SAMEN SPORTIEF AFVALLEN
Oktober 2013
INHOUDSOPGAVE
1.
IN L EID IN G ....................................................................................................................................................... 4 1 .2
DI ENST VE RL ENI N G ZO R G I MPULS BI J SA ME N SPO RTI EF AF V AL LE N ...................................... 4
1 .3
I NHO UD TO O LKI T......................................................................................................................................... 4
2.
AL GEM EN E IN FOR MA TI E SA MEN SPO R TI EF AFV AL L EN (SSA ) ............................................... 5 2 .1
GESCHI E DE NI S ............................................................................................................................................... 5
2 .2
W AT I S SA ME N SPO R TI EF AF V AL LE N? ................................................................................................ 5
2 .2 .1
O NDER DE LE N V A N D E CUR SUS .............................................................................................................. 5
2 .2 .2
KO STE N DE EL N EME R .................................................................................................................................. 6
2 .2 .3
MO NI TO RI NG D EE L NE MER S .................................................................................................................... 6
2 .2 .4
O NDER ST EU NI NG I N D E W I JK (DE EL GE ME EN TE) .......................................................................... 7
2 .3
DO ELS TE L LI NGE N C URS US ....................................................................................................................... 7
2 .4
RO LL EN V AN DE S AM ENW ERKI NG SPAR T NERS ............................................................................... 8
2 .4 .1
DE H UI SAR TS ................................................................................................................................................. 8
2 .4 .2
DE O RG A NI SATO R ........................................................................................................................................ 8
2 .4 .3
DE FYSI O T HER APE UT .................................................................................................................................. 9
2 .4 .4
DE DI ËTI ST ...................................................................................................................................................... 9
2 .4 .5
DE B EW EE G-/SPO R TA A NBI ED ER ........................................................................................................... 9
2 .5
VO O RW A ARD EN ST ART CUR SUS .........................................................................................................10
2 .6
AA N TE LE VE RE N DO CU M E NT E N N A AFLO O P VA N D E CU RSUS ............................................10
3.
KOST EN EN BA T EN AN AL YSE ...............................................................................................................12 3 .1
KO STE N ..........................................................................................................................................................12
3 .1
DI RECTE KO S TE N ........................................................................................................................................12
3 .2
I NDI RECTE KO S TE N ...................................................................................................................................12
3 .2
BAT E N .............................................................................................................................................................13
3 .2 .1
DI RECTE BA TE N ..........................................................................................................................................13
3 .2 .2
I NDI RECTE BA TE N ......................................................................................................................................13
4.
FIN AN CIE R IN GS BRON N EN ....................................................................................................................16
5.
4 .1
SUBSI DI E V AN FO NDS AC HT ERST A NDSW I JKE N ............................................................................16
4 .2
SUBSI DI ERE GE LI NG SPO R TI MPU LS ....................................................................................................17
4 .3
AN DER E S UBSI DI E MO G ELI JKH EDE N .................................................................................................17
4 .4
SUBSI DI EA A NVR A GE N SS A DO O R ZO R GI MPULS ..........................................................................17 BESC HI KBA RE BI JL AGEN ........................................................................................................................19
1.
INLEIDING
ZorgImpuls heeft van 2009 tot en met 2012 als penvoerder opgetreden voor de cursus Samen Sportief Afvallen binnen de subsidie van ZonMw. In deze 4 jaren is veel ervaring opgedaan rondom de organisatie en uitvoering van de cursussen. Samen Sportief Afvallen is een mooi beweegprogramma waarbij daadwerkelijk een warme overdracht wordt gecreëerd tussen zorg en sport/beweegactiviteiten. We zijn van mening dat de cursus als mooi voorbeeld dient voor degene die het programma Samen Sportief Afvallen of een vergelijkbaar programma willen gaan opzetten voor de burger. Het programma werkt alleen als deze ook daadwerkelijk past binnen een lokale situatie dus de mogelijkheid om het product aan te passen waar nodig is, wordt hiermee opengehouden. Deze toolkit bevat informatie over de mogelijkheden om het beweegprogramma te organiseren en beschrijft een praktische werkwijze. Het programma staat op de landelijke menukaart van het landelijke programma Sportimpuls . De toolkit kan gebruikt worden door alle partijen (bv. Beweegkracht Rotterdam) om aan te bieden binnen de lokale netwerken. ZorgImpuls kan worden benaderd om ervaringen te delen en vragen te beantwoorden. 1.2
DIENSTVERLENING ZORGIMPULS BIJ SAMEN SPO RTIEF AFVALLEN
Mocht u een ondersteuningsaanvraag hebben om te komen tot samenwerking en samenwerkingsafspraken, kunnen net als bij iedere ondersteuningsaanvraag binnen de taakstelling van ZorgImpuls afspraken worden gemaakt. De kosten van de ondersteuning van ZorgImpuls worden in de oriëntatiefase( intake ) gefinancierd vanuit de ROS-gelden. Voor de overige begeleiding worden afspraken gemaakt middels het maken van een projectofferte . In de projectofferte worden tevens afspraken gemaakt over de voorwaarden waaronder de begeleiding zal plaatsvinden. 1.3
INHOUD TOOLKIT
Deze toolkit geeft achtereenvolgens in hoofdstuk 2 eerst algemene informatie over de cursus Samen Sportief Afvallen, waarin de huidige opzet wordt weergegeven. In Hoofdstuk 3 wordt een kosten batenanalyse gegeven en in Hoofdstuk 5 komt een overzicht aan bod met mogelijke financiële bronnen en/of subsidiemogelijkheden. In de bijlagen vindt u een overzicht van de beschikbare formats c.q. handleidingen die een ieder naar eigen idee kan aanpassen. Deze zijn op te vragen bij ZorgImpuls via Caroline Zoon.
