Samenvatting Jaarverslag 2013
Samenvatting Jaarverslag 2013 Voor Bevolkingsonderzoek Zuid was 2013 een jaar waarin een aantal belangrijke ontwikkelingen hebben plaatsgevonden: de implementatie van het bevolkingsonderzoek darmkanker, het besluit van Minister Schippers om hrHPV screening in het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker in te voeren. In deze samenvatting van het Jaarverslag vindt u meer informatie hierover. Daarnaast presenteren wij een aantal andere ‘highlights’ uit 2013, waaronder de belangrijkste productiecijfers. Aanvullende cijfers en het volledige Jaarverslag vindt u op onze website www.bevolkingsonderzoekzuid.nl. Cliëntenonderzoek
Mark Steinbusch, bestuurder
Externe audit
Cliënten die deelnemen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker zijn zeer tevreden over dit onderzoek. Zij geven het bevolkingsonderzoek een 9. Dit blijkt uit het
In april 2013 heeft een externe audit plaatsgevonden. Bevolkingsonderzoek Zuid heeft een nieuw HKZ-certificaat ontvangen voor het bevolkingsonderzoek borstkanker en een ISO-certificaat voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.
landelijk cliënttevredenheidsonderzoek dat de vijf regionale screenings-
Arbeidsmarktcommunicatie
organisaties in april 2013 uitgevoerd
Omdat de vijf screeningsorganisaties verwachten dat de werving
hebben. Het is een resultaat om trots
van nieuwe radiodiagnostisch laboranten de komende jaren
op te zijn.
lastig wordt, is een arbeidsmarktcommunicatiecampagne opgetuigd. Naast de werving van radiodiagnostisch laboranten wordt de campagne ook ingezet voor andere vacatures. Begin
DENSE-studie
2014 is de website www.werkenbijbevolkingsonderzoek.nl live
De DENSE-studie is een wetenschappelijk onderzoek dat binnen
gegaan.
het huidige bevolkingsonderzoek borstkanker plaatsvindt. De studie richt zich op vrouwen met heel dicht (dens) borstweefsel. Uit onderzoek is gebleken dat deze cliënten een grotere kans op borstkanker hebben. Het doel van de studie is om bij vrouwen met zeer dicht borstweefsel de aanvullende waarde van een MRI in het bevolkingsonderzoek borstkanker te onderzoeken. In de regio van Bevolkingsonderzoek Zuid wordt de trial uitgevoerd door het Jeroen Bosch Ziekenhuis en het Maastricht UMC+. In 2013 zijn er landelijk 1.892 cliënten geïncludeerd, waarvan 230 uit de regio van Bevolkingsonderzoek Zuid. In 2014 worden de resultaten verwacht.
MammoXL MammoXL is een systeem voor het uitwisselen van informatie.
De implementatie van het nieuwe bevolkingsonderzoek bestaat
Ziekenhuizen kunnen inloggen en foto’s opvragen van verwezen
uit een voorbereidingsfase, een overgangsfase en de definitieve
cliënten die een afspraak hebben bij de radioloog of de mam-
uitvoering van het bevolkingsonderzoek. In 2014 zijn de
mapoli. De foto’s kunnen bekeken en opgeslagen worden in
screeningsorganisaties gestart met de voorbereidingen. Naar
het informatiesysteem van een ziekenhuis. Door de invoering
verwachting is in 2016 het vernieuwde bevolkingsonderzoek
van mammoXL behoren de cd’s binnenkort tot het verleden.
baarmoederhalskanker volledig ingevoerd.
