!"
2
INHOUD Voorzi&er Bestuur Peter Tomka, Int. gerechtshof ‘t Vrolik naar Slowakije Uitzich&orens in de Jizerské Hory Volkskeuken Stedenbanden Cultuur Literatuur Agenda
3 4 5 7 8 10 11 15 18 18
Foto voorpagina: Func/onalis/sche architectuur in Praag. Zie Agenda op pag. 18
Kopij voor de nieuwsbrief van augustus kan tot 10 augustus digitaal worden ingeleverd bij de redacSe. Foto’s graag aanleveren als aparte bestanden. COLOFON Ahoj!, de ledenbrief van de VNTS, verschijnt Sen keer per jaar. In juli en december is er geen ledenbrief. Uitgever: VNTS, Ranonkelstr. 123, 2565 BC Den Haag Redac5e-‐adres: Ahoj, Kleefsehoek 220, 6711 SJ Ede Tel. 0646 322097, E-‐mail:
[email protected] Adverten5es: AdvertenSetarieven kunnen worden opgevraagd bij de redacSe. Bestuur: Gert Bosscher, voorzi&er Calvercamp 29, 1141 RT Monnickendam E-‐mail:
[email protected]
Bert Marcus, secretaris Ranonkelstr. 123, 2565 BC Den Haag Tel. 0628 048408, E-‐mail:
[email protected] Joost Koch, penningmeester E-‐mail@
[email protected] Ingeborg Kriegsman, communicaSe E-‐mail:
[email protected] Bozena Kooy-‐Volfova, evenementen E-‐mail:
[email protected]
Contribu5e: Lidmaatschap loopt per kalenderjaar: A-‐leden (alleenstaanden): € 27,50 G-‐leden (gezin): € 35,00 Buitenlandleden: € 38,50 Donateurs (organisaSes): min. € 45,00 Opgeven als lid of donateur via de website of schrigelijk naar de ledenadministraSe. Opzeggen uitsluitend schrigelijk voor 1 november van het lopende jaar. Drukwerk: Print Service Ede, Ede
Ledenadministra5e: Bozena Kooy-‐Volfova, Salamander 130, 1187 BS Amstelven E-‐mail:
[email protected]
© Copyright: Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, internet of welke andere wijze dan ook, zonder toestemming van de uitgever. ISSN: 1383-‐0899
3
VOORZITTER Beste VNTS-‐vriend(inn)en, Deze Ahoj! is de laatste voor we het zomerreces ingaan. Op het moment van schrijven van dit voorwoord wachten veel jonge mensen in spanning op de uitslag van hun examens. Hierna is voor velen een welverdiende rustperiode aangebroken. Je mag er van uit gaan dat veel van de VNTS-‐leden, als het enigszins in de plannen past, een bezoek brengen aan Tsjechië en Slowakije. Er is op het gebied van natuur, cultuur en historie veel te zien en te doen. In de afgelopen maanden riep ik u op onze ledenbrief toch vooral te verrijken door het inzenden van uw ervaringen, Sps en andere bijdragen. U hebt het denk ik zelf al ervaren, meer dan voorheen is Ahoj! gevuld met bijdragen van leden. Ook in dit nummer vindt u weer arSkelen van leden
voor leden. We hebben veel kunnen lezen over de hevige wateroverlast in Centraal-‐Europa. Veel werd geschreven over de Tsjechische rivieren, vooral de Moldau en de Elbe. Minder in het nieuws was dat ook Slowakije zwaar werd getroffen door ernsSge overstromingen van de Donau. Ook hier werd gesproken van de hoogste waterstand in een eeuw. Inmiddels zijn overal de schoonmaak-‐ en herstel werkzaamheden in volle gang. We wensen alle betrokkenen sterkte hierbij. U hebt misschien gemerkt dat de VNTS website uit de lucht was. Onlangs stelden we vast dat de bestanden op de server waren geïnfecteerd met een virus. Reden om toegang tot de site te blokkeren. Zoveel als mogelijk hebben we ieder per e-‐mail en Facebook op de hoogte gesteld. Inmiddels zijn we weer met een Sjdelijke voorziening in de lucht. Aan een volledig herstel wordt hard gewerkt. Hoewel we erg tevreden zijn over het aantal volgers van onze Facebook pagina, leidt dit nog niet tot een grote toestroom van nieuwe leden. Mocht u deze zomer op een passend moment in gesprek raken over uw bijzondere band met Tsjechië en Slowakije, noem dan ook eens de VNTS. Er is nog plaats voor nieuwe leden! Ik wens u een prepge vakanSe en veel leesplezier in deze Ahoj!
4
BESTUUR Website VNTS
De website van de VNTS is getroffen door een ernsSg virus, met als gevolg dat deze niet meer bereikbaar is. Op dit moment vindt u informaSe op een Sjdelijke website, maar hierop kunt u niet inloggen. De informaSe is nu nog erg summier, maar zal de komende Sjd worden uitgebreid. Adreswijzigingen e.d. kunnen nu per e-‐mail worden doorgegeven, alle informaSe staat op de website.
