Jaarverslag 2013 samenvatting
Inhoud 1. Bestuur en organisatie
2. Programma’s en projecten 2.1. GreenTechAlliances 2.2. Gelders Transitie Centrum 2.3. EMT Innovatiemotor EFRO 2.4. Innovatiemotor Overijssel 2.5. EMT Radar
3. Samenwerking en opdrachten 3.1. BIC-ON 3.2. KIC Innoenergy 3.3. Gelderland Valoriseert 3.4. Startlife
4. Communicatie en bijeenkomsten 4.1. Bijeenkomsten
5. Financiën 5.1 Begroting 2014
1
Bestuur en organisatie Bestuur De functies Voorzitter Bestuur en Directeur werden tot 2013 vervuld door Harry de Vries. In 2013 zijn deze gescheiden waarbij een nieuwe voorzitter is geworven. Per 8 april 2013 is het bestuur in zijn huidige vorm aangetreden en als volgt samengesteld: – Harry Webers, (Witteveen en Bos) voorzitter; – Jan Emmerzaal, (Universiteit Twente) vicevoorzitter; – Jacob Fontijne, (DNV-GL) benoemd op voordracht van KEMA; – Rob Maathuis, (Alliander) benoemd op voordracht van de Vergadering van Participanten; – Paul van Bergen, (DGMR) lid; – Raoul Bino, (Wageningen Universiteit Research) lid; – Janneke Hoekstra,(Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) lid. – Karin van Willigen, (Oost NV) toegevoegd adviseur namens provincie Gelderland. Peter Dessens is afgetreden als secretaris/penningmeester en de functie van secretaris is overgenomen door de directeur van kiEMT, Harry de Vries.
Vergaderingen van Participanten De Vergadering van Participanten is het hoogste orgaan binnen de Stichting met de bevoegdheid om begroting en jaarrekening vast te stellen. Op 8 april 2013 heeft de Vergadering van Participanten ingestemd met de nieuwe samenstelling van het Bestuur. Verder zijn op 11 november 2013 de jaarrekening en het jaarverslag 2012 vastgesteld, waarvoor decharge is verleend aan het Bestuur en is de begroting voor 2014 goedgekeurd.
2
2. Programma's en projecten 2.1. GreenTechAlliances Het realiseren van de kwantitatieve doelstellingen van het GreenTechAlliances programma ligt goed op schema. Een punt van zorg en aandacht is de uitbreiding van het netwerk naar 300 aangesloten bedrijven en instellingen. Het programma GreenTechAlliances (GTA) is onderverdeeld in een elftal themavelden waarbinnen projecten worden uitgevoerd.
Voortgang per themaveld.
3
2.2. Gelders Transitiecentrum Het GTC heeft als doel om innovatieve doorbraakprojecten tot stand te brengen op het gebied van energie- en milieutechnologie. Conform de beleidsopties van provincie Gelderland wordt hierbij gefocust op drie deelgebieden: Duurzame mobiliteit, Energietransitie in de gebouwde omgeving en Biobased economy. Het GTC bestaat uit een samenwerkingsverband van DNV GL (DNV KEMA), Wageningen UR en Stichting kiEMT. Het project had een langere aanlooptijd dan verwacht maar heeft in 2013 toch geleid tot 9,2 miljoen euro aan projecten.
Energietransitie in de gebouwde omgeving In 2013 heeft het GTC binnen dit thema in vijf grote subsidieprogramma’s voorstellen ingediend. Dit heeft drie doorbraakprojecten opgeleverd: HCPV-GO (TKI ZEGO), Climeon (EUROSTAR) en ZoCool! (TKI ZEGO) met een gecombineerde projectomvang van 3.400.000 euro. Duurzame mobiliteit Het GTC heeft binnen dit thema in 2013 drie grote voorstellen ingediend. Dit heeft twee zeer grote doorbraakprojecten opgeleverd te weten Bio LNG (TKI Groen Gas) en Second Life met een gecombineerde projectomvang van 4.600.000 euro. Het laatste genoemde project wordt overigens gefinancierd door de indieners zonder subsidie. Biobased economy Binnen dit thema heeft GTC in indiening van 6 voorstellen samengewerkt met partners. Hiervan zijn 3 voorstellen gehonoreerd: de valorisatie lignocellulose met 283.000 euro uit TKI; de biomassarotonde/biorefinery campus met 900.000 euro uit de Stadsregio projecten Renkum en 50.000 euro van KIC Climate voor een pre-studie veevoer raffinage in aanloop naar een project van 10,5 miljoen euro.
