Samen boeken we succes
Colofon Jaarverslag 2009 Centraal Boekhuis B.V. www.centraalboekhuis.nl ISBN 978-90-77287-09-5 Trefwoord Non-fictie informatief/professioneel algemeen
Ontwerp, illustraties en tekst bij illustraties Smidswater
Drukwerk Thieme MediaCenter, Rotterdam © copyright 2010, Centraal Boekhuis B.V., Culemborg
Jaarverslag
Samen boeken we succes
P04 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Voorwoord
P06
Profiel Centraal Boekhuis
P09
2.1 Samen boeken we succes
P10
2.2 Ontstaansgeschiedenis
P10
2.3 Beheer van aandelen
P11
2.4 Centraal Boekhuis
P11
2.5 Vervoerscentrale
P11
2.6 Logistiek Diensten Centrum
P12
2.7 Central Book House
P12
2.8 CB Vlaanderen
P12
2.9 CB Facturatie
P12
2.10 Centraal Boekhuis Re
P13
2.11 eBoekhuis
P13
2.12 CB Holding Vastgoed
P13
Kerncijfers
P14
3.1 Geconsolideerde kerncijfers
P15
Samenstelling raad Van commissarissen en bestuur
P16
Bericht van de raad Van commissarrissen
P19
5.1 De jaarrekening
P20
5.2 Verslag van de commissarisvergaderingen
P20
5.3 Auditcommissie
P21
5.4 Invloed kapitaalverschaffers
P22
5.5 Onafhankelijkheid
P22
5.6 Honorering
P23
Verslag van de directie
P24
6.1 Strategie
P25
6.2 Risico en risicobeheersing
P28
6.3 Ontwikkeling kernactiviteiten
P32
P05 Inhoudsopgave
6.4 Bedrijfsvoering
P40
6.5 Financiële gang van zaken
P46
6.6 Vooruitzichten
P52
6.7 Woord van dank
P53
De recepten van Printing on Demand Van handboek naar ebook De ontstuitbare opkomst van de thuisbezorgservice Ontdek het gemak van CB Compact Het boek, de site en de levering
P26 P30 P38 P44 P50
Jaarrekening
P55
7.1 Geconsolideerde balans
P56
7.2 Geconsolideerde winst- en verliesrekening
P59
7.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht
P60
7.4 Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling
P62
7.5 Toelichting op de geconsolideerde balans
P69
7.6 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening
P80
7.7 Overzicht van het totaalresultaat
P87
7.8 Enkelvoudige balans
P88
7.9 Enkelvoudige winst- en verliesrekening
P90
7.10 Grondslagen voor waardering en resulaatbepaling
P91
7.11 Toelichting op de enkelvoudige balans
P92
Overige gegevens
P100
8.1 Accountantsverklaring
P101
8.2 Gebeurtenissen na balansdatum
P103
8.3 Statutaire winstbestemmingsregeling en voorgestelde winstbestemming
P103
8.4 Vijf jaren Centraal Boekhuis
P104
VERSLAG STICHTING TOT BEHEER AANDELEN VAN CENTRAAL BOEKHUIS B.V.
P106
9.1 Verslag van de vergadering
P107
9.2 Resultaatbestemming 2008
P107
9.3 Samenstelling stichtingsbestuur
P108
Summary
P109
P06 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Voorwoord
P07 Hoofdstuk 1 Voorwoord
Wat is het effect van innovatie op de boekenbranche in het algemeen en op de supply chain in het bijzonder? Meer dan ooit heeft deze vraag ons het afgelopen jaar bezig gehouden.
De historie van Centraal Boekhuis gaat terug tot in 1871 en sindsdien is het dé partner van ondernemers in het boekenvak. De onderneming is uitgegroeid tot een toonaangevende logistieke dienstverlener waarbij de medewerkers zich dagelijks met veel enthousiasme en betrokkenheid inzetten om de klanten optimale diensten te verlenen. Wij doen dat gedreven door de missie en de wens bij te dragen aan het succes van onze klanten door een excellente dienstverlening! Centraal Boekhuis levert diensten aan uitgevers, boekverkopers en derden op het gebied van distributie, facturatie, vervoer en informatievoorziening. Nu de drager van het geschreven woord niet meer alleen is voorbehouden aan het fysieke boek en de digitalisering zich sterk ontwikkelt, is het niet alleen de vraag welk effect dat zal hebben op het traditionele distributiekanaal van auteur tot consument, maar tevens hoe snel effecten zich opeenvolgend zullen voordoen. Welke bedreigingen, maar bovenal welke kansen zal deze evolutie bieden voor de sector? Lezen zal altijd blijven bestaan, hoe en welke drager we er voor gebruiken zal bepalend zijn voor de ontwikkeling en toekomst van Centraal Boekhuis. Niettegenstaande alle ontwikkelingen op het terrein van de digitalisering verwerkte Centraal Boekhuis het afgelopen jaar weer een recordaantal boeken. Ook de gevolgen van de financieel economische crisis hebben in die zin slechts een beperkt effect gehad op het aantal fysieke bewegingen. Wij prijzen ons gelukkig te kunnen opereren in de marktdekkende en professionele infrastructuur van de Nederlandstalige boekenmarkt die bekend staat als een van de meest georganiseerde ter wereld. Het dichte netwerk van boekverkopers, zowel aanwezig in de winkelstraat als op het internet, zijn op deze wijze met ondersteuning van Centraal Boekhuis in staat de consument optimaal te bedienen. Pluriform aanbod en de eenvoudige verkrijgbaarheid van het boek voor iedere consument in Nederland en Vlaanderen houdt de sector sterk. Daarbij vormt een goede samenwerking tussen boekverkopers,
P08 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
uitgevers en Centraal Boekhuis de basis voor het succes. Ook ten aanzien van de verspreiding van het digitale boek. Standaardisatie, stabiliteit van technische platforms en gecoördineerde verspreiding, rekening houdend met gemaakte afrekenstructuren zijn noodzakelijk om de digitale verspreiding van de content net zo succesvol te maken als die van de distributie van het fysieke boek. De huidige organisatiegraad van het boekenvak biedt vele mogelijkheden tot samenwerken. De mate waarin zal bepalend zijn voor de snelheid waarmee en de wijze waarop wij de digitale content bij de lezer krijgen. Het is om die reden dat Centraal Boekhuis het afgelopen jaar eBoekhuis heeft opgericht. Met veel vertrouwen zien wij de toekomst tegemoet, zonder daarbij de gevolgen van het huidige economisch klimaat te bagatelliseren. Verdere groei, diversificatie en operational excellence, in een omgeving waarbij wij ook duurzaam wensen te ondernemen, vormen de kritische succesfactoren. Ons blijvend verbeteren en versterken is noodzakelijk voor verdere ontwikkeling en groei. We doen dat graag samen, met elkaar en met de klant. Gesterkt door onze overtuiging dat succes alleen samen geboekt kan worden. Hans Willem Cortenraad Algemeen Directeur
P09 Hoofdstuk 2 Profiel Centraal Boekhuis
Profiel Centraal boekhuis
P10 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Centraal Boekhuis is al meer dan 139 jaar dé logistieke partner van ondernemers in het boekenvak. Het bedrijf is uitgegroeid tot een toonaangevende logistieke dienstverlener. Centraal Boekhuis levert diensten aan uitgevers, boekverkopers en leveranciers van kantoorvakartikelen op het gebied van distributie, vervoer, informatie en administratie.
2.1 Samen boeken we succes Centraal Boekhuis wil een bijdrage leveren aan het succes van haar klanten. Door te streven naar een excellente prestatie in logistiek én verkoopondersteunende informatievoorziening. Door samen te werken met klanten. Door vast te houden aan haar wortels in het boekenvak. Door tegelijkertijd voorop te gaan bij de ontwikkeling van nieuwe, innovatieve vormen van dienstverlening. En door het betreden van nieuwe markten. Dagelijks worden bij Centraal Boekhuis tienduizenden orders verwerkt. Bovendien verzorgt het bedrijf voor haar klanten de voorraad- en verkoopadministratie, facturering en incasso. Centraal Boekhuis bedient ruim 1.800 Nederlandse en Vlaamse (kantoor-) boekverkopers, 700 uitgevers en 40 leveranciers van kantoorvakartikelen.
2.2 Ontstaansgeschiedenis Op 15 april 1871 werd door de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels de naamloze vennootschap Bestelhuis van den Nederlandschen Boekhandel opgericht. In februari 1926 werden de activiteiten, die inmiddels waren uitgebreid door met name diverse overnames, voortgezet onder de naam Centraal Boekhuis.
P11 Hoofdstuk 2 Profiel Centraal Boekhuis
2.3 Beheer van aandelen In 1973 werd de besloten vennootschap Centraal Boekhuis opgericht door de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels (VBBB, later hernoemd in de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak, KVB), de Koninklijke Nederlandse Uitgeversbond (KNUB, later opgegaan in het Nederlands Uitgeversverbond, NUV) en de Koninklijke Boekverkopersbond (KBb). Het bedrijf is gevestigd in Culemborg. Het beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis is ondergebracht in de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis B.V. Alle certificaten zijn in handen van de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak.
2.4 Centraal Boekhuis Centraal Boekhuis verwerkte in het afgelopen boekjaar 74 miljoen boeken en biedt uitgebreide informatiediensten aan ter ondersteuning van het distributie- en verkoopproces van haar klanten.
2.5 Vervoerscentrale De Vervoerscentrale verzorgt het vervoer van nagenoeg de gehele goederenstroom tussen uitgevers, Centraal Boekhuis en boekverkopers in het Nederlands taal gebied. Bovendien groepeert en vervoert de Vervoerscentrale kantoorvakartikelen in opdracht van producenten, grossiers en inkoopcombinaties in de Benelux.
P12 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
2.6 Logistiek Diensten Centrum Het Logistiek Diensten Centrum (LDC) verzorgt de distributie van kantoorvakartikelen en wenskaarten. Daarbij vindt op winkelniveau de orderverwerking van kantoor vakartikelen plaats. Zendingen worden vervolgens voor transport aangeboden bij de Vervoerscentrale.
2.7 Central Book House Central Book House verzorgt de inkoop en verkoop van buitenlandstalige boeken, met name Engelstalige boeken, maar ook Duitstalige en Franstalige boeken voor de boekverkopers. De dienstverlening bestaat uit het aanhouden en uitleveren van assortimentstitels en het uitleveren van buitenlandstalige boeken welke in de bestelservice aangeboden worden.
2.8 CB Vlaanderen Centraal Boekhuis verleent ook logistieke diensten aan de Vlaamse boekenmarkt. Voor een optimale dienstverlening in Vlaanderen verzorgt CB Vlaanderen ondersteuning vanuit Zele (BE).
2.9 CB Facturatie CB Facturatie is de per 18 december 2009 opgerichte vennootschap waar door Centraal Boekhuis de dienstverlening voor uitgevers ten aanzien van facturatie en
P13 Hoofdstuk 2 Profiel Centraal Boekhuis
debiteurenbeheer is ondergebracht. Dit behelst de facturatie in opdracht van uit gevers aan boekverkopers, de koop door CB Facturatie van vorderingen van uitgevers (via een akte van cessie), debiteurenbeheer en incasso. Tevens wordt door CB Facturatie de bevoorschotting en de uitbetaling van koopsommen aan uitgevers (voorheen afdrachten) geregeld. De gehele 3e geldstroom is apart gezet van de commerciële activiteiten van Centraal Boekhuis en ook volledig zelfstandig gefinancierd.
2.10 Centraal Boekhuis Re Centraal Boekhuis Reinsurance (Re) is een herverzekeringsmaatschappij welke de debiteurenrisico’s van Centraal Boekhuis en CB Facturatie uit hoofde van diensten en artikelleveringen gedeeltelijk herverzekert.
2.11 eBoekhuis eBoekhuis is de per 20 mei 2009 opgerichte vennootschap welke de digitale distributie van ebooks tussen uitgever en de internet boekverkoper verzorgt.
2.12 CB Holding Vastgoed CB Holding Vastgoed is de tussenholding welke met haar werkmaatschappijen het vastgoed van Centraal Boekhuis beheert en verhuurt aan interne en externe gebruikers.
P14 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Kerncijfers
P15 Hoofdstuk 3 Kerncijfers
3.1 Geconsolideerde kerncijfers (bedragen x € 1.000)
2009
2008
Totaal netto omzet
76.871
73.875
Bedrijfsresultaat vóór afschrijvingen
15.418
14.319
Bedrijfsresultaat
7.466
6.665
Resultaat vóór belastingen
8.239
7.625
Resultaat na belastingen
5.836
5.810
Rendement op geïnvesteerd vermogen [ROAI]
7,7%
8,4%
Rendement op eigen vermogen [ROE]
9,7%
10,5%
Rendement op netto omzet [ROS]
9,7%
9,0%
Kasstroom uit operationele activiteiten
2.348
-1.092
Investeringen in vaste activa
11.327
11.524
Groepsvermogen
63.356
57.520
Gemiddelde solvabiliteit
40,3%
38,9%
Personeelsleden in vaste dienst
620
629
Personeelsleden inclusief uitzendkrachten (gemiddeld aantal Full Time Equivalents)
790
782
68.062
66.871
Aantal verwerkte exemplaren exclusief retouren (x 1.000)
P16 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
SAMENSTELLING RAAD VAN COMMISSARISSEN EN BESTUUR
P17 Hoofdstuk 4 Samenstelling Raad van Commissarissen en Bestuur
Raad van Commissarissen 2009 Jan Piet Fokker Voorzitter tot en met 2009 Geboortedatum 19-01-1942 Lid van de Raad sinds 2004 Ruud Veen* Vice-voorzitter en voorzitter a.i. sinds 2010 Geboortedatum 14-07-1943 Lid van de Raad sinds 1998 Bernard Al* Vice-voorzitter sinds 2010 Geboortedatum 20-05-1945 Lid van de Raad sinds 2007 Henk Boomker Geboortedatum 17-03-1950 Lid van de Raad sinds 2000 Jan Kessels Partner Uit het Vak Retail Consultants Geboortedatum 18-07-1945 Lid van de Raad sinds 2006 Matthijs van der Lely Algemeen Directeur Boekhandels Groep Nederland Geboortedatum 02-01-1959 Lid van de Raad sinds 2003 Yvonne van Oort* Algemeen Directeur Nederlandse Staatsloterij Geboortedatum 18-07-1953 Lid van de Raad sinds 2006 *Deze commissarissen maken deel uit van de Auditcommissie.
P18 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Directie Hans Willem Cortenraad Algemeen Directeur
Senior Management Team Jaco Gulmans Personeel & Organisatie Egbert Guis Projecten & Innovatie Ronald Janssen ICT Harry van der Linden Financiën & Controlling Marinus Ploos van Amstel Account Management & Marketing Cees Pronk Logistiek
P19 Hoofdstuk 5 Bericht van de Raad van Commissarissen
BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN
P20 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
5.1 De jaarrekening De jaarrekening 2009 is in de, door de Raad van Commissarissen aangestelde Auditcommissie, in aanwezigheid van de externe accountant besproken. De Auditcommissie heeft naar aanleiding hiervan verslag uitgebracht aan de Raad van Commissarissen die vervolgens heeft ingestemd met de voorliggende jaarstukken. De jaarstukken zijn gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien door Deloitte Accountants B.V.. Wij verwijzen hiervoor naar de in dit verslag op genomen verklaring op pagina . Wij stellen aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor deze jaarrekening vast te stellen. Daarnaast wordt de aandeelhouders verzocht de Directie voor het in het boekjaar 2009 gevoerde beleid en de Raad van Commissarissen voor het in dit tijdvak gehouden toezicht, te déchargeren.
5.2 Verslag van de commissarisvergaderingen De Raad van Commissarissen heeft in het verslagjaar vergaderd in een vaste frequentie van zes bijeenkomsten. In deze vergaderingen is onder andere aandacht besteed aan het meerjaren ondernemingsplan, de mogelijke herziening van de aandeelhoudersstructuur en de gewenste herfinanciering. Als gevolg van denkbare effecten op de exploitatie van Centraal Boekhuis door de financieel/economische crisis gedurende het boekjaar heeft de Raad met de directie bijsturingsscenario’s besproken welke indien noodzakelijk toegepast konden worden. Tevens is in dit licht bestudeerd welke ondersteuning in continuïteit verstrekt zou kunnen worden aan boekverkopers en uitgevers. Aan de orde zijn geweest de ontwikkeling van Central Book House, de overgang binnen de vervoerscentrale naar de methodiek van dynamisch plannen, de wijze waarop Centraal Boekhuis invulling wil geven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen en periodiek de analyse van de fysieke
P21 Hoofdstuk 5 Bericht van de Raad van Commissarissen
afzet. Diverse grote investeringsprojecten zijn besproken zoals het groot onderhoud aan de pallet transport installatie fase 2, het verwerven van een pand als gevolg van de overname van de distributieactiviteiten ten behoeve van ThiemeMeulenhoff en de vernieuwing van de inrichting van de facturatie. Besluitvorming heeft door de Raad tevens plaatsgevonden ten aanzien van de oprichting van de entiteiten eBoekhuis en CB Facturatie. De Raad heeft het afgelopen jaar uitvoerig stilgestaan bij het formuleren van het door haar gewenste profiel ten aanzien van haar samenstelling. Het uitbreiden van haar financiële en logistieke expertise is daarbij als wens vastgesteld. Als vast agendapunt is op iedere vergadering de operationele en financiële gang van zaken van Centraal Boekhuis besproken. Een delegatie van de Raad van Commissarissen heeft enkele malen overleg gevoerd met de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis over de bestuurlijke verhoudingen en ter intensivering van het onderlinge contact. De Raad van Commissarissen heeft tevens een deel van een vergadering buiten de aan wezigheid van de directie vergaderd. Daarin zijn onder meer de prestaties en de honorering van de directie besproken. In december 2009 heeft de heer J.P. Fokker wegens gezondheidsredenen besloten zijn functie als commissaris neer te leggen. Sinds 2005 trad hij binnen de Raad van Commissarissen op als voorzitter. Wij danken de heer Fokker voor zijn grote inspanningen gedurende die periode en zijn bijdrage aan het welvaren van Centraal Boekhuis.