2.
ALGEMENE INFORMATIE SAMEN SPORTIEF AFVALLEN (SSA)
2.1
GESCHIEDENIS
De cursus Samen Sportief Afvallen (SSA) maakte deel uit van het geïntegreerde preventieprogramma Van Klacht naar Kracht (VKnK) en werd met subsidie van ZonMw binnen het programma ‘Preventiekracht dicht bij huis’ van 2009 t/m 2012 in Rotterdam uitgezet. Per 1 januari 2013 is de financiering van het programma SSA via ZonMw binnen het programma ‘Preventiekracht dicht bij huis’ gestopt. 2.2
WAT IS SAMEN SPORTIEF AFVALLEN?
Samen Sportief Afvallen is een cursus die tot doel heeft mensen met (een hoog risico op) leefstijl gebonden chronische aandoeningen te ondersteunen bij het bereiken van een gezonde leefstijl. Dit gebeurt door het op maat aanbieden van trainingssessies door een fysiotherapeut in samenwerking met sportaanbieders van laagdrempelig beweegaanbod uit de buurt in samenhang met dieetadvisering in cursusvorm. 2.2.1 ONDERDELEN VAN DE CURSUS De deelnemers worden gedurende 8 weken benaderd en begeleid vanuit drie belan grijke invalshoeken (theorie, praktische vaardigheden en beweging), teneinde een blijvende gewichtsvermindering te kunnen realiseren en mensen aan het bewegen te houden. De organisator van de cursus (huisarts of andere door de huisarts aangestelde persoon) , de fysiotherapeut en beweeg-/sportaanbieder en de diëtiste werken samen in deze cursus. De cursus bestaat uit de volgende onderdelen: •
2x per week een uur bewegen met een opbouw die gericht is op blijvend sporten De cursus is bedoeld om mensen te stimuleren om zelfstandig te gaan bewegen door verschillende bewegingsvormen te ervaren. Met name het plezier krijgen in het nemen van meer beweging staat voorop! Ook wordt inzicht gegeven over hoe men meer beweging in het dagelijks leven kan inbouwen. Verder worden de cursisten op de hoogte gebracht van de sportactiviteiten en sportverenigingen in de wijk of in de naburige wijken. De eerste 3 weken bewegen de deelnemers o.l.v. fysiotherapeut, daarna worden gedurende 2 weken sportaanbieders geïntroduceerd (sportaanbieder plus fysiotherapeut) om vervolgens 3 weken te bewegen op locatie van sportaanbod(sportaanbieder). Iedere bijeenkomst heeft een rode draad: ervaringen delen van de afgelopen periode, bespreken van eventueel meegegeven huiswerk, specifiek aandachtspunt bijeenkomst, warming-up, training, cooling down en eventueel een nieuwe huiswerkopdracht.
•
1x per week 1 uur voedingsvoorlichting: Het voedingsvoorlichtingsdeel wordt uitgevoerd door de diëtiste in een frequentie van 1x per week gedurende 1 uur. Dit gedeelte bestaat uit 8 bijeenkomsten. Het streven is dat de cursisten een gewichtsreductie van gemiddeld minimaal 1/2 kg per week bereiken. Naast het
vergroten van kennis, is ook het bewustmaken van factoren van invloed op het voeding- (en beweeg-) gedrag van belang. Iedere bijeenkomst met de diëtist heeft een rode draad: ervaringen delen van de afgelopen periode, bespreken huiswerkopdracht, specifiek onderwerp en een nieuwe opdracht voor thuis. 2.2.2 KOSTEN DEELNEMER Er kan een prijs worden vastgesteld voor de deelnemer (bv een eigen bijdrage van de deelnemer van € 24 per cursus). Eventueel kunnen afspraken gemaakt worden dat bij aanwezigheid van 80% (of een ander percentage natuurlijk) de deelnemers hun bijdrage terug ontvangen. Met als achterliggende gedachte dat deelnemers een stok achter de deur hebben om te komen. Daarnaast kan deze bijdrage van € 24 gebruikt worden om afspraken te maken met sport- en beweegaanbieders in de buurt om na beëindiging van de cursus korting te krijgen bij het afsluiten van een abonnement bij de sport-of beweegaanbieder. 2.2.3 MONITORING DEELNEMERS Bij het begin en na afloop van de cursus SSA wordt een intake uitgevoerd, waaronder meting van het gewicht en de buikomvang en het afnemen van de 6 minuten wandeltest. Daarnaast wordt een vragenlijst m.b.t. gezondheidsbeleving ingevuld. Doel is om de algehele gezondheidstoestand te meten en aan het eind van de cursus om het effect te meten. De deelnemer zal na 6, 9 en 12 maanden opgeroepen worden om na te meten wat het effect van de cursus op dat moment is. Er zal dan wederom een meting van het gewicht en buikomvang plaatsvinden en de 6 minuten wandeltest wordt weer afgenomen. Tevens wordt nagevraagd wat de deelnemer nog aan beweging doet in de wijk. De vragenlijst mb.t. de gezondheidsbeleving wordt in ieder geval na 12 maanden weer ingevuld. De diëtist zorgt voor de uitvoering van de health check (gewicht, buikomvang) en neemt daarnaast aan het begin en het eind van de cursus een kennistest af over gezonde voeding. De fysiotherapeut neemt aan het begin van de cursus de 6 minuten wandeltest af plus de vragenlijst m.b.t de gezondheidsbeleving en de sportaanbieder doet dit aan het einde van de cursus. De vervolg meetmomenten (6,9 en 12 maanden na start van de cursus) worden bij voorkeur in de huisartsenpraktijk gedaan door de huisarts zelf of de POH. Maar andere afspraken kunnen per cursus worden gemaakt binnen het samenwerkingsverband (huisarts, fysiotherapeut, diëtist, buurtsportcoach, beweegcoördinator of POH).
