Samenvatting
PR campagne voorlichting hemoglobinopathiën allochtonen Amsterdam In opdracht van Erfocentrum, uitgevoerd door MCA Communicatie bv
1.
Introductie
In opdracht van het Erfocentrum heeft MCA Communicatie in 2005 een communicatieadvies ontwikkeld en deels uitgevoerd, ter bevordering van deelname aan voorlichtingsbijeenkomsten over erfelijke bloedarmoede door allochtonen in Amsterdam. De coördinatie en grotendeels ook de uitvoering van de promotie van de bijeenkomsten lag in handen van het Erfocentrum en de projectgroep. Door MCA Communicatie is er basismateriaal in de vorm van flyers, posters en radiospots ontwikkeld. Deze zijn verspreid via diverse kanalen. Daarnaast zijn de allochtone media geïnformeerd over de voorlichtingsbijeenkomsten. Tevens is in een 0-meting bepaald wat de kennis van Turken, Marokkanen, Surinamers en Antillianen/Arubanen is over erfelijke bloedarmoede. Hiervan is reeds een apart rapport aan de opdrachtgever verschenen. Doelgroepen De primaire doelgroep van het project zijn volwassen Turkse, Marokkaanse, Surinaamse, Antilliaanse/Arubaanse en Ghanese (en andere Engelstalige Afrikaanse) inwoners van Amsterdam. Het accent ligt daarbij op volwassenen met een kinderwens en jonge ouders. De doelstellingen richting deze primaire doelgroepen zijn als volgt geformuleerd: - men is zich bewust van het belang van het thema erfelijke bloedarmoede (hemoglobinopathieën); - men is op de hoogte van de voorlichtingsbijeenkomsten; - men heeft de intentie om de bijeenkomst bij te wonen. Als secundaire doelgroepen zijn aangegeven relevante intermediairs (o.a. verloskundigen, huisartsen, ouder/kindzorg, VETC-ers), migrantenmedia en overige geïnteresseerden. De doelstellingen richting deze doelgroepen: - men is zich bewust van het belang van het thema erfelijke ziekten (in het bijzonder hemoglobinopathieën); - men is op de hoogte van de voorlichtingsbijeenkomsten; - men informeert primaire doelgroepen. MCA Communicatie heeft het Erfocentrum geadviseerd om te kiezen voor: - een combinatie van een wijkgerichte en stedelijke benadering; - een combinatie van massamediale en persoonlijke communicatie. Op deze manier zijn zowel de primaire als secundaire groepen goed te bereiken en kan de boodschap zowel beknopt als uitgebreider onder de aandacht gebracht worden.
Vervolgens heeft MCA Communicatie gedetailleerde suggesties gegeven voor de taal, tone of voice, inhoud en afzender van de communicatiemiddelen. Deze zijn verwerkt in de materialen.
MCA Communicatie / Samenvatting Eindrapportage voor website / Erfocentrum / p. 2
2.
Realisatie middelen
Basismateriaal Voorbeeld poster versie Surinaams, Antilliaans, Afrikaans
Als basismiddelen in de communicatiestrategie zijn een drietal flyers en drie posters ontwikkeld. De volgende versies en oplagen zijn gerealiseerd: - flyer Nederlands/Turks, 3.500 stuks; - poster Nederlands/Turks, 35 stuks; - flyer Nederlands/Arabisch, 3.500 stuks; - poster Nederlands/Arabisch, 35 stuks; - flyer Nederlands/Engels/Papiamentu, 7.000 stuks; - poster Nederlands/Engels/Papiamentu, 35 stuks. Voorbeeld flyer, binnenkant, Turkse versie
Door het beeld, taalgebruik en vertalingen is geprobeerd de bijeenkomsten op een zo herkenbaar en begrijpelijk mogelijke wijze onder de aandacht van de verschillende doelgroepen te brengen. In het ontwerp is gebruik gemaakt van bestaande fotografie waarover het Erfocentrum beschikt. Distributie en promotie De poster en flyers zijn op verschillende manier verspreid onder de doelgroepen. Distributie In oktober zijn de posters en flyers in het distributienetwerk Meerinfo, van MCA Communicatie, geplaatst. MCA Communicatie heeft in Amsterdam ong. 60 folderrekken, hierin zijn 50 ex. van de flyers geplaatst. Mailings MCA Communicatie heeft aan het Erfocentrum relevant adresbestanden geleverd voor een mailing. Daaronder bevonden zich buitenlandse vrouwencentra, moedercentra en een selectie van allochtone organisaties in Amsterdam. Daarnaast zijn adressenbestanden van het Erfocentrum en de GGD Amsterdam benut voor een aanvullende mailing (o.a. medische beroepsgroepen, consultatiebureaus, kerken en andere religieuze organisaties).