5.3 Auditcommissie Vanuit de Raad van Commissarissen is een Auditcommissie benoemd die de Raad adviseert omtrent de financiële verslaggeving, toezicht op de relatie met externe accountant en het risicobeheer bij Centraal Boekhuis. Deze commissie bestaat uit drie leden van de Raad van Commissarissen. Hiertoe is tevens een reglement op gesteld en goedgekeurd door de voltallige Raad van Commissarissen. De reguliere vergaderingen van de Auditcommissie vonden steeds plaats in aanwezigheid van de directie en het management van Financiën en Controlling. De commissie is drie keer bijeen geweest, waarvan twee keer in aanwezigheid van de externe accountant. De commissie heeft onder andere gesproken over de management
P22 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
letter 2009 en het 2009 SAS70 type II rapport inzake de geld-goederenbeweging van uitgevers bij Centraal Boekhuis, de jaarrekening 2009 en het bijbehorende accountantsverslag, alsmede de begroting 2010. Gelet op de benoeming van Deloitte als externe accountant heeft de Auditcommissie voorafgaand aan de benoeming door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders uitvoerig kennis met hen gemaakt.
5.4 Invloed kapitaalverschaffers Het juridisch eigendom van de aandelen van Centraal Boekhuis berust bij de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis B.V. Certificaten van deze aandelen zijn in handen van de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak. Als collectieve brancheorganisatie behartigt de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak de gezamenlijke belangen van het Nederlandse boekenvak. In het bestuur van de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak zijn onder meer leden van de Koninklijke Boekverkopersbond en het Nederlands Uitgeversverbond vertegenwoordigd. Bestuursleden van de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis B.V. worden benoemd door de Koninklijke Boekverkopersbond en de groepsverenigingen, verenigd in het Nederlands Uitgeversverbond.
5.5 Onafhankelijkheid De samenstelling van de Raad van Commissarissen is zodanig dat de leden ten opzichte van elkaar en de Directie onafhankelijk en kritisch opereren. De Raad van Commissarissen bestaat uit zeven personen.
P23 Hoofdstuk 5 Bericht van de Raad van Commissarissen
5.6 Honorering Alle commissarissen ontvangen een vaste vergoeding voor de werkzaamheden als lid van de Raad van Commissarissen. Wij danken Directie en medewerkers voor hun inspanningen, die geleid hebben tot een goed resultaat in dit economisch lastige jaar. Culemborg, 24 maart 2010 De Raad van Commissarissen, Ruud Veen, voorzitter a.i.
P24 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
VERSLAG VAN DE DIRECTIE
P25 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
6.1 Strategie In het meerjarenondernemingsplan voor de periode 2009-2012 is een strategie uitgewerkt waaruit de ambitie spreekt om verdere groei te realiseren. Versterking van het marktleiderschap in de logistieke dienstverlening voor de boekenmarkt en een verdere ontwikkeling van het marktaandeel in de sector van de kantoorvakartikelen maken onderdeel uit van deze strategie. Daarbij beschouwt Centraal Boekhuis het volledig Nederlands taalgebied als haar marktgebied. Het is essentieel dat daarbij ingespeeld wordt op verschuivingen in de afzetkanalen, ver ruiming van de markt als gevolg van nieuwe toetreders en de continue prijsdruk.
De kwaliteit en de betrouwbaarheid van de dienstverlening blijft bepalend voor het succes van deze strategie. Kritische succesfactoren daarbij zijn het verder versterken van de commerciële slagkracht en de strategische verschuiving richting kostleiderschap. Het Centraal Depot is van grote waarde voor de klanten van Centraal Boekhuis. Deze collectieve afspraak van de Nederlandse boekenbranche maakt een zo breed mogelijk titelaanbod voor een zo breed mogelijke groep boekverkopers beschikbaar. De toenemende activiteiten van Centraal Boekhuis in de markt van distributie en vervoer van kantoorvakartikelen ontwikkelen zich in een sterk concurrerende markt. Internationale toetreders zullen naar verwachting de druk op deze markt vergroten. Het is daarbij voor Centraal Boekhuis van belang haar marktpositie met regelmaat te evalueren. Ontwikkelingen binnen Centraal Boekhuis zijn gericht op het leveren van een excellente prestatie in logistiek en het geven van distributie-, verkoopondersteunende- en financiële informatie. Het geeft Centraal Boekhuis bestaansrecht en onderstreept de ambitie om bij te willen dragen aan het succes van haar klanten. Voor de komende planperiode is een nieuw Meerjarenondernemingsplan ontwikkeld. De ambitie blijft verdere groei en ontwikkeling. Dat kan alleen maar met het oog op succes van klanten. Daartoe zal Centraal Boekhuis zich verder dienen te verbeteren en te versterken.
P26 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
De recepten van Printing On Demand Ongelofelijke hoeveelheid boektitels! Beschrijving Eindelijk is er dan Printing on Demand waar iedereen op wachtte. In overzichtelijke hoofdstukken leest u alles over de ingrediënten, de recepten, de werkwijze en natuurlijk over de resultaten. POD is een uitkomst: van 40 procent van de uit gebrachte titels in Nederland worden er jaarlijks nog geen drie exemplaren verkocht. Boeken die digitaal op voorraad ‘liggen’, worden binnen Centraal Boekhuis op verzoek geproduceerd en direct
geïntegreerd in de bestaande handelsstromen. En dat kan dus gaan om één exemplaar! Medio 2010 komen de eerste boeken van de boekproductielijn in Culemborg. Centraal Boekhuis kan met deze ‘Boek op Verzoek’ service aan de boekhandel optimaliseren en uitgevers een alternatief bieden voor het aanhouden van fysieke voorraden, zonder de beschikbaarheid in gevaar te brengen.
P27 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
Uigeverij:
«Minder risico’s, meer titels»
Eerste Boek op Verzoek medio 2010
Beoordeling
Oplage: 1 Taal: Nederlands Aantal pagina’s: 256: 233
Boekhandelaar:
«We kunnen steeds meer titels leveren. Wat een service!»
P28 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
6.2 Risico en risicobeheersing Bij risicobeoordeling worden risico’s in kaart gebracht en geanalyseerd die van invloed kunnen zijn op het halen van gestelde doelen. Risico’s worden onderkend. Een voorwaarde is de vaststelling van doelstellingen op verschillende managementniveaus en consistentie tussen deze doelstellingen. Het vormt de basis voor het beheersen van risico’s. Risicobeoordeling vindt plaats in de planning- en controlcyclus, die onder meer bestaat uit het meerjarenondernemingsplan, het jaarplan en het budget, prognoses en maandelijkse financiële rapportages. In deze cyclus wordt aandacht besteed aan strategische, operationele en financiële risico’s.
6.2.1 Strategische risico’s Het meerjarenondernemingsplan van Centraal Boekhuis wordt elke vier jaar op gesteld. Daarin staan diverse inschattingen van strategische risico’s, waaronder een SWOT-analyse en een haalbaarheidsanalyse van de groeidoelstelling van Centraal Boekhuis. Als dienstverlenende onderneming is Centraal Boekhuis afhankelijk van het succes van haar klanten als het gaat om jaarlijks te verwerken boeken- en kantoorartikelenvolumes. Voor deze dienstverlening houdt Centraal Boekhuis een kapitaalintensieve distributie-, opslag- en vervoerstructuur inclusief een ondersteunende ICT infrastructuur in stand. Het gevolg: een dalende vraag naar boeken heeft binnen enkele maanden een negatieve invloed op omzet en resultaat. Om in te spelen op een eventuele neergang in conjunctuur legt Centraal Boekhuis sterk de nadruk op flexibiliteit van kosten, waaronder een flexibele arbeidsinvulling.
6.2.2 Operationele risico’s Centraal Boekhuis heeft door haar grote aandeel in de Nederlandstalige boekenmarkt enorme integrale voorraden van haar uitgevers in beheer. Dagelijks worden tussen de 250.000 en 400.000 boeken gedistribueerd in opdracht van uitgevers en boekverkopers. Na een grondige inventarisatie van de verschillende veiligheids-
P29 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
risico’s heeft Centraal Boekhuis beleid ontwikkeld om risico’s te vermijden en continuïteit te garanderen. Het beleid komt tot uiting in een integraal veiligheidsplan en een beveiligingsplan voor de bedrijfsvoering, waaronder fysieke toegangsbeveiliging, ARBO en brandbeveiliging. Ook heeft Centraal Boekhuis een calami teitenplan om in geval van nood snel te kunnen handelen. Ieder jaar wordt het calamiteitenplan geoefend. Daarnaast beschikt Centraal Boekhuis over een bedrijfscontinuïteitsplan om de productie na een calamiteit zo spoedig mogelijk te herstarten. Er is een informatiebeveiligingsplan opgesteld. Zo draait het reken centrum van Centraal Boekhuis volledig dubbel, op verschillende locaties. De beoordeling van projectrisico’s is een vast onderdeel van de projectaanvragen en projectplannen.
6.2.3 Financiële risico’s Centraal Boekhuis streeft naar een solvabiliteit die past bij de aard en het risico profiel van de onderneming. Voor de komende jaren bedraagt de na te streven geconsolideerde solvabiliteit ten minste 30%. De onderneming is met ingang van eind 2009 deels met eigen vermogen en deels met langlopend vreemd vermogen gefinancierd en beschikt daarnaast over verschillende kredietfaciliteiten ter financiering van werkkapitaalmutaties binnen Centraal Boekhuis en CB Facturatie. Centraal Boekhuis zal in 2010 beleid uitwerken en implementeren om het renterisico op de lopende financieringsafspraken te beheersen. Centraal Boekhuis loopt met haar kernactiviteit Central Book House bij inkoop beperkt voorraad- en valutarisico’s. Het valutarisico wordt jaarlijks ingeperkt door het aanhouden van banktegoeden in de betreffende valuta. Centraal Boekhuis hanteert interne richtlijnen ter beheersing van kredietrisico’s zoals kredietlimieten per afnemer, monitort uitstaande vorderingen en streeft naar een goed gespreide klantenportfolio in Nederland en België. De kredietrisico’s zijn aanzienlijk, CB Facturatie factureert artikelen van uitgevers en heeft daarbij grotendeels het debiteurenrisico overgenomen van uitgevers. In het boekenvak is concentratie van kredietrisico’s een bekend fenomeen, zeker gezien de betaal termijnen die worden gehanteerd. CB Facturatie draagt zelf het risico op deze debiteurenportefeuille waarvoor er twee risico-instrumenten zijn ingericht. Centraal Boekhuis Re te Ierland als captive, een eigen herverzekeringsmaatschappij die samenwerkt met een professionele kredietverzekeraar, en een calamiteitenpolis bij dezelfde kredietverzekeraar.
P30 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Venlose boekhandelaar:
«Klanten komen steeds vaker op onze website»
Eén adres voor het breedste ebookassortiment
Taal: Nederlands Aantal pagina’s: 116
Beoordeling
Beschrijving Betreed de wereld van ebooks. Het handzame boek bewijst nu al z’n toegevoegde waarde voor uitgever, boekhandel én lezers. Duidelijk is in elk geval dat Centraal Boekhuis de regie pakt als het gaat om de distributie van ebooks. Onder de naam eBoekhuis biedt CB advies en diensten rondom de distributie van digitale boeken. Hierdoor kunnen aangesloten boekhandels en webwinkels via hun websites een breed assortiment ebooks aanbieden.
P31 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
Centraal Boekhuis biedt daarmee een digitale versie van de logistieke dienst verlening die zij reeds voor het Nederlandse en Vlaamse boekenvak verzorgt. ‘Onze ervaring, systemen en unieke voordelen kunnen we eenvoudig beschikbaar stellen als het gaat om digitale logistiek. Uitgevers stellen via één adres hun complete ebook-assortiment beschikbaar aan nagenoeg alle boekverkopers van Nederland en Vlaanderen. En boekverkopers kunnen op één adres terecht om het breedste en meest complete ebook-assortiment aan hun klanten aan te bieden.’ Het boek met alle antwoorden!
Centraal Boekhuis stelt 1000’en titels beschikbaar
Van handboek naar ebook
P32 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
6.3 Ontwikkeling kernactiviteiten 6.3.1 Ontwikkeling van de dienstverlening De economische vooruitzichten voor 2009 waren niet rooskleurig voor het boekenvak. Er was een merkbaar dieptepunt in het tweede kwartaal. Dit had logischerwijs zijn negatieve gevolgen voor Centraal Boekhuis. Naarmate het jaar vorderde werd echter duidelijk dat de boekverkoop weer aantrok en dat Centraal Boekhuis uit eindelijk meer boeken heeft uitgeleverd dan in 2008.
6.3.2 Logistiek Distributie via het Centraal Depot De kernfunctie van het Centraal Depot is van oudsher tweeledig. In de eerste plaats garandeert het Centraal Depot boekverkopers een centrale en zo breed mogelijke beschikbaarheid van titels voor herbevoorrading en klantbestellingen. In de tweede plaats biedt het de uitgever een fijnmazig afzetkanaal. Anders gezegd: er worden zoveel mogelijk titels van zoveel mogelijk uitgeverijen op voorraad gehouden, die in kleine hoeveelheden snel geleverd kunnen worden. Er gelden daarbij vaste kortingen die zijn overeengekomen tussen de eerder genoemde brancheorgani saties van uitgeverijen en boekverkopers. Distributie in Opdracht Ruim driekwart van de distributie verloopt via Distributie in Opdracht (DIO), waaronder de eerste uitlevering van nieuwe titels. Kenmerkend hierbij is dat artikelen worden gedistribueerd in opdracht van de uitgeverij of retailketen. De commerciële condities worden afgesproken tussen de eigenaar en de afnemer of groep van afnemers. Centraal Boekhuis speelt een facilitaire rol; zij hanteert bij de uitvoering van logistieke opdrachten de tussen de eigenaar en afnemer overeengekomen condities. Thuisbezorgservice In samenwerking met de KBb en de GAU heeft Centraal Boekhuis in 2009 de Thuisbezorgservice geïntroduceerd. De Thuisbezorgservice zorgt ervoor dat de consument die in de boekhandel besluit tot de aanschaf van een niet aanwezige titel, het bewuste boek uit het Centraal Depot naar zijn huisadres kan laten sturen.
P33 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
In het Centraal Depot bevinden zich circa 80.000 Nederlands- en Friestalige titels. Een gemiddelde, goed gesorteerde boekhandel heeft daarvan maximaal enkele duizenden titels in huis. Dit betekent dat de meeste titels (‘the long tail’) niet aanwezig zijn in de boekhandel. De Thuisbezorgservice past binnen de doelstelling van het Centraal Depot om de geografische spreiding en toegankelijkheid van het minder courante boek in Nederland te vergroten. Het zorgt voor meer commerciële levenskansen van de grote hoeveelheid titels. Het versterkt ook de rol van de Nederlandse boekhandel als de plek bij uitstek waar alle leverbare boeken te verkrijgen zijn. cb1day In 2009 is voor de boekhandel de service cb1day verbeterd. Met cb1day kan de boekhandel titels die vandaag besteld worden, de volgende dag bij de boekhandel laten afleveren. Moest in 2008 de boekhandel deze order nog voor 14.00 uur doorgeven, in 2009 is dit tijdstip verschoven naar 17.00 uur. Hierdoor kunnen boek verkopers betere service bieden en zo eenvoudiger klanten werven of behouden. Internetverkopen In 2009 is het aantal afgezette boeken via internet sterk toegenomen met 20% en hebben we 21 nieuwe online klanten mogen aansluiten. Steeds meer boekver kopers hebben een eigen website en bieden klanten bestelmogelijkheden via internet. Maar ook branchevreemde internetwinkels maken steeds meer gebruik van ons brede assortiment. Internetverkoop vormt een aanvulling op onze reguliere logistieke dienstverlening, we leveren hiermee een bijdrage aan het succes van onze klanten op internet. Central Book House Central Book House is de dienstverlening van Centraal Boekhuis die de boekverkoper ondersteunt in het samenstellen, onderhouden en verkopen van een assortiment Engelstalige boeken en daarnaast de boekverkoper een breed aanbod van leverbare buitenlandse boeken biedt. De boekverkoper kan onder meer kiezen uit schapmanagement en het gezamenlijk samenstellen van het assortiment dat in de winkel wordt aangeboden. Vanaf de start in 2005 heeft deze dienstverlening een grote groei doorgemaakt die zich in 2009 heeft doorgezet.