2.2.4 ONDERSTEUNING IN DE WIJK (DEELGEMEENTE) 2.2.4.1 BUURTSPORTCOACH In Rotterdam wordt op dit moment gebruik gemaakt van de regeling ‘Sport en Bewegen in de buurt’ van VWS en de daarbij behorende buurtsportcoaches met als doel het creëren van voldoende sport en beweegaanbod voor alle inwoners van jong tot oud. Rotterdam Sportsupport heeft twee typen buurtsportcoaches ingezet. Met name de gebiedsgerichte buurtsportcoaches in Delfshaven, Feijenoord en Charlois die in een specifiek gebied werken en diverse sectoren aan de sport verbinden zullen een bijdrage kunnen leveren aan de cursus SSA. Dat betekent dat in de deelgemeente Charlois (FAW Tarwewijk, Zuidwijk en Pendrecht) Feijenoord (FAW Feijenoord, Afrikaanderwijk, Bloemhof en Hillesluis) en Delfshaven (FAW Middelland, Nieuwe Westen, Delfshaven, Tussendijken, Bospolder, Spangen, Oud Mathenesse en Schiemond), een buurtsportcoach kan meedenken, organiseren en verbinden. 2.2.4.2 BEWEEGCOÖRDINATOR In deelgemeente Delfshaven en Kralingen-Crooswijk is een beweegcoördinator aanwezig. Fonds AchterstandsWijken ondersteunt deze gemeenten met subsidie voor deze functie zodat de zorg en sport beter op elkaar kunnen aansluiten. Het is aan te bevelen om de buurtsportcoach of beweegcoördinator in de betreffende wijk aanwezig te laten zijn in het begin van de cursus SSA met uitleg over zijn/haar functie en wat ze kunnen betekenen voor de cursist tijdens en na de cursus. De buurtsportcoach of beweegcoördinator kan de beweeg-/sportaanbieders introduceren halverwege de cursus. En tijdens de afsluiting kan hij/zij wederom aanwezig bij om blijvend sporten te stimuleren. 2.3
DOELSTELLINGEN CURSUS
Aan het einde van de cursus van 8 weken is een realistische gewichtsreductie bereikt en is door middel van een afsluitende toets een aantoonbare kennisverbetering bereikt op het gebied van gezonde voeding. De deelnemer heeft tijdens de cursus kennisgemaakt met diverse vormen van beweging, kent de adressen van sport- en beweegaanbieders en heeft een keuze gemaakt welke sport/beweegactiviteiten hij/zij gaat doen na de cursus. De deelnemer blijft ten minste ged urende een jaar bewegen in de buurt in de wijk en laat zijn/haar voortgang om de 3 maanden monitoren. De deelnemer:
bereikt een realistische gewichtsreductie (5%) bereikt na afloop van de cursus een verbeterde Quetelet Index (BMI) bereikt een verbetering in buikomvang (minimaal 2 cm) bereikt een aantoonbare kennisverbetering op het gebied van gezonde voeding heeft zich een gezond eetpatroon eigen gemaakt bereikt vaardigheden over en heeft inzicht in het bereiden van maaltijden/gerechten met minder suiker en vet.