E-‐mailadressen
Op het moment dat de website niet meer bereikbaar was, werd opnieuw duidelijk hoe belangrijk het is dat wij e-‐mailadressen hebben van onze leden. Degenen die dit al aan het bestuur hadden doorgegeven, zijn per e-‐mail op de hoogte gebracht. Er kwamen echter ook veel berichten terug met de melding dat het e-‐ mailadres niet meer bestond. Opnieuw dus de oproep om uw e-‐mailadres door te geven aan de redacSe van Ahoj! -‐
[email protected].
Facebook
Kijkt u ook af en toe op onze Facebook pagina? Hier worden ook evenementen en nieuwsberichten door niet-‐leden op geplaatst. De Facebook pagina is toegankelijk voor iedereen die Tsjechië en Slowakije een warm hart toedraagt.
5
Grensoverschrijdende rechtspraak in Den Haag
Peter Tomka, de Slowaakse president van het InternaSonaal Gerechtshof De heer Tomka is het jongste lid ooit van het InternaSonaal Gerechtshof, het jongste lid dat ooit is herkozen, hij is door zijn mederechters gekozen tot hun president en hij is Slowaak. Maak kennis met Peter Tomka, de president van het InternaSonaal Gerechtshof, met de hoofdzetel in het Vredespaleis in Den Haag. Zijn loopbaan bewijst met recht dat hij op en top internaSonaal georiënteerd is. Geboren in Slowakije kwam hij via onder meer Praag en New York in Den Haag terecht. Tomka werd in 1956 geboren in de Slowaakse stad Banská Bystrica. Na de middelbare school studeerde hij internaSonaal recht aan de Karelsuniversiteit in Praag. In 1991 ging hij voor het Tsjechoslowaakse ministerie voor buitenlandse zaken werken, later werd hij (plaatsvervangend) ambassadeur van zijn land bij de Verenigde NaSes. De eerste twee jaar deed hij dat namens Tsjecho-‐Slowakije, na de splitsing in 1993 namens Slowakije. ,,Het was een natuurlijke keuze om na de splitsing mijn werk voort te ze&en als vertegenwoordiger voor Slowakije. Ik ben er zelf geboren en mijn vrouw is ook Slowaakse. Ondanks de verschillende historische achtergronden is Tsjecho-‐Slowakije zevenSg jaar één land geweest, en ook al zijn de landen ieder hun eigen weg gegaan, de inwoners van beide landen staan op allerlei niveaus nog op goede voet met elkaar. Inmiddels zijn beide landen lid geworden van de Europese Unie, en hopelijk kan Tsjechië ook toetreden tot de Euro, zodat we weer een gezamenlijke munteenheid hebben in de toekomst.” Interna5onaal recht Na vijf en een half jaar in New York gewerkt te hebben, kwam hij in 1997 twee maanden naar Den Haag, waar een zaak aan het InternaSonaal Gerechtshof diende tussen Slowakije en Hongarije. Hierna werkte hij twee jaar in BraSslava, om in 1999 als Permanent Vertegenwoordiger van zijn land bij de Verenigde NaSes in New York terug te keren. Hier werden ook zijn zoon en dochter, een tweeling, geboren. In februari 2003 kwam hij naar Den Haag, waar zijn mandaat als rechter aan het InternaSonaal Gerechtshof tot 2021 loopt. Na negen jaar werd hij als jongste lid ooit herkozen, en in 2012 werd hij, na drie jaar vice-‐ presidentschap, door zijn mederechters tot President gekozen.
6
Het InternaSonaal Gerechtshof is onderdeel van de Verenigde NaSes. Vijgien rechters uit alle delen van de wereld hebben er zipng. Het heeg twee funcSes, namelijk enerzijds het recht spreken in meningsverschillen tussen twee staten, en anderzijds op verzoek van de VN advies geven over voorgelegde zaken. Bij de zaken zijn alSjd twee of meer staten betrokken, het InternaSonaal Gerechtshof neemt geen zaken van parSculieren aan. Veelvoorkomende onderwerpen zijn meningsverschillen over grenzen, welk land recht heeg op bepaalde eilanden bijvoorbeeld, en grensoverschrijdende milieuzaken. Als een zaak voor het InternaSonaal Gerechtshof gebracht wordt, hebben de rechters eerst als taak alle processtukken met argumenten en bewijzen door te nemen. Die kunnen zomaar 9000 bladzijden beslaan. Daarna volgen er hoorzipngen, soms wel 3 weken lang. Alle rechters nemen deel aan alle zaken. Daarna wordt er intern overleg gevoerd en volgt tenslo&e een uiteindelijke uitspraak. Deze uitspraak is bindend, er kan niet tegen in beroep worden gegaan. De rechters worden gekozen door de Algemene Vergadering van de Verenigde NaSes met 93 lidstaten, en door de Veiligheidsraad met vijgien leden. In beide organen moet een absolute meerderheid behaald worden om ge(her)kozen te kunnen worden. Nederlands Tomka woont met zijn gezin inmiddels al Sen jaar in Nederland. Hijzelf spreekt het minste Nederlands. ,,Thuis wordt Slowaaks gesproken, onze kinderen gaan naar de BriSsh School en leren ook wat Nederlands. Mijn vrouw spreekt ook wel wat Nederlands, maar in Den Haag spreken zelfs de loodgieters Engels.” Een al wat oudere collega van hem probeerde Nederlands te spreken bij de kassa van de Albert Heijn, maar kreeg keurig in het Engels antwoord. Zelf verstaat hij een beetje Nederlands, maar hij pretendeert niet dat hij Nederlands kan spreken. In zijn internaSonale werkomgeving heb je meer aan de Franse taal dan aan het Nederlands. De heer Tomka ziet ook