Dit zorgt voor betere borging van de privacy en een kostenverlaging. Bovendien levert het systeem een bijdrage aan de
Basisscholing Cervixscreening
kwaliteit van zorg; met mammoXL is het namelijk mogelijk
De doktersassistent heeft een belangrijke rol in het bevolkings-
om foto’s en verslagen ruim voordat de cliënt op consult komt,
onderzoek baarmoederhalskanker; ongeveer 80% van de
te raadplegen. Begin 2013 heeft Bevolkingsonderzoek Zuid
uitstrijkjes wordt door de assistenten gedaan. Sinds 2011 leidt
informatiebijeenkomsten georganiseerd. Hierbij zijn vertegen-
Bevolkingsonderzoek Zuid doktersassistenten op om uitstrijkjes
woordigers van negen ziekenhuizen aanwezig geweest. De
te maken. In navolging van deze scholing is in 2013 een landelijke
andere ziekenhuizen zijn telefonisch benaderd en persoonlijk
scholingsmodule ontwikkeld. Deze Basisscholing bestaat uit een
bezocht door medewerkers van Bevolkingsonderzoek Zuid. In
e-learning en twee praktijkavonden. Er is ook een opfriscursus. In
totaal ging het om achttien ziekenhuizen. Eind 2013 waren er
de regio van Bevolkingsonderzoek Zuid hebben 667 assistenten
tien ziekenhuizen aangesloten op de productieomgeving van
met succes de scholing gevolgd.
mammoXL.
Informatie huisartsen Vernieuwd bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
In 2013 is een informatiepakket bevolkingsonderzoek baar-
In oktober 2013 heeft Minister Schippers van VWS besloten om
moederhalskanker voor huisartsen ontwikkeld en verspreid.
hrHPV screening (screening op ‘high risk Humaan Papilloma
Het betreft een landelijk uniform pakket. In dit pakket zaten
Virus’) in het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker in te
informatiekaarten van de bevolkingsonderzoeken baarmoeder-
voeren. Hierdoor kunnen jaarlijks ongeveer 75 extra gevallen
halskanker en borstkanker, een flyer over de scholing en de
van baarmoederhalskanker en achttien sterfgevallen voorkomen
vernieuwde NHG-handleiding 2014.
worden. Ze neemt daarmee de belangrijkste aanbevelingen
Voor de zelfuitnodigende huisartsen is een draaiboek gemaakt met aanvullende informatie.
van de Gezondheidsraad en de uitvoeringstoets over. Ook heeft de Minister
In 2013 is een soortgelijk informatiepakket voor huisartsen ontwikkeld met betrekking tot het bevolkingsonderzoek
besloten om een zelfaf-
darmkanker. Het betrof ook hier een landelijk uniform pakket.
nameset beschikbaar te
Het pakket bevatte een NHG-Praktijkhandleiding, een voorbeeld
stellen aan vrouwen die
van een uitnodigingspakket, folders en een draaischijf met
het moeilijk vinden om
daarop het uitnodigingsschema.
een uitstrijkje te laten maken.
Resultaten bevolkingsonderzoek Resultaten bevolkingsonderzoek borstkanker
2013*
In onderstaande tabel staan de opkomst- en verwijscijfers van de laatste drie jaren. Omdat het screeningsinterval bij het
aantal uitnodigingen
bevolkingsonderzoek borstkanker twee jaar is, is het beter om
aantal onderzoeken
het opkomstcijfer van 2013 te vergelijken met dat van 2011.
opkomst in % verwijzingen naar
We zien dan een daling van 0,6%. De daling komt overeen met de landelijke trend. Er wordt onderzocht wat de oorzaak is van deze daling. Resultaten van dit onderzoek komen waarschijnlijk pas op langere termijn beschikbaar. De laatste jaren vertoont het verwijspercentage een stijgende trend. Een belangrijke oorzaak hiervoor is de digitalisering.
