Scheepsstabiliteit. Wat te doen met poederblussers. Veiligheid: zeeankers

Scheepsstabiliteit Wat te doen met poederblussers Veiligheid: zeeankers W W W. K U S T Z E I L E R S . N L

2012 - 4

breehorn

Nazomeren

40e jaargang, nummer 4, september 2012 De Drietand is het verenigingsblad van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers. Verschijnt 6 keer per jaar. © NVvK

Inhoud

Breehorn bouwt al 25 jaar schepen voor serieuze zeilers. Stevige schepen die erom vragen in actie te zijn en samen met U lange seizoenen te maken. Elegant, maar ook stoer. De eerste Breehorn 48 heeft haar eerste seizoen gevaren. De volgende wordt voorzien van een hefkiel waardoor de diepgang beperkt wordt tot 1.40 m.

pagina

Opening

1

Van de bestuurstafel

2

In memoriam Victor de Blocq van Kuffeler

2

24 uurs

3

Colin Archer Memorial Race

5

Lambertustocht

5

Thuiskomst Pacific Blue

6

Joke - Skye

6

Scheepsstabiliteit, wat hebben wij daarmee?

7

Scheepsstabiliteit, hoe zit dat nu met ons eigen schip?

10

Lief voor water - Stekelig grut

13

Oude brandblussers

14

Duitse grammatica

15

Veiligheidsdag 2012

16

Sluitingstocht naar Amsterdam

16

Man-over-boord oefendagen

17

Weather at Sea met Gerrit Hiemstra

17

Buitenlandse bladen

19

Weercursus

19

Koersvast - Djambo

20

Zeeankers

23

Greetje

26

Ondertussen op de website

26

I

n dit nummer treft u verslagen aan van de Lambertustocht, van de start van de Colin Archer Memorial (CAM) Race en ‘vers van de pers’ een fotoverslag van de 24-uurs. Velen van u zullen mooie en verre tochten hebben gemaakt, maar de reis van de Pacific Blue spreekt zeker tot de verbeelding. Peter Visser voer de Nederlandse wateren weer binnen. In september kunt u zich in Hindeloopen of Dordrecht bekwaWij nodigen u opnieuw uit om uw men in man-over-en-weer-aanmede-Kustzeilers te laten delen in boord oefeningen. Geef u nog snel uw vaarplezier, via de rubriek ‘Mijn op! favoriete’ en wellicht wilt u uw Mocht u deze zomer met (te) laag schip ook wel eens op de voorpawater de Boontjes hebben geprogina zien prijken. Foto’s, bij beerd en daar zijn vastgelopen (zie voorkeur in staand formaat, foto), dan zult u ongetwijfeld nog ADVANCED HOOD & COLLAR GORE-TEX STRETCH LEARN MORE... voldoende afmeting en hoge meer geïnteresseerd zijn geraakt in de Veiligheidsdag met de KNRM, die resolutie (300dpi) zijn welkom. 

All About Details HPX Pro

Kort nieuws

27

Deltableau

28

Nieuwe leden

30

Kustbaken

32

Colofon

32

Agenda september 15 september MOB/MAB oefendag in Hindeloopen

NIEUW!

in het teken staat van het slepen van jachten. De Sluitingstocht brengt ons dit jaar naar het gerenoveerde Scheepvaartmuseum. De discussie over het gebruik van zeeanker of stopzak wordt voortgezet en door Jasper Bruinsma in historisch perspectief gezet. Jan Huisman geeft ons een grondige uiteenzetting over scheepsstabiliteit. Daarnaast onze vaste rubrieken, dit keer aangevuld met een stukje Duitse grammatica.

P e t e r Scho t m an

22 september MOB/MAB oefendag in Dordrecht oktober DUBBLE CUFF-SYSTEM

NEW HPX TECHNOLOGY

6 oktober Sluitingstocht naar Amsterdam 14 oktober Najaarstocht naar de Belgische kust

®

november 3 november Start uitgebreide weercursus in Dordrecht 3 november Veiligheidsdag in IJmuiden

37

41

44

48

goodwin 44

www.breehorn.nl Vosseleane 69 8551 ML Woudsend Telefoon 0514 592233 Fax 0514 591904 e-mail: [email protected]

24 november Weather at Sea met Gerrit Hiemstra in Nijkerk

Kopij voor Drietand 5-2012 uiterlijk op 5 oktober aanleveren bij [email protected] Teksten uitsluitend aanleveren in Word en beeldmateriaal in jpg of PDF met een minimale bestandsgrootte van 500 kB

www.musto.nl

Materiaal voor de website levert u aan bij Joep Dirkx en Jan Kolthof,

25E november V R A N TDSC Wtraining O OinRBiddinghuizen D G E K L E E D G [email protected] AN IS MEER DAN ALLEEN UITERLIJK. September 2012

D E

D R I E TA N D

3

Van de bestuurstafel

Mar go Gon ggrijp – V ic e-v oor zitter

D

e lange hete (?!) zomer is nog niet voorbij en de hondsdagen slaan toe met prachtig zeilweer. Uw bestuur is alle richtingen van het kompas uitgezworven en sommigen van ons hebben medekustzeilers ontmoet. Daar waar wij het allemaal voor doen: ontdekkingen

te water en genietend of mopperend op wat de weer- en windgoden ons brengen. U begrijpt het al. Er is niet vergaderd in deze mooie tijden. Tussen 23 mei en 5 september heeft uw bestuur andere zaken aan het hoofd. Natuurlijk sluipen berichten via internet onze vakantie binnen en wordt er mijmerend nagedacht over het reilen en zeilen van de vereniging. Het bureau zit niet stil. Er gebeurt namelijk wel het een en ander om u een zinderende herfst te bezorgen. Kijk in dit nummer en vooral ook op de nieuwe website naar de cursussen en oefendagen, die de verschillende commissies voor u hebben voorbereid

En op het moment dat ik dit schrijf staat de 24-uurs vrijwel in de startblokken: een groots evenement waar we trots op zijn en waar we velen van u zullen ontmoeten. Laat er net zo enerverend spannend gezeild worden, als we hebben kunnen zien op de Olympische Spelen, waar bijzondere prestaties zijn neergezet. Binnenkort zullen de commissies hun plannen voor het volgend jaar alweer aan het bestuur presenteren, zodat we kunnen bezien hoe we hun plannen in de begroting kunnen inpassen. Wij verwachten u in grote getale te kunnen verwelkomen en de avonturen van deze zomer met u te delen. 

In Memoriam Op 3 juli 2012 is overleden Ir. Victor George de Blocq van Kuffeler. Geboren 5 december 1922, Lid van onze vereniging sinds 1963

van de Koninklijke Deense Jachtclub. Victor won in zijn klasse. Victor was een groot kenner van de tradities in de zeilvaart. Hij organiseerde het admiraalzeilen bij het 25 jarig bestaan van de Kustzeilers en bij de viering van de Victor heeft in de N.V.v.K. in verschillende 70ste verjaardag van Ricus van de Stadt. Op verzoek van de Nederlandse ambasfuncties jarenlang een prominente rol sade in Rusland werd hij ingevlogen voor gespeeld. het admiraalzeilen in St. Petersburg in het Hij was commissaris van de vereniging Peter de Grote jaar 1996, met als admiraal eind 60er begin70er jaren; hij was jarenlang voorzitter van de wedstrijdcom- onze kroonprins. Daan Gunnink, een van de deelnemers destijds, roemt de perfecte missie en meer dan 30 jaar lid van de organisatie. jaarboekcommissie. Victor was een uitmuntende wedstrijdzei- In de Jaarboekcommissie was Victor de rekenmeester voor de jaarprijzen. ler. Hij voerde drie maal de gouden Allen die hem gekend hebben kenschetwimpel, daarnaast maakte hij grote sen hem als een gentleman, altijd tochten. Hij zeilde altijd in schepen van wellevend en bereid zijn kennis met bescheiden afmetingen. Eerst in een anderen te delen. Invicta, later in een Pion, onveranderlijk Zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen met de naam Festina. In 1966 werd hem wensen wij sterkte bij het dragen van dit de Zeepaardbeker toegekend voor een tocht naar de Oslofjord; daar aangekomen verlies. startte hij in een wedstrijd naar Marstrand in Zweden en vandaar naar Kopenhagen. Jasper Bruinsma, Chiel Mariën, Arnold Verkade De wedstrijd werd georganiseerd ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan

D E

D R I E TA N D

September 2012

24 UU RS

Van de bestuurstafel

2

Organiseert de 48e Delta Lloyd 24 Uurs Zeilrace op 24 en 25 augustus 2012 op het IJsselmeer, Markermeer, Noordzee en Waddenzee

Nederlands grootste evenement

  Delta Loyd 24-uurs race 2012

voor kajuitzeiljachten

info: www.deltalloyd24uurszeilrace.nl of telefoon 030-6932079

24-uurs-A4adv-2012.indd 1

02-01-12 11:59

Het evenement vond voor de 48ste keer plaats en het werd gezeild op 25 en 26 augustus. Er waren 621 inschrijvingen, waarvan 559 schepen zijn gestart en waarvan 468 reglementair zijn gefinished De tocht begon op de meeste startplaatsen met weinig tot geen wind. Drijven dus. Zaterdag in de loop van de middag wakkerde de wind aan tot 20-25 knopen uit zuidwestelijke richting. En tijdens de finish werden deelnemers en jury verrast door hevige slagregens! Uitslagen kunt u vinden op de website www.kustzeilers.nl 

September 2012

D E

D R I E TA N D

5

Onbezorgd genieten

Onlangs stond de formule,

Veiligheid gaat boven alles, zowel voor u als uw mede -opvarenden. Naast de betrouwbaarheid van uw schip speelt ook de weerssituatie hierin mee. Met een gerust har t uitvaren of juist blijven liggen. Met Yachtcontrol Meteo heeft u de beschikking tot talloze weerbronnen. Ongeacht uw vaargebied en altijd in de Nederlandse taal.

Bezoek ons: Boot Holland (10-15 feb) HISWA RAI (6 - 11 mrt)

Prachtige start Colin Archer Memorial Race

Zorgeloos navigeren Digitale navigatie is een uitstekend en prettig hulpmiddel naast de papieren kaar t. Eenvoudig en snel positie bepalen, getijden en stromingen nazoeken of door middel van AIS kijken welk schip zich in de buur t bevindt. Met Yachtcontrol Navigatie heeft u een eenvoudig en compleet programma aan boord. Te gebruiken als volledig alternatief of als backup voor de traditionele kaar tplotter.

www.yachtcontrol.nl

www.twitter.com/yachtcontrol

9.50 I 10.10 I 10.20 (NIEUW) I 11.20 I 12.20

NIEUW! WINNER 10.20 Nieuwsgierig? kijk op www.winneryachts.com of maak een afspraak om onze werf te bezoeken. De Winner 10.20 is zeilklaar verkrijgbaar vanaf €124.900,-.

De naam zegt genoeg...

Formule Voorzitter.

Z

aterdag 14 juli vertrekken 72 schepen vanuit Lauwersoog naar het Noorse Larvik voor de 16e editie van de Colin Archer Memorial Race. Het zonnetje schijnt en de wind is W 3 Bft. Dat betekent kruisen in het Westgat. Het levert een prachtig schouwspel op voor de uitzwaaiers.

Er doen 11 kustzeilers mee. Onder hen Adriaan ter Velde met de Wijzevalk, een aluminium 2-master. Samen met zijn zoon Theun vaart hij deze voor hen ‘tocht met wedstrijd element’ voor de derde keer. Na 70 uur komen zij aan in Larvik. In de IRC klasse is kustzeiler Gerard Feenema met de Jacky X.de winnaar in een kleine 44 uur. 

Lambertustocht W i lle m van Bo rk

D

e Lambertustocht op 27 en 28 mei werd gevaren door 15 boten. Door een kleine tegenslag werd er een boot omgeruild en een boot deed incognito mee. Een uitgebreid verslag vindt u op de website. Hier alleen een samenvatting. De Lambertustocht werd dit jaar voor het eerst samen met de KMJC georganiseerd. Dat resulteerde helaas nog niet in deelnemende boten vanuit de KMJC, maar het bestuur gaf aan dat dat gebruikelijk is met nieuwe evenementen. Volgend jaar zullen er zeker deelnemers zijn. We hebben dit jaar voor het eerst een

competitie-element aangebracht. Geen wedstrijd, gewoon competitie. De wind liet ons een beetje in de steek, zodat er toch nog wel wat motormijlen zijn gevaren. Vier boten bleken alles op zeil te hebben volbracht. Uiteraard zijn die bij het bepalen van de zeilende performance in het voordeel. Van die vier bleek René Paardenkoper met de Oranjebitter de beste zeilperformance neergezet te hebben.

bleek niet geheel duidelijk te zijn en er moet een vaarwijzer komen om te voorkomen dat deelnemers eigen routes gaan varen. Dat laatste kan soms gevolgen hebben en dat willen we volgend jaar voorkomen. (Zie foto Blacq-out) Al met al kijken we terug op een leuke Lambertustocht waar de deelnemers en de organisatie van genoten hebben. Het weer zat mee, het tij lag goed en iedereen was enthousiast. Voor herhaling vatbaar. 

De tocht werd zondagavond afgerond met een werkelijk fantastisch Indonesisch buffet in het restaurant van de KMJC. Terugkijkend zat er een aantal elementen in deze Lambertustocht, die de moeite waard zijn om te evalueren. Het palaver September 2012

D E

D R I E TA N D

6

Feestelijke thuiskomst Pacific Blue

7

Scheepsstabiliteit, wat hebben wij daarmee?