MCA Communicatie / Samenvatting Eindrapportage voor website / Erfocentrum / p. 3
Promotieteams Het Erfocentrum heeft dit onderdeel gecoördineerd en uitgevoerd. Daarbij zijn leden van de beoogde doelgroepen zijn ook rechtstreeks benaderd via flyerteams. De teams zijn samen gesteld uit twee allochtonen afkomstig uit de doelgroepen. Zowel mannen als vrouwen hebben geparticipeerd in de promotieteams. Zij hebben markten en winkelcentra bezocht in de wijk waar de bijeenkomsten plaatsgevonden hebben. Radiospots en free publicity Voor de Antilliaanse, Surinaamse en Afrikaanse bijeenkomsten zijn radiospots gemaakt om deze aan te kondigen. Via Salto is door MCA Communicatie zendtijd ingekocht. Dit heeft uitzending van minimaal 25 keer per doelgroep opgeleverd Een 50-tal specifieke media voor allochtonen zijn begin oktober via persbericht geattendeerd op de verschillende bijeenkomsten. Hierin waren zowel gedrukte media als rtv opgenomen. De nadruk lag op lokale media, maar tevens zijn enkele landelijke media met een groot bereik in Amsterdam benaderd. In vervolg op de mailing, die door Erfocentrum is uitgevoerd, heeft MCA Communicatie in een telefonische belronde de belangrijkste media geprobeerd te bereiken. Dit om nogmaals de aandacht te vestigen op de bijeenkomsten, te checken of de toegezonden informatie helder en voldoende was en als aanvulling hierop om woordvoerders aan te bieden. De belangrijkste resultaten hiervan waren: de aankondiging van de Turkse bijeenkomst tijdens uitzendingen van Turkse Televisie Amsterdam (TTA), de aankondiging van de Antilliaanse en Surinaamse bijeenkomsten in de wekelijkse NPS programma’s Tambu en Zorg en Hoop en tijdens de lokale radioprogramma’s Faya Lobi en Flambeu. En in de plaatsing van een advertentie in Pleasure tegen zeer gereduceerd tarief. Er zijn geen kijk- en luistercijfers van specifieke lokale rtv programma’s.
3.
Onderzoek
Hieronder de resultaten van de meting Marktverkenningen van september 2005, die als 0meting voor dit project wordt beschouwd. Voor de weergave van de resultaten zijn alle respondenten per etnische afkomst apart genomen. De resultaten worden uitgedrukt in procenten. Tenzij anders vermeld gaat het om spontane antwoorden van alle respondenten. De resultaten worden weergegeven in afgeronde percentages. Ontstaan hierdoor bij optelling kolomtotalen groter of kleiner dan 100, dan zijn deze niet gecorrigeerd. De omvang van de steekproef bij tabel 4, 5, 6 en 7 is dermate klein dat het uitdrukken in een percentage geen betrouwbaar beeld geeft.
MCA Communicatie / Samenvatting Eindrapportage voor website / Erfocentrum / p. 4
Tabel 3: Heeft u wel een gehoord van erfelijke bloedarmoede zoals sikkelcelziekte of thalassemie? (In %) Ja Nee Weet niet/ geen antwoord
Ant Ned Sur Tur Mar n=17 n=15 n=15 n=88 n=15 1 6 3 9 7 14 33 36 38 90 86 67 64 62 3 -
MCA Communicatie / Samenvatting Eindrapportage voor website / Erfocentrum / p. 5
Tabel 4: Welke situatie geldt voor u? (In %; onder respondenten die van erfelijke bloedarmoede gehoord hebben) Ik ken iemand die dat heeft Ik ken een of meer familieleden die dat hebben Ik heb het zelf Geen van deze situaties / Weet niet/ geen antwoord
Mar Tur Sur Ant Ned n=13 n=22 n=51 n=38 n=57
Tabel 5: Weet u wat het betekent als iemand drager is van erfelijke bloedarmoede zoals sikkelcelziekte of thalassemie? (In %; onder respondenten die van erfelijke bloedarmoede gehoord hebben) Ja Nee Weet niet/ geen antwoord
Mar Tur Sur Ant Ned n=12 n=22 n=50 n=32 n=56
Tabel 6: Als iemand drager is van sikkelcelziekte of thalassemie kan hij of zij dan zelf ziek worden? (In %; onder respondenten die van erfelijke bloedarmoede gehoord hebben en weten wat drager zijn betekent) Ja Nee Weet niet/ geen antwoord
Mar n=2
Tabel 7: Als iemand drager is van sikkelcelziekte of thalassemie kunnen zijn of haar kinderen dan ziek worden? (In %; onder respondenten die van erfelijke bloedarmoede gehoord hebben en weten wat drager zijn betekent) Ja Nee Weet niet/ geen antwoord
Mar n=2