vindt u op onze website www.bevolkingsonderzoekzuid.nl. 2013
2012
2011
aantal uitnodigingen
289.609
274.967
256.834
aantal onderzoeken
236.794
227.772
211.704
81,8
82,8
82,4
7,3
7,5
7
afmeldingen in % non-response in %
10,9
9,6
10,6
aantal verwijzingen
6.773
5.638
4.941
verwijzingen in % kosten per onderzoek
2011*
159.019
160.353
164.132
103.786
103.999
107.613
65,3
64,9
65,6
984
1.006
978
1,0
1,0
0,9
3.446
3.266
3.143
3,3
3,1
2,9
gynaecoloog verwijzingen naar gynaecoloog in % advies herhaling na zes maanden
Meer cijfers, zoals de opkomst per leeftijdscohort en per gemeente,
opkomst in %
2012*
2,9
2,5
2,3
€ 58,77
€ 60,90
€ 63,60
Detectiecijfer Het detectiecijfer geeft aan hoeveel cliënten terecht zijn
advies herhaling na zes maanden in % afmeldingen in %
8,4
8,6
8,7
non-response in %
26,3
26,5
25,7
€ 53,40
€ 56,33
€ 56,98
kosten per onderzoek * peildatum: 1 april
300.000
250.000
200.000
doorverwezen voor nader onderzoek. Het detectiecijfer wordt berekend door het aantal terecht positieve cliënten te delen door het aantal onderzoeken. Het detectiecijfer van 2013 kan
150.000
pas in de tweede helft van 2014 berekend worden. In onder-
2011
staande tabel staan de detectiecijfers van 2010, 2011 en 2012.
2012
2013
Aantal uitnodigingen borstkankerscreening Aantal onderzoeken borstkankerscreening
In 2012 is het detectiecijfer iets gedaald. In 2012 bleken 6,3 van de 1.000 onderzochte vrouwen daadwerkelijk borstkanker te hebben.
detectiecijfer
250.000
2012
2011
2010
6,3
6,6
5,9
Resultaten bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
200.000
150.000
Voor het eerst sinds jaren is er een lichte stijging van het opkomstpercentage te zien. De cijfers zijn elk jaar op dezelfde datum berekend, zodat ze met elkaar vergeleken kunnen worden.
100.000
Na deze peildatum stijgt het opkomstcijfer altijd nog licht. Er zijn immers vrouwen die het onderzoek uitstellen. Het opkomstcijfer van 2013 zal dus nog iets stijgen in de loop van het jaar. Meer cijfers vindt u op onze website www.bevolkingsonderzoekzuid.nl.
2011
2012
2013
Aantal uitnodigingen baarmoederhalskankerscreening Aantal onderzoeken baarmoederhalskankerscreening
Bevolkingsonderzoek darmkanker Klaar voor de start Het bevolkingsonderzoek darmkanker is op 13 januari 2014 van
De Regionaal Coördinerend Patholoog Hans van der Linden heeft
start gegaan. In 2013 is hard gewerkt aan de voorbereidingen van
de toelating van de pathologielaboratoria beoordeeld. Alle elf
dit nieuwe bevolkingsonderzoek. De vijf screeningsorganisaties
pathologielaboratoria in onze regio zijn beoordeeld en toegelaten.
zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het bevolkingsonderzoek. Zij zijn het regionale coördinatiepunt en organiseren de
Yvonne van Oosterhout heeft in 2013 intensief contact onder-
kwaliteitsborging.
houden met de pathologielaboratoria en coloscopiecentra om de voorbereiding goed te laten verlopen. Doel hiervan was bij
Regionaal projectleider Yvonne van Oosterhout heeft, samen
te dragen aan een succesvolle implementatie in 2014.
met een enthousiaste projectgroep, Bevolkingsonderzoek Zuid voorbereid op de veranderingen die het nieuwe bevolkingson-
De medewerkers van Bevolkingsonderzoek Zuid zijn op de
derzoek met zich meebrengt, zoals het inrichten van een infor-
hoogte gehouden van nieuwe ontwikkelingen middels een
matielijn en het organiseren van het print- en couverteerwerk.
digitale nieuwsbrief. Voor coloscopiecentra en pathologielaboratoria gebeurde dat via de digitale nieuwsbrief Coloscoop.
Er zijn twee regionaal coördinerend mdl-artsen (RCMDL) aan-
Daarnaast is er een Screen Special over darmkanker verspreid.
gesteld: Rob Adang en Rens Bos. Zij zijn verantwoordelijk voor
De huisartsen hebben vlak voor de start van het bevolkingson-
de toetsing en auditing van coloscopiecentra. In 2013 zijn toelatingseisen voor coloscopiecentra en endoscopisten opgesteld. In de regio van Bevolkingsonderzoek Zuid hebben zich twintig colosco-
derzoek een informatiepakket ontvangen. In 2013 zijn informatiebijeenkomsten voorbereid voor huisartsen, coloscopiecentra en pathologielaboratoria. Deze bijeenkomsten vonden, met een grote opkomst, in januari 2014 plaats. Voor de, bij het nieuwe bevolkingsonderzoek betrokken, mede-
piecentra aangemeld waarvan er
werkers van Bevolkingsonderzoek Zuid zijn diverse bezoeken
achttien zijn toegelaten tot het
aan coloscopiecentra georganiseerd. Deze gaven de medewer-
bevolkingsonderzoek darmkanker.
kers een goed beeld van de werkzaamheden die daar plaatsvinden.