4
2.3. EMT Innovatiemotor EFRO Het project EMT Innovatiemotor is in belangrijke mate gefinancierd met een subsidie van de Europese Unie in het kader van de EFRO-regeling (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) en provincie Gelderland. Ook gemeente Arnhem, gemeente Nijmegen en de regio Stedendriehoek zijn belangrijke subsidieverstrekkers. Het project ging vanaf 1 september 2008 officieel van start. Het EFRO programma EMT Innovatiemotor is op 15 juni 2013 afgesloten. Met uitzondering van het aantal directe arbeidsplaatsen, waarvan de meting nog loopt tot 1,5 jaar na afsluiting, zijn alle targets gehaald. De eindrapportage is 15 september 2013 afgerond en de financiële controle door de accountant heeft met goed gevolg plaatsgevonden. Op 9 januari 2014 is de vaststellingsbrief van de Beheersautoriteit Oost Nederland ontvangen.
5
2.4. Innovatiemotor Overijssel EMT Innovatiemotor Overijssel is opgebouwd naar het voorbeeld van het EFRO project Innovatiemotor in Gelderland. Voor het project heeft de provincie Overijssel een subsidie verleend van 220.000 euro voor een periode van 2 jaar met het vooruitzicht op een verlenging met 2 jaar. Het project is begin 2011 gestart en eindigde 28 februari 2013. Voor het opzetten en actief betrekken van een netwerk voor innovaties is deze tijd ontoereikend gebleken. Weliswaar zijn er 15 van de geplande 16 nieuwe en bestaande bedrijven ondersteund, de andere voornamelijk netwerkactiviteiten en het aantal te realiseren arbeidsplaatsen zijn achtergebleven bij de doelstelling. Het heeft stichting kiEMT veel tijd gekost om (financiële) betrokkenheid in Overijssel tot stand proberen te brengen. Dit heeft Overijssel en kiEMT ertoe doen besluiten dit project niet te verlengen. De financiële afhandeling is door de accountant goedgekeurd en op 10 februari 2014 is de vaststellingsbrief van provincie Overijssel ontvangen.
6
2.5. EMT Radar Het project EMT Radar is opgezet om startende ondernemers te ondersteunen met een lening op aantrekkelijke voorwaarden op basis van een goed plan van aanpak om te komen 'van idee naar bv'. Het project werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met de Rabobank, als de daadwerkelijke verstrekker van de leningen, en de hogescholen HAN en Saxion als partner. Het project liep af op 31 december 2012 en zal gedurende een periode van 7 jaar worden gemonitord, dit is de tijd die voor de aflossing van de leningen gepland staat. Bij aflossing aan de Rabobank valt de borg van stichting kiEMT vrij. Halverwege 2012 zijn de laatste leningen verstrekt, met een uitloop in 2013. Begin 2013 is het eindverslag opgesteld en in de zomer van 2013 is van AgentschapNL de voorlopige vaststellingsbrief ontvangen, waarmee de rapportagecyclus over de actieve periode positief werd afgesloten. Gedurende 2013 werd op een aantal dossiers een betalingsachterstand geconstateerd en besteedde het oorspronkelijke projectleidersteam aandacht aan de bevordering van de communicatie tussen de Rabobank en de ondernemers, die het betrof. Het huidige economische tij is in belangrijke mate debet aan de achterstand bij de leningnemers. Overigens kon in het merendeel van de gevallen met een soepele omgang ten aanzien van het aflossingsregime een faillissement worden voorkomen. Verwacht wordt ook de komende jaren regelmatig management te moeten voeren op een deel van de dossiers. Ruim 100.000 euro is per eind 2013 in de vorm van aflossing door de ondernemers weer teruggevloeid richting de EMT Radar faciliteit.