Tabel 8: Wilt u meer weten over de erfelijke bloedarmoede? (In %)
Mar Tur Sur Ant Ned n=17 n=15 n=15 n=88 n=15 9 3 6 1 39 41 24 26 20 16 16 19 27 11 44 40 51 46 68
Ja Misschien Nee
77 15 15
17 83 -
100
50 50
73 9 5 14
64 23 14
29 10 6 53
76 20 4
53 5 3 32
63 34 3
21 4 2 74
48 50 2
Tur Sur Ant Ned n=14 n=40 n=20 n=34
71 29 -
65 23 13
85 15 -
47 47 6
Tur Sur Ant Ned n=15 n=40 n=20 n=34
80 13 7
85 5 10
85 5 10
85 12 3
MCA Communicatie / Samenvatting Eindrapportage voor website / Erfocentrum / p. 6
Weet niet/ geen antwoord
2
3
6
1
1
MCA Communicatie / Samenvatting Eindrapportage voor website / Erfocentrum / p. 7
Bijlage: Tekst persbericht 4 oktober 2005, Voorlichting over erfelijke bloedarmoede Het Erfocentrum en de GGD Amsterdam organiseren binnenkort voorlichtingsbijeenkomsten over erfelijke bloedarmoede (sikkelcelziekte en thalassemie). Sikkelcelziekte en thalassemie zijn erfelijke vormen van chronische bloedarmoede, die tot ernstige klachten kunnen leiden. Ze kunnen ook gevolgen hebben voor het krijgen van kinderen en zwangerschap. Dit komt omdat mensen, zonder dit zelf te weten of ziek te zijn, ‘drager’ kunnen zijn van deze ziekten. Zo kunnen zij dit doorgeven aan hun kinderen. Deze ziekten komen relatief veel voor bij mensen afkomstig uit Afrika, Caraïbisch gebied en Mediterrane landen, omdat erfelijke bloedarmoede van oorsprong een verdedigingsmechanisme is tegen malaria. Ernst van het probleem Op dit moment zijn er naar schatting 700 patiënten in Nederland met een vorm van erfelijke bloedarmoede. Hiervan hebben 550 mensen sikkelcelziekte en 150 mensen thalassemie. Meer dan de helft van hen is jonger dan 15 jaar. Jaarlijks komen er 60 kinderen bij. Als gevolg van recente immigratie neemt het aantal allochtonen in de reproductiefase toe. Daardoor heeft meer dan 15% van de Nederlandse bevolking een verhoogd risico op erfelijke bloedarmoede. Tussen 2005 en 2015 zullen naar schatting meer dan 600 kinderen geboren worden met een vorm van erfelijke bloedarmoede. Inhoud voorlichting Er vinden binnenkort zes bijeenkomsten plaats op verschillende locaties in Amsterdam. Bij de bijeenkomsten komen vragen aan de orde als: wat is erfelijke bloedarmoede? Hoe ga je om met de ziekte? Is er onderzoek of een test mogelijk? Hoe belangrijk is een test? Wat betekent de uitslag voor het krijgen van kinderen? Waar is meer informatie te krijgen? Er wordt een informatief en humoristisch toneelstuk over dit thema gespeeld en vindt er een paneldiscussie met (ervarings)deskundigen plaats. Daarnaast zijn er optredens en versnaperingen. De bijeenkomsten vinden dan ook in verschillende talen plaats (zie details hieronder). De toegang is gratis. Praktische informatie LOKATIE: Augustinus College, Dubbelink 1, 1102 AL Amsterdam Zondag 16 oktober 2005, van 17.00 – 20.00 uur, In Papiamentu en Nederlands. Zondag 13 november 2005, van 17.00 - 20.00 uur, in Sranan Tongo en Nederlands. Zondag 20 november 2005, van 17.00 - 20.00 uur, in Engels en Nederlands LOKATIE: Stadsdeelkantoor Geuzenveld-Slotermeer, Plein ‘40-‘45, 10964 SW Amsterdam Zaterdag 19 november 2005, van 17.00-20.00 uur, in Turks en Nederlands
MCA Communicatie / Samenvatting Eindrapportage voor website / Erfocentrum / p. 8
Zaterdag 26 november 2005, 17.00-20.00 uur, Marokkaans Arabisch en Nederlands (voor mannen) Zondag 27 november 2005, 12.00-15.00 uur, Marokkaans Arabisch en Nederlands (voor vrouwen)
Informatie voor de pers De bijeenkomsten maken onderdeel uit van het voorlichtingsproject hemoglobinopathieen Amsterdam. Het project is een pilot in dit gebied.
Er zijn woordvoerders in de eigen taal beschikbaar (Papiamentu, Sranan Tongo, Engels, Turks, Marokkaans Arabisch en Nederlands). Neemt u hiervoor contact op met mw. M. de Kinderen van het Erfocentrum: tel.06 – 47030609 of e-mail:
[email protected]. Tevens is het mogelijk de bijeenkomsten bij te wonen voor opnames en/of interviews. Graag van tevoren aanmelden. Eveneens bij mw.M. de Kinderen
MCA Communicatie / Samenvatting Eindrapportage voor website / Erfocentrum / p. 9