Samen zetten we werk en economie in de Vallei op scherp Activiteiten van ondernemers- en werknemerspartijen tot 2012
Feiten uit de Vallei
Werkgebied: gemeenten Barneveld, Ede, Nijkerk, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal, Wageningen en Woudenberg. Een gebied met in totaal ruim 330.000 inwoners en 160.000 banen.
Werk
In vergelijking met landelijk gemiddelde
• Aantal werkenden
• Opleidingsniveau
Lager, met name omdat er minder vrouwen werken Hoger Hoger, met name omdat meer vrouwen gaan werken en regio veel jongeren heeft Iets lager
Economie
Branche
• Meeste werknemers
Handel, zakelijke diensten, industrie, zorg Handel, zakelijke diensten, bouw en agrarische sector
• Aantal 15- tot 24-jarigen • Groei van aantal werkenden
• Grootste aantal vestigingen
Samen de Vallei op scherp zetten Uw Valleiregio is een bijzonder gevarieerd gebied. Bijvoorbeeld wat betreft cultuur, natuur,
Drie impulsen voor de Vallei
wegen en vooral wat betreft economie. Daarnaast kent de regio een grote variatie aan partijen om de economie in uw gebied een handje te helpen. Welke partijen dat zijn, hoe ze samenwerken
1. Goede ondernemersomgeving
en vooral wat ze tot en met 2012 voor u doen, leest u in deze gezamenlijke brochure van ons.
2. Versterking grootste branches
Daarnaast zetten we wat zaken op een rij én ontvangt u inspiratie om uw eigen werk, groei,
3. Meer samenwerking
innovatie en economie op scherp te zetten.
Werk hebben, houden en uitbouwen - dat is het belangrijkste punt van onze inzet voor u. Hoe we dat als ondernemers- en werkgeverspartijen bereiken? Door samen te zorgen dat de basis voor u om te kunnen ondernemen, goed is. Die basis versterken we met drie impulsen, elk onverdeeld in vier aandachtspunten; hierover leest u meer op de volgende pagina’s.
NB U treft af en toe afkortingen van organisaties en plannen aan in deze brochure. De betekenis hiervan vindt u op de laatste pagina.
3
Impuls 1 Goede ondernemersomgeving Goed ondernemen begint - naast kennis van uw vakgebied - bij een goede ondernemersomgeving. De volgende punten uit uw omgeving gaan we voor u helpen verbeteren. • Meer
ruimte om te ondernemen
• Betere • Meer
mensen aan het werk
• Minder
4
bereikbaarheid regels, minder kopzorgen
Ruimte om te ondernemen
Of het nu gaat om ruimte in meters of om speelruimte voor het runnen van uw bedrijf, u moet op al die fronten vrijheid hebben. Vrijheid om te kunnen ondernemen, te verbeteren en te groeien. Dat weten we en daarom werken we aan de volgende acties voor u:
Doel
Wat doen we
Reactie uit de praktijk
• Goede opbouw van bedrijfsgebieden
Meewerken aan plannen voor nieuwe of herindeling van bestaande bedrijventerreinen Reactie geven op PDV Toezien op en meedenken over uitvoer van ruimtelijke plannen
‘De gemeente faciliteerde de start van ons netwerk, onder meer met subsidie. En de Kamer van Koophandel hielp bij het opzetten van de eerste bijeenkomsten.’
