrijdarrs llIarktdarr. 9 Maart Paardemnr!.t. 2 Julij Kermis. 9 , 16 en 23 November Yarkenmnrkt .
hcnillnelld(~
d(·rr
17 September. . . . . . . . . . . MlO Het jaar sedert de sLichtinrr Vall Home . . . . . . ' .. 2602 » der Turksehe lIegira , beIT. 27 Nov. 1848. 1265 I!1,gRl!1,g~Ul!1,g 'I'~"'P!JU~l!1,gN'iNG.
liet Gul
VI. G.
II'g~fjj'lrP!&GDN:.
Sepfuarresima . 2 Feb. IIemelvaartsdaIT' 17 lIlei. Vasten-avond. 20» Pinxteren. . . 27» Asehdall' 21)) Eerste Advent. 2 Dec. Paschen. . •• . 8 April. Kersmis . . . . . 25 ,) tVl&'lrgU,'lrgMll!'gu,P!&G!gm. Den 28 Feb. en 2 en 3 Maart Den 19, 21 en 22 September. Den 30 llIei en 1 en 2 Junij. Den 19, 21 en 22 December. "'QQP!~gRg l7'gl!llil'lrPJ&G!gOO. Hamans-feest, 8 llIaart. Pasc)len, 7, 8, 13 en 14 April. Pinxtel'en, 27 en 28 Mei. Verwoesting "all Jeruzalem, 29 Julij. Nieuwe Jaar, 17 en 18 September. Groote Verzoendag, 26 September. Loofhutten-feest, 1 en 2 October. Vre1J{)'
I
".
--...
--~-'------
-
._-
-
:)1 /II"~/
1:1
I.
n;lIt1AAIlDAGEX
\'A~
.. 17.
liET KONINKLIJKE nUlS,
"dll'llI r,,·.!,·,ik 1I1·,,01,,/' .
K. IJ
oIenle
1.0011
,a"
Z. JI. "ill"111 1l, rr..ll. I 'j~1I
lf. 11.. H. Soplria l;retlenka nlatltiltla.
Prillsr,., ,-uu JVuJ'll''1Jtbel'g, Gemalill
Z. K. Ir. den .Jlllij. . .
5.
'/til
Priu~ lan Oranje, [lelr.
J81H
U. K. Ir. 'Vilhe lmina J;redelika Anllil ElisabelI, Maria, tweede ])ochter ,all
./allu.llli· 19.
H. )1. \IIU1I Paulo"u. , Geb. Gloot-
Z. K. H
\unustns
,orSllu 'au Rl/slalld, KO'IlNG IN der
i' cc/cdallda", (leh . . . . . l'rhrua'\i.
1.
5.
china Anna Lotusa , oudste Dochlr! \'an
1795
Z. K. H. Prins FretJerik, {leb. . . . . IR28
Ir. K. 11. Louisa Au(;usta \Vilhelrniua September 4.
All1ulia, j>linscs HUl Pruissctt, Gemalin ,"u Z. K. H. Prins Frederik de,
"rederik Kalel Hendrik, Erfprins clel
,)"ed,'rlalld,'/!, zoon 'an Z. K. H. clcu
nl, Lodcwijk, I',ius lOOU
Prins "an Oranje, Gcb . . . . . . • . . 18.JO
'Uil Olauj~,
1·3.
oudste
den Prins .. an Oranje, (leb.
Z. h. H. 'VilleIn l;,cdenk Karel, PIlU< Orlo],e)' .
c1cl 'cdcrlalldrn, brocuer dcs KOIIIUG' •
8.
Louis., Dochtrr
HU
~I,","
I 'lIlIJ
\'au
Z.
r.
ZUSlCl
dcs hOJ1LJI~~.
Jl 1'111" \ll>c,1
Z. 11." ILI.E,11 Il . KO'\I:\G drr .'rdrl'londeJl,
JI. K. IJ. \Yilhrlmi'h' Fredcllka Lo,"s"
CharlutlaJlaliallur, Gelllalin
P,ins ,all P1'ItÏ.I'srn , Seltoonhroeder IIrs
1)"rr'mh('1 6
Z. 11. "Illcm 11 .
Gemallll 'lUl Z. K. 11 . dCII Ed'3,uu tlrc,
9.
18.JJ
Z. K. H. Frcurnk IIendril.. Alberl,
SOpllll
lur, van Saksell-lVcimar·L'I",e"tttit. Heh. I 24 )!t., . . .
.J.
170i
Ir. K. H . 'VilhelulIlI .,
Z. K. 11. Willcm Jir'eelerik Maurits AIexancler Hendrik Karel, zoon "an Z. K. Ir.
'au Z. nl. WIllen, 1I, Ilcb . . . 1817
neb . . . .
'\l'fll . .
Z.I\.. H. Willem l\icolaas Alexander
Nederlllildell, geb . . . . . , . . . . . 18U8
10. Z. K. Il. Willcm Ale,"ud," Paul Fredc-
28.
P,ins Freelerik, fleb . . . . . 1841
11. K. 11. ~Vilhclmina Frcderika A/rxill1-
"11
18/u
('11'1..
en/..
"117.,.
:ieb . . . . . . 1702
"
~
-
-
. ~------=- ---- -- - -
J)hP \RTE~IE ,\T \ OOR HE ZAh El\ HER ROOmSClI. CATilOLIJKE EEREDIENST. (NoiJalstj'aat.)
Ministeriële Departementen.
}Iinister, Z. Exc. nrr
J. A. nlnts"el·s.
(AllUii'IItlC de. Vrijuarrs tcn 12 ure.) Secretaris en Adviticur, . . . . . • (vacant.)
nIl NISTEIUE VAN FIN ANCIEN. (lI.-"clllel' d'Ul.-.) Minister, Z. Exc llk P. I>. van Bossc. (!\udientie dcs Uondenlu(fS ten 12 ure.) St'crclaris-Gcnernal, /). nlll Hoytrma .
liII:lISTERIE "AN JUSTITIE. (Lange POolen.) 11lNISTCRlE VAN BUITENJ.ANnSCUE Z\KEi\.
(Audlimtie ,les HinG'sdali' ten 12 ure.) Secrelaris-Generaal, A. Muller.
( !Jllilcnh'!f)
}lilllstcl') Z. Exc. llnroll A. A. llclllinck, n. (Audiëntie dc. Woensdarrs ten 12 Secretaris-Generaal ,
1.
ur~.)
J. Z. Dlaw!.
~Tr.
J. dt· . .
-";1·t:lf·lilli"-{;/'IIf'[iud,.I
~r.
de
K~rnpc""rr,
Î'.:\lllnlilg'\ ll'H
(Aufliëntie ocs Dinijsdarrs len 12 ure.) Secretaris-Generaal, Jhr. F. A. lIithler
(B iltllcnho/.) ( \ UdWldi(1
mINISTERIE VAN OOl\LOG. (Pleil/.) Minister, Z. Exc. J. H. Voet.
nIHHSTElUE VAN BINNEl\LANDSC II E ZAKEN. ' lini.IOl, Z. Exc.
)!ini,ter, Z. Exc. ftll-.D. Do"ker Curtius.
". ;.
l~ IIrt','
Rapparcl.
mINISTERIE "AN ilIAIUNE. (Laugo VOO1'hout.) "linister, Z. Exc. de Vice-Admiraal, .J. C. Rijk.
St:ll1öc.lrl
DEP UnE 1I1:;\T \ 001\ U1: Z.\H\ Y_\ \ DE lIER. \ OIUlJJl
EN ANlJEHE JlERED IENSTEN, BEHALVE DIE DER ROODISCII-CATIlOLIJKEN. (Pbl1cvcle" B1I1"!lwul.) '\Iinistcr, Z. Exc. S. Baron van Heemstra
",tu
(!\u
)!Ju;slcr, Z. Exc. G. L 1
a.
l.
(Audiëntie de' Donderda:;" Irn 1 lire.) "'lrliPi ... ·Grnrr ...11 /'11 \d, iS(lul'. J. .1. ltooH.'honlli
Baud.
(Audiëntie des Vrijdil[rs lUwislcrie
ytln
(Plein.)
t(,11
12
Hre,
~lal'inc.)
Srl'n'lilri~ Grneraal ~ ,"an Z" le'len. rflnnrrr'lId
aan
hel
.i I GO[jYER \l\~LEi\ J '\i\ I.Hj]) lfuLL\"\1l (Kleill Voorho/l/.) GOll\Crneur, Z. Exc. ~Ir. E . .I. A. Grave ,-all B\iluntlr. (Aurliëntie de~ nlanndaG~ "an 1 lot 3 urc.)
U I!: S '1' U U IC. D
J~
Rl S '1'."- D.
lJ" Vcr/radel'illg van de Loden del' GEDEPUTEERDE STATEN vcm Zuid-Hollan.d bestaat uit: Z. Exc. de lTeer Gonvernrlll', nrr, E . .1. A. Gravr van Bijlandt , Voorzitter. .Tonkhr. L. R. Gevaerls. MI'. R. F. Groenix ,an Zoelen. ,Tonl.hr. J. Quarles "all Ulford. .Jonkhr. A. L ,-all Heteren Ge, ('lS.
l!C1olkIJ1(J 1257l Zielen. J)
\GJlLUKSCn BESTUUl\ .
Burlfcmeester. S. l\lJ:lBEi'WE, Ritleler del' Orde van den Neder!. Lee.tw, Lid der l'rov. Stalen van Z. Holland .
Mr. H. C. J. Hoo(j. D. "an Koetnehl. E. H. Baron RellGers Villl \Vu 1'111"11 1111 iJ '.I'lI. \. A. Jnst de Ja Paisii'.rs. ON/fil'r
Wathouders. C. A. van BoIGs, Lid. der Prol'. Slaten van Z. Holland. 1). Vcrlouw. '"," BurGemeester en Wethouders vergaderen des Donderdags en des Zaturdags morgens ten 11 ure; op laatstgemelden dug bepaalclelijk ter behandeling vlln de zakel! VOOr cle Fahrikaadje. D~ Burgemeester "odeent alle Illorrren audiëntie van 11 1/ 2 tol 12Y2 ure, met uitzol!clorill{l van Zon- en Feestdagen.
Leden /Jal! Rijnhende. ~ A. "an Doles. Verlouw. Post Uito!'weer. Knappe!'t, SC,.. C. BllJ'gcrllOlldt . .J. Nolcl, Jr. A. \:olel. S. C. D. A. L. I'.
F .1
C.
,[Ijl
dl'l .'i,·!t"IJ,.
dOl!
Raad.
A. llIakke!'s. A. T. Schade van ",restrum. A. ]'rins. Dl'. A. Knappert. ~ A. Schieveen. R. A. van Bolës. J. F. de Grcve. llr. 1'. Loopuijl.
tlt'" ~\/ll'I. 1lr. \. YCl'l)('(1". ~~
.Io,·{'t, ('/tt Fi \'
On/rWI!;tl clel
l/fjcmctJJlC fj,fl/fCrlUld'
B"SI'al/jjJ!aa!,,·.
,\ L l'cnllillfl'. J, D. ,. edouw.
"'. 11u1/1el. nezemer.
A. W. ;lluld",.
lJ/ljlactellr d,'r StedrIU!.,. .lJiddctell. .J . J. I,oncq. ('ommiescll.
Kal/(crbcwaurd/'r Il.
AmbtolLarel'
CfUt
n.
V'rlouw. P. C. nUTrrcrhoudt.
Nt
Stads Badr.
Perre.
\'an
drlt Burgerlijlic" Stal/d. A T. Schade ,"an ,,, cstrUIll.
I
Commissie tot hct "ft/crelt NIIt eerl/jicu/elt rooI' de IYlItiOlwlo ,1Iilitic. S. Rijn))cndc. $ L. Knappcrt, SC/.. A, Post Uiterwccr. COlnmi sic
,'/I
tCI' Stadti-I..'~l'CJ'lltflf'lf ~
r,'''''lIIl'loijCl'l'dCI/
c,
ih, t-(/elll'
l'{(11
Olldrr::rock
Cit
I
A. Post Uitcrwccr.
Lottnlj
VOOI'
ti" Sc/wil, I ij
I•. Knapp('!l, SC"
ST \))S GELDmnDELD. Thesaurier ,f, van der l[oc,"cn,
Al.
A Irrk IJij ,["11 Thr.Ç{/lIricr. G J. 11. van der lIoc\'ClI.
Ont/'ltl/ger vall de Belastint{ op dl' del' {'asto Pand"Il. J!. W. Roclants. ~
/1'/IIr"'(/(/rtl~
Olttmugol' del' Belasting a}' het Crs/agt, Gemaal, de KI'{/«II, dm W ijll 1'11 het 1Ia L·el/grld.
A. KmIcl.
Ontl'allgerM dc/' Belastillg np dOIl 1'111./, dl' SI/'rll/,ul"JI (IJL
"e,1
r.
Bicl'l'1l
nrrr/"rO
IIz
.\. DIontfoort. J. "an den Broek. W. V/l1I tiel il u ,!, C. V"rhoon.
J.
l'au (;('rlClI.
J. H. RijcI .. IJ !Iijlo. JJ. Goe,t. uil.. \. Slee" •• 11. J. IIni~\\'"al(l J, nn~lIlall, J. Krahbell/lam. )J. C. ))Ilijser. :11. Bron~. Pachters l'I/It I'cl'sc"illt'lIdc :'Iadclijlio I/I/rolil o//'it. r((/I de (;/'oo/e Sluis. II. ) "p,'r, J,. Van de ]i(TUk 't'fU" Lil/'ld/{I;"'. de Enen Cohen. I "" cic Staltl'll 0/1 1l/'ltlllOll op de jU"rkt ril Lalt'rll/",t. II. Kilmer . 1'«/1 de Visch1/wrkt. J. G. Eijkellbroek. I all "Cl ,tlu/'Idgcld. VUil Paal'dc" cn I"llrliclIs. H. Yre/lcllhrerrt. T'(//I de /lllI/rdasch CI~ hl,t VI/ililis '" Or.1llje. I P. J. Vl'out('rlood . STEDELIJKE L'lSTELLINGE:\. Commissie lot bi'hel'r del' FOlldsCIl, riflwmstig ('((/1 de beslClalt heMellde Gitden te de:;e,· Strde. C. A. ',m n"lë~. I llr. P. Loopuijt. 0\. Nol,,!.
('om missie tot "chear de/' FUlldscn van hct 1'1',,"""',. "c.\'III(1/i 11 "/'/II'/lr/I' O"d,' 1/"1/11('11. IllIiv ,iI.1 l.J..c,.. ilr I' l,o"l'"i.i'
.,
d '
rUil
CUII/lIlts",," tuf f'it'/cl'fllq
r..
. SO(IP
111
J LeGhn('r.
na),),c" , Ple •.
dc"
IIEI\\
ij i/llcl'.
m.
A. I'O.! Uiterweer.
Stllds V,'d. Doeto)·clI . Dr. A. J. ~l. Los. Stads ller/II/eester .
R ogen/essrll. A. A. Knappert,
I'. A. Post. Uitenveer , Pi:}eau,l. H. A. Goehee, lIockwn!cJ .
lJuI'Orl!.
Il . Koper, .h.
E. cle GraaJT,
Stad.. V,·oedmoester. H. S. Keuls.
Dijkmans.
ROOllIscn KATUOLIJK WEESHUIS.
Stads Vrocdv/'ollwclI.
I c. A. t
Sc.h rende" hUl.YI'. ,T. A. Gril.IJlLl •.
Stads Apotlwlwl's. Wod, J. van der Schalk. ,T. T. J. Nolet. H. van del' Schalk , h. Ph. "an der J[oel'en. C. Dijkman •. H. A. Hoelants. F . .T. Erkelen •. W. muas, Jh. J. C. Filedl Kok. G. l)ost vall der Burg.
Regcnton.
S. J . En{)'crin{)', Prcs. A. Nolet.
I JL
Nolel.
rVl'l's- qf Ar01llIJoid,·CI/III'I . /J//,(I{'llllll'(IJi.
)11.
K. \. l'uOJ(lIlaJl. lfrtg- l's/r(fO[S ~ /},}Jlt!II A{IJII(,I'
Rcgclltrssell.
'E. 11. de Groot,
1.. 1\''"111'01 I, SC7.. Po',' \. }[akkers. .I
A. 'ol et, 'VI.. flnl]c ,'j
C. 111aas ,
I .r.
van der Heim .
"'. 11. Knapper!,
" Srhourn H. lfcijliGCl',
('/I
~iell-('lIll1lts ..
n ag·rllten.
RfgClitC/!.
A. ,-an Bolës. B. van Pelt.
Nolet.
U. .I. WalravCIl,
St. Jacobs Gasthuis.
I c.
nr.
C. Pauls.
Apothekers 1:an het Ziekenhuis. I S. C. Knappert.
Il!. A. Knappert. ~ W . J. Nolel.
S. "all Reijscl1 .
Rogentl'ssen.
A. Keuls,
G. Il . J. Lindeman .
'VERSCHILLENDE G ESTICIITEN EN INSTELLIl'GEN.
Rijnhelltlc. K, A, POOl'lman .
I nlr.
L. Knappert, SCz.
UI. C. .I. V"dlillll, .I,.
weu . Bocffta.
"EE.!.IIUI::.
JIC'!{flllc'tI.
Th. ZoclmuIucl'. )1. Ken! e!.
.J. J. LOlle'f' ,,, . .\. "an rler Ullq;.
OI\~1lJ
St'CI'.
NIII
I
IJ . "il! I\at" ijl" E. Kramer" .
'i"", , Pz.
.1. /Jrlo/...,·) binnf1N
(In
1'7,.
R""/III
h"/!el1.
!lr/gell/fll!,
\ . Po,t UiteJ W'·{· I . Ih
,\
1\n"»»"11 ,::lfJ
L. KliapI'('I!. ~Cz.
.... ~~.
-------_ ..--------~
-
11
•\))/111 ~II.
.'0, hOl/ltNs dCI !lullagell A, ""11 "r OO l'k0111,
llRAi'iHWllEl\, 1, stuaudc 11 "sttcst, J/({!,ij Je J'laan/illgcl' Poort.
.J
lJ/'anclmcestcrs.
,
W. nu ,Ier 1\losl. \ .1. C. l'iln UCI' Hoel'c, h, .1. ,an der 1\losl. Spllit NO. ,~, stuando /Vost 1'0 't, bU dc Plantagc, B,'andmecstcrs, D, van rlcr Pauwcrt. A. ,on der l'auwcrt, L. nlclehers, W z, Spllit NO, 3, stamulo achtu dc Groolc 1I.1'/'1.. lJ1'l/lldmccstci'S, .J. ,,:111 11i'1' Pauwert. L, ,,"n \lcn BerG" 'E. kramers. Spuit NO,..j, staallclc lJroci'SI'1'sl, lIabij den /Fitten .1/,,1,'11. Brandmeesters,
'all tier fi, Kcnlo!.
Th. 1\
",dk,
J, Visscr, Fz,
H, \ all Pecrc,
SI EnELIJK.E llETI\EKKING E;>;. St(u/s F'alirijk (if Arl'hill'f't . C,
I St.
F. KCl'llcl. T, Zoclmulrlrr
Srl!nU/I'l'rs
rll'I'
Joh. Ent,'crinlT
Dis/i1/ecrketel\',
~lnkk('l's,
SI"ds iJlt'lsr!"(,,., lOli dc,' ~Josl.
.I,
Sl(ld.~' OjJ~ '6"/('1" l1aJl. }jVO'l/I('Il, Pfrl1l(svr,,, J'/ordWIJJ'kfln.
,I. len»),
Stads ])/'Idi/;I'r,
m,
GouJe,
Stads JUo/dwnist, J, 1', TC"IOI', I)
Onderhouders dOl' Stads UU1'l1JC1'I.'OIl. J. ll iommemlal. "an Pin~'cJ'rll.
,\, 1I0ZC'(l'aIClI.
Slll~s.
VCrlOllW,
0, vall Ka'wijk, Jll,.
,'uord Jinleli.
I J Smilh, Il, feloris, St. Joh. EnucriJlH, Tz Spl/it Nf!, 7) sl/rando (lUI! hct lInofd, nabij de lJ I'III/dm eest ers.
J. n,
J, Nolcl
,an dcl' Schouw,
tI,,"
Wij/ili/eoslors, p I'rs, .T. \ orm Cl.
AOl/lcrU(lu:(t(t1'drJ'.
