RWS partner in wonen Treasurystatuut december Treasurystatuut

RWS partner in wonen

Treasurystatuut

december 2013

Treasurystatuut

RWS partner in wonen Stationspark 30 4462 DZ GOES Postbus 158 4460 AD GOES T (0113) 23 16 74 F (0113) 23 38 11 [email protected] www.rwsgoes.nl

Goes, november 2013 Vastgesteld door het bestuur op 28 november 2013 Goedgekeurd door de RvC op 19 februari 2014

1


Treasurystatuut

december 2013

Inhoudsopgave 1.

Inleiding ........................................................................................................... 4

1.2 Algemeen.......................................................................................................................................... 4 1.2 Extern kader van het Treasurystatuut .............................................................................................. 4 1.3 Doel van het Treasurystatuut ............................................................................................................ 4 1.4 Doelstelling van de treasury-functie .................................................................................................. 5 1.5 Opstellen, vaststellen, goedkeuren en wijzigen van het Treasurystatuut ......................................... 5 1.6 Distributie ........................................................................................................................................... 5 1.7 Accountantscontrole .......................................................................................................................... 6 1.8 Begrippen .......................................................................................................................................... 6

2. Risicobeheer ......................................................................................................... 7 2.1 Definitie .............................................................................................................................................. 7 2.2 Doelstelling ........................................................................................................................................ 7 2.3 Renterisicobeheer ............................................................................................................................. 7 2.4 Kredietrisicobeheer ............................................................................................................................ 8 2.5 Liquiditeitsrisicobeheer ...................................................................................................................... 8 2.6 Opslagrisico ....................................................................................................................................... 9 2.7 Beschikbaarheidsrisico ...................................................................................................................... 9 2.8 Valutarisicobeheer ............................................................................................................................. 9 2.9 Juridisch risicobeheer ...................................................................................................................... 10 2.10 Operationeel risicobeheer ............................................................................................................. 10 2.11 Nieuwe producten .......................................................................................................................... 10

3. Financieringen .................................................................................................... 12 3.1 Algemeen......................................................................................................................................... 12 3.2 Geborgde financieringen ................................................................................................................. 12 3.3 Niet-geborgde financieringen .......................................................................................................... 13 4. Liquiditeitenbeheer & Beleggen ........................................................................................................ 14 4.1 Definitie ............................................................................................................................................ 14 4.2 Beleggen.......................................................................................................................................... 14 4.3 Doelstellingen .................................................................................................................................. 14 4.4 Betalingsverkeer .............................................................................................................................. 14 4.5 Saldo- en liquiditeitenbeheer ........................................................................................................... 14 5. Relatiebeheer .................................................................................................................................... 16 5.1 Uitgangspunten ............................................................................................................................... 16 5.2 Huisbank .......................................................................................................................................... 16

2


Treasurystatuut

december 2013

5.3 Financiële tegenpartijen .................................................................................................................. 16 5.4 Gebruik brokers, bemiddelaars ....................................................................................................... 16

6. Derivaten ............................................................................................................. 17 6.1 Definitie ............................................................................................................................................ 17 6.2 Uitgangspunten ............................................................................................................................... 17 6.3 Richtlijnen ........................................................................................................................................ 17

7. Administratieve Organisatie en Interne Controle ............................................ 19 7.1 Uitgangspunten Administratieve organisatie en interne controle .................................................... 19 7.2 Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden .......................................................................... 19 7.3 Besluiten .......................................................................................................................................... 22 7.4 Transactievoorstellen ...................................................................................................................... 22 7.5 Interne en Externe Informatievoorziening ....................................................................................... 23

8. Ondertekening .................................................................................................... 25 Bijlage 1: Begrippenlijst ......................................................................................... 26 Bijlage 2: Treasuryprotocol verbindingen van RWS ........................................... 33

3


Treasurystatuut

december 2013

1. Inleiding 1.2 Algemeen  Regionale Woningbouwvereniging Samenwerking te Goes (verder: RWS) is een toegelaten instelling (TI) in de zin van de Woningwet. RWS is een kapitaalintensieve organisatie en de rentelasten vormen een belangrijke kostenpost.  Treasury is het proces waarbij de huidige en toekomstige financiële positie, kasstromen en de hieraan verbonden financiële en operationele risico’s worden bestuurd en beheerst.  Treasury-activiteiten zijn de financierings- en beleggingsactiviteiten en ook het risicobeheer en alle activiteiten die erop gericht zijn huidige en toekomstige financiële risico’s in kaart te brengen en te beheersen.  De kaders, afspraken en procedures waarbinnen RWS haar treasury-activiteiten uitvoert worden vastgelegd in de volgende interne beheersinstrumenten: a. het Treasurystatuut; b. het Treasuryjaarplan; c. de Managementrapportage (4 keer per jaar); d. de Treasury Commissie (TC) (4 keer per jaar); e. de Administratieve Organisatie/ Interne Controle van de treasury-processen (AO/IC).  RWS kan verbindingen oprichten voor risicodragend gebieds- en projectontwikkeling of andere specifieke activiteiten. De kaders waarbinnen besluiten op het gebied van treasury, ten aanzien van de verbindingen, worden genomen zijn vastgelegd in het Treasury-protocol (zie bijlage 2).

1.2 Extern kader van het Treasurystatuut RWS heeft als doel uitsluitend werkzaam te zijn op het gebied van de volkshuisvesting en conformeert zich aan het extern kader dat onder meer gevormd wordt door: a. het Burgerlijk Wetboek; b. de (herziene) Woningwet; c. het Besluit beheer sociale huursector (Bbsh); d. het Besluit Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV); e. de regels en normen van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW); f. de regels en normen van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) (of de instantie die diens taken uitvoert); g. de MG circulaires van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK); h. de Beleidsregels gebruik financiële derivaten door toegelaten instellingen volkshuisvesting (verder: Beleidsregels derivaten); i. het Eigen Middelen beleid van het WSW; j. de Governancecode Woningcorporaties; k. de richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving; l. de statuten van RWS (intern kader)

1.3 Doel van het Treasurystatuut Dit Treasurystatuut geldt als een gedragscode en heeft tot doel een objectieve en transparante verantwoording vooraf en achteraf mogelijk te maken, middels een formeel kader waarbinnen de treasury-activiteiten binnen RWS dienen plaats te vinden.

4


Treasurystatuut

december 2013

1.4 Doelstelling van de treasury-functie  Alle Treasury-activiteiten zijn ondergeschikt en dienend aan de missie en visie van RWS. In het strategische beleid, de kerntaken en doelstellingen van RWS is inhoud gegeven aan de missie en visie.  De hoofdtaak van Treasury is de financiële continuïteit op de korte en lange termijn te waarborgen  Om de financiële continuïteit op korte en lange termijn te waarborgen, dienen onderstaande activiteiten te worden verricht: a. Het verzekeren van duurzame toegang tot financiële markten tegen acceptabele (marktconforme) condities en risico’s, zodat te allen tijde in de behoefte aan financiële middelen kan worden voorzien; b. Het beschermen van vermogens- en (rente)resultaten tegen ongewenste financiële risico’s, zoals renterisico, kredietrisico, liquiditeitsrisico en operationeel risico; c. Het minimaliseren van de interne verwerkingskosten en externe kosten bij het beheren van de geldstromen en financiële posities; d. Het optimaliseren van de renteresultaten binnen de kaders van wettelijke regelingen, voorschriften en de limieten en richtlijnen van het Treasurystatuut; e. Het realiseren van informatiestromen ter ondersteuning van de opstelling van het Treasury Beleid in het Treasuryjaarplan, de uitvoering van het beleid en de verantwoording daarover;  Aan de treasury-functie wordt geen winstverantwoordelijkheid toegekend.