2.4
heeft vaardigheden over en inzicht in het kopen van de juiste producten m.b.t. zijn overgewicht. heeft inzicht in de noodzaak van bewegen (gezondheidsbeleving) is daadwerkelijk gaan sporten na afloop van de cursus ROLLEN VAN DE SAMENWERKINGSPARTNERS
Het verdient aanbeveling om voorafgaand aan de organisatie van de cursus goed na te denken over wie welke rol gaat vervullen binnen het netwerk van zorgverleners die zijn betrokken bij de uitvoering van de cursus Samen Sportief Afvallen. In Rotterdam bv. hebben de huisartsen, die verantwoordelijk zijn voor de uiteindelijke uitvoering, organisatoren ingeschakeld voor de daadwerkelijke uitvoering van de cursus. In onderstaande paragrafen kunt u voorbeelden bekijken van de verantwoordelijkheden van de verschillende professionals. 2.4.1 DE HUISARTS De huisarts is verantwoordelijk voor:
De verwijzing van geschikte patiënten naar de cursus Het inschakelen van een organisator voor de cursus als hij/zij deze rol zelf niet kan invullen Het ondersteunen van de organisator als hij/zij deze rol niet zelf invult
2.4.2 DE ORGANISATOR De organisator van de cursus is verantwoordelijk voor:
de inhuur van de fysiotherapeut, diëtist en beweegaanbieders in de buurt, plus regelen van de locatie een ondertekend samenwerkingsovereenkomst van de deelnemende partijen het invullen van het goedkeuringsformulier van de begroting van de cursus en regelen van toestemming voor de start ingevulde aanmeldformulieren van de deelnemers het incasseren van het cursusgeld en uitkering ervan bij aanwezigheid van tenminste 80% bij de bijeenkomsten een ingevulde presentielijst (samengevoegd van voedings- en beweeglessen) met data van aanwezigheid aan het einde van de cursus ingevulde evaluatieformulieren aan het einde van de ingevulde kennistoetsen over de voeding ingevulde vragenlijsten m.b.t de gezondheidsbeleving de aanlevering van noodzakelijke gegevens van de vervolgconsulten 6, 9 en 12 maanden na start van de cursus (zorgt dat iemand binnen het samenwerkingsverband de vervolgconsulten plant en gegevens bij de organisator inlevert) ingevulde deelnemerskaarten en aanlevering
2.4.3 DE FYSIOTHERAPEUT De fysiotherapeut die de beweeglessen verzorgt is verantwoordelijk voor:
het gebruiken van het aangeleverde draaiboek c.q. het aanpassen ervan naar eigen inzicht met inachtneming van de minimale vereisten waar de beweeglessen aan moeten voldoen de begeleiding van de deelnemers gedurende 3 weken twee keer per week 1 uur in de groep de begeleiding van de deelnemers gedurende 2 weken samen met de beweegaanbieders uit de buurt twee keer per week 1 uur het afnemen van de 6mwt en de vragen over de gezondheidsbeleving bij aanvang van de cursus plus de invoer van de uitkomst op de deel nemerskaart van de deelnemer de invulling van de aanwezigheid van de deelnemers op de presentielijst en op de deelnemerskaart van de deelnemer en aanlevering bij de organisator van de cursus
2.4.4 DE DIËTIST De diëtist die de voedingslessen verzorgt is verantwoordelijk voor:
het gebruiken van het aangeleverde draaiboek c.q. het aanpassen ervan naar eigen inzicht met inachtneming van de minimale vereisten waar de voedingslessen aan moeten voldoen het doen van een check-up van het gewicht en buikomvang bij aanvang en bij het einde van de cursus en de invoer van de gegevens op de deelnemerskaart van de deelnemer het in beheer nemen van de deelnemerskaarten totdat overdracht heeft plaatsgevonden aan degene die de nametingen zal gaan doen de begeleiding van de deelnemers gedurende 8 weken 1 uur per week in de groep het afnemen van een toets af aan het einde van de cursus over de opgedane kennis m.b.t. gezonde voeding de invulling van de aanwezigheid van de deelnemers op de presentielijst en op de deelnemerskaart van de deelnemer en aanlevering bij de organisator van de cursus het invullen van de evaluatieformulieren ingevuld aan het einde van de cursus en aanlevering bij de organisator van de cursus
2.4.5 DE BEWEEG-/SPORTAANBIEDER De sport/beweegaanbieder die de beweeglessen verzorgt is verantwoordelijk voor:
het gebruiken van het aangeleverde draaiboek c.q. het aanpassen ervan naar eigen inzicht met inachtneming van de minimale vereisten waar de beweeglessen aan moeten voldoen de begeleiding van de deelnemers gedurende 2 weken samen met de fysiotherapeut die de cursus is gestart twee keer per week 1 uur de begeleiding van de deelnemers 3 weken twee keer per week bij de beweegaanbieder op locatie het afnemen van de 6mwt en de vragen over de gezondheidsbeleving bij het einde van de cursus plus de invoer van de uitkomst op de deelnemerskaart van de deelnemer de invulling van de aanwezigheid van de deelnemers op de presentielijst en op de deelnemerskaart van de deelnemer en aanlevering bij de organisator van de cursus
2.5
VOORWAARDEN START CURSUS
Het verdient aanbeveling om een aantal voorwaarden vast te stellen die gelden voordat er gestart kan worden met een cursus. Op deze manier stelt u veilig dat alle benodigde gegevens ontvangen worden voorafgaand aan de cursus, maar ook na afloop van de cursus. Het hebben van één contactpersoon voor professionals die een cursus willen organiseren werkt prettig. Deze contactpersoon kan de benodigde documenten opsturen aan de geïnteresseerden en een gesprek kan worden gepland om een en ander door te nemen. Als een huisarts een organisator heeft toegewezen (dat kan hij/zij ook zelf zijn) dan stelt hij/zij een begroting op ter goedkeuring op het daarvoor bestemde formulier. Daarin wordt ook duidelijk met welke partijen afspraken zijn gemaakt (diëtist, fysiotherapeut, sportaanbieder) en op welke datum de cursus zal gaan beginnen. Aangezien de aanwezigheid van een sport-/beweegaanbieder tijdens de cursus een vereiste is zal er extra goed op gelet worden welke afspraken met hem/haar zijn gemaakt. Daar waar een buurtsportcoach kan worden ingezet bij de voorbereidingen dan wel uitvoering van de cursus is dit ook een vereiste. In Rotterdam zijn de afgelopen jaren de volgende voorwaarden gesteld: a. b. c. d. d.
Een ondertekende samenwerkingsovereenkomst van het samenwerkingsverband, met specifieke aandacht voor de invulling van de sport-/beweegaanbieder(s); Een goedgekeurde begroting die binnen het gestelde budget past; De wijze van factureren is aangegeven (individueel per partner of gezamenlijk door organisator); Er zijn afspraken gemaakt wie de metingen doet na 6,9 en 12 maanden; Er minimaal 12 deelnemers zijn voor de cursus.
