GAB Robins Takkenberg B.V. Masterclass: Juridische en Medische Causaliteit
Samenvatting Masterclass Op 23 mei 2008 werd de jaarlijkse Masterclass gehouden met als onderwerp “Medische en Juridische causaliteit”. De opkomst was groot: zo’n 90 genodigden namen actief deel aan deze leerzame dag. De locatie was hotel Figi te Zeist en vanwege de grote opkomst, werden de lezingen gehouden in een theaterzaal. Zo was het theoretische gedeelte ook echt in collegebanksetting gebracht.
Gedreven Ambitieus Betrokken
De sprekers waren: -
professor dr. A.P. Buunk, academiehoogleraar Evolutionaire Sociale Psychologie aan de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en verbonden aan de Rijksuniversiteit van Groningen;
-
professor mr. A.J. Akkermans, hoogleraar aan de VU te Amsterdam;
-
orthopedisch chirurg Dr. A.E.B. Kleipool, werkzaam in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te Amsterdam en verbonden aan het Orthopedisch Expertise Centrum te Amsterdam.
GAB Robins Takkenberg B.V. Masterclass: Juridische en Medische Causaliteit
Professor Buunk was ook de dagvoorzitter. Zijn korte lezing handelde over medisch onverklaarbare klachten, die zowel in de letselschade als in het reguliere medisch traject veel kosten met zich meebrengen. Veel van de gepresenteerde klachten zijn een lichamelijke uiting van psychische problemen, waarbij de gepresenteerde klachten verder ook niet specifiek zijn voor een bepaalde aandoening. Het gevolg is een scala aan “vage syndromen” met a-specifieke klachtenpatronen. Klinieken die zich richten op deze medisch onverklaarbare klachten en syndromen behandelen de gevolgen, veelal door gedragstherapie.
Gedreven Ambitieus Betrokken
Professor Akkermans besprak de juridische en medische causaliteit. Zijn betoog was helder en uitgebreid. Bij de juridische causaliteit wees hij erop dat de schaderegelaar/behandelaar allereerst bepaalt op basis van welke criteria aansprakelijkheid moet worden gebaseerd en de daarbij horende criteria van medische toerekening. De medische expertise is daarbij vaak het sluitstuk in de medische causaliteitsdiscussie.
GAB Robins Takkenberg B.V. Masterclass: Juridische en Medische Causaliteit
Om nu te voorkomen dat juristen in de vraagstelling aan de expertisearts de juridische vragen beantwoord willen zien door de expertisearts is het gebruik van de IWMD vraagstelling geadviseerd. Daar worden objectieve vragen gesteld over de medische situatie met en zonder ongeval, zonder dat naar de vergelijking wordt gevraagd. De uitkomsten leveren dan het verschil op, dat gebruikt kan worden in de schadeafhandeling. Er werd ook uitgebreid aandacht besteed aan preëxistentie en predispositie, net als aan de overlegging van de medische informatie.
Gedreven Ambitieus Betrokken
De lezing van orthopedisch chirurg Kleipool richtte zich op de uitvoering van een medische expertise: de identificatie, de anamnese, het lichamelijk onderzoek en mogelijk aanvullende hulponderzoeken. Vervolgens de afhandeling met de rapportage en het overleggen van het rapport aan betrokkene en vervolgens de belangenbehartiger en verzekeraar.
Veel aandacht in de anamnese wordt besteed aan de logische verbanden in de verklaring van betrokkene en of deze consistent zijn. Vervolgens wordt ook bezien of deze in overeenstemming te brengen zijn met de objectiveerbare bevindingen bij het lichamelijke onderzoek. Zo kan door middel van diverse oefeningen de functionaliteit van een lichaamsdeel worden onderzocht en daarmee de verklaring van betrokkene worden getoetst.
GAB Robins Takkenberg B.V. Masterclass: Juridische en Medische Causaliteit
Zowel tijdens de ontvangst als bij de lunch was er ruim tijd om kennis te maken met elkaar of juist bij te praten. Natuurlijk was dit meteen de mogelijkheid om mensen met een vraag direct in contact te brengen met de personen die een oplossing hadden.
Gedreven Ambitieus Betrokken
Casus Het tweede deel van de dag werd in beslag genomen door actief denkwerk: een casus werd uitgewerkt en vervolgens plenair besproken. Daarna werd er een orthopedische expertise live uitgevoerd. De casus betrof een slachtoffer dat orthopedisch letsel had overgehouden aan een verkeersongeval en waarbij ook preëxistentie een rol speelde. De casus werd in werkgroepen besproken. Door de samenstelling van de groepen ontstond er ook echt discussie: medisch adviseurs, verzekeraars, makelaars in assurantiën en schaderegelaars kunnen andere belangen hebben, die de beantwoording van de vraag beïnvloeden. Uit de werkgroepen kwam naar voren dat we allen graag een pro actieve medisch adviseur willen. Meedenken door de behandelaar met het traject is gewenst, maar dient altijd in overleg te geschieden met die medisch adviseur daar alleen deze over alle medische informatie beschikt. Ook kwam naar voren dat sommige belangenbehartigers het medisch traject zelf willen aansturen en daarbij adviezen van de medisch adviseurs dan ook niet willen overleggen.