1.5 Opstellen, vaststellen, goedkeuren en wijzigen van het Treasurystatuut  De adviseur Strategie, Control & Treasury initieert en stelt het Treasurystatuut op.  Vaststelling van het Treasurystatuut en de eventuele wijzigingen daarop vindt plaats door de Directeur-bestuurder.  Goedkeuring van het Treasurystatuut vindt plaats door de Raad van Commissarissen (RvC).  De RvC (her)bekrachtigt het Treasurystatuut op voordracht van de Directeur-bestuurder jaarlijks.  Bij het opstellen of wijzigen van het Treasurystatuut laat de Directeur-bestuurder zich adviseren door de Treasury Commissie.  Het Treasurystatuut heeft door haar aard en inhoud een langdurige werking. Het Treasurystatuut wordt jaarlijks door de Controller getoetst aan de actualiteit. Bij afwijkingen wordt conform bovenstaande punten gehandeld.  Als een wijziging van de weten/of regelgeving plaatsvindt waardoor strijdigheid met het huidige Treasurystatuut ontstaat, dan zal het vigerende Treasurystatuut daaraan ondergeschikt zijn. De adviseur Strategie, Control & Treasury en Controller zullen na bekendmaking van nieuwe weten/of regelgeving in het eerstvolgend TC-overleg voorstellen doen aan de Directeur-bestuurder om strijdigheden op te heffen.  Afwijkingen van het vigerende Treasurystatuut kunnen slechts na vaststelling door de Directeurbestuurder én voorafgaande schriftelijke goedkeuring door de RvC plaatsvinden.

1.6 Distributie Het Treasurystatuut is bestemd voor intern gebruik door functionarissen betrokken bij het Treasury proces bij RWS, de interne en externe toezichthouders en de accountant. Voor verspreiding is toestemming nodig van de Directeur-bestuurder.

5


Treasurystatuut

december 2013

1.7 Accountantscontrole  Bij de controle van de jaarrekening of interim controle zal de accountant aandacht geven aan de beheersing van de financiële risico’s en hierbij de toepassing van het Treasurystatuut betrekken.  De accountant geeft jaarlijks een oordeel over het bestaan, de opzet en de werking van de AO/IC van de treasury-processen. De accountant heeft hierin een adviesrol naar de RvC.

1.8 Begrippen De begrippen in dit statuut worden met een hoofdletter geschreven en omschreven c.q. gedefinieerd in de bijgesloten lijst van begrippen (Bijlage 1).

6


Treasurystatuut

december 2013

2. Risicobeheer 2.1 Definitie  Risicobeheer betreft het identificeren en beoordelen van financiële - en operationele risico’s en het vaststellen van maatregelen ter bescherming van het eigen vermogen en beheersing van de negatieve gevolgen op de renteresultaten.  RWS sluit met haar risicobeheersysteem aan bij de Governancecode Woningcorporaties.

2.2 Doelstelling  Doel van het risicobeheer is het gestructureerd expliciet maken en beheersen van risico’s ten einde de doelstellingen van RWS te realiseren.  De beheersing van de financiële – en operationele risico’s dient aan strikte richtlijnen te voldoen en frequent gemonitord en getoetst te worden.  RWS herkent de volgende risico’s op het gebied van treasury: renterisico, kredietrisico, liquiditeitsrisico, beschikbaarheidsrisico, valutarisico, juridisch risico en operationeel risico. Hieronder worden de risico’s beschreven, specifieke richtlijnen verder uitgewerkt en de beheersstrategie bepaald: het beëindigen, beheersen, overdragen of accepteren van vastgestelde risico’s binnen de kaders van dit Treasurystatuut.

2.3 Renterisicobeheer  Renterisicobeheer betreft het geheel aan maatregelen ter bescherming van het eigen vermogen en beheersing van renteresultaten tegen nadelige invloeden van rentebewegingen.  RWS beheerst en monitort het renterisico integraal.  De doelstelling van renterisicobeheer is het beperken van de gevoeligheid voor renteschommelingen in enig jaar middels een evenwichtige spreiding van renterisico’s over de tijd (gemeten in tijdvakken van twaalf maanden).  Renterisico wordt inzichtelijk gemaakt, gemeten en genormeerd aan de hand van de WSWmethodiek. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) stelt: WSW deelnemers mogen een renterisico hebben van maximaal 15% van het vreemd vermogen op de meest recente achterliggende balansdatum, gerekend over een aaneengesloten voortschrijdende periode van twaalf maanden. Onder renterisico verstaat het WSW de optelsom van de contractuele (eind-) aflossingen op leningen, leningen met een variabel rentetype, leningen met renteconversies, opslagherzieningen van basisrenteleningen en kortgeld minus de som van de schuldrestanten van de leningen waarvan de renterisico’s afgedekt zijn met derivaten en de (uitgestelde) stortingen van leningen;  Er worden geen renteafspraken gemaakt voor rente op leningen, renteconversies, opslagherzieningen of rente-instrumenten die een startdatum hebben die verder dan drie jaar in de toekomst liggen (conform WSW-eisen).  Het gebruik van Derivaten ter afdekking van renterisico’s is toegestaan binnen de richtlijnen van de Beleidsregels derivaten en de voorschriften die in hoofdstuk 6 Derivaten beschreven zijn.  Voor renterisicobeheer is de beheers-strategie beheersen.

7


Treasurystatuut

december 2013

2.4 Kredietrisicobeheer  Kredietrisico is het risico dat de tegenpartij niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen. Krediet- of tegenpartijrisico loopt RWS op financiële contracten waarbij RWS een ongedekte vordering heeft op de tegenpartij, zoals uitzettingen (tot twee jaar) en positieve marktwaarde op derivaten.  Onder tegenpartij wordt verstaan, alle juridisch verbonden partijen.  Om het kredietrisico te beperken heeft RWS de volgende richtlijnen voor tegenpartijen opgesteld: a.