P34 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
De organisatie van Central Book House is in 2009 verder verbeterd. De customer service afdeling van Central Book House is samengevoegd met de customer service afdeling van Centraal Boekhuis. Hierdoor is er één aanspreekpunt voor de boekhandel bij het Centraal Boekhuis. Ook zijn de eerste stappen gezet naar een nieuw abonnementensysteem dat in 2010 wordt geïntroduceerd. Educatieve markt Centraal Boekhuis heeft de ambitie om voor educatieve uitgevers een excellente logistieke dienst te verrichten. In de afgelopen jaren vond dit op een kleine schaal succesvol plaats, in 2009 is een grote stap voorwaarts gezet via de samenwerking met de educatieve uitgeverij ThiemeMeulenhoff. Voor de integratie van de opslagen distributieactiviteiten van ThiemeMeulenhoff binnen de CB-operatie is een project gestart in de tweede helft van 2009. Doelstelling was het verhuizen van voorraden van Zutphen naar Culemborg en starten van uitlevering onder verantwoordelijkheid van CB per 1 januari 2010. Uitbreiding van palletlocaties was noodzakelijk en tevens diende extra materieel aangeschaft te worden. Om te kunnen voldoen aan specifieke klantwensen zijn nieuwe werkwijzen ontworpen en is software aangepast. Deze activiteiten zijn grotendeels ondergebracht in een administratief en fysiek separaat magazijn waarmee een opzet gerealiseerd is welke toegesneden is op de educatieve markt. De aanpassingen lopen door in de eerste maanden van 2010. Vlaanderen De afgelopen jaren heeft de distributie naar Vlaanderen een belangrijke bijdrage geleverd aan de afzetgroei van Centraal Boekhuis. Centraal Boekhuis verzorgt de distributie voor Nederlandse uitgevers met een verkoopkantoor in België en voor Belgische importeurs van Nederlandse fondsen de distributie naar Vlaanderen. Dankzij deze dienstverlening is ook een aantal fondsen van Vlaamse uitgevers toegevoegd aan de beschikbare titels van Centraal Boekhuis. Als gevolg hiervan en de plannen voor verdere groei in Vlaanderen is een nieuw overslag- en distributiecentrum in gebruik genomen in Zele. Logistiek Diensten Centrum Centraal Boekhuis richt ook op goederenstromen die in en om de boekhandel plaatsvinden. Dat kan gaan om bijvoorbeeld de bevoorrading van dvd’s in de boekwinkel of mogelijk zelfs goederen die in andere winkels rondom de boekhandel worden verkocht. Zowel de magazijnactiviteiten als de vervoersactiviteiten maken deel uit van het dienstenpakket.
P35 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
Het belangrijkste hierbij is schaalgrootte in combinatie met het gebruik van één logistiek systeem voor verschillende goederenstromen in ons LDC. Denk aan de ontvangst en inslag van goederen, de opslag op pick-locatie en pallets, de samenstelling van zendingen en het bieden van extra dienstverlening. Dit alles vanuit een professionele organisatie en informatievoorziening voor de klanten. Kwaliteit, efficiency en flexibiliteit vormen de basis voor succes. Vervoer Centraal Boekhuis is in 2009 begonnen met een dynamisch ritplanningsysteem. Met dit nieuwe systeem worden de meest efficiënte routes dagelijks berekend en gepland en zijn er geen vaste standaardroutes meer. Gelijktijdig met de introductie van de ritplanning zijn de vrachtwagens voorzien van een boordcomputer. Deze zijn gekoppeld aan het ritplanningspakket. Dit verbetert de tracking en tracing van de getransporteerde goederen en biedt de chauffeur ondersteuning met navigatie. Het systeem van dynamische ritplanning helpt Centraal Boekhuis om het vervoersnetwerk voor de klant betaalbaar en efficiënt te houden. De introductie van dynamisch ritplannen is voorafgegaan door intensief overleg met de boekhandel. De overslagpunten Den Haag, Meppel, Weert en Zele (BE) zijn als eerste ingevoerd. De overslagpunten Amsterdam en Culemborg worden in 2010 overgezet naar het nieuwe systeem. Fast Mover Magazijn In 2009 heeft Centraal Boekhuis een nieuw en geautomatiseerd magazijndeel in gebruik genomen, speciaal voor de verwerking van nieuw te verschijnen en snellopende titels: het Fast Mover Magazijn. In het nieuwe magazijn kunnen de 2.500 snelst lopende titels worden opgeslagen. Het magazijn stelt Centraal Boekhuis in staat om op een efficiëntere wijze magazijnbeheer en eerste uitlevering van deze speciale titels uit te voeren. Een omvangrijke investering die echter bijdraagt aan het rendement op het gebied van voorraadbeheer en efficiëntie.
P36 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
6.3.3 Innovaties voor boekhandel en lezers TitelBank Centraal Boekhuis heeft in 2009 in nauwe samenwerking met de Groep Algemene Uitgevers en Uitgevers voor Vak en Wetenschap de snelle en gebruikersvriendelijke online applicatie TitelBank.nl ontwikkeld. In de online applicatie TitelBank zijn alle in Nederland en Vlaanderen uitgegeven titels met een ISBN opgenomen. De informatie is voor iedereen vrij toegankelijk. Ook titels die niet meer leverbaar zijn blijven zichtbaar. TitelBank is bedoeld om titelinformatie te raadplegen of te downloaden. Er kunnen in deze applicatie geen bestellingen worden geplaatst. Nieuwe titels komen automatisch in TitelBank nadat de ISBN-registratie is goed gekeurd. De uitgever meldt het ISBN aan en Bureau ISBN verwerkt de aanmeldingen. De standaardgegevens van het ISBN assortiment gaan, net als nu, ook door naar CB Online. De uitgever kan zelf zijn titels op TitelBank nog verrijken met extra informatie, zoals omslag, flapteksten, inzage in de inhoud via een pdf, recensies, extra NUR’s, leverbaarheid en overdracht van eigendom. In het 1e kwartaal 2010 is Titelbank van start gegaan. Een nieuw tijdperk is ingegaan als het gaat om de vrije beschikbaarheid van alle titelinformatie. eBoekhuis Op 26 augustus 2009 zijn Bol.com, selexyz.nl en Vanstockum.nl gestart met de verkoop van ruim 2.000 ebook-titels van Nederlandse uitgevers. Centraal Boekhuis verzorgt de digitale distributie onder de naam eBoekhuis. Consumenten kunnen de beschikbare titels daardoor eenvoudig kopen en downloaden bij webwinkels. In de resterende maanden van het jaar is het aantal uitgevers en titels sterk gegroeid. Eind 2009 waren 3.200 titels bestelbaar. Het aantal ebook verkopende webwinkels is gegroeid naar 17 webwinkels. Gezamenlijk verkochten zij vanaf 26 augustus tot en met 31 december 60.000 ebooks. Plannen voor verdere ontwikkeling en uitbreiding van eBoekhuis zijn er volop. Daaraan wordt in nauwe samenspraak met boekverkopers en uitgevers gewerkt. Uitgevers kunnen vanaf begin 2010 via CB Online eenvoudig ebooks aanmelden en onderhouden. Tevens is het mogelijk om ebook bestanden te uploaden. De verkopen van ebooks worden geïntegreerd in CB Online Verslaglegging, waardoor uitgevers een goed overzicht hebben van de verkopen per ebook titel en van de webwinkel. In de loop van 2010 volgen er meer nieuwe diensten zoals View Inside.
P37 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
P38 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
De onstuitbare opkomst van de Thuisbezorgservice Beschrijving Het lijkt alsof de Thuisbezorgservice er altijd al is geweest. Het is een dienst waar de Nederlandse lezer reikhalzend naar uitkeek. En wat blijkt, na een paar maanden: het voldoet perfect aan de verwachtingen. Alle betrokkenen spreken vrijuit over de nieuwe dienst. Een Amsterdamse boekhandelaar enthousaist: ‘Het is terdege voorbereid en het is een mooie aanvulling op alles wat de boekhandel al aan service kan bieden.’
Ook over het strategische verhaal achter de dienst leest u meer. Interviews met mensen achter de schermen maken bijvoorbeeld duidelijk dat de dienst op verzoek van de Koninklijke Boekverkopersbond in het leven is geroepen: ze hebben hierdoor een prima antwoord op de concurrentie van webwinkels. Opvallend zijn de uitspraken van diverse boekhandelaren. ‘Als je komt voor een boek, hoef je er maar één keer voor naar de boekhandel. Dat is belangrijk in een tijd waarin de binnensteden steeds moeilijker bereikbaar worden met de auto.’
P39 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
Lezer:
Mooie aanvulling op alles wat de boekhandel al aan service kan bieden
«Echt heerlijk als de volgende dag het boek wordt thuisbezorgd»
Beoordeling
Oplage: 5000 Taal: Nederlands Aantal pagina’s: 12: 233
Boekhandelaar:
«Prachtige oplossing voor de drukke consument»
P40 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
6.4 Bedrijfsvoering 6.4.1 HRM Staffing en Planning Begin 2009 is gestart met een nieuwe methodiek van tijdsregistratie, waarbij medewerkers per subactiviteit hun uren klokken. Hierdoor is het beter mogelijk om productiviteit en kosten per activiteit te kunnen volgen en (flex)medewerkers per activiteit in te plannen. In het verlengde hiervan is een start gemaakt met de verdere ontwikkeling van personeelsplanning voor de logistieke afdelingen. CAO In mei 2009 zijn onderhandelingen begonnen om te komen tot een nieuwe bedrijfscao, die met ingang van 1 juli 2009 was verlopen. Doordat partijen op hoofdpunten te ver uit elkaar lagen, is uiteindelijk gekozen om de bestaande CAO met een halfjaar te verlengen. In dit kader hebben medewerkers met ingang van 1 juli een structurele loonsverhoging van 0,85% ontvangen. Aantal medewerkers Het gemiddelde aantal vaste medewerkers is gedaald van 629 naar 620 (-1,4%). Hiervan werkt 80% fulltime. De verdeling man / vrouw is 71 / 29%. In 2009 waren er gemiddeld 170 uitzendkrachten werkzaam. Het aantal medewerkers, inclusief externe medewerkers, gebaseerd op het aantal gewerkte uren, is gestegen van 782 naar 790 FTE (+1,0%). Personeelsontwikkeling Het verder ontwikkelen van bedrijfseigen opleidingen was een belangrijk speerpunt voor 2009. In 2008 was al ervaring opgedaan met een opleidingstraject voor ergocoaches en mentoren. Nu is in samenwerking met het Da Vinci College uit Gorinchem een eigen MBO-2 opleidingstraject voor logistiek medewerker opgezet. In 2009 hebben circa 40 medewerkers dit MBO diploma behaald.
P41 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
Toplogistiek Onder de noemer ‘toplogistiek’ is vanaf eind 2008 een ontwikkeltraject begonnen gericht op leiderschaps- en teamontwikkeling. Achtereenvolgends zijn management, shiftleaders, operators en medewerkers begeleid en getraind richting een ‘lerende organisatie’ door middel van assessments, coachingsgesprekken, opleidingen en intervisiebijeenkomsten. Belangrijk uitgangspunt hierbij is het creëren van ruimte en openheid, waarbij medewerkers worden uitgedaagd hun capaciteiten in te zetten. Dit proces wordt in 2010 voortgezet. Vitaliteit Voor het jaar 2009 stonden ontwikkeling en gezondheid centraal in het personeelsbeleid. Dit heeft ertoe geleid dat er bedrijfsbrede opleidingen zijn opgezet en dat een veelvoud aan cursussen is aangeboden en gevolgd. Bedrijfsfitness en fysiotherapie zijn in 2009 toegevoegd aan het arboprogramma (vitaliteitmanagement). Ziekteverzuim Het ziekteverzuim is in 2009 gedaald van 5,13% naar 4,59%. Door een combinatie van oorzaken was er in 2009 vooral sprake van een hoog percentage langdurig verzuim. Het langdurig verzuim was hoofdzakelijk sociaal-medisch van aard. Centraal Boekhuis blijft veel aandacht besteden aan activiteiten die verzuim kunnen voorkomen. Hiertoe zijn op de afdelingen ergocoaches aangesteld, die nieuwe en vaste medewerkers inwerken, begeleiden en adviseren over de juiste manier van werken. Daarnaast kent Centraal Boekhuis specifieke re-integratieplekken voor medewerkers met een fysieke beperking en worden er periodiek veiligheids rondgangen gehouden.
6.4.2 ICT In 2009 is de beheersing van de primaire ICT processen goed verlopen. Dit is ook van belang als het gaat om te voldoen aan de SAS70 regelgeving. De dynamiek van veranderende marktomstandigheden en interne ontwikkelingen stelt daarnaast steeds hogere eisen aan de flexibiliteit van de totale informatievoorziening. Ten opzichte van 2008 zijn er in 2009, in omvang gemeten, ruim 15% meer aanpassingen uitgevoerd aan bedrijfsapplicaties. In 2009 is veel aandacht besteed aan de verbetering van de technische infrastructuur en verhoging van het serviceniveau van de helpdesk en eerstelijns support.
P42 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Enterprise architectuur is op de kaart gezet en vormt een belangrijke basis onder Software Lifecycle Management. Ook is in 2009 een nieuw Business Intelligence systeem geïmplementeerd. Dit biedt een consistent inzicht in de ontwikkeling van interne bedrijfsfuncties, klanten en markten. Het geringe personeelsverloop heeft ook een belangrijke bijdrage geleverd aan het hoge niveau van de prestaties.
6.4.3 Duurzaam ondernemen Vanuit het perspectief van duurzaam ondernemen streeft Centraal Boekhuis naar een goede en transparante bedrijfsvoering met aandacht voor de belangen van klanten en aandeelhouders, voor behoeftes in de maatschappij, voor ontwikkeling en welzijn van medewerkers en voor zorg voor het milieu. Op basis hiervan zijn gedurende 2009 meerdere activiteiten ondernomen. In 2009 heeft Centraal Boekhuis nationale culturele activiteiten ondersteund zoals de Boekenweek, Kinderboekenweek en de Gouden Ganzenveer. Ook is een bijdrage geleverd aan regionale culturele activiteiten in en om de stad Culemborg, zoals Theater de Franse School, Kerstconcert 2009 en Stichting Lek Art. Centraal Boekhuis heeft een financiële bijdrage geleverd aan enkele maatschappelijke doelen, waarbij de jeugd en ziekte centraal staan. Daarom steunt Centraal Boekhuis al langere tijd de Vlaamse stichting Simon & Odil, een interactieve website en belangrijk informatieplatform voor langdurig of chronisch zieke kinderen en hun ouders. Bovendien wordt gekeken op welke vlakken Centraal Boekhuis een logistieke bijdrage aan goede doelen kan geven. Zo heeft Centraal Boekhuis in 2009 via gratis fondsbeheer onderstaande uitgaven ondersteund: Stichting kanker, Koken voor Kika en Topkoks voor Thuiskoks. Vanuit lokale betrokkenheid hebben directie en managementteam zich dit jaar voor het thema lezen ingespannen door het gesprek aan te gaan met leerlingen van de lokale basisscholen. Op het gebied van milieu en veiligheid heeft Centraal Boekhuis mogelijkheden onderzocht om nog milieuvriendelijker in het stedelijk vervoer te opereren. Zo is er geëxperimenteerd met het inzetten van bestelbussen met aardgasbrandstof. Dit heeft ertoe geleid dat Centraal Boekhuis begin 2010 als eerste logistieke dienstverlener in de stad Utrecht gaat rijden met een minitrailer op basis van aardgas.
P43 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
• • • • • •
Groei Winstgevendheid Professionaliteit Klantgerichtheid Verandercapaciteit Werkzekerheid
• Aandacht voor stakeholders • Betrokken bij lokale gemeenschap/overheid • Sponsoring activiteiten • Inzet voor goede doelen • Werkervaringsplaatsen
Continuïteit
Betrokkenheid
Milieu
Mens
• • • • • •
Energieverbruik Verpakkingsmaterialen Afvalverwerking Recycling Uitstoot wagenpark Cradle to cradle
• Welzijn en gezondheid • Ontwikkeling en opleiding • Diversiteit • Levensfasebeleid
Verder heeft Centraal Boekhuis meegewerkt aan een onderzoek van het Ministerie van Verkeer & Waterstaat om de veiligheid van transport op de weg te verbeteren. Hiertoe is in meerdere vrachtwagens verschillende waarschuwings- en testapparatuur geïnstalleerd met als doel de effectiviteit van nieuwe veiligheidsvoorzieningen in de praktijk uit te testen. Hiermee is een bijdrage geleverd aan de verbetering van de veiligheid op de weg. Ten slotte is eind 2008 een milieuplan opgesteld, dat in 2009 is uitgevoerd. Als onderdeel van dit plan is het gasverbruik teruggebracht en heeft het onderwerp afvalscheiding extra aandacht gekregen.
P44 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Boekhandelaar:
«Fijn om al die boeken van nieuwe uitgevers onder handbereik te hebben»
Beoordeling
Oplage: 2000 Taal: Nederlands Aantal pagina’s: 250
Beginnende uigeverij:
«Dit is een droomstart»
Leverbaar voor ruim 1800 boekverkopers
P45 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
Ontdek het gemak van CB Compact Startende uitgevers en boekhandels vinden elkaar Beschrijving Als startende uitgever wil je niets liever dan je boek op de schappen leggen bij alle bekende en minder bekende boekhandels en internetboekverkopers. Maar hoe kom je in de etalage bij de grote ketens of bij kleinere, gespecialiseerde boekhandels? Centraal Boekhuis lanceert speciaal voor startende uitgevers een nieuwe vorm van dienstverlening: CB Compact.