Ben Hoe ke nd ijk

We hebben allemaal in de pers gelezen over het ongeluk bij de Lorelei met de tanker Waldhof. Op de Schelde is vorig jaar een bijna-ongeluk met een vergelijkbare tanker, de Calendula 12, gebeurd. Inmiddels is bij het onderzoek naar het omslaan van de Waldhof komen vast te staan dat de oorzaak was: een onvoldoende stabiliteit van de schepen. In het weekblad ‘Schuttevaer’ werd al gesuggereerd dat de kennis van de stabiliteitsleer onder schippers wellicht onvoldoende is.

H

et was feest in de haven van w.s.v. Bruynzeel in Zaandam op zaterdag 28 juli met veertig mensen en vijf gepavoiseerde Kustzeilers-jachten, die de thuiskomst van Paula Bouwman-v.d. Horst en Peter Visser met hun Breehorn 44 kwamen vieren. Vanuit dezelfde jachthaven vertrokken ze in 2006, zeilden rond Zuid-Amerika, de Hoorn (met een uitstapje naar Antarctica met de Europa), het Panamakanaal en via de Azoren weer terug. Een geweldige prestatie. Toen het jacht, waaraan je de 25.000 mijl kon aflezen, uit Zijkanaal C kwam, werd het omringd door een escorte van jachten met vlaggen en toeters. Op de steiger van de marina stond een kleine menigte met borden en spandoeken (‘Welkom Opa’); er klonken scheepstoeters; en er werden rode

fakkels en rooksignalen afgestoken, zodat de Pacific Blue in een mist de steiger naderde. De lijnen werden vastgemaakt en het zoenen kon beginnen. De dochters van Peter en Paula hadden een mooie receptie georganiseerd in het clubschip. Peter vertelde daar dat alles goed was gegaan met het schip, zijn gezondheid (hij leed aan een virus in zijn gehoororgaan) en hun relatie (“Je kunt niet verder weglopen dan de mast…”). Paula zei dat ze kippenvel kreeg van alle liefde en goede woorden die over hen werden uitgestort. De boot moet nu door de kanalen van Overijssel naar Meppel gebracht worden om dicht bij huis het schip leeg te halen. Groter contrast met de oceaan is bijna niet mogelijk. 

skye de wolken lijken met de zee verweven

met lage wolken er omheen gedreven

het verre eiland vormt een donker silouet

de rotsen glanzend en in zilverwit gezet Joke

D E

D R I E TA N D

September 2012

Ons eigen boot(je) heeft een bepaalde rompvorm, zoals een rondspant, een multiknikspant, een zeilboot met kiel, of misschien wel een rechthoekige bak. Die laatste vorm nemen we even als voorbeeld bij het bekijken van het principe van scheepsstabiliteit. Als een schip in het water ligt hebben we dat liefst rechtop. Toch zijn er allerlei krachten op het schip, die het uit die rechtopstand willen drukken. De vraag is dan welke weerstand het schip biedt tegen het scheefvallen. Die weerstand noemen we de stabiliteit. Stabiliteit kan komen door de vorm die het onderwaterschip heeft (vormstabiliteit) en door de gewichtsverdeling van alles aan boord (gewichtstabiliteit). Een met erts onder in het ruim afgeladen schip heeft een grote gewichtstabiliteit, terwijl een breed schip met een geringe diepgang een grote vormstabiliteit heeft. Uiteraard is de uiteindelijke stabiliteit een combinatie van de twee.

Jan Hui sm an

DEEL 1 ongevaarlijk! Het doel is bij de belading uiteindelijk voldoende stabiliteit te behouden bij een niet te stijf en niet te rank schip, een hele puzzel voor de stuurman. Het schip verplaatst een hoeveelheid water die een opwaartse kracht F uitoefent. Deze kracht is voor te stellen door een pijl vanuit het drukkingspunt; dat is het zwaartepunt van het door het schip verplaatste water. De krachten G en F zijn bij een schip dat rechtop in stil water ligt gelijk en tegengesteld gericht. Beide krachten grijpen aan in de hartlijn, het midden van de breedte van het schip. In figuur 1a zijn beide krachten getekend, ze liggen in elkaars verlengde. Als nu het schip door de wind of door een golf uit die rechte stand wordt gebracht, dan blijft het gewicht G op dezelfde plaats aangrijpen (zolang er geen lading of

vloeistof naar de lage kant gaat), maar het ondergedompelde deel van het schip verandert van vorm en daardoor verschuift het drukkingspunt F. Doordat G naar beneden werkt en F naar boven, vormen die twee krachten een koppel (het stabiliteitskoppel) dat het schip weer rechtop duwt; zie de pijl in figuur 1b. Dat is mooi geregeld en bij kleine hellingen gebeurt er dan ook helemaal niets dramatisch: het schip komt na een slingering keurig terug in de rechte stand. (NB: De hellingen zijn in alle figuren voor de duidelijkheid wat overdreven getekend, eigenlijk geldt dit verhaal alleen voor kleine hellingen, waarbij we te maken hebben met de aanvangstabiliteit). Het merkwaardige is nu dat in beide schetsen 1a en 1b het zwaartepunt van het schip boven het drukkingspunt zit. Dit is bij vrijwel alle schepen het geval. Toch heeft het schip stabiliteit door de vorm van het onderwaterschip, vormstabiliteit dus. Zo is het mogelijk dat grote hoog opgebouwde passagiersschepen op zee kunnen en mogen varen; ze hebben voldoende stabiliteit (zo lang ze niet op ijsbergen of rotsen lopen en vollopen met water). Een maat voor de stabiliteit van een schip is de metacentrische hoogte. Dit is de

Nu eerst even de begrippen. Een schip heeft een gewicht G, voor te stellen door een pijl vanuit het zwaartepunt. Dit punt bevindt zich op een hoogte die afhangt van het gewicht van het schip zelf en van de belading. Zit het zwaartepunt laag, dan spreekt men van een stijf schip, dat op zee heftige slingeringen vertoont: het zeegedrag is wreed. Bij een hoger gelegen zwaartepunt spreekt men van een rank schip, dat langzamere slingerbewegingen maakt en daardoor prettiger is om op te varen. Maar een schip dat tè rank is heeft onvoldoende stabiliteit en dat is niet

Fig. 1

Fig. 2

September 2012

D E

D R I E TA N D

Adv Augustenborg2a

03-12-2010

13:41

Pagina 1

Een vaste vaste ligplaats ligplaats in Denemarken? Denemarken?

Egen olf Van St ein C a l l enf el s Aan de Oostzee kust op het eiland Als, voorbij de grens van Duitsland, tussen Sonderborg en Dyvig naar SB tot het eind van de Alsfjord, vindt u een heerlijk beschutte jachthaven, vriendelijk en betrouwbaar, in een mooie groene omgeving: Augustenborg Yachthavn van vader en zoon Dahl 55.00 N 09.50 E. 216 ligplaatsen, dus niet te groot, twee restaurants en een klein, knus hotel, watersportwinkel en een onderhoudswerkplaats voor boot en motoren. Moderne bootlift tot 35 ton, drie loodsen, of de wal, voor winterberging. Prospectus op aanvraag. Kom voor bezichtiging zelf eens langs. Het vliegveld van Sonderborg ligt op 10 km afstand. Wij halen u af, ook in het weekend. Maar ook per auto is het slechts 650 km. Desgewenst sturen wij u een routebeschrijving. Of doe deze zomer onze haven eens aan!

Vanaf 2011 is Vanaf 2011 is er er een een nieuwe nieuwe verwarmde m22 verwarmdehal hal van van 1700 1700m voor winterberging in gebruik. voor winterberging in gebruik.

www.augustenborg-yachthavn.dk

Prins Hendrikkade 176 / 50 NL - 1011 TC Amsterdam T: +31 (0)20 427 77 27 E: [email protected] W: www.datema-amsterdam.nl di. t/ m vr. 10:00 – 18:00 uur zat. 10:00 – 17:00 uur

Bij Datema Amsterdam kunt u o.a. terecht voor: Nautische kaarten en -boeken I nstrumenten en veiligheidsmiddelen Reparaties, keuringen etc.

eyor • EMCI Registered Expert (re),

D E

D R I E TA N D

September 2012

afstand tussen punt G in figuur 1c en het verlengde van de pijl F tot aan de scheepshartlijn (punt M). Men noemt deze afstand daarom gewoonlijk de MG. Is de MG voldoende positief (M ligt boven G), dan is er voldoende stabiliteit. Bij een MG van nul is er geen stabiliteit, dus het schip kan zomaar elke stand gaan innemen en bij een negatieve MG (M ligt onder G) is het schip instabiel en zal het bij de geringste externe kracht kapseizen. In figuur 1c wordt een positieve MG getoond; dit schip is dus stabiel.

Fig. 3

Fig. 4

AUGUSTENBORG YACHTHAVN, Langdel AUGUSTENBORG Langdel 6 DK-6440 DK-6440 AUGUSTENBORG tel. +45 +45 74 47 15 62 fax. +45 +45 74 74 47 47 16 16 17 17 [email protected]

9

M arine Business (zoals serviezen en linnengoed) Roosenstein-Wolke nautische kleding bootkussens (exclusieve) nautische cadeaus etc.

De figuren 2a, 2b en 2c tonen respectievelijk een schip met zware lading onder in het ruim (groot positief MG, stabiel, maar wreed zeegedrag); een schip met deklading en lichte lading in het ruim (kleiner positief MG, nog steeds stabiel, maar enigszins rank) en een schip met alleen deklading (negatief MG, instabiel). Het lijkt wel of die enorme veerboten of die luxe cruiseschepen gebouwd zijn volgens plaatje 2c, maar dat is gelukkig niet zo. Door alle zware spullen onder in het schip, waaronder de machines, de brandstof en het drinkwater houden ook die schepen voldoende positief MG, al zijn ze wel eens wat rank. Het gevaar zit hem in het verbruik van brandstof en drinkwater gedurende de reis. Ik heb op schepen gevaren die zo’n 50 ton zware olie per dag verbruikten, plus zo’n 10 ton drinkwater en dat gaat op een oversteek van Japan naar Zuid-Amerika (een week of drie) behoorlijk meetellen. Al die brandstof en dat drinkwater komen uit dubbele bodemtanks. De dubbele bodem van het hele schip bestaat uit tanks van ongeveer een meter hoog. Ze zijn met langs- en dwarsschotten verdeeld in tanks van 300 tot 400 ton per stuk en ze worden tijdens de reis stuk voor stuk leeggepompt. Er verdwijnt dus gewicht uit de onderkant van het schip, waardoor op den duur de stabiliteit van het schip in gevaar komt. De remedie is simpel: pomp elke lege tank direct vol met zeewater; dat voorkomt het probleem. Ik heb in mijn tijd bij de koopvaardij meegemaakt dat bij een door de belading rank schip elke brandstoftank na leegkomen onmiddellijk volgepompt moest worden met zeewater. Zelfs een paar uur voor aankomst in Kaapstad, een haven waar wij gingen bunkeren, moest er nog zeewater in een leeggekomen tank

vanwege de stabiliteit. Al dat zeewater pompten wij er in de haven weer uit, via een olie-water afscheider, een moeizaam en langdurig karwei. Waarom moesten die tanks meteen weer vol water zodra de brandstof er uit was? Wel, als je dat niet meteen doet en wacht tot er weer een tank leeg is en de stabiliteit kritisch wordt, dan ontstaat er een groot gevaar. Stel je hebt een stel dubbele bodemtanks leeggestookt en de stabiliteit wordt slecht. Dan kan het schip ineens scheef gaan liggen en het blijft scheef! Zie figuur 3a. Doordat er gewicht uit de onderkant van het schip verdwenen is, is het zwaartepunt van het schip naar boven gegaan (punt G) en is de MG zeer klein geworden. Als het schip eenmaal scheef ligt, is er vrijwel geen oprichtend koppel meer, dus komt het schip niet meer recht en dat vaart niet comfortabel. Bovendien kan het schip door een golf plotseling de andere kant op gaan hellen en daar weer scheef blijven liggen. Daar moet dus wat aan gedaan worden. Als men besluit alsnog de dubbele-bodemtanks vol met ballastwater te pompen (figuur 3b) om meer stabiliteit te krijgen, komt het schip echt in de problemen! Moderne schepen zijn daardoor met man en muis vergaan. Want wat gebeurt er: tijdens het volpompen van de ballasttanks krijgen we vrije vloeistofoppervlakken (figuur 3c). Zo lang een tank niet helemaal vol of helemaal leeg is kan de vloeistof vrij heen en weer stromen en dat verergert in hoge mate de instabiliteit van het schip. Het water gaat altijd naar de lage kant en daardoor verschuift het zwaartepunt van het schip naar die lage kant. De MG wordt

daardoor kleiner en daarbij gevoegd het feit dat het ballastwater als een stormram heen en weer klotst in de tank(s), kan dit het schip letterlijk het laatste zetje geven. Het is niet altijd de magie van de Bermudadriehoek die moderne schepen ineens laat verdwijnen! Het gevaar van vrije vloeistofoppervlakken mag nooit onderschat worden; denk maar eens aan de ramp met de veerboten Herald of Free Enterprise in 1987 bij Zeebrugge of de Estonia in 1994 op de Oostzee bij Finland. Het rapport van de Raad voor de Scheepvaart over het kapseizen van het moderne containerschip Dongedijk in 2000 is in dit verband het lezen waard. Terug naar die tankers in de binnenvaart. De laatste jaren eisen de oliemaatschappijen dat de tankers, waarmee hun producten worden vervoerd, dubbelwandig zijn. Dit in verband met het voorkomen van olieverontreiniging bij lekvaren. Dus worden nieuwe tankers dubbelwandig uitgevoerd en ook oudere tankers worden omgebouwd van enkelwandig naar dubbelwandig. Bij een ombouw plaatst men een aantal grote tanks in het bestaande schip, zo breed als het hele schip min de beide open ruimtes in de zijden. Men spreekt van ‘centertanks’, dus tanks in het midden van het schip. Er zit geen langsschot in de tanks, ze zijn dus niet langsscheeps in tweeën gedeeld. Om het schip tenminste hetzelfde laadvermogen te geven verlengt men meteen het schip, bijvoorbeeld van 80 naar 100 meter. Er ontstaat zo een relatief lang en smal schip, niet gunstig voor de stabiliteit. Een nieuw gebouwde dubbelwandige tanker wordt in verhouding breder gebouwd en heeft ‘wingtanks’ (tanks in de zijden). Zie de September 2012