GAB Robins Takkenberg B.V. Masterclass: Juridische en Medische Causaliteit
Wanneer er nu medische informatie niet onder gesloten couvert wordt aangeleverd, hoe ga je daar dan mee om. Onder gesloten couvert terugzenden? Toch eerst even kijken? Of ongezien naar de medisch adviseur. De meningen waren verdeeld. Daarbij speelde een rol of de belangenbehartiger bewust deze informatie openlijk toestuurt of dat het een vergissing is. En verwachten we dat de belangenbehartiger ons erop aanspreekt dat we inhoudelijke informatie hebben ingezien die openlijk werd verstrekt? Voor wat betreft telefonisch overleg tussen medisch adviseurs: het is gewenst, maar het dient schriftelijk bevestigd te worden. Het is evenmin een oplossing in alle gevallen: ook telefonisch kan men elkaars woorden anders interpreteren.
Gedreven Ambitieus Betrokken
Dat de werkgroepen een serieuze aangelegenheid waren, toont de volgende foto.
In wezen is voor een goede medische expertise het hele huisartsendossier noodzakelijk vanuit medisch perspectief. In een expertise kunnen vragen over de situatie met en zonder ongeval vaak niet eens beantwoord worden zonder die informatie. Volgens dr. Kleipool zou in een dergelijke situatie de expertisearts moeten aangeven dat hij op basis van de verstrekte informatie geen uitspraak over deze vraag kan doen. Dan geeft de expertisearts een eerlijk oordeel zonder de belangen van verzekeraar of benadeelde op voorhand te schaden. Belangrijk in de schaderegeling is dan te weten dat we in wezen geen antwoord hebben gekregen op de vragen en dus formeel geen vergelijking kunnen maken tussen de situatie met en zonder ongeval.
GAB Robins Takkenberg B.V. Masterclass: Juridische en Medische Causaliteit
Omtrent het toesturen van het volledig huisartsenjournaal kwam het arrest van de Hoge Raad d.d. 22 februari 2008 nog aan de orde. De overlegging van deze informatie op voorhand wordt met dit arrest geblokkeerd. Professor Akkermans gaf daarbij nog een aantal overwegingen.
Gedreven Ambitieus Betrokken
Bij de bespreking van de casus ontstond een levendige discussie
Criteria die moeten worden getoetst, zouden de volgende moeten zijn: -
is er een legitiem belang van de verzekeraar: bijvoorbeeld bij een looptijd van meer dan drie jaren. Er mag geen sprake zijn van een “fishing expedition”
-
hoeveel jaren aan informatie wil je verzamelen: 2 tot 3 jaar voorafgaand aan ongeval redelijk?
-
privacy belang van betrokkene: zijn er ernstige privé overwegingen om informatie niet beschikbaar te stellen aan de WA-assuradeur en/of medisch expert, bijvoorbeeld omdat iemand een bekende Nederlander is of er sprake is van een erfelijke aandoening die men liever niet openbaar maakt omdat dit schade kan opleveren;
-
moet er niet altijd “equality of arms” zijn, ook voor de verzekeraar op medisch gebied.
Ook ter sprake kwam het blokkeringsrecht: voor een rechter zal dit aanleiding kunnen zijn om aan te nemen dat gelaedeerde iets te verbergen heeft.
GAB Robins Takkenberg B.V. Masterclass: Juridische en Medische Causaliteit
Medische expertise Tot slot was er de medische expertise. Het was natuurlijk bijzonder dapper dat één van de medewerkers van dr. Kleipool zich in ondergoed op het toneel wilde begeven voor al die letselschadepersonen.
Gedreven Ambitieus Betrokken
Confronterend was hoe een arts toch naar een gelaedeerde kijkt: niet alleen het letsel, maar ook je gewicht, looppatroon en houding worden beoordeeld. Je voelt jezelf er al staan. Dr. Kleipool liet de diverse houdingen en oefeningen uitvoeren en gaf daarbij duidelijk aan wat er getest wordt. De orthopeed kan ook bij whiplash een aantal onderzoeken doen, die dicht bij de neurologische onderzoeken komen. Leuk om te horen is dan dat beklemming van de zenuw onder het schouderblad (impingement) - dat overigens vaak voorkomt bij mensen ouder dan 40 - jaar, 3 % functionele invaliditeit kan opleveren. Wanneer dit echter als whiplash klacht wordt gepresenteerd, wordt er geen percentage toegekend. Verder werd nog opgemerkt door professor Buunk dat we klachten zonder ongeval (preëxistentie) en aandoeningen die ook zonder het ongeval hadden kunnen optreden (predispositie) graag te weten willen komen door middel van een medische expertise, maar dat we er rekening mee moeten houden dat dit niet altijd als resultaat uit het expertiseonderzoek naar voren komt. Wellicht dat een lange juridische procedure – waarin gelaedeerde zich genoodzaakt voelt zijn klachten in verband met de schaderegeling te handhaven - überhaupt niet goed is voor het herstel van een gelaedeerde. Er zou geen angst moeten zijn om een claim te verliezen. Wanneer nu gelaedeerde vervolgens sneller herstelt, levert dit voor verzekeraar als gelaedeerde een win-win-situatie op. De dag werd natuurlijk afgesloten met een informele bijeenkomst en een herinnering.In de tas bevond en zich een kapitalisatieschijf, een Gedragscode-Behandeling-Letselschade pen en de nieuwe fotokaart van de experts. Mevr. G.A. (Gysèle) Vogeler, re