Rogier de Ridder is werkzaam als Toetsing Coördinerend MDL-arts voor
De projectleider en de bestuurder van Bevolkingsonderzoek
Bevolkingsonderzoek Zuid. Hij is er
Zuid hebben deelgenomen aan diverse landelijke werkgroepen
verantwoordelijk voor dat de artsen
en daaruit voortvloeiende activiteiten uitgevoerd.
die gaan scopiëren binnen het bevolkingsonderzoek aan de
Op de website www.bevolkingsonderzoekdarmkanker.nl is
gestelde kwaliteitseisen voldoen.
meer informatie over het nieuwe bevolkingsonderzoek te vinden.
In 2013 zijn in onze regio 50
De website bestaat uit een deel voor cliënten en een deel voor
artsen geslaagd voor de toetsing!
professionals.
Terugblik op reacties cliënten in 2013 Elk jaar laten cliënten weten wat ze van het bevolkingsonderzoek vinden. In 2013 hebben 1.051 cliënten gereageerd. Van deze cliënten ontvingen we 1.274 reacties. Dit is minder dan het aantal reacties dat we in 2012 ontvingen (1.365), en iets meer dan in 2011 (1.220). Cliënten kunnen reageren via een reactieformulier in de kleedruimtes van de onderzoekscentra, internet, e-mail of via de informatielijn. ten opzichte van 2012. In 2013 zijn er naar verhouding minder
Waar ontvangen wij de meeste complimenten, klachten en vragen over?
complimenten en meer klachten binnengekomen.
De meeste complimenten ontvangen wij over bejegening.
• In 2013 was 43,2% van de reacties een compliment en 37%
Er zijn veel klachten over pijn, bejegening en standplaats.
De verhouding tussen klachten en complimenten is veranderd
van de reacties een klacht.
De meeste vragen gaan over pijn en de standplaats.
• In 2012 was 47% van de reacties een compliment en 34% van de reacties een klacht.
vervallen van de standplaats in Maastricht-West. Naar aanleiding
• De verhouding van vragen en suggesties is hetzelfde gebleven ten opzichte van 2012.
Soort reactie
Totaal
Compliment 550
Zo kwamen er veel reacties binnen naar aanleiding van het van de reacties en de gedaalde opkomst is er alsnog een tweede standplaats in Maastricht-West gerealiseerd.
%
De volledige rapportage over de cliëntreacties van 2013
n 43,2%
staat op onze website www.bevolkingsonderzoekzuid.nl.
Klacht 472 n 37,0% Vraag 188 n 14,8% Suggestie 64 Aantal reacties
1.274
Aantal cliënten
1.051
n 5,0%
Bijna alle ontvangen reacties hadden betrekking op het bevolkingsonderzoek borstkanker (1.253). Er kwamen 21 reacties (vijftien klachten, vijf vragen en één suggestie) over het bevol-
Compliment
kingsonderzoek baarmoederhalskanker binnen. Dit is evenveel
Klacht
n 37,0%
als het aantal reacties in 2012.
Vraag
n 14,8%
Suggestie
n 5,0%
n 43,2%
Colofon Screen is een uitgave van Bevolkingsonderzoek Zuid Redactie en coördinatie Petra Mevissen en Karlijn Scheffers Creatie en productie HOW communicatie | creatie Bevolkingsonderzoek Zuid Postadres Postbus 690, 5600 AR Eindhoven Telefoon 088 00 01 300 Fax 088 00 01 399 E-mail
[email protected]
www.bevolkingsonderzoekzuid.nl