,Jolt. Linclcman. J... \'un del' Tas, SI', Si",it NO, 5, stuoud" Noo1'
.Spllil NIl, 6, slal/lldc \ool'dl'e.t, lil/bi; Brandmeesters.
ill cl" IlrallJ"1 J. ,an der i\losl .
S/III/ril
S,}orctll1'is, Joh. J,indcrn:w.
I
I ,I
I
E1IUCl'ÎUIT.
I
11, Tollen"ar. Jac, n", 1\, lb.
eJ1
IJ"
I Bl'dieuaalw del' B1'fp'r!feliissol!. I.. ,Ic Goc,lcT('n. H, "'" }'eel'l'. C, Boslllan, 1', 11. Janson.
I
IJ",
Verhuurders clln L'fjk1welsel1, llioronir-Anuhrstll 11 1 IJ "I' IJ,,,,, l,'he)),
(IJl
ijl'lI
,. .,
\ {,'tijW"h!'1 \
P. SInik. 't,lds RI/cijl"
'.111
1\ "(I(flllt'('rÀf'J'S.
IJ u/c, UI,,"
6/1
~rhall.
II. \. ,all ,1",
11. J ,,\11 lIel'" p. ',lil \Vamclcli.
IJ augm('('.\!('r.
1.. S SdWtlf'I'S
J. Yleesrh.
l-'{I(L
het Vel'.
P. YeJ!JOoII l. ROnldlnl" C. Jlui.w.ard W. ~lanrl(,Hld.
11. Knonp. J tie Glll't1rrr".
.1. Thrij~r. G. ,all Rhijll
n O\'erdijl,. .I. "all 'lihall.
A..olt'/tW('B'N'S
Ril'\'
I
J
G. Dosm""
TUlftollste!'s
W cd. SCllll'per •• W. \'an Noordwijk. \Vell. WoensdreUI. J Lilt. NO. 4. DI. van Schaick. C. J. Jonrrelilltl • Wed. S,\'OO. Wed.A.den Herder. 1[. NiellwDleijer, .J. GCClholk. Wed. J . Top. IIlIio"r. A. de Graaf. Litt. NO. 2, )1. We&tcrvcld. Wed. H. Poort. h.oper. Wcd. de Roo .
Weu. van ftlrenell
Wed. Schil prood.
11. ,\1'
KOlllIlU'
C. Groenew('G C. ,an ,Ier V cldclI.
r
C. ,an "oOT
]I.
Gnrreste1ll [eijer,
J KoninG
C. Ilrc,!t",
P.
\\. Noorilijk. ltijnhcnclc .T. SIa\cnhnra
R''''lJItr~.
'I. Daruu\ln.
A. ZoetHlllldrl
~.
'''''111/111[/ "m·fll1/1et/'J'.\ (j.
1lIl'1I1,d",,,,,
\\
Ed,!'ullltH'l,
\ j""rl
P I
111111111 I I
.T. Grocllewell.
.1. Neijdck.
E. Goedvolk •
A. vnn Wocrl\.t1m
[,11/111/(/1'11"
'iln I\.Hrn'
Kp/rrl.
Lite. NO. 1.
J. !lellkers 11. Rijnbewl,·
'''" H'Jk.
Stnd"
.I. Delell1r!.
T. Kit·la. AI!/Ullct
"oh·/II/jfte!' .••
c '""
11
'\1I::.it'IH'I'.I' tll'l'
\. U(·lI!-er,.
I
, 11 O",l""p,·".
Lf'f'lIwrn
E. lliltrop.
11. Hn Dinlerell.
Bch. PcnninIT' Lilt. Nf). 5. E. de na~, A. "an Lo\'eroll. \VcibnnderSchalk.1, n. llckker. A. KOOI. ""cd. Ure\e. ''Ic,!. 1']n•• C. 11.. "all der llrurrGc. Lift. NO. 3. Hn. K. Groene" Cl: :U. DiliJerl). P. l\1>lJlprrl, \V cd
HIJ(
den Berrr'l
'Vet! KTiluwinl.rl.
1),,,,,), . \\",l
,"11
Ka''''J!.
\\' ,·,1
Kcrssrn.
11 '""dll/ll/, /111/.\/ ril I .J. ,nu ))",,1•. Weu. L"J.y. Gen en.1 "CII. .1. \rijlaH
H. ){,
namb.H·h ,
Stads Omrocp<'/' al/ Aal/plokkrr. \.
ru/(
"(,lU/JlN'.,!,').\ \ .
fJ
/,lrrllfIJ/J('/"1l
KI'''/'II/('('sll'l'.\' Vllil hel lIooi.
~,
\'i11l
I
Ernlllfl'f'tJ.
111al'ktlllcestcr
B. CulJirrnon.
".u
1'. ',111
I
/lloclY('JI
('JI
1).",.
l,oodM''' .
I'eere .
KCllrllleestel'l' vall dell )'5C". GrorllCW(,:}.
d('1'
11,,!tastha!r'l's
W. C. Kimm\jscr. G.
KIluimnl1!<;.
JfaN'lilllf'{',\'/I'1' ('n ('om1Iliss((l'is
de Vcc1Ililrld.
1'0/1
J.
f/ou t'll'{lt/,YI'.
. l! (tI'lam,eestt""",
11.
ti" 'l (I/UI{'I
TOl/sla del' .:lurdujll'elell.
Klokli!'ilil/ider A. vall ';Vo('rkolll.
I
1 (11/
\. \'an d,·1' ZW(·t, ffeb. Vcrrlol's.
KCJ'tisclI.
'l'orc/!/Cllchtrl' . P. 'an ,lrr VlIrs.
C. llosman.
('IJ
!H'l ... ,SCll.
.T. Grocuc\\'cr;
A.fslllgm·.
1. de )jUnt,,~, J'. "an Vliet. H, "all der ;tIarJ"
A.
I
HIJ
der "li"s.
]J . GrnCJHlwP!l.
.' ·,wllwlp. Loods('l/.
I
J. van 'Vicl'wffcn. .fllc. yan WicrilltjClJ.
J. 07.cJ,hill •.
Jluchin'ist ({att de St'ommnachino te/' uitmaling vall het
l'
WatG-'f' I/it do Brorrsvest.
llschr!)oer. G. RolJbcref,l.
~I.
Sluiswachte/' ftal! de Rllitel/slllis. N. \'Uil den Ilose h.
Keurmeester "arL del/. ZallIl. G. Groene",cff.
ZallIl Ajslagers op de Zallll711u1'ltt (am hel Iluofd.
I C07nlllissal'issell voor de Vleaschhal en Aa1/1'7necstel's 7'(1 n hat Vlaesch. D. Borst.
I
W. nl'lcs.
Keu/'Illoesters alL H','"e,.., "an hct El'iwrl
.r
van 'Vn:;lrnr1ouk , P,.
H. Launs
I
\~
C. IInnmij';(,l
Kemp .
n. \ an
Ilel' )[OC\ Gil.
iVoodhulpell. I JL GroellcwcH.
Sluislc(fchlcr aal/ do Varliellssl"is. 11. ".rt ,1cJ' Hoeven. ,Sf"iswuchUI'
([fll!
da Blfitan F/cwensluis.
A. Hossel aar.
Sluis/NI/hter llUn de Bil!1lCl/sf"i< 1/. 'nn ,lcu 11 Il .S 1'/1
Joh. l\otli,
Vuol'lezcl' ih de U,'oo! " A'c rk.
EEIlEDIENS'l'.
P . San,leTs,
(Jl'g{(llist in d" 01'0010 /U·l'Ii. J. 1'. Textol Koster ill de Gast/wis Kel'k. P. StoJk.
'lJJWERDUITSCIIE IIERVORftIDE KERKE:" .
J oQrlezcl' 'in de Gasthuis Kr·l'k.
P I'edikantcu.
I
.J. Ovenllun. 11 . J , E. Durijerhoudt.
F. H. llrost.
N. J. A. Rol,\allU' .
Orc'anist 'in de Gasthu'is Kerk.
J. F. Asma.
J. D. Ve,.]oll" ,
Ondel·Zingen. A. J. G. P.
P. C. DUfjjcl'hourlt. A. Oosterveen. 1'. W. van Dommel. Mr. A. VemMe.
I\OmISCII KATIfOLIJKE KERK.
F. Pigeaud. }[oo[jstad Drost.
PastooI'.
Verboon. Recse.
V. J. A. van Ewijk.
KaJlellane'll..
Diakenen. Mr. P. Post Uiterwee!. G. Post ,'all der BurG ' .J. DUkmans) Gz. Dr. L. J. Delilacre,
]). ,' an der Pallwcrt. T Kopcl') Az.
n.
Cool. D. DI. Visser.
Kerkmeestors. A. Post Uitenveer ) Pl'csid. F. J. C. van uer Sch.lk 1'. C. DUT[jcl'houdl.
Rl'nlmccslcl'
CII
I
lf. Tiellens.
Kerkmeesters . V. J, A. van E"'Uk) Th. Zoelmlllder.
Seaelaris
I J,
Wcnncker.
I W.
A. nn der B"rrr ·
Secretaris .
nll Pelt.
t'al!
PI'CS.
I
J. Vaders.
A. Schieveell.
n,
J. A. Jansen.
J, J,indcmull .
Koster.
K('J'kmceslcrcll
,.\ .1
'"'' Sl'hrp'·Ii',.",·1
r Diakelloll.
h. lloulmnn.
Po'djkl/1I1
A
D. Kcu7.cnkamp Slolk.
I P.
Kloos.
J(Cl'lf1l1eesters.
Ol/rll·di"!!I'II.
\. Ililll1"H. Ol/rl Olld,'/ I. .r Hal.",,".
I (;.
I
J. VJ.ijland.
U'·II.
VoO/'leze,' .
lJjl/h'ellrll
.1.
r.
J.etillc1" .
.1 .\. I\ilman
I "r. .1.
.J.
P. Sultorp.
J. "an der "el,lcl1.
C. TonGPIer .
ISl\A.ELITISCllE
GE~IEENTE .
Kel'/(' en Annuestnll1'ders.
I
J. F. S,'hw!'ihr.
I
J. Collen . A. l,{'!PH'j'
J.
ZE:;DELING GENOOTSCHAP.
Au.~lal'.
Direct cu ren.
1'. Gard!'s.
Ds ..1. Ovcrman.
Voor/r::;cl'.
H. J. E. Ilml)crftolld! . ) N. J. A. Rohlalllls. »)
\. lf. l\illf1.1l1.
DI.JBELG ENOOTSCHA 1'.
1\001[SClf KATlfOl,lJKE KERK DEI\ OUDE CI.EREH
Dil'ecteu,·en.
Pa,·loo)·. G. vall dar
1'. C. BUI'3crholllll) P I'esicl.
\V('~jd,·".
I
1\. \V . Sdliult:
\;lH "VrSllllHl,
ClfIUSTEI.l.lH AFGESCIILtIHn GIDlEEi\TE l'rrdi!.rl 11 I .
() IIrI,'rIlil!) ,'11. Toh. [\'IH!!·!
I. \ I 'I,;
J. Oycrman. )J J . F. ASllln. » }'. van Rogucn. (Kcthel). » P. J. \ . }Jllsscnu .
f)q.
J(I'I·I.·mee,~/(l}',\'
T. n . .T Ilrel1lmrr.
I
Ds. J. I,. Asma. » P. J. V. Dllsseau.
nr. A
K"rtpp"rl. ~
J~. Knappert, SCz. C. J. lIlaas.
Ds .
n.
J. E. Bllrgerl'ollul, Sec)'. cn Thes(Ulr .
) N. .I. A. Roldnl111s, Bibfiothc1rm·;s.
STADS ARDI- EN TUSSCllENSC)[OLEN. Hoqfd- Onde1'1vijzo,'. G. VCl'boon. Broeder del' Orde van (1 en Nederl. leeuw.
Tweede Onde1'1vijzal'. C. van .lel' Graaf.
TWEEDE ARMSCIIOOL IN lIET VOOMIAUG 1lI.AAUWnUIS.
ondm·wij.::;er. A. Hemelop.
IlOOGEl\ O'lDlmW IJS .
STADS TEEKENSClIOOL,
lal ijl/sc/tu Schonl. ClIl'atOl'e ll.
IJl'. A, Maas.
J)r. A. Knappert . ~:l
Jlr. K. A, Pool'lman .
. I
Rector.
'Ir.
G. C. llrillcllblll'fl'.
])g.
Di,'actem·en. J . Overman , P,·osid. Mr. G. C. Brillenhul 'ff.
J. van Dijk. Dr. A. Knap»erl . ~ C. makkers. J. Vormer.
Or.dNwijzet' in da jJris/wnd". Joh. Ro,l!.
Ondo1'1vyzel's in de IIandteekenkunde. ,T, (Ic ~Ieij cr, Jr.
LAGEI\ ONDERWIJS.
DI. . van Kempen Valk.
[ J. A. Nolet , W,..
OIU101'lvijz01'es op de Stads Naaischool. P. Bakker,
1lI1'. A, Vcrnè.le,
Node"dll itsrh, F?'a1!sc!t, ElIgclsch el1 {[nogdl/i/sc/! Kos/schoolhoudr,.. J. Jonker. JYerjel'dllitsch en Franseh Kostsehoollwl/dc/'essr, (;. C :11 A. Pi "0,\1,1 1
C. G. (Ic llIe!icr.
Oudm'wijze,· in de B01lw7w,ndc.
Plaa(srlt jlw School-CommisslC .
Dr. A, )Ina •.
P. C. Burgel'ho u(lI.
L. Knappert , SCz. J. F. de Greve, Sec". R. A. van Bolës, PennÏ1/g1n.
Directe!I?'C?! do" Zondagschoot.
J. F. Sehweikc l'. J, DijklllllllS.
Dr. A. Knappert. J. Visser , Pi. C. J. Maas
J
A. Oos ten ('rn
G, Verboon. V01'mCf
52 lJOIIOl'1I ifc Lcd<'lI.
Ds. J. Ovcrman. » lf. J. E. Durgerlloudl. » N. J. A. Roldanus.
I Ds. »
J. F ..\.~nhl P. J. V. Dllsseau .
GEN E ES Ii. U N D )<:".
Ondcl'wij:;c,'
C. van dcl' Graaf.
K. Simmermltns. P. J. lllende!.
Openbare Schoolhoudcrs . J. van der Hoevcn , )T, . J. J. vnn Gerfsum.
I
Plaatselijke Commissie
Cel/eeskundig TOfvnOrztgl •
1)(<1/.
. A. Maas , JWodicinac Doctor, !'rcsidcnl. C. •T. Vaillant , Jr. , J1Jedicinao Doctor . Il. S. Kelüs ,' Chil'ltlïrijn 01/ V;·oedmcrstrr. ,J. Vadcrs , Chirurgijll . Pb. van dol' Hoeven, ApothekO/'. Jr. A. Roel.nts , Apothcke,', Secretaris.
PRACTISERENDE GENEESKUNDIGEl\. Jlfedicinae Doctores. A. Jlha s. C. J. Vaillant , .J r. A. J. 11. I/os . !lfrl
I
E. A. C. Seirrnctte. t . J . ])clJlacl'e.
fll Vl'oodmcosters .
I Il. S. vall l\eijsell .
ll. S. Keuls. J. Vaders. D. Kopel', Jz .
I
.r.
Hoogstad Drost .
J" vall Pinxtercll. A, .
rl'ordVl'oll wc 1/ •
A. SchrcudcJ' ,
.I. Thomas ,
" CIl. 1Ioenl",
HUlS1T ,
J,
A. Gra-hui.
6J ApOlhcAws. Well. J . van del Sehalk . Ph. "an der lT..oel'en. 11. A. Roclon!,.
W. Mans, lIz. G. Post van der Burg.
J. T. J. Nokt.
JI. van del' Schalk , Jz . C. Dijkmans. F. A. Erkelens. J. C. Filedt Kok. G. J. Lilldcman. S. C.' Knappert, Lz .
n.
J)rogistell.
\. n.
Rombou!s .
I C. DInk .
KANTONGEREGT.
Kantonregtcr. ~lr.
J. A. Vaillant.
P laatsvOl'vangc?'S . ~Ir. IC A. Pool'lman.
I
1IIr. A. Vcrnède .
ArnMcnar11' van hot Oponb{({/1' JfJinistcric. D, J.. Pichol.
G?'iffi01'. J, D. Pigeaud. lJcu/'wa(l1'dcr. C. Bosman.
P1'Ilctisorclldc AdvolwltJ/I.
,.an)
Jlr, Ji. ,.\. . POOl'lman, lid JlIr. A. Vernèdc. de Tweede Kamer der Sla- JlIr. P . Posi Uiterwccr , Irn-GCJ1craal.
l'
n.
J.
DI'C1I11l1 N.
lliildlldll;,
~Il'. K. A.
I .T.
trellnet
]lOl) 11 III a 11.
l;',ijEi';''I'aac/
DIENSTDOENDE SCHUTTERIJ.
dOl
SdUlLt e,·{j.
H. W. RoeJauls, @, 1Il«,j001' .Presidcnt. A. Kerrlel, Kallitei1l . .1. Wenneker, Eersto Luitcnant ell Scerelan·s. .l. Loopnij l , Twcado Luitenant A. Rellers, Sm·gaant. J. A. van der I{ucht, Korpol'(lal Jf. nl. Brommer , Schutter
,1ut/ilol/r. tecll11rr.
hlajoor-KolliIl/QlldaJlt. Il. W. Roclanls, l\idder der Orde vall den Ncderlan,lscl.on Leell"'. Kapiteins. Eerste KOl!lpagll/.!' . A. Kerde!. Twecdc Kompa/Jï1i!'.
n.
Visser.
Ecrste Luitel/aJlts. Eerste Kompagllie. Twccdc Kompagnie. J. Wenneker, Kwal·tiernLccsUr. Twcede Lui.tcnants. Ecrste Kornpagllie.
I
J. Loopuijl.
~lr .
J. A. Vaillalll.
Twcede K07njJagnie. G • .J.
nr.
yau del' Hocyen .
I
C. A. vnn del' Bur{l'.
Officim' valt Gczondheid, Tweedc Kl((ssr . .T 1Tnorr"" ,u1
nfo,;1
Bode . J de Ro o
rr~--
r.1 fll'IfI ' Il'({(/rdf!l.
\\. 'an l\cnljlCll.
BIJKS AlYIO'l'ENABEN EN BIJKS I NSTEL LING EN.
Riji. ' Schutters 1'(111,' dc Pel'solle le lJelusl tllö J. Knook. S. Dinuni. W. van Pinxtcrcll . J. Vlttl ,l el' Sel,oll"'. .J. van Wnrrtcllllollk , P,.. E. Krumcl'1. ,I. Smith. D. van der Pauwel!.
Collegie
Zette,'s del' Directe Belastingen. ""V. N. Cool. J. van der ](oeven, Az. P. C. Burrrerh()u,lt. Th. B. J. Brommer. A. Scllieveen. J. D. Pirreaud, Amanuellsis. VU"
Dr. A. Knappert,
~
lUIKS BELASTINGEN.
Ontv(tnflor de,· Registratie, Zegel ell Sliccoss;c,·e3'to1i. G. ten Sande. Cont,·olel/i's.
IL IT. Troost.
I
A. Collard.
OntvangC7' dor IIL- en Ditgaande Regtel! en J. van der IIucht.
ACCyIISCIl.
Visitcltl'S bij de 111- en Uitgaande Regte" en Accijnsen. J. Il. Fal kemade de Bullr. I A. K. Becude. P. Recsc. C. A. vau Bljleveldt.
Rijks Roeijers. D. Eberstcijn. A. de Wit, Adjl/llct'.
I
Ontvanger del' Directe Belastil/gelt ·W. G. JU. rau ,lrr 'IN'.
TCI/clIsclw.tl el'.I' . .J . Yormer. L. lIlcIchers, Vl'l. , J. van der mOs I . JL .
IJker va" het Kleine Vaatwel'/i. Il . A. van der Schalk .
Rijlis Veearts. E. C. van Staden.
1
(.),) '"
IJ El' ,\ R TE 11 ENTALE I. A;'i (j SCHOOL.
jJlJl.Jl.'I'SCJlJl.PPIJEN EN Jl.DlJlI. NISTI'Jl.TIEN.
1'. lteese. ~Ir. A, Vernède. W. D, Yerkerk.
G. Visser, lb..
I
.J. A. J. NoieL lt. A. ,' Uil Bolcs.
lIo,!!'d. Onderwijzer. W. lfnt.chelll'tlijler. ~IUZIJKGEZELSCIIAP:
OVEl\EENS'fEDI:lJli\G tJIL' KUNSTGEVOEL.