D E

D R I E TA N D

10

11 figuren 4a (enkelwandige tanker), 4b (omgebouwd tot dubbelwandig met centertanks) en 4c (nieuw dubbelwandig met wingtanks). Om het omgebouwde schip met de nieuwe, kleinere tanks (4b) nog helemaal te kunnen afladen met lichtere olieproducten moeten de nieuwe tanks hoger zijn dan het oorspronkelijke dek van de tanker. Je ziet dan dat deze schepen een soort kattenrug hebben, ze zijn in het midden hoger dan aan de voor- en achterkant. De hele lading is in die nieuwe, hogere tank een stuk omhoog gekomen, dus het gewicht G grijpt hoger aan. Nog geen echt probleem zou je zeggen, maar wat als de tanks niet helemaal volgeladen zijn? Dit is bij het vervoer van zwaardere vloeibare lading het geval, waardoor we een aantal gigantische vrije vloeistofoppervlakken krijgen, die de stabiliteit desastreus kunnen beïnvloeden. Nog erger wordt het als de schipper ballastwater in de dubbele bodem heeft gepompt; misschien om bij leeg schip voldoende schroefwater te hebben. Als dat water er niet volledig uitgepompt wordt, hebben we nog meer vrije vloeistofoppervlakken en dan kun je het echt schudden. De figuren 5a, b en c tonen dit voor de verschillende types tankers. Schip 5a ligt ‘stabiel scheef’, maar 5b en 5c zijn instabiel! Als deze schepen nu een scherpe bocht moeten maken of ze worden door de stroom sterk opzijgezet, dan komt de tankinhoud met een vaart richting lage kant en hup, je schip ligt om. Dit verschijnsel is het ergst bij tankers met centertanks. De tankerschippers weten dit allemaal als de besten, zullen we hopen en ze kunnen met computerprogramma’s precies de stabiliteit van hun schip uitrekenen. Toch vrees ik dat de recente ongelukken met deze tankers niet de laatste zullen zijn. 

D E

D R I E TA N D

September 2012

Scheepsstabiliteit, hoe zit dat nu met ons eigen schip?

Fig. 2.1

Fig. 2.2

DEEL 2

I

n deel 1 heb ik wat geschreven over de stabiliteit of het gebrek daaraan bij tankers. Iets dichter bij huis is onze eigen boot, die uiteraard ook verondersteld wordt rechtop te blijven, ook in een zeetje of bij sterke wind. In elke jachthaven treft men zeil- en motorjachten aan. Bij het opstappen is het misschien wel eens opgevallen dat het ene schip veel ‘tuiteliger’ is dan het andere. Hoe komt dat? Met een eenvoudig proefje kunnen we een indruk krijgen van de stabiliteit van een rechtop liggend schip, de aanvangstabiliteit. Zie figuur 2.1. Zorg dat er voldoende ruimte zit in de landvasten en stap plotseling op het breedste deel van het schip aan boord. Helt het schip nauwelijks, dan heeft het een grote aanvangstabiliteit. Gaat het bijna ondersteboven, dan is de aanvangstabiliteit gering, het is een tuitelbak. Als je nu aan boord blijft staan, dan helt het schip niet steeds verder, maar het komt weer tot rust, met een beetje helling. De kracht die ervoor zorgt dat het schip weer stabiel ligt is de vormstabiliteit, dat is de vorm van het onderwaterschip, die door de helling van het schip veranderd is. Er is nu aan de ‘lage’ kant meer water verplaatst dan aan de ‘hoge’ kant. Per schip zal de mate van helling ten gevolge van een kantelende kracht, zoals een gewicht aan de zijkant, verschillen. Bij het ontwerp van een jacht moet hier terdege rekening mee worden gehouden.

Het uiteindelijke jacht, met al haar uitrusting, leeftocht en opvarenden, moet rechtop liggen in stil water en ook nog voldoende stabiel zijn. Een hele puzzel, maar daar hoeven wij ons geen zorgen meer over te maken zodra het jacht vaarklaar is. Om de stabiliteit van een schip bij alle hellinghoeken weer te geven, maakt men een stabiliteitkromme. Dat is een grafiek waarin bij een volledige omdraai van het schip (180°) aangegeven wordt of de stabiliteit nog positief is (het schip richt zich weer op) of negatief (het schip draait door). Zo’n stabiliteitkromme kan berekend worden bij het ontwerp van het jacht en hij kan desgewenst gecontroleerd worden met een ‘kantelproef’. Dat laatste wordt bijvoorbeeld gedaan met een nieuw type reddingsboot, die met een tros om het schip en met behulp van een kraan helemaal doorgedraaid wordt. Als tijdens die proef dan ook nog de tegenkracht gemeten wordt, heeft men de berekende stabiliteitkromme in de praktijk gecontroleerd. In mijn vorige artikel heb ik geschreven over de maat van de aanvangstabiliteit. Men gebruikt daarvoor de MG, dat is de afstand op de scheepsmiddellijn tussen de verlengde lijn waarop het gewicht van het schip in het zwaartepunt (naar beneden) kracht uitoefent, en het verlengde van de

lijn waarop het onderwaterschip in het drukkingspunt het schip omhoog duwt. U kunt van uw eigen schip de MG globaal bepalen met een doe-het-zelf methode die ik in De Waterkampioen nr. 2 van 2010 las. Ik geef de methode, enigszins aangepast, hier weer (zie figuur 2.2): We gaan uit van een schip van 10 ton. G = 10000 kg. - Zorg dat het schip goed recht ligt, met 2 personen aan boord, in het midden staand (neem gewichtige personen of desnoods 3). Ik stel het totale gewicht van de personen P op 250 kg. In de schets is dit weergegeven met een blok P. - Bevestig een touwtje van 150 cm met een gewichtje aan het schip op voldoende hoogte. Meet op het touwtje 143 cm af en merk dat punt met een viltstift. - Maak achter het touwtje een schaaltje om de zijdelingse uitslag ter plaatse van het merkteken te kunnen meten en zet een streepje om de loodrechte stand te merken en ook een streepje 5 cm daarnaast. - Loop nu met beide personen langzaam naar een kant en hou het touwtje in de gaten. - Zodra het 143 cm merkpunt op het touwtje precies 5 cm opzij verplaatst is, merkt u de plaats waar de personen (het extra gewicht) staan. Zie P op de schets. - Meet de plaats waar de personen staan ten opzichte van de hartlijn van het schip. Die afstand noemen we A.

Wat u nu gedaan hebt is het schip een helling geven van precies 2°. Zie de schets met een driehoek waarvan het touwtje een zijde van 143 cm vormt, en de korte zijde is 5 cm. De tophoek van deze driehoek is precies 2 graden. Bij een rechthoekige driehoek met zo’n klein tophoekje kunnen we stellen dat de lengte van beide lange zijden vrijwel gelijk is.

Tot zo ver ging het allemaal over de aanvangstabiliteit. Bij grotere hellingen gaat de vormstabiliteit een grote rol spelen. Zie figuur 2.3 op pagina 12, waar uit vijf stabiliteitskrommen blijkt dat de rompvorm van een schip een grote rol speelt bij de stabiliteit.

Door het verplaatsen van de personen is het zwaartepunt van het schip + opvarenden iets uit het midden verschoven, met B cm. Het drukkingspunt is net zo verschoven; het schip ligt immers weer in evenwicht. Het evenwicht wordt gevormd door het extra gewicht P dat het schip scheef doet vallen: kracht maal arm is hier P x A. De tegenwerkende kracht is de totale opdrijvende kracht G + P maal de arm B. Dus: P x A = (G + P) x B. Als we G, P en A kennen is hieruit B te berekenen.

- De donkerblauwe kromme is voor een breed schip, met een hoge aanvangstabiliteit. Als het schip plat gaat (90° helling) is de stabiliteit echter nul. Dit noemt men de kenterhoek. Nog sterker: het schip kan doordraaien en stabiel ondersteboven blijven liggen! Dit geldt voor een catamaran, maar ook voor een fries skûtsje en voor een snelle oceaanracer. We kennen allemaal de beelden van racers die stabiel ondersteboven liggen, eventueel met de bemanning op het vlak, naast de kiel. Bij een relatief breed motorjacht kan een waterdicht afgesloten opbouw dit doordraaien voorkomen.

We zien nu in het midden van het schip een nieuwe driehoek met dezelfde vorm als die met het touwtje. De korte zijde B is in verhouding tot 5 cm, evenals de lange zijde MG in verhouding is tot 143 cm. Dus B : 5 = MG : 143 oftewel MG = B / 5 x 143. Voorbeeld: Schip G = 10000 kg, personen P = 250 kg, afstand na verplaatsing A = 100 cm. B = P x A / (G + P) = 250 x 100 / (10000 + 250) = 2,4 cm. MG = 2,4 / 5 x 143 = 69 cm. Dit is nog acceptabel; men rekent een MG van 50 cm als het minimum. Een MG van 100 cm zou beter zijn.

- De roze kromme is voor een smal schip, dat minder aanvangstabiliteit heeft, maar langer stabiel blijft (kenterhoek meer dan 90°) en ook niet gemakkelijk stabiel ondersteboven blijft liggen. Doordat het schip hoger opgebouwd is, komt het gangboord niet gauw in het water, maar het schip slingert wel gemakkelijk. - Een normaal zeiljacht heeft bij grote hellingen profijt van de zware kiel, zie de groene kromme. De kenterhoek is 135˚en als het jacht niet te breed is, zal het moeilijk ondersteboven blijven liggen. September 2012

D E

D R I E TA N D

Fig. 2.3

- Tenslotte een normaal motorjacht, de rode kromme. Een goede stabiliteit, de kenterhoek is meer dan 90˚, maar het kan nog beter! - Bij een zelfrichtend schip, zoals een reddingboot (lichtblauwe kromme) hebben we een grote aanvangstabiliteit en het schip is zelfs ondersteboven nog oprichtend! Voor een jacht lijkt zo’n ontwerp extreem; denk maar eens aan de grote luchtzakken die op de kajuitopbouw van sommige reddingboten zitten. Maar een modern motorjacht met een hoge aluminium opbouw (afsluitbaar) komt een heel eind. Uiteraard gaan we er bij een schip vanuit dat er geen water in staat. Het gevaar van vrije vloeistofoppervlakken heb ik in het

R E C T I F I C AT I E Peter S c h otma n

Formule Voorzittersprijs en Zeepaardbeker beter bekeken In ons vorige nummer stond onder deze titel de bijdrage van Frans Bertens, met een commentaar van Egenolf en een repliek daarop van Frans.

D E

D R I E TA N D

September 2012

vorige artikel al uitgebreid behandeld. Ook een jacht kan daar mee te maken krijgen, bijvoorbeeld als door een grote golf de kuip plotseling volslaat. Als u dan van die mooie schuifdeuren naar de kajuit hebt (wij zeilers spreken geringschattend van ‘schuifpuien’), dan staat het hele schip meteen vol en hebben we grote problemen. Dicht houden dus die opbouw, met degelijke ramen en deuren, zodat een golf niet naar binnen kan. Wat dat betreft is een motorjacht met een achterkajuit, mits voorzien van goede patrijspoorten, in het voordeel. En als de kuip al volslaat, moet het water snel weg kunnen, via luiken in de spiegel bijvoorbeeld. Zo niet, dan wordt de stabiliteit ernstig aangetast.

Ik heb zelf twee keer ondervonden dat ons zeiljacht (HR352) in een onverwachte windstoot (onweer!) kan platslaan. Maar ook heeft dit mij een groot vertrouwen gegeven in de stabiliteit van onze boot. Beide keren gingen we tot aan het dek in het water, maar er kwam geen spat aan boord en het schip richtte zich razendsnel weer op. Onze boot, met een zware kiel, voldoet dan ook aan de groene stabiliteitskromme in figuur 3. Je maakt alleen zelf ook een enorme zwieper, zodat er gevaar is voor overboord slaan. Even jezelf goed vasthouden dus. En hopen dat er geen pan soep op het vuur staat! 

Tot onze spijt is de essentie van dit artikel en de discussie niet goed overgekomen, doordat én de formules waarover werd gediscussieerd én de toelichtende figuren bij de overdracht naar de opmaker zijn gesneuveld. Het artikel was door Frans Bertens volledig, inclusief formules en figuren aangeleverd. Dat het programma van onze opmaker de formules en figuren op deze wijze niet detecteerde, was ons als redactie niet bekend. Helaas is dit tijdens de opmaak noch door de opmaker, noch door de redactie opgemerkt. Wij bieden u en in het bijzonder de auteurs daarvoor onze verontschuldiging aan.

geworden, wat wij ons kunnen voorstellen.