Hans Willem Cortenraad, directeur Centraal Boekhuis: “Het is een logische stap om onze dienstverlening nu ook te vertalen naar startende uitgevers. In een compactere vorm en een lage prijs.” Startende uitgevers die verwachten op jaarbasis minimaal 30 en maximaal 3000 boeken te verkopen, kunnen hiermee hun boek(en) via CB Compact leverbaar maken voor ruim 1800 boekverkopers.
P46 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
6.5 Financiële gang van zaken Netto resultaat € 5,8 miljoen (gelijk aan 2008) Het bedrijfsresultaat 2009 is ten opzichte van 2008 gestegen van € 6,7 miljoen naar € 7,5 miljoen (12,0%). De totale omzet steeg met € 3,0 miljoen (4,1%) tot € 76,9 miljoen (2008: € 73,9 miljoen). De totale bedrijfslasten stegen met € 2,2 miljoen (3,3%) tot € 69,4 miljoen (2008: € 67,2 miljoen). Het netto resultaat is uitgekomen op € 5,8 miljoen, gelijk aan 2008. Netto omzet De toename van de omzet in 2009 heeft zich ten opzichte van 2008 niet in alle kernactiviteiten van Centraal Boekhuis voorgedaan. De omzet distributie boeken steeg met € 3,1 miljoen (6,9%), de omzet uit distributie kantoorvakartikelen steeg met € 0,2 miljoen (6,1%) en de omzet Central Book House steeg met € 0,4 miljoen ten opzichte van 2008 (12,7%). Daarentegen daalde de omzet vervoer met € 0,7 miljoen ( 3,3%). De toename van de omzet distributie boeken, inclusief financiële- en informatieproducten voor uitgevers en afnemers, heeft zich in 2009 in alle producten voorgedaan. Gemeten in totaal exemplaren zijn er in 2009 68,1 miljoen boeken verwerkt ten opzichte van 2008 66,9 miljoen boeken, een stijging van 1,8% in fysieke verwerking. Een opvallende groei heeft zich voorgedaan in de retouren verwerking. Gemeten in totaal exemplaren zijn er in 2009 5,6 miljoen boeken verwerkt ten opzichte van 2008 5,0 miljoen boeken, een retourpercentage in 2009 van 8,2%. De voor uitgevers gefactureerde omzet naar boekverkopers in Nederland en België is gestegen van € 473 miljoen in 2008 naar € 479 miljoen in 2009. De toename van de omzet distributie van kantoorvakartikelen is het gevolg van een aantal klantacquisities gedurende 2009. De groothandelsactiviteit in het buitenlandstalige boek, Central Book House, heeft in 2009 een omzet behaald van € 3,8 miljoen, een toename van € 0,4 miljoen (12,7%) ten opzichte van 2008. In totaal zijn er 295.126 exemplaren geleverd waarbij met name de bestelservice een mooie groei liet zien.
P47 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
De afname van de omzet vervoer deed zich zowel voor in het boekenvervoer alsmede in het contractvervoer, beide een gevolg van daling van het aanbod aan vervoersvolume. Een forse stijging van 157% deed zich voor in het aanbod van vervoersvolume in opdracht van internetboekverkopers. Bedrijfslasten De toename van de bedrijfslasten met € 2,2 miljoen is, in 2009 in vergelijk met de toename van de bedrijfslasten in 2008 met € 4,6 miljoen, afgenomen. De omzetstijging in 2009 heeft niet tot een even grote kostenstijging geleid, zodat het bedrijfsresultaat zich kon verbeteren. De toename van de arbeidskosten van € 1,7 miljoen (4,5%) is naast de 2009 CAO loonontwikkeling vooral het gevolg van de toename van het aantal uitzendkrachten. Het totaal van de arbeidskosten van uitzendkrachten steeg met 20,1%, onder andere als gevolg van de uitbreiding met gemiddeld 17 FTE. Het totaal van de arbeidskosten van medewerkers in vaste dienst bij Centraal Boekhuis steeg met 1,0%, waarbij het aantal medewerkers met gemiddeld 9 FTE daalde van 629 FTE over 2008 naar 620 FTE over 2009. De toename van de overige bedrijfskosten bedraagt per saldo € 0,2 miljoen (1,4%), van € 16,2 miljoen in 2008 naar € 16,4 miljoen in 2009. De afname van de kosten wagenpark met € 0,7 miljoen heeft voornamelijk betrekking op brandstofkosten. De toename kosten dotatie voorzieningen met € 0,6 miljoen heeft met name betrekking op de voorziening debiteuren. Investeringen en afschrijvingen Het totaal van de aangegane investeringsverplichtingen bedraagt in 2009 € 12,4 miljoen (2008: € 14,8 miljoen). Van deze € 12,4 miljoen zal een bedrag van € 1,0 miljoen in 2010 betaald worden en verantwoord worden als investeringsuitgaven. De in 2009 verantwoorde investeringsuitgaven bedragen € 11,4 miljoen (2008: €11,5 miljoen). Deze investeringsuitgaven hebben betrekking op zelfvervaardigde en gekochte software, magazijninstallaties, groot onderhoud hoogbouw, overname distributieactiviteiten uitgeverij ThiemeMeulenhoff en onderhoud gebouwen. Het totaal van de desinvesteringen bedraagt in 2009 € 1,7 miljoen met een resterende boekwaarde van € 0,1 miljoen. De desinvesteringen 2009 hebben betrekking
P48 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
op het buitengebruik stellen van diverse activa zoals software en de AS lijn. De afschrijvingskosten zijn in 2009 ten opzichte van 2008 met per saldo € 0,3 miljoen gestegen. Met name de afschrijvingskosten software en goodwill zullen de komende jaren verder stijgen. Belangrijke verklaringen hiervoor zijn de in 2006 doorgevoerde stelselwijziging in de waardering van software, de technische vernieuwing van onze software en een uitbreiding van dienstverlening, zoals eBoekhuis. Rentabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit Centraal Boekhuis streeft met het oog op de continuïteit en haar concurrentiepositie financiële doelstellingen na. Met ingang van 2007 zijn de financiële doelstellingen opnieuw bepaald door de directie en commissarissen van Centraal Boekhuis. Centraal Boekhuis streeft er naar een jaarlijks geconsolideerd bedrijfsresultaat te behalen waarmee minimaal de totale vermogenskosten van het geïnvesteerde vermogen worden gedekt, de te realiseren ondernemingswaarde genoemd. De vergelijking met de vermogenskosten heeft tot doel vast te stellen of Centraal Boekhuis absoluut gezien voldoende winstgevend is, gemeten over een planperiode. Om van voldoende winstgevendheid te kunnen spreken zal het bedrijfsresultaat zodanig moeten zijn dat niet alleen de bedrijfskosten worden gedekt, maar dat daarenboven op het geïnvesteerde vermogen een adequate beloning wordt verdiend. Onder adequate beloning verstaat Centraal Boekhuis een beloning die de onderneming in staat stelt de continuïteit veilig te stellen. De hoogte van deze beloningsvoet wordt bepaald door de kostenvoet van het vermogen (WACC) te berekenen. Deze is voor Centraal Boekhuis bepaald op 10% en wordt periodiek getoetst gegeven de renteontwikkelingen in de markt en de risico-ontwikkelingen binnen Centraal Boekhuis. De doelstellingen met ingang van 2007 zijn: –
Rendement op gemiddeld geïnvesteerd vermogen (ROAI)
>= 10%
–
Gerealiseerde ondernemingswaarde (RI)
>= € 0
–
Solvabiliteit
>= 30%
De investeringsbasis in het begrip ROAI bevat al die activa waarmee Centraal Boekhuis haar resultaat genereert en waarvan de effecten zijn begrepen in het bedrijfsresultaat. Het netto werkkapitaal is inclusief vorderingen en schulden uit hoofde
P49 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
van artikelleveranties, gegeven het feit dat onder de opbrengsten van Centraal Boekhuis financiële dienstverlening is opgenomen en het risico van dit kapitaal bij Centraal Boekhuis ligt. De over 2009 behaalde ROAI is 7,7% (8,4% over 2008). Indien de per saldo rentebaten 2009 van € 0,8 miljoen (2008: € 1,0 miljoen) ten gevolge van met name financieringsactiviteiten van CB Facturatie meegenomen zouden worden, dan komt de ROAI uit op 8,5% (9,6% over 2008). Solvabiliteit De solvabiliteit is gestegen van 38,9% in 2008 naar 40,3% in 2009. Het balanstotaal is na een daling in 2008 gestegen met € 27,2 miljoen (20,0%). Dit heeft een direct verband met een stijging van voor risico van CB Facturatie uitstaande artikelvorderingen op boekverkopers en verstrekte bevoorschotting aan uitgevers en de separate financiering van CB Facturatie opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen. Liquiditeit De kasstroom uit operationele activiteiten bedraagt positief € 2,3 miljoen en is hiermee € 3,4 miljoen hoger dan die over 2008. Een grote invloed op onze operationele kasstroom heeft de mutatie vorderingen op boekverkopers en schulden aan uitgevers vanuit CB Facturatie. De behoefte aan financiering aan beide kanten heeft in 2009 zich voortgezet met een bedrag van ruim € 12 miljoen (2008: ruim €13 miljoen). De desondanks positieve operationele kasstroom van € 2,3 miljoen tezamen met de negatieve kasstroom uit investeringen in vaste activa van € 11,2 miljoen in 2009, per saldo € 8,8 miljoen negatief (2008: € 11,9 miljoen negatief) heeft geleid tot de noodzaak om Centraal Boekhuis volledig te herfinancieren. Deze financiering bestaat uit een hypothecaire lening van € 10 miljoen en faciliteiten ter financiering van het werkkapitaal binnen Centraal Boekhuis en separaat binnen CB Facturatie. De opgenomen financiering van € 33,6 miljoen vormt samen met de hiervoor genoemde € 8,8 miljoen negatieve kasstroom de mutatie in geldmiddelen ultimo 2009 van € 24,8 miljoen, waardoor de beschikbare geldmiddelen zijn gestegen van € 2,1 miljoen ultimo 2008 naar € 26,9 miljoen ultimo 2009, waarvan er € 3 miljoen niet ter vrije beschikking staat van Centraal Boekhuis.
P50 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Beschrijving Een mooie intrigerende een aantrekkelijke site met prachtige boeken is het begin. Maar de levering van een boek, daar gaat het uiteindelijk om. CB maakt het mogelijk dat zowel boekverkopers als uitgevers succes hebben op internet. Internetwinkels kunnen namelijk het brede CB-assortiment aanbieden via hun eigen website. Ook voor hen biedt Centraal Boekhuis logistieke diensten op maat.
Centraal Boekhuis grijpt hoofdrol op internet
Het boek, de site en de levering
P51 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
succes verzekerd!
Beoordeling
Oplage: 10.000 Startende uitgevers Taal: Nederlands en boekhandels Aantal pagina’s: 315 vinden elkaar
Boekhandelaar:
«Zij de verzending en ik de marketing. Perfect.»
Bestellingen worden per klant ingepakt in een doos of in pakpapier. Een pakbon of een factuur met de naam en het logo van de internetwinkels voegt CB toe. Dat geldt ook voor eventuele promotiematerialen, zoals brochures of boekenleggers. De bestelling wordt vervolgens vliegensvlug thuis bij de consument afgeleverd.
P52 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
6.6 Vooruitzichten CB Compact Speciaal voor startende uitgevers lanceert Centraal Boekhuis in februari 2010 een nieuw dienstverleningsproduct: CB Compact. Juist startende uitgevers hebben behoefte aan een eenvoudig dienstverleningspakket, terwijl Centraal Boekhuis in het verleden slechts de uitgebreide dienstverlening bood. Om aan specifieke startersbehoeften tegemoet te komen, is er een light versie ontwikkeld van het dienstenpakket. Een startende uitgever kan van CB Compact gebruik maken in de eerste drie jaren van zijn bestaan. Op deze manier heeft de ondernemer meer kans om een succesvolle start te maken. CB Extra Op het vlak van aanvullende logistieke diensten heeft Centraal Boekhuis de ambities naar boven bijgesteld. Hierbij moet worden gedacht aan activiteiten als: sealen, stickeren, boeken voorzien van stofomslagen of inlegvellen. De plannings- en uitvoeringscapaciteit voor deze activiteiten, bekend onder de naam CB Extra, zijn uitgebreid. In 2010 worden alle partijen binnen het boekenvak hierover geïnformeerd. Efficiëntie en effectiviteit zijn de bijbehorende kernbegrippen. Boek op Verzoek Boek op Verzoek is een service van Centraal Boekhuis waardoor titels langer leverbaar blijven zónder dat uitgevers er kostbare voorraden voor hoeven aan te houden. Centraal Boekhuis, Euradius, Océ en Scan Laser hebben hiervoor een belangrijke stap in de digitale boekproductie gezet. Op 8 januari 2010 tekenden de partijen een overeenkomst om te komen tot een joint venture die een boekproductielijn bij Centraal Boekhuis gaat realiseren. Boeken die digitaal op voorraad ‘liggen’ worden binnen Centraal Boekhuis on demand geproduceerd en direct geïntegreerd in de bestaande handelsstromen. Medio 2010 komen de eerste boeken van de boekproductielijn in Culemborg.
P53 Hoofdstuk 6 Verslag van de directie
Logistiek van andere goederen Centraal Boekhuis voert momenteel een veranderingstraject door. Het vervoer van boeken en kantoorartikelen wordt gebundeld met andere goederenstromen. Deze combinatie zorgt ervoor dat de efficiënte levering aan boekverkopers wordt gecombineerd met de levering van goederen aan andere nabijgelegen retailers. Innovatieplatform In 2009 is Centraal Boekhuis gestart met een innovatieplatform. Een team van medewerkers uit de organisatie signaleert op gestructureerde wijze trends in de omgeving van Centraal Boekhuis. Om vervolgens nieuwe producten en diensten te ontwikkelen voor het boekenvak. In 2010 worden de eerste resultaten verwacht van het innovatieplatform.
6.7 Woord van dank Wij danken klanten, leveranciers en samenwerkende partners voor het in Centraal Boekhuis gestelde vertrouwen. Wij spreken onze waardering uit aan onze medewerkers en de ondernemingsraad voor hun inzet en constructieve bijdrage in 2009. Juist de goede samenwerking tussen alle betrokkenen heeft sterk bijgedragen aan het goede resultaat en de successen van het afgelopen boekjaar.
P54 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
P55 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
jaarrekening
P56 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
7.1 Geconsolideerde balans (voor resultaatverwerking) (bedragen x € 1.000)
Activa
Toelichting
2009
2008
Immateriële vaste activa
1
6.562
5.092
Materiële vaste activa
2
48.179
46.275
Financiële vaste activa
3
164
265
54.905
51.632
327
232
78.884
75.720
2.459
2.087
81.343
77.807
26.903
6.608
Totaal vlottende activa
108.573
84.647
Totaal
163.478
136.279
Vaste activa
Totaal vaste activa
Vlottende activa Voorraden
4
Vorderingen
5
Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa
Totaal vorderingen
Liquide middelen
6
P57 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
Passiva
2009
2008
Eigen vermogen
63.356
57.520
Totaal eigen vermogen
63.356
57.520
Groepsvermogen
Voorzieningen
Toelichting
7
8 132
134
Overige voorzieningen
1.800
960
Totaal voorzieningen
1.932
1.094
9.475
-
Latente belastingverplichting
Langlopende schulden
9
Langlopende schulden
Kortlopende schulden
10
Kredietinstellingen
24.012
4.480
Crediteuren
54.428
63.862
Belastingen en premies sociale verzekeringen
4.126
2.867
Overige schulden en overlopende passiva
6.149
6.456
88.715
77.665
163.478
136.279
Totaal kortlopende schulden
Totaal
P58 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
P59 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
7.2 Geconsolideerde winsten verliesrekening (bedragen x € 1.000)
2009 €
2008 €
Distributie boeken
47.671
44.587
Vervoer
21.536
22.268
Distributie kantoorvakartikelen
3.659
3.449
Central Book House
3.857
3.423
148
148
76.871
73.875
Toelichting
Netto omzet
13
Huuropbrengsten en overige
Totaal netto omzet
Bedrijfslasten 14
3.295
3.026
Kosten uitbesteed werk
15
2.757
3.043
Arbeidskosten
Central Book House
16
38.993
37.312
Overige bedrijfskosten
17
16.408
16.175
Afschrijvingen
18
7.952
7.654
69.405
67.210
7.466
6.665
773
960
8.239
7.625
-2.403
-1.815
5.836
5.810
Totaal bedrijfslasten
Bedrijfsresultaat Rente
19
Resultaat vóór belastingen
Belastingen
Resultaat na belastingen
20
P60 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
7.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht (bedragen x € 1.000)
2009
2008
7.466
6.665
7.812
7.099
838
-441
- voorraden
-95
99
- debiteuren
-3.164
5.126
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat
Aanpassingen voor:
Afschrijvingen Mutaties in voorzieningen Mutaties in werkkapitaal:
-372
-351
-8.856
-18.288
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
3.629
-91
Ontvangen interest
2.047
1.250
- overige vorderingen en overlopende activa - kortlopende schulden exclusief kredietinstellingen
Betaalde interest
-1.029
-421
Betaalde winstbelasting
-2.299
-1.830
2.348
-1.092
Investering in immateriële vaste activa
-2.975
-2.564
Investering in materiële vaste activa
-8.352
-8.960
140
695
-11.187
-10.829
Kasstroom uit operationele activiteiten
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Desinvesteringen materiële vaste activa
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
P61 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
2009
2008
101
-103
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutaties in financiële vaste activa Verstrekkingen langlopende schulden
10.000
-
Verstrekkingen kredietinstellingen inzake CB Facturatie
23.487
-
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
33.588
-103
Nettokasstroom
24.749
-12.024
26
-82
24.775
-12.106
2.128
14.234
Toename geldmiddelen
24.775
-12.106
Saldo geldmiddelen 31 december
26.903
2.128
Koers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen
Toename geldmiddelen
Saldo geldmiddelen 1 januari
P62 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
7.4 Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen Toegepaste standaarden De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn, voor zover niet anders is vermeld, gebaseerd op historische kosten.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling De vergelijkende cijfers over het boekjaar 2008 zijn geherrubriceerd, teneinde vergelijkbaarheid met 2009 mogelijk te maken. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de onderneming. Alle financiële informatie in euro’s is afgerond op het dichtstbijzijnde duizendtal, tenzij anders vermeld. Gebruik van schattingen Het opstellen van de jaarrekening vereist dat het management schattingen doet en aannames hanteert die van invloed zijn op de gerapporteerde bedragen van activa en passiva en de gerapporteerde bedragen van opbrengsten en kosten gedurende de verslagperiode. Hoewel deze schattingen worden gedaan op basis van de meest
P63 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
zorgvuldige beoordeling door het management van actuele gebeurtenissen en acties, kunnen de daadwerkelijke resultaten afwijken van deze schattingen. Grondslagen voor consolidatie De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van de onder neming en haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend dan wel waarover de centrale leiding bestaat. Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen waarin de onderneming een meerderheidsbelang heeft, of waarin op een andere wijze een beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie betrokken vanaf het tijdstip waarop beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie betrokken tot het tijdstip van beëindiging van deze invloed. In de geconsolideerde jaarrekening zijn onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de groep gemaakte winsten. De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsolideerd. Voor een overzicht van de geconsolideerde groepsmaatschappijen wordt verwezen naar de toelichting op de enkelvoudige balans onder de post financiële vaste activa. Grondslagen voor de omrekening van vreemde valuta De bedragen die luiden in vreemde valuta worden omgerekend tegen de valutakoersen per balansdatum. Daaruit resulterende koersverschillen worden in de winsten verliesrekening verwerkt. Transacties, die luiden in een buitenlandse valuta, worden verwerkt tegen de koers die geldt op transactiedatum.