wel wat verschillen tussen de Nederlandse en de Slowaakse bevolking. ,,Nederlanders zijn directer, genieten van het leven en zijn economisch gezien beter af dan de Slowaken. In Slowakije zijn eigenlijk wel wat sociale en economische problemen. Als je maandsalaris 800 euro is, is het best moeilijk rond te komen. Gelukkig gaat het sinds het Slowaakse lidmaatschap van de Europese Unie steeds beter.” PreNg vertoeven Veel andere Slowaken of Tsjechen komt de heer Tomka niet tegen, hooguit op een recepSe op de ambassade of Sjdens officiële bezoeken. Ondanks dat het gezin niet 100 procent Nederlands spreekt, heeg het al heel wat mooie plekjes in Nederland bezocht. De heer Tomka noemt een heel rijtje op. ,,Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog, Groningen, Appingedam, Bourtange, Giethoorn, Zwolle, Ootmarsum, Zeeland, Noord-‐Brabant, Limburg en Nijmegen.” Allemaal plaatsen die hij en zijn gezin een of meerdere dagen
7
bezocht hebben. Ook over zijn woonplaats is Tomka goed te spreken. ,,Het is prepg wonen in Den Haag, alles is goed geregeld, er is veel groen. We wonen in een mooie omgeving, het Belgisch Park in Scheveningen, vlakbij de zee, waar we zo heen kunnen fietsen. Dat fietsen is trouwens wel iets wat nog steeds lasSg is om aan te wennen als je in de auto zit: overal zie je fietsers, en niet elke fietser houdt zich even goed aan de verkeersregels.” Verschillen met zijn vorige woonplaatsen ziet Tomka ook. ,,Banská Bystrica is onmiskenbaar mijn thuisstad, we gaan er ook een aantal keren per jaar heen. Wonen en werken in New York was opwindend en uitdagend. Voor het InternaSonaal Gerechtshof in Den Haag werken is natuurlijk de kers op de slagroom voor iedere internaSonale rechter, en het is een ideale plaats om kinderen te zien opgroeien.” Tekst en foto: Rianne Tieben
DEELNAME ’T VROLIK AAN HET FESTIVAL ‘MUSICA SACRA’ TE LEVOČA, SLOWAKIJE ’t Vrolik, projectkoor van de SSchSng Oost-‐West Kontakten uit Roden, gemeente Noordenveld, is uitgenodigd om deel te nemen aan het fesSval ‘Musica Sacra’ te Levoca in Slowakije in juli a.s. Op 23 juli vertrekt een bus met ongeveer 40 koorleden, dirigent en organist/pianist en enkele partners naar Slowakije. Er wordt overnacht in Wroclaw in Polen. Hier wordt, samen met een koor uit die stad, een concert gegeven. In Levoča levert ’t Vrolik op zaterdagmiddag 27 juli een bijdrage aan het fesSval Musica Sacra, waarbij het onder andere twee Slowaakse liederen samen zingt met Chorus Minor, een koor uit Levoča. Op dezelfde dag zal Sjdens de avondmis ’t Vrolik de ‘Kleine Orgelmesse’ van Joseph Haydn uitvoeren. Op zondag 28 juli na de lunch vertrekt ’t Vrolik uit Levoča en, na een overnachSng in Wroclaw gaat het gezelschap dan weer huiswaarts.
8
UitzichWorens in de Jizerské Hory Voor de liexebbers van een acSeve vakanSe, die beschikken over een redelijke condiSe, is het noorden van Tsjechië, in het bijzonder de Jizerské Hory, een bestemming die het overwegen waard is. Een korte inleiding vooraf. Deze Sp voor een uitstap van een volle dag, laat u kennismaken met een combinaSe van architectonische monumenten en schilderachSge uitzichten vanaf de bergen van de Jizerské Hory. Een goed startpunt zou Jablonec nad Nisou kunnen zijn, niet ver van het drielandenpunt Tsjechië, Duitsland en Polen. De meeste uitzich&orens in dit gebied ontstonden rond de overgang van de 18e en 19e eeuw met de opkomst van de, vaak Duitse, bergwandelsport verenigingen. Veel van deze verenigingen hadden uit oogpunt van presSge een eigen uitzich&oren als grootste wens en ontwikkelden daaromheen veel acSviteiten. Een aantal van deze torens bestaan nog steeds en zijn voor bezoekers toegankelijk. Door de VVV van Jablonec nad Nisou, www.jablonec.com, is in 2009 een overzicht uitgegeven van een aantal bezienswaardigheden in de regio. De Duitstalige uitgave heeg als Stel ‘Technische Denkmale’. Deze beschrijving is een vrije weergave van een gedeelte hieruit. Met een start in Jablonec is de eerste uitzich&oren die van Královka, dicht bij Bedrichov. Hij staat op een hoogte van 859 meter op een van de toppen van de Maxovský hřeben en geeg een schi&erend uitzicht over de regio. Al in 1888 had de Duitse bergsportvereniging hier een houten toren opgericht, die echter 18 jaar later in een hevige storm niet overeind bleef. In 1907 werd gestart met de herbouw van een nieuwe, 23½ meter hoge toren. Vanzelfsprekend zijn in de omgeving mooie bergwandelingen te maken. Een volgende bestemming zou de toren Slovanka kunnen zijn, goed bereikbaar na een korte wandeling vanuit Janov nad Nisou. Deze toren stamt uit 1897 en werd opgebouwd uit een gieSjzeren construcSe, a|omsSg van een tentoonstelling in Wenen. Zoals met vele oude monumenten werd het onderhoud in de loop der jaren wat verwaarloosd, waarna in de jaren negenSg met hulp van parSculieren en de gemeente Lučany nad Nisou de gerenoveerde toren opnieuw toegankelijk werd. Ook hier volop mogelijkheden tot mooie natuurwandelingen.