Als aan deze voorwaarden is voldaan kan de organisator zelf de start van de cursus vaststellen in overleg met de samenwerkende partijen. 2.6
AAN TE LEVEREN DOCUMENTEN NA AFLOOP VAN DE CURSUS
Het samenwerkingsverband stemt toe in het aanleveren van bepaalde gegevens na afloop van de cursus (tot maximaal een jaar na de start van de cursus)omdat dit noodzakelijk is voor de verantwoording aan subsidieverstrekkers: • • • • • •
ingevulde aanmeldformulieren van deelnemers een ingevuld overzicht van de deelnemers die betaald hebben en hun eigen bijdrage hebben terug ontvangen een ingevulde presentielijst waarop aanwezigheid bij de voedingslessen en beweeglessen worden aangegeven ingevulde deelnemerskaarten vragenlijsten over de gezondheidsbeleving (minimaal aan begin cursus en een jaar na start cursus) ingevulde toetsen na afsluiting van de voedingslessen (aan begin en eind van de cursus)
•
ingevulde evaluatieformulieren van de cursus een factuur (of meerdere facturen) passend binnen de begroting
3.
KOSTEN EN BATEN ANALYSE
In de komende paragrafen worden de kosten en baten weergegeven naar het voorbeeld van de cursus Samen Sportief Afvallen in Rotterdam gedurende de afgelopen jaren en binnen de huidige subsidieregeling van het FAW. Het is geheel aan u om uren, tarieven en bijbehorende prijzen naar eigen inzicht te veranderen. Deze weergave is louter ter voorbeeld om een idee te gev en waar u aan moet denken bij het organiseren van de cursus Samen Sportief Afvallen. 3.1
KOSTEN
3.1
DIRECTE KOSTEN
In onderstaand overzicht wordt weergegeven hoeveel uur iedere professional op dit moment wordt ingezet en tegen welk tarief tijdens de cursus Samen Sportief Afvallen. Discipline
Tijdsinvestering (sessies/uren) per cursus
Fysiotherapie
Tarief
Kosten
10 €
69 €
690,00
Diëtetiek
8 €
69 €
552,00
Buurtsportcoach
3 €
Sportaanbieder
10 €
Totaal
31
- Geen 35 €
350
€
1.592
Aangezien de buurtsportcoach (dan wel beweegcoördinator) valt onder de subsidieregeling van de SportImpuls, zijn daar op dit moment geen kosten aan verbonden. 3.2
INDIRECTE KOSTEN
Naast de inzet van professionals kunnen er kosten nodig zijn voor de huur van de ruimte, huur van materiaal etc. Voor deze kosten is voor het gemak 10% aangehouden van de totale inhuur van de professionals. De afgelopen jaren is gebleken dat sommige locaties een hogere huurprijs hebben gerealiseerd, maar dat werd dan gecompenseerd door lagere kosten van de professionals. Voor de coördinatie van de cursussen is gebleken dat met de zaken die geregeld moeten worden rondom werving, inzet van professionals, financiering etc. zeker 5 uur noodzakelijk zijn.
Tijdsinvestering (sessies/uren) per cursus
Omschrijving
Tarief
Huur ruimte/materiaal/overige
Kosten
€
200 €
200,00
Coördinatie
5 €
69 €
345
Totaal
5
€
545
Fysiotherapeut
Vanuit beweegprogramma € Diabetes aanvullende 690 verzekering (alleen pluspraktijk)
Diëtetiek
Vanuit basisverzekering 1-3 uur per deelnemer gaat eerst af van eigen risico deelnemer plus groepstarief.
€ 552
Buurtsportcoach
Vanuit subsidie SportImpuls
€ -
€ -
Sportaanbieder
Geen bestaande vergoeding voor 10 sessies
€ 350
€ -
3.2
€ 1226-€2398
BATEN
3.2.1 DIRECTE BATEN De afgelopen cursussen is gewerkt met een eigen bijdrage van € 24 voor de gehele cursus. In onderstaand overzicht is te zien wat als directe baten voor de cursus gezien kan worden. Omschrijving
Tarief
Aantal Baten
Eigen bijdrage deelnemers
€ 24
10
€ 240
3.2.2 INDIRECTE BATEN In onderstaande paragrafen wordt per discipline uitgewerkt wat de indirecte baten zijn van de cursus. 3.2.2.1
FYSIOTHERAPIE
Bij de declaratie van fysiotherapie hangt het af van de verzekering van de deelnemers plus de status van de praktijk van de fysiotherapeut af wat er wel of niet vergoed wordt.