Immateriële vaste activa Ontwikkelingskosten van software Kosten in verband met de ontwikkeling of instandhouding van computer softwareprogramma’s worden verantwoord als kosten wanneer zij worden gemaakt. Kosten die direct worden gemaakt in verband met identificeerbare en unieke softwareproducten waarover Centraal Boekhuis de zeggenschap heeft en die waar-
P64 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
schijnlijk gedurende een periode langer dan een jaar economische voordelen zullen opleveren die de kosten te boven gaan, worden verantwoord als immateriële vaste activa. Directe kosten omvatten personeelskosten van het software ontwikkelingsteam exclusief overhead. Uitgaven die de prestaties van computer softwareprogramma’s verbeteren ten opzichte van hun oorspronkelijke specificaties worden aan de oorspronkelijke kostprijs van de software toegevoegd. Computersoftware-ontwikkelingskosten en van derden gekochte computer softwareprogramma’s worden verantwoord als activa en worden lineair afgeschreven over hun gebruiksduur variërend van 3 tot 5 jaar. Voor de software en het nog niet afgeschreven deel van de geactiveerde ontwikkelingskosten wordt een wettelijke reserve gevormd. Goodwill Onder de immateriële vaste activa is opgenomen de in de verwerving van distributieactiviteiten begrepen goodwill. Deze goodwill wordt gedurende de contractsduur lineair ten laste van het resultaat afgeschreven.
Materiële vaste activa Algemeen Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de aanschafprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs verminderd met de geschatte restwaarde volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Op terrein en materiële vaste activa in uitvoering wordt niet afgeschreven. Materiële vaste activa bij eerste verwerking wordt gewaardeerd tegen de kostprijs. Componentenbenadering Voor gebouwen is met ingang van 2006 de componentenbenadering ingevoerd voor groot onderhoud. De aanschafprijs van gebouwen wordt op het moment van eerste verwerking in de balans opgesplitst in twee of meer componenten, ieder met een eigen afschrijvingstermijn gebaseerd op de verwachte economische gebruiksduur. Bij groot onderhoud op een van de samenstellende componenten van een gebouw wordt de oorspronkelijke separaat afgeschreven component vervangen.
P65 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
De geschatte economische levensduur is voor: –
Gebouwen en onderhoud
10-35 jaar
–
Hardware
3-5 jaar
–
Inventaris
5-10 jaar
Financiële vaste activa Deelnemingen De hieronder opgenomen deelnemingen, waarin met betrekking tot het zakelijk en financiële beleid effectief invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen de vermogensmutatiemethode op basis van het aandeel van Centraal Boekhuis in de netto vermogenswaarde van de deelneming. De netto vermogenswaarde wordt berekend op basis van de door Centraal Boekhuis gehanteerde waarderingsgrondslagen. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Centraal Boekhuis verantwoordt immateriële, materiële en financiële vaste activa in overeenstemming met in Nederland aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving. Voor deze grondslagen dienen activa met een lange levensduur te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen per balansdatum. Is er sprake van dergelijke aanwijzingen, dan wordt een analyse uitgevoerd om te beoordelen of de boekwaarde van goodwill en andere vaste activa volledig realiseerbaar is. Afwaardering vindt plaats wanneer de boekwaarde hoger is dan het realiseerbare bedrag. Duurzame waardeverminderingen worden ten laste van het resultaat gebracht.
VOORRADEN Grond- en hulpstoffen De voorraad grond- en hulpstoffen, onder andere verpakkingsmaterialen, is gewaardeerd tegen inkoopwaarde.
P66 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Handelsgoederen De voorraad handelsgoederen is gewaardeerd tegen inkoopwaarde, onder aftrek van een voorziening voor incourantheid. De voorraad handelsgoederen, boeken en kantoorartikelen, waarvan het economisch eigendom niet bij Centraal Boekhuis ligt, is niet in de balans opgenomen.
DEBITEUREN De debiteuren zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde waarbij de vorderingen zijn weergegeven onder aftrek van noodzakelijke voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Hieronder zijn ook begrepen vorderingen op afnemers in het kader van geleverde handelsgoederen waarvan het incassorisico is overgenomen door CB Facturatie (2008: Centraal Boekhuis).
LATENTE BELASTINGVERPLICHTINGEN De voorziening voor latente belastingverplichtingen houdt verband met fiscale waarderingen die afwijken van de in deze jaarrekening vermelde waarderingsgrondslagen en heeft met name betrekking op materiële vaste activa. Het gehanteerde belastingtarief bedraagt per 31 december 2009 25,5%.
OVERIGE VOORZIENINGEN Een voorziening wordt in de balans opgenomen, wanneer er sprake is van: – een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het verleden; – waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt; – het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. De voorziening voorraden houdt verband met risico’s in het kader van voorraad verschillen op de voorraad handelsgoederen waarvan het economisch eigendom niet bij Centraal Boekhuis ligt.
P67 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
De voorziening claims heeft betrekking op de in de toekomst te verwachten uit gaven voortvloeiende uit hoofde van geschillen met werknemers en uit hoofde van belastingrisico’s. De voorziening deelnemingen betreft de voorziening voor de negatieve nettovermogenswaarde van deelnemingen, alsmede voor mogelijke risico’s vanwege een verstrekte aansprakelijkheidsstelling. De jubileumvoorziening heeft betrekking op uitgestelde beloningen voor medewerkers in het kader van jubileumbetalingen bij 12,5 jaar, 25 jaar en 40 jaar dienstverband. De voorziening is gewaardeerd tegen contante waarde.
PENSIOENVERPLICHTINGEN De pensioenverplichtingen worden gewaardeerd volgens de ‘verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering’. De aan de pensioenuitvoerder te betalen premie wordt als last in de winst- en verliesrekening verantwoord en eventueel op balansdatum nog te betalen premie wordt als verplichting op de balans opgenomen. Daarnaast dient de onderneming op balansdatum aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst te beoordelen in hoeverre er additionele verplichtingen ten opzichte van de pensioenuitvoerder bestaan.
NETTO OMZET Dit betreft aan derden in rekening gebrachte bedragen voor direct geleverde diensten en goederen onder aftrek van kortingen en over opbrengsten geheven belastingen. De opbrengst wordt verantwoord op het moment dat de diensten worden verricht of de goederen zijn geleverd.
P68 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
BEDRIJFSLASTEN Onder de arbeidskosten zijn mede inbegrepen de mutaties op de voorzieningen jubileum en deels claims. Onder de algemene kosten zijn mede inbegrepen de mutaties op de voorzieningen voorraden, debiteuren en deelnemingen. Belastingen De belastinglast wordt berekend op basis van het resultaat vóór belastingen gecorrigeerd voor permanente verschillen. Deze zijn berekend aan de hand van belastingtarieven die zijn vastgesteld op verslagdatum. Centraal Boekhuis B.V. vormt samen met CB Holding Vastgoed B.V. (en haar dochterondernemingen), eBoekhuis B.V. en Boek op Verzoek B.V. een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting, waarvan Centraal Boekhuis B.V. aan het hoofd staat en is uit dien hoofde aansprakelijk voor de schulden van de fiscale eenheid.
KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. Kasstromen in vreemde valuta’s worden omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers. Koersverschillen inzake geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond. De verkrijgingsprijs van verworven groepsmaatschappijen wordt opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geldmiddelen heeft plaatsgevonden. Hierbij worden geldmiddelen aanwezig in deze groepsmaatschappijen afgetrokken van de verkrijgingsprijs.
P69 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
7.5 Toelichting op de geconsolideerde balans Vaste activa 1 Immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële vaste activa in het verslagjaar was als volgt: Software
Goodwill
Activa in uitvoering
Totaal
16.561
955
1.474
18.990
-12.192
-636
-
-12.828
4.369
319
1.474
6.162
-2.538
-
-
-2.538
1.447
21
-
1.468
-1.091
21
-
-1.070
Stand per 31 december 2008 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
Effect van herrubricering materiële vaste activa Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Saldo
Stand per 31 december 2008 na aanpassing herrubricering Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
14.023
955
1.474
16.452
-10.745
-615
-
-11.360
3.278
340
1.474
5.092
661
970
1.344
2.975
1.474
-
-1.474
-
-539
-
-
-539
-1.205
-159
-
-1.364
Mutaties in de boekwaarde Investeringen Herrubricering Desinvesteringen Afschrijvingen Afschrijvingen over desinvesteringen
398
-
-
398
Totaal mutaties
789
811
-130
1.470
Stand per 31 december 2009 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
15.619
1.925
1.344
18.888
-11.552
-774
-
-12.326
4.067
1.151
1.344
6.562
P70 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
De herrubricering op de boekwaarde per 31-12-2008 betreft een toewijzing naar juiste activagroep. Het effect van deze herrubricering is verwerkt in de vergelijkende cijfers van 2008. De desinvesteringen hadden een resterende boekwaarde van € 141. Dit bedrag is in zijn geheel als verlies genomen (2008: € -) en verwerkt onder de afschrijvingslasten immateriële vaste activa.
P71 Hoofdstuk 1 Voorwoord
2 Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa in het verslagjaar was als volgt: Terreinen Gebouwen Hardware Inventaris
Vervoer- Activa in Niet dienstmiddelen uitvoering baar aan bedrijfsuitoefening
Totaal
Stand per 31 december 2008 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
7.777
35.215
14.320
41.275
1
3.309
- 101.897
-
-19.542
-10.167
-26.982
-1
-
-
-56.692
7.777
15.673
4.153
14.293
-
3.309
-
45.205
-
-
-6.126
8.664
-
-
-
2.538
Effect van herrubricering materiële vaste activa Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen
-
-
4.485
-5.953
-
-
-
-1.468
Saldo
-
-
-1.641
2.711
-
-
-
1.070
Stand per 31 december 2008 na aanpassing herrubricering Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
- 104.435
7.777
35.215
8.194
49.939
1
3.309
-
-19.542
-5.682
-32.935
-1
-
-
-58.160
7.777
15.673
2.512
17.004
-
3.309
-
46.275
-
-51
722
4.995
-
581
2.105
8.352
Mutaties in de boekwaarde Investeringen Herrubricering
-
-
51
3.258
-
-3.309
-
-
Desinvesteringen
-
-
-18
-1.117
-1
-
-
-1.136
Afschrijvingen
-
-1.233
-1.058
-4.157
-
-
-
-6.448
Afschrijvingen over desinvesteringen
-
-
18
1.117
1
-
-
1.136
Totaal mutaties
-
-1.284
-285
4.096
-
-2.728
2.105
1.904
7.777
35.164
8.949
57.075
-
581
-
-20.775
-6.722
-35.975
-
-
-
-63.472
7.777
14.389
2.227
21.100
-
581
2.105
48.179
Stand per 31 december 2009 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
2.105 111.651
P72 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
De herrubricering op de boekwaarde per 31-12-2008 betreft een toewijzing naar juiste activagroep. Het effect van deze herrubricering is verwerkt in de vergelijkende cijfers van 2008. De desinvesteringen waren reeds volledig afgeschreven, derhalve is geen boek resultaat behaald (2008: verlies € 555). De actuele waarde van de terreinen en gebouwen bedraagt ca. € 46.000 (gebaseerd op de waardebepaling in 2008 door een extern taxateur). Niet dienstbaar aan bedrijfsuitoefening betreft de aankoop van een gebouw te Zutphen, onderdeel van de overname distributie-activiteiten uitgeverij ThiemeMeulenhoff. 3 Financiële vaste activa Deelnemingen
Overige vorderingen
Totaal
Stand per 31 december 2008
-
265
265
Mutatie boekjaar
-
-101
-101
Stand per 31 december 2009
-
164
164
Deelnemingen In deze post is begrepen het 100% kapitaalsbelang in Boek op Verzoek B.V. gevestigd te Culemborg alsmede de 25% deelneming BookSurge.nl B.V. gevestigd te Leidschendam. Deze deelnemingen voeren geen operationele activiteiten meer uit en hebben beide een netto vermogenswaarde van nihil. Overige vorderingen Onder overige vorderingen zijn opgenomen vorderingen met een looptijd langer dan een jaar, waarvoor een voorziening is getroffen van € 80 (2008: € -).
P73 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
Vlottende activa De onder vlottende activa opgenomen vorderingen vervallen binnen een jaar. 4 Voorraden De specificatie is als volgt: 2009
2008
Voorraad handelsgoederen
127
132
Voorraad verbruiksgoederen
200
100
327
232
Rekening is gehouden met risico’s in de voorraden, waarvoor een voorziening is getroffen van € 150 (2008: € -). 5 Vorderingen Debiteuren De specificatie is als volgt:
2009
2008
Debiteuren uit hoofde van artikelleveranties
68.350
66.675
Debiteuren uit hoofde van dienstverlening
10.534
9.045
78.884
75.720
Rekening is gehouden met risico’s in de debiteuren, waarvoor een voorziening is getroffen van € 462 (2008: € 192). Met ingang van 1 november 2008 is een gedeelte van de debiteurenportefeuille verzekerd bij een externe kredietverzekeraar welke de debiteurenportefeuille heeft herverzekerd deels bij Centraal Boekhuis Re te Ierland en deels bij een externe herverzekeraar.
P74 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Onder overige vorderingen is een bedrag van € 27 (2008: € 36) opgenomen in verband met latente belastingvorderingen als gevolg van tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde volgens de jaarrekening en de fiscale boekwaarde. 6 Liquide middelen Van de liquide middelen is een bedrag ad € 3.000 niet ter vrije beschikking van de groep. 7 Groepsvermogen Voor de specificatie van het groepsvermogen verwijzen wij naar de toelichting op de enkelvoudige balans 2009 op pagina 97 bij toelichtingsnummer 24. 8 Voorzieningen De voorzieningen hebben een overwegend langlopend karakter. Het verloop van de voorzieningen in het verslagjaar was als volgt:
Stand per 31 december 2008
Latente belastingverplichting
Overige voorzieningen
Totaal voorzieningen
Jubileum
Totaal overige voorzieningen
Deelnemingen
Voorraad
Claims
134
94
439
100
327
960
1.094
-
-
159
886
-
1.045
1.045
-2
-77
-81
-39
-8
-205
-207
132
17
517
947
319
1.800
1.932
Mutaties boekjaar Dotaties Onttrekkingen
Stand per 31 december 2009
P75 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
Overige voorzieningen Onder deze post zijn de volgende voorzieningen opgenomen: Deelnemingen Dit betreft de voorziening voor een negatieve netto vermogenswaarde van deelnemingen, alsmede voor mogelijke risico’s vanwege een verstrekte aansprakelijkheidstelling. De voorziening bedraagt € 17 (2008: € 94). Voorraad De voorziening is gevormd voor bijzondere risico’s in het kader van voorraad verschillen en voor schades aan specifieke voorraden. Voor 2009 is de voorziening vastgesteld op een bedrag van € 517 (2008: € 439). Claims De onder dit hoofd opgenomen voorzieningen heeft betrekking op in de toekomst te verwachten uitgaven, voortvloeiende uit hoofde van geschillen met werknemers en uit hoofde van belastingrisico’s. De voorziening bedraagt € 947 (2008: € 100). Jubileum Deze voorziening heeft betrekking op lange termijnvergoedingen voor medewerkers zoals jubileumbetalingen. De voorziening bedraagt € 319 (2008: € 327).