7
3. Samenwerkingen en opdrachten De onderwerpen in dit hoofdstuk betreffen opdrachten aan kiEMT en samenwerkingen waar de financiële verantwoordelijkheid van het project bij partners ligt.
3.1. BIC-ON Het Bioeconomy Innovation Cluster Oost Nederland (BIC-ON) zal worden georganiseerd met de ambitie om de economie in Oost-Nederland te verduurzamen door de transitie naar de Bioeconomy te faciliteren en te versnellen. Vanwege haar unieke specifieke sterkten op het gebied van o.a. logistiek (diverse binnenhavens), de aanwezigheid van agrofood en energiesectoren, papier- en maakindustrie (grootbedrijf en MKB) en de aanwezige kennisinfrastructuur (instituten, universiteiten, competence centres en projecten) is Oost-Nederland bij uitstek geschikt voor een trekkende rol in de verdere ontwikkeling en exploitatie van de Bioeconomy. Met het inzetten van al aanwezige sterktes binnen de ontwikkelende biobased sectoren (zoals plantenveredeling, efficiënte teeltmethodes, biomassaontsluiting, kennis omtrent katalyse, polymeersynthese en materiaalkennis) zullen hoogwaardige producten mogelijk gemaakt worden op basis van de meest geschikte lokale agrogrondstoffen. Door een efficiënte ketenbenadering, gebruikmakend van geschikte combinaties van expertises en disciplines, zullen op redelijke termijn economisch relevante grootschalige industriële processen kunnen worden ontwikkeld en geïmplementeerd. In de praktijk komt het er op neer dat binnen het programmabureau GTA twee hoofdprogramma’s zullen worden uitgevoerd: Biobased (BIC-ON) en EMT. De structuur van het programmaonderdeel BIC-ON bestaat momenteel uit een bouwteam en pijlertrekkers rondom de vijf pijlers, vezels, slib, mest, verse biomassa en algen. Over alle pijlers heen speelt het onderwerp bio-energie. In de toekomst is het ook mogelijk dat meerdere pijlers in aanmerking komen.
8
3.2. KIC Innoenergy KIC Innoenergy is een onderdeel van het Europese EIT, een netwerk van Europese topinstituten en multinationals, gericht op de bevordering van innovatie op Europese schaal. Het netwerk biedt gelegenheid aan start-ups en MKB om te kunnen profiteren van R&D kanalen in Europa, alsmede de gelegenheid kansen te benutten voor Europese opschaling van activiteiten. Colocatie Eindhoven/Leuven is actief inzake Smart energy. KIC heeft aan kiEMT verzocht om een “Nederlandse oprit” te creëren naar deze “Europese snelweg”. Na de start eind 2012 betreft 2013 het eerste volledige jaar van samenwerking. In 2013 zijn vanuit kiEMT in totaal 45 innovaties naar KIC geüpload. Een upload is een gesprek tussen de ondernemer en KIC, vooraf gegaan door een positief eerste oordeel van het KIC projectmanagement. De kwaliteit van de uploads is door KIC overwegend als goed beoordeeld. Van deze 45 uploads zijn inmiddels 7 ondernemers door KIC geadopteerd. Deze samenwerking zal in 2014 worden gecontinueerd.
3.3. Gelderland Valoriseert Gelderland valoriseert raakte in 2013 goed op stoom. In samenwerking met Hogeschool Arnhem Nijmegen en het scoutnetwerk van kiEMT is invulling gegeven aan de scouting en screening van initiatieven in de sector “Energie”. Dit leidde tot vier rondes met de beoordelingscommissies, waarbij er 8 bedrijven zijn goedgekeurd voor financiering. Er zijn twee nieuwe innovatielabs gerealiseerd (opening op de dag van de Duurzaamheid, 10 oktober), te weten het innovatielab “Automotive” en het innovatielab “Duurzaam bouwen”. In 2013 hebben er 8 innovation bootcamps plaatsgevonden.