Wij hebben samen met de opmaker ervoor gezorgd, dat het artikel op de website volledig is gecorrigeerd en nodigen u daarom uit dit nog eens elektronisch na te lezen, wanneer de berekeningen u niet duidelijk zijn

Mochten er leden zijn die een papieren copie van artikel en discussie willen hebben, dan kunt u die via redactie of bureau opvragen: peter.drietand@ kustzeilers.nl; [email protected]

Uiteraard zullen wij – hierop geattendeerd – in de toekomst alerter zijn, maar misschien is het ook goed inzenders van kopij te vragen om, wanneer zij een artikel met figuren geïntegreerd in de opmaak aanleveren, deze figuren ook los als jpg, pdf of eps aan te leveren. In tekst verwerkte figuren blijken namelijk vaak niet van voldoende resolutie te zijn voor de Drietand, zodat wij ze nog eens apart bij de auteurs moeten opvragen.

K

ustzeilers zien vooral het leven op en boven de zee. Zeehonden met hun kopjes boven water of dolfijnen die ons al springend lijken te begroeten. Een enkeling ziet wel eens Zwarte Zee-eenden op het water drijven. Wat wij niet zien, is de ‘spisulabank’ op de bodem onder de zee-eenden. Zij duiken naar de banken om deze kleine schelpdiertjes te verorberen. Spisula krijgt in de jaren ’90 naamsbekendheid als kokkelvissers niet meer op kokkels mogen vissen en massaal overstappen op spisula’s. Die zijn ook lekker in de paella. Het kleine grut onder het zeeoppervlak krijgt pas onze aandacht als we het kunnen eten of bij een onplezierige ontmoeting. Zo heeft de schipper tijdens onze zeiltocht op de Adriatische Zee dit voorjaar een heftige ontmoeting met zo’n klein beestje: de zee-egel. Na een zwemtochtje naar de rotsige wal om een lange lijn vast te maken, is zijn voet een speldenkussen. “Aah, je bent in aanraking

geweest met een stekelhuidige”, is mijn eerste reactie. Op de middelbare school ben ik zeer vertrouwd geraakt met die kleine ongewervelde dieren in zee en aan de kust. We ontleedden en tekenden weekdieren, zoals mossels en kokkels, holtedieren (zeg maar kwallen), geleedpotigen èn stekelhuidigen. Zo weet ik nog dat een zee-egel eigenlijk een zeester is die zijn armen heeft ingevouwen. Bij zowel zeesterren als zee-egels zit midden onder een mondje. Met daar omheen de ‘lantaarn van Aristoteles’, een scherp bijt- en kauwapparaat. Hiermee schraapt de zee-egel wieren van rotskusten. In de Middellandse Zee zie je ze veelvuldig. Hier vind je wel eens een wittig gebleekt bolletje, het uitwendige skelet van ooit een zee-egel. Op dit ‘doosje’ rijen gaatjes en knobbeltjes. Dat zijn de plekken waar de stekels zitten. Niet star, maar met scharniertjes. Zo

An ky Woudstra

kunnen die stekels bewegen. Handig bij de verdediging tegen vijanden. Maar deze egel kan er ook mee lopen, alsof het een steltloper is. Veelkleurige soorten zee-egels gedijen in zuidelijker streken, maar ook in de Noordzee kun je ze aantreffen. Ze zitten doorgaans op hard substraat, zoals stenen of basaltblokken. Sommige kun je eten, andere zijn giftig, maar altijd moet je uitkijken voor die stekels. Zee-egels zijn erg blij met de windmolenparken op zee. Ze hechten zich samen met andere bodembewoners aan de pijlers. Nu weet ik waarom ik niet zo dol ben op de komst van windmolenparken op zee: de zee-egels zullen toenemen. [Meer weten over het kleine grut in zee? Download de gratis app ‘Wadwaaier’ van de Waddenvereniging via Google Play.] September 2012

D E

D R I E TA N D

13

Lief voor Water

Stekelig grut

Foto Albert Kok

12

14

Duitse grammatica Jan Hui sm an

Zomaar een zondag in de zomer. We liggen in onze eigen box in Lelystad-Haven en genieten van het avondzonnetje. Onze buurman aan bakboord is met vakantie en er komt een passant aanvaren, een 32-voets zeiljacht met drie heren aan boord die de pensioengerechtigde leeftijd ruim gehaald hebben. Er wordt aan boord druk en luid overlegd; men kan de juiste box niet vinden (hoewel er maar een vrij is).

)

ome! h t a s try thi (Don’t

Wat te doen met oude brandblussers André Wijsen bee k, met da nk a a n T on va n A a l der en va n d e R e d F ly.

N

Was het achteraf zonde dat ik beide heb leeggespoten? Het leverde enkele mooie foto’s en bewees de stelling dat bij brandblussers de indicatie van de manometer betrouwbaar is zolang de pijl voorbij het midden van het groen staat.

a dertien jaar was ik wat wantrouwig over de poederblussers in de Wijsneus van Haarlem. De pijltjes van de manometers stonden nog wel in het groen, maar bij één van de twee kwam het rood in zicht; de andere stond nog fier rechtop. De dingen waren nog uit de tijd vóór een verplichte houdbaarheidsdatum. En tijdens de Veiligheidsdag 2011 was mij bij de brandpreventie oefening de voordelen van een schuimblusser boven poederblussers duidelijk geworden. Een Schuimblus Aanbieding bij een bekende watersportwinkel in Zaandam gaf de doorslag. Maar wat te doen met de oude poederblussers?

Net als het vuurwerk van een jongetje op 29 december waren de blussers voor mij te verleidelijk om ze naar behoren af te leveren bij het afval depot. Waarom niet uitproberen? De verwachting was, dat er, na al die jaren, slechts een zompig piezelstraaltje uit zou komen. Poederblusser 1, waarvan de manometer in de linkerkant van het groen stond, gaf na een eerste forse stoot van 1 seconde, nog een viertal stoten. Na de eerste stoot was de druk er wel grotendeels vanaf. Na ruim 5 seconde spuiten was het op. De tweede poederblusser, pijltje rechts in het groene deel, werkte ongeveer 2x zo lang en krachtiger.

Opmerking: Het adagium, dat een blusser out of order is als je bij het schudden een blok voelt vallen, gaat niet meer op. Sinds ca. 15 jaar is de vulling voorzien van een coating laagje. Je voelt het schudden dus niet meer. De manometer blijft dus het enige betrouwbare controle middel. 

Wisselbekers

behelsde het opnieuw instellen van het uitreiken van de traditionele wisselprijzen van de 24-uur’s wedstrijd/tocht.

met de voorzitter en de secretaris over dit besluit mondeling ingelicht. Ik vind het diep droevig dat een vereniging (het bestuur), die zichzelf respecteert, zich laat gijzelen door een aantal leden dat niet aan dit voorstel wil meewerken, terwijl in diezelfde ledenvergadering tijdens de behandeling van dit agendapunt van hen geen enkel weerwoord werd vernomen.

Eve rt Lager weij

In de rubriek “Van de bestuurstafel” in Drietand nr. 3 van mei 2012 wordt medegedeeld dat het bestuur het besluit van de algemene ledenvergadering (ALV) van 24 maart 2012 niet wenst uit te voeren. Door dit besluit, dat met overtuigende meerderheid door de ALV werd aangenomen, moest een eerder genomen bestuursbesluit van 2007 worden teruggedraaid. Het voorstel

D E

D R I E TA N D

September 2012

Het 24-uurs comité meent dat het uitreiken van deze prijzen te veel van de organisatie vergt voor het op orde brengen en het uitreiken hiervan, terwijl dit vanaf 1965 tot en met 2008 (= 43 jaren) door vele comités wel gedaan is en door de deelnemers op prijs werd gesteld. Kort voor het verschijnen van de Drietand ben ik tijdens een toevallige ontmoeting

Ik krijg er zo langzamerhand genoeg van te moeten vechten voor een vereniging waar enkele leden het beleid bepalen en niet de ALV. 

Eenmaal de vrije box voorbij is het lastig om terug te varen, het waait tenslotte 2 Beaufort en dan valt het allemaal niet mee. Na een kort verblijf aan lagerwal in de rietkraag (arme futen, er zit daar een nest!) weet men aan de goede kant van de box te komen. Maar de schipper is zó onzeker dat hij het jacht niet met enige gang in de box durft te sturen; nee, hij laat het schip verwaaien en de boeg, met een vervaarlijk anker voor de kop, komt centimeters van ons achterschip terecht. Gelukkig gooit de schipper de motor nog net op tijd in z’n achteruit, zodat er geen aanvaring komt, maar het schip ligt nu weer dwars achter de boxen. Ik vraag vanaf ons achterdek aan een van de heren om een lijntje en ik krijg er zowaar een, zonder al te veel knopen erin. Zonder veel moeite trekken mijn echtgenote en ik het jacht de box in. De stuurman doet niets meer, al had een klapje vooruit ons wel geholpen. De bemanning heeft zelf kennelijk door dat het niet allemaal goed verlopen is en trekt zich terug in de kajuit met wat wij bij ons aan boord “zwijgstront” noemen. Na een rustige nacht hoor ik om 8 uur luide aanwijzingen, die mij de indruk geven dat onze buren zich klaarmaken voor vertrek. En jawel, daar gaan ze, gelukkig recht achteruit met een windje 3 Bft op de kop. Met een beetje stuurboord roer achteruit komt het zo vanzelf goed, denk ik optimistisch, maar je houdt het niet voor mogelijk, de kapitein laat de boeg weer verwaaien en dat akelige anker is alweer vlak achter mijn zwemtrap. Ik sta inmiddels in pyjama op het achterschip en vrees het ergste. Er wordt in het commandocentrum van het jacht druk geschreeuwd en veel gas voor- en achteruit gegeven, terwijl men wat willekeurig aan het stuurwiel draait. Ik kan mij niet meer inhouden en spreek krachtig van “verdammte Amateurs”. Daarop wordt niet gereageerd en ik besef dat de

grammatica waarschijnlijk niet juist was; “mein Deutsch ist noch immer nicht du das”. Na nog een wijle in het riet, veel modder opwerpend, ziet men toch kans de kont in de goede richting te krijgen om achteruit de haven uit te varen. Maar de schipper heeft echt geen idee van de juiste roerstand bij achteruitvaren en hij wordt met enig geweld van de stuurstand verdreven door een van de andere zeebonken. Ze varen zigzaggend achteruit de haven uit en ik wens ze in gedachte “behouden vaart”. Stel je voor, zo gaat men dus al botsbootje spelend een vakantie doorbrengen in ons fraaie land. Arme andere watersporters….. Heb ik al vermeld dat het hier om een huurjacht ging en dat de landgenoten van deze nautici meer verstand hebben van voetballen? 

Weer een St. Petersburgtocht in 2013 De Zeezeilcommissie heeft het plan om volgend jaar weer een tocht naar St. Petersburg te organiseren. Het belooft een bijzondere tocht te worden, omdat dan de 300-jarige vriendschapsbanden met Rusland gevierd worden met tal van bijzondere manifestaties, ook in St. Petersburg.

Interesse om mee te gaan? Schrijft u zich dan nu in op www.kustzeilers.nl. Aan het eind van het vaarseizoen zullen we u uitnodigen voor een bijeenkomst waar de plannen gepresenteerd worden. U kunt dan definitief beslissen of u deelneemt.

September 2012

D E

D R I E TA N D

15

17

Veiligheidsdag 3 november 2012 Weer te gast bij de KNRM in IJmuiden. De veiligheidsdag in 2009 bij de KNRM was destijds een groot succes. Op deze tweede veiligheidsdag bij de KNRM op 3 november 2012 valt er weer veel nieuws te beleven en ervaringen op te doen. We hebben in overleg met de KNRM een sleepoefening opgezet, waarbij onder realistische omstandigheden een sleepverbinding tot stand zal worden gebracht tussen de KNRM-boot en een of meerdere jachten van onze leden. Het is voor de schippers en opstappers een zeer nuttige ervaring en ook de KNRM’ers kunnen op die manier goed oefenen met het slepen van verschillende soorten jachten. We rekenen erop dat het weer een beetje meewerkt maar we kunnen uiteraard pas op de dag zelf beoordelen of er inderdaad gesleept gaat worden. Daarnaast komt er een boeiend programma van voorlichting en workshops. Locatie: KNRM, Haringkade 2, 1976 CP, IJmuiden

Programma: 09.45 uur: Ontvangst met koffie. 10.15-10.45 uur: Welkomstwoord door KNRM + Veiligheidscommissie. Film + foto’s van problemen rond redding en slepen van een zeiljacht. 10.45-11.00 uur: Indeling in ‘Sleepploeg’ (bemanning op de jachten en toeschouwers op de reddingboten) en ‘Walploeg’. 11.00-12.30 uur: De Sleepploeg oefent in de haven. Drie jachten en drie reddingboten oefenen de communicatie, het trossen overzetten en bevestigen en ervaren de problemen bij het slepen en ook de motorpower van de reddingboten. De ‘Redders aan de wal’ kunnen van dichtbij – varend als toeschouwer op een reddingboot – hun commentaar leveren. De Walploeg krijgt – verdeeld in drie groepen – een workshop zwemvestonderhoud (u kunt daarvoor uw eigen zwemvest meenemen) en een demonstratie van de KNRM-overlevingspakken.

Sluitingstocht naar Amsterdam 6 en 7 oktober 2012 Het Scheepvaartmuseum Nog niet naar het vernieuwde Scheepvaartmuseum geweest? Het gebouw, het Zeemagazijn, heeft een complete metamorfose ondergaan, maar ademt nog steeds geschiedenis. Het laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. In prikkelende, interactieve tentoonstellingen ontdek je op je eigen manier 500 jaar maritieme geschiedenis. Sommige tentoonstellingen brengen historische gebeurtenissen en persoonlijke verhalen tot leven, in andere staan de topstukken uit onze wereldberoemde collectie centraal. Voor de kustzeilers is de Grand Tour afgesproken, die ons leidt langs de thematentoonstellingen, de objecttentoonstellingen en de mooiste stukken van ‘s Lands Zeemagazijn.