ZorgImpuls heeft de mondelinge toestemming van Achmea dat de cursus SSA (10 zittingen) gedeclareerd mag worden uit de beweegprogramma’s (ongeacht diagnose diabetes of obesitas >30). Hier moet nog een schriftelijke overeenkomst over worden opgesteld in samenwerking met Achmea. In het onderstaande overzicht wordt weergegeven welke vergoeding de fysiotherapeut kan krijgen in het geval dat de praktijk een plusovereenkomst heeft met Achmea: Soort verzekering Geen aanvullende verzekering Aanvullende verzekering 1 ster Aanvullende verzekering 2 sterren Aanvullende verzekering 3 sterren Aanvullende verzekering 4 sterren
Vergoeding Geen vergoeding Maximaal € 100 per jaar wordt vergoed Maximaal € 175 per jaar wordt vergoed Maximaal € 350 per jaar wordt vergoed Maximaal € 350 per jaar wordt vergoed
Er wordt bij de pluspraktijken dus minimaal € 1000 en maximaal € 3500 aan opbrengsten gehaald bij 10 deelnemers. Als voorwaarde heeft Achmea bij de beweegprogramma’s genoemd dat het behandeltraject minstens 3 maanden moet zijn. Voor meer informatie over de pluspraktijk en de voorwaarden die gelden bij het declareren van beweegprogramma’s verwijzen wij u graag naar de website van Achmea (http://www.achmeazorg.nl/paramedici/Paramedici/BrochuresenFormulieren/Pages/Fysiotherapie2013.aspx). U kunt daarnaast natuurlijk altijd contact opnemen met uw eigen adviseur bij de verschillende zorgverzekeraars. 3.2.2.2
DIËTETIEK
Bij de diëtetiek is het zo geregeld dat er 3 uur gedeclareerd mag worden uit de basisverzekering van de deelnemer voor individuele zittingen. Hierin passen dan de “aanmelding”, “diëtetisch onderzoek”, “diëtetische diagnosestelling” en het “vaststellen dieetplan/behandeling” voorafgaand aan de cursus. Dit wordt allereerst verrekend met het eigen risico van de deelnemer. Er bestaat daarnaast de mogelijkheid om groepsbehandelingen te declareren. Voor meer informatie omtrent declaratiemogelijkheden van deze cursus verwijzen we u naar uw contactpersoon bij de verschillende verzekeringen en voor Achmea naar de website (http://www.achmeazorg.nl/paramedici/Paramedici/BrochuresenFormulieren/Pages/Diëtetiek.aspx). 3.2.2.3
EIGEN BIJDRAGE
Afhankelijk van de mogelijke vergoeding die de fysiotherapeut en diëtist op basis van hun contract met de zorgverzekeraar genereren, blijft mogelijk een tekort over om de cursus daadwerkelijk uit te zetten. Het valt dan te overwegen om de eigen bijdrage van deelnemers te verhogen zodat het tekort wegvalt. Daarnaast kan nog geschoven worden met de total e kosten per professional (dus geen € 69 per persoon rekenen). 3.2.2.4
MOGELIJKE EXTRA OPBRENGSTEN OM KOSTEN TE DEKKEN
Hier kan bijvoorbeeld gedacht worden aan wervingsgelden van verenigingen die hun cliëntenbestand willen uitbreiden. In de vorm van een gift of anders kosteloos inzetten van de sport- en
beweegaanbieders binnen de cursus. Overigens zou de ondernemende fysiotherapeut met een eigen fitnessruimte dat natuurlijk ook kunnen doen. In het volgende hoofdstuk komen andere financieringsmogelijkheden aan bod.
4.
FINANCIERINGSBRONNEN
In 2013 zijn er twee subsidies toegekend die het mogelijk maken dat er vanaf september 2013 tot en met september 2014 totaal 45 cursussen SSA georganiseerd kunnen worden. Het gaat hier om een subsidie van Fonds AchterstandsWijken en de subsidieregeling van het ministerie van VWS en NOC*NSF (plus 5 andere partners) de SportImpuls. Voor de periode 2014-2015 zijn er in ieder geval mogelijkheden voor 20 cursussen en zouden zelfs weer 45 cursussen mogelijk kunnen zijn als het FAW nogmaals 25 cursussen subsidieert. In onderstaande paragrafen komen deze subsidie mogelijkheden aan bod. Het staat u natuurlijk vrij om in deze periode een subsidie aanvraag te doen bij een (vermogens)fonds. Echter vanwege de toekenning voor al 45 cursussen lijkt de kans zeer gering dat een fonds daar nog extra geld in gaat stoppen. Desalniettemin wordt in paragraaf 4.3 ingegaan op mogelijkheden om subsidies aan te vragen. 4.1
SUBSIDIE VAN FONDS A CHTERSTANDSWIJKEN
In verband met de borgingsopdracht van ZonMw heeft een huisarts met ondersteuning van ZorgImpuls tijdens de afronding van het programma van ZonMw een subsidieaanvraag gedaan voor 25 cursussen bij het Fonds Achterstandswijken (FAW). Deze aanvraag is voor 1 jaar gehonoreerd omdat het FAW de cursus SSA als kansrijk product ziet om patiënten daadwerkelijk aan het bewegen te krijgen en daarna in de buurt aan het bewegen te houden. Na dit jaar zal opnieuw worden beoordeeld of een tweede jaar kan worden gefinancierd. Huisarts Bernadette van Doorn is officieel opdrachtgever van het traj ect. Zij heeft ZorgImpuls gevraagd de uitvoering van de werkzaamheden op zich te nemen. ZorgImpuls heeft de opdracht aanvaard op te treden als trekker en penvoerder. Mocht u samenwerken met een huisarts die gebruik maakt van FAW, dan kunt u een cursus SSA organiseren. ZI zorgt dat de organisatoren van de cursus kunnen starten door individuele begeleiding. ZI evalueert de voortgang binnen de verschillende wijken en ondersteunt de huisartsen/praktijkondersteuners actief bij het organiseren van de cursus SSA. Er is ruimte voor maximaal 25 gesubsidieerde cursussen SSA in de achterstandswijken van Rotterdam. Er worden minimaal 200 deelnemers bereikt uitgaande van minimaal 10 deelnemers per cursus. ZI levert na 12 maanden een eindverslag aan bij het FAW naar aanleiding van de verwijzingen, gerealiseerde activiteiten, bereik naar diversiteit en evaluaties die cursisten ingevuld hebben. Daarnaast wordt de gerealiseerde begroting uiteengezet. Als er na 12 maanden blijkt dat er een gewichtsreductie van gemiddeld 5% en een buikomvang afname van 2 cm of meer is gerealiseerd dan is er een mogelijkheid nogmaals 25 cursussen te organiseren. Voor verdere informatie hierover plus de geldende voorwaarden, kunt u contact opnemen met Meike Los (
[email protected]).