3.4. Startlife Startlife was gedurende 2013 volop “in productie”. kiEMT leverde haar bijdrage in het kernteam voor operationele afweging en doorverwijzing van alle casussen en door het inbrengen van een tiental leads met een link tussen Agrofood en Energie. Daarnaast werd inhoudelijke begeleiding gegeven aan 5 casussen die praktische ondersteuning ontvangen naast hun Startlife lening. Er werden 4 leningen verstrekt door Startlife op het snijvlak van Agrofood en EMT. In totaal gaat het binnen Startlife om ongeveer 350.000 euro aan middelen aan aanvragen met een EMT-karakter.
9
4. Communicatie en bijeenkomsten Communicatie is één van de belangrijke middelen om het werk van kiEMT onder de aandacht te brengen. Dit betreft zowel het boven tafel krijgen van leads met betrekking tot EMT innovaties, als ook (tussentijdse) rapportages aan subsidiënten en participanten over de resultaten die geboekt zijn.
4.1. Bijeenkomsten In 2013 zijn er door stichting kiEMT 26 evenementen georganiseerd, grotendeels zelfstandig en deels als samenwerkingspartner. Deze bijeenkomsten zijn door circa 3000 deelnemers bezocht. Begin januari 2014 is een online enquête gehouden onder de participanten van de stichting. Aan deze enquête hebben 40 personen deelgenomen, waarvan 68% werkzaam zijn in het bedrijfsleven. Opvallende resultaten uit dit onderzoek waren: - De Early Morning Toast worden zeer goed bezocht (86% 1x of vaker), vanwege een goed werkend format. Quote: 'Early Morning heeft vanwege het vroege tijdstip een eigen, goede dynamiek. Samen de dag beginnen! Veel contacten leggen en aansprekende presentaties/cases).' - CleanTech Cafés werden daarentegen minder goed bezocht (44%), vanwege de afstand en minder interessant programma. - Beoordeling van de bijeenkomsten van goed tot zeer goed. - 'Te druk' is voor 47% de belangrijkste reden om een bijeenkomst niet bij te wonen. - Verbeterpunt voor evenementen vond men: 'Meer met ondernemers in kleine setting aan de slag, samen innovaties oppakken' en 'Meer themagericht'. - Belangrijkste reden voor bezoek van event: 95% netwerken, 76% informatie halen, 74% inspiratie opdoen.
10
5. Financiën De begroting van 2013 ging uit van een bescheiden exploitatieoverschot van 17.000 euro. Uiteindelijk werd het boekjaar afgesloten met een verlies van 48.000 euro, dat aan het negatieve vermogen moet worden toegerekend, waarmee dit uitkomt op -254.000 euro. Op aanwijzing van en in overleg met het Bestuur van de stichting zijn inmiddels maatregelen genomen om de financiële situatie en liquiditeitspositie van kiEMT te beheersen. Het aanzuiveren van het negatieve eigen vermogen heeft daarbij de hoogste prioriteit. De auditcommissie uit het Bestuur zal dit samen met de controller intensief monitoren.
Begroting 2014
Begroting 2014 vastgesteld 31 oktober 2013
Baten Subsidies projecten
€ 2.014.480,00
Participanten/Deelnemers
€
435.000,00
Diverse opdrachtgevers/bijdragen
€
249.441,00
Overschot
€ 1.799,00 -/€ 2.697.122,00
Lasten Personeel
€
582.000,00
Huisvesting
€
75.000,00
Kantoor & administratie
€
106.000,00
Projectuitvoering
€ 1.934.122,00 € 2.697.122,00
Dit alles wordt mede mogelijk gemaakt door de financiële bijdrage van de Participanten en Deelnemers, zonder wie stichting kiEMT niet over de eigen middelen zou beschikken die voor de subsidieregimes noodzakelijk zijn. Daarnaast leveren zij ook de benodigde expertise in het scouten en beoordelen van innovaties. Hoewel door de economische situatie enigszins onder druk, blijkt toch nog steeds een grote bereidheid te bestaan gezamenlijk de EMT sector in Oost-Nederland te versterken.
11