• Versterken winkelcentra • Bekijken welke bedrijven vernieuwing
nodig hebben • Stimuleren dat alle gemeenten dezelfde soepele regels hebben rond vrijkomende agrarische bebouwing • Invloed op bestemmingplannen • Veilig ondernemen • Zzp’ers helpen meer handigheid te krijgen in ondernemen
Op papier zetten wat we willen met vrijkomende agrarische bebouwing
Rein Bijkerk, voorzitter ZZP Netwerk Veenendaal
Reageren op elk nieuw bestemmingsplan KVO-trajecten stimuleren Zzp-bijeenkomsten helpen organiseren, zoals ZZP Netwerk Veenendaal en een zzp-congres
Waar kunt u zelf bij helpen? • Kwaliteit van uw bedrijventerrein goed houden (eventueel samen nieuw leven inblazen of anders indelen) • Parkmanagement of andere vorm van terreinbeheer • Als detaillisten en horecaondernemers bij elkaar gaan zitten en in de buurt van genoeg parkeerplek en goede aanloopwegen
5
Betere bereikbaarheid
De verkeersdrukte in de Valleiregio kent u vast. Wij werken er steeds aan om die drukte te verminderen en liefst te voorkomen. Maar u hebt misschien ook te maken met andere bereikbaarheidsproblemen. De volgende acties staan daarom de komende tijd op onze agenda.
Doel
Wat doen we
• Sterke noord-zuidverbinding
Knelpunten (zoals de brug bij Rhenen) weer goed in beeld hebben In de gaten houden van en invloed uitoefenen op gemeente Wageningen rond uitvoering toekomstplan Deelnemen aan belangenpanel en advies geven bij inspraakmomenten Extern onderzoek naar knelpunten N-wegen; Gestaande knelpuntverbeterplannen van gemeenten/provincies inventariseren; Resultaten met elkaar vergelijken; Laten toetsen door ondernemersverenigingen; Conclusies trekken Helpen bij betere verbinding in noord-zuidrichting; Kansen onderzoeken voor railterminal Barneveld; Opzetten RegioPoorten (goede overstappunten auto/ov) Vragen digitale bereikbaarheid bedrijventerreinen bundelen
• Beter bereikbare Wageningse Haven • Minder problemen bij knooppunt
Hoevelaken • Knelpunten op de N-wegen in kaart brengen en om te bespreken bij Provinciale Staten
• Verbetering openbaar vervoer
• Digitale bereikbaarheid
Reactie uit de praktijk ‘Het kennen van regelingen was bij mijn start soms lastig; al gauw stelde een belastingcontroleur dat ik mijn uren niet goed bijhield en dus niet kon aantonen dat ik het urencriterium haalde. Het liep uiteindelijk prima af, maar dit was wel even schrikken.’ Rein Bijkerk, voorzitter ZZP Netwerk Veenendaal
6
Meer mensen aan het werk
Minder regels, minder kopzorgen
Een stabiel bedrijf kan niet zonder het juiste personeel. Met onder meer de vergrijzing om de hoek, een relatief laag aantal vrouwen aan het werk en een imagoprobleem bij de zorg en techniek kampt u als Valleibedrijf de komende tijd mogelijk met te weinig (geschikte) medewerkers. Als ondernemers- en werkgeverspartijen gaan we dit probleem te lijf met onder meer de volgende projecten.
Gaat u verbouwen, met milieuonvriendelijk materiaal werken of een bedrijf openen op een nieuwe plek? In deze en andere gevallen hebt u meestal een (bouw- of milieu)vergunning nodig of krijgt u te maken met de regels die voor een stuk grond tellen (bestemmingsplan).
Doel
Wat doen we
• Veranderingen op het gebied van werk en
Onderzoek
hebben en vergelijken met wat het bedrijfsleven nodig heeft
In heel Nederland werken partijen aan het verminderen van al die vergunningen en regels. Denk aan de oprichting van een bedrijvenloket of één-loketfunctie bij gemeentes, zodat u op één plek terecht kunt voor vergunningen en vragen.
Minder enquêtes
(aantal) werkenden goed in beeld hebben • In- en uitstroom bij opleidingen in beeld
Wat merkt u al?
Voorlichting geven; Overleg met POA Valleiregio
Doel is de enquêtedruk onder ondernemers te verminderen en de informatie te verbeteren. Een voorbeeld hiervan is de COEN-enquete waar vragen van verschillende organisatie gebundeld zijn. Zo krijgt u niet steeds dezelfde vragen te beantwoorden. Verder werken wij steeds aan onderstaande trajecten.