~UT
lIAATSCHAPPIJ. TOT
VAN 'T
AJ.GE~mEl'\
Brstwadel'M.
W. D. Verkerk. ,Ir. J. A. Yaillant, JIr, h, A. Paorlm.n,
mI'.
))s, N, J, A. Rol,lanus,
J
Commissarissen,
Secr,
yan Dijk, Pcnnin{]'l11
W,
A, Vernède, Pns. n. Verkerk, Secr.
SCIIJE))ADISCIlE UEDERTAFEL. P. l\Iclchers, Pres. t, W, Jansen, Pel!niu8'7Il,
SPAARBANK. Cmn1nissa'l'issell,
P. Recsc, Pemzi/l[)'m,
I
I
J, S. nl. d.e Groot, Secr,
GEZELSCHAP PIlYSICA.
1.. Knappert, SCz., Prcsid, J. nn Dijk, Thesa1l1·ier.
A, Post Uiterweer, A, Schicvecn,
Dl'. A, KII.ppert, ~ J, A. J. Nolel.
)l, \'all
Joh, Lindeman , Sec!' ,
'W, Il. Yorkerk,
Ir.
ilL A, l\oelallls, Tltcs(l1l!',
Joll. Rodi, P1'es,
Pelt
IlllUelman, lJoekh,
J, F, Asm., Sec!',
KONINKLIJKE NEDERLANDSClIE YACIITCLUIl.
RE \\ AARSCIIOOI.,
Comrnissm'is,
IJ/!'ectel{ rOlt.
S, l\ijnbcnde, ~
'lr , K, A, Pool'lman , Us, N. J, A, Roldann" J\, 11, Troosl. .1. ,an Uijk.
Ik A, Knapperi , G, Yrrboon 1Ir. J, \, Yalllanl
()lId"l'wij::rl'c.\ W
Erkhnlll
~
PÜlI.ItselU1.'e Commissie tot a.amnoedig-il/g an olld!'!'steltllillg van de gewapendo dianst ill do Nederlandell,
T, D. J, Dremmer, Pros, ,T. F. <Je GrcH' , \\, \ , C"ol,
J, A. J, Nolct,
I 11,
!lllll"hna", 8rrr,·}J"III1 ,
1'1:
",IIIILI \OUII 1)()l)FHUlilIE ,
GllO:'Il\(;E'.
( '"rrespUllllcl/l.
C. \1. r.""i'uijt. i'f. C. hluit.
Ir. I'. I,oo puijt.
P. nrillcnuurG"
J. D. Nolet. I:XSTTT liT '"OOR DLINDEN TE
A1ISTERDA~1.
SII/' Cotnmissll'. ~Ir.
Visser, Pl . R. A. van Bolcs. J . F, dc Gren.
J
P. Loopuijt.
Ds. J. O,'crmnn. Ds. P.
J . V. Dussenu.
G. van dcr Weijden .
Gedeputeerde I'onr do rOn/missie
''IIIl
Tnr,·oor::.igt.
COl'rcspo/Ulentoll.
'Ir. }'.
I
Loopuijt,
Dr. A. K.nappert, ~
ONDERLINGE nRA DWAARIlORG nIAATSCIlAl'PIJ VOOR GEBOUWEN TE SCIIlEDAnI. Directou reil.
S. I\ijnbcnde, ~tl F.•T. C. "an dcr SchlllJ.. W. Nolet.
InTr. P. T,oop uijl. J. G. Beukers.
([I/I'igtil1g valt r.ufd{/dight'id.) D,:rcctricM,
('oo'os1'olldclIl,
A. Y orn(·,lo.
nORC,\S.
.J
DClcmcr.
nRA:\OWAARBORG ~I.\ATSCHAPPI.J \' OOR GEBOUWIIN , GOEDEREN, 11 EUllm.E"i , GERJ;;EDSCHAPPEN , En:.
IJ nl.'l'mle {,'d"II.
If O\,('rmnll,
1) .. 11"",,111
{/ovcstigd tc Amstcrdam, olldol' directie
\\ .hllw
,all Chal,lldt,
lll'oWIJ
\1 R"ldallu,
G. Poort.
11. 'Y. '.lU 01"1 11",·, "11 •
J 11. Il riJl "11 hurr,.
r.
A. van der BurG"
P. J. Woutcrlood) Sec/·.
RATAAFSCIIE DRANDWAAI\llORG MAATSCHAPPIJ VOOR GEBOU\oVJo:N EN GOEDEREN. (:,·/'e.\tigd tc 's Grat'clllwB'c, Ol/dol' dircc/ic mlt Fabel' "au Rirmsuijl<.
~Ir.
.r.
I \V.
Rijllhrnde.
11.\ \TSCIIAPPIJ \'AI\ " ·F.tDADIGHEID .
. . . Pre.\' .
]Jil'octie. Th. Zoctmllldrr. .1. Vndcrs. J. \V cnneker.
nIAATSCIlAPPIJ TEIl ZEDELIJKE VERBETERING VAN GEVANGENEN.
rOrl'ospondellt. ~1.
A. PIlII'.
J. R. lleij ligm , J. Post.
LIEFDE 1IUIS,
nSTlTlIUT \ OOR DOOFST01I11EN TE Sr 'IlCHIELS GESTEl. , Corrospondent
· I
l'
De Jonrr & Comp .
\' 111 Hol",
rlll'l'f.l'jlOlldeut.
1,11111
I.. I, ""1'1,,'11 . SC,
•
/,1/"
Go BRAl\DWAARBORG MAATSCHAPPIJ TE AAN DE VECHT.
r.oE~EN
Correspondent. H. Buttelmnn.
Gevestigd te A11lstel'da?n.
ALG EDIEENE BRANDWAARBORG MAATSCHAPPIJ VOOR ONROERENDE GOEDEREN, KOOPMANSCITAPPEN EN INBOEDEL. Gevestigd te ROU81'dallt, onder dil'cctie W. S. Ilurger, Jr, Th.
n.
BlUNDWAAllllORG j)lAATSCJIAPPIJ ENKEr, VOOR POLDER-WATERDIOLENS.
~'an
Corl'csp01Ldenten. J. Bremmer. I IT. M, Bremmer.
ARNIIEllISCHE VERZEKERING EN BRANDWAARBORG MAATSCITAPPIJEN. Gevcstigd te Arnhel/L, ondcl' dil'cc~ie val! G. Audré de la Porte. Cm'rcspondent. A. F, Pigeand.
MAATSCHAPPIJ VAN BRANDVERZEKERING VOOR lIET KONINGRlJK DER NEDERLANDEN. Gevest igd te 's IIm'togcn{;osch.
1I1ede-dû'eotew' en COl'I'espondent. U. Buttelmnu.
BRAND-ASSURANTIE. CODIPAGNIE: LE SAUVEUR. Govestigd te Pa?'ijs. Dil'ectcltl' GelLemctl VOOI' het Konil1g1'ijk del' Nedm'landen, te A11lstel'dmn.
A. Bernouilli. Agent te Schieda·lft. E. J. van der Laan.
DORDRECHTSCITE J\IAATSCIIAI'PIJ VAN IlRAND-VERZEKERING. Gevestigd te DOl'dl'eoht. Dircctell1'.
F. Verschuur , 1>zu, Agcnt.
Agent. C. S. Lcgner.
N. Roepius.
BRANDWAARBORG :MAATSCIIAPPIJ VOOR ROERENDE EN ONROERENDE GOEDEREN.
NEDERLANDSCIIE J\IAATSCIIAPPIJ VAN Bl\AND-VERZEKERIN G.
Gecestigd te Utl'ccht, omlCl' dil'cctie van H, VV. Schuurmnn.
Ge'v cstigd te Ticl.
COJ'1'espondcllt. ~Tr, K, A. Poor!rn'I1I .
Agent. IJ.
P.
Nol~l .
Ut) ADiUINISTl\ATlE-I,ANTOREN V.\N PUBLIEKE f'O;>l1)SE, TE ADISTEIWADI. KETIVIC![
1'. Loolmijt & CO.
& VOOlUJlERG EN WED. BOIl 'KI.
CorJ'Cspoltdonton. I I. J. J. Duttelman.
VAN IfAIIPEN,
P. Loopuijt & Co.
PLum
EN
KOOPII.l.lWDEI.,
F:lDRU~n.EN,
)'.,",:a:.
BAKKER.
COI'J'Ospondantcl!. I I. J . J . Duttclman. WED. TJEENK, C •
Correspondenten. P. Loopuijt & Co. C07n1lLissiollait· in Elfcetell, Assltralltüin, I. J. J. Duttelman.
eoUeetelll' del' Latei 'ij. Jf.
1'1111
rler Valk.
KAntER VAN hOOPllANDEJ. EN HIIlUEl\\.EN. eli:;;.
DL A. Knappert, Rid. der Orde "an den Neder!. Leeuw, Pi'. .I. A. Nolet, Wz. A. Post Uiterweer. \. Pri" •.
A. \V. Schade yan " ·e811"11111 .
1. Knappert, SCz . nJ. 1\ ijllbende. IJ. van Pelt. .1. F. de Grove.
SVCi'ctc",is.
DIr. :\. Verllcde. Kall/cr{,clcalti'dcl'.
C. IJoSJllall.
I
Co1lt1ItissG1'isse" dcl' BOIIJ·s. Dr. A. Knappert, ~ A. ]>OSI Uiten, eer. .r. A. Nolct, Wz. Jllalwl(t([l's tCI' Be1l1'~c dm' Stad . •T. van del' Schalk, llr.. J. n. Nolet. " . C. Bredero. G. J. \ an P"[[. Jr. C. Rijnbcnrle. 1'. Goet-t.ce. G. 1'001'1. I J. IJ(lkkn.
I
lJflll'S/i1/Ochl.
P. SL(llk .
iO
ïl
SCHEEPSl\EEDEHUEN.
lJ':"lJCl e"J'.
lJiI'eclelll'en. j\]r.
de Groot, Roeiaats &
P. LOOPllijt, Pl'os.
C. .I. Nolet. A. Prins & CO.
J. A. J. Nolet,
co.
,I. G, llcllkel's, Kofschip, Adriuila, kapt, J . F. I'ui.lcJ'.
SeCI'.
Dil'ecte/ll'en.
\
Visser & van Leeuwen,
l'rerrat , De Stad Schiedam, kapt. J. I'. Andriess"" . Eend1'Ugt, J
.!lark, 1'raaat, »
Dircctcm'on: lJc Groot RoeIants & CO.
Sooto, kapt. Dl. KorteJand . CJwistiac/li /luiJgens, kapt. H. R. 1I0k. Prins Valdlllam'scha/k, ],apt. D. C. Rictberflell. » 1110I'catol', kapt. E. Drouwer. )) Van dc,' Palm, kapt. J, J . Dluntentlam, P"ot01lS, kal'!. J. J. van del' Veen. » Loopwijt , kapt. A. van Wijk Jurriaanse. » lJlaasnY1nph, kapt. A. J. Ihlower. Schoner, lJII'. Corue/is Naga, knpt. J. J. Dell. Drirrantijn, De Leouw, kapt. N. Koens. Kof , Beul's van Schiedmn, kapt. n. J. Zeven. » lIJm'ia, kapt. G. A. de Jont;e.
SehokJicrsehuil, lJe Eel'stelil/!]', Stullrman, J.
A. Prins & CO. de Grool, Roelani. & Co. Zo etmllhier & Zoon. A. Valkenhurrr.
Jlark ,
In Aanbou1V.
Earl" })
.Alól'echt Bciling, l
~GhO()Jl cr Kof , De Hoop, ],apl.
cn.
J. 11. , ,lt, Wccr'l, ('erc.·, 1"1'1. J, .J, Cram,,).
1\08101'.
(}lll'!!ado01'S.
I
Jansen & van der Lonc,'I & Cool.
I<. m'en-Factoo,'s. C. van KntwijJc
I P. "an l\h\jn.
C01/nnissm'is dcr Zakl.-cnd1·a[fcJ'S. S. van Danken Lassi •. l!or?fdliedoll dO?, ZalikO'luZ,,{/f)'cJ's. G. Jlreukelman. 111. Weij. Il. SchnurkogeJ. Dl. ZontluG·' 165 Bl\ANDERlJEN. IJmndc /'s ,
Dekker. (!I. Dert;, ~h. (H. "an den lleukers. (A. A. J, lleukel·S. (C. J. Ileukers. (G. A, J. Deukers. (J. G. llo!'es & Co. (C. A. van Dran,lhof[ & I'or.man.
lluTa. (A. van der llur[\'. (W. A. van clcr Dure·erhount. (P. C. Jlllosmann & Co. (V.
r.",.J ril.
Cool. (S. Cool. (W. N. Draak. (D. dClI Elast & Co. (F. Gallesteijn. (C. Gent. (J. H. van Godtlard. (Wed. C. Grocnewe{l'en (J . Groot (A. de IIeijligel's. (nI. Jamen.
(J. A.
.Tansen. (P, .J. W . .Tall ~rn. ( "
,
7:)
-.)
1-
1'01\\\11., llt, ,te C". IC.
,"11
Kat wijl.. (11 "'" l'illwijl.. (I'. ',111
'nld. (1'. &.. " . '1ol,·l. (\\ . .J. Ollrrcl\jk & ZOOII. (.1. 11.
I,mld. pI. 1\II"ppr.t. (A. h ramc .. s. (E. JUalllcrs. (Gel". I, "'pcrs. (I'. te(lncr. (J. C. I. tegner, (J. f.
Pi::,·aud. (.\. F. Pin"auII J.odensteijn. I'o,t L ilen, cel. (\. J\eebrrs
HII
(.\.
Scllle,-een. (A, SchllJ"e. (B ..1. S.. I",cikf'r. (.I. F. Tal. ('I. \crboon. (I'. \i .. cr, 1'1.. (.I.
J\I,·ijer. (C.
n.
Nolct. (A, 1\olel. (C. J. :'iolel, .TJ. (J.
111out Cl'S. Uckkel. (Il. Benkers. (A. A. J. Benkers. (J. G.
llijnbcllcle & Zonen. (Sienoll Schade & Buij,inrrl •. ScI"dk. (F ..T. C. \'all del'
Dlakkers. (\. illclchcrs. (I'. llleijer. &. Co.
36 nrouTERIJEN.
rl'.
c
ilTa!" (1'.
~Iak. (I'. 1IaU'·I<. (\.
}lif)'eaud. (A. F. Posl Uilenveer. (A. Ri •. (C. F. His. C. Ft. (de Erven U. R\jllbe1ltle & de GraaIT. Schade & Co. (A. W. Schalk. (F. J. C. Tan der Schievcen. (Wed. A.
pI.
Steens. (J. V isscr & Zonen. (lJ. \Vennelter & CO.
Kramers. (Gchr.
Lindeman. (G. J.oopuijt & CO. (I'.
AZlnnJAI\ERIJEN.
11cde, S:. Zoon. (.l ilh'ijer &. C".
I
I '1olet. (C. J. 'olct, .Ir. (J. '1olct. (.I. A. J. :'lolel. (J. C. J. :'iulcl.. (1'. & \\. ;\"Iel. ("r. J
1',·11
NoJel. (C. J. Nol el. (W. J.
Jansen. (W.
IJlsliflllll·tI"". Beu!..ers. (.I. G. Illlluerhou.lt. (I'. C. Heijliucrs & ZOOII. (lhom.,s I\lWl'perl. (.\. l\lamcrs. (Gebr. Loopuijl & eh (I'
nI.kltc". (A. nle!chel's. (I'. meijel'. (Wed. J. D. 1\olel. (A.
Ilol.;s & CO. (C. A. Van Bnrrr. (\. van der UUl'f)'. (W. A. van der Durfl'el'houdl. (P. C. Bllssmam. & cn. (11. Cool. (W. N. Engering. (1'. J. TI. Gruot. (A. tie Jansen. (I'. J. \V, Ken!el.
". cnneker & C". Willtall1pf & (;0.
!leukers. (G. A. J.
Visser & Zonen. (D. '\V.nnekel' & Co.
co.
Hi,. (C. I'.
I.innenbrinek (S. loopuijl. &. Cn. (J>.
Schie, een. (A.
Uijnbende & Zonen. (Simon Rijnhendc & Schade & Buijsinrrh.
l\is. C. Ft. (de Enen H. H\jnbcude & n•
J,icskcr. (Ph.
~Ieijer. (Wed. J. iUlIys. (J.
1\,.. (C. 1'.
\.01.·1. d. \ .J. 'nlrt. (.I. C. F.
,\
.c
11. ,.,"
J.
co.
DekkeI & (G. Knappert. (L. )Ielehrls, h. (t.
, I'irrealld en van Pelt. Schalk & Co. (J. M. ,-an dcc llIEHBlWUWERI.IEN.
J,. Kuappert.
I
'all dcr Srh.lk & C".
RiCl'lurlwl'S.
i .\. ',11, 11"",·.
7~
FABRIEK VAN LOODWIT EN GOUDGLIl'. Poortman & Vissrl.
IJZERGIETERIJ .
SOUIETEITEN
A. Nolet •
.FECULE FABRIEK. Visser Nolet & Co.
TER GENEJlSKlINUIGJl VERZORGING.
lIOUTZAAGllIOLENS.
Wijk dan TOO1'n ell de Vlijt Schweikcr Zoetmulder & CO.
SCIIEEPSTIDUlER "'IER VEN. Do lWjcol'iLCid. D. Gips & Zonen.
.
lJr Lelie.
SOCIETEIT ONDER nE ZINSPREUK:
G. LindemalI.
UJNBANEN. Visser & vau Leeuwen.
n.
I W.
"all Ameidc.
(OPGel'i(il 1819).
J. JUnk.
Directom·an.
LIl'NEN-WEVERI.J. Visser &
VAII
A.v.d.Eelaart, Ou tv. BooM.
Leeuwen
GEOCTROIJEERDE FABRIEK VAN
nA~DDRAAIPOl\JPE'!.
Weij.
!Jlad. Doctol·.
~I. Kem]l.
FABlUEK VAN GESNEDEN EN
I n. I
W. Vermeulen.
~IAClIlNAtE
KURKE'!.
L. J. DelBael'c.
JI. Smil, .h.
Chil'ltlgij1/ .
LEERI.OO I.J EJUJ .
Joh. Vallel's.
Il. d,·" 11,.",,1..
Apothelwl'. Wetl. J.
Hll
(Icl' Schall..
77 SOCIETElT ONDER DE ZI~SPREUK.
~OCIETElT O~J)ER
(Ojl(jerÎGt
i }fad.
(OPGeriGI. 1820).
1820).
Diracteure". J. ,'all W"g-I
Doctol'.
Diroctou,·on.
A. v.
I
G. Post
I
,lIcd. Dac/ol'.
,'V.
1lechlcrs.
Secretaris. II. de Koning.
(jead'mitteerde LedOll. I'.
der Eude. P. Ovenlijk.
J. A. l\itmalJ. "'''1 Rhijn.
)UIl
I I"
lJIed. Doctor .
A. Maas.
A, J. DJ. Los.
Ohil'u1-gijn. Joh. Vaders.
Chir'tt'gijll.\'. I L. vall j)inxten·ll .
H. S. Keuls.
Apathoker. 'Ve
\'all
drr Se]I'U,.
der Burg .
Di,'cctcu,'en. 1). Visser. C. Gouka . 1 II. Gabel.
lI. van lIIeel'wijk. •T. !luvers.
J. Vlu(j.
P. van der Zwel..
vall
Tot Nu' en 'V001·zor".
Dit'8ctClt/'CII. lil. van \" aart) Baekh.
PinxlcJl"u.
(OPGeri{ft 1822),
lr. A. Roelants.
A. ScllCllrkoGcl.
Yiln
SOCIETEIT ONDER DE ZINSPREUk:
Apothaker.
L. Mak.
I...
Apotheker.
D. KOjler, h.
(OPGerigt 1820).
Weij.
Uhiru J'gijll,~·.
J. lIoogstad Drost.
ChirllrgijlJ.
l\luUillO ","oorzorg_
I B.
Meel. Doctor. L. J. DalB.cro.
C, J. Vaillallt, Jr
SOCIETEIT ONDER DE ZINSPREUK :
ZI~SPHElJh:
UE
O"(lrt.'C.UI(enuuiuij'o
,,.,. tu,r u'cn mei ijver ""cl'I";anm is fot heil dt, .. Itlo.n.hlcha}\Jlij . JJI\"r bhllcijou uehil.art ('n ~('II1" J fl'IlU' , -liedt .1., h<edchu'ij.
Allol heke/'.
PI, .
"all ,]"" IIrlC'T cn.