Afmeren in de nieuwe haven op het NDSM-terrein in Amsterdam Op het NDSM-terrein wordt op dit moment een nieuwe haven aangelegd, de Amsterdam Marina. In deze haven, waar ook de HISWA te water zal worden gehouden, zijn plaatsen voor ons gereserveerd. Er is ieder halfuur een pontverbinding met het Centraal Station. Vandaar wandelen we naar het Scheepvaartmuseum. Er is ook een busverbinding (lijn 22 of 48) en voor leden die slecht ter been zijn kunnen we eventueel een taxi regelen. D E

D R I E TA N D

September 2012

Discussie in groepjes: Hoe sleep je je eigen schip in een fictieve situatie? Paneldiscussie: Relatie KNRM & pleziervaart/ beroepsvaart. Is het redden een vrijwilligers- of overheidstaak? 12.30-13.30 uur: Lunch 13.30-15.00 uur: De Sleepploeg gaat aan wal en de Walploeg mag slepen. 15.00 uur: Evaluatie van de sleepoefeningen. Afsluiting met Bedanken en Borrel. Kosten: € 35,U kunt zich inschrijven via de website www.kustzeilers.nl Het maximale aantal deelnemers is 75, dus aarzel niet te lang! Er hebben zich al 6 leden met hun schepen (Rianne, Linea IV, Javelin, Pearl Drift, Shalom IV en Drie Gratiën) aangemeld als deelnemer. Dat is geweldig en lijkt op dit moment voldoende. Wij nemen tevoren contact met hen op.

Het programma op 6 oktober 14.45 uur: Ontvangst NVvK in Foyer Zuid Hal van het Scheepvaartmuseum. We vragen u om vooraf zelf een toegangskaart aan te schaffen. Mocht u over een museumkaart beschikken, dan is de toegang voor u gratis. Om op tijd in het museum te zijn, dient u de pont van 14.00 uur te nemen. De rondleiding zal ongeveer een uur duren. Wilt u zelf meer tijd in het museum doorbrengen? Dit kan vóór en na de rondleiding. Let op: het museum sluit om 17.00 uur. 18.00 uur: Borrel en diner in de “IJ-kantine” op het NDSM-terrein.

Kosten en aanmelden De kosten voor deze tocht bedragen € 30.00 per persoon. Dit bedrag dient vooraf te worden overgemaakt op rekening 2618098. Havengeld en toegang tot het museum zijn niet inbegrepen. Inschrijven via www.kustzeilers.nl vóór 1 oktober.

Man-over-boord / Man-aan-boord oefendagen Data: Zaterdag 15 september 2012: Hindeloopen Zaterdag 22 september 2012: Dordrecht Status: Deelname alleen voor leden Wat: Tijdens de succesvolle eerste MOB/MAB oefendag in 2011 hebben wij voldoende nuttige ervaring opgedaan om komend seizoen twee nieuwe oefendagen op te zetten. We zijn weer verzekerd van de medewerking van de KNRM en van Marjolein Brand als instructeur. Aanvangsttijd en locaties: 15 september 09.15 uur verzamelen in Sailor’ s Inn – Jachthaven Hindeloopen. 22 september 09.15 uur verzamelen in Watersport Vereniging De Kil – Dordrecht. Programma: Na een theoretische voorbereiding wordt in de ochtend geoefend met het zo praktisch mogelijk zeilend/moterend bij de Man Over Boord terugkomen. Lunch op het water; wordt door ons verzorgd.

De middag oefenen we het aan boord nemen van de echte KNRM drenkeling. In Hindeloopen wordt Kustzeilers de mogelijkheid geboden om zelf een overlevingspak aan te doen en ook een keertje als ‘drenkeling’ te fungeren. Onze hulpdrenkelingen ontlasten de niet zo heel grote ploeg van Hindeloopen redders. En hun reddingboot van de Valentijn klasse is daar geschikt voor. Om 15.30 uur keren we terug naar de haven voor de nabespreking. Vooraf wordt schriftelijke informatie per e-mail toegezonden. Kosten: €35,- p.p. De schippers van deelnemende boten doen gratis mee. Familie en bemanning betalen wel het gewone bedrag. Meenemen: Deelnemers moeten behalve hun oliegoed ook hun eigen reddingsvest en veiligheidslijn meenemen. Opgave Schrijft U snel in via de website! Het aantal deelnemers is beperkt! Bij het ter perse gaan van deze Drietand was er nog plek voor oefenschepen en voor opstappers!

Doe dit of via de website of met een e-mail aan [email protected] en een cc aan [email protected]. Vermeld: - met eigen schip - als opstapper - als drenkeling (alleen in Hindeloopen) Het totale aantal opstappers kan mogelijk beperkt of aangepast worden – ter beoordeling van de Veiligheids commissie – afhankelijk van de lengte van de opgegeven oefenschepen. Ieder wil graag oefenen in zo realistisch mogelijke omstandigheden met grote, maar ook juist met kleinere schepen. Wie zeker kan toezeggen die dag met schip aanwezig te zijn kan zich zo inschrijven. Alle overige deelnemers gaan mee als opstapper op een van de ‘oefenschepen’. Natuurlijk zien we u graag met uw eigen schip in de haven, maar u kunt ook met de auto komen.

Salenteinavond

Weather at sea, Gerrit Hiemstra Zaterdag 24 november 2012

W

e kennen hem allemaal als weerpresentator bij het NOS nieuws, maar hij is ook zeiler, met de Swan 47 Mandate. Gerrit Hiemstra zal ons op zaterdag 24 november vertellen hoe hij met weerinformatie voor langere tochten omgaat. Welke informatiebronnen gebruikt hij zelf? Via welke media haalt hij de weerinformatie binnen ? Hoe beïnvloeden de weervoorspellingen zijn tochtplanning? Op grond waarvan neemt hij bepaalde beslissingen? Varen, nog een paar uur wachten, niet uitvaren? Zaken waar we allen voor staan als we willen uitvaren. Op 24 november is een zeilende meteoroloog aan het woord. Het programma Zoals gebruikelijk kan vooraf gegeten worden in de Dorsmolen, waar ook de lezing gehouden wordt. U bent welkom vanaf 17.00 uur. Rond 17.30 uur gaan we aan tafel en rond 19.00 uur drinken we koffie, samen met de leden die alleen voor de lezing komen. De lezing begint om 19.30 uur en zal met een pauze tot ongeveer 22.00 uur duren.

Aanmelden Aanmelden via de website www.kustzeilers.nl vóór 19 november 2012. Met de Salentein is afgesproken dat er maximaal 150 personen de avond kunnen bijwonen. De kosten voor het diner bedragen €30,- per persoon. Dit bedrag dient vooraf te worden overgemaakt. Voor de drankjes kunt u ter plaatse bonnen kopen à €2,50 per stuk.

September 2012

D E

D R I E TA N D

aankondigingen

aankondigingen

16

Dieselprijzen in Europa

Herstart voor Klintholm

Territoriale Wateren

In ‘Cruising’ het kwartaalblad van de Cruising Association van juni 2012 is een staatje opgenomen met de prijzen van dieselolie in Europa maart 2012. Koploper is het UK met een consumentenprijs van €1.755 per liter. Nederland zit met €1.495 nog bij de goedkopere landen, in Spanje en de Baltische staten kost de diesel onder de €1.40 per liter. De basisprijs is voor alle landen gelijk €0.583; de verschillen, die ook allemaal in het lijstje zijn opgenomen, zitten in belasting, veruit het hoogste in het UK, de btw, het hoogst in de Scandinavische landen en de winstmarge, het hoogste in Portugal . Geen wonder, dat gezien de prijs in het UK, in praktisch elk nummer van ‘Cruising’ wel een item staat over ‘Red diesel problems’.

Het bericht komt te laat voor het huidige zeilseizoen. ‘Yacht’ van medio juli j.l. meldt een ‘Neustart für Klintholm’. Er waren al enkele jaren problemen tussen de eigenaar van de jachthaven en de Deense gemeente Vordingborg, waartoe het eiland Mön behoort. De jachthaven had een zodanige betalingsachterstand voor o.a. de nutsvoorzieningen, dat de gemeente een dwangbevel verzond waarop geen betaling volgde. Dit leidde tot gedwongen verkoop; maar zowel in eerste als in tweede instantie kwam er geen bod waarmee de schulden konden worden afbetaald. Daarop nam de gemeente het uitstaande bedrag van €440.000 zelf voor haar rekening en werd zo eigenaar van de jachthaven. Er is inmiddels een jachthavenmeester aangesteld. Water en elektriciteit op de steigers zijn weer beschikbaar en de in 2011 door brand verwoeste toiletfaciliteiten zullen dit jaar worden hersteld. Een goed bericht voor de zeilers; Klintholm heeft zelf dan wel niet zoveel te bieden, zo was het eertijds onder kustzeilers gerenommeerde restaurant ‘Alekronen’ al jaren gesloten, maar de krijtrotsen van Möns Klint, met de aldaar enkele jaren geleden geopende interactieve tentoonstelling ‘Oplev Danmarks Födsel’ waren op de fiets (en met de bus) bereikbaar.

In ‘Cruising’ van juni j.l. wordt het begrip territoriaal water nog eens uit de doeken gedaan. In vervlogen tijden lag de grens bij 3nm. uit de kust, zijnde de reikwijdte van een kanon. Kanonskogels komen al lang veel verder; in de eerste wereldoorlog had het Duitse leger al de beschikking over een kanon met de bijnaam ‘Big Bertha’, met een reikwijdte over het Engelse Kanaal. Waarschijnlijker is dat 3 nm. de afstand was, waarop vlagsignalen konden worden waargenomen. In 1982 is door een UNO conventie de grens van territoriaal water vastgesteld op 12 nm. uit offshore. Bij baaien en riviermondingen wordt de grens recht getrokken als de opening smaller dan 24 nm.; is de opening breder dan wordt de kustlijn gevolgd. Bij eilanden geldt het zelfde als de afstand tot het land minder of meer is dan 24 nm. ‘Cruising’ vond het nuttig om deze uitleg nog eens onder de aandacht van haar leden te brengen, vanwege de aankondiging van de Britse overheid om het gebruik van rode diesel buiten de territoriale water te verbieden; de aankondiging overigens is volgens ‘Cruising’ ‘thankfully quickly retracted’ .

“Red diesel problems” Een afvaardiging van de Cruising Association had een gesprek op de Belgische ambassade en met de Nederlandse douane over de problemen, die jachten uit het UK ondervinden, die met de in de EU verboden rode diesel de territoriale wateren van de beide landen binnenvaren. In beide landen wordt geëist, dat de tanks alleen witte diesel bevatten. Het overleg bleef zonder enig resultaat, volgens ‘Cruising’ als gevolg van ‘bureaucratic ignorance’ bij de benaderde instanties.

Weercursus in de herhaling 8 zaterdagochtenden van november 2012 tot maart 2013 Deze cursus wordt door twee professionele instructeurs meteorologie gegeven en beslaat 8 zaterdagochtenden. Op interactieve wijze wordt u wegwijs gemaakt in de wereld van het weer. U kunt zich hiervoor nog inschrijven tot 1 oktober 2012. Bij wijze van uitzondering staat de cursus ook open voor niet-leden. Voor verdere informatie: zie onze website en Drietand nr. 2. Cursusdata: 2012: 03/11, 17/11, 1/12, 22/12 2013: 12/01, 02/02, 16/02, 02/03 De lestijden zijn van 09:00 tot 13.30 uur, inclusief een halfuurtje pauze voor de door uzelf mee te brengen lunch.

D E

D R I E TA N D

September 2012

Locatie: Watersport Vereniging De Kil, Rijksstraatweg 355, 3316 EG Dordrecht. Het maximaal aantal deelnemers voor deze cursus is 30; om de cursus door te laten gaan is een minimum van 20 deelnemers nodig. De kosten van deze weercursus bedragen €160,- voor leden NVvK (leden, partnerleden en kinderen) en €200,- voor niet-leden. Het lesgeld is inclusief een uitgebreid lesdictaat, wat samen met uw aantekeningen een waardevol naslagwerk is. Inschrijven via de website www.kustzeilers.nl

September 2012

D E

D R I E TA N D

U I t b ui t e n l a n d s e b l a d e n

19

Koersvast

20

Im my Timmerman

Djambo,

R

em is geboren en getogen in Enkhuizen, in zijn jeugd een stad aan het ongedeelde IJsselmeer, terwijl Ria opgroeide in IJmuiden. Niet gek dus dat in hun leven boten en zeilen een heel belangrijke plaats innemen. Hoewel Rem niet uit een watersportfamilie komt, wist hij al als klein jochie dat hij het water op wilde. Zijn eerste keus was een kano, maar een zeilende buurman overtuigde vader Schuijt dat zeilen toch eigenlijk veel leuker was. En toen – toeval bestaat niet – werden er door de zeeverkenners een aantal Piraatjes gebouwd. Rem kreeg een driekwart afgebouwd Piraatje, dat hijzelf verder voltooide.

een schip met geweldige zeileigenschappen en veel uitstraling Rem en Ria Schuijt varen al sinds 1998 in de Djambo, bouwnummer 1 van de Swan 38 van de beroemde Nautor Swan familie uit Finland.