Doel
Wat doen we
• Via de Monitor Lokale Lasten in beeld
Onderzoek doen; Gegevens presenteren
krijgen wat u aan kostenstijging wacht door afspraken tussen gemeente en kabinet
Wat doen andere partijen in de regio verder al? Platform Onderwijs Arbeidsmarkt Valleiregio (POA) werkt aan een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt in de Valleiregio. Technocentrum Vallei helpt bij een betere aansluiting tussen vraag en aanbod van technisch personeel. Bijvoorbeeld door blijvende bijscholing en flexibele inzet van medewerkers.
• Via Panel Regeldruk De Vallei aantal
regels omlaag krijgen, net als het toezicht van gemeenten op uitvoer van die regels
Onderzoek doen; Panel van ondernemers en gemeenten oprichten
7
Impuls 2 Versterking grootste branches Voor de clusters met de meeste medewerkers zien we de komende tijd de grootste groeikansen in de Valleiregio; zij dragen de economie in dit gebied en kunnen die dus ook het makkelijkst een boost geven. Daarom werken wij aan het sterker maken van de economie binnen die clusters van de innovatieve Vallei: • Industrie • • Zakelijke
Food
•
Bouw
•
Logistiek (distributie)
diensten
Dit wil niet zeggen dat het belang van de andere branches minder groot is, maar alleen dat ze binnen de Valleiregio minder onderscheidend zijn.
8
Waar liggen groeikansen? • In beeld brengen van mogelijke samenwerking tussen verschillende branches • Combineren van Stichting Innovatie met de maakindustrie • Meer kennis delen tussen WUR, onderzoeksinstellingen en (mkb-)
bedrijven én beter vermarkten van innovaties • Beroepsbevolking goed en passend laten opleiden
Injectie voor de industrie
Verantwoorde voeding
De Valleiregio heeft veel vernieuwende bedrijven binnen de metalektro. Om deze bedrijven rechtstreeks te versterken werken we via onderstaande projecten onder meer aan goed technisch personeel.
Eten zal er altijd blijven. Bovendien wil de mens steeds beter en meer verantwoord eten. Voor de foodindustrie liggen hier dan ook uitstekende kansen. Niet voor niets dat de voedselindustrie het paradepaardje van de Valleiregio vormt. Deze bij uitstek vernieuwende sector sluit vaak goed aan op bedrijven uit andere branches in de keten. Groei bij de een kan dus ook groei in andere sectoren betekenen. Hier proberen we een handje bij te helpen met onderstaande projecten.
Doel
Wat doen we
• Imagoverbetering
Promotiedag techniek; Promotiedag industrie Promotiedag innovatie Mogelijkheden voor EVC-traject onderzoeken met kennisinstellingen Expertmeeting innovatie Voorlichting geven rond Natura 2000 en ecologische verbindingszones; Informeert bedrijfsleven over RCT Individuele bedrijven helpen met innovatievragen door ze in contact te brengen met de juiste kennisinstellingen en hun partner; Nederlandse en buitenlandse bezoekers in contact brengen met mogelijke zakelijke partners of kennisleveranciers; Ondernemers adviseren over geldbronnen en opzet van projectvoorstellen Bedrijfsleven en kennisinstellingen samenbrengen in slimme groepen (1+1=3)
• Opleidingsniveau
op peil houden • Samenwerking met als doel innovatie
• Kennis delen
Wat kunt u doen? Hebt u zelf al eens gedacht aan het koppelen van kennis en onderwijs aan uw bedrijf binnen zorg, transport, landbouw en recreatie? Vraag ons om advies als u dit overweegt.