SOCU:rEIT DE J/ UnlO~IE, O'iDliR HE ZnSPRIlUK :
SOCIETEIT ONDER OE ZINSJ)RElI~:
"-I~f nl~'U dool' Spnnl'u"uuheid Nl "001'1.01';' heeft "er~ad~I'(I. I.a(. I,onl( on.., regt to lu,..., ah. 7.Ïcktc ~u onheil Guclert.
I)c "uu~t, dio Goc1 tot heil t'c'~ Nter"Ii .. ",,,", $Chonlc aan 11' I-Hu'd." Jti..,clt h; ....· h:\1I1' bnll) Rau clJt dio rUI"~ IUct ij'\'cr IHl~\I'dc,.
(Opgeri{it 1833).
Di1·octounn. T. LOUr01l8. N. J. 'l Jfal't. J. Thij .. en.
T. Ol'el'dijk, Pus.
I
K. "all NUD]'(hvijk. Ir. (i·ud(le.
lIed. Doctor.
f:.
A. C. Seigucllr.
I.J.
,au ]}lI1xter('ll.
fJiroct/!{/I'CII.
A. lllcijstcr, Pres. L van der Tas. H. A. van der Schal!..
C. 'UH KalwijJ;;} ,P'I.. .1. D. Verlollw. <\.\'''" rlen nerg, f'ca. noc-/,h.
,Vod. Do(·IOI.
A.
Chirurg?)".
~Ia"s.
Chirurgijll.
dpothekcr
,I. 1I00(\'lac!
H. '\. Uoc!Clnls.
])1'0.,1.
Apo/hclo·u.
SOCIETEIT ONDER DE ZINSPRELK: 'I'e hcl,lcn, die in nood 111U'" hul •• en Jlij."Ii(aud :riet, Di( '\'ol'.loJ" CI11'ildcupligt, ,,,'jjl het tJc lIe,,1' gC}1Î
1836).
.(OPr;rri{},
\\. JU.,,",
lb.
iiOClliTElT ONHER In> ZINSPRELK:
(Op{icrigt 1834).
Directeuren. .J.. van den nrork. F. Ir. Dro,t, Sec/" BoeAh.
}'. J. IlrninCmall. \. van lIIeurs.
F.
(OPITcri{jl
1841
Dirccteurcn.
~IctzffeL
.1. Rol,bcrrrrt, Jlres.
H. }ieleri •.
, Ir. 'rc"ebreal.
\. Smil.
llcd. /Joel Ol'.
.\. .1. 1lI. Los. Chil'll1-giJl/·
.r
Ifo0(l'slad Dl'nsl.
Apolhc/,e,· l'. \. El k"lellS.
J.
ii. DinaHI. JI'],. c1e Rno.
J. G, EljkcnlJrorJ. . 11. Kemp. C. Rnhhcrman, Sec,.. IJo";"c.
I
,?Ifll. Dor/ol'. \ ..1. nl. tos . eh/ruI'NOn.
H. S. ,all l\rüsl'lI IJ'fll hc-!.,', . J. C. 10',1,·.11 ""I"
SU!:lL n:ll DE HOOP, 0:\ UER DE ZnSPREU\.: In :.:i,,·ktc, ",mart ()n rijn ,,<,zoudheid Co he"G,e"tm. J)it "lIjft het edd doel "-rlaruanr ''''ij 'J':ullen .trl'l'\"('''.
(Opr,erirrt
J. D.
~Irijer,
J. Iho, Pres.
(843).
JUJ)D.I;LI~N
"AI\'
VEIl"OI~ R .
J. JI. EU6fTinl;. .J. P. ,an den UooGell, Sc(',·.
L. nn Genl. Luun •.
Ir.
Jin IEVEN-POSTERlJ.
Jlccl. Doctor.
Di/·celeur. F. Vi. van Bommel.
E. A. C. Seirrnetle. Chi'·/lIgijllS.
I
L. ,au Pinxtcl·cn.
Apot!!e!.·cr.\' .
I
J. T. J. :'Iold. SOCIETEIT
O~DER
Ee/'ste Commies.
D. G. J. Baron van Boetselacr. Bestelle,'s da B,·ievoll.
G. B. J. Liudemall.
DE znSPREl K;
ORDE OP DE
(OPGel'!;1
1844).
Dil'ectclI rCIi. J. ,an Wautelldonk, P7.. J. '"" der 1Iosl. J. Beuk .. s, St'er " . \R1I Zou Uad. Doe/n,
C. .T \' adlalll, ,/, Chil'lll'gÜIl . \) Kopcr, .h. .1}'otl1elil·l'.
C. f)[jknli.II< .
I
',I. van YVanrt. A.~NKO;UST
E~
P. C. Clemen • .
liET VERTREK DER nRIEVEN.
Aankomcnde Postcn. Postlw,' vall Rot/el·dam. Ten 7 ure 's morrrens , medehren(j"nue de dépèehes ran l\otterd.m (" aarin de brieven v.m de Brabanusehe, Fransel,c, Geldersehe, Groniu(jscl.e, Vries.ehe, lhrntscl.c, Overijsselse"e en Noold-Uuit.ehe posten, yoor zoo vrr de laatst(jenoemde niel met hij'LOndere 1'0"tcn nrri"cren), Amsterdam en Ilaarlem, (beide meI de brieven uit Noord.Holland), Leyden, 's GravenI,,::", lJelft, Nijmq;en cn Arnhem (beiLIe meI brieven uil Duilsehland) en l!lrceht.
Postbode vlm Vlaardingon. Tcn 11 Y2 ure '. morGens, mcdcbrengcnde dc b,ieven vnn VlaardinGen alleen.
12'12
Spoort reilt Valt Rotterdam. Ten ure op het Po,tkantoor, J:lcdebrcD(:c'Hlc ééne dél'èehe van Rotterdam. Spool'trcill van Amsterdam. Ten 1 ure 35 minuten ol' 1"'/ p".tknnloor, >lIrdpbrcnITPn(\{: ,le Mpèchc< nn Am. tel' 11
R2 dam, Uaarlem (met ,L' brievcn uit Noord-Holland), Ll'rden, 's Gr.lYellhaGe, Delft, jl;ijl11cgen en Amheln (hriue met b, ievcll uit Hnilschlltnd) ell Ulp'eltt.
~Illass!lli3
<~!,ol)J'tJ'(>i" 'V(/"
, knlLloor,
en Ylaanlinr,-(,ll. Amstei'llrull. Teil 7 1/ 2 nre op het Post-
Jlle
de
dél'èch,·s
vau
Amsterdam,
Ilaarlem, lei,len, '. Gravcllhace Cll DcJft.
Postl.'OJ' n~r'l' II"UI'I'ortstlli,'. Tcn 7 ure eles morGon" mcclcncmcnue de tI ".lJèche,., yoor YLurJ ·llrren, MilusslniM) llriclle, lIcllel'octsl"is cn Lirk.land. Spoortrei" naar AlIll'tcrdoln. ï1Ietlenclllcnde de dél'èehes
,'oor Delft) 's Gravenharrc {Tltet tie hric\'cn voor Alphen en \'1oenlen) Leydel1, Il.ladem ell Am,Lel'llam.
tillIT dcl' bus ten 11 ,'all Illl;i tot II
J/.
~/2
LaaLste
lirr-
FruukcrcJl en u:lntrekcucn
ure.
FrHnkeren cu aanLc(·kcuen ,an l0'l:l
Posthade .uw,· V la({rdi/lgen.
Ten 0 Y2 me des avonds, m",lehrel1iTPIl,le ue uél'èche. yan llirksland, IIcllevoctsluis,
Post/;al' I'a" 1I1'1lcvoutsluis.
Illic1lc,
bas len 12~/.! ure. tot 12'h ure.
ure.
Spoortrein mlltr Rottordl/m. i\1cdcnemende de dépèehes "oor llolterdam (met de brieven yoor GOll.la en Dordrecltt cn'del'lchcr omlirrgelHle pluatse,,), Utrecl,t (met de brieven "oor de Provinciën Utrec],t, O\'clij.scl, Noonl-Ouitsehl.n", nrenthe, Gronillten, \ rie.lant!, Ooslnhout en die Gedeelten "an Gelderland, w ·ll.c uiet over Arnhem en Nijme(fen of dés aronds over RottcnLlll met de Ilraband.ehc post
V crirek ten 2 ure des Fun-
namidd'[iS. Laalste liatin(f der bus ten P/4 ure. heren en aanteckenen tot 1 1/ 2 ure.
Postkar naM' Rotterdum. Vertrek ten 0 1/ 2 ure, medenemende de déjlèches voor Rollerdam (met de lll'ieven '>Oor Gouda, Dordrecht, O. en N. Ilcijerlund, dat (fecll'elte Vall Gelderland dat op of nahij de route naar !lommel is gelegen, Zeeland, l\oord-Ilrabund, ]follanrl.cl. LimhurlJ, llelUie, FranlO'ijk en wat cr oycr fJnat) , Zwolle, Deventer, (doch n iet wat oyer de twee laatstrrenoemdc steden wordt "crz"nolcu) Delft, 's Gmycnllage, Leyuen (met ue brieven voor Alphen), Haarlem (met ,le hrie,"en voor llat ['iet/edte van Noorol-llo11and, dat over dew Stad wordt "el'7.ondcl1), Amsterdam (met de verdere briol'on "oor Noord-HolJa",I), Utrecht (met de IJrieveIl voor ,Ic Prol'ineie UtrecLt, en 'Voerden), Arnhem (met de brievcn voor Duit.ohlnurl, doch uitsluilend voor tIc ronl,.r. vun Keulen en Frankfort) en Nijmerren (met do Uuitsche hrieven welke over dit Kantoor en Kleef worden lJediri(jccrd). Omtrent de aanlwmende en vertrekkende correspondentiemirldclcn nanr F.nrrclaud, HalllIJllr(f cu wat cr ovcr (jUat, en alle andere vreemde landen en koloniën kan men informatiën bekomen aan het Postkantoor.
worden "erlonden), Al'llhem (met de rreheele correspondentie voor Duit.chlauol vOor zoo vcr ,Iczelve over dit hantoor
llINNENVEREN.
en Emmerik wordt. Geuiri{j'ecnl, en dcrhnll'e zoo wel "oor
romrnissuris del' Amslm'darnsche, [,'trechtsche, Iliwgsc1w en lJeljtsche PlIl.sehuitvorcn. H. nllUclman.
rle route vnn llcrlijn, als
1'001'
die van Keulell en Franl,-
forl), en NljJllt'nen (met dc blieyeu vonl' 1)",t.chl"I1,1 voor .00 vcr ,Iezcl,e o\'er dit I(antoor en Ideef worden flctliriffeerd, bcneycns de bl'lc\'en de route
,'001'
de I'lllatscll (jclegen op
run l'iijmcllcn D~3r YClIlo).
Lnntstc liCllll{) ,In
BosteUm' der Amstorda1/lsehe CII l'lrochtsche Palischu /,tveren .
A. 1nn dol' Sd"dk, At.
Pakschuit 0l' ...1mstcl'dam.
Schippers.
VAn Schiedam des Dlaandng., Woensdag's, V rijdafl' en Zaturdags 's namiddags ten 1 ure. Van Amsterdam des lIIaand.B's, ''Voensdags, en Zaturdacrs '8 namiddags ten 1 ure.
Vrijdacrs
SchipJlC1's.
1 W. Irartkamp, Jr. Pal,schuit op Utl·ocht.
Van Schiedam des vYoeusdaas, 's mor(jens ten 6 lire Vau Utrecht des Zaturdags, 'suamiddarrs ten 12 ure.
Pakschuit op Leydell.
Schippor. Pa1;sohllit op Ham'lem. Van Schiedam des Znl\1rLlags, 's 1I1Orffcns ten 11 ure. Y nn Haarlem des WOCI1Scli.lHS, '8 namidLlngs ton 4 Ul·e.
.sohippc,'. C. llntenbufB" nUlTENVEI\.El'i.
Commissaris.
Pakschuit op 's Ifago.
G. Reukers , fiz.
Van Schiedam Dingsdaas , 's morG'ens ten ó ure en Vrij_ dags, 's namiddaGs ten 2'h ure. Vuu 's JIaGe DinG'sda[l' I 's uamiddaffs teu 2 ure en Vrijdags, '. morgens teu 5 ure.
Schippors.
I
J. van Kalkereu.
Pal,schuit op Dolft. Van Schiedam des Donderdarr" 's morgens ten 5 ure. Van Delft des DonderdaGs, 's namiddags teu 2 ure.
Van Schiodam naa,' G/'oning'cn. nes Zaluruarrs, om de twee weken, met het eerste {)ctij
j
na 15 Dcc. om de drie wel,en, [l'erllll'cnde neGen wcken. Elisabeth Geûnu: Rebeeea Gesina:
schippcr, H, O. [[.zewinkel. lIebelin. lIendrikn: schippor , J. J. Bakker. 1'1,<,,11'
schippor,J.J.,·anderDora h .
LOO/llVll1'den.
Elke ,reek des "'rijdugs. Dcc., Ja1l. cn Febr. om de 14 daffen. De Vrouw Maria: De Vrouw lloukje :
Schipper.
J. van der Yalk. Pakschuit op Rotterdam. Van Schiedam daaeIUk., uitG'ezonderd de. ZondaG's, de. morrrens ten 10 en 's uamiddar,s teu 3 ure. Vau Rotterdam darrelijks, uitgezonderd des Zondaas , des morrreus ten 11 en 's namicidag. ten 4 ure; ',namiddag" len Ö lire.
Vall
A. "efboom.
Schippor. J. lllonk.
J. van der Valk.
J. llIo.1U'''.
Van Schiedam des V rijdaG's, 's mOl'nens len ,5 ure. Lertlcn des Zntufdn()'s, 's morrrens ten 10 ure.
G. J. van der Woude.
W. ll. Verkerk.
N. llarnouw, Cz.
I
J. Yel'boum. J. Velh.
doch des DingsdaG's
schipper, J. J. I'\ijdam. De Twee Gebroeders:
sohipper, R. J. Nijllam.
I I
schipper, J. J.van der Dorah. De JOlige Fokkc: schippm', D, II. Kracht.
NaaI' I1a1'lillgell. Des Woensdags om de twee weken. Castor & Pollux: . . . . •.
sch'ipper, E. DOllwknecht.
,trhipper, . . . .
~{i
j\'aal
de Lemmer.
lYO((1'
's lIu.\·ch
"Jj
I"'geil..,.
1 ,,, \.ocnsda!:., om de clrie weken.
Des Vrijungs ODl de ('.He wdl'II.
De Vier Gebroeuers: schipper, J . S. LelUstra .
I1e Vrouw nI/nia : schippor, G . Gaa,.
l\rcwr Snoek . Des 'Vocns,lugs om cle drie weken . IJe Twee Gebroed •• s : schippcr , S. J . de Iloe r. NaaI' Kampen . Des \Yoensuarrs om de twee weken. 1'. Vrouw GeÛen.: schipper, R . Roozendaal.
Naar Dcventcr. Elke week des \Voensdarrs . Deventer 'Velvaren : scMppcr, J . H. Dommerhou lo 0" hoop "an beter: scJdl'per, J. H. Bosch .
Op 1100p van zerren : schii'per, G . GODsens . De Vrouw Elisabeth : schippc,', L. lIoukels.
Naar ZI/tphen . Des Woensdags Oll! de twee weken .
I Zutphens
Op hoop vall zeGen :
schipper, J . Goosens .
I
'W e lvarcn:
schipper, J. vall der Worp.
Naar NijmoBB/I . Des \VoellstIuG" om tIo vier weken . De Vrouw lIelen. : De Vrouw Louis> :
schipper, H. 'Vouters .
schipper, J. A. Theullissen.
Naar Thiol. Onhep"ald. De Vrouw Johanna : schipper, n. Iloenderop. Naar Beve/·wijk. OnllepualtI. schipP,'r, J. Los .
Naar Delf:-ijl. Onhepaald. schippo/', J. Wierscma. Naar
,l] iddclbll/-g.
Des Zaturdnffs om de twee weken.
ne
Jong. C. tT',,,!n.: sf·l,,1'I"I'. T. J.outet.
NaaT Bargen op Zoom. Elke ,,,"ck des \Voc""lnüa. liJi,nheth Therasi.: schipPC?', J. T. OOsterwanl.
I
r\lnria Cnth:trin" :
schipper, N. O",len;".1.
l\Taar ]]r"dll . :Elke wcck des Vi ocnsJ"IT" Zelden Rust : Jonge Corncli.,: ~·chipp .,J.j. van Doornemu.l. schipper, l~ . Stam .
I ne
l\'aar !Jalmont. Des '\\' oensdarrs om de twee weken. De Vrollw l\laria: schipper, Ir. Nooij.
Na",' Ve,rche/. lJes 'V()Cnstlll(j!i om ue tweo ,",'eken .
De "rouw ,lIal·i. : schipper,
n.
cic Gruit"w .
Na",' n,·".sse/. Oubepaald. De Vier Gebroede rs: schipper, J. J . de Heel. Nlwr Zaandam. Des DOlldl'rdarrs om da "ier weken .
schipper,
'V.
van Noorl .
Naar (Jouda . Elke weck des Yrijd.lgs.
schipper, J. va ll de r
Burl).
Na",' Dordrecht. Ol/hop,alJ. De Vroll'" Elis.bct h: schipper, P . Schijf. Naa r Po,.,.is, Brielle, Tel'l/aido, ell Nieu1Vc1'Sl. DarrcTijks. schipper, J. Kos ter.
VERTR EK DER STOOlllnOOTEN. Stoomj:1g'cn dan "un IlrkC'J,
V,m Soh ':edu m IIna,. ·s lIertogenbosch. ZOlUEt\DIENST.
VERTREK DER DILIGENCES. Ondel'neming mil>
Van Schiedam. Darre1ijks des morrrrns trn 6 ure. » nnmidd . » 12 '12 »
Van
'$
/JertogcnDosch.
DóI{;elijks ues morgens ten 6 urr. l) namidd. 2
WAALWIJK, KERSEX, MHT1U,
c.
S.
Tot Nu' ril Ilrgf'1.
ZOMERDIEXST.
Van Schiedtun n{(m' Rottordam
dOM'
lJeiftshaven.
Darre1ijks op de onderstaande uren:
6,7,8,9,10,11,12, 1,2,3,4,5,6,7,8,9. Van Rotterdam ?lam' Schiedam door lJeiftshaven. Darrelijks op de ()Illierstaande uren:
WINTERlIIENST.
7,8, 9, 10, 11, 12, 1,2,3, 4, 5, 6, 7,8,9,10.
Van Schiedam,. Da:relijks de. morrrens ten 7 urc.
WINTERDIENST.
Van Schiedam
lUW l'
Rott01'dam door lJelftshaven.
Van 's Dertogellboseh.
Dagel ijks op de onderstaande uren:
Da(l'elijks des mor{)'clls ten 7 ure.
7,8,9,10,11,12,1,2,3,4,5,6,7.
Agent te Sch.iedam. ll. M. KInit.
Van Rutterdam "aa,. Sehiod,m. doo,' lJelftshaIJeu. Dagelijks op de onderstaande uren:
8, 9, 10, 11, 12, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8.
Kantore·lI. Tc Schiedmll, bU P. SCllW', nabij de Rotten!. Poort. Tc Dalftshaven , Jlij ;\1. IIOU'I"IlHN, Logement rIe Zwaan. T,· Rnltl,,.r/rllll! bij J. KUIPER8, ICock Znrlesleeg. 1~
!~O
t {f/l
1/J1~t(')'d({",
Boophandcl cu Zee,'".rt. ' !i
1111(/1 '
,':,èhil!({n1Jl .
tnonJs 10V~ nfe.
ZOIl!ERDIENST.
Y'"1 de,,, onderneminfl 'Lijn rijtuigen gereed tof
Va'l Schiedam naar llfaassluis dooI' Vlaa,·dillgllh .
, 'crYoer van Rcizirrcrs cn Goederen VAn en llaar
Daselijks,
'8
morgens 11 en
'8
xniddags
Ij
Ile Spoortreinen.
ure.
Vlaa,·ding~".
Van Schieda,'/l '/laar
Kantoo1'. Te Schiodam., bij TJI. J. 1f. ENGERING-, op de Markt.
's morgens 8 ure.
Algemoe/lc E:r:podüio lJlaatschappij van c. v.
Vm, Maassluis naar Schieda,'/l door Vlaardingen . Dagelijks,
'8
Van Vlaardi"go" naar Schiedam.
Kantoor.