Altijd bij je schip blijven Zeilen leerde hij zichzelf door schade en schande. Dat dat niet altijd zonder gevaar was, vertelt het volgende verhaal. De dijk Enkhuizen-Lelystad was er in die jaren nog niet, dus beroepsvaart tufte nog flink door in het Krabbersgat. Rem meende juist tussen een sleepboot en een daarachter gesleepte Rijnaak door te kunnen kruisen, tot hij tegen de sleepkabel voer. Het bootje rolde langs de scheepshuid en de spriet van het tuig bleef achter de sloepdavit hangen en sloeg ten langen leste om. Z’n buurman had Rem een belangrijke les geleerd: Nooit bij je boot vandaan gaan, de afstand naar de wal is altijd groter dan je denkt! Toen er dan ook redders van de wal kwamen en Rem aan boord werd getrokken, sprong hij meteen weer naar z’n bootje met de mededeling: “Mijn buurman heeft altijd gezegd: Bij je boot blijven.”

Eerste kajuitjachtje Na 3 jaar Piraatvaren was het tijd voor iets nieuws. Rem bouwde van een bouwpakket zijn eigen Flitsje, dat na 3 jaar weer werd opgevolgd door een Sterntje. Samen met Ria kocht hij een eerste kajuitjachtje een Edel 4, een bakdekker van 7 meter, die na 3 jaar werd ingeruild voor een Safari van Dufour. Loek en Conny Arends maakten hen enthousiast voor het Wad en de zee. Samen voeren ze onder de eilanden door over de Nederlandse en Duitse Wadden en naar Helgoland.

Tot over zijn oren verliefd De stalen S-spant Kersti Carina van de hand van Willen de Vries Lentsch was hun volgende boot. Een mooie klassieke tweemaster, maar toen Rem met vriend Jan D E

D R I E TA N D

September 2012

Kooistra diens Swan 38 naar de Zuid-Engelse kust voer, was hij helemaal verliefd. Zijn volgende schip moest een Swan 38 worden! De eerste 38 voeter die in aanmerking kwam, lag in Antigua. Helaas ging die juist aan zijn neus voorbij, maar toen er ook in Lemmer een Duitse Swan 38 te koop lag, was de deal binnen een week gesloten en kwam de Djambo in januari 1998 naar Enkhuizen.

Klassiek plastic Van dit meest succesvolle ontwerp van de Nautor Swan zijn in totaal 118 schepen

gebouwd. De Djambo is de eerste, die in 1974 werd gebouwd. Na 40 jaar varen en goed onderhouden, ziet ze er nog heel goed uit, maar een flinke refit was het eerste waarmee Rem begon. Het originele teakdek ligt er nog op, maar zal binnen enkele jaren wel eens vervangen moeten worden, terwijl de originele kussens nog steeds in de kajuit liggen. Rem en Ria proberen het schip zo origineel mogelijk te houden. Maar ooit komen er misschien toch wel elektrische lieren op, want het is een bewerkelijke boot om mee te varen met zijn vele lieren en dubbele spibomen. Wat het vaargedrag

betreft, dat is geweldig: betrouwbaar, snel en stijf. Maar het comfort, vooral in de kuip zou wel wat beter kunnen. Ria zou een flinke sprayhood wel comfortabel vinden, maar ja, die is niet geschikt om mee wedstrijd te varen, dus waait de wind altijd lekker over dek en kuip! Maar de Swan heeft uitstraling en aura! Over de hele wereld krijgt ze bewonderende blikken!

Lekker wedstrijd varen Rem houdt ervan wedstrijdjes te varen: hij is vaste deelnemer aan de Enkhuizer

donderdagavondwedstrijden en de winterse zondagcompetitie. Maar ook op de wedstrijdbanen van de Swan European Regatta op de Solent, de oktoberraces te Hindeloopen, Lenco Cup in Lelystad, North Sea regatta en tijdens de Challenge Cup (IJmuiden-Lowerstoft) en Rondje Noord-Holland kun je de Djambo vinden. Varend met een vaste groep bemanningsleden, inclusief zoon Paul. Tijdens de weekenden en vakanties varen Rem en Ria samen. Overigens brengen ze hun vakanties ook vaak door in het buitenland als gast bij zakenrelaties en vrienden of in

een gehuurd of geleend schip. Voor zijn werk keurt Rem jachten over de hele wereld; zo varen ze regelmatig in prachtige zeilgebieden, waar je niet zo snel met je eigen boot terecht komt. Met de Djambo ligt hun favoriete vakantiegebied toch in Engeland. Vooral aan de zuidkust komen ze graag. Hun deelname aan de wedstrijden in de Solent brengt hen op plaatsen waar je anders niet komt, zoals op de Royal Yacht Squadron in Cowes. En met de heersende westenwinden kom je altijd vlot weer thuis!  September 2012

D E

D R I E TA N D

Zeeankers P e t e r Vi sse r

Door langdurig verblijf buitenslands voornamelijk op de Atlantische Oceaan - kwam mij het artikel over het drama met de Nausikaä onlangs pas onder ogen. Wij hebben zojuist (begin juli 2012) hetzelfde gebied achter ons gelaten en realiseren ons dat we geluk hebben gehad met het weer. Vlak na onze aankomst in Falmouth begonnen de gales weer huis te houden op de Atlantic. Ik heb geen mening over of kritiek op de gevolgde taktiek van Chris van Hooren. Dat kan je alleen ter plaatse beoordelen. Ik heb echter een opmerking over het artikel met betrekking tot het “zeeanker”. Hierover zijn veel misverstanden en ook hier wordt de term blijkbaar ten onrechte gebruikt. In het vervolgartikel wordt dit ook niet gecorrigeerd. Een zeeanker is een middel om de boot met de boeg op de golven stil te leggen en zodoende de storm volkomen passief af te rijden. Zo’n zeeanker is noodzakelijkerwijs zeer groot; voor onze Breehorn 44 zo’n 21 voet doorsnede. Het is dus een onhandig en bewerkelijk ding en we zouden grote

aarzeling hebben om hem overboord te zetten als het zo tekeer gaat. Wij hebben een voorloop langs de voetrail om niet naar het voordek te hoeven. Binnenhalen lijkt helemaal problematisch te zijn. Niettemin schijnen er vele jachten door gered te zijn en een bevriende solozeiler zet het ding op een veel kleiner jacht standaard overboord als het Bft 7 of meer wordt of als hij te moe wordt. Hij zweert erbij. Uit het artikel blijkt echter dat er een middel gebruikt werd om de boot “bestuurbaar te houden”. Ik vermoed dus dat er een stopzak gebruikt is om de snelheid te drukken en het hek voor de golven te houden en niet dwars te slaan. Wat mij echter verbaast, is dat de snelheid blijkbaar rond de drie knopen kwam te liggen. Dit lijkt mij erg laag onder de omstandigheden. Het veronderstelt een (te) grote stopzak en zodoende hink je voor mijn gevoel op twee gedachten Je legt het schip vrijwel stil (zeeanker), maar met het kwetsbare hek op de golven. Wij hebben onder vergelijkbare omstandigheden besloten om de stopzak niet te gebruiken, omdat ons leek dat de flexibiliteit om actief te sturen er ernstig door gehinderd zou worden en de snelheid misschien te laag zou worden t.o.v. de steile, snellopende golven. Wij zijn ook ruimwinds weg blijven lopen, maar als het nog harder was gaan waaien (zie www.pacific-blue.nl onder English mails van 10 Maart 2010) zouden we een andere oplossing hebben moeten kiezen.

www.swi-tec.nl Alles voor het ankeren, kijkt u rond op onze website.

www.jachtaccessoires.nl Doet u een bestelling via onze website, vult u dan bij overige aantekeningen in: ‘Drietand 2012’ en u ontvangt een leuke attentie bij uw order in 2012. Swisstech Benelux - Warns - Tel 0653-226038 - [email protected] D E

D R I E TA N D

September 2012

De snelheid wordt te hoog en het gevaar van ‘broachen’ te groot. Misschien dat op dat moment de stopzak kan helpen. Maar een te grote snelheidsreductie zou ik willen vermijden. Concluderend zou ik willen stellen dat een echt zeeanker vermoedelijk het beste is als er geen andere opties meer zijn. Maar uiteindelijk hangt ook veel af van het type schip en de omstandigheden. Een modern ontwerp met breed achterschip is volgens mij niet in het voordeel onder deze omstandigheden. Tenzij het schip gestuurd wordt door een wedstrijdbemanning die elk half uur de stuurman kan aflossen. Maar mijn gevoel zegt dat actief sturen (eventueel met een zeer goede, gyro-gestabiliseerde stuurautomaat) essentieel is en de snelheid niet te laag. Onze Raymarine S2G deed het vrijwel perfect. We hebben slechts drie keer uit voorzorg ingegrepen. Ik zou bij zeer extreem weer dan ook niet op de windvaan durven vertrouwen. 

Zeeanker en Stopzak Jasp e r Br uinsma

De opmerkingen van Peter Visser in ‘Zeeankers’ lijken mij terzake. Inderdaad is een zeeanker een mogelijkheid om in zware omstandigheden achter, dus over het voorschip uitgevierd, voor anker te gaan. Adlard Coles, Frank Cobb en Bernard Moitissier wijzen hierop in hun boeken. Bij de ramp van Moddergat, waarbij een groot deel van de manlijke inwoners van de Noordfriese dorp verdronk, was er een schip, waarbij de schipper netten en trossen over het voorschip had uitgevierd en zo achterste voren het Pinkegat is binnengekomen. De schepen, die voor de wind probeerden weg te lopen, hebben het niet gered. De vloot bestond uit Blazers en Aken. De beter gesitueerde vissers hadden Blazers. De schepen die het gered hebben ,waren voor het merendeel Aken. Klaas Toxopeus, die ik goed gekend heb, vertelde mij dat hij bij storm voor de wind een ‘Stopzak’ over het achterschip uitzette en zo het Friese Gat invoer.  September 2012

D E

D R I E TA N D

23

1 liter diesel per afgelegde mijl €188.500,--

PE ARL OF THE SE A Achterdek 330S

KWALITEIT MET INGEBOUWDE ERVARING AFSPRAAK = AFSPRAAK

Salon 330S

optimale ventilatie en ultiem comfort

Keuken 330S Import:Swanta-yachting [email protected] www.integritytrawlers.nl Tel.+31(0)627890535 360ES.11.58x4.10x1.20

330S, 10.05x3.72x1,10, J.Deere 150PK,Max.12 kn

Over goede vaareigenschappen gesproken......... comfort, zeewaardig,gunstig brandstofverbruik. 386ES.11.74x4.06x1.21

426ES.13.50x4.34x1.31

526CE. 16.23x4.80x1.54

426CE.13.50x4.35x1.31

PMS DONKERBLAUW 288, ROOD 032

Layout 330S 526RPH.16.00x4.67x1.50

SINDS 1850 LEVEN WE VAN DE WIND PMS DIAPOSITIEF, LETTERS WIT

Makkum, 0515 231 738 www.uk-devriessails.nl, [email protected] Enkhuizen, Lelystad, Zierikzee

CMYK DONKERLBAUW: 100% CYAAN, 80% MAGENTA, 0% YELLOW, 30% ZWART, ROOD: 100% YELLOW, 80% MAGENTA

CMYK DIAP

ZWW, LETTER 100% ZWART, POMPEBLED 65% ZWART

ZWW DIAP

Goede ventilatie en vochtregulatie zijn essentieel voor een gezonde en ontspannen nachtrust aan boord. De open kernstructuur van de matrassen in combinatie met de lattenbodems van Neptune maken uw nachten heerlijk fris, de nachten zijn tenslotte bepalend voor uw dag. U zult opgewekter ontwaken en gedurende de dag beter presteren. Een slaapsysteem van Neptune biedt u: ∙ Optimale ventilatie en vochtregulatie voor een gezonde nacht ∙ Perfecte ondersteuning en drukverlaging voor optimale ontspanning ∙ Naar uw persoonlijke wens en voor iedere kooi op maat geproduceerd ∙ Puur vakmanschap, service en garantie Wilt u meer informatie of een gesprek aanvragen? Bel +31 (0) 228 56 2045 of ga naar www.neptune.nl

D E

D R I E TA N D

September 2012

IMO / MED / MCA

27

Koersvast

Onderzeil 40 x 40 cm

Op een zomerdag, met stralend weer, maar weinig wind (zeilers zijn immers niet gauw tevreden) krijgen we de kans om al ons tuig weer eens bovendeks te halen. Om ons heen is iedereen bezig zoveel mogelijk zeil te zetten. En dan ontstaat er vaak spontaan een onderlinge wedstrijd, wie het snelst vooruit komt. Alle zeilen om ons heen worden voortdurend getrimd om elk vlaagje wind te benutten. De ware zeilgeest komt weer tot leven op het water.

Greetje Dekker Kaskelot www.greetje.com

Ondertussen op de website

D E

D R I E TA N D

September 2012

Douane controle Duitsland

Fran s Be rt e n s

Dit jaar voeren mijn echtgenote en ik van Nexo op Bornholm naar Lohme aan de N-kant van Rügen. Daar werden we gecontroleerd door de douane. Nadat de scheepspapieren in orde waren bevonden, vroeg men expliciet hoe we naar Lohme waren gevaren. Nadat we dat hadden verteld, werd ons gezegd dat we in overtreding waren. Ons werd uitgelegd dat wanneer een jacht van buiten de Duitse territoriale wateren naar binnen vaart, men verplicht is eerst een haven aan te doen waar een douane kantoor is gevestigd. In ons geval zou dat Sassnitz moeten zijn. Aldaar dient men een half uur te verblijven om de douane in de gelegenheid te stellen, als zij dat wenst, te

Bij de invoering van een nieuw walradarsysteem door Rijkswaterstaat en Haven Amsterdam zijn de verkeersposten Haven Operatie Centrum in IJmuiden en Schellingwoude in Amsterdam door een nieuw glasvezelnetwerk verbonden, waardoor ze elkaars back-up zijn. De marifoonkanalen zijn als volgt veranderd: VHF 7, buiten 5 mijl en VHF 61 binnen 5 mijl van IJmuiden. VHF 3, Noordzeekanaal tot KM 14,8 en VHF 4, havengebied voorbij KM14,8. Infokanalen zijn: VHF 22, sluis IJmuiden; VHF 68, meldpunt verkeer; VHF 14, meldpunt haven.