Uitzettingen tot drie maanden vinden uitsluitend plaats bij:  Solide debiteuren waarvan het land van vestiging tot het eurogebied behoort én het desbetreffende land én de debiteur minimaal een lange termijn internationale kredietbeoordeling heeft van A3/A- toegekend door minimaal twee van de drie gerenommeerde kredietbeoordeling bureaus (Moody’s Investors Service, Standard & Poor’s Ratings Services of Fitch Ratings);  Verbindingen ná voorafgaande goedkeuring van de RvC;  Nederlandse overheden of instanties, die een publieke taak dienen en een solvabiliteitsweging van 0% hebben; b. Uitzettingen langer dan drie maanden vinden uitsluitend plaats bij:  Solide debiteuren waarvan het land van vestiging tot het eurogebied behoort én het desbetreffende land én de debiteur minimaal een lange termijn kredietbeoordeling heeft van Aa3/AA-, toegekend door minimaal twee van de drie gerenommeerde kredietbeoordeling bureaus (Moody’s Investors Service, Standard & Poor’s Ratings Services of Fitch Ratings);  Verbindingen ná voorafgaande goedkeuring van de RvC;  Nederlandse overheden of instanties, die een publieke taak dienen en een solvabiliteitsweging van 0% hebben; c. Derivatentransacties vinden uitsluitend plaats met financiële instellingen waarvan het land van vestiging tot het eurogebied behoort én het desbetreffende land én de financiële instelling minimaal een kredietbeoordeling heeft van A2/A, toegekend door minimaal twee van de drie gerenommeerde ratingbureaus (Moody’s Investors Service, Standard & Poor’s Ratings Services of Fitch Ratings).  Indien de kredietbeoordeling van een debiteur, dan wel de staat waarin deze gevestigd is, verlaagd (‘Downgrading’) wordt tot een niveau lager dan de hierboven voorgeschreven lange termijn kredietbeoordeling, zal de Controller dit direct melden aan de Directeur-bestuurder en direct onderzoeken of de lopende uitzettingen afgewikkeld kunnen worden en tegen welke kosten. Binnen een week neemt de Directeur-bestuurder een besluit, na advies van de Treasurycommissie en de Controller, dat direct ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de RvC.  Het maximale kredietrisico dat RWS accepteert per tegenpartij bedraagt € 10 mln. plus maximaal € 1 mln. opgelopen rente. Overschrijding van dit kredietrisico wordt door de Controller terstond gemeld aan de Directeur-bestuurder, die dit direct meldt aan de RvC.  Voor kredietrisico is de beheers-strategie beëindigen en beheersen en waar dat niet mogelijk is accepteren.

2.5 Liquiditeitsrisicobeheer  Liquiditeitsrisico is het risico dat niet kan worden voldaan aan actuele (en potentiële) financiële verplichtingen of het leveren van onderpand op de vervaldatum.  RWS kan te allen tijde aan haar actuele (en toegezegde toekomstige) financiële verplichtingen voldoen. Uitgangspunt is dat er voldoende liquide middelen beschikbaar zijn, dan wel

8




   

Treasurystatuut

december 2013

voldoende ruimte in de gecommitteerde kredietfaciliteiten beschikbaar is in combinatie met eventueel beschikbare opnamecapaciteit op roll-over leningen met een variabele hoofdsom. Indien RWS liquiditeitsverplichtingen uit hoofde van Derivatencontracten heeft, monitort de adviseur Strategie, Control & Treasury wekelijks dat RWS de beschikking heeft over een Liquiditeitsbuffer die een daling van de vaste rente in de markt met 2% kan opvangen. Voor Breakclauses geldt dat vanaf één jaar vóór vervaldatum een liquiditeitsbuffer beschikbaar is om een rentedaling van 2% op te kunnen vangen. RWS dient te voldoen aan een minimale ICR en een DSCR conform de eisen van het WSW. RWS zorgt dat zij voldoet aan de eisen van het Eigen Middelen beleid van het WSW. RWS bouwt eigen middelen op conform het Eigen Middelen beleid van het WSW. Voor liquiditeitsrisico is de beheers-strategie beheersen.

2.6 Opslagrisico  Opslagrisico is het risico dat op herzieningsmoment de opslag, die de financier/bank boven de variabele Euribor rente óf basisrente (basisrenteleningen) in rekening brengt na enige tijd voor een zelfde looptijd, hoger is dan de huidige opslag. Dit risico kan ontstaan door een wijziging in de kredietbeoordeling van RWS of de sector en/of door hogere kosten die de financier/bank door marktomstandigheden en/of weten regelgeving genoodzaakt is door te berekenen.  Opslagrisico wordt herkend bij roll-over leningen en basisrenteleningen.  RWS maximeert het jaarlijkse opslagrisico op leningen met een opslagherziening op 15% van de uitstaande nominale hoofdsom van de leningenportefeuille per ultimo voorgaand boekjaar en binnen de renterisicolimieten van het WSW.  Voor opslagrisico is de beheers-strategie beheersen.

2.7 Beschikbaarheidsrisico  Beschikbaarheidsrisico is het risico dat geldgevers niet bereid zijn om tegen acceptabele tarieven geld te verstrekken.  RWS vermindert het beschikbaarheidsrisico door te voldoen aan de eisen en normen van het WSW en het CFV (of de instantie die diens taak uitvoert), en de specifieke eisen van haar geldgevers.  RWS vermindert het beschikbaarheidsrisico door het spreiden van de afloopdata van langlopende leningen en faciliteiten, door voldoende gecommitteerde kredietfaciliteiten ter beschikking te hebben en door haar financieringsbronnen te diversifiëren.  Het jaarlijks beschikbaarheidsrisico wordt beperkt door de 15% renterisiconorm (WSW en het bedrijfseconomisch renterisico).  RWS voldoet aan de Kasstroomtoets van het WSW, waarbij de som van de exploitatiekasstroom minus de rente en een fictieve aflossing van 2% voor de eerste vijf jaar positief dient positief te zijn. Indien hieraan niet voldaan wordt, dienen terstond maatregelen genomen te worden.  RWS dient te voldoen aan een minimale ICR en DSCR conform de eisen van het WSW.  Voor beschikbaarheidsrisico is de beheers-strategie beheersen.

2.8 Valutarisicobeheer Valutarisico worden door RWS uitgesloten, doordat financiële instrumenten slechts worden afgesloten, verstrekt of gegarandeerd in euro’s. Voor valutarisico is de beheers-strategie beëindigen.

9


Treasurystatuut

december 2013

2.9 Juridisch risicobeheer  Het juridisch risico is het risico van: a. veranderingen in, en naleving van weten regelgeving, b. niet-afdwingbaarheid van contractuele bepalingen; c. niet-correct gedocumenteerde contractuele bepalingen.  Ter voorkoming van juridische risico’s draagt RWS er zorg voor dat juridische documentatie van optimale kwaliteit is door het gebruik van geactualiseerde standaarddocumentatie én het laten opstellen of controleren door een gespecialiseerde jurist van niet-standaarddocumentatie.  Voor juridisch risico is de beheers-strategie beheersen en overdragen.

2.10 Operationeel risicobeheer  Operationele risico’s zijn risico’s van een potentieel verlies als gevolg van inadequate of falende processen, menselijk gedrag en systemen of externe gebeurtenissen.  RWS vermindert deze risico’s door een deugdelijke functiescheiding tussen besluitvormende, uitvoerende, registrerende en controlerende functies, een goed beschreven administratieve organisatie en interne controle en toezicht op naleving van de afgesproken procedures zoals vastgelegd in de AO/IC.  De opzet en werking van het treasury-proces wordt jaarlijks getoetst door de Controller  De Directeur-bestuurder van RWS waarborgt dat het bij de treasury-activiteiten betrokken personeel voldoende deskundig is en blijft door opleidingseisen te stellen.  Voor operationeel risico is de beheers-strategie beheersen.