9
Nog niet vermoeid, dan zou u langs Horni Maxov op weg kunnen gaan naar Lučany nad Nisou en onderweg een bezoek kunnen brengen aan de toren Bramberk, opgebouwd uit granietblokken. Let op, deze toren is beperkt opengesteld. Mocht u hier uw energie niet kunnen kwijtraken met een beklimming, rijd even door naar Černá Studnice voor een bezoek aan de toren gelegen op de top van de eerstvolgende bergrug. In 1885 begon men hier met het toegankelijk maken van een uitzichtpunt op een grote rots. Dit uitzichtpunt is nog steeds in de oorspronkelijke vorm te zien maar . . . de bomen groeiden in de loop der jaren. In 1905 is hiernaast een granieten toren van 21 meter gebouwd. Deze toren biedt een prachSg uitzichtpunt over de regio vol natuurschoon. Bij helder weer kunt u behalve de Krkonoše ook de Česke Raj zien liggen. Wie weet, inspiraSe voor een volgende tocht. Tot slot is het nog een korte reis naar Jablonec, waarmee u terug bent op uw uitgangspunt. Voor de acSeve wandelaar is er onderweg, en zeker ook na afloop, volop keuze uit eet-‐ en drinkgelegenheden. Bovenstaande is slechts een beperkt overzicht van de uitzichtpunten. De lokale informaSepunten en volop verkrijgbare wandelkaarten hebben een schat aan informaSe. Ik wens u veel plezier. Foto’s en tekst Gert Bosscher
10
Volkskeuken Dagelijks forensend tussen Hoofddorp en Den Haag viel mijn oog laatst op de Volkskrantse volkskeuken van 23 april met de intrigerende kop ‘Oost-‐Europees maar niet eentonig’. Leest u mee? “Voor 1990 was de Praagse gastronomie berucht eentonig. Iets varkensachSgs, knoedels en jus, runderschnitzels en worsten(...). Samen met een vriendin bezoeken we musea, snuiven werelderfgoed op en genieten in alle rust van een kabbelende Moldau. We luisteren blij naar het ‘graswasjegeroesjmos’ want zo klinkt het voor ons onverstaanbare Tsjechisch. En er moet natuurlijk gegeten worden. De app vertelt dat de Praagse keuken vooral bestaat uit schnitzels, knoedels, zuurkool. En paddenstoelen. Eentonig, puh. Dat het nou niet helemaal duidelijk is of iets nu Tsjechisch, Slowaaks, Boheems, Oostenrijks of Pools is, tja vooruit daar valt over te twisten. Maar eentonig? Ingrediënten voor een recept voor paddenstoelensoep met gepocheerde eieren (4 personen): 500 gram paddenstoelen -‐ minimaal 40 gram boter – 40 gram bloem -‐ 250 ml melk -‐ laurier -‐ 1 theelepel karwijzaad -‐ 1 liter kruidenbouillon -‐ 200 gram zure room -‐ 4 eieren -‐ 200 gram gekookte aardappelen -‐ 1 klein bosje gehakte dille. Bereiding: Bak de in stukjes gesneden paddenstoelen in 2 eetlepels boter mooi bruin en houd hen apart. Smelt 40 gram boter in een brede pan, roer de bloem erdoor tot er geen klontjes meer zijn. Voeg de melk, laurier en karwijzaad toe. Roer goed en doe dan de bouillon erbij. Breng aan de kook en roer dan de zure room erdoor. Proef of zout en peper toegevoegd moeten worden. Draai de pit laag en breek de eieren één voor één in de soep. Doe de deksel op de pan: de eieren pocheren nu in de soep. Doe er na circa 3 minuten de paddenstoelen bij. Verdeel de in blokjes gesneden aardappelen over diepe borden. Doe de dille erop. Schenk de soep erbij. Wacht niet te lang met serveren (de eieren blijven dan zacht). Dien op met brood.” Natuurlijk past hier slechts “Dobrou chut”.......... graswasjegeroesjmos voor “smakelijk eten” Franta Wijchers
11