8 en 9 september is er van 11-17 uur Open Huis tijdens de atelierroute, Polweg 10, Blaricum

We hopen dat u ondertussen alweer een beetje uw weg op de nieuwe website hebt kunnen vinden. Bij uw verkenningstocht hebt u wellicht opgemerkt dat veel informatie alleen nog maar voor leden toegankelijk is. U vindt die onder het tabblad ‘Leden’. Wanneer u daar op heeft geklikt, moet u eerst inloggen voor u verder kunt. Dat kan met dezelfde gegevens als waarmee u inlogt wanneer u zich voor een evenement wilt inschrijven. In het ledengedeelte van de website vindt u onder andere het ‘Forum’, dé plek voor discussies over de vereniging of om ervaringen met de uitrusting van uw schip of met reisbestemmingen uit te wisselen. We hebben nu eenmaal geen clubhuis…. Het ‘Forum’ bestaat uit verschillende rubrieken. De rubriek ‘Website & Forum’ is bedoeld voor discussies over de website. Dus als u zaken niet handig vindt werken, dan kunt u daar met uw commentaar terecht! U kunt in het Forum voortaan ook zelf uw overtollige uitrusting te koop aanbieden of aangeven dat u op zoek bent naar bijvoorbeeld kaarten voor uw volgende tocht. Ook uw vraag of aanbod voor de

Wijzigingen marifoonverkeer Amsterdam per 11 september 2012

Expeditie Doggersbank Jo e p Di rkx

Tijdens de Expeditie Doggersbank van eind juni dit jaar is het onderwaterleven op de Doggersbank en Klaverbank onderzocht en zijn scheepswrakken ontdaan van visnetten. Er zijn meer dan 100 soorten gemonsterd, waaronder 10 diersoorten die nieuw zijn voor Nederland. Maar er is ook 600 kilo (2 big bags) aan netten weggehaald. Zelfs op de verst afgelegen wrakken zijn verspeelde netten en vislijnen aangetroffen. Dit vistuig blijft vissen en krabben vangen, die vervolgens een langzame dood sterven. Met deze resultaten toont de expeditie aan hoe belangrijk de Doggers- en Klaverbank en vooral de scheepswrakken zijn voor de biodiversiteit van de Nederlandse Noordzee.Meer informatie: www.beschermeenwrak.nl.

Natuurrif Markermeer bemanningspool kunt u voortaan zelf op de website plaatsen. De eerste leden hebben hun weg naar de rubrieken ‘Vraag & Aanbod’ en de ‘Bemanningspool’ al gevonden. Misschien zit er wat voor u tussen? Wanneer u zelf iets wilt vragen of aanbieden, dan kan dat door de gewenste rubriek aan te klikken en vervolgens op

Jan van Aalst, a/b Si re n e

controleren. Tevens dient in de zaling een witte driehoekige vlag met een horizontale zwarte balk te worden gevoerd. Daarna, dus ook als men niet wordt gecontroleerd, is men vrij naar elke haven in Duitsland te gaan. Wij kwamen er met een waarschuwing van af. Voor ons was dit nieuw. We hadden daar nog nooit van gehoord. Voor nader onderzoek doorgestuurd naar onze vaste medewerker Jasper Bruinsma, Oostzeekenner, red.

‘Nieuw topic’ te klikken. In het veld ‘Onderwerp’ geeft u kort aan wat u zoekt of aanbiedt en in het veld ‘Body’ kunt u dat nader toelichten. Na een laatste klik staat uw advertentie online. Het wijst zich zelf. En als het niet lukt, kunt u natuurlijk altijd de webmasters Jan Kolthof en Joep Dirkx om hulp vragen via [email protected]

Dit voorjaar is in het Markermeer een experimenteel ‘natuurrif’ aangelegd. Het natuurrif, dat bestaat uit betonnen ‘rifballen’ van circa 1 meter groot, is een proef waarmee wordt gekeken hoe de waterkwaliteit in het Markermeer verbeterd kan worden. Op de

rifballen, met een diameter van circa 1 meter, kunnen driehoeksmosselen groeien. De mosselen filteren algen en ander zwevend stof uit het water. Verwacht wordt dat het doorzicht rond de rifballen daardoor toeneemt. De rifballen bieden ook beschutting aan jonge vis. Tot eind 2014 wordt gemeten wat het effect van het natuurrif is op de waterkwaliteit. Daarna worden de rifballen weer verwijderd. Het natuurrif ligt nabij het oostelijk deel van de Houtribdijk in een proefgebied van 30 bij 40 meter op een diepte van 4 meter. Het gebied ligt buiten de reguliere vaarroutes en is herkenbaar afgezet met markeringsboeien.

KORT NIEUWS Anky woudstra

Rust op de Razende Bol De Razende Bol of Noorderhaaks, ten zuidwesten van Texel, ontwikkelt zich steeds meer tot een belangrijk eiland voor de natuur. Het is een rustige plek waar in de winter grijze zeehonden hun jongen werpen en in de zomermaanden de gewone zeehonden. De noordkant van de Bol is dan ook niet toegankelijk voor publiek en afgezet met borden. Op andere delen van de Razende Bol

broeden vogels. Dwergsterns kunnen vlak langs de waterlijn in een kolonie broeden. Plevieren leggen hun eieren tussen wat schelpen. Maar ook het aantal bezoekers neemt toe. Voorlichting aan de watersporters moet zorgen voor de rust voor zogende zeehonden en broedende sterns en plevieren. De ‘boswachter’ informeert bezoekers ter plaatse en er is een folder met kaart op te vragen bij [email protected] September 2012

D E

D R I E TA N D

kort nieuws

26

Gastheer doet stapje terug?

Kazerne Haerlem De doorsnee passant meert vaak af in de stadshaven met het witte vuurtorentje als karakteristiek waypoint. Op het eerste gezicht ligt de sta’ aan stuurboordwal en daar wordt vaak ook als eerste voor gekozen. Je wandelt dan als vanzelf de Vesting in, die ongeveer alles omvat wat achter de brug ligt. Dat is dus maar ten dele waar. Wie de moeite neemt om over

Jelmer He in s

‘Vive la Vie’, aangebracht op de zijkant van zijn boot. Het doet een beetje denken aan het oude ‘vive le roi’. Maar hier gaat geen drama aan vooraf. Betrokkene gaat onverdroten verder, maar nu als pensionado. Vive la vie op de scheiding van een intensieve loopbaan in het openbaar bestuur en ..… ja, en wat? Corstiaan Kleijwegt nam onlangs afscheid als Burgemeester van Hellevoetsluis. Als gekend Kustzeiler heeft hij ons meerdere keren gastvrij ontvangen. Onlangs nog de Petersburggangers op zijn van historie doortrokken Prinsehuis. Wat nu?

H

ij geeft antwoord op zijn eigen wijze, of zoals de Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland het bij zijn afscheid verwoordde: “Naarmate Corstiaan zich meer voor een zaak inzet, wordt zijn stemgeluid steeds zachter”. Wij hadden de bij die gelegenheid benoemde Ridder in de Orde van Oranje Nassau hier graag het woord gegeven, maar hij heeft even voor totale radiostilte gekozen. Uiteraard op de boot. Zo moeten wij het stellen met wat wij uit zijn afscheidsrede hebben kunnen opmaken: “Het is natuurlijk niet zo dat, als je afscheid D E

D R I E TA N D

September 2012

neemt van je oude functioneren, je daarna niet meer nuttig zou kunnen zijn. Ik denk dat ik nu het aangename en het nuttige mooi met elkaar kan combineren.” Vive la Vie, Corstiaan Kleijwegt blijft in Hellevoetsluis wonen en hij blijft Kustzeiler, dus ook plaatselijke vertegenwoordiger. Wie weet wat hieruit nog kan voortkomen. Die laatste week in juni moet voor hem wel een bijzonder weekje geweest zijn. Dat juist in zijn laatste week als Burgemeester de herontwikkeling van de

door de Vesting joeg. Er was toen sprake van veel plannen om het historisch verleden voor een groter publiek te ontsluiten. Een aantal ervan was in gang gezet. U kunt het nalezen in Drietand nr.5 van dat jaar. Onder andere zou de Marina in de stad naar de andere kant van de haven verhuizen. Twee jaar later konden wij er al afmeren tijdens de toen geïnitieerde sluitingstocht voor de Deltazeilers. Het Jan Blankendok als centrale publiekstrekker was volop in de renovatie, evenals de kades eromheen. Het dok zelf was toen al zo goed als klaar. Nu is ook de entourage eromheen helemaal klaar, gesymboliseerd in de feestelijke opening van de historische Kazerne Haerlem.

imposante vestingwerken tot een einde kwam, was een mijlpaal op zich. De officiële opening van de gerestaureerde Haerlem Kazerne door kroonprins Willem Alexander was symbolisch voor de gedreven stadbestuurder. Uit vorige bezoeken van Kustzeilers aan Hellevoetsluis en beschouwingen hierover in de Drietand weten wij dat de nu oud-burgemeester een bevlogen pleitbezorger van deze unieke stad is. Natuurlijk zat dat vervat in zijn portefeuille van onder andere monumenten, maar eenmaal ‘los’ daarover lijken zij als het ware tot leven te komen.

de brug niet naar rechts af te slaan maar rechtdoor blijft lopen, stuit onverbiddelijk op de Kazerne Haerlem. Bewonder de strenge voorgevel die minutieus is gerenoveerd naar zijn oorspronkelijke bestemming: het onderbrengen van de manschappen. Binnen hebben wij vooralsnog niets te zoeken. Destemeer linksom of rechtsom erachter, waar de Vesting haar naam meer dan waar maakt. Het is een prachtige schakeling van kazematten en geschutopstellingen in een opnieuw ingericht parkachtig landschap. En je hoeft er niet voor van oorlog te houden, want noch in de tijd dat ze gebouwd werden, eind 19e eeuw, noch in de Eerste Wereldoorlog toen ze stand-by stonden, hoefden ze in actie te komen. Je ontkomt niet aan een zekere mate van respect. Voor toen, maar ook voor nu, want het is er prachtig wandelen. Verhuizing Maar ook op andere schaal is er veel gebeurd. De voorzieningen voor jachten achter de brug zijn van een hoog peil en op de kades zijn horecagelegenheden voor elke smaak en elke beurs. De

havenkom kan nu geheel benut worden voor natte evenementen, zoals de jaarlijkse Dutch Classic Yacht Regatta. Hiertoe moest wel de Watersportvereniging Hellevoetsluis, die voor een deel van haar leden ligplaatsen had achter de brug, verhuisd worden. Dit was zeker geen gemakkelijk proces. Er moest ruimte gevonden worden in het kanaal door Voorne. Maar daar exploiteerden sinds jaar en dag de W.V. Haringvliet en W.V. Waterman hun intensief gebruikte jachthavens. Een extra limitering vormde de laad- en losplaats voor de tonnenleggers van Rijkswaterstaat. Een lastige klus, die zelfs tot publiciteit leidde in de landelijke watersportpers. Vooral W.V. Haringvliet kwam knel te zitten. Na lange jaren van onderhandelen en een slim ontwerp hebben de verenigingen ‘Hellevoetsluis’ en ‘Haringvliet’ nu spiksplinternieuwe jachthavens in het Kanaal. De laatste heeft er dit jaar zelfs de Blauwe Vlag mee verworven. Met zijn historische attracties, samen met ca. 2000 jachten verdeeld over een zestal havenlocaties, ziet Corstiaan Kleijwegt voor Hellevoetsluis en dit deel van het Haringvliet een toekomst die hij graag vergelijkt met Medemblik. Misschien dat hij aan die wens nog wat stenen kan bijdragen, zoals hij ooit als verantwoordelijk bestuurder in Velzen een flinke bijdrage heeft geleverd aan de totstandkoming van de Marina IJmuiden. ‘Het AANGENAME met het nuttige VEREENIGEN’? 

“En dat is precies het karakter van Hellevoetsluis: een levend en levendig openlucht museum, waaraan niets gekunsteld is. En alles op loopafstand”, tekenden wij eerder op. Van dat lopen weet uw correspondent zich nog goed te herinneren hoe de burgervader hem als voorbereiding op de najaarstocht in 2005 September 2012

D E

D R I E TA N D

D e lta b l e a u

29

D e lta b l e a u

28

Gewoon lid C.J. Koopman Jan Jacoblaan 21 1861 LJ Bergen PHARMA SEA 12.65x3.75x1.83m Ligplaats: Enkhuizen Voorsteller: G.B. van de Heide M. Root Ruijschstraat 8 1091 CB Amsterdam VIOLA 9.56x3.55v0.60m Ligplaats: Aalsmeer Voorsteller: A. Been

V.A. Broos Wormerweg 6 1464 NA Westbeemster ARIANNE 10.80x3.30x1.35m 41 m² Ligplaats: Enkhuizen Voorsteller: R.B. van de Fliert H.G. Schaap Valkenbereglaan 19 7313 BK Apeldoorn SHIVA 13.86x4.32x2.20m 112 m² Ligplaats: Hindeloopen Weer lid geworden

W.A. van Haeringen Thorbeckesingel 114 3904 CW Veenendaal AURORA 16x4.70x1.10m 125 m² Ligplaats: Oostmahorn

E. van de Beek Van Dedemlaan 21 3771 JV Barneveld D’ALLEGRA 13.37x4.13x1.95m 99m² Ligplaats: Workum

C.M. van der Linde Rodenbachlaan 30 5615 GH Eindhoven

•

Bereik; de sponsorgelden dienen ten gunste van zo veel mogelijk leden gebruikt te worden. Deze uitgangspunten dienen ter toetsing van de budgettering vanuit de commissies en het bestuur en daarmee van de hele vereniging.