2.11 Nieuwe producten  Nieuwe producten zijn financiële instrumenten of leningsvormen die afwijken van de tot dan toe door RWS gehanteerde instrumenten.  Nieuwe producten dienen te voldoen aan de volgende eisen: a. Toegestaan (CFV, WSW en het Ministerie BZK); b. Passend in het risicoprofiel; c. Transparant; d. Begrijpelijk; e. Toegevoegde waarde; f. Liquide markt.  Alvorens RWS nieuwe financiële instrumenten of leningsvormen kan gaan gebruiken, dient aan de volgende voorwaarden voldaan te zijn: a. RWS maakt een beschrijving van het nieuwe instrument; b. RWS motiveert de ingebruikname van het nieuwe product, waarin o.a. de voordelen en nadelen ten opzichte van traditionele instrumenten worden beschreven; c. RWS maakt een beschrijving van de risico’s van het nieuwe product, waarin minimaal de volgende zaken aan de orde komen:  De liquiditeit, c.q. verhandelbaarheid van het nieuwe instrument;  De prijsvorming van het nieuwe instrument;  De kosten en consequenties voor de administratieve organisatie;  Het oordeel van de Controller;  Het oordeel van de accountant;  Het oordeel van de Treasuryadviseur (extern). d. RWS maakt een beschrijving van het beheer en de administratieve organisatie van het nieuwe product;

10


e. f.

Treasurystatuut

december 2013

Op basis van deze informatie neemt de Directeur-bestuurder een besluit dat ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de RvC; Zes maanden na ingebruikname wordt een evaluatie gedaan of het product aan de gestelde eisen voldoet. Indien het product niet aan de gestelde eisen voldoet, zullen terstond maatregelen genomen worden om wel aan de gestelde eisen te voldoen, en indien dit niet mogelijk is zal het afsluiten van dit instrument of leningsvorm stopgezet worden.

11


Treasurystatuut

december 2013

3. Financieringen 3.1 Algemeen Onder financieren wordt verstaan het voor langere termijn aantrekken van gelden bij derden. Hierbij geldt een minimale looptijd van twee jaar.

3.2 Geborgde financieringen  Definitie Geborgde financiering is financiering onder garantie van het WSW ten behoeve van borgbare activiteiten óf onder garantie van een gemeente. Een actueel overzicht van borgbare activiteiten is beschikbaar op de website van het WSW (www.wsw.nl).  Doelstellingen a. RWS streeft naar bedrijfsfinanciering, wat inhoudt dat financiering wordt afgestemd op de totale financieringsbehoefte; b. De jaarlijkse rentekosten zullen zoveel mogelijk stabiel zijn. c. Realisatie van zo laag mogelijke financieringskosten tegen acceptabele risico’s zoals beschreven in hoofdstuk 2; d. De leningenportefeuille moet voldoende flexibel zijn om adequaat in te kunnen spelen op wijzigingen in de financieringsbehoefte.  Randvoorwaarden a. De financieringsbehoefte wordt in het Treasury Jaarplan vastgelegd. De berekening vindt plaats op basis van de Meerjaren Begroting en de daaruit voortvloeiende liquiditeitsprognoses met een planningshorizon van minimaal het lopende jaar plus negen jaar; b. De opbouw van de huidige leningenportefeuille en de meerjarige kasstroomprognoses zijn bepalend voor het aantrekken van leningen. De keuze van modaliteiten (looptijd, hoofdsomverloop en rentebetalingen en -conversies) van financiering zijn passend binnen de risico’s die RWS wenst te lopen; c. RWS kiest primair voor interne financiering, waardoor een beroep op externe financieringsbronnen geminimaliseerd wordt en daarmee de financieringskosten beperkt. Interne middelen moeten worden aangewend volgens het Eigen Middelen beleid van het WSW; d. Er worden geen leningen aangetrokken met een storting die meer dan drie jaar in de toekomst ligt; e. Er worden geen leningen aangetrokken met als doel beleggen (zie ook paragraaf 4.2); f. De coupondata dienen zoveel mogelijk over de maanden van het jaar verspreid te liggen. Hierdoor wordt het liquiditeitenbeheer geoptimaliseerd; g. Het totaal vreemd vermogen per ultimo vorig boekjaar is kleiner dan 50% van de WOZwaarde van al het bezit; h. Het schuldrestant van WSW-geborgde leningen per ultimo vorig boekjaar is kleiner dan 40% van de WOZ-waarde van het bij het WSW ingezette onderpand, conform Eigen Middelen beleid WSW; i. De aflossingsfictie dient binnen uiterlijk 5 (prognose)jaren gemiddeld minimaal 2% te zijn. j. Bij nieuwe financieringen voldoet RWS aan het gedifferentieerd rentemaximum dat maandelijks door het WSW wordt herijkt; k. Toezichtbelemmerende bepalingen in contracten, die betrekking hebben op het CFV(of de instantie die diens taak uitvoert) en/of het ministerie van BZK, worden niet geaccepteerd;

12


Treasurystatuut

december 2013

3.3 Niet-geborgde financieringen  Definitie Niet-geborgde financiering is commerciële of niet-DAEB financiering, welke niet geborgd wordt door het WSW of een andere partij.  RWS voldoet aan de vereisten van het WSW om gebruik te mogen maken van het Eigen Middelen beleid van het WSW.  De financiering van niet-DAEB activiteiten mag te allen tijde de ongestoorde voortgang van de kernactiviteiten niet in de weg staan.  Toezicht belemmerende bepalingen worden niet in de leningencontracten opgenomen.  Niet-DAEB activiteiten worden commercieel gefinancierd (zonder borging van het WSW) voor zover dit niet mogelijk is, c.q. toegestaan uit interne kasstromen en wettelijk toegestane interne financiering van de DAEB activiteiten.  Een definitieve investeringsbeslissing in niet-DAEB activiteiten kan pas genomen worden nadat sluitende afspraken gemaakt zijn over de financiering.  Investeringsbeslissingen in niet-DAEB, het verstrekken of verkrijgen van garanties en het verstrekken van financiering aan dochtermaatschappijen en/of verbindingen is onderworpen aan de goedkeuring door de RvC.  In het besluit tot het aangaan van commerciële financieringen zullen contractuele voorwaarden van de geldgever, waaronder ratio’s, zekerheidsstellingen en convenanten, duidelijk vermeld staan..  Voor het financieren van dochtermaatschappijen en verbindingen gelden de volgende uitgangspunten: a. vermogen wordt slechts verstrekt tegen marktconforme condities; b. garantiestellingen worden tegen marktconforme condities verstrekt; c. financieringen aan de dochtermaatschappijen en/of verbindingen mogen de financierbaarheid van RWS niet aantasten.  Het verstrekken van garanties door RWS wordt beschouwd als het verstrekken van financieringen en dient hetzelfde besluitvormingsproces te ondergaan.  Bij het verkrijgen van garanties wordt de kredietwaardigheid van de garantiegever beoordeeld. Indien de tegenpartij niet voldoet aan de kredietbeoordelingscriteria zoals beschreven in paragraaf 2.4, wordt de garantie verstrekt door een derde partij, veelal een financiële instelling, die wel aan de criteria voldoet.

13


Treasurystatuut

december 2013

4. Liquiditeitenbeheer & Beleggen

4.1 Definitie Onder liquiditeitenbeheer wordt verstaan het beheer van saldi in rekening-courant, de portefeuille geldmarkttransacties met een looptijd korter dan twee jaar.

4.2 Beleggen  RWS zal geen beleggingsactiviteiten ontplooien. Beleggingen zijn onttrekkingen van de beschikbare liquiditeit voor een looptijd langer dan twee jaar met als doel het realiseren van rendement.  Deelname aan initiatieven binnen de volkshuisvesting die voldoen aan matchingscriteria van toezichthouders (CFV, BZK) gelden niet als belegging. Deelname dient door de Directeurbestuurder vastgesteld te worden en door de RvC te zijn goedgekeurd.