STEDENBANDEN Oost-‐West-‐Kontakten met tevreden gevoel terug uit Litomysl Op eerste Pinksterdag kwam de Noordenveld delegaSe bestaande uit afvaardigingen van het college van B&W en van het bestuur van Oost-‐West-‐Kontakten met een tevreden gevoel terug uit het Tsjechische Litomysl. Er werden goede afspraken gemaakt over de inhoud van de relaSe voor de toekomst. Gestreefd zal worden om de uitwisselingen aan te laten sluiten bij het van kracht zijnde thema van de Europese gemeenschap. Op deze wijze kan hopelijk voor conSnuïteit in de financiering van deze levende relaSe worden gezorgd. De Europese gemeenschap stelt ook inhoudelijke eisen aan de uitwisseling t.a.v. de samenstelling van de delegaSes, de inhoud van het programma (nupg en aangenaam). Omdat de relaSe tussen Litomysl en Noordenveld alSjd al een inhoudelijke kant heeg gehad en duidelijk meer is dan een reisgezelschap verwachten beide besturen aan de Europese criteria te kunnen voldoen. De ontvangst van 26 mensen uit Litomysl in Roden zal in september in het teken staan van lokale ontwikkelingen in de zorg (nupg) en kennismaking met de lokale tradiSes van de Rodermarkt (aangenaam) Bij het afgelopen bezoek werden de gasten uit Noordenveld geïnformeerd over de nieuwe energievoorziening met als doel de bruinkool uit te bannen. Er werd een op biogas gestookte energiecentrale van 2 megawa& bezocht. De mest van de koeien en het gras, mais en granen van 600 hectare worden voor de vergisSng aangewend. Bovendien werd uitleg gegeven aan diverse vormen van waterberging in een heuvelachSg landschap en de overlegvormen met naburige gemeenten over dit onderwerp (men kent geen waterschappen). Hoogtepunt van het bezoek was de deelname van de Noordenveld delegaSe aan het Gastro-‐FesSval in Litomysl. Mevr. Repgove schreef ooit het eerste kookboek van Tsjecho-‐Slowakije. Zij ligt begraven op de lokale begraafplaats. De koks van het fesSval eren haar met een korte ceremonie bij haar graf. Dit is tevens de opening van het fesSval. Daarna gaan alle koks in optocht naar het centrale plein om hun producten te presenteren. Op een groot scherm kan men een live-‐cooking-‐show volgen. De delegaSe uit Noordenveld liet de Tsjechen kennis maken met mosterdsoep, saté saus, pindakaas, hagelslag, kaasjes en heel veel stroopwafels.
12
Er was veel belangstelling voor deze producten. Op de markt was ook de Slowaakse keuken en Japanse keuken aanwezig. Ook elke zichzelf respecterende horecaondernemer uit Litomysl en omgeving presenteerde zich op dit fesSval. Ook was er een op houtvuren gestookte goulash compeSSe. Een geweldig evenement met overheerlijke soorten goulash van o.a. wild, rund, maar ook kip. Met trots constateerde onze gemeentesecretaris dat de houtvuren in de gaten werden gehouden vanuit een door Noordenveld geschonken oude brandweerwagen Alle producten uit Noordenveld werden verkocht. In de avond werd nog met de vrienden van Litomysl-‐Europe-‐Club geëvalueerd en genoten van de Tsjechische keuken en een echte pivo. Het bezoek was nupg en aangenaam en twee geblesseerde met krukken uitgeruste deelnemers uit Roden en Litomysl ontwikkelden een nieuwe bowlingvariant voor de volgende Paralympisch spelen. S=ch=ng Oost-‐West kontakten
Nepomukboom Op Hemelvaartsdag 2013 is de ‘Nepomukboom’ geplant op het eiland in de rivier de Swalm. Deze nog jonge Amerikaanse Es werd door de gemeente Nepomuk aangeboden aan de gemeente Roermond als symbool van groeiende vriendschap en contacten tussen de beide gemeentes. De boom werd in ontvangst genomen bij de afsluiSng van het bezoek in maart jl. aan Nepomuk. Na overleg tussen de SSchSng Swalmen-‐Nepomuk en de waarnemend burgemeester Cammaert van Roermond is met toestemming van de gemeente besloten om de boom op het eiland in de Swalm te planten. In het zicht of beter gezegd, achter het beeld van de Heilige Nepomucenus (Johannes van Nepomuk).