Doel
Wat doen we
• Dutch Poultry Centre helpen
Contact houden met belangrijke spelers op dit gebied Samenwerken met Stichting Food Valley
• Aantrekken nieuwe (buitenlandse)
bedrijven Food Valley
Wat kunt u doen? Liggen er mogelijkheden om Food Valley te koppelen aan uw bedrijf binnen zorg, transport, landbouw en recreatie? Praat er eens over met ons om zelf te ervaren hoe innovatie tot stand komt.
9
Beter beeld van en in de bouw
Zoals zo veel branches krijgt ook de bouw een probleem met vinden van genoeg goede medewerkers. Vergrijzing, te weinig technisch personeel en professionalisering van de bouw spelen hierbij mee. We zien kansen om hier iets aan te doen met de acties uit onderstaande tabel.
Doel
Wat doen we
• Imagoverbetering
Promotiedag techniek Voorlichting aanbestedingsregels richting overheden en bedrijven; Bekijken ruimte binnen deze aanbestedingsregels; Op zoek naar best practices andere gemeente Expertmeeting innovatie binnen de bouw
• Meer gebruik van plaatselijke bedrijven
Reactie uit de praktijk
• Samenwerken met vmbo’s, roc’s en
‘Aan aanbestedingen doen we zo weinig mogelijk mee, omdat we tegenwoordig bijna geld mee moeten brengen om een opdracht uit te mogen voeren. Daarom juichen we het toe dat gemeenten en andere partijen de regels voor bijvoorbeeld aanbesteden goed bekijken. Want het draait niet alleen om de prijs. Daarnaast moet iedereen dezelfde betekenis aan woorden hangen; ik sprak eens een wethouder, die aangaf dat duurzaamheid voor hem heel andere waarden had dan voor ons. Dat kan toch niet?’
hogescholen voor meer technisch personeel • Schooluitval voorkomen door bijvoorbeeld genoeg werkervarings- en stageplaatsen te bieden.
Cees van Deelen, Aannemersbedrijf Randewijk, Rhenen
via aanbestedingen van Valleigemeenten • Samenwerking om meer vernieuwing te
bereiken
Wat kunt u zelf doen?
10
Logische keuzes voor de logistiek
Starten en doorgaan met zakelijke diensten
Als bedrijf in het vervoer en de bevoorrading bent u in de Vallei goed bereikbaar dankzij prima wegen; die brengen u snel naar west en oost (A1/A12) - waaronder Duitsland - en naar het noorden en zuiden van Nederland (A50/A28). Ook wat betreft vraag en aanbod van personeel gaat het bij u in de branche goed. Maar u hebt als geen ander last van de verkeersproblemen…
De laatste jaren valt op dat steeds meer bedrijven starten met het bieden van diensten; van hoog- tot laagopgeleiden. De een zit als kleine zelfstandige met een kantoor aan huis (bijvoorbeeld accountants en ingenieurs), terwijl de ander met veel personeel vanaf een bedrijventerrein werkt (bijvoorbeeld bij schoonmaak- en bewakingsbedrijven). Voor deze zelfstandigen tellen vaak de volgende zaken, waar we extra bij helpen.
De manier waarop we uw sector proberen te helpen, leest u bij ‘betere bereikbaarheid’.
Doel
Wat doen we
• Meer en betere starters
Starters ondersteunen via seminars en Ikstartsmart-programma; Toetsen bestemmingsplannen bij starten vanuit huis Vraagbundeling digitale bereikbaarheid bedrijventerreinen Scannen van de regio op genoeg geschikte bedrijfsruimte
Reactie uit de praktijk ‘Goede bereikbaarheid helpt in onze concurrentiestrijd; als klanten ’s morgens rond negen uur bij onze veiling weggaan, rijden sommigen zich vast op wegen. Als dat te vaak gebeurt of te lang duurt, lopen we kans dat ze naar andere marktplaatsen voor bloemen en planten gaan. Onze ligging is echter fantastisch, dus bij een betere doorstroming roepen wij: laat Duitsland nu maar komen.’