4.3 Doelstellingen  Het optimaliseren van financiële geldstromen tussen RWS, financiële tegenpartijen en verbindingen van RWS.  Het minimaliseren van de kosten van het betalingsverkeer.  Het voorkomen van fraude en vergissingen bij het betalingsverkeer en het beheer van liquiditeiten.  Het zeker stellen van de beschikbaarheid van middelen om verplichtingen tijdig na te komen.  Het realiseren van een hoger rendement dan wel lagere kosten met inachtneming van de geformuleerde randvoorwaarden.

4.4 Betalingsverkeer  RWS heeft te allen tijde inzicht in de verwachte inkomsten en uitgaven voor de eerstvolgende twaalf maanden, de beschikbare ruimte op de rekening-courant faciliteit, de kasgeldfaciliteit en de opnameruimte op roll-over leningen met variabele hoofdsom.  De kostenstructuur van het betalingsverkeer dient steeds inzichtelijk te zijn.  Bankrekeningen mogen alleen geopend of gesloten worden na goedkeuring van de Directeurbestuurder.  Het betalingsverkeer wordt gestroomlijnd door rekeningen die aangehouden worden bij een daartoe aangewezen Huisbank(en).  De rekeningen maken deel uit van een saldo- en rentecompensatieregeling per bank.  De bankprocuratie voor het betalingsverkeer is geregeld in een interne procuratieregeling.  Kastransacties worden tot een minimum beperkt. Kasbetalingen zijn in principe niet toegestaan maar incidentele gevallen worden geaccepteerd.

4.5 Saldo- en liquiditeitenbeheer  De richtlijnen ter beheersing van de liquiditeitsrisico’s en kredietrisico zijn in de respectievelijke hoofdstukken, en gelden hier onverkort.

14


Treasurystatuut

december 2013

 Besluiten in het saldo- en liquiditeitenbeheer worden genomen op basis van een liquiditeitsplanning met een minimale horizon van twaalf maanden, die minimaal viermaal per jaar geactualiseerd wordt.  RWS mag in het lopende kalenderjaar maximaal 7 ½% van de omvang van de materiële vaste activa (gewaardeerd tegen bedrijfswaarde) aan kortgeldfaciliteiten hebben volgens de meest recente jaarrekening. Onder een kort geld (faciliteit) wordt verstaan: het kunnen aantrekken van vreemd vermogen met een looptijd korter dan twee jaar.  Geldmarkttransacties worden alleen afgesloten indien dit zinvol is in relatie tot de daarmee gemoeide directe en indirecte kosten. Geldmarkttransacties dienen een aantoonbare meeropbrengst te hebben ten opzichte van ‘geen transactie’.  Beschikbare middelen worden primair binnen de eigen organisatie aangewend. Aanwending van middelen van buiten de eigen organisatie is het gevolg van een mismatch tussen inkomende en uitgaande geldstromen.  Uitzettingen in het kader van liquiditeitenbeheer zijn toegestaan in de vorm van: a. Rekening-courant; b. Onderhandse leningen met een resterende looptijd van maximaal twee jaar rentevast; c. Deposito’s met een maximale looptijd van twee jaar rentevast; d. Roll-over leningen met of zonder variabele hoofdsom inclusief mutaties op kredietvormen met een variabele hoofdsom; e. Spaarrekening bij een financiële instelling met voldoende kredietwaardigheid; f. Rentedragende spaar- en beleggingsproducten met hoofdsomgarantie met een maximale looptijd van twee jaar rentevast.  Opnamen in het kader van liquiditeitenbeheer zijn toegestaan in de vorm van: a. Rekening-courant; b. Kasgeldleningen; c. Roll-over leningen met of zonder variabele hoofdsom, inclusief mutaties op kredietvormen met variabele hoofdsom; d. Spaarrekening bij een financiële instelling; e. Geborgde en ongeborgde leningen.

15


Treasurystatuut

december 2013

5. Relatiebeheer 5.1 Uitgangspunten RWS beoogt het realiseren van gunstige, c.q. marktconforme condities voor het afnemen van financiële diensten en hiervoor gelden de volgende uitgangspunten:

5.2 Huisbank  De Huisbank wordt beschouwd als een strategische partner. De volgende eisen worden aan de huisbank gesteld: a. vestiging in Nederland en onder toezicht staat van De Nederlandsche Bank en AFM; b. een minimale lange termijn kredietrating van A3/A- toegekend door minimaal twee van de drie gerenommeerde kredietbeoordeling bureaus (Moody’s Investors Service, Standard & Poor’s Ratings Services of Fitch Ratings); c. marktconforme tarieven (betalingsverkeer, credit- en debetrente); d. het beschikbaar stellen van rekening-courant kredietfaciliteit.  De bankrelatie met de Huisbank en de condities waaronder de rekening-courant faciliteit wordt aangehouden, alsmede de daarbij gehanteerde transactietarieven, worden tenminste één keer per vijf jaar beoordeeld op marktconformiteit. Jaarlijks vindt er met de Huisbank een evaluatie plaats van de dienstverlening door de bank. Mocht hierover twijfel bestaan, dan wordt bij minimaal twee andere banken offertes aangevraagd.  Mocht er aanleiding zijn om de keuze van de huisbankier te heroverwegen, dan wordt een voorstel hiervoor ingediend bij de Directeur-bestuurder, waarbij in ieder geval bij minimaal een andere bank offerte wordt aangevraagd, waarna inzicht gegeven wordt in de gevolgen voor de AO/IC en de kostenstructuur.  Het aangaan en wijzigen van de Huisbank wordt door de Directeur-bestuurder besloten.

5.3 Financiële tegenpartijen RWS onderhoudt uitsluitend contact met financiële instellingen (kredietinstellingen, beleggingsinstellingen, effecteninstellingen, verzekeraars en pensioenfondsen), die onder Nederlands of anderszins EU-toezicht vallen, zoals een Europese Centrale Bank, De Nederlandsche Bank en/of de Verzekeringskamer.

5.4 Gebruik brokers, bemiddelaars  Brokers of bemiddelaars zijn tussenpersonen die bemiddelen tussen twee partijen in het tot stand brengen van financiële contracten, waarvoor zij na het afsluiten van de transactie worden vergoed middels een bemiddelingsprovisie.  Het gebruik van brokers/bemiddelaars is toegestaan onder de volgende voorwaarde: a. Zij dienen geregistreerd te staan bij de Autoriteit Financiële Markten, en daarvan een vergunning als makelaar te hebben ontvangen, en/of onder toezicht te staan van een Europese centrale bank; b. In de besluitvorming gebruik te maken van een bemiddelaar worden de totale kosten, inclusief de bemiddelingsprovisie, meegenomen; c. De maximale provisie bedraagt 0,05% over de looptijd en hoofdsom van de lening; d. Indien de provisie meer bedraagt dan 0,05%, dan besluit de Directeur-bestuurder en wordt goedkeuring gevraagd aan de RvC; e. Een separate provisienota wordt direct aan de crediteurenadministratie van RWS gestuurd. 16


Treasurystatuut

december 2013

6. Derivaten 6.1 Definitie Derivaten zijn afgeleide financiële instrumenten die hun waarde ontlenen aan de waarde van een onderliggend goed, waarbij op een zeker moment een recht op, of een verplichting tot een periodieke betaling ontstaat of kan ontstaan over een afgesproken nominale waarde.

