Samen werken aan Gelderland
Wat kwam er uit de verkenningen economie?
Leo Blanken, provincie Gelderland
29 oktober 2014
Inhoud 1. 2. 3. 4. 5.
Aanleiding De cijfers De ondernemers De wetenschappers De rode draad: U en ik.
2
1. Aanleiding verkenningen Is ons huidige beleid nog adequaat? • HARDWARE: Vestigingsfactoren • Bereikbaarheid • Fysieke bedrijfsomgeving • Woonklimaat
• SOFTWARE: • Marktgericht innovatiebeleid topsectoren • Gezonde arbeidsmarkt.
3
2. De cijfers • NL: in de top meest welvarende landen EU • EU Regional Competitiveness Index 2013: Gelderland op plaats 16/262,
5e prov. in NL.
• GLD lijkt erg op gemiddelde van NL.
BBP Gld: 53 mld.
Werkloosheid: 8½% (9% in NL).
Export: 30% BBP
• Welvaart via export en productiviteitsgroei = industrie
4
Twee maanden geleden:
5
Twee maanden geleden:
6
Maar …
• Dubbele dip. Het wordt nooit meer zoals het was… • Zwaartepunt in de wereldeconomie naar nieuwe groeilanden, vergrijzing en krimp in onze regio’s, toenemende kloof hoog- en laagopgeleiden. • Rijk: geen regionaal economisch beleid maar landelijk topsectorenbeleid. Intussen: Duits succesmodel.
Er is ‘een gepaste ongerustheid’ nodig, anders verliezen we onze positie. WRR-rapport Naar een lerende economie Peter van Lieshout
7
3. Wat zeggen ondernemers? Beleidsmakers creëren beleid via de achteruitkijkspiegel, ofwel op basis van cijfers uit het verleden, dat zou meer op basis van visie moeten (Lodewijk van de Borg)
Wat opvalt: • Gelderland huisvest meer internationaal toonaangevende bedrijven dan we ons vaak beseffen • Ze hebben een optimistische kijk op de toekomst. (70%: J ) • Bedrijven zijn continu aan het innoveren om hun positie te behouden of te versterken • Sterke internationale focus, maar door personeel en historie verankerd in Gelderland
8
9
Gelderse geheimen
• Chronisch ontevreden!!
• Je innovaties delen. • Zelf/samen investeren in regionale opleidingen. • Zware industrie: van ‘vies’ naar ‘schoon’ en know howgedreven.
10
Gelderse geheimen
• Overleven door superinternationale oriëntatie en focus op hoge toegevoegde waarde.
• Aziatische tijgers kunnen niet de kwaliteit en toegevoegde waarde leveren die De Hoop levert. • Wil in Tolkamer blijven vanwege de mentaliteit van de medewerkers. • Opleidingen beginnen achter te lopen bij de vraag. 11
Gelderse geheimen
• Zet in op productiviteitsbevordering. Quick Response Management (professor Rajan Suri) heeft ongekende
potenties voor Gelderland. •
Broodpannen: productiedoorlooptijd van 60 naar 10 dagen, met dezelfde mensen en machines, de omzet +30%, winstmarge +7%.
• Provincie en gemeenten moeten meer werk maken van het opwaarderen van technische MBO-opleidingen. • Het is moeilijk communiceren tussen wetenschappers en ondernemers. 12
Gelderse geheimen
• Ideeën voor innovaties moet je van onderop starten en vind je door grenzen te overschrijden.
• Wil het liefst kennis ‘om de hoek’ . • Verwacht aanzienlijke verplaatsingsbewegingen om de productie weer dichter bij de afzet te organiseren.
13
Gelderse geheimen
• De Radboud en het MKB kennen elkaar onvoldoende. Ondanks Health Valley behoeft dit meer aandacht.
• Het probleem zit vaak in de universiteit want de wetenschap wordt afgerekend op publicaties en niet op interessante vondsten. • Sloop die kasteelmuren van de universiteit!
14
Gelderse geheimen
• Campussen zijn vliegwielen voor de economie van morgen. Als groot bedrijf kunnen wij niet zonder kleine starters. Ontmoeten en uitwisselen!!
• Azië is niet in staat op R&D-gebied heel diep en fundamenteel na te denken, dat blijft in Europa. • Zorg voor een warm onthaal, voor zowel bedrijven als hun medewerkers (incl. expats). • Showcases! 15
Gelderse geheimen
Creatieve en mode-ondernemers: • Gelderland heeft vergeleken met de rest van Nederland relatief veel verwantschap met Duitsland.
• In Arnhem heeft de link tussen opleiding en ondernemerschap niet goed vorm gekregen. • Provincie moet meer investeren in ‘omstandigheden’, die samenwerking meer mogelijk maken.
16
4. Recepten van wetenschappers Prof. Paul Elhorst hoogleraar regionale economie RUG • Arbeidsproductiviteit is dè factor om in te investeren, als je doel is de regionale economie te stimuleren. (Philips Drachten)
• Economie komt in een stroomversnelling als je R&D aantrekt. • Economische groei zal er alleen nog zijn in urbane gebieden. De economische ontwikkeling rond een urbane regio heeft een reikwijdte van ca. 40 km.
17
Recepten van wetenschappers prof. Frans Boekema, hoogleraar regionale economie RUN • Smart Specialisation Strategy: kies het speerpunt waar je als regio goed in bent en verbindt die met marktpotenties.
• De overheid moet voor regionale ontwikkeling vooral ruimte bieden. • Op de Brainportcampus is een open innovatie gaande, waar ook concurrenten van Philips aan mee kunnen doen. Aldus wordt kennisontwikkeling nog meer aangejaagd. 18
Recepten van wetenschappers Prof. Arnoud Lagendijk Hoogleraar economische geografie RUN
• We moeten kampioenen meer koesteren. Zij hebben de visie en het leiderschap om veranderingen teweeg te
brengen, tegen de instituties in. • De grootste drijfveer bij RUN is nog steeds: het opleveren van publicaties. En dat is contraproductief op innovatie.
19
5. De rode draad: U en ik • Inhoudelijke trends, zoals • technologische revolutie, • 3D-printing, • internet of things, • smart factories, • newconomy,
• etc. -> Nacht van de Economie, 26 febr. 2015
20
De rode draad: U en ik 1. ‘Hardware’: meer sturen op samenhang in de ruimtelijke ontwikkelingen (campussen, ontsluiting, milieu, RO, enz.) 2. De maatschappelijke uitdaging centraal. Bijv. gezonde
voeding, de koolstofarme economie, digitalisering. 3. Overheid als launching customer. Showcases. 4. Branding Gelderse kwaliteiten.
21
5. De rode draad: U en ik 5. ‘Software’: economische ontwikkeling op regioniveau door verbindingen: • Kennisontsluiting bevorderen. Ook mbo, hbo. • Kenniscirculatie bevorderen • Ketenpartners bij elkaar brengen
• Kampioenen en starters bij elkaar • Arbeidsmarkt: o.a. expats, zzp-ers • Structuren??
“Onderlinge contacten moeten niet tot gelegenheidsontmoetingen beperkt blijven, er moet juist structurele diepgang komen”
22
Meer weten?
[email protected] www.gelderland.nl/innovatie
23