• Digitale bereikbaarheid • In beeld krijgen hoe groot
de vraag naar bedrijfsruimte in de toekomst is
André van Kruijssen, Plantion, Ede
Wat kunt u zelf doen? Wilt u de concurrentie voor blijven, denk dan eens aan het bieden van toegevoegde waarde door het labellen, ompakken of mixen van producten (VAL en VAS).
11
Impuls 3 Meer samenwerking Samenwerken leidt voor u makkelijker tot succes. Daarom helpen we u op allerlei manieren en met verschillende vormen van samenwerking. • Samenwerken
binnen verschillende branches
• Samenwerken
met kennisinstellingen
• Samenwerken
met bedrijven in de regio
• Imago
12
en promotie voor de beeldvorming
Samenwerken binnen branches
Samenwerken met kennisinstellingen
Goed worden in één ding (specialisatie) en samenwerken om meer dingen aan te bieden – daar liggen voor u kansen: op die manier krijgt u namelijk nieuwe kennis, kunt u activiteiten aanvullen, schaalvoordeel en versterking bereiken. Met name Food Valley biedt hiervoor volop ruimte. Daarnaast helpt u dankzij strategische samenwerking om de economie in de Valleiregio te laten groeien: u staat samen immers sterker om uw stem te laten horen en kunt samen grotere projecten aan.
Waar kunt u nu meer kennis krijgen dan bij een kennisinstelling? En wist u dat die organisaties vaak zitten te springen om (mkb-)bedrijven waar ze hun kennis kunnen omzetten naar goed verkoopbare producten? Dat noemen we kennis – kunde – kassa!
Kennis mixen met uw ideeën Hebt u goede ideeën, laat ze dan niet op de plank liggen, maar zoek een kennispartner om ze af te ronden. Ter inspiratie ontvangt u hieronder alvast enkele suggesties:
Met welke branche kunt ú werken? De branches met de meeste bedrijven in de Valleiregio zijn food, bouw, distributie en zakelijke diensten (zie ook hoofdstuk 2). Verbinding maken met deze soort bedrijven heeft al gauw een groot effect voor u en de hele regio.
• Alleen of met een groep bedrijven contact leggen met onderwijs- en kennisinstellingen als ROC A12, AOC Groenhorst College, Chr. Hogeschool Ede, Hoge school Van Hall Larenstein en WUR • Informatiekloof overbruggen via instellingen als Syntens, SenterNovem en Oost NV • Stageplaatsen aanbieden
Reactie uit de praktijk
Reactie uit de praktijk
‘Omdat we overwegen zonnecellen te plaatsen op het dak van onze marktplaats voor sierteelt, hebben we contact met verschillende onderzoeksbureaus en partijen zoals Syntens en OOST NV. Ook willen we inspringen op de behoefte aan onestopshopping; daarom zoeken we leveranciers in de regio die hun aanverwante producten hier kunnen aanbieden, zoals vlechtschermen en bloembollen.’
‘Innovatie krijgt bij ons veel aandacht; zo werken we aan een manier om in de toekomst anders te bouwen en te wonen dan nu. Bijvoorbeeld meer op wens, dus meer maatwerk. Om dit handen en voeten te geven zijn we in gesprek met een technasium en Hogeschool van Arnhem en Nijmegen om de kennis van jongeren hierbij te betrekken.’ Aannemer Cees van Deelen, Aannemersbedrijf Randewijk, Rhenen
André van Kruijssen, Plantion, Ede
13
Samenwerken in de regio
Upgrade Vallei met imago en promotie
De economie houdt zich niet aan gemeentegrenzen. Sterker nog; veel bedrijven en instellingen hebben een bovenlokale, nationale of zelfs wereldwijde klantenkring. Door met die bedrijven in contact te komen, kan er een nieuwe wereld voor u opengaan.