6.2 Uitgangspunten  Voor lopende en nieuw af te sluiten Derivaten gelden de Beleidsregels derivaten.  Derivaten vóór 1 oktober 2012 afgesloten zijn rechtmatig, mits er geen toezicht belemmerende bepalingen in de contracten zijn opgenomen.  Vanaf 1 oktober 2012 mogen slechts Payer Swaps en Caps afgesloten worden onder strikte voorwaarden van de Beleidsregels.  Basisrenteleningen vóór 1 december 2012 afgesloten zijn rechtmatig, mits er geen toezicht belemmerende bepalingen in de contracten zijn opgenomen. Basisrenteleningen ná 1 december 2012 afgesloten dienen te voldoen aan de Beleidsregels. Voor basisrenteleningen behoeft geen Liquiditeitsbuffer aangehouden te worden. Vanaf 1 september 2013 mogen Basisrenteleningen slechts afgesloten worden voor specifieke situaties onder strikte voorwaarden én na voorafgaande toestemming van CFV en WSW.  Het verkopen van financiële derivaten anders dan het sluiten van derivatenposities is niet toegestaan.  Derivaten mogen alleen afgesloten worden in combinatie met onderliggende roll-over leningen. ‘Open posities’ in Derivaten zijn niet toegestaan.  RWS beschikt over en onderhoudt voldoende kennis over derivaten.  RWS beschikt over beheersingsstructuren en administratieve systemen, die de risico’s van financiële derivaten monitoren en beheersen.

6.3 Richtlijnen  Caps en Payer Swaps mogen alleen gebruikt worden om opwaartse renterisico’s op bestaande roll-over leningen af te dekken.  De looptijd van Caps en Payer Swaps mag niet langer zijn dan de looptijd van de onderliggende roll-over lening, waarbij de Payer Swap nooit langer mag lopen dan het lopende jaar plus 9 jaar.  RWS past het model Kostprijshedge-accounting toe, zoals opgenomen in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, Richtlijn 290, Financiële Instrumenten. Derivatentransacties worden verantwoord volgens de voorschriften behorend bij dit model: a. Documentatie van de hedge-relatie vindt plaats op basis van documentatie per individuele hedge-relatie; b. Documentatie beschrijft bij aanvang:  hoe de hedge-relatie past in de doelstellingen van risicobeheer;  de hedge-strategie;  de verwachting aangaande de effectiviteit van de hedge-relatie;  het in de hedge-relatie betrokken afdekkingsinstrument en de afgedekte positie. c. Aan het einde van ieder boekjaar wordt de effectiviteit van de hedge beoordeeld door het vergelijken van de kritische kenmerken van het afdekkingsinstrument en de afgedekte positie.

17


Treasurystatuut

december 2013

 Tegenpartijen voldoen aan de in 2.4 genoemde voorwaarden en richtlijnen.  Alvorens een derivatentransactie met een bepaalde bank af te sluiten: a.

b.

zullen de wederzijdse verplichtingen die daaruit voortkomen, vastgelegd worden in een speciaal daartoe af te sluiten standaard raamovereenkomst, conform bijlage I en II (artikel 5 lid 2 en artikel 6 lid 2) van de Beleidsregels derivaten; zal de bank in het kader van de zorgplichtregels van de Wet op het financieel toezicht, RWS als “niet-professionele belegger” classificeren.

 Voor derivaten waarvoor tussen de bank en RWS een liquiditeitsverplichting middels een CSA, c.q. marktwaardeverrekening is overeengekomen, dient RWS een liquiditeitsbuffer aan te houden ter grootte van de negatieve marktwaarde bij een rentedaling van 2% minus een afgesproken Threshold. Indien RWS hieraan niet kan voldoen zal dit terstond gemeld worden aan het CFV (of de instantie die diens taak uitvoert) en de RvC. In overleg met het CFV wordt dan een herstelplan opgesteld.  Voor derivaten waarvoor tussen de bank en RWS een liquiditeitsverplichting middels Breakclauses is overeengekomen, dient RWS, vanaf één jaar voordat de Breakclause datum vervalt, een liquiditeitsbuffer aan te houden ter grootte van de negatieve marktwaarde bij een rentedaling van 2%.  De liquiditeitsverplichtingen: a. RWS voldoet aan de vereisten van het WSW om voor het Eigen Middelen beleid in aanmerking te komen; b. dienen te allen tijde afgedekt te kunnen worden uit beschikbare middelen, zoals rekeningcourant- of bankkrediet of opnameruimte op variabele roll-over leningen, welk gebruik voor dit doel niet expliciet daartoe is uitgesloten.  Indien RWS onvoldoende Liquiditeitsbuffer heeft om 1% rentedaling op te vangen, zal RWS geen nieuwe derivatentransacties aangaan.  De marktwaardeontwikkeling van de derivatenportefeuille is te allen tijde inzichtelijk.  Voor afgesloten, lopende Derivatentransacties wordt viermaal per jaar gerapporteerd in de managementrapportage, waarin minimaal de volgende zaken aan de orde komen: a. De marktwaarde per tegenpartij; b. Het liquiditeitsrisico op basis van twee rentescenario’s (1% daling en 2% daling).

18


Treasurystatuut

december 2013

7. Administratieve Organisatie en Interne Controle 7.1 Uitgangspunten Administratieve organisatie en interne controle  RWS draagt zorg dat de administratieve organisatie toereikend is om de administratieve verwerking van de aangegane overeenkomsten doelmatig, accuraat en tijdig te verzorgen ten behoeve van te nemen besluiten en maatregelen in het treasury-proces en de bewaking daarvan.  RWS draagt zorg dat tijdig betrouwbare informatie aangeleverd kan worden aan de Directeurbestuurder over de lopende risico’s.  RWS draagt zorg voor een adequate scheiding van taken, functies, bevoegdheden en verantwoordelijkheden.  De opzet, het bestaan en werking van de Administratieve Organisatie (AO) en Interne Controle (IC) wordt jaarlijks door de Accountant getoetst.

7.2 Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de functionarissen die een rol spelen in het treasuryproces. Van ieder worden de belangrijkste taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden samengevat. Vervolgens wordt beschreven hoe besluiten (op basis van een transactievoorstel) worden genomen en uitgevoerd en waar een transactievoorstel minimaal aan moet voldoen. Tot slot komt de verantwoording aan bod.  Raad van Commissarissen a. Geeft goedkeuring aan het Treasurystatuut en de wijzigingen daarin; b. Geeft goedkeuring aan het jaarlijks op te stellen Treasuryjaarplan en eventuele tussentijdse wijzigingen hierin; c. Geeft goedkeuring aan transactievoorstellen die buiten het bereik van het Treasurystatuut of het Treasuryjaarplan vallen; d. Verleent decharge aan de Directeur-bestuurder over het gevoerde treasury-beleid; e. Houdt toezicht op het gevoerde treasury-beleid en laat zich periodiek informeren over het gevoerde beleid en de doelstellingen in het Treasuryjaarplan, afgezet tegen de resultaten van geëffectueerde transacties en maatregelen; f. Bespreekt jaarlijks met de accountant de controlebevindingen van het treasury-proces.  Directeur-bestuurder a. Stelt het Treasurystatuut en eventuele wijzigingen hierin vast; b. Stelt het Treasuryjaarplan en eventuele tussentijdse wijzigingen hierin vast; c. Stelt de werkwijze (processen en procedures) binnen de treasury vast; d. Laat zich periodiek informeren over de treasury-activiteiten; e. Neemt besluiten op grond van schriftelijke transactievoorstellen, die passen binnen het Treasurystatuut en Treasuryjaarplan; f. Legt transactievoorstellen die buiten het bereik van het treasurystatuut of het Treasuryjaarplan vallen, na vaststelling ter goedkeuring voor aan de RvC; g. Verleent decharge aan de bij de uitvoering betrokken medewerkers binnen het treasuryproces; h. Legt jaarlijks verantwoording af aan de RvC. i. Parafeert transactievoorstellen;  Controller

19


a. b. c. d. e. f. g. h. i. j.