's morgens 11 ure.
Te
WINTERDIENST.
Van Schiedlt1'/l naa,' .lfaassillis door Vlaardi"gllll . Dagelijks, 's morgens 11 en ' s middags 5 ure,
Van Schiedam 'laar Vlaa,·dingen. 's morflens 9 ure.
1'all lIJallssltás 'waT Schiedam door Vlaardingen , Dagelijks,
'8
morgens 7 en 's middags 4 ure.
Va" Vlaa,'dingen naar Schiedam . •s ruor!fens 11 ure. Kal/toron. Te SchiodallL, bij P. SCUIJF, nabij de Rotterd. Poort. Te Vlaa"dingol/, hij C. VAN De 1I0llandsche Tuin. Te lIfaasslwis, J. v. D.
LEEUWIIN ,
HOEVEN,
Onde"/L01ning van
!foogstraat,
De V"iend6lclu'Jh re",
Schiedam
LOfi.
Haven, Log. De ~Ioriaall . J. P. KOENS.
nClm' AlIISll'l'dff//I
'. a1 ('1l~' 10 lllr .
D. HORST.
,"eHoert .Ile Goellel'en van on n •• ,. den Spoortrein.
morgens 7 en 's middags 5 nre.
Schiedam , .I.
Cl A.USER ,
"Ii"uwe Koffijhui, .
~
-..-.,. ...
1
~ ,;
;.;
t
~
""
;::
~
..:::
""
-i;
"";:;
2
~ .~
~
I
~
~
;.; ,.
"...
~
'" ::::"
cr.
= lil!
~
::::
~ ~
t
~ ~
"".:;:
~ ~
~
t
;,
~
e
'" .2
~
~
~
~ ~
:!:i
~ ~ ~
-
\:J)
~ :; ~
"<:
'"
~
~..; ~
~
:;,
"L
-
-== :..
.- -g
<..
<::
.-:.
t
-
~
<..
~
~
1: ~h~
:::..
.~
t: ~
~
:.;: '; ~ ~ ~ ~
C ~ ~ G'~ ~ ~-~ -=~::,"~:~~~~ ;;;a:::""::~_, ~
•=:
t
~
~~
~J)~ ~~ ~t,0
<-
.~
.
~ ~
"'~"
<..
~
~
-=:
;:
U
,]
"
--
;.
;.;
~
~ =1'
~'"
~
:j
U
~
~
....
,
HOLtA:,DSCHE
lJZER.E~
SPO ORW EG.-
WI;\IERDIE~S1'.
aGnge "'ö'ang ell d4"11 .sden 04"tob er 18"8.
"·A .' YertJek van \J1ST.
(". 11. ~
.j.~
II 15 -1 30 7 35
~an
..
IIalfweg U. )1.
van lIA.utLE~.
7 4.5
"L", .iL
U. }!.
9
:.l 9 20 door 1l +> {) 4 -17 f) 7 :;~ il 10
12 3 .5 30
1.'.:lI. 1 u. :Ir. 7 55 ' 8 1-1
12 1U 12 29 3 10 3 29 5 42 6 2 7 4.5 7 55 8 14
~.~",n
9 .H door Hl 8 ::~ !i
\
-- --.-- -l'.
~l.
duor door dOOf
8 30
1;. )1.
9 -14 door :; 29 8 3"
,. ,t. ~
R 0 'I'
Tan '"
'"dn
Hijswijk.
·s GR\.-
lJ. 11.
U. )1.
8
21J
door 3 3.5
6
9
8
2U
"E'II.
8 31 12 4·5 3 46 8 31
I . .~I.
II 53 1 10 5 Joor donr ol 33, 5 50 8 -1-1 1 8.56
'r I~ I' D
Laauv .....
l'. )1.
'* Yoor\-an
A JU
1 U. 'J.
8 35 door 3 50
r.:I1. 8 -17 door -1 2
8 351 8 47 -
-----
I
van LlID]i;"I.
U
I
RD.-t.. :CU.
----- Laan l"'''I-~ an--Tan
'1'
Voor- , :'Iieuw ,c11\lten. u.-.iorl.
l'S
I
1
)1.
10 17 10 2S 10 ·H 10 12 26 door door 12 6 .2 6 la 6:W 6 9 8 9 18 9 31 9
'·10
."-:U S van
"Ir
I
'r
van
I~
*
GRI'
'E'II.
)I.\ tr . .il, , L. I U. 9
1'-.t. ... ft
~iellw van I O.-eind." ehoten. LEIDE~.
no TT E ,",\n
7:
,"olie lJilleg. ""enen- Pipt Gij, "'arIcntRug. heel.. burrr.' ,~nbr. mond.
\·crlrr-h. 'ran , >anRor- SCUlE'I ,an HRDA.:n.j Dur. ~I~
U. M.
~:;USTERDA1t, ,an ~~-,:aJl--;~;"- -I ,"au
Tan
Rijs, "ijk.
M. ' U. 1!. 9 6 49 10 53 50 door 3-1 6-10 39 9 4-5
Hn
'Aanh 1
van
SCIII E'
I' ROTTK\(,
lJELn.
DH!.
Dur.
L. ".
1'. ~J 9 -1:,
U.
}I.
9
18
11
6
I
:;
ij
.51
9 3" 11 23 11 ad 1 31) 1 23 7 8 7 Uj 10 13 H) !!()
9 56
K D ,,- JU. van * 1 van ., . . . .-- van ~van-"=-IAaHk
,r:9
3 1 7 -1 18
\rar- I'Piet Gij, Veenen-, Hilleg. \orre- I UURmond. tenbr. bur:;. · be el.. lcnzanrr. LEI!. U. 31. )1.-·-U~-)I-.-n. ~I. r.)f.' 9 10 9 22 9 31 9 36 9 -11 10 doo r door door door door 1 50 4 25 4 37 4 46 door 4 .5S 5 15
U.)1. lU 13 door 5 28
9
9 10
10 13
U.
3
I
--;:;:-}LU:" 9 22
9 31
door
9 41
10
HalfweG".
tl"
AMSTLI\
I
D."'''
U. 10 2 5
I
1\ 3H 1;; 4:;
10 :30
Op de ffalten. welke met' tijn aan:;edui ,l: worden Reiti:;r" o!'rrenom ',n, roor zoo,ene er plaats in de Rijtuiffen voorhand en is.
O V ER~CH I E
E~ n OU~[~ llA ~
~EJIEENTEN , .I. \ ~ IIl\ nOORF.~rn:
I~ 111l'1'
K '~TOl\' 8 C UlI!O",".
U""l'",ll' ,
ASSC~·,fore".
A. RodenLur(l". fA'dcll
NI/i
H. 'all den Berg. \V. van den Bel'ff. J. Rod.nbll'll'.
, J . lIooncl Ll' ut:G< ' clen Raad. P. W ill cms , .J I. . IJ . Zeeuw, J <. J,. C. Dij,hoUIII .
S c/'rat a ris. IIII.F I ~J1 \\ 1. \
J. Wijn.endt •.
E.\ .Il HI'. fl Jr. III ..
G'l'm ecnta ~'.
Olllcang Pl' . VIIijk .
llÜ"s Oll/ml/ge/' . H. J. van den Bosc h.
}\-utaris. L. C. Dijxhoorn .
11 ,·lIw /ld,·,.. . , L. \. IJII,ij u I cr/"/I
1'011
S. 'lUI der ZWllal
BevoJkin(l" 855 Zielen.
T. "til Holst P. I hut,
11. S,·hiltman. (' L \· .. u NI'! Str •• i.
lJUJ'!f(!lIltJCStCl' .
.'\ . dr Groot. . l.I-S·CSSO/'CII .
C. LausberliCIl .
Sf'C1"ctar,;.\ .
H.
KITJIEL K\ SP.\LANI).
dell !IalI d
" .J H St .:trCfl'll .
"lil
, B. 'an d .. r Dijk.
1.ed"11 va" dCII Gell/eell/e· R aad.
Schic. h. Il . Vor.tcnho, .
,T,
11. , n n ,len DerG' S. l\nodrnburr, . /'-'(!('J' t'I a I'z' ,\' ,
\. dr
.. \ oftlJ'l \',
ti
' .(11
')lltl~11
GI OO t.
t ; t' lItf)t' llt ,. f}1I11.'O Il6' l'J 11
I "
\"11 ,t' l \l lI1n,·
Olll
Ei'! <\1 LI "
11 \1'11 E'd:SSE
BtHillil1l:'; .')"SU Lll·1clI.
IJurgcllli)CStt.·J'.
W. N. Cool
.1ssessorclI. 11.
Yitll
I C. llln cler Burl}. IadeN cun dCit GOllwcJltc-Raad. J· DIaltha, Jr.
Nt!o1'llf.
A. SloIk.
I
.1. lan l\ilsdolJk. J,.\;j l
C. OostcI,'eer .
cl'etal'is.
W. ;'I. Cool. Ui'meenfa Onf'vltllgcr.
IT. nl. Kluit.
MEUWl, \NIl, KORTLAND EN 'S GRA. YELBn. Ilc"olking 336 Zielen.
t.
Burge1nocsic1'. Knappert, SCz. ASSCSSOI'ClI.
I
Il. Hogenhoezcm.
Leden C. ,all dcr Veluen.
l'((11
G. Yrics.
P.
LansIJer/)'en.
den Gemcentc-Raad. J. 'an der Bur/)'. T. van der Burg. Secreta?'is.
r..
Knappert, SC •.
(;cmcel/tr Ontvangel' . •T. ~r. "all der nlillnc.
~tn. WILLE~1
NIEUPOORT;
noon
K.•'. n. VAN JlARDElUVIJK,
..
LEVENSSCHETS
~P.
WILLEM NIEUPOORT ~ DOUII
K J. R: YAN HARDERWIJK.
Onder de verdienstelijke, doch te well1lg bekende staatkundigen der zeventiende eeuw bekleedt Mr. WILLEl\l l-iIEUPOORT eene aanzienlijke plaats. Zijne l1andelingen getuigen, dat hij zekere partij in den lande was .toegedaan, doch het wel met het vaderland meende; ofschoon zijne verdiensten, zoo hoog geschat dool' den • grootsten staatsman zijner eeuw, met ondank beloond zijn geworden. Op aanzoek van den uitgever van het jaarboekje, om even als in het vorige jaar over Mr. COHèI'ELIS IIAGA, nu over Mr. WILLEM l-iIEU['nnUT ie ts mede te deelen . heb ik getracht. een
·1
ZIJO veel mogdijk lH1.auwkelll'lg, m,l~tl' hoog! 11('];. n0 1)t overzigt omtrent zijn Ie\'en zamen 1(' stellen, hetwelk dan ook den lezer in de hicrvolgende blaclen wonH aangeboden. Daar on.-; echter, gelijk van :<:00 vele ouze)' groote mannon , weinig van zijne eCl'ste levensjaren en \'el'l'igtingeil bekend is, zoo kunnen wij zijne eerste llandelingen op het staatkundig tooneel flechls t('l' loops yermehlen, om daal'lla van zijne latere he1110eijingen meI eenige meerdere uitgebreidheid g('wag te maken.
\\rn.Lf'~I 'iIECI'OOUT, zoon van \rrLLE~1 ~ml.
secretaris der stad Sclliedllln, weni aldaar, ten jare lG07, uit een fatsoenlijk ge"Iacht geboren en genoot eene beschaafde opvoeding, die als voorbereitling diende voor enoem(1 wenl tot se('l'etal'is hij onzen ambassadeur aan het Engelsehe hr)!', rOOJ:T,
AT,lIm~T
JO.\.CTlDn.
In het jaar] ()29 treffen wij NTlWPOOR'l' aan, eel',;t als litl del' regering, tlan1'l1a a1il pensiolIari~ van zijn" "'('bool'leplaat-, .\1, Zl)o!\anin
beldcel!tll Jllj \I cgen" Sdlle!l(!l1/ rele :,ta;L[:,aJJlU(en ') llie, hoc ook IClI nutte zijner \'at!cl'~tad, o\'el'igells minder vermelding ue]lOeven, l\[eel' op den voorgrond (les staatkumligen Loonecl,; zif'1l wij \"JEl'POOU'l' handelen, toen hij wegen::; Sdded({m hrL woonl voertIe tot den Prins van Oranje, \\'ILLEM 1I, die in 1G50 aan het hoof tl ~tond del' bekende bezending aan de IIollantlsche sle
n.
7
Een J aal' later, 111 1 Üj 1, tUClI el' lil Zc:dwu[ gearbeid werd, om dat gewest te doen stemmen tot bet verkiezen van den jongen prins van Oranje, W1LLElII lIl, tot Kapitein -Generaal, besloten de staten van Holland naar dit gewest eene bezending te doen, om hetzelve de noodeloosheül van eenen Kapitein-Generaal te doen inzien. NJEUPOOUT met zijne drie ambtgenooten, JACOll VAX WASSE~AAU, heer van Ohdam, JOIIA.." DE W11'1', pensionaris van DOI'cZ,'echt en FRAXÇOIS R1CCEX, pensionm'i:; van PUl'mel'eJl!l, betoonden iu deze zemling veel moed en ijver en love teil zich van de hun opgelegde taak tot genoegen hunner meesters I). Uit deze beide bezendingen, waarin wij NIEUPOORT werkzaam zagen, blijkt ons ten duidelijkste, dat hij, ofschoon geen persoonlijke vijand van het huis van Oranje zijnde, echtel een verklaard voorstander was der stadhouderlooze regering, en het is dit beginsel, hetwelk hij gedurende zijn geheele leven heeft aangekleefd en hetwelk hem later den ondank zijner medeburgers heeft op den hals gehaald. De ijver, waarmede NIEUPOORT in de genoemde bezendingen was te werk gegaan, deed bem bet 1) WAGENAAR , D. XII, bI. 188, AITZEM.~, Horstelde Leeuw, bI, 376 alwaar TOjlOsilir lil haar :;r11rd Ir ,in
vertrouwen zijner meesters, de
~taten
van llol-
land geheel en al winnen i geen wonder dus, dat.
hij, ten jare 1653, met
IlIERONYUUS VAN nEVER-
en PAULUS VAN DE als gezant naar Engelancl werd gezonden, om over een vredesverdrag met dat rijk te handelen. Ofschoon ons land gedurende eenigen tijd den oorlog tegen Engeland met goed gevolg had voortgezet, was het evenwel niet te verwonderen, dat men de buitengewone kosten Jaardool' veroorzaakt, in aanmerking nemende, op middelen bedacht was, om aan denzelven een einde te maken. Gerttimen tijd te voren waren cl' reeds vredesonderhandelingen aangeknoopt; doch de hooge eiseben van Engeland hadden haar doen afspringen. Het verlangen naar vrede deed echter de Staten besluiten om in 1653 andermaal een gezantschap, uit bovengenoemde Staatsmannen bestaande, naar Engeland afte zenden. Te meer hoop voedde men op eenen goeden uitslag, daal' de omwenteling, in Engelmul voorgevallen, OLIVIER CROUWEL aa,n het hoofd van het nieuwo gemecnebest geplaatst had en Cl' vele redenen waren om te vermoeden, dat deze niet afkeerig van den vrede zou zijn, daar het inzonderheid hem aangenaam wezen !l1oes! , om bij het (tmwaul'den zijner nieuwe NIll'GII,
PERRE
ALLARD JOXGESTAL
8
~)
waal'lligheid, UOOl' he t ~lllilell ïan dien , daaraali cenigel1 luister bij te zetten I), Onzen gezanlell, die, behalve BEVER~I~"GII, die reeds vroeger in Engelan d voor het tot stand brengen van den vrede gearbeid had, in J unij naar Engeland vertrokken , was voornamelijk in last gegeven, bij den Raad van Staten aan te dringen op het sluiten van een verdrag van vriendschap en koophandel en op het verzachten van de Aete van navigat ie, in October 1651 uitgegeven, waardoor de eerste aanleiding (ot vijandelijkheden tussehen Engelan d en ons laml gegeven was. Het komt met het doel van ons schrijven thans niet overeen, een verhaal te leveren van de menigvuldige bemoeijingen onzer gezanten om den vrede te sluiten, noch om verslag te doen van de herhaalde reizen van ::-fIEUPOORT 2) en 1) Mr, 1'. hl. 13.
SIMONS )
Johan de Witt
CII
'"'ij" tUd) ]}. I )
2) Tijdens zijne eerste overkoms t naar Uolland weru 11ij den 19 Septemhe r 1653 door DE WITT als ffezant naal' Goldel'land (l"ezonden, met heimelijk en lust om te J)elettcn) dat het stuk van het Kapitein- Generaals chap niet op de landschap s-vel'ffad ering (l"ehragt werd. Zie WAGENAA I\, D. XII, hl. 306. BILDERDIJK ) Geschiedonis des Vado/'lands, D. IX, hl. 83 en de Secrete Resolutiifn vwo Holland, D. I, 1,1. 113. AITZElU.~, (Saken ~'an Staat en OOl'logh) ]}. lIl, J,1. 858, teekent uaarvan aan : • AlsoQ drscJv e Proviucic (Gelder1"llf1) ,'CCl' ,l(.fcc tllC'\X
JO::-fUE ST.~L naar ]]o!land , OUl \'Hl1 de eischcll der Engelsehen ::tan de Staten berigt te geven, noch te gewagen van lie vele twiston, die onder de verschillende gewesten en staatspartijen in ons land ten aanzien del' vredesvoorwaarden ontstonden; genoeg achten wij het te melden, dat het moeijelijke werk door den ijver en de schranderheid onzer gczantcn eindelijk tot stand kwam , daar de vrede den 15 April 165J gesloten werd, De voorwa arden, waarop die vrede zijn beslag kreeg, zijn elders te lezen 1); zij waren velTe van voordeelig voor ons vaderland te lloemen. Dool' de uitsluiting del' prinsen van Ol'anje Vltll alle waardigheden des lands (acte van Seclusie) door cnOMWE L uitdrukkelijk bcgeCl'tl, was eene bron van rampen en verclecld heden ontstaa n, die onze gezanten in de moeijelijkste omstandigheden wikkelde. Het spreekt van zelf, dat Cl' in ons land nog altijd velen waren, die, ondanks den loop
was in h et opbrenge n van haer 'luoti e in d'extraord inllris CC1 ui puI)'e lel' zee , 800 was ' t dat Hanr Hoorrmogende (Ier wnerts afzonden tIe Heercn NIEuroollT, AruEl\O~G~: rn !lA UB01S om deseh'e prorincic te disponeer en tot prompt fUl'1lissement van penninGen soo tot de Gemelde extraordin.ris eC{llipal)'e als tot aanbouw "an nieuwe schepen, » 1) Zie dezen onder anderen hij SIlUONS t. 0 , 1'1. H. J .
),1. 35. IUlld (' he
WAGEN AAR ,
D. XII , hl. 317- 320 en Ilr H ol
~reI'C III'I' lIs "an [(151 , 111 (1-1 -711.
10
II
del' tijden, hetzij uit lieüle tot het huis van Oranje, hetzij hun belang zulks medebragt, zich ten sterkste tegen die uitsluiting verklaarden; geen wonder dan ook, dat cr tussehen de steden onderling hierover veel te doen viel. De zaak was intusschen zoo gelegeIl, dat, ofschoon onze ambassadeurs, op last del' staten van IIolland, de bewuste akte van uitsluiting nog eenige dagen zochten achterwege te houden en nog pogingen aanwemlUen om, ware het mogelijk, CROMWEL te bewegen, van het vorderen del' akte af te zien, deze uitdrukkelijk de uitsluiting van den prins van Oranje vorderde, aan welk verlangen men om des vredes wille wel moest toegeven. Met het overgeven dier acte waren alle beroeringen in den lande, uit dezelve voortgevloeid, nog niet geeindigd. lIet was de provincie Friesland, welke de beide ambassadeurs, nEVER:-<J:-
buiten last en tIc laat::;ten niet::;, uan waartûe zIj als onderzaten van IIollancl gehouden waren 1). In hoeverre nu de beide ambassadeurs deel gehad hebben aan de beruchte aete van uitsluiting, hierover is versehillend geoordeeld. Nadat eeMer DE WJTT 2) en BEVER:-<JNGII 3) door kum1ige mannen van de hun opgelegde blaam bevrijd zijn, mag die op NlEUl'OORT niet langer rusten, daal' hij eveneens als BEVER:-<JNGII, doch eenigen tijd later, met eede verklaarde, dat hij nimmer op eenigerlei wijze den Protector in den mond gegeven had, dat deze de uitsluiting van den Prins van OIYt1/je begeeren moest. Neen, ook wij stemmen het den Heel' SJlIIO;>,rS in zijn aangehaald werk gereedelijk toe, dat noch op de Staten van IIoUand, noch op DE wnT en bij gevolg noch op de ambassadeurs hieromtrent eenige blaam kan gelegd worden. De ac te van Seclusie door allen sehoorvoetende gegeven, was de persoonlijke wil van CRO}lWEL; hij zelf bedong die als voorwaarde van vrede. Die vrede werd dan ook den 27 1'I1ei lG5t openlijk in IIolland afgekondigd. Na dien tijd vertoefden onze gezanten nog in Engeland, han-
I) JONGESTAL stond hekend nls een ()"etrouw aunlt.ul)"er van het huis van Oranje. IIij schreef .an de Staten, dut hij ffchccl [leene I.cnnis y.n de "kte (leh.tl 1,,\(1. rA' DL l'Ulfil Wil
IH"J!CI!ell,
1)
WAGENA.~fi,
2)
SJlIlONS,
D. XII, hl. 337.
t. a. pI. D. I, hl. 37 en vertler. 3) Dl'. G. D. J. SCHOTEL, fets OVCI' IJ. 'U ('1/ Dm:ln 'U 11~1\ DV"E:.' hl 12 Cll J3,
llL\ EI\l~GJl
., 1 ,J
I:.!