P76 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
9 Langlopende schulden De onder deze post opgenomen schulden hebben een resterende looptijd langer dan een jaar. Het gedeelte met een looptijd langer dan 5 jaar bedraagt € 3,7 miljoen. Deze post bestaat uit een tweetal hypothecaire leningen welke op 30 december 2009 zijn verstrekt. De eerste hypothecaire lening is groot € 7 miljoen, waarvan het verschuldigde bedrag in 40 kwartaaltermijnen van ieder € 175.000 wordt afgelost, voor het eerst te voldoen op 30 juni 2010. Rentecondities bestaan uit een 3-maands Euribor rente welke wordt verhoogd met 1,45% punt op jaarbasis. De tweede hypothecaire lening is groot € 3 miljoen, waarvan het verschuldigde bedrag op 5 januari 2013 in één bedrag wordt afgelost. Rentecondities bestaan uit een 3-maands Euribor rente welke wordt verhoogd met 1,45% punt op jaarbasis. De hypotheek is gevestigd ten behoeve van de Rabohypotheekbank N.V., gevestigd te Amsterdam en Coöperatieve Rabobank West Betuwe U.A., gevestigd te Tiel. De hypotheek is verleend als 1e inschrijving op het registergoed staande en gelegen aan de Industrieweg 83-85 te Zutphen. En als 2e inschrijving op de registergoederen staande en gelegen: – Erasmusweg 1, Culemborg – Erasmusweg 5, Culemborg – Erasmusweg 10, Culemborg – Textielweg 12A, Culemborg – Overlandenweg 4-6, Meppel – Wolga 1, Den Haag
P77 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
10 Kortlopende schulden De onder deze post opgenomen schulden vervallen binnen een jaar. Kredietinstellingen De onder deze post opgenomen bedragen hebben betrekking op de factoringovereenkomst tussen CB Facturatie en De Lage Landen Factoring. De factoringlimiet is vastgesteld op maximaal € 60 miljoen. Per kwartaal wordt deze factoringlimiet opnieuw vastgesteld aan de hand van liquiditeitsprognoses. De factoring wordt beschikbaar gesteld door bevoorschotting, waarbij een bevoorschottingspercentage wordt gehanteerd van 70%. Tot zekerheid voor de betaling worden pandrechten gevestigd op alle bestaande rechten en overige vorderingen. De verschuldigde rente is gelijk aan de 1-maands Euribor rente vermeerderd met een opslag. De factoringsovereenkomst is ingegaan op 28 december 2009 voor een periode van 3 jaar met stilzwijgende verlenging van telkens 3 maanden. Onder deze post is tevens opgenomen de aflossingsverplichting op de hypotheek ad € 525 (2008: € -). Crediteuren De specificatie is als volgt:
Crediteuren uit hoofde van artikelleveranties Handelscrediteuren
2009
2008
51.192
61.604
3.236
2.258
54.428
63.862
Belastingen en premies sociale verzekeringen Onder belastingen en premies sociale verzekeringen is een bedrag van € 283 (2008: € 585) opgenomen in verband met nog te betalen vennootschapsbelasting.
P78 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
11 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Aan het einde van het verslagjaar bedragen de totale resterende verplichtingen uit hoofde van de huur van opslagruimte en overslagpunten € 2.923 tegen € 2.716 in 2008. Van deze verplichting heeft € 984 een looptijd langer dan 5 jaar tegen € 1.040 in 2008. De in het komende jaar vervallende huurtermijnen bedragen € 454 tegen € 383 in 2008. Voor het wagenpark zijn operational leaseverplichtingen aangegaan. De totale resterende leaseverplichtingen bedragen € 7.632 tegen € 7.556 in 2008. Van deze verplichting heeft € 835 een looptijd langer dan 5 jaar tegen € 1.081 in 2008. De in het komende jaar vervallen leaseverplichtingen bedragen € 2.000 tegen € 1.857 in 2008. Daarnaast zijn er verplichtingen aangegaan voor een bedrag van € 1.041 (2008: € 3.295) die betrekking hebben op aanschaf van activa en onderhoud gebouwen. Aansprakelijkheidsstelling Op grond van artikel 403 boek 2 BW heeft de vennootschap schriftelijk verklaard zich hoofdelijk aansprakelijk te stellen voor de uit de rechtshandelingen voortvloeiende schulden van Boek op Verzoek B.V. statutair gevestigd te Culemborg. Bankgaranties De vennootschap heeft per ultimo 2009 bankgaranties voor een bedrag van € 1.025 afgegeven. Hiervan is € 1.000 afgegeven ten behoeve van een dochteronderneming. WAO-differentiatie Als gevolg van het feit dat (ex-)medewerkers in het verleden (gedeeltelijk) in de WAO terecht zijn gekomen, zal de komende jaren een hogere WAO premie betaald dienen te worden. Voor deze extra kosten is geen voorziening opgenomen en deze zullen worden verantwoord in de komende jaren.
P79 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
12 Financiële instrumenten Algemeen De vennootschap maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van uiteen lopende financiële instrumenten die haar blootstellen aan markt- en/of krediet risico’s. Het betreft slechts financiële instrumenten die in de balans zijn opgenomen. De vennootschap handelt niet in deze financiële derivaten en heeft procedures en gedragslijnen om de omvang van het kredietrisico bij elke tegenpartij of markt te beperken. Bij het niet-nakomen door een tegenpartij van aan de vennootschap verschuldigde betalingen blijven eventuele daaruit voortvloeiende verliezen beperkt tot de marktwaarde van de desbetreffende instrumenten. Kredietrisico Met ingang van 1 november 2008 is het debiteurenrisico deels verzekerd. Marktwaarde De marktwaarde van de in de balans verantwoorde financiële instrumenten,waaronder vorderingen, liquide middelen en kortlopende schulden, benadert de boekwaarde ervan.
P80 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
7.6 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 13 Netto omzet Nagenoeg alle opbrengsten worden behaald in Nederland Distributie boeken Distributie boeken omvat Distributie in Opdracht (DIO) en Distributie uit Centraal Depot (DUD), inclusief financiële en informatie dienstverlening. De Distributie in Opdracht activiteiten bestaan uit het in voorraad houden en het distribueren van boeken in opdracht van uitgevers. Met deze uitgevers zijn separate contracten afgesloten. De Distributie uit Centraal Depot activiteiten bestaan uit het ten behoeve van de boekverkopers en de uitgevers ter beschikking stellen van een breed aanbod van titels, waarvan de distributie plaatsvindt op basis van een uniform stelsel van tarieven en voorwaarden. De financiële dienstverlening betreffen de activiteiten die bestaan uit het factureren en incasseren in opdracht van uitgevers aan boekverkopers. Tevens koopt Centraal Boekhuis de artikelvorderingen van de uitgevers zodat het incassorisico op de artikelvorderingen gebaseerd op een acte van cessie grotendeels voor rekening van Centraal Boekhuis komt. De informatie dienstverlening betreffen activiteiten die bestaan uit het ten behoeve van de boekverkopers en uitgevers ontwikkelen, ter beschikking stellen en onderhouden van bestel- en assortimentsinformatiesystemen, alsmede het op verzoek van klanten en brancheorganisaties verstrekken van informatie over het titel bestand, de omzetten naar genres en soortgelijke managementinformatie.
P81 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
Specificatie van de netto omzet: 2009
2008
Fysieke distributie boeken
39.694
37.109
Financiële dienstverlening
5.246
4.953
Informatie dienstverlening
2.731
2.525
47.671
44.587
Totaal
Vervoer De activiteiten bestaan voornamelijk uit het verzorgen van de groepage en het vervoer van binnen- en buitenlandse boeken, tijdschriften en kantoorvakartikelen tussen de leveranciers, Centraal Boekhuis en de (kantoor-)boekverkopers. Specificatie van de netto omzet: 2009
Aansluitkosten Vervoer boeken binnen- en buitenland Contractvervoer
Totaal
2008
2.014
1.942
11.079
10.578
8.443
9.748
21.536
22.268
Distributie kantoorvakartikelen De activiteiten bestaan voornamelijk uit het verzorgen van logistieke distributie van kantoorvakartikelen en wenskaarten tussen de leveranciers, Centraal Boekhuis en de (kantoor-)boekverkopers. Specificatie van de netto omzet:
Fysieke distributie kantoorvakartikelen
2009
2008
3.659
3.449
P82 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Central Book House De activiteiten bestaan uit de in- en verkoop van buitenlandstalige boeken. Specificatie van de netto omzet: 2009
2008
3.857
3.423
2009
2008
3.295
3.026
2009
2008
Transport binnenland
2.095
2.262
Transport buitenland
457
536
Boek op Verzoek
205
245
2.757
3.043
Omzetwaarde boeken Central Book House
Bedrijfslasten 14 Central Book House De specificatie luidt als volgt:
Inkoopwaarde boeken Central Book House
15 Kosten uitbesteed werk De specificatie luidt als volgt:
Totaal
P83 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
16 Arbeidskosten De specificatie luidt als volgt: 2009
2008
22.355
22.104
Sociale lasten
3.243
3.361
Pensioenlasten
2.721
2.693
Extern personeel
8.206
6.833
Overige
2.468
2.321
38.993
37.312
Salarissen
Totaal
De personeelskosten, uitgezonderd de kosten van extern personeel, hebben voor 2009 betrekking op gemiddeld 620 medewerkers (2008: 629 medewerkers), gemeten in FTE’s. De externe personeelskosten hebben betrekking op 170 FTE’s (2008: 153 FTE’s). De indeling van het totaal aantal medewerkers (FTE’s) over de functionele gebieden is als volgt: 2009
2008
594
603
Accountmanagement
56
50
ICT
58
44
Overige
82
85
790
782
Logistiek
Totaal
Alle medewerkers zijn werkzaam in Nederland en België. Het aantal medewerkers werkzaam in België is gemeten in FTE’s 34 (2008: 39).
P84 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
17 Overige bedrijfskosten De specificatie luidt als volgt: 2009
2008
Wagenpark
4.270
5.014
Huisvesting
3.235
3.138
951
829
Automatisering
1.142
1.116
Verpakkingsmateriaal
2.300
2.439
Diensten door derden
Onderhoud inventaris
1.955
1.847
Verzekeringen
768
337
Kantoor
708
878
Dotatie / vrijval voorzieningen
523
-82
Overige
556
659
16.408
16.175
Totaal
Directie en commissarissen Op grond van artikel 383 Titel 9 Boek 2 BW is de bezoldiging van de enige statutaire directeur niet opgenomen. De commissarissen ontvingen in 2009 een vergoeding van € 88 (2008: € 90) voor hun werkzaamheden. 18 Afschrijvingen De afschrijvingen zijn als volgt samengesteld: 2009
2008
Afschrijvingen immateriële vaste activa
1.364
1.034
Afschrijvingen materiële vaste activa
6.448
6.065
7.812
7.099
140
555
7.952
7.654
Resultaat verkoop (im)materiële vaste activa
Totaal
P85 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
19 Rente De specificatie luidt als volgt: 2009
2008
Rentelasten
-321
-67
Rentebaten
1.094
1.027
773
960
Totaal
20 Belastingen De onderneming vormt samen met CB Holding Vastgoed B.V. (en haar dochterondernemingen), eBoekhuis B.V. en Boek op Verzoek B.V. een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting, waarvan Centraal Boekhuis B.V. aan het hoofd staat en is uit dien hoofde aansprakelijk voor de schulden van de fiscale eenheid. De vennootschapsbelasting is in elk van de vennootschappen opgenomen tegen het tarief van 25,5%. Bij de berekening van de belasting bij de moedermaatschappij is rekening gehouden met de voor de onderneming geldende fiscale faciliteiten. De verschuldigde belasting is als volgt te berekenen: 2009
2008
2.101
1.944
Correcties voorgaande jaren
331
78
Mutatie voorziening voor latente belastingen
-29
-207
2.403
1.815
25,5% van het belastbaar bedrag
Totaal
P86 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
26 Honoraria van de accountant De volgende honoraria van accountants zijn ten laste gebracht van de onder neming, en haar dochtermaatschappijen die zij consolideert, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW.
2009
Deloitte Deloitte Financial Accountants Advisory B.V. Services B.V.
Overig netwerk
Totaal
121
-
121
Onderzoek van de jaarrekening
-
Adviesdiensten op fiscaal terrein
-
-
-
219
219
Andere controle opdrachten
-
165
165
-
165
34
-
34
44
78
34
286
320
263
583
KPMG Accountants N.V.
KPMG Meijburg & Co
KPMG Business Advisory N.V.
Totaal KPMG netwerk
Overig netwerk
Totaal
119
-
-
119
-
119
Adviesdiensten op fiscaal terrein
-
171
-
171
-
171
Andere controle opdrachten
-
-
-
-
194
194
Andere niet-controle diensten
-
-
37
37
44
81
119
171
37
327
238
565
Andere niet-controle diensten
2008
Onderzoek van de jaarrekening
121
Totaal Deloitte netwerk
P87 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
7.7 Overzicht van het totaalresultaat Overzicht totaalresultaat van de onderneming
2009
2008
5.836
5.810
Aanpassing waardering materiële vaste activa als gevolg van componentenmethode
-
-1.385
Effect van stelselwijziging op belastingvordering 2007
-
-2.406
Effect van stelselwijziging op voorziening pensioenverplichting 2007
-
9.809
-
-509
-
5.509
5.836
11.319
Geconsolideerd nettoresultaat na belastingen
Rechtstreekse vermogensmutaties in het vermogen van de onderneming als onderdeel van het groepsvermogen
Effect van stelselwijziging pensioenverplichtingen kortlopende schulden
Totaal rechtstreekse vermogensmutaties in het eigen vermogen van de onderneming als onderdeel van het groepsvermogen
Totaalresultaat van de onderneming
P88 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
7.8 Enkelvoudige Balans (voor resultaatverwerking) (bedragen x € 1.000)
Activa
Toelichting
2009
2008
Immateriële vaste activa
21
6.351
5.092
Materiële vaste activa
22
20.115
18.678
Financiële vaste activa
23
48.196
28.051
74.662
51.821
327
232
10.488
75.720
-
274
1.299
2.093
Totaal vorderingen
11.787
78.087
Liquide middelen
14.291
2.526
Totaal vlottende activa
26.405
80.845
101.067
132.666
Vaste activa
Totale vaste activa Vlottende activa Voorraden
Vorderingen Debiteuren Groepsmaatschappijen Overige vorderingen en overlopende activa
Totaal
P89 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
Passiva Eigen vermogen
Toelichting
2009
2008
1.225
1.225
24
Geplaatst en gestort kapitaal
5.411
5.843
Algemene reserve
50.884
44.642
Onverdeeld resultaat
5.836
5.810
63.356
57.520
Wettelijke reserve
Totaal eigen vermogen Voorzieningen
-
171
Overige voorzieningen
1.800
961
Totaal voorzieningen
1.800
1.132
15.200
-
-
699
Crediteuren
3.102
63.738
Groepsmaatschappijen
7.901
702
Belastingen en sociale verzekeringen
4.154
2.894
Overige schulden en overlopende passiva
5.554
5.981
20.711
74.014
101.067
132.666
Latente belastingverplichtingen
Langlopende schulden Schulden aan groepsmaatschappijen
25
Kortlopende schulden
26
Kredietinstellingen
Totaal kortlopende schulden
Totaal
P90 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
7.9 Enkelvoudige winst- en verliesrekening (bedragen x € 1.000)
2009 €
2008 €
Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen
1.627
618
Overige baten en lasten na belastingen
4.209
5.192
Resultaat na belastingen
5.836
5.810
P91 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
7.10 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling De hierna in dit hoofdstuk vermelde bedragen zijn opgenomen in duizenden euro’s Algemeen Voor zover posten uit de balans en winst- en verliesrekening niet nader zijn toegelicht, wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening. De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling De grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gelijk aan die voor de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening. Resultaat deelnemingen Het aandeel in het resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen omvat het aandeel van de onderneming in de resultaten van deze deelnemingen. Resultaten op transacties, waarbij overdracht van activa en passiva tussen onderneming en haar deelnemingen en tussen deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, zijn niet verwerkt voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd.