Treasurystatuut

december 2013

Vervult in het treasury-proces een onafhankelijke interne adviesfunctie richting de Directeur-bestuurder; Beoordeelt vooraf de effectiviteit van treasury-activiteiten en –transacties; Controleert de naleving van genomen besluiten en gemaakte afspraken (formele controle); Beoordeelt de in het treasury-overleg ingebrachte rapportages en analyses op consistentie en volledigheid; Beoordeelt transactievoorstellen op wenselijkheid; Monitort kredietbeoordeling van tegenpartijen in financiële contracten en signaleert afwijkingen ten opzichte van het treasurystatuut; Ziet toe op de juiste vastlegging van treasury-transacties (intra- en extracomptabel); Ziet toe op de juiste verantwoording van treasury-resultaten in de verslaglegging; Ziet toe op de naleving van de AO/IC van de treasury-functie; Rapporteert over ontwikkelingen in het tegenpartijen liquiditeitsrisico dat de corporatie loopt op haar financiële contracten; Rapporteert (onafhankelijk) over geconstateerde afwijkingen aan de Directeurbestuurder.

 Adviseur(s) Strategie, Control (& Treasury) a. Initieert en coördineert de beleidsvoorbereidende informatievoorziening; b. Voert, op basis van vastgelegde procedures, de operationele treasury-activiteiten op het gebied van het liquiditeitenbeheer (< 2 jaar) uit; c. Stelt minimaal één maal per kwartaal de liquiditeitsprognose op; d. Houdt toezicht op de naleving van besluiten en richtlijnen door medewerkers binnen het treasury-proces; e. Brengt direct een voorstel in bij de Directeur-bestuurder, indien de rating van de tegenpartij van een uitzettingen/belegging, een rente-instrument of de huisbank wordt verlaagd tot een niveau lager dan in het treasurystatuut staat opgenomen; f. Rapporteert maandelijks over ontwikkelingen in het tegenpartijen liquiditeitsrisico dat de corporatie loopt op haar financiële contracten; g. Legt per kwartaal verantwoording af over de uitvoering van het treasury-beleid aan de Directeur-bestuurder; h. Vertegenwoordigt RWS bij banken en de sectorinstituten WSW en CFV (of de instantie die diens taak uitvoert). i. Houdt marktinformatie bij en interpreteert deze; j. Bereidt de bijeenkomsten van de Treasurycommissie voor; k. Is uitsluitend bevoegd te handelen op basis van getekende transactievoorstellen l. Legt verantwoording af aan de Directeur-bestuurder over de uitgevoerde transacties;

 Afdeling Bedrijfsvoering (onderdeel Financiën) a. Legt iedere treasury-transactie vast in de (financiële) administratie. Tevens worden verplichtingen als gevolg van het afsluiten van financieringen en/of derivaten in de (financiële) administratie geregistreerd; b. Draagt zorg voor het beheren van debiteuren en crediteuren; c. Legt verantwoording af aan de manager Bedrijfsvoering; d. Draagt zorg voor het juist en volledig administreren van de bezittingen, schulden, rechten, verplichtingen, inkomsten, uitgaven, ontvangsten en betalingen in de verplichtingen en financiële administratie; e. Is verantwoordelijk voor het afhandelen van het contante en girale geldverkeer.

20


Treasurystatuut

december 2013

 Treasuryadviseur (extern) a. RWS maakt gebruik van een externe Treasuryadviseur. De externe Treasuryadviseur staat onder toezicht van het AFM en heeft geen direct (geldelijk of anderszins) belang bij het afsluiten van transacties en de uitkomst van te nemen beslissingen. De externe Treasuryadviseur heeft een adviesrol voor RWS, welke in een contract zijn vastgelegd; b. Houdt marktinformatie bij en interpreteert deze; c. Brengt kennis in van financiële markten en de werking van financiële producten; d. Stelt de agenda voor de bijeenkomsten van de Treasurycommissie voor; e. Werkt op basis van de ingebrachte rapportages en analyses, indien nodig, transactievoorstellen uit; f. Doet voorstellen ter verbetering van het liquiditeits- en tegenpartijrisico dat de corporatie loopt op haar financiële contracten; g. Is uitsluitend bevoegd te handelen op basis van getekende transactievoorstellen; h. Legt verantwoording af aan de Directeur-bestuurder over de uitgevoerde transacties; i. Adviseert, indien nodig, over wijzigingen in het treasurystatuut;  Budgethouders managementteam a. Het zorgdragen voor een goede kwaliteit van de informatie die hun afdelingen aanleveren aan Strategie & beleid over toekomstige uitgaven en ontvangsten; b. Het zorgdragen voor het tijdig aandragen van betrouwbare operationele informatie over toekomstige geldstromen aan Strategie & beleid; c. Het fiatteren van inkooporders, betalingen en ontvangsten ten laste c.q. ten gunste van de budgetten waarvan zij in de begroting als budgethouder zijn aangewezen.  Accountant Het in het kader van haar reguliere controletaak adviseren en jaarlijks controleren van de feitelijke naleving van het treasurystatuut. Hierin wordt ten minste het bestaan, de opzet en de werking van het administratieve en het organisatorische treasury-proces getoetst. De bevindingen worden vastgelegd in de managementletter.  Bevoegdheden-matrix:

Treasurystatuut Treasury jaarplan

Transacties Transacties ongeborgde financiering

Liquiditeitenbeheer Treasurycommissie

RvC

Keurt goed

Keurt goed

Keurt goed

Mandateert Directeurbestuurder

Mandateert Directeurbestuurder

Directeurbestuurder

Stelt vast en legt voor aan RvC

Stelt vast en legt voor aan RvC

Stelt vast

Stelt vast, parafeert

Stelt vast

Lid

Controller

Adviseert en controleert

Adviseert Adviseert en en controleert controleert

Adviseert en controleert

Controleert

Lid

adviseurs Strategie, Control & Treasury

Initieert en stelt Initieert en Initieert, voor/ stelt op stelt voor/ stelt op, stelt op voert uit.