13
Pinksterzondag werd in de Heilige Mis aandacht gegeven aan de feestdag van de Heilige Nepomucenus die jaarlijks op 16 mei gevierd wordt. In juni a.s. zullen we met een volle bus Swalmenaren weer ons tweejaarlijks bezoek aan Nepomuk brengen. Het programma daar beloog dat ook dit weekend wederom een succes gaat worden. We hebben er zin in! S=ch=ng Swalmen-‐Nepomuk
Te gast in Nepomuk
In het kader van de jaarlijkse vergadering van beide werkgroepen bracht de SSchSng Swalmen-‐Nepomuk van 20 tot 24 juni jl. een bezoek aan Nepomuk in Tsjechië. De sSchSngsleden werden vergezeld door muziekkapel ‘t Kump Waal, een delegaSe van de brandweer Swalmen/Roermond, oude bekenden en individuele belangstellenden. Enkele bestuursleden van zangkoor A Capella gingen mee om researchwerk te gaan doen voor hun concertreis naar Nepomuk/Pilsen volgend jaar. Na een ontspannen reis op donderdag werd de groep verwelkomd door de collega werkgroep uit Nepomuk. Vrijdagochtend was er een officiële ontvangst op het gemeentehuis door burgemeester van Nepomuk dhr. Vaclav Kovar. ’s Middags werd er in het compleet gerenoveerde huis van schilder AugusSn Nemejc de fototentoonstelling ‘21 jaar Nepomuk-‐Swalmen’ bezocht. AugusSn Nemejc (1861-‐1938) is na de Heilige Johannes van Nepomuk wellicht de meest bekende Nepomukker. Met zijn schilderijen verwierf hij wereldfaam. Daarna ging de complete groep naar Pilsen naar een benefietconcert. De opbrengst van dit concert werd gedoneerd aan kinderrevalidaSecentrum Hájek in Pilsen voor de aankoop van revalidaSeapparatuur. Dit evenement was mede een iniSaSef van sopraan Jana Korbelova,
14
vorig jaar nog te gast in Swalmen. Daar heeg zij toen al afspraken gemaakt voor samenwerking met ons Swalmer koor A-‐Capella. Na haar optreden met groot koor uit Pilsen zong zij op speciaal verzoek van de Swalmenaren later nog enkele liederen. Onze hele groep kreeg, persoonlijk van Jana, haar cd. Het concert werd afgesloten met een schi&erend vuurwerk. Op zaterdag nam de brandweer deel aan een wedstrijd voor en door de plaatselijke brandweer. En passant wonnen zij de wedstrijd in de categorie ‘buitenlandse gasten’. De middag stond in het kader van de tradiSonele sporSeve ontmoeSng tussen de partnersteden. Ditmaal een speciale Olympiade in de ‘Republik Cizkov’. Wat de Tsjechen ook probeerden en ondanks de nodige ludieke inSmidaSe was het nu toch Swalmen wat met de overwinning ging strijken. Tot in de avond werd er gezellig met elkaar gegeten, gezongen, muziek gemaakt en gelachen. Dankbaar voor alle gastvrijheid van deze kleine gemeenschap werd er weer richSng Nepomuk gegaan. Zondag was er de jaarvergadering van de SSchSng Swalmen-‐Nepomuk en de werkgroep Pracovni Skupina Nepomuk-‐Swalmen. Het afgelopen jaar werd geëvalueerd, nieuwe ideeën en plannen voor de komende jaren besproken. De brandweer bracht nog een bezoek aan de collega’s in Pilzen waar de grootste van de drie kazernes bezocht werd met een zeer moderne en professionele uitrusSng. De dag en daarmee ook het weekend werd afgesloten met een samenzijn bij hotel Svejk met vele vrienden en bekenden uit Nepomuk. Er werd genoten van een flink speenvarken aan het spit, en heerlijk glas pivo, en de mooie klanken van ‘t Kump Waal. SSchSng Swalmen-‐Nepomuk is erg blij met de goede en posiSeve ondersteuning van de gemeente Roermond. Ook burgemeester Kovar was zeer posiSef over de samenwerking met Roermond-‐Swalmen. Dit sSmuleert ons om te blijven zoeken en werken om de goede betrekkingen van beide gemeentes te behouden en mensen bij elkaar te brengen om zo elkaars culturen te blijven ontdekken. S=ch=ng Swalmen-‐Nepomuk www.swalmen-‐nepomuk.com
Barendrecht-‐Louny Stedenband Barendrecht-‐Louny heeg ook niet sSlgezeten. Van 12-‐16 juni brachten de Tsjechen een voorjaarsbezoek aan Barendrecht. Deze keer was het thema ‘Family life’. Meer over dit bezoek kunt u lezen op de website van de stedenband: www.stedenbandbarendrecht.nl
15
CULTUUR TENTOONSTELLING: VIA SACRA – DE HONGERDOEKEN VAN ZITTAU Het Comenius Museum organiseert vanaf 5 juli tot en met 22 september 2013 een tentoonstelling over een gebied in de driehoek Duitsland, Polen en Tsjechië met een eigen religieuze cultuur die teruggaat naar de Sjd van Comenius en daarvoor. De cultuur-‐ en pelgrimsroute ‘Via Sacra’ verbindt zevenSen sacrale monumenten en kunstscha&en. Naast de Hongerdoeken van Zi&au zijn dat de kloosters Marienstern en St. Marienthal, de Vredeskerk van Jauer (Polen), de St. Anna Kapel in Mnichovo Hradiště (Tsjechië, begraafplaats van Wallenstein) en de geboorteplaats van de Broedergemeente, Herrnhut in Duitsland, waar ook de eerste Hernhu&er bewoners van het Broeder-‐ en Zusterplein bij slot Zeist vandaan kwamen. Centraal in deze tentoonstelling staan de Hongerdoeken uit 1472 en 1573 die zich in de Oost-‐Duitse middeleeuwse stad Zi&au bevinden. Deze hongerdoeken zijn unieke religieuze kunstvoorwerpen. De tentoonstelling bestaat uit 14 informaSepanelen en vele foto’s van het gebied en de prachSge BijbelillustraSes van het Grote Hongerdoek (1472). Daarnaast worden authenSeke voorwerpen uit de kerkelijke culturele tradiSe getoond. Blikvanger in de tentoonstelling is de replica van het Kleine Hongerdoek uit 1573 op ware groo&e: 15m2! Hongerdoeken hadden een vaste plaats in de liturgie van de middeleeuwse kerk. Deze enorm grote doeken werden Sjdens de Vasten (VeerSgdagenSjd) in de kerk tussen het middenschip en het altaar opgehangen; het altaar werd zo aan het zicht van de gelovigen on&rokken. In het begin waren het heel eenvoudige doeken, later werd het gebruikelijk het lijden van Christus op deze doeken af te beelden. Ook zijn er doeken, zoals het Grote Hongerdoek waar gebeurtenissen uit het Oude en het Nieuwe testament op zijn afgebeeld. Omdat dit eeuwenoude texSel bijzonder kwetsbaar is, zijn er maar heel weinig hongerdoeken uit die Sjd bewaard gebleven. De Hongerdoeken van Zi&au horen wereldwijd tot de mooiste doeken die nu nog bestaan en bekeken kunnen worden. Comenius Museum, Kloosterstraat 33, 1411 RS Naarden, www.comeniusmuseum.nl Dinsdag-‐zondag, van 12.00-‐17.00 uur. Entreeprijs: € 5,=. Museumkaart geldig.