P92 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
7.11 Toelichting op de enkelvoudige balans 21 Immateriële vaste activa
Het verloop van de immateriële vaste activa in het verslagjaar was als volgt: Software
Goodwill
Activa in uitvoering
Totaal
16.561
955
1.474
18.990
-12.192
-636
-
-12.828
4.369
319
1.474
6.162
-2.538
-
-
-2.538
Stand per 31 december 2008 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde Effect van herrubricering materiële vaste activa Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Saldo
1.447
21
-
1.468
- 1.091
21
-
-1.070
Stand per 31 december 2008 na aanpassing herrubricering Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
14.023
955
1.474
16.452
-10.745
-615
-
-11.360
3.278
340
1.474
5.092
661
970
1.133
2.764
1.474
-
-1.474
-
Mutaties in de boekwaarde Investeringen Herrubricering Desinvesteringen Afschrijvingen
-539
-
-
-539
-1.205
-159
-
-1.364
Afschrijvingen over desinvesteringen
398
-
-
398
Totaal mutaties
789
811
-341
1.259
Stand per 31 december 2009 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
15.619
1.925
1.133
18.677
-11.552
-774
-
-12.326
4.067
1.151
1.133
6.351
P93 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
De herrubricering op de boekwaarde per 31-12-2008 betreft een toewijzing naar juiste activagroep. Het effect van deze herrubricering is verwerkt in de vergelijkende cijfers van 2008. De desinvesteringen hadden een resterende boekwaarde van € 141 (2008: € -). Dit bedrag is in zijn geheel als verlies genomen en verwerkt onder de afschrijvingslasten immateriële vaste activa
P94 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
22 Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa in het verslagjaar was als volgt:
Gebouwen
Hardware
Inventaris
Vervoermiddelen
Activa in uitvoering
Totaal
249
14.321
28.578
-
3.308
46.456
-235
-10.167
-18.446
-
-
-28.848
14
4.154
10.132
-
3.308
17.608
Aanschaffingskosten
-
-6.126
8.664
-
-
2.538
Cumulatieve afschrijvingen
-
4.485
-5.953
-
-
-1.468
Saldo
-
-1.641
2.711
-
-
1.070
249
8.195
37.242
-
3.308
48.994
-235
-5.682
-24.399
-
-
-30.316
14
2.513
12.843
-
3.308
18.678
Investeringen
-
722
4.653
-
520
5.895
Herrubricering
-
50
3.258
-
-3.308
-
-
-17
-1.036
-
-
-1.053
-4
-1.058
-3.396
-
-
-4.458
Stand per 31 december 2008 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
Effect van herrubricering materiële vaste activa
Stand per 31 december 2008 na aanpassing herrubricering Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde Mutaties in de boekwaarde
Desinvesteringen Afschrijvingen Afschrijvingen over desinvesteringen Totaal mutaties
-
17
1.036
-
-
1.053
-4
-286
4.515
-
-2.788
1.437
249
8.950
44.117
-
520
53.836
-239
-6.723
-26.759
-
-
-33.721
10
2.227
17.358
-
520
20.115
Stand per 31 december 2009 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
De desinvesteringen waren reeds volledig afgeschreven, derhalve is geen boekresultaat behaald (2008: verlies € 29).
P95 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
23 Financiële vaste activa
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
Vorderingen op groepsmaatschappijen
Latente belastingvordering
Overige vorderingen
Totaal
Stand per 31 december 2008
27.951
-
-
100
28.051
Oprichting deelnemingen
18.268
-
-
-
18.268
Verstrekte leningen Resultaat 2009 Mutatie boekjaar
Stand per 31 december 2009
-
350
-
-
350
1.627
-
-
-
1.627
-
-
-
-100
-100
47.846
350
-
-
48.196
Deelnemingen in groepsmaatschappijen De groepsmaatschappijen (met uitzondering van Boek op Verzoek B.V. en BookSurge.nl B.V.) zijn opgenomen in de geconsolideerde balans, winst- en verlies rekening en kasstroomoverzicht. Zowel Boek op Verzoek B.V. als BookSurge.nl B.V. voeren geen operationele activiteiten meer uit en kennen een netto vermogenswaarde van nihil.
P96 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
De specificatie van de in de consolidatie betrokken groepsmaatschappijen luidt als volgt: Naam
CB Holding Vastgoed B.V. CB Vlaanderen N.V. Centraal Boekhuis Re Limited
Statutaire zetel
Aandeel in geplaatst aandelenkapitaal
Culemborg
100%
Antwerpen, België
100%
Dublin, Ierland
100%
eBoekhuis B.V.
Culemborg
100%
CB Facturatie B.V.
Culemborg
100%
CB Hoofdlocatie Culemborg B.V.
Culemborg
100%
CB Overflow 1 B.V.
Culemborg
100%
CB Overflow 2 B.V.
Culemborg
100%
CB Overflow 3 B.V.
Culemborg
100%
CB Overslagpunt Meppel B.V.
Culemborg
100%
CB Overslagpunt ‘s-Gravenhage B.V.
Culemborg
100%
Boek op Verzoek B.V.
Culemborg
100%
Leidschendam
25%
via CB Holding Vastgoed B.V.:
BookSurge.nl B.V.
In 2009 heeft de vennootschap eBoekhuis B.V. en CB Facturatie B.V. opgericht. Beide vennootschappen zijn gevestigd in Culemborg. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de vennootschap geheel of ten dele instaat voor de schulden van de desbetreffende deelneming, wordt een voorziening gevormd, primair ten laste van de vorderingen op deze deelneming en voor het overige onder de voorzieningen ter grootte van het resterende aandeel in de door de deelneming geleden verliezen, dan wel voor de verwachte betalingen door de vennootschap ten behoeve van deze deelnemingen. Vorderingen op groepsmaatschappijen Onder de overige vorderingen zijn opgenomen vorderingen met een looptijd langer dan een jaar.
P97 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
24 Eigen vermogen Het verloop van het eigen vermogen kan als volgt worden weergegeven:
Stand per 1 januari 2008
Geplaatst en gestort kapitaal
Wettelijke reserve
Algemene reserve
Onverdeeld resultaat
Totaal
1.225
4.155
41.020
5.310
51.710
Bestemming resultaat 2007
-
-
5.310
-5.310
-
Mutatie wettelijke reserve
-
1.688
-1.688
-
-
Resultaat na belastingen 2008
-
-
-
5.810
5.810
1.225
5.843
44.642
5.810
57.520
Stand per 31 december 2008
Bestemming resultaat 2008
-
-
5.810
-5.810
-
Mutatie wettelijke reserve
-
-432
432
-
-
Resultaat na belastingen 2009
-
-
-
5.836
5.836
1.225
5.411
50.884
5.836
63.356
Stand per 31 december 2009
Per 31 december 2008 bestaat het maatschappelijk kapitaal uit 13.000 aandelen met ieder een nominale waarde van € 0,454. Hiervan zijn 2.700 aandelen geplaatst en volgestort. Gedurende 2009 heeft geen mutatie in het aandelenkapitaal plaatsgevonden. 25 Langlopende schulden De onder deze post opgenomen schulden aan groepsmaatschappijen hebben een resterende looptijd langer dan een jaar. Het gedeelte met een looptijd langer dan 5 jaar bedraagt € 12 miljoen. Deze lening wordt afgelost in 20 jaarlijks gelijke termijnen. De rente over de lening is tegen een tarief van op jaarbasis 7%. 26 Kortlopende schulden De onder deze post opgenomen schulden vervallen binnen een jaar. 27 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Aan het einde van het verslagjaar bedragen de totale resterende verplichtingen uit hoofde van de huur van opslagruimte en overslagpunten € 297 tegen € 373 in 2008. De in het komende jaar vervallende huurtermijnen bedragen € 124 tegen € 121 in 2008.
P98 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Voor het wagenpark zijn operational leaseverplichtingen aangegaan. De totale resterende leaseverplichtingen bedragen € 6.374 tegen € 6.773 in 2008. Van deze verplichting heeft € 650 een looptijd langer dan 5 jaar tegen € 1.051 in 2008. De in het komende jaar vervallen leaseverplichtingen bedragen € 1.674 tegen € 1.625 in 2008. Daarnaast zijn er verplichtingen aangegaan voor een bedrag van € 1.041 (2008: € 3.295) die betrekking hebben op aanschaf van activa en onderhoud gebouwen. Aansprakelijkheidsstelling Op grond van artikel 403 boek 2 BW heeft de vennootschap schriftelijk verklaard zich hoofdelijk aansprakelijk te stellen voor de uit de rechtshandelingen voortvloeiende schulden van Boek op Verzoek B.V. statutair gevestigd te Culemborg. Bankgaranties De vennootschap heeft per ultimo 2008 bankgaranties voor een bedrag van € 1.025 afgegeven. Hiervan is € 1.000 afgegeven ten behoeve van een dochteronderneming. WAO-differentiatie Als gevolg van het feit dat (ex-)medewerkers in het verleden (gedeeltelijk) in de WAO terecht zijn gekomen, zal de komende jaren een hogere WAO premie betaald dienen te worden. Voor deze extra kosten is geen voorziening opgenomen en deze zullen worden verantwoord in de komende jaren. 28 Belastingen De vennootschap is volgens de standaardvoorwaarden aansprakelijk voor de te betalen vennootschapsbelasting van alle bij de fiscale eenheid betrokken vennootschappen. Culemborg, 24 maart 2010 De Raad van Commissarissen De Directie
P99 Hoofdstuk 7 Jaarrekening
P100 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
Overige gegevens
P101 Hoofdstuk 8 Overige gegevens
8.1 Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Centraal Boekhuis B.V., gevestigd te Culemborg.
Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2009 van Centraal Boekhuis B.V. te Culemborg bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2009 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2009 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheer-
P102 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
singssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controle werkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Centraal Boekhuis B.V. per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Verklaring betreffende andere wettenlijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 24 maart 2010 Deloitte Accountants B.V. Was getekend: M. Beelen RA
8.2 Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum met een materieel belang. Centraal Boekhuis heeft op 8 januari 2010 een overeenkomst getekend met Océ, Euradius en Scanlaser om te komen tot een joint-venture die een boekproductielijn bij Centraal Boekhuis gaat realiseren.
P103 Hoofdstuk 8 Overige gegevens
8.3 Statutaire winstbestemmings regeling en voorgestelde winstbestemming De hierna in dit hoofdstuk vermelde bedragen zijn opgenomen in duizenden euro’s. De statutaire regeling over de winstbestemming (Artikel 36) luidt als volgt: 1 De winst staat ter beschikking van de algemene vergadering. 2 De algemene vergadering kan de te haren beschikking staande winst geheel of gedeeltelijk aan de reserves toevoegen. 3 Uitkeringen aan Aandeelhouders kunnen slechts plaatsvinden tot ten hoogste het uitkeerbare deel van het eigen vermogen. 4 Uitkering van de winst gebeurt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. 5 De algemene vergadering kan, met in achtneming van het dienaangaande in lid 3 bepaalde, besluiten tot uitkering van interim-dividend en tot uitkeringen ten laste van een reserve. Het voorstel tot winstbestemming zal zijn een toevoeging van de nettowinst over 2009 ad € 5.836 aan de algemene reserve. De algemene vergadering van aandeelhouders heeft 8 april 2009 besloten de gehele netto winst over het boekjaar 2008 ter grootte van € 5.810 toe te voegen aan de algemene reserve.
P104 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
8.4 Vijf jaren Centraal Boekhuis (Geconsolideerd) Het boekjaar 2005 is niet aangepast aan de met ingang van de jaarrekening 2007 doorgevoerde consolidatie en herrubricering van bedrijfslasten. Ook zijn de boek jaren 2005 en 2006 niet aangepast aan de in de jaarrekening 2008 doorgevoerde stelselwijziging en foutenherstel. Boekjaar 2008 is aangepast aan de rubricering 2009. De hierdoor ontstane verschillen in de geconsolideerde winst- en verlies rekening 2008 hebben betrekking op omzet distributie boeken (kortingen), omzet en bedrijfslasten Central Book House (Boek op Verzoek) en rente.
Balans gegevens (bedragen x € 1.000) 2009
2008
2007
2006
2005
54.905
51.632
47.799
49.806
50.119
Vlottende activa
108.573
84.647
96.934
82.283
61.645
Totaal activa
163.478
136.279
144.733
132.089
111.764
63.356
57.520
51.710
40.891
36.141
1.932
1.094
1.535
11.634
8.364
Vaste activa
Groepsvermogen Voorzieningen Langlopende schulden
9.475
-
-
-
-
Kortlopende schulden
88.715
77.665
91.488
79.564
67.259
163.478
136.279
144.733
132.089
111.764
40,3
38,9
33,5
31,6
35,7
Cashflow
13.788
13.464
12.738
12.500
12.105
Bruto investeringen
11.327
11.524
12.984
8.536
10.572
Netto kasstroom
24.775
-12.106
6.071
2.457
5.308
Totaal passiva
Gemiddelde solvabiliteit
P105 Hoofdstuk 8 Overige gegevens
2009
2008
2007
2006
2005
Distributie boeken
47.671
44.587
41.060
39.115
35.969
Vervoer
Netto omzet
21.536
22.268
21.618
18.548
17.285
Distributie kantoorvakartikelen
3.659
3.449
3.159
3.878
2.545
Central Book House
3.857
3.423
3.353
2.656
-
148
148
177
632
945
76.871
73.875
69.367
64.829
56.744
Huuropbrengsten en overige
Kosten Central Book House
3.295
3.042
2.566
1.838
-
Kosten uitbesteed werk
2.757
2.798
2.774
2.419
3.079
Arbeidskosten
38.993
37.312
35.080
33.239
29.518
Overige bedrijfskosten
16.408
16.404
14.757
13.099
10.025
Afschrijvingen
Bedrijfsresultaat Rente
Resultaat vóór belastingen Belastingen Resultaat deelneming Resultaat na belastingen
7.952
7.654
7.428
7.750
7.696
69.405
67.210
62.605
58.345
50.318
7.466
6.665
6.762
6.484
6.426
773
960
357
94
-59
8.239
7.625
7.119
6.578
6.367
-2.403
-1.815
-1.809
-1.817
-1.995
-
-
-
-11
37
5.836
5.810
5.310
4.750
4.409
Kengetallen Bedrijfsresultaat … in % van vorig jaar
112
99
104
101
96
… in % van opbrengsten
9,7
9,0
9,7
10,0
11,3
… in % van vorig jaar
100
109
112
108
103
… in % van gemiddeld groepsvermogen
9,7
10,6
11,5
12,3
12,4
Gemiddeld aantal personeelsleden (*)
790
782
769
735
666
Netto omzet per FTE
97,3
94,5
92,2
88,2
85,2
Arbeidskosten in % van de netto omzet
50,7
50,5
50,6
51,3
52,0
Netto resultaat
(*) Aantal gemeten in Full Time Equivalents
P106 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
VERSLAG STICHTING TOT BEHEER AANDELEN VAN CENTRAAL BOEKHUIS B.V.
P107 Hoofdstuk 9 Verslag stichting tot beheer aandelen van Centraal Boekhuis B.V.
Gedurende het verslagjaar 2009 hebben wij overeenkomstig het bepaalde in artikel 3 van de Statuten van de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis B.V. de administratie gevoerd van 2.700 gewone aandelen in Centraal Boekhuis B.V., elk groot vierhonderd drieënvijftig euro en 79 eurocent, waartegenover certificaten aan toonder voor een gelijk nominaal bedrag zijn uitgegeven.
9.1 Verslag van de vergadering Het Stichtingsbestuur is het afgelopen jaar enkele keren bijeengekomen. Het bestuur heeft zich onder meer bezig gehouden met de goedkeuring van de jaarrekening 2008 van Centraal Boekhuis. Daarnaast is door een afvaardiging van zowel de Stichting als de Raad van Commissarissen samen met de directie gesproken over de rendementsontwikkeling van Centraal Boekhuis. De algemeen positieve financiële ontwikkeling roept de vraag op of en hoe een mogelijk dividendbeleid dient te worden toegepast.
9.2 Resultaatbestemming 2008 Het stichtingsbestuur heeft zich in de Jaarvergadering op 8 april 2009 akkoord verklaard met het preadvies van de Raad van Commissarissen om het resultaat over 2008 toe te voegen aan het eigen vermogen.
P108 Centraal Boekhuis Jaarverslag 2009
9.3 Samenstelling stichtingsbestuur Het stichtingsbestuur is als volgt samengesteld: D. Anbeek KBb Iz. Buwalda NUV Mw. C.A.M. Damwijk KBb Mw. M.E.A. Derks NUV L. Dijkema NUV J.P.L.M.G. Gelauff, voorzitter KBb A. de Groot, vice-voorzitter NUV A. Kattenberg KBb Culemborg, 14 april 2010 J.P.L.M.G. Gelauff, voorzitter
P109 Summary
P110 Centraal Boekhuis Annual Report 2009
Centraal Boekhuis is al meer dan 139 jaar dé logistieke partner van ondernemers in het boekenvak. Het bedrijf is uitgegroeid tot een toonaangevende logistieke dienstverlener. Centraal Boekhuis levert diensten aan uitgevers, boekverkopers en leveranciers van kantoorvakartikelen op het gebied van distributie, vervoer, informatie en administratie.
Samen boeken we succes Centraal Boekhuis wil een bijdrage leveren aan het succes van haar klanten. Door te streven naar een excellente prestatie in logistiek én verkoopondersteunende informatievoorziening. Door samen te werken met klanten. Door vast te houden aan haar wortels in het boekenvak. Door tegelijkertijd voorop te gaan bij de ontwikkeling van nieuwe, innovatieve vormen van dienstverlening. En door het betreden van nieuwe markten. Dagelijks worden bij Centraal Boekhuis tienduizenden orders verwerkt. Bovendien verzorgt het bedrijf voor haar klanten de voorraad- en verkoopadministratie, facturering en incasso. Centraal Boekhuis bedient ruim 1.800 Nederlandse en Vlaamse (kantoor-) boekverkopers, 700 uitgevers en 40 leveranciers van kantoorvakartikelen.
Ontstaansgeschiedenis Op 15 april 1871 werd door de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels de naamloze vennootschap Bestelhuis van den Nederlandschen Boekhandel opgericht. In februari 1926 werden de activiteiten, die inmiddels waren uitgebreid door met name diverse overnames, voortgezet onder de naam Centraal Boekhuis.
Beheer van aandelen In 1973 werd de besloten vennootschap Centraal Boekhuis opgericht door de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels (VBBB, later hernoemd in de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak, KVB), de Koninklijke Nederlandse Uitgeversbond (KNUB, later opgegaan in het Nederlands Uitgeversverbond, NUV) en de Koninklijke Boekverkopersbond (KBb). Het bedrijf is gevestigd in Culemborg. Het beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis is ondergebracht in de Stichting tot
P111 Summary
Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis B.V. Alle certificaten zijn in handen van de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak.