Initieert, stelt voor en voert uit

Voert uit, stelt op

Lid

Afdeling Bedrijfsvoering

Verzorgt administratieve vastlegging

21


Treasuryadviseur Adviseert

Treasurystatuut

Adviseert

Adviseert

december 2013

Adviseert, en mogelijk stelt op en voert uit

Adviseert

Lid en voorzitter

7.3 Besluiten  Periodiek vindt overleg plaats over treasury aangelegenheden. Dit overleg vindt minimaal viermaal per jaar plaats in de treasurycommissie. De treasurycommissie bestaat uit de volgende functionarissen:  Directeur-bestuurder  Adviseur Strategie, Control & Treasury  Controller  Treasuryadviseur (extern)  Besluiten, die passen binnen het Treasurystatuut en Treasuryjaarplan, worden genomen door de Directeur-bestuurder op basis van schriftelijke transactievoorstellen. Besluiten die niet passen binnen het Treasurystatuut of Treasuryjaarplan worden altijd ter goedkeuring aan de RvC voorgelegd.  De leden van de Treasury Commissie adviseren de Directeur-bestuurder gevraagd en ongevraagd over treasury-vraagstukken. De overwegingen die tot het besluit hebben geleid worden genotuleerd. De effecten van de te nemen besluiten op toekomstige financieringsbehoefte en risicoposities worden inzichtelijk gepresenteerd.  Bij het streven naar minimalisatie van de financieringskosten kan gebruik worden gemaakt van een rentevisie. Deze rentevisie wordt onder andere gebaseerd op macro-economische data en gepubliceerde rentevisies van verschillende Nederlandse en buitenlandse banken. Bij besluiten over treasury-transacties worden de actuele verwachtingen over de ontwikkeling van de marktrente meegewogen. Risicobeheersing is leidend bij het nemen van besluiten.  In de reguliere bijeenkomsten van de Treasury Commissie worden ten minste de volgende onderwerpen behandeld: a. Algemene ontwikkelingen en financiële transacties over de afgelopen periode; b. Het faciliteringsvolume bij het WSW; c. Liquiditeitsprognoses (eerstvolgende 12 maanden en reeks van 10 jaren). Deze prognose wordt vóór iedere bijeenkomst van de Treasury Commissie geactualiseerd; d. Derivatenportefeuille; e. Risico analyses; f. Marktontwikkelingen en rentevisie; g. De kasstroomtoets van het WSW; h. Ingebrachte (transactie)voorstellen (inclusief effecten op risicoprofiel en financieringsbehoefte).  Van elke bijeenkomst wordt een verslag en een lijst met actiepunten gemaakt. Dit verslag wordt naar de leden van de Treasury Commissie gezonden, en in de eerstvolgende bijeenkomst vastgesteld. Daarnaast krijgt de controlerende accountant een kopie hiervan bij de interim controle.  De uitvoering van besluiten op het gebied van financieren, beleggen en rentemanagement geschiedt uitsluitend op basis van een schriftelijke machtiging en dienen te passen binnen de randvoorwaarden van het Treasurystatuut en het Treasuryjaarplan.  De uitvoeringsbesluiten op het gebied van het liquiditeitenbeheer worden genomen binnen de vaste kaders van vastgestelde procedures.

7.4 Transactievoorstellen  De transactievoorstellen worden doorlopend genummerd en deugdelijk gearchiveerd. 22


Treasurystatuut

december 2013

 Transactievoorstellen worden (waar mogelijk en zinvol) voorzien van een kosten/baten analyse.  Een transactievoorstel dient minimaal de volgende onderwerpen te beschrijven: a. Uitgangssituatie: Geeft een beschrijving van de situatie die aanleiding geeft tot het voorstel; b. Marktomstandigheden: Geeft indicaties van actuele marktverhoudingen en tarieven; c. Transactievoorstel:  Doel van de Transactie: Geeft een korte beschrijving van wat met het voorstel wordt beoogd;  Uitwerking: Geeft een korte beschrijving van de wijze waarop het beoogde doel gerealiseerd zal worden; het effect van de voorgestelde transactie op de toekomstige financieringsbehoefte en risicoprofiel; d. Alternatieven: Geeft (voor zover aanwezig) andere mogelijkheden om hetzelfde doel te bereiken, met eventuele voor- en nadelen; e. Randvoorwaarden: Geeft de beperkingen aan waarbinnen de transactie kan/mag worden uitgevoerd; f. Besluit: Is de formele vastlegging van het genomen besluit door middel van ondertekening ervan door de Directeur-bestuurder en geldt als een mandaat voor de uitvoering er van.  In een transactievoorstel voor Derivaten wordt aandacht besteed aan: a. toegevoegde waarde van het gebruik van het derivaat in vergelijking met traditionele instrumenten; b. gevolgen voor het toekomstig tegenpartij- of kredietrisico en de andere risico’s uit hoofdstuk 2; c. toets aan Beleidsregels derivaten en het Treasurystatuut; d. ontwikkeling van de marktwaarde van het derivaat op basis van twee scenario’s (1% daling en 2% daling); e. de onderliggende waarde.  Het aangaan van transacties geschiedt aantoonbaar tegen marktconforme voorwaarden. Offertes worden gebenchmarkt en bij minimaal twee partijen gevraagd. Indien er wegens marktomstandigheden slechts één offerte verkrijgbaar is, dan zal dit vastgelegd worden in de schriftelijke terugkoppeling.

7.5 Interne en Externe Informatievoorziening  Zodra de Treasuryadviseur (extern) of de adviseur Strategie, Control & Treasury een transactie uitvoert, informeert hij terstond hierover de Directeur-bestuurder en de leden van de Treasury Commissie middels een separate schriftelijke terugkoppeling. De Controller dient per omgaande te (laten) controleren of de overeenkomst is uitgevoerd binnen de randvoorwaarden van het goedgekeurde transactievoorstel.  De adviseur Strategie, Control & Treasury legt iedere drie maanden middels de managementrapportage verantwoording af aan de Directeur-bestuurder over het gevoerde treasury-beleid en de resultaten van geëffectueerde transacties en maatregelen. De doelstellingen in het Treasuryjaarplan worden hier tegen afgezet.  Het Treasuryjaarplan bevat minimaal een terugblik op het voorgaande boekjaar, borging en onderpand, tegenpartijrisico, externe ontwikkelingen, leningenportefeuille eind vorig boekjaar en eind nieuw boekjaar, markten renteontwikkelingen, derivatenportefeuille, renterisico’s, actiepunten nieuwe boekjaar.  De RvC (via auditcommissie) wordt minimaal iedere drie maanden geïnformeerd over de stand van zaken van de treasury-activiteiten middels de managementrapportage en de notulen van het Treasury Commissie overleg.  De Directeur-bestuurder legt jaarlijks verantwoording af aan de RvC over het gevoerde treasury-beleid. 23


Treasurystatuut

december 2013

 In de toelichting bij de jaarrekening conform richtlijn voor de jaarverslaglegging (RJ) wordt inzicht gegeven in de modaliteiten (condities, start- en einddatum, renteconventies) van derivatencontracten en contractuele bepalingen zoals margin calls, break clauses en additional termination events en de liquiditeitsrisico’s die hieruit wanneer (kunnen) ontstaan.

24


Treasurystatuut

december 2013

8. Ondertekening Het Treasurystatuut heeft de status van een bestuursbesluit en dient door de RvC te worden goedgekeurd. Het statuut wordt jaarlijks getoetst aan de actualiteit en, indien nodig, gewijzigd.

Vastgesteld

Goedgekeurd

Datum

Naam

M. Sas

W. van Eijk

Functie

Directeur-bestuurder

Voorzitter Raad van Commissarissen

Handtekening

25