W,WENA.UI,
D. XII, hl. 365,
lIij wcnl door 1 eruacl ,Innr H, 1"''< 2)
1,1. 7110
NIEUl'OORT
llitr;~lci,le 3'cdaan,
lI1:n.TlNINGII,
'"
NIWfOIlI\]
Zie ril
>,
onderwerpen, WIel' behartiging aan hem tut "'el~ zijn der republiek in Engelal/d gedurende zei; jaren waren toevertrouwd. lIet maken van een reglement van 1\!arine was wel een van de voornaamste punten, die cl' na de vredehandcling overbleven, als noouzakelijk om den vJ'ede ie bewaren en alle onaangenaamheden tussehen Eugeland en ons land in zeezaken voor te komen. Het was het oogmerk del' Staten om door :mlk een reglement, bepalingen van weerszijde vast te stellen, waarna de onderdanen del' beide l'ijken zich moesten schikken, wanneer men elkander op het groote gebied der zee mogt ontmoeten. El' is tl1ssehen Engelwul en ons land zun
•
1J
zoogcn::tnmd c Domiilllllil IIIU1'i8, ai' opporgouloll llo zoe, he( welk ue Engelschelt "oorga "011 over de duizond jaren bozeten te hebben I) en welken ijver 'lfIEUPOORl' ook in tle7.e zaak aal! den dag legde, CROMWEL wist 11ltal' maar al te zeer slopende te houdon, OYOl'
Van dien ijver getuigen 's man~ brieven, waarvan wij boven reeds melding maakten. Nu eens voert hij CROM\\'EL te gemoet, dat cr toL behoud der niendschap tusschen de beide natiën "eel/ goedt Tl'actaet van Reglement del' lIfca'ina, tot voor/.;ominge van alle excessen en de rlisol'cl1'on te watm', sOltdell werden geconcludeert" 2) dan weder schrijft hij aan DE W!TT "dat 11&' nu met des Ileeren gonaecligon bijstalldt, dat werele, rakende het bewuste tmetaet van Marine wede?' hoopt ' te pouss(J1'en ende opregTttelijclc ande gel?'ouwel'{jcIJ sal ('wbefjden dat ltetselve were!.; volgens de intentie van de Regel'inga ei;jndal~'clc tl/0grl/. we/'den geadjusteert" :J), ZOO is er schier niet een brief in de genoemde verzameling te vin.len, die niet de 'blijken draagt van zijnen onvel'moeiden ijver in deze voor het vaderland "('Hl) belangrijke zaak 4). I) B,'ieven van DE WITT ) D, lIl ) bI. 426, 2) T. a, pI. D, IH, bI. 45, 3) T, a. pI. D, III ) hl. 324, 4) Zie OlHIol' 1I11drrcn Brll'rell 1'(111 lJl; WT'IT 1" 211:1 ~!)il .1:)(: 4il l l I ~II I;j/j "11 .1/1
U TTI ,
Wij hebben het reeüs gezegll, het was r.0)1oogmerk niet, om onzen siaaL eenige vrUheid tel' zee bepaaldelijk toe te staan; wel had NIEUPOORT het genoegen den 15 December tle~ jaars 1656 den Staten toe te zenden een concept van het tractaet van Marine, aan hem van de Engelsche zijae overgeleverd 1) maar ver del' is de zaak niet gekomen, noch met CROMWEL; noch met diens zoon RICnAIW hebben de Staten ooit, maal' wel later met KAREL 1I, over een tractaat van Marine kunnen overeenkomen. Ondanks de vele tegenkantingen, die NIEUPOORT nan het Engelsche hof ondervond, hield hij niet op, çle belangen van den Staat te behartigen. Zonder vrucht drong hij sterk aan op het intrekken der ac te van Navigatie 2); voorts klaagde hij zonder ophouden over de kwellingen, die de Engelschen den Nederlandschen Koopvaarderen WELS
I) B1'ievon van DE WITT, D, lIl , hl. 305 cn Sacrete ,'csolution van IIolland (l9 Jan. 1657), D, I) hl. 387. concept tractaat, van werre de Engelsehen aan ovcrrrcllevell in December 1656) deed zeker ~cllrij\'er (B.\.SNAGE, Annalos des Provinces llnies ]1. 481) melden, dat de Hcel' NIEUPOORT in Januul'ij 1057 con tractaat "an Commercie en marine met CROMWEL Gemaakt J'nd , welke misslaG tererrt door den uilffel'cr der B1'ievcll 7'an DE WITT (zie aldanr lIJ , hl. X in de yoorrctlrr, ) Uil
NIEUPOORT
n.
l", ~lllnn(lloond . 1)
W
\(;L" IJl
1) . :\"
hl
~72 ,
17
.. allllcl1c1l I ; ol1telbal'c YlJol'ueehlcli :wll!len wij daarntn uit 'rEL'pOORT!) bric\"Cn knllllen bijbren~el1, Uit eenen brief "all hem aan lJP. WIT'I van den 8 .Januarij 1 655 ~) blijkt ons, dat hij in het vool'll('cl vall 7.ekel'ell LorI' l;oDIJ~, van wicn twee schepen dool' de Ellgel~chcll geno, men waren, werkzaam wa: ell dat hij moeite deed om het ol\l'ep;t dienaan!!aande te doen vergoeden, In een schrijven aan UE WITT van den 29 .Januarij 1G;,;) :'), spreekt hij nl11 drie schepen, die op zijne ingediende memorie ont~lageJl waren ell maakt hij gewar; van het nemell VHn ,lric andere Xcderlanclsehe schepelI , waarOYCl hij Qeldaagd heeft aan den Heer TIJURLOE, ~c cretm'is YI\11 • 'taat in EI/geland, tel'wijl hij ilL cenen andel'en brief i) andermaal aan ]>10; WIT'l schrijft, dat hij zich 7.eer o,"el' het aanhalen van cenige • ~ eüerlanllsC'ltc ~clH'pen heklaagd hal1 Gestadig hield hij het oog op de lmndclingen del' Engel.'chcll geyestilYll. ,TU eCll~ schrijft hij aan DE WIT'! "dal, tC/'wijl de [{uilil/gelt Viln SWI"den, POJ'tu[Jl/[ ell PI'((l/kI'U/~ dell JTN!/' PH01'ECTOI:
de .J.Ycderl({fulsc1w 1'I'Orillcicil 'l/iJCll, !rij d(/I!rolfl hoopt dut 11/('1/ 11/
ll!gen
I)
\\TZl'"
I
~)
lJril'l'l'lI
uw
.)
1. ~,
"
"I
Il
"I.
iI
1),
DI; "11 r ,
III 1>1
1.1 111
::Cl/e/;rll op ft dUif IICI/bo/l/I'
lIl, 1,1. 120:; , 11 1\ D, lIf ~ , 9, 1:1 11
11,
1
II
1.1
1;': 'f
el! de Rqu&)((ge van [Joede schep en niet sal verjlauwen, 80ncler eghter veel gen/gltt dael' af te maecken, ende dat men cOl'elate ende vigila/J.te ],[annen sal aen de handt soecken te houelen om in voorvallende occasien het Vader landt vl'oomeli:jc/: VOOI' te staen ende alle gewelt enele overlast te helpen afweren I ) dan weder schrijft hij "dat het olldel' vel'betel'inge meel' dan noeligh wesen sal op zijn hoed,e te wesen ende de Navale filaght van den S taet in soo vigOlt1'eUSen p ostuur te br'engen dat men gewelt soude konnen cifweI'en, ende dat dese natie (de Engelsche) soude mogen dencken dat de executie van soodanige dessei(jnen (het verkrijgen van den vrijen handel in onze koloniën) soa ligt niet soude vallen" 2), T erwijl :o\IEU POORT dus, zoo als wij zagen, een onmisbaar persoon was voor ons vaderland aan het E ngelsche hof en alles aanwenude om handel en scheepvaart te b evo~rdeelen en te beveiligen, waren er nog andere meer staatkundige zaken , die al de zorg en den ij ver van onzen gezant in de hoogste mate vorderden, omdat zij eenen belangl'ijken invloed uitoefenden op het welzijn des vaderla nds, In zonderheid bedoelen w ij hiermede de vele bemoeijingen , die hij had onr de znken in li et N oorden van R zwopa, I)
r.
;t,
"I.
~) lJJ'icvrn
1) , /}(tll
Hl , hl. 427, IJ); \\ IIT,
D, 111 , IJl. 494,
1K
1 ~)
Hekellli (oeh i~ hef, dat J \10..1. (;1 "I \ \1., 1\"lIill).. van Zwede'I, al dadelijk na zijne komst op den troon, ten jare 1654, krijgsvolk begon te vel'?:amelen, om daarmede Polen en de bezittingen van den Keurvorst van Brrr.ndellbul·g langs de Oosizep a(tn te vallen en dat onze handel aldaar 1I0o\bmkelijk vorderde de Polen te hulp te komen. 1)(' handel op de Oostzee, in het bijzouder de gr,uUlhandel, was voor on.~ van te veel belang om toe te laten, dat, indien Zl"f'(Üm meester \'all d" Sond en Oostzee werd, die handel gellCel nw de willekeul' des Zwecds('hpll ronillg,~ zon at:" hangen l De staat maakte dan ook toebereidselen, om door het zenden van eene aanzienlijke vloot, onder den Admiraal van WASSE'IAAH, de belangen des lands met waardigheid te handhaven. Om echter meel' zeker in hun belang wrrkzaalll te zijn, kreeg 'mt:poorrr van de ~tatell "all ]Iolland lnst om, daar ook Engelands voordeel in die zaak gelegen W'ItS, CnOmYEL over te halen tot een verbond tu~sehen EI/geland, DCllelll(l1,kell en onzen Staat ,)stl'ek1:ellde tot stuijtil/[le V'lII ,ze Sweedsche dessl'ijnen, fit tot bevl'iJ(lill[le en brveUlinge val/ de cOli/mel'cie en de Navi[latie 0Jl dl' Oostzee t"[lI'I/1! (/lle diegenen. di,' daw·te[J!'1I Îrt
,III'eclt!"jd~ uJtt! ill(lil',>t'ielijc/: /lauden willell olldel'-
I} ~I1\O'
t.
'. }>I
I}
1
1.1
I). Doch de Koning van Zweden, wel wetende, dat, wamlfler zoodanig verbond tot stand kwam, hij zijne plannen moest laten varen, zond afgezanten om CRO)IWEL tot zijn voordeel over te halen, en ot~choon ueze zich niet open lijk met Zweden verstond, vreezende tlat Nedel'land zich met zijne vijanden en wel voornamelijk met den koning ,"all Schotlal!ll ten zij nen nadeele zou vereen igen , sloot hij echter een particulier tractaat met Zweden, en het duurde niet lang of de Engelsehen waren bedacht om de Zweden te hulp te komen. lIet zoude ons te vcr afvoeren, indien wij hier lIader de bemoeijingen van NlEUfOOHT omtrent de zaken van het Noorden wilden ontwikkelen. De dubbelzinnige rol, die Engeland i.n dezen speelde, gaf onzen gezant de veelvuldi.gste werkzaamheden en noodzaakte hem een gestadig oog op het voornemen van den Protector omtrent Ile Zweedsehe zaken te houden. Slaat men, om daarvan een bewijs te verkrijgen, 's mans meergemelde brieven op, U!Ul vinden wij niet alleen de grootste blijken van zijnen ijver in deze voor het vaderhtnd zoo belallgrijke zaak; maal' teyenS zien wij, dat hij al, wat mo!!:elijk wa.', deed, /lCl/wn"
I)
f/ri"/'/'/1
"fll/
111
\\111
n.
lil
/,oll,r"t/" hl. lil.
21
'ml meL de lUilli~ler~ van Fr(u/hUI. I'n RI/!}d
lJrie/'cll t'aIL
IJE
\1111,
H, 111, hl. 041. 0~:1 ,
,jOU (In H'rv , ") Wllönlul, J) . ,IJ B rt L(J! 1'111 UE
11, hl. J~II ,l):.! ) IJl ) I :! J
II I n
;;l'hell ~ecrelal'i:; TllLltLOE in tGG;) den voorsi:Lg deed tot het dna l'S tellen eener defensive ligue onder de voornaamste protestantsche magtenl tot bescherming vau elkanders landen, koophandel <'n de gerefürmeenle of protestantsche religie I). J11 de gebeurtenissen vau EU1"opct stelde hij hoog belang en ab vriend zijns vaderlands llield hij op die eeu waakzaam oog gevestigl1. Ilij was daardoor de regterhand van den raadpensionaris DJ, W!TT, uie door de belangrijke llledelleelingen zijner brieven menigmaal den .lraad in handen kreeg om dool' het staatkundige doolhof' in EU1"opa den weg te vinden. Zoo was hij ze:; jaren lang werkzaam in eene betrekking. die, hoc l'oemvol ook, echter eene der moeijelijkste en gewigtigste was van die, welke cr bestonden. Menigmaal verzocht hij verlof om onttilaO'en te worden of voor eene wijl huiswaarts te o keOl'en, ten cinde zijne eigene zaken te regelen, maar zell1en werd hem zulks van wege den staat om de vele gewigtige zaken, waarin hij werkzaam wa::;, toegestaan. Eindelijk toch gaf de YeJ'antlering der regering in EI/geland, in IGGO vOOl'gc,vallen, waardoor JL\lml. I[ weuerom op den troon zij nel' voorvaderen kwam, aanleiding, dat hij verlof kreeg om 'aan zijn verl:tngen te voldoen. I) T. n, 1'1.
n,
/Tl , hl. ?'J .
:i:!
lIct sprcckL \'
2) E,.enwe]
'illl
lijnf'JI
lOOn
.11111\"'..
111
d,. BIIJ.' ~,I'
t \ ccLlen EJlgcl~chell oorlog, geheime vcrstandhouding met de Bngelsehe republikeincn hield; doch daar deze handeling op niets is uitgeloopen, willen wij Cl' niet verder van gewagen; zij toch had ten doel om den herstelden Koning te verjagen en de oude republiek in EI/!}clanci weder in te voeren, Bij WAGElfAAR I) hlijkt het, dat ijver voor het protestantismus eeJlP del' '·OOl'JHtamste redenen was, waarom ~JEUPOORT die handeling al mede voerde. De lIeer VA~ KAMPElf eclll(>I' 2) twijfelt el' aan of' zulks wel het, geval gewee~ L is, 'Wij meenen te mogen aanmerken, dat die handeling, ofschoon niet gelleel zonder staatkullllige oogmerken gevoerd, wel degelijk ook om de genoemde reden kan plaaLs gehad hebben, Ilaar OJIS reeds boven gehleken i:;, hoc veel ijver lfIEUPOORT voor de belangen del' protestantsehc God"dienst ten tOOIl :spreidde, Uit het voorgaande is op te merken, daL ~lImpOO.R'r als yoorstandel' der stadhouderlooze rerrerinO' dezelfde liin steeds trok met den raado 0 " pensionaris J)E WITT. Geen wonder dan ook,
111
hl. l61) 11 11
/'''I'II/,((,,/'IIII''r
hl :.!,;I)
:.11
dc gevolgen daarvan dceldc. Te Sc/tiedam wcrd hij door het gemeen mishandeld, gevangen genomen en later door den Stadhouder van zijnc ambten ontzet 1); meer vinden wij over deze zaak niet vermeld; hij is verder buiten eenigc betrekking gebleven tot aan zijnen dood, die tc ' 8 Hage voorviel op den 2 Mei 1678. MI'. WILLEM NIEUPOORT was gehuwd den 18 Augustus 1'637) met ANNA VAN LOON, dochtcr van HANS VAN LOON en van ANNA RUIJCRHAVER, geboren 23 April 1609; zij overleed na hem den 27 November 1687. Hij heeft bij haar ondcrscheidene kinderen gehad. Het wapen van NIEUpoort bestaat uit ecn veld van azuur, waarop drie Paauwen van zilver j dat van VAN LOON is gedeeld in zilver en goud, boven beladen met twee nlOorenkoppen, onder met drie molenijzers van sabel. 1) WAGENAU, D. XIV, hl. 78. SCJ[ELTEIU.~, Staatku/!dig Nederland, D. II ) hl. 152.
BIJLAG E.
Ondanks alle te Schicdar/t en elders G'cdane naspollJl Gen is het mij niet mogen (lel ukken den j uisten daG' ,an ftlr. WILtEIII NIEUPOORT'S (leboorte, of den naam zijner moeder te weten te komen. llIorr1 iemand daar"an ecnirr narirrl kunnen Ge, en, dlln zal dit den Schrij .. cr de 'lOr Le"ensschel8 aanrrenllam zijn. Toen Mr. wltLEnl NIEUPOORT, na het sluiten zijns huwelijks, ûch bevond in het eollegie "an IlCeren gecommitteerde Raden, werd hij aldaar door den dichter en staatsman JACOB CATS wegens ?ijn huwelijk be(lroet, onder anderen met deze woorden: dk weuseh, dat UEds. malkander tot flc:nteren mogen verslijten!. Zie Bl'icvcn vall DE WITT D. lIl, bI. 16, alwaar NIEUPOOl\T, zulks vermeluenue, dien zelfden wen8eh uitbrenGt aan den raadl,ellsionaris JOHAN DE WITT, bij ijeleGenheid van diens huwelijk. ~rr. WIttEM NIBUPOOl\T had b\i A 'NA ,- ,\;"\ LOON de "01 -
:J('udc kinderen. (I.
WltLEM
,Ic Bl'icvclt
NIEUPOOl\T.