Centraal Boekhuis Centraal Boekhuis verwerkte in het afgelopen boekjaar 74 miljoen boeken en biedt uitgebreide informatiediensten aan ter ondersteuning van het distributie- en verkoopproces van haar klanten.
Geconsolideerde kerncijfers (bedragen x € 1.000)
2009
2008
Totaal netto omzet
76.871
73.875
Bedrijfsresultaat vóór afschrijvingen
15.418
14.319
Bedrijfsresultaat
7.466
6.665
Resultaat vóór belastingen
8.239
7.625
Resultaat na belastingen
5.836
5.810
Rendement op geïnvesteerd vermogen [ROAI]
7,7%
8,4%
Rendement op eigen vermogen [ROE]
9,7%
10,5%
Rendement op netto omzet [ROS]
9,7%
9,0%
2.348
-1.092
Investeringen in vaste activa
11.327
11.524
Groepsvermogen
63.356
57.520
Gemiddelde solvabiliteit
40,3%
38,9%
Personeelsleden in vaste dienst
620
629
Personeelsleden inclusief uitzendkrachten (gemiddeld aantal Full Time Equivalents)
790
782
68.062
66.871
Kasstroom uit operationele activiteiten
Aantal verwerkte exemplaren exclusief retouren (x 1.000)
P112 Centraal Boekhuis Annual Report 2009
Strategie In het meerjarenondernemingsplan voor de periode 2009-2012 is een strategie uitgewerkt waaruit de ambitie spreekt om verdere groei te realiseren. Versterking van het marktleiderschap in de logistieke dienstverlening voor de boekenmarkt en een verdere ontwikkeling van het marktaandeel in de sector van de kantoorvakartikelen maken onderdeel uit van deze strategie. Daarbij beschouwt Centraal Boekhuis het volledig Nederlands taalgebied als haar marktgebied. Het is essentieel dat daarbij ingespeeld wordt op verschuivingen in de afzetkanalen, ver ruiming van de markt als gevolg van nieuwe toetreders en de continue prijsdruk.
De kwaliteit en de betrouwbaarheid van de dienstverlening blijft bepalend voor het succes van deze strategie. Kritische succesfactoren daarbij zijn het verder versterken van de commerciële slagkracht en de strategische verschuiving richting kostleiderschap. Het Centraal Depot is van grote waarde voor de klanten van Centraal Boekhuis. Deze collectieve afspraak van de Nederlandse boekenbranche maakt een zo breed mogelijk titelaanbod voor een zo breed mogelijke groep boekverkopers beschikbaar. De toenemende activiteiten van Centraal Boekhuis in de markt van distributie en vervoer van kantoorvakartikelen ontwikkelen zich in een sterk concurrerende markt. Internationale toetreders zullen naar verwachting de druk op deze markt vergroten. Het is daarbij voor Centraal Boekhuis van belang haar marktpositie met regelmaat te evalueren. Ontwikkelingen binnen Centraal Boekhuis zijn gericht op het leveren van een excellente prestatie in logistiek en het geven van distributie-, verkoopondersteunende- en financiële informatie. Het geeft Centraal Boekhuis bestaansrecht en onderstreept de ambitie om bij te willen dragen aan het succes van haar klanten. Voor de komende planperiode is een nieuw Meerjarenondernemingsplan ontwikkeld. De ambitie blijft verdere groei en ontwikkeling. Dat kan alleen maar met het oog op succes van klanten. Daartoe zal Centraal Boekhuis zich verder dienen te verbeteren en te versterken.
P113 Summary
Ontwikkeling kernactiviteiten Ontwikkeling van de dienstverlening De economische vooruitzichten voor 2009 waren niet rooskleurig voor het boekenvak. Er was een merkbaar dieptepunt in het tweede kwartaal. Dit had logischerwijs zijn negatieve gevolgen voor Centraal Boekhuis. Naarmate het jaar vorderde werd echter duidelijk dat de boekverkoop weer aantrok en dat Centraal Boekhuis uit eindelijk meer boeken heeft uitgeleverd dan in 2008.
Logistiek Distributie via het Centraal Depot De kernfunctie van het Centraal Depot is van oudsher tweeledig. In de eerste plaats garandeert het Centraal Depot boekverkopers een centrale en zo breed mogelijke beschikbaarheid van titels voor herbevoorrading en klantbestellingen. In de tweede plaats biedt het de uitgever een fijnmazig afzetkanaal. Anders gezegd: er worden zoveel mogelijk titels van zoveel mogelijk uitgeverijen op voorraad gehouden, die in kleine hoeveelheden snel geleverd kunnen worden. Er gelden daarbij vaste kortingen die zijn overeengekomen tussen de eerder genoemde brancheorgani saties van uitgeverijen en boekverkopers. Distributie in Opdracht Ruim driekwart van de distributie verloopt via Distributie in Opdracht (DIO), waaronder de eerste uitlevering van nieuwe titels. Kenmerkend hierbij is dat artikelen worden gedistribueerd in opdracht van de uitgeverij of retailketen. De commerciële condities worden afgesproken tussen de eigenaar en de afnemer of groep van afnemers. Centraal Boekhuis speelt een facilitaire rol; zij hanteert bij de uitvoering van logistieke opdrachten de tussen de eigenaar en afnemer overeengekomen condities. Thuisbezorgservice In samenwerking met de KBb en de GAU heeft Centraal Boekhuis in 2009 de Thuisbezorgservice geïntroduceerd. De Thuisbezorgservice zorgt ervoor dat de consument die in de boekhandel besluit tot de aanschaf van een niet aanwezige titel, het bewuste boek uit het Centraal Depot naar zijn huisadres kan laten sturen.
P114 Centraal Boekhuis Annual Report 2009
In het Centraal Depot bevinden zich circa 80.000 Nederlands- en Friestalige titels. Een gemiddelde, goed gesorteerde boekhandel heeft daarvan maximaal enkele duizenden titels in huis. Dit betekent dat de meeste titels (‘the long tail’) niet aanwezig zijn in de boekhandel. De Thuisbezorgservice past binnen de doelstelling van het Centraal Depot om de geografische spreiding en toegankelijkheid van het minder courante boek in Nederland te vergroten. Het zorgt voor meer commerciële levenskansen van de grote hoeveelheid titels. Het versterkt ook de rol van de Nederlandse boekhandel als de plek bij uitstek waar alle leverbare boeken te verkrijgen zijn. cb1day In 2009 is voor de boekhandel de service cb1day verbeterd. Met cb1day kan de boekhandel titels die vandaag besteld worden, de volgende dag bij de boekhandel laten afleveren. Moest in 2008 de boekhandel deze order nog voor 14.00 uur doorgeven, in 2009 is dit tijdstip verschoven naar 17.00 uur. Hierdoor kunnen boek verkopers betere service bieden en zo eenvoudiger klanten werven of behouden. Internetverkopen In 2009 is het aantal afgezette boeken via internet sterk toegenomen met 20% en hebben we 21 nieuwe online klanten mogen aansluiten. Steeds meer boekver kopers hebben een eigen website en bieden klanten bestelmogelijkheden via internet. Maar ook branchevreemde internetwinkels maken steeds meer gebruik van ons brede assortiment. Internetverkoop vormt een aanvulling op onze reguliere logistieke dienstverlening, we leveren hiermee een bijdrage aan het succes van onze klanten op internet. Central Book House Central Book House is de dienstverlening van Centraal Boekhuis die de boekverkoper ondersteunt in het samenstellen, onderhouden en verkopen van een assortiment Engelstalige boeken en daarnaast de boekverkoper een breed aanbod van leverbare buitenlandse boeken biedt. De boekverkoper kan onder meer kiezen uit schapmanagement en het gezamenlijk samenstellen van het assortiment dat in de winkel wordt aangeboden. Vanaf de start in 2005 heeft deze dienstverlening een grote groei doorgemaakt die zich in 2009 heeft doorgezet.
P115 Summary
De organisatie van Central Book House is in 2009 verder verbeterd. De customer service afdeling van Central Book House is samengevoegd met de customer service afdeling van Centraal Boekhuis. Hierdoor is er één aanspreekpunt voor de boekhandel bij het Centraal Boekhuis. Ook zijn de eerste stappen gezet naar een nieuw abonnementensysteem dat in 2010 wordt geïntroduceerd. Educatieve markt Centraal Boekhuis heeft de ambitie om voor educatieve uitgevers een excellente logistieke dienst te verrichten. In de afgelopen jaren vond dit op een kleine schaal succesvol plaats, in 2009 is een grote stap voorwaarts gezet via de samenwerking met de educatieve uitgeverij ThiemeMeulenhoff. Voor de integratie van de opslagen distributieactiviteiten van ThiemeMeulenhoff binnen de CB-operatie is een project gestart in de tweede helft van 2009. Doelstelling was het verhuizen van voorraden van Zutphen naar Culemborg en starten van uitlevering onder verantwoordelijkheid van CB per 1 januari 2010. Uitbreiding van palletlocaties was noodzakelijk en tevens diende extra materieel aangeschaft te worden. Om te kunnen voldoen aan specifieke klantwensen zijn nieuwe werkwijzen ontworpen en is software aangepast. Deze activiteiten zijn grotendeels ondergebracht in een administratief en fysiek separaat magazijn waarmee een opzet gerealiseerd is welke toegesneden is op de educatieve markt. De aanpassingen lopen door in de eerste maanden van 2010. Vlaanderen De afgelopen jaren heeft de distributie naar Vlaanderen een belangrijke bijdrage geleverd aan de afzetgroei van Centraal Boekhuis. Centraal Boekhuis verzorgt de distributie voor Nederlandse uitgevers met een verkoopkantoor in België en voor Belgische importeurs van Nederlandse fondsen de distributie naar Vlaanderen. Dankzij deze dienstverlening is ook een aantal fondsen van Vlaamse uitgevers toegevoegd aan de beschikbare titels van Centraal Boekhuis. Als gevolg hiervan en de plannen voor verdere groei in Vlaanderen is een nieuw overslag- en distributiecentrum in gebruik genomen in Zele. Logistiek Diensten Centrum Centraal Boekhuis richt ook op goederenstromen die in en om de boekhandel plaatsvinden. Dat kan gaan om bijvoorbeeld de bevoorrading van dvd’s in de boekwinkel of mogelijk zelfs goederen die in andere winkels rondom de boekhandel worden verkocht. Zowel de magazijnactiviteiten als de vervoersactiviteiten maken deel uit van het dienstenpakket.
P116 Centraal Boekhuis Annual Report 2009
Het belangrijkste hierbij is schaalgrootte in combinatie met het gebruik van één logistiek systeem voor verschillende goederenstromen in ons LDC. Denk aan de ontvangst en inslag van goederen, de opslag op pick-locatie en pallets, de samenstelling van zendingen en het bieden van extra dienstverlening. Dit alles vanuit een professionele organisatie en informatievoorziening voor de klanten. Kwaliteit, efficiency en flexibiliteit vormen de basis voor succes. Vervoer Centraal Boekhuis is in 2009 begonnen met een dynamisch ritplanningsysteem. Met dit nieuwe systeem worden de meest efficiënte routes dagelijks berekend en gepland en zijn er geen vaste standaardroutes meer. Gelijktijdig met de introductie van de ritplanning zijn de vrachtwagens voorzien van een boordcomputer. Deze zijn gekoppeld aan het ritplanningspakket. Dit verbetert de tracking en tracing van de getransporteerde goederen en biedt de chauffeur ondersteuning met navigatie. Het systeem van dynamische ritplanning helpt Centraal Boekhuis om het vervoersnetwerk voor de klant betaalbaar en efficiënt te houden. De introductie van dynamisch ritplannen is voorafgegaan door intensief overleg met de boekhandel. De overslagpunten Den Haag, Meppel, Weert en Zele (BE) zijn als eerste ingevoerd. De overslagpunten Amsterdam en Culemborg worden in 2010 overgezet naar het nieuwe systeem. Fast Mover Magazijn In 2009 heeft Centraal Boekhuis een nieuw en geautomatiseerd magazijndeel in gebruik genomen, speciaal voor de verwerking van nieuw te verschijnen en snellopende titels: het Fast Mover Magazijn. In het nieuwe magazijn kunnen de 2.500 snelst lopende titels worden opgeslagen. Het magazijn stelt Centraal Boekhuis in staat om op een efficiëntere wijze magazijnbeheer en eerste uitlevering van deze speciale titels uit te voeren. Een omvangrijke investering die echter bijdraagt aan het rendement op het gebied van voorraadbeheer en efficiëntie.
P117 Summary
Innovaties voor boekhandel en lezers TitelBank Centraal Boekhuis heeft in 2009 in nauwe samenwerking met de Groep Algemene Uitgevers en Uitgevers voor Vak en Wetenschap de snelle en gebruikersvriendelijke online applicatie TitelBank.nl ontwikkeld. In de online applicatie TitelBank zijn alle in Nederland en Vlaanderen uitgegeven titels met een ISBN opgenomen. De informatie is voor iedereen vrij toegankelijk. Ook titels die niet meer leverbaar zijn blijven zichtbaar. TitelBank is bedoeld om titelinformatie te raadplegen of te downloaden. Er kunnen in deze applicatie geen bestellingen worden geplaatst. Nieuwe titels komen automatisch in TitelBank nadat de ISBN-registratie is goed gekeurd. De uitgever meldt het ISBN aan en Bureau ISBN verwerkt de aanmeldingen. De standaardgegevens van het ISBN assortiment gaan, net als nu, ook door naar CB Online. De uitgever kan zelf zijn titels op TitelBank nog verrijken met extra informatie, zoals omslag, flapteksten, inzage in de inhoud via een pdf, recensies, extra NUR’s, leverbaarheid en overdracht van eigendom. In het 1e kwartaal 2010 is Titelbank van start gegaan. Een nieuw tijdperk is ingegaan als het gaat om de vrije beschikbaarheid van alle titelinformatie. eBoekhuis Op 26 augustus 2009 zijn Bol.com, selexyz.nl en Vanstockum.nl gestart met de verkoop van ruim 2.000 ebook-titels van Nederlandse uitgevers. Centraal Boekhuis verzorgt de digitale distributie onder de naam eBoekhuis. Consumenten kunnen de beschikbare titels daardoor eenvoudig kopen en downloaden bij webwinkels. In de resterende maanden van het jaar is het aantal uitgevers en titels sterk gegroeid. Eind 2009 waren 3.200 titels bestelbaar. Het aantal ebook verkopende webwinkels is gegroeid naar 17 webwinkels. Gezamenlijk verkochten zij vanaf 26 augustus tot en met 31 december 60.000 ebooks. Plannen voor verdere ontwikkeling en uitbreiding van eBoekhuis zijn er volop. Daaraan wordt in nauwe samenspraak met boekverkopers en uitgevers gewerkt. Uitgevers kunnen vanaf begin 2010 via CB Online eenvoudig ebooks aanmelden en onderhouden. Tevens is het mogelijk om ebook bestanden te uploaden. De verkopen van ebooks worden geïntegreerd in CB Online Verslaglegging, waardoor uitgevers een goed overzicht hebben van de verkopen per ebook titel en van de webwinkel. In de loop van 2010 volgen er meer nieuwe diensten zoals View Inside.
P118 Centraal Boekhuis Annual Report 2009
Geconsolideerde balans (voor resultaatverwerking) (bedragen x € 1.000) Activa
Toelichting
2009
2008
Immateriële vaste activa
1
6.562
5.092
Materiële vaste activa
2
48.179
46.275
Financiële vaste activa
3
164
265
54.905
51.632
327
232
78.884
75.720
2.459
2.087
81.343
77.807
26.903
6.608
Totaal vlottende activa
108.573
84.647
Totaal
163.478
136.279
Vaste activa
Totaal vaste activa
Vlottende activa Voorraden
4
Vorderingen
5
Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa
Totaal vorderingen
Liquide middelen
6
P119 Summary
Passiva
2009
2008
Eigen vermogen
63.356
57.520
Totaal eigen vermogen
63.356
57.520
132
134
Overige voorzieningen
1.800
960
Totaal voorzieningen
1.932
1.094
9.475
-
Groepsvermogen
Voorzieningen
Toelichting
7
8
Latente belastingverplichting
Langlopende schulden
9
Langlopende schulden
Kortlopende schulden
10
Kredietinstellingen
24.012
4.480
Crediteuren
54.428
63.862
Belastingen en premies sociale verzekeringen
4.126
2.867
Overige schulden en overlopende passiva
6.149
6.456
88.715
77.665
163.478
136.279
Totaal kortlopende schulden
Totaal
P120 Centraal Boekhuis Annual Report 2009
Geconsolideerde winsten verliesrekening (bedragen x € 1.000)
2009 €
2008 €
Distributie boeken
47.671
44.587
Vervoer
21.536
22.268
Distributie kantoorvakartikelen
3.659
3.449
Central Book House
3.857
3.423
148
148
76.871
73.875
Toelichting
Netto omzet
13
Huuropbrengsten en overige
Totaal netto omzet
Bedrijfslasten Central Book House
14
3.295
3.026
Kosten uitbesteed werk
15
2.757
3.043
Arbeidskosten
16
38.993
37.312
Overige bedrijfskosten
17
16.408
16.175
Afschrijvingen
18
7.952
7.654
69.405
67.210
7.466
6.665
773
960
8.239
7.625
-2.403
-1.815
5.836
5.810
Totaal bedrijfslasten
Bedrijfsresultaat Rente
19
Resultaat vóór belastingen
Belastingen
Resultaat na belastingen
20