De Valleiregio straalt niet een duidelijk beeld (sterk profiel) naar buiten uit. De vakgebieden in deze brochure, met name de voedingsmiddelenindustrie/Food Valley, hebben die bekendheid en positie wél, in dat laatste geval zelfs internationaal. De unique selling points (usp’s) hiervan bieden dan ook veel mogelijkheden om op mee te liften.
Van alle markten thuis
Kracht van een communicatieplan
Zelf zien we dat de arbeidsmarkt, de bedrijventerreinmarkt, de toeristisch-recreatieve hoek en de producten/diensten vrijwel allemaal de gemeentegrenzen overschrijden. Enkele punten die dan spelen, beïnvloeden we met onderstaande acties.
Ons advies luidt daarom als regio een marketing- en communicatieplan op te stellen, waarin die usp’s, de doelgroep, sterke punten uit deze brochure en de communicatiemiddelen staan. Zó kunnen we de komende jaren samen werken aan het beter vermarkten van beschikbare bedrijven, kennis en kenniscentra.
Doel
Wat doen we
• Aanbod werk in beeld, vraag en
Platform Onderwijs en Arbeidsmarkt (POA)
aanbod beter afstemmen, mobiliseren niet-werkenden • Breed toeristisch-recreatief pakket aanbieden (mix van natuur, cultuur, horeca, dagattracties, verblijven) • Helpen aanboren nieuwe markten, bijvoorbeeld bij export
Kans voor samenwerkende gemeenten
‘Meeliften op unique selling points van Food Valley’ Wij maken ons hier sterk voor. Doet u mee?
Kamer van Koophandel voert overheidsregelingen uit
Meer weten? Download onze Economische Visie, actuele cijfers, de activiteitenkalender of de plannen per ondernemers- en werkgeverspartij via www.kvk.nl/samen.
Reactie uit de praktijk ‘Ik merk dat veel zzp’ers zoeken naar samenwerking en samenwerkingsverbanden. Ze komen nu niet altijd in aanmerking voor grotere opdrachten, omdat opdrachtgevers bijvoorbeeld bang zijn voor uitval door ziekte of voor opdrachtnemers die niet kunnen voldoen aan criteria voor een bepaalde omzethoogte. Gelukkig krijgt de overheid als opdrachtgever oog voor deze groep en ontdekt zij dat kleine partijen ook kwaliteit – en soms zelfs méér kwaliteit – bieden’ Rein Bijkerk, voorzitter ZZP Netwerk Veenendaal
14
Gebruikte afkortingen: CBS COEN EVC KVO PDV POA
Centraal Bureau voor de Statistiek Conjunctuur Enquête Nederland Erkenning van Verworven Competenties Keurmerk Veilig Ondernemen Perifere detailhandelsvestigingen Platform Onderwijs en Arbeidsmarkt
15
Kamers van Koophandel in de Vallei Kamer van Koophandel in de Vallei - kantoor Ede
•
Ampèrestraat 36
•
6716 BN Ede
•
Postbus 9292
•
6800 KZ Arnhem
•
Telefoon 088 000 7888
•
[email protected]
Kamer van Koophandel
Kamer van Koophandel
Kamer van Koophandel
Kamer van Koophandel
Oost Nederland
Centraal Gelderland
Midden-Nederland
Gooi-, Eem- & Flevoland
Hengelosestraat 585 • 7521 AG Enschede
Kronenburgsingel 525 • 6831 GM Arnhem
Kroonstraat 50 • 3511 RC Utrecht
Bolderweg 2 • 1332 AT Almere
Postbus 5500 • 7500 GM Enschede
Postbus 9292 • 6800 KZ Arnhem
Postbus 48 • 3500 AA Utrecht
Postbus 10318 • 1301 AH Almere
Telefoon 053 484 9849
Telefoon 026 353 8888
Telefoon 030 239 6600
Telefoon 036 524 8600
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
www.kvk.nl