16
SPITFIRE COMPANY -‐ ONE STEP BEFORE THE FALL “Float like a bu&erfly, sSng like a bee. The hands can’t hit what the eyes can’t see.” Dit beroemde citaat van Mohammed Ali vormt het mo&o van de voorstelling 'One Step before the Fall' waarmee de Tsjechische dansgroep Spi‡ire Company dit jaar meedoet aan het fesSval I Like to Watch Too in Paradiso (Amsterdam). Op 6 en 7 juli is daar het allerbeste van de jonge garde binnen de internaSonale dans en performancekunst te zien. Een hypnoSserende golf van stem en geluid van Lenka Dusilová en een explosieve, krachSge dans van Marketa Vacovská komen samen in een enkel moment in de boksring. Dit nieuwe mulS-‐genre project door het Tsjechische ensemble Spi‡ire Company behandelt de thema’s vechten, uitpupng, de symptomen van de ziekte van Parkinson, en instorSng. Gewijd aan Mohammed Ali en alle vechters om ons heen. Kijk voor kaartverkoop op: h&p://iliketowatchtoo.nl Plaats: Paradiso, Weteringschans 6-‐8, 1017 SG Amsterdam Datum: Zaterdag 6 juli en zondag 7 juli Georganiseerd in samenwerking met het Tsjechisch Centrum ANDREA MILTNEROVÁ -‐ DANCE OF THE MAGNETIC BALLERINA De van oorsprong Tsjechische danseres en choreografe Andrea Miltnerová heeg dit jaar een solovoorstelling op I like to watch too -‐ het fesSval voor jong talent op dans-‐ en performancegebied. In Dance of the MagneSc Ballerina wordt een persoonlijke ontboezeming over een hardnekkige obsessie met beweging gedeeld, door opeenvolgende intense bewegingen te versmelten met een collage van geluid en een uniek, interacSef licht ontwerp. Bij Sjden irritant en bij Sjden kwetsbaar. Andrea Miltnerová komt nauwelijks van haar plek af, en toch weet ze een verheffende ervaring te creëren door de perfecSe van haar bewegingen. De obsessieve discipline en symmetrie resulteren in een beeldschone en opwindende zelfdestrucSe door beweging. Kijk ook op: h&p://iliketowatchtoo.nl Plaats: Paradiso, Weteringschans 6-‐8, 1017 SG Amsterdam Datum: 6 en 7 juli 2013 FILMCLUB: ČESKÝ MÍR Komische documentaire van Vít Klusák en Filip Remunda over de hegige verdeeldheid die plannen voor een Amerikaans radarstaSon in Tsjechië te weeg brengen. Voor-‐ en tegenstanders bevechten elkaar te vuur en te zwaard in de poliSek, media en het slaperige dorpje Brdy, waar de radar moet komen te staan. 'Ka|a en Hašek zouden zich rotgelachen hebben', aldus de makers over deze geruchtmakende affaire.
17
Český mír (Tsjechische Vrede; Tsjechië 2010) 94m R: Vít Klusák en Filip Remunda Plaats: Tsjechisch centrum, Westersingel 9, 3014 GM Ro&erdam Datum: 10 juli, 19:30 uur, toegang: € 4,-‐ Georganiseerd door: České centrum ORIGINAL SUMMER FESTIVAL 2013 Op 20 juli presenteert het Slavisch Huis Amsterdam vanaf 13.00 in Muziekcentrum Melody Line een fesSval met DJ’s, live muziek en kunstenaars uit Tsjechië, Slowakije en Nederland. Met o.a. de Slowaakse band Horkyze Slize, Het Brein Dat Kwam Uit De Ruimte en Tsjechisch bier op de tap. Naast een gevarieerd rockprogramma is er ook ruimte voor folklore. De dansgroep Usvit uit Zuid Bohemen laat oude tradiSes herleven en biedt met oorspronkelijke kostuums en instrumenten een bijzonder schouwspel. Toegang: € 30,-‐ (aan de kassa) / € 22,50 (voorverkoop) Kijk voor meer informaSe op de facebook-‐pagina van het Slavisch Huis: h&ps://www.facebook.com/ SlavischHuisAmsterdam Plaats: Muziekcentrum Melody Line, Willem Fenengastraat 12, 1096BN Amsterdam Datum: 20 juli, 13:00 uur SEDMIKRÁSKY -‐ VĚRA CHYTILOVÁ EN HAAR LEERLINGEN Sedmikrásky (Madelie‰es), Věra ChySlová's ontregelende film over twee 'verdorven' meisjes, is een mijlpaal uit de filmgeschiedenis. Het Eye Film InsStuut in Amsterdam heeg een nieuwe digitale kopie van deze klassieker uit 1966 aangekocht en presenteert die op spe&erende wijze: op 31 augustus wordt de film vertoond met muzikale aanvullingen van de Tsjechische alternaSeve rockband Zuby nehty. Ook zijn er films te zien van diverse leerlingen van Věra ChySlová, die jarenlang heeg lesgegeven aan de beroemde Praagse filmacademie FAMU. Plaats: Eye Film InsStute, IJpromenade 1, 1031 KT Amsterdam Datum: 31 augustus en 1 september Georganiseerd in samenwerking met het Tsjechisch Centrum
18
LITERATUUR Filip Topol overleden
De Tsjechische muzikant en schrijver Filip Topol is op 19 juni jl. in Praag overleden. Hij kampte al langere Sjd met gezondheidsproblemen en werd slechts 48 jaar. Topol is vooral bekend vanwege zijn band Psí vojáci -‐ jarenlang een vaste waarde in de Tsjechische muziekscène -‐ waarmee hij op 25 mei nog optrad in het Badhuistheater in Amsterdam. In het Nederlands is van hem verschenen De reis naar Corsica (nr. 5 van de reeks Moldaviet, uitgeverij Voetnoot, vert. Edgar de Bruin). Als schrijver wordt hij vertegenwoordigd door het agentschap Pluh.
AGENDA t/m 15 september: Tentoonstelling ‘FuncSonalisSsche architectuur in Praag’ -‐ ABC Architectuurcentrum, Groot Heiligland 47, Haarlem (zie www.hague.czechcentres.cz ) 5 juli -‐ 22 september: Tentoonstelling ‘De hongerdoeken van Zi&au’ -‐ Comenius museum, Kloosterstraat 33, Naarden 6 en 7 juli: Spi‡ire Company -‐ One step before the fall -‐ Paradiso, Weteringschans 6-‐8, 1017 SG Amsterdam 6 en 7 juli: Andrea Miltnerová -‐ Dance of the magneSc ballerina -‐ Paradiso, Weteringschans 6-‐8, 1017 SG Amsterdam 10 juli: Filmclub -‐ Český mír -‐ Tsjechisch centrum, Westersingel 9 3014 GM Ro&erdam 20 juli: Original Summer FesSval 2013 -‐ Muziekcentrum Melody Line, Willem Fenengastraat 12, 1096 BN Amsterdam 31 augustus en 1 september: Sedmikrásky -‐ Věra ChySlová en haar leerlingen -‐ Eye Film InsStute, IJpromenade 1, 1031 KT Amsterdam t/m 12 januari: Musical Buurman en Buurman beginnen voor zichzelf -‐ kijk voor de uitvoeringen op www.buurmandemusical.nl
NUTTIGE ADRESSEN GTSM: Genootschap voor Tsjechische en Slowaakse Muziek Hans Wallin, voorzi&er Prins Bernhardlaan 21, 2264 CA Leidschendam, tel/fax: 070 3278706 e-‐mail:
[email protected] Jacques de Coo, e-‐mail :
[email protected] Tsjechische Ambassade, Paleisstraat 4, 2514 JA Den Haag. Tel: 070 3130031 ; e-‐mail:
[email protected]; URL: www.mfa.cz/hague Tsjechisch Centrum, Westersingel 9, 3014 GM Ro&erdam. Tel.: 010 2251713, e-‐mail:
[email protected]; URL: www.czechcentres.cz/hague Postadres: Paleisstraat 4, 2514 JA Den Haag, Tsjechisch Bureau voor Toerisme, Gatwickstraat 11, 1043 GL Amsterdam. Tel.: 020 575 3014 ; e-‐mail: info-‐
[email protected]; URL: www.czechtourism.com CzechTrade Brussel, Rue du Trône 60, 1050 Brussel. Tel: +32 22139460; e-‐mail:
[email protected]; URL: www.czechtrade.be Tsjechisch Centrum Brussel, 60, Rue du Trône, 1050 Brussel Tel: +32 22139430; e-‐mail:
[email protected]; URL: www.czechcentres.cz/brussels Nederlands-‐Tsjechische Kamer van Koophandel, Anděl City, Plzenska 5b / Radlická 1c, 150 00 Praha 5 – Smichov Tel. +420 257 474740; e-‐mail:
[email protected] Slowaakse ambassade, Parkweg 1. 2585 JG Den Haag. Tel. 070 4167777, e-‐mail:
[email protected]; URL: www.mzv.sk/hague Nederlandse Ambassade in Tsjechië, Go&hardska 6/27, 160 00 Praag 6 Tel.: 00420 233 015200, e-‐mail:
[email protected] Nederlandse Ambassade in Slowakije, Frana Krala 5, 811 05 BraSslava 1 Tel.: 00421 2 5262 5081, e-‐mail:
[email protected]