'tlll
dezcu wo,dt gesprokcn in
lIl, bI. 507 en 512; rn knmt ook vooc hij WAGE~AAH ) Illr/C,.t, Historie , D. X\' ( ) hl 4-H , [) \\11 . hl. 289 ril Il. \ "lIl. hl. 128. Hi.i "('Itl h - S,./p'('r/om üf'hoJf'1l Pil ItlIIIllO\r"1flr 111 de rq~'fn IXU'
DE \VnJ' ,
[J .
dOIl ;!~ Jl.,11 1 166,) ll' nl/'II lil 'UIII/llI/dijen docuu, helzelfde jaar ccd ,'oor den lIooGclI Raad in het llOf van 1lolland. llij was de oudsle zoon ,'nu ~Ir. WILL~lI ~'dLUPOORT, en orcrleed ongehuwd. b. JOll~:-;,,"ES NIEUPOORT, Rnad cn Rentmeester-Generaal ,"n de Grafdijke Domeinen "an Yoord-IIolland. Deze huw,le den 17 September 1669 met ~1.~RIA 'All LOOIV, zijue nicht, dochter vnn WILLE!! Y\:I LOON, de broeder van ANNA, en "au .1!AIIG.~I1ETJ[A BAS, Ilaars vaders tweede nouw. nrAR!A, wetluwe Geworden zijnde, hertrouwde met !IATTIIEUS Y.UCKENBURG, pensionari. ,'an llaarlcm. Zij overleed in 1709 zonder kinder"n na te lat"n. Zie ,Ic Genealogie nu 'l:'l LOO~ hij "ERWLRD~, Adelijk H Cl.
pe/lbocl.·. c. A.\\.l NIEUI'OOI\T. Gehorell 4 lleccmb"T H148,
Zij huwde met AREND VINCK of YlN"-, A
d. 1hARTEN of MA RTIJN NIEUPOORT, Kapitein o,'er eene compaGnie seheeps.oldaten, werd op den 13 llIaart 1671 door de Staten van lIollalld benoemd tot Kapitein over cene compagme Gardes en deed als zoodaniG eed den 19 lUaart daaraanvolffende. D1ijkens het register \'an d~ hezettinG van 's lands milillC, was hij ten jare 1670 in fl'arnizoen te Schiedam, dienende ond,'r het rerrement JValenburg ter reparlitie "an llolland, lil 1671 te 1/ulst onder het l'eGement BeUltillollt tcr reparlilie van IIollal/d. nen 6 April 1672 werd palent Gedepccl,,'cl'fl 'OOI' d~ eOOlpagnie "an MA~nTEN NIEUPOORT om Ic trekken llll Bergelt ol' Zoom naar /l[(f{lslr':chl Hij werd In WH dood:;o "il'hfljrH (lll( h "Ü ",' h.(' f" I'f,f'llllf.J 1<0 011 oIlJH'I"lId
II~I wa . . Gl'huwd met )1.\.1ll.\. I.IIL' l) CII belde! pOlllcttrll dool' den ,'crdienstclijken N. ~lHS in 1673 Geschilderd, berusten Ihans bij Jonkheer nlr. J. T. 11. NEDERMEIJEI\, RiddCl' l' AN ROSENl'lIAL te A1'Ilhel,., in wiens bezit zij met de na[[elatene papieren van de NIEUPOORTS, na het overlijden van zijnen oom, den Heer B. T. NEDERnIEIJt:I\ (lOSelI , Oud-Bur(iemeester to CuleJiborg, zijn oyeraerraan. DL\ \l\TE~ NIEUPOORT had twee kinderen. 1. ANNA MARIA van wel ke ons niets bekend is, CII 2, WILI.EJl IIE~DI\lK N!EUI'OORT. Deze, geboreIl te 's G/'({· veI/lil/ge, promoveerde te Leiden den 3 AU(iusluS 160-1 op eene disscrtalie »de Plltl'icL potestate. lil 1712 Gaf hij te Utrecht, ulwuar hij als privaal persoon jonge li,,den onderwees, in het lalijn in het licht « ve1'lilll1'ill/J etu. de gowoonten dor oude RomeinelI ,l) nlcn zie ,"er
SCCl'Clans) die ûch ahllcdc i' Il::lil OOnl sclu'ÜfL; )jog ,mdt lIIen onder het Ideinzcgel, lJoven aan dien hrief gesteld, de handteekenin(l van COR. NIEuPOORT 163631t5' denkelijk .Jezelfde als CORNELIS NlwrooRT, die voorkomt op de lijst del' rentmeesters en seerel.arissel1 van Schieland in 1646 en in 1658 als lOod.niG venullaen werd. Zie VAN I.EEUWEN Bata'l'. lllllstl'lIta, bI. 1516. ''Velliat was deze CORNEf,lS een broeder Van ilIr. WILf,E!II NIEurooRT, den Amllllssadeur, gelijk de hoven(;enocmde Schout, WIttE!II NIEUI'OORT, zijn nder en hij zelf de Secretaris zal (leweest '.!in. Deze hrief, ,tlsmede het stuk, "'aarnaar het hier medeaedeelde fac·simile van lIlr. WIUBJl NIEUPOORT'S handtcckellin(;, gesteld in zijlIe "waliteit als Haad en Rentmeester
JonJd,eer NEDERMEI.1EI\ Ridder VAN RQSENTIIU Jliervoren (l'enoemd,
\c:\'\ DER IlEEKE als VOO1'7.lltl'l' ('n [}ccol1lrnsirrnccJ'll floor N. UUIJ~GIl als griffier; ,211, hel cl'cdentinal wrGcm; rle henoeminG van Y~N BEYElININGlI, NIEUI'OORT en JO~GE STA.L) mel opcnlatin{j vall de ]H:nocminrr "au y ,\~ ln: l'EUl\!!:, (l'cclagtcckcnd 19 Fchl'ullrij 1654, gcleekel1d door J. D(~ nlAUREGNAULT, VoorziLlel' en SI'J\ONSSEN als Griffier, ,.ijnde clit SLllk in dc J!'ransche tilal; 30. eene aete \'all de SlaLel1Generaal op perrrament en in cle Latijnsche taal in dato 1 Juuij 1658, lJenlLterule huitenGewone volmagt op w, NlEUrOOR" als gewoon amlJassadcur nm den slaal hij OLIVIEn JO\N
CIWlt\VEL) tot het Hluitcn van ccn tractaat ter bevordcrint~
van de veiligllcid \'an handel en scheepvaart in de Oost'.ee. llij dil stuk worden aan NIEUI'OOl\l' delelf,le I,waliteiten hier te lande als in 1652 toeGekend, maal' hij uaarellboven nog (;enoemd Hoofd·lngeland "an Del/land, ook Lid van de Staten van Jloll"ud en Wcstfricsla'lld, en is dit sLuk geteekend door J. nU\S1' VAN YOORIlOU1' als ,'oorziltcr cn N. nU\Scu rrrifficl'; 40. cenc dito acte nlll 21 Scp!. 1658, almede in de Latijnsehe taal, dienende tot continuaLie van vermelde volmagt, doch nu hij l\lCHAlIll cnoMwEL, die na den dood zijns varlers Protector was ueworden, geteckend J, SClIunENDUlIClI Voorzitter, N. HUtSen Griffier. Het meest helanrrrijke onder de voorhanden zijnde pa]lieren is het VOJ'baal der 11/issic naa?' Engeland, deels door ,IN BEVERNINGI1 alleen, maar later ook door NIEUFOOR1' eu dus gezamenlijk (;ebouden, hetwelk, alhoewel in druk Hit[;eljeven, alhier in originali bestaat, hlijkens, onde,. anderen, uiL de op onde,.sc1.eidene plaaLsen voo,.komende ('i([cnhandige ouderLeckening door V.'N DEVERNINGII; hicrhü llchoort ook nor; ern Copio B1'im)enboek, maar vooral CCl! 1litGehreid DagboeIc, (;ellCcl eiIJenhandiG door den Amhas""IrIlr NIEurOORT gèsehreven, helwelk allerhelallfpijbl ,;111 ,"I,01l,1 schijnl (r ',\in, als l.cL geherle lij,hak van
::() I~JII ,«"hlijl 111 L'n-j('laud ,ti, 1L•. 111 l'lI \lIIhass.lJrul 1)1'\:11 tl'lult'
1[('1 h
1(' "CJI!H'IU'II, mllal
ook
1(.
\C'lwQchLl'Jl!
rlnl
.Ir t<"g('Jl\\ uonllu,c bc~iu('l vau l'cn ('n and('r wel cenig llut":~ aebruik ,oor
1111
EIl~IG
OORn
\ \\
\'RlJIIEID, GELI.J1H1ÉID EN nnOIlDEnSCIiAP
t w rust,
0
stil cu rcnzo.nm oord,
Wordt door :leen aardsche zora verstoord; l'iccn) uw verblijven zijn heveiliGrl) Ze zijn del" vrede toegehcili(ld, AI wie men u tel ruste hraGt Zij sluimren kalm) zij slapelt zacht; Zij wonen vreedzaam bij dkaltder; En uiels benijdt Incr de ecn rlen anrler. Hier is men allclI lotgemeen , Eli ieder met zijn lot tc ncë" ~lelt keilt hier heerschzucbt noch verdrukken r Geen vleijrrij noch schaamtloos Imkkcn! Uet (loud vClspreiclt I,ier gl ans Hoch aloe"; IfICr heeft de helnuchl uiiGewoed ; ],,, ranG en titelS zijn vervallen 1lrn geeft hier sicclils één naam aan allen' Hier IS loor dwaa.JlCirl, wijshclll) J.uml, ""1 Irlfrl .. f('::1 ti .. .,dfrl .. nnll,l'
J)r stl!ollllln'itl k.m lltcr niet meer prijh.(,11 1)",,, all n aan rll",:.r r,cl~jl,rn. lIirr lcut de HlrSt z\in konin{lsstaf, 11 ier werpt de slaaf zijn boeijen af, llicr gohen praeht- noch purperkleeden , G,-en lompen del,hn hier de leden, En wuar men 't meest naar Jlccft rretracht Daaraan wordt hier niet meer gedacht. lIier Î. {lcen doel, hier i. {leen streven,
V.\N
nt,!I
Hier is IT('('n wrr]\'luinIT, hier ITrcn leven, llier is (rOOn dar" hier hoorseht de nacht, 11 icr hc"ft de men.ch zijn loop yolbraut,
BR .... VEN lU .... N.
In tol d{,il rouwirr jOJlrr~t('n mor{fcn, 1lI ij ft allel lol hij God ycrbornen. J.
nelnl.R.
1"46.
' t Lied van den brave roert en treft I\ls klol'(1elui en or(1eltoon, Wien cd'le moed de tiel ,'erheft, Geen Goud, een zanG is hem ten loon. Goddank! dat ik zinrren en jubelen kan rot eer on tot lof van den edelen man' De droeve dooiwind kwam van 't zuid' En snoof ,Ioor Romc's zwoele lucht; De wolken vloaen voor Ilem uit, Gelijk de kudde een wolf ontvluGt; IJ ij reerr,le de velden en kraakte de korst \ all lIlOr1'OIi en ~tr()OIllOIi ,loM
;;1
n(·
"111('('11\\
"illlUlt
, .. til
de hr1Ut'l1 al
Eu duizend walCl'S storttell 11('1:1'; Een zce wies t 'Yczcnd" l Lell arar He hccl"stroom 7.n:nl ol Itlrrt en IIH'(, I HooG rolden rle Hulvcn op 'L vlaJ< >an haar h"a" Eu rollende l'otsen
\':\11
ijs ynerelen
?e anll.
Een 7.warr bruIT ,'.Ul hechten steell, Dool' boo:; en pijler sLerk [lestut , I,ag ol'er 't hreede watcr he(:n En op het muiden stond een hul. naai \\oonde de tolman met \Touwen met I,intl. 0, "achtcr' ,-luUt hellrn t'H rrd u {jCt" ind ' Zlj dreunde mrt een tlor (:(·krak. .En loeijend hllliden sLorm en baar. De tol man wron:; zich uoor hct dak En slaanlc rond in 'L woest {fc"aar.
J1armhal'Liffe hemel! zie neêr op mijn lot! Verloren! yerloren! "ic redt mij ~ 0, God! De schot.ell knalden .cl.ot op schot; Aan beitie de oew,.., hier en daar, Gepranffd , ffespleten en Geknot, Verzonk en booffwe,.k cn pil nar : lle bevende tolmnn, 7.ijn vrOllW ~n zijn kint! Zlj huilden nOlf luicler clan ffolven rn ,\ in,l. De schotsen roltlen i sloot op stool Viel ,lav'rend ne{!r op eiken steen En berslcnd en verbrokk 'lend schoot AI ,lc een na dc andre pijler h~"n; Uet miduen cles bouwyals \'er:;aat ook "clel.,., Uanll}larhgC' lU'nwl' rrrn:ul{·' !1f'llj r
HooG 0l' ,lclI VCHCII oever SLUI,,1 Een Lal van I
:,(; » l1a11ol,' lf"l1ol,' ll11't. !/loell {:ew"arr d I ZOO 1;1'1' ,lr nrllaf, dl'lI IJlijM omhoog. \V cl hoorde 'I elk, ",aar elk vCl'snuffel. En niemand, die tCI' hul pc ,looIT_
Ut.! Jlootlkrccl des wachters, van ,rouw ('n
Vàn
»lhCI P' nep de (~l'llaf. »lI1ÜIl w.:tkk',(, "lilJd ~
kiul1
1,1011" vl'uehlloos in 'l loeijell vlln llol"en en "ind. ~I"al' .ic, ecu bocl , in uroven pij En {frol' van bOllW en vun Gelaat) j
/fijlloorde dell (lraaf el1 HrnaUl, wat hij sprak.
Eli "'0 het (levu.l', "aal' de tolm"" in slah. En koen,
in den naUl(> Gotll'l, eelde ill ('CH yjsschcJ's~chtlit En yoerde fluks, trots rroJf CII seLots
SIJJ'Olll}
mnal
dc
En koll, ell storm, het ",anrrstllk uil.
JÎiaar, helllel Te klein
I 0,
VOor
wec! hel netal "'a" tc Groot.
hen allen te
1.amen
zijn hout r
En dricmaal steventle bij 'lijn kaan, Trols 't wo':n ,''" kolk en storD! CII baal', Ell driemaal kwam Ilij veili(l aan En redde ze allen van 'I {levaar.
Jlij loog met den laal~Lcll ter naauwcrnood heén "l laatste aedeelte der brua s(orllc ineen.
or
Wir is de brave? wie loch? wir i' Spreek op, verko,,,l l,et luie!, mijn lied! De bouwman waande 't lijf) muar zie! Deed hij het om de aoudJleurs niel r
bad I'cm dc rrraaf ni('1 [jrlol{[ dool' zijll lJad Ilij dali ,.(jn I~H'II '"CI \(·il ",(.1 gc'I""lo
"'lilt
Van hem, die da~l' slond in den schamelen kirl. »)llIijn leven is llict. vcil ,'oor goud:
Kwam araeloos deB J(1'jl1~r nubÜ Van uie daal sloHuen zond"r raacl
i~ 110 prijs! lIC'('111 IIlIlI' 7.ircll1l1l I" Dij God! de araaf was goed gezind .En edel sloeIT 1.Un harl) ,'oor'waal'! 1\1aar reiner (')1 edeler wns nOIT de 'I,iel
lIirr
srllal ,
'k Bcn arm, maal' heb loch daaG'lijkseh b1'ooll. Uw acld zij hun, die nat en kOlH! Daal' slaan, vnn have en {loed ontbloot." ))us sprak hij nIet roerende stem en !lehaar En wench!e lijn schreden en ijlde van c!ilár. ' t l.ied "all flcn hrave I'ocl'l CH treft, Ah klokgelui en oq;cJlOOJl, Wiell '1lI1k een moecl de ',;el verhefl, Geen I)'oud, ecn zanG is heOl lell loon. Goddank' dat ik ûnrren en julJClen kun, TOl eeuwigen lof van dell edelen UHII\' 1'1((1/
hel jloogduilsch I'(tl/
nli nc: ElI .
l'
Ic HOlt\\', ,ühooultelll! ueCII, "I' II uiet veel) Gij zijt het on[lewisse deel Yall 't 'OoIT veel onacwisser leven; Wat (\'root [le\lCn{!t Ge in n bevatt'
De tijd doet u eens 'leker sneven) Op welk een prijs men u ook sel,att' . nraar 'k woet een bloem van heter duur, Van meerder kracht en levensvuur , Gel,lant in ffocde en voedzame aarde, Besproeid door 't allerzniverst vocht, Een bloem die duurzaam is van waarde, ]lIaur toch, helaas' zoo schaars [lezocll t.
Ja, bloem der liefde ! [lij alleen, Gij bloeit, sC)lOon ulles hier bene"n ])001' \VishnG her- ell del' mooll slinGeren: U plukt der maaGden ?,achte hand Zoo wel als 's (jl'ijsullnls stramme vingeren, Gij houdt voor beiden dlLUrzaam stand. De bloem der schoonheid duurt maar kOlt , Ze is ras verwelkt cn staat verdord En laat heul' lieve blaadjes vallen: Zij bloeit, ~ij kwijnt, tij ~inkt ter neêr, En kortlings nog de vreugd van allen, Herkent men nu heul' plaats niet meer.
Uw schoon verschiet niet noch verkleurl ) Uw bladen zijn steeds opg'cheurd, Gij spreidt om ons de zoetste [leuren; Gij zijt de balsem voor ons hart) lIoe diep gewond het ook moo{! treuren: Gij wischt de traan; (\'ij heelt de smart.
Waarom ontvliedt Gij toch zoo snel, Wij voelen, schoonhoid, ons zoo wel) Als Gij ons vriendlijk wilt verzeilen: Als Gij ons levenspad versiorr.
0) Plant die hloem) maar plant haar ras; lIier komt [leen jaarGetij te pas; Zij bloeit door alle tijden henen;
Dan kan ons 't hart van vreUGde zwelleII, Daar alles lach' en vrolijk tiert.
'tHtr
Zij ziet niet om naar praal noch pracht ) wil heut schoon aan ieder leellen,
1)le haar naar IHlanlc kweekt CII achl.
JO o lIavenier
I
bewnat die plant
En koester haal' met nijvre halld , Laat zij uw dubbie zor(;en wekken . Zij is (;edaald uit hoo{l"er spheer : Een engel kwam ze aan u ontdekken 0, Geef haar eens ,len hemel weêr
DE I
J . LEGIlNER.
VORS'"
!8;i4.
G RSC Tl !EDSCIlRTJVER.
E cn Lekel "Ol sl (1001 roeJllwChl aani}'edrevcJl , 1':n vreëzend dat zijn naam met hem mogt grafwaarts (;aan , V ctlan(;de vo(\r zijn dood zijn groOl.e daitn beschreven . En ffaf dien cedlen wens eh een hoofiinff te verstaan. nees zoekt een schrander brein , en de uitkomst mOGt niet falen Een man als Robertson, maar arm en zonder brood , noet hij met zoet ffcvlci van zijne vliering dalen , Daar hij hem uitkomst bicdt in zijnen banG en nood . Hij voert hem straks naar ' t hof vraaGt onverwijld gehoor , En stelt met deze taal hem aan zijn Hoogheid VOOr : »Dees man mijn Prins! zal wis de onstel'fiijkllcid u Geven »Als gij sl eeh ts LOr!}'en will rlat Jlij ka n blij ven le n n .'
12
-t)l.~
llij Iwee der hllJ)jers van Sehie,!alll was eens een twi.l gerezen , Wiens uitzigt toel. het fraaist mO(jt wezen; - Zij meenden van hun llUis.- De con woonde op de naven En de ander op de Sehie. liet waren beide raven Vall zwart- en I"elijkheid. JJe ecn ha,l een oo(j verlorcn , nat door de pokken in zijn jen(jd was uitgezworen, En de andere zag: scl.eel. Zij draGen hn Geschil Een derden yoor, of hij 't voor hen heslechten wil. ne man is Uuks gereed: »Ik mag-zoo sprak hij -'t niet verhloemen , )\Gij })ridc hebt ) lH\'U 'I, m('('n. np 't lIItz.i,~t niet tr rocm('Il.'
Een jonge weduwe ontvlIlg 11) haren rouw , 't nezoek van een nahuurge nouw ,
Bij hel wi.s 'Iend levenslot,
Die Dlet een woordenvloed haar droef ll'cmis beklaagde , En haar te troosten zocht: - maar ongelukkig slaagele »Och! sprak de droeve weeuw, wil vrij dat troosten latelI Neen! vrOuwell troost kan mij niet haten! "
s.
HET AJ,RUM
Kan ons Troost Jammer, Vaak als In het
vriendschap groot genot : en vreugde geven. dat tic naam van vricnd llUiehlend masker dient , da.glijks leven.
'i. Heeft men soms wa t Geld of goed , Vrienden kali m' in overvlocd Aan zijn diseh ontvanGen; Maar) 't is meestal omgekeel'd Als m' in tCllonspoccl vcr kc cri: ·1 Dorrljf' wOflll \'crhanr,rn f
'ccm u
. \IlIlC!
dus
111
,\(:111:
hics u immer, {l0ed doordach t, V l'icndcn en vriendinnen; Die u loonen, dut of de aard
Roo.cn ", of distels baart Ze
II
allijd beminnen.
Lieve 1 volG uws vaders raad;
En rrij zult u wis niet kwaad nij dien raad rrevoelen: Hij, wie roemt in uw beûl,
En Gods .e3·el1 voor lInel
11W
\l bidt, llril hedorlcn.
D.
»l\iet steeds is de liefde hestelltlia van Ulltll', " 'fOLLENS in één 7.ijnCI' schoonste rredichten:
Zinrrt
»Zij hlllsclJt wel somwijlcn ontijdirr haar VUIIT , " Zoo zegt hij met nadruk. - En, moel ik ook zwichtelJ Voor 't puik onzer zan{lers, beroemd als poëet, Hoort, vrienden, wat ik
VUil
liet te[jendecl weel.