4.2
SUBSIDIEREGELING SPO RTIMPULS
De SportImpuls is een subsidieregeling die lokale sport- en beweegaanbieders financieel ondersteunt bij de opzet van activiteiten die ze ondernemen om meer mensen te laten sporten en bewegen. Deze activiteiten bestaan uit het opstarten en aanbieden van sportactiviteiten voor mensen die niet of nauwelijks sporten en bewegen. De wensen en behoeften van potentiële sporters vormen daarbij het uitgangspunt. Bij het ontwikkelen en aanbieden van sportactiviteiten is samenwerking essentieel. Samenwerking tussen sport- en beweegaanbieders onderling, en tussen sportaanbieders en gemeenten, onderwijs-, welzijns-, zorginstellingen, GGD’en en het bedrijfsleven. Sportzone Rotterdam Charlois (een samenwerkingsverband van zes maatschappelijke sportverenigingen in Rotterdam) heeft in samenwerking met GGD Rotterdam, Paramedisch centrum de Beweging, en ZorgImpuls een subsidieaanvraag gedaan en gehonoreerd gekregen voor 40 cursussen in de regio Charlois voor 2 jaar. Sportzone Rotterdam Charlois organiseert deze cursussen zelf en ondersteunt en financiert organisaties/verenigingen die deze cursus zelf willen organiseren. De cursus is geschikt en beschikbaar voor onder andere sportverenigingen, buurtverenigingen en bedrijven. Ook individueel kan men zich rechtstreeks (of via de zorgverlener zoals huisarts, fysiotherapeut of diëtist) inschrijven om deel te nemen aan deze cursus. Voor meer informatie over de mogelijkheden kunt u contact opnemen met de projectleider voor deze cursus, Harrie Dechering (
[email protected] of via telefoonnummer 06-33619366). 4.3
ANDERE SUBSIDIE MOGELIJKHEDEN
Zoals bij de inleiding is vermeld lijkt het in 2013 en 2014 (en misschien zelfs 2015) vrij lastig om een subsidieaanvraag gehonoreerd te krijgen voor de cursus Samen Sportief Afvallen in Rotterdam. Er is immers al de toekenning voor 45 cursussen. Mocht u toch overwegen om voor een gat in uw begroting subsidie aan te vragen dan heeft ZorgImpuls een overzicht van mogelijke subsidies waar u zich in kunt verdiepen en kunt beoordelen of het zin heeft om subsidie aan te vragen. Een andere suggestie is om zelf naar mogelijkheden te zoeken binnen uw eigen deelgemeente. Vaak hebben zij ook nog bestemmingsreserves die aangewend kunnen worden voor kansrijke producten. Overigens zijn bijna alle beschikbare subsidies te vinden in het Fondsenboek 2013 waarin de Vereniging van Fondsen in Nederland een overzicht geven van 687 Nederlandse particuliere fondsen. 4.4
SUBSIDIEAANVRAGEN SS A DOOR ZORGIMPULS
Het regelen van financiering voor een zorgverlener/professional valt niet binnen de taakstelling van ZorgImpuls als ROS. ZorgImpuls voert geen onderhandelingen met betrekking tot financiering en neemt de aanvraag van subsidies niet over.
Binnen de ondersteuning van zorgverleners kan ZorgImpuls de zorgverlener wel de weg wijzen hoe en waar een subsidieaanvraag kan worden aangevraagd. Op aanvraag maakt ZorgImpuls de subsidiemogelijkheden inzichtelijk en leest desgewenst kritisch mee. De kosten van de ondersteuning van ZorgImpuls worden in de oriëntatiefase( intake ) gefinancierd vanuit de ROS-gelden. Voor de overige begeleiding worden afspraken gemaakt middels het maken van een projectofferte. In de projectofferte worden tevens afspraken gemaakt over de voorwaarden waaronder de begeleiding zal plaatsvinden. Wanneer ondersteuning bij de subsidieaanvraag door niet kernklanten zal worden gevraagd (bv. beweegaanbieders) zullen afspraken worden gemaakt middels een project offerte.
5.
BESCHIKBARE BIJL AGEN
SAMENWERKINGSCONTRACT HUISARTS, ORGANISATOR (CONTACTPERSOON) , FYSIOTHERAPEUT, DIËTIST EN SPORTAANBIEDERS (BIJLAGE A.) Hierin worden de samenwerkingspartners genoemd inclusief hun rollen en verantwoordelijkheden. Er staat in wat de voorwaarden zijn voor het kunnen starten met een cursus en welke documenten aangeleverd moeten worden. GOEDKEURINGSFORMULIER BEGROTING CURSUS ( BIJLAGE B.) Noodzakelijk om bij toestemming te krijgen voor de start van de cursus. Zo is de organisatie op de hoogte van de gemaakte financiële afspraken en krijgt deze de bevestiging dat er niet over het budget heen begroot wordt. AANMELDINGSFORMULIER DEELNEMER (BIJLAGE C.) Noodzakelijk om gegevens van deelnemers te gebruiken bij eventuele verantwoording aan subsidieverstrekker (bv. leeftijd, sekse en afkomst). DRAAIBOEK FYSIOTHERAPEUT (BIJLAGE D.) Voorbeeld voor het gedeelte dat de fysiotherapeut in de cursus invult. Het is opgebouwd met algemene informatie, doelstellingen en opbouw van lessen. Tevens worden de metingen en vragenlijsten aangegeven die gebruikt kunnen worden om het effect van de cursus te kunnen meten. DRAAIBOEK DIËTIST (BIJLAGE E.) Voorbeeld voor het gedeelte dat de diëtist in de cursus invult. Het is opgebouwd met algemene informatie, doelstellingen en opbouw van lessen. Tevens worden de metingen en vragenlijsten aangegeven die gebruikt kunnen worden om het effect van de cursus te kunnen meten. DRAAIBOEK BEWEEG-/SPORTAANBIEDER (BIJ LAGE F.) Voorbeeld voor het gedeelte dat de sportaanbieder in de cursus invult. Het is opgebouwd met algemene informatie, doelstellingen en opbouw van lessen. Tevens worden de metingen en vragenlijsten aangegeven die gebruikt kunnen worden om het effect van de cursus te kunnen mete n. TOETS KENNIS GEZONDE VOEDING (BIJLAGE G.) Toets af te nemen door de diëtist aan het begin en eind van de voedingsbijeenkomsten. Kan gebruikt worden om het effect van de voedingslessen te meten.
VRAGENLIJST M.B.T. GEZONDHEIDSBELEVING ( BIJLAGE H.) Vragenlijst in te laten vullen aan het begin van de cursus o.b.v. de fysiotherapeut en aan het einde van de cursus door de beweeg-/sportaanbieder. Kan gebruikt worden om het effect van de beweeglessen te meten. FORMAT BETALINGSOVERZICHT EIGEN BIJDRAGEN DEELNEMERS (BIJLAGE I.) Overzicht voor de organisator van de cursus bij het registreren van het wel of niet betaald hebben van de eigen bijdragen. Deze organisator int de eigen bijdrage van deelnemers en kan deze als dat wordt afgesproken uitkeren bij een aanwezigheid van 80% of meer (is gelijk aan 13 of meer beweegbijeenkomsten en 6 voedingsbijeenkomsten). FORMAT PRESENTIELIJS T DEELNEMERS (BIJLAGE J.) Formulier om de aanwezigheid van deelnemers te registreren. Van belang i.v.m. de uitkering van de geïnde eigen bijdragen van deelnemers. Voor iedere professional (fysiotherapeut, diëtist en beweeg/sportaanbieder) een aparte presentielijst te gebruiken maar te verzamelen door de organisator van de cursus. EVALUATIEFORMULIER CURSUS (BIJLAGE K.) Formulier in te laten vullen aan het einde van de cursus zodat de cursus eventueel kan worden aangepast en verbeterd kan worden.. DEELNEMERS KAART (BIJLAGE L.) Individuele kaart waarop persoonlijke doelen, medicijngebruik en ziekten op kunnen worden weergegeven ter informatie voor de fysiotherapeut, diëtist en beweeg-/sportaanbieder. Tevens een overzicht waarop de terugkom momenten op kunnen worden bijgehouden waarin in ieder geval opgemaakt kan worden hoe het met de gewichtsreductie, buikomvang afname, 6 minuten wandeltest en de algemene gezondheidsbeleving zit bij 6,9 en 12 maanden. Daarnaast vindt men hier een presentielijst zodat deelnemer zelf kan zien welke dagen hij/zij wel of niet is geweest en dus wel of niet recht heeft op teruggave € 24. Ook kan hierop worden bijgehouden (bij alle terugkom momenten) waar de deelnemer is gaan sporten in de wijk en hoe vaak hij/zij sport. BASIS FLOWCHART MET DAARIN DE ROLLEN VAN DE SAMENWERKINGSPARTNERS VAN HET NETWERK ROND SSA (BIJLAGE M.) Ter verduidelijking kunnen hier de rollen in staan die ook in de samenwerkingsovereenkomst staan vermeld.
SPECIFIEKE FLOWCHART MET MOGELIJKE SAMENWERKINGSPARTNERS IN DE EIGEN WIJK (BIJLAGE N.) Postcode gebied afhankelijk kan worden bekeken of er een buurtsportcoach dan wel beweegcoördinator (of andere persoon met dezelfde functie) ingezet kan worden bij het organiseren van de cursus SSA. Daarnaast kan in kaart gebracht worden welke fysiotherapeuten en diëtisten een rol zouden kunnen spelen bij de cursus. Voor iedere organisator van de cursus kan op aanvraag een flowchart gemaakt worden zodra hij/zij zich heeft opgegeven en de contactpersonen die specifiek in die buurt van belang zijn. DECLARATIEFORMULIER CURSUS Voorbeeld formulier te gebruiken voor het opstellen van een factuur als alle samenwerkende partijen gezamenlijk één factuur in willen dienen.