Theo Hoo ning - PENNINGMEE S TER

Met de komst van het najaar start ook het budgetteren van de verenigingsactiviteiten voor het komende jaar. Als penningmeester wil ik graag toelichten welke uitgangspunten gehanteerd worden en welke procedure gevolgd wordt. Uitgangspunten Het startpunt voor de begroting van het komende jaar is de begroting van het lopende jaar. Aangezien veel activiteiten van de vereniging een continu karakter kennen, geeft het een geringe toegevoegde waarde om elk jaar opnieuw de begroting van nul af aan op te bouwen. Echter, dit wil niet zeggen dat inkomsten en uitgaven niet getoetst worden. Een aantal uitgangspunten hiervoor zijn al eens door mijn voorganger geformuleerd: De norm voor het eigen vermogen is €150.000 Contributies, etc. worden minimaal voor de inflatie gecorrigeerd.

• •

D R I E TA N D

A.P. Geelen Ross van Lenneplaan 32 6132 AP Sittard

J.P. Harten Rodenbachlaan 30 5615 GH Eindhoven

De NVvK budgetcyclus

D E

G.S.H. Geurs Meentweg 113 A 3755 PD Eemnes

Verhuisd Kandidaatlid

September 2012

Toetsing besteding ontvangen sponsor•gelden aan omkeerbaarheid, bestedingsdoel en bereik. Dit laatste vraagt om een nadere toelichting. De sponsorinkomsten die de Delta Lloyd 24-uurs wedstrijd genereert, zijn een belangrijk deel van de totale inkomstenstroom van de vereniging. Echter, het bestuur is van mening dat deze inkomstenstroom minder vanzelfsprekend is dan de inkomsten uit contributies, ledenbijdragen, etc. Vandaar dat besteding van gelden gegenereerd vanuit de sponsorinkomsten getoetst dienen te worden aan: Omkeerbaarheid; de activiteiten van de vereniging dienen ook zonder de financiering vanuit sponsorgelden uitgevoerd te kunnen worden. Bestedingsdoel; de sponsorgelden dienen ten gunste van activiteiten voor leden te worden besteed en niet aan de pijlers van de vereniging.

• •

Compagnieshaven Enkhuizen

H.W. Goemans Van der Oudermeulenlaan 13 2243 CR Wassenaar

M.E. Horjus De Alde Mar 16A 9035 VP Dronrijp BEAU 12x4.08x2.05m 88.4m² Ligplaats: Makkum

Procedure In de september vergadering bespreekt het bestuur de leidraad die vervolgens naar de commissies gestuurd wordt. Daarna kunnen de commissies aan de slag om een begroting in te dienen bij het bestuur. In de november bestuursvergadering worden de commissiebegrotingen gecombineerd met de bestuursbegroting besproken. Uit deze vergadering kunnen vragen richting de commissies komen om nogmaals naar hun begroting te kijken. In de januarivergadering wordt de begroting definitief vastgesteld en worden de commissies hierover geïnformeerd. In maart wordt de begroting formeel in de ledenvergadering vastgesteld. Hiermee is de begrotingscyclus afgerond. Conclusie Ik hoop met deze toelichting duidelijk te hebben gemaakt dat het bestuur de budgetronde binnen de vereniging gestructureerd en weloverwogen vorm wenst te geven. Hierdoor kunnen commissies en bestuur hun taak naar behoren uitvoeren, inclusief de financiële verantwoording. 

31

Havencommissaris

A.J.W. de Kruijf Het Ziedhuijs 23 1551 AW Westzaan

Re m . C. Schui jt

Sinds kort ben ik – Rem Schuijt – de nieuwe havencommissaris van de Compagnieshaven Enkhuizen. Bij de verzelfstandiging van de Compagnieshaven in Enkhuizen een aantal jaren geleden is deze functie in het leven geroepen. De havencommissaris is de spreekbuis / vertegenwoordiger van een vereniging, in dit geval de NVvK. Een lid/ligplaatshouder kan natuurlijk rechtstreeks zaken bespreken met een havenmeester, maar als het om algemene voorzieningen gaat, dan is het de havencommissaris die de zaken met het havenbestuur (directeur of hoofd havendienst) bespreekt. In ‘Koersvast’ in deze Drietand kunt u meer over mijzelf lezen. Hier informeer ik u graag over het wel en wee van de Compagnieshaven. Ligplaatsen Leden van de NVvK hebben een pre als het gaat om het toewijzen van een ligplaats. Wilt u graag in de Compagnieshaven liggen, maak dat dan bekend bij de havencommissaris voor 1 november. In december worden normaal gesproken alle mutaties verwerkt.

Steiger De hoofdsteiger II langs het Krabbersgat is aan vervanging toe. Het vervangen is op zich niet een probleem, maar door de steeds groter wordende schepen is er uit economisch oogpunt voor gekozen om de steiger een paar meter op te schuiven richting de strekdam. Voor de nieuwe situatie moet echter een vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet worden aangevraagd; verwacht wordt dat dit nog vele jaren kan duren. Om deze reden zal in ieder geval een bouwaanvraag voor het vernieuwen van de huidige steiger worden aangevraagd. Mastenbar De eigenaar (Gerrit Post) van de Mastenbar heeft een verzoek ingediend voor uitbreiding. De Enkhuizer Watersport Vereniging Almere zal dan naar de eerste verdieping verhuizen. Het ligt in de bedoeling om in het najaar van 2013 met de bouw te starten.

Winterwedstrijden Sinds een jaar of vijftien worden door de Enkhuizer Watersport Vereniging Almere om de 14 dagen op zondag winterwedstrijden gehouden. De Compagnieshaven is voornemens het belang van het winterzeilen te faciliteren door de ‘winterzeilers’ een flinke reductie op het liggeld te geven. De reductie geldt alleen als voor 80 % aan de wedstrijden wordt deelgenomen.

Parkeren Binnenkort zal een nieuw tijdgebonden parkeersysteem worden geplaatst. Voor de vaste ligplaatshouders verandert er niets. Losse passanten krijgen bij binnenkomst een kaartje waarmee ze hun parkeertarief bij de betaalautomaat kunnen betalen en daarna uitrijden.

Voor meer informatie of een reactie op mijn idee om de Compagnies Cup meer low profile te organiseren: Rem Schuijt, havencommissaris; [email protected] of 06 5340 1862. 

Tassen voor aan boord! Trendy tassen van zeildoek, vervaardigd van echt, oersterk zeilmateriaal: Dacron 200. Welke Kustzeil(ster) wil die nu niet ontvangen òf cadeau geven? Het praktische van deze unieke ‘scheepstassen’ is dat ze weeren windbestendig zijn; kortom ideaal voor aan boord en op de wal. Bovendien blijven de tassen mooi, want ze zijn eenvoudig te reinigen. Een zorgvuldige – nautische – afwerking completeert het geheel.

Zeilactiviteiten Jaarlijks wordt eind juni / begin juli de Compagnies Cup verzeild. De laatste paar jaar wordt het evenement met een barbecue afgesloten. Er zijn ook leuke prijzen te winnen. De deelnemende schepen bestaan uit schepen met complete wedstrijd crew of gezinsbemanningen. De doelstelling van het evenement is de betrokkenheid bij de haven en de onderlinge band tussen de ligplaatshouders te vergroten. Om dit te bereiken moet de wedstrijd mijns inziens meer low profile zijn; bijvoorbeeld zonder spinakergebruik

uit de SCHEEPSTOKO

Dameshandtas met zijkanten van leer Model Sea Lady Kleuren: Wit/Rood, Wit Zwart, Wit/Royal Blue en Wit/Navy Blue Afmetingen: 36 x 17 x 17 cm Prijs: € 50,- incl. BTW Toilettas Model Sea Shell Kleur: Wit/Navy Blue Afmetingen: 33 x 15 x 25 cm

Prijs: € 35,- incl. BTW Genoemde prijzen zijn inclusief geborduurd Drietand-logo, maar exclusief verzend- en verpakkingskosten. Bestellen is mogelijk tijdens de winterbijeenkomsten en per E-mail: [email protected] Website: www.kustzeilers.nl Antoinette en Ed Eksteen

Boodschappentas met rits Model Sea Queen Kleuren: Wit/Navy Blue, Wit/Zwart, Wit/ Rood en Wit/Royal Blue Afmetingen: 49 x 17 x 38 cm Prijs: € 70,- incl. BTW

September 2012

D E

D R I E TA N D

LEDEN V OOR LEDEN

LEDEN V OOR LEDEN

30

kustbaken

breehorn

kustbaken H A N S A LT H u I S

WRAK In stilte, op de bodem van de zee, wordt langzaam maar zeker een vaartuig tot wrak. Ook een voertuig ontkomt niet aan erosie. Tot bij het ophalen van het anker en het binnenhalen van het net een kunstwerk aan de dag komt. Wat heb ik nu aan mijn fiets hangen? Västervik, zomer 2006

Colofon

COMMISSIeVOORzItteRS

DrietandStevige schepen Peter Schotman (030) 58 06 Breehorn bouwt al 25 jaar schepen voor serieuze zeilers. die erom vragen in692 actie te

Evenementencommissie Hetty Wijsenbeek (023) 563 57 73 Veiligheidscommissie Egenolf van Stein Callenfels (0313) 84 48 26 Elegant, maar ook stoer. Commissie Zeezeiltochten Paul Blaquière (074) 266 71 38 24-Uurs comité Dinand de Ridder (0251) 31 23 86 De eerste Breehorn 48 heeft haar eerste seizoen gevaren. De volgende een Driehoek Noordzee Ed wordt Megens voorzien van (020) 613hefkiel 57 76 ReDACtIe Jaarboekcommissie Chiel Mariën (0575) 54 54 39 Peter Schotman, Anky Woudstra, Immy Timmerman waardoor de diepgang beperkt wordt tot 1.40 m. Bibliotheek Hans Althuis (038) 333 86 14 NVvK Toko Antoinette Eksteen (0299) 42 05 73 VASte MeDeWeRkeRS Websitecommissie Gerard v.d. Ploeg (024) 345 25 69 Jasper Bruinsma, Jelmer Heins, Joke Bartels, Greetje Dekker, Hans Althuis, John Smit CONtACtADReS Bureau NVvK, Ruud van de Fliert, Platolaan 64, 3707 GH Zeist VORMGeVING: NIEUW! [email protected] Teo van Gerwen Design - Waalre Telefonisch bereikbaar op (030) 693 20 79 di. en wo van 10-12 en van 14-16 uur, do van 10-12 uur WeBSIte De site van de NVvK vindt u op www.kustzeilers.nl Dezijn Drietand is het verenigingsblad van deseizoenen Nederlandsche en samen met U lange teVereenimaken. ging van Kustzeilers. Het verschijnt 6 keer per jaar.

BeStuuR Voorzitter Vice-voorzitter Secretaris Penningmeester Commissaris 37 Commissaris Commissaris

Frans Dellevoet Margo Gonggrijp Nico Bernts Theo Hooning Peter Bartelts 41 Jaap Schipper Immy Timmerman

(0342) 41 30 52 (0172) 50 86 40 (030) 695 73 78 (020) 644 45 61 (078) 613 86 40 (0341) 35 89 44 (0514) 53 38 52

De redactie heeft het recht redactionele wijzigingen of bekortingen aan te brengen in de aangeleverde kopij. Bijdragen moeten voorzien zijn van de naam van de auteur of de commissie, die de bijdrage aanlevert. Het accepteren van een bijdrage is geen garantie voor plaatsing in een bepaald nummer. Van geweigerde bijdragen zal de inzender op de hoogte worden gebracht. De schrijver is verantwoordelijk voor de mening die in de bijdrage wordt weergegeven. Deze mening is niet noodzakelijkerwijs de mening van de redactie of het bestuur van de NVvK, of daarmee in overeenstemming. Mochten personen, instanties of bedrijven van mening zijn schade hebben geleden ten gevolge van een publicatie, dan zal48 de NVvK geen vergoedingen verstrekken. 44 goodwin Aangeboden bijdragen en beeldmateriaal moeten vrij zijn van auteursrecht. De NVvK zal geen auteursrecht vergoeden.

www.breehorn.nl D E

D R I E TA N D

September 2012

Vosseleane 69 8551 ML Woudsend Telefoon 0514 592233 Fax 0514 591904 e-mail: [email protected]

44

All About Details HPX Pro

DUBBLE CUFF-SYSTEM

NEW HPX TECHNOLOGY

ADVANCED HOOD & COLLAR

GORE-TEX® STRETCH

LEARN MORE...

www.musto.nl VERANTWOORD GEKLEED GAAN IS MEER DAN ALLEEN UITERLIJK.

M37 M40 M43 M46 M54

LET OP: WIJ ZIJN VERHUISD ! KANTOOR EN (WARME) SHOWROOM

Zeldenrust 4, 1671 GW Medemblik, telefoon 0227 570700 WWW.DEYACHTING.COM DE Yachting; hét adres voor dé kwaliteitsschepen!