Is 'l spreekwoord dan logen, ,lat Jllcl'Li~Illlaal scheC'n IJe waarheid te wezen in al llUl"e trekken? Geen lirfcle, hoe ouel Doli, 'l'()},J'Ocst -
mcnlrrerll
llJeel' zij, nOl} na jaren, ter levenszon st.re1.kCli.
llat \\'il ik bewij7.rn door ' t volITencl ,·crlla.l, rIl hooJ> dJI mijn \oor,Irl 11\'" aa!lIlar-lil brpaal'
·JC »Itfijnhccd nij
"crai~L 11,
ei, slaak
rreroep!
1'e U/{/Sf!IJIl' 'len! un!allgs op I HeholHlburnloonce! Eell drama yerlllon!l, de ba/uilt,> gebcelen
))Gij maakt hier zoo reedions rle rrrootste coujilsic;
V,m SedfI011WOI', wnar een rol "ieilelI deel Aan de eersIc aClrice, die best zich liel meten DIet RACHEL of SftllTHSON; vereenl en bemind J)oor mcnirr' bewondraar en schouwtoonec1 vrind,
"Die dame behoort ,'ectls sînds lan!)' lot den troep; »Gclijlmis bra{lt 7,ekel' u tot die 'illus"ic: »lc is ,veduw, haar man o,rcr]ccu voor ecn jaar ~ ))Onmoo!)'lijk ontwaart aij uw vrouw rlus in hllar,"
nCet' avond weêr sprei(ltle de 'lievling, 1.00 schoon Zoo minlijk, bevalliG', door 't kunstige spelen, Haar (;avcn met G"lans en met luisIer ten toon, En mogt 1,e in vel'llubbelde toejuiching: deelen _ Maar trdIender Scene rlan 't roerendste stuk Viel titans baar te beurt, tot haar arooter aelul"
I
Een rijziG", krijrrshafti(;, verwonderde Illan Rijst op in 't lJal'terre, zoodm hij de schoonc Ziet optreên; hij tuurt, wat hij turen slechts kan, Opdat zijn verwondrinrr zich 7,clve beloone; Tot,lat Ilij; verzekerd van 't gcen hij vermoedt, Een' uitroep, zoo neemd als beteekningvol, rloet. )).~IU"e
vrouw.' 1/Iijfle
ELISE!
waarachtig, ""ij is 't.'
En 't ü'ansche publiek wendt tersland naar Ilem de oorr en , De actrice verneemt dut (lerorp, en zij mist Op eens in haar rol, h00ll'st (;eschokt en beworren; ECI! flaauwte vervangt haar tOO kunstige 1'01, En elk houdt clcn man voor kranhinni!)' of dol. DIaal' wat mell ook inbrarrt, llij bleef bij zijn stuk, Eli liet, door (;een rede zichzeiveIl belezen,
»Zij is hct! 'k hor;:,ie haal' dan 1Ocè/'! wat gcluli!" Zoo roept hij op nicuw - ,,'t kun (;eenc anelt'l'C Tot eindlijk eCII Iloofd,lirceteur in den huk y f'rt;rl,ijnf 1 PH lol lH'nI /irl nit \ "Irr(,l]{l~· o,;pral,:
WC/.CII!"
11"
))/Iertrouwd! mijne ELISE! wat 11w1,tclcnd kmis!" Vervolfft nu de Illan, "het is ""evc"ticn. jC!7'en, ))Dut i/i 'fILet Twijn' ""oon, ,nijne VI'O'WW on mijn huis
)) VOrliet, DIn met hmn naar Westi'!ie te var'en; )) Vóór oonige dagen in 't Vader'land weól', "floor'de ik, tot ./t'ijn' sclwik van 1nijn dier'br'c nicts mccr, .Mijn naam is lIlCIlAIlD, on mijn ga hect SUNLEY, ))'k Begaar haar terstond, zonder uitslel , ta sp,'oke,,; IJ GCIV'is z'ij herlwnt è" haar ""aan èn ook mij; JlLaot aan mijn go luk toch niets langer olttb,'eken." Vcrb.asd was elkeen door het vreemde ,'erhn"l, lllk stelde belang in rlen man door zijn tanl. ])e Jlaauwte verdwijnt cu de dame I )evalli(;e wijs, "Is werklijk mijn echtvriend r 't Is neffentien jaren, IJ ])at hij, dien ik heden IlO!)' hooIT stel op prijs, ))~Iet mij, no!)' 'lOO jeuGdi!)' , aclukkia mOGt paren: "lIne rijk ook in liefrle, wij raakten in nood, »EII Rlfll\l\ll 11 a 111 (lioll,1 hij ril' En~'oIHr],r viool
)dlijll ,,)Illar
(·CliIgC' 'lhUIl
IOl't1
Iwee Juar)
Ham
hij
1l1cê)
rOEsrHAAK
'J mOGt "an mijn zid,vricnd (leen tijdinG" meol' 11001'011;
))'t TIeriGt, dut mij dompelde in rOIlW en in wee)
»\'" us) dat hem een hijffsvriend l,et hart zUff doorhol'ell; ,,'k llel'll'ouwde) ril juist h eden ecu jaar pas aeleên . wrêr) als wcclllw"l'ollw) crnzaam daarheen.) )) 'r 1'('('U lk
AAi'
Wie schetst de ,cl'J'llkkiIlG) het dankbaar U·evoe!. 0]1 eens in 't hezit zijner waarde? Geeu schouwhurahezoeker hleef roerloos of koel nU 't heil) dat het lot hem zoo zeG"enrijk haarde; Geen drama) hoe klJlistifi YNvaardigd, r,espeeld) lieert ooit me('f de lid r]eT aanschouwTcn aestreelrl.
))EN
Be. echtvriends)
'Vel'd immer het slreckwoOld bewaarheid) 't was hiel : Geel, liefde) hoc ouel ook, VCl'rocst. Uaar vermogen, Heeft 't eenmaal rIe harten ontl)'loeid door 1"01' ,icl', I\nn immrl' lerl::oc1ing, YC'rfl:HlIlWJ11IT ffcdoogCll; 1)e ,'o nk. ,lie de IJl 111 erlls ontsteekt in 't I)'emoed, 'Vordt yjam _ die neen fijI] 1,lllsel'f of afnemen doel. J. DE naEEl'.
11<47 .
Y crhicrt ge 11 tonner) Frankrijks koninG"! 0" Grootheid) Glans en praalvcrtooninG?])an waart Gij ,Iwazcr dan een kin u, nal naar een zeepbel arijpt) uie drijvende op den wintl Zijn kinderziel vel'l'llkt; Dan l,cht aij, arme J\Iensch! mI wijsheid kunnen leeren. or " ,ist C'ij, ,lat. ah 't mins t ons 's levens rampspoed ,!ru],t Dat dan het eerst. het lot zich zal verkceren P Ja, Lodewijk Filips, in 't noodlot oPGevoed, Gij wist llOe 'l Jot 7.ich keert Iyan ,'uór- in tcacnsporll'
Eens waaTt uc een kind) onschuldig zeker Gij kendet nOl) Geen' troonvel'hreker, En ,,-ist niet wat uw lot zou ?ijn.
0, nls de Genlis 't hnt! Geweten! Zij J!ad klei '1 En sellUld'loos als gij waart U toen Geleerd een' troon niet h00l)'el' te waarderen, ))an kinderspeelgoed! meer) neen , 111eer is hij nict waard. Zij had gezC[;,I: "RIOOl (jo eens rel)'eren, »tollis, re[jee\' met Gocl! Vertl'ouw de wereld llief ,
) El1
t
lllin ...
1
,.lIJ
,dlc'" {lP
11\\
('Inrll
rijltSHrhif'{/
I"
Tocn {Jij non rOllclzwicl rt in dt'll "fremde, Op beJ'(l' in dal, op dorp in Ileemde, Toen He arm wuart, en het brllkske lJl"ood Een zoete bete u was, waart gij toen min,lcr 9 1'001, ])un toen de koninklijke {jlnns Dicn Gij nu met uw' naam en met uw' Tocm moet boeten, U hulclde? - Is het minder zoet "an 's Hoo{jsten tra",! De starren (jU te slaan, dan 't \Vi'oeten, liet eeuwiG' wroeten in ,Ic staatgzor{j? Kost de I'fIlellt, Die mell in 't zweet bebouwt wel ooit zoo Hel {jczuclll?
WUB 't loon dat rrij moat rnpcn P Een' kroon te (harren om uw slapen;
En ,"vat
En, ndl, nictM meer! 't OIHlanltb'rc yolk Stontl zelfs naur 't lercn 11, en "clte vaak den dolk, 0, laa{j en \VuCt rrehroed! Om, waar het immer kon, uw' adem uit te blnsgehen. }loeh, dank ,Ien Ilemel! uls 't belust was o]l uw bloed , Kwam God beschermende daartussehen,
En d.\ár, waar lIij hewaart, "alt 't sissend lood ter ne~r , l>áur I,ecft de hand Heen kracht; is 't zwaaru ([een rnoordtuiij
" CJ\'lo ck liet vulk , dal 11 ollttl'ooJ1tl c. Dat u lJlet zulk een ' ondank 10on,Ie f
Neen, vloek het niet! llcwaar uw ziel: God hief Zijn' schepter 0Jl, en ' . éér die neuerviel, W uart Gij (feen KoninG meer! Hij, die 't lIeel.l Gebiedt, kan vorsten ouk onttroonen, Jln aurd.c1le koninGen, Gehuld in Glans en cel', Zijn in Zijn oOG .Iechts mcnscltellzonell; . Slechts stofjes in 't Ueelal, waurllle" de stonn"'lllu .peelt, Die slechts bestauIl , tot dat ze in (lrondstof zijn venlechl.
Ach , arme Konin{l ! ach rle kreten Eens voll,., hoc wijd ook uil.llellleten, Hoe vleijend ook, zij 7.ijn niet veel! Vertrouwdet Ge eens daarop? - Kun Filips dan 't rondeel , Dut op een' 7.andhoop staat., J}cn woestcn aanval van een' snoouen vijand tarten? In asch IilJt, Vorst, uw Iroon! verscheurd uw rijksijewaad , Uw staats{jchollW verdeeld in ]larten ! Waar gij den tijdIJeest eens, met moed, bellt Getrotseerd, 'V eet straks het volk niet meer, dat !lij 't he],t Ilerc{jeerd .
meer!
En 't volk had toch nw' val {jezworen ! _ ])aar doet zich 't Anathema hoorcn! ])e wereld schokt cr vnn! Gecn stOrm Outnam , der bloemwar"n,l, haar schoonheid en I'aar' I'orm niet woedender {jewcld! Geen felle hliksemstraal , al dond'rond voortrredrel'cn, Heeft ooit het arij'loos lam wreedaardirrer (fe"cld. Gij, Grijze Vorst , yer([uis.!, verdreycn, Versmaad , ITC'hoonrl
" -on1,
"111
11\\
~
van ' I vO l'<; 11i.ik !i 1:l1nhoek lllt ffC"s chrilp'
Iroull ...
iil " ~ Ja a f
i ll
"
b ::rr .... Ior
" ' lItilJl I.
Mor niet! Wil in uw lot berusten! Op Albion zijn veilae kusten, Zoek daar de cenzaamhei,l uIleen. Daar is een rustiG dal, Gehuld in lief'lijkheên, llou W daar een ned'ri{j llUis, En laat de wereld dan in al bHar dwaasheid woelen. Een afrreleend paleis Ilaalt hij aeen eiGen t' huis, Dat zult Gij dan eerst rerrt (jcvoelen. "ol .. Cincinnatu s na! ]lIet de natuul' , met God ,
"
h rl,·
,llll'
e r)) jHl\'1\l1 ij < ,
rlat
.
.
J,I Ut'l 1 " a ll zill[;rllol .
Han zal!. n~1
Of -nog
Uw
111 (' 1 ;1;1 11
Go{l mei'/' ,raGen ,
hui-; Zijn ' vloek moel draGen ?
Waarom uw vader op 't
SC]lavOl )
Ook reeds vermoord werd als aevreesde patriot? 0, het is meerder zoet,
Ul'ouijlije
In vroomheid tot den Heer te zearren ' t plcGtiG, Amen r Dan dat men reden vmaGt., "an wat Zijn wijsheid doet. Sta, Graaf de Neuil1y, ranG en namen , nIijmoedialijk dan af, "OOI' '1 aeen aeen troon u boot! :
De 7.Ïelrust i. Ojl aarde crn kos tballrdcr kleinood.
nUl
Sebie.lnm ,
Ol'
KOlIT E A.\ NTIIEK EN INGEN VAN VOOR YA LtE l\ I N EN IJL] I)J E STA IL
Of moat a e onsch onelb.lar d, e J, cwaren ' Veraeef die HaaG me 1 uw arijze haren Die leaGen mij het zwijaen op .
(\'EUVOLG .)
Uic oordeele , zie toe 1 uat niet de "Ioek ziju ' kop lIIet scJlCrper oorueel treft; lIet riGten past aan God! -
Gij , die naast /l cm Gezeten ,
Eens rcatspraakt, 0, bedenk, dat niets Aan Zijn rcrrtvnardigheid! ' t Geweten
11
ook olltllefL ,
Zij u uw rigtstoel dan! het zwijGt in 't openbaar , Maar spreekt in de eenzaamheid hewimpeloos en waal.
J 83G. 14 ]l[aal'l, des vDormilhl.rrs lJÎj hc virrcn storm , storlt eene stal IJ uilen de VJaardinnerpoDrt vau den Heel' Viruly, in. In
,,"1\
1 op 2 April viel in de {jemecnle
Straks zal de laatste morGen uarr en :
K e thel en rlus ook wuarse],U"lijk hier, 7 Ncu. dnimefl
Dan zijn zij, die hiel' kroon en draGen , Aan d' armen heelclaar aelijk.
rcrrenwater.
Die .j,ie!' I,et deugdzaamst was , zal in hel lIemelrijk , Dit is ,'an God heloof'} , Eens koning zijn. MOGt rrU dan zulk een kroon onlvanneu DlC u 1 noch factiefieest , noc], razernij, Dleer rooft r _ V uarwel, onttroonde Vorst, uw rruurr en Zijn in des Heeren hant! 1 lIij rifit die wijs en goed ; .Ja diepe wijshei,} is ' t , al w at God s ~ 1maul ,Ioet ' J. roL II
26 Junij werd h et eerste alhier û'eJJouwde freaals chip de Stad S chieda?n lIlet het hr.ste a cvoJfi te "'alel' rrelate .!. 4 No,ember , des ,. oorn.idda!ls teil lien ure , werd de ]Jrander\j in de Botcrstr•• l ZZ.
"Uil
den IIeer L. Knn/,-
I'ort SCz. , uoor brnnt! rrrootelltlecls vernield.
29 NoyemlJ eT, ll el'iu e Z. \V . s torm , welk e des Ilamid tl,,:;, 'au :3 tnt
i " , 111'' lil t ",ka,1I1 lilt l,ct " . Z. " .
;)1 lurnilrn
('11
[pool!' schilde- flan, l'fschridcnc mOlCllti
'('IOC)!
',,,, klr , te "'vijl "clc h ""en Gedeellelijk instortten of vall daken en "c"oorstcellen
werden
beroofd j
IlCt was een
tooncel van nlrrclll ccnc ver" nestinrr.
~8
.Julij , cles miullans tell nim l,v.alr ure werd 1,,' 1
llar!'sel,ip de Eendl'C/[f1 te water gelaten.
22 AU{j1istus, werd Ile 'Weerhaan thans vcr{julu (zUnde in dc laatst verloopcne 60 jarcn slcchts {joel {leverWIl
25 eu 26 lIecember vreessclijke en lanrrdurirre stOrlll
geweest) ol' den. Groo tcn toren {jep!antst.
uil het N, 0 , mct jn(\'tsneeuIV, welke op vele plaatsCll
In SCl,tcmber en vervolrrens werd op Ilen Gronu van tic
,,,\nmerkelijke schade \'eroorzaakte, vooral door de zeltl-
oude lle{jraafp!nats, nabij het WeeslHtis op den Achtcr -
zaamheid van he\'i[iC slormen uit deze winllstreek.
werr, een nieuw Stad. Zickeuhuis {lcbouwd.
In dit jaar werd aan dc buitenhaven naar het Oostcr-
/837.
sehe Hoofd, eenC lJzerrrieterij Gcsticht.
24 l'ebruarij allerl,e\';Gste N. W. storm; slond
leG'en
(le
het waln
1838.
huilen op I'et J[oofd op bijna {lelij,"e
I,oo~tc als bij den alrremeen bekenden vloed \'Un 4 Fc-
bruarij 1825.
17 Januarij, dcs avond. ten 7 Ilre ontstond brand op dc bovem'oorkamer van het huis \'an de n neer Textor
24 Mei, tengevolge van de lanGdurirre lloordewinden
op de markt, welke echter Iloor eeni rre mocdilJe inGeze-
met afwisselende stormen uit die windstreek, stond hel
tenen dadelijk wcrd {lebluscht, hetrrecn bij dcn h arden
{jeboomte nu nOG zonller blad als in den winter.
wint! en strenrre vorst welke deze en dc volrrende maant!
31 Ilito, des avonds ten 7 ure, werden door crlle zware losbarstinG eener laarrhan{lende donderbui, aan de Vijf Sluizen
in
de
nabijheid dezer Stad,
eene jon(\'e
'oortduurden, een {lroot Geluk was.
2 nIa.rt, des II.miu,lar[s werd het IJ. uit de lllliteli haven Gespuid.
19 April, ontvinG' de Heer Genit Verboon Ile benoeminG
dochter {leelood cn ceu knaap verminkt.
12 Juuij, door de thans plaats hebbende aanmerkelijke
lot llroeder der Orde \"an den Nederlandsehen Leeuw, ah
\ erbeterinrr van liet Klokkenspel , het toren-uurwerk moe-
hebbende rredmenlle vijfti(\' jaren als lloofd.Onllerwij7.Cr
tenrle stilstaan, zoo wenl van heden af de rrewonc klok
{\cfunrrecrd en sedert 16 DIanrL 1700 de betrekkin[[ als
da{jclijks ten acht, twaalf, vier en nerren ure {lcluid.
l,oofd-ondel"wij'lCl" in de stnds Armenschool wnarrrenomen:
In deze maand cn \'el"\'ol[[ens "·C1·den llJiksem-alJeiders lauGs
<1e forens
r,r~l(}lel.
"an
cn
l'et Slntlh"j,
de7.er stalls RCGerinG erkcnde elit den 30 Junij door ltet scl,cnken "all ('rn fran i zihrrcn Il, rcl,lntl mrl forpn, sclijk illl;('hJift.
}D .lIllIlJ ~ tiP ... 'Ol)l'lilldd:q;", "'I'rtl lid b.t1'I\srlllp
PI'Ufijlt.\'
(' "'.:lter ljC'latcll.
jO dito, dcs aroll'{, lell aelll lire speelde liet l\.IokI,ell'pel ,,-rdel
'OOI IICI cenl lJa ti" In hN ,oriae ju., hclullITl'VI\c \cl'bcl('l'J1;g aan hctzch"c.
l'i..'f'lJs
o,-U1ITC'fanrrCJ1r
door
hel ttanhl'cnffcn
ran
CCllC
frchccl nieuwc ton of
"l'ecltrommel, door eellell onbehndrn ann deze Stad telJ ljcschenkc aCrrCYClI.
:\n[Jllstus.
Het r('3CTld(~ dC'H' nehcclc )nnand: het hooi
bedierf op cIc ,delell
1U NO\'cmbcr, dc nr'r nÎeuwe. lan gCITotcn ijzer ver,·aartlirr de , wijterplaten ]Irdcn
"non
aan
UCIi
{frooter)
toren) warcn
geplaatst, tcr Ycrl:.lnITin~~ der houwyallirr e
huuten borden in 1766 rremankt.
(J'('J'r'o/g il/
CCII
"o!gel/dr'lI Ja((rgang,)
..... Daze aanteeJ.·eningelt, op Vl'I'ZOC!i ,des Uitgevers dit Jaa!'bocl~jc alhier gaplarrtst, .em·cl/. oorsp"o1Jkl!lijk alleen tot oigf11C heril/I/erillg !INI/(/lIkt, Ct, zijlt yetl'ok/iOn uit cellO ajzolldrJ'lij/w Kolom ü, '''Un WeerkUl/dig Dagboek, ?'an weIl. laa/sle do 3'mniddolda ui/komsten gcd1l1'ol/de vij/r>ntlcilltig ja rel/ , vlln 1817-1842, 1"(11/,
goronden worMn in do Jaal'b(Jc~il'S, op 1ast ?Jan Z, del( Koning uitgcgcl'r/l. Srllirrlam. 28 HN'. ISI:>
J,
\ IN
IlLlk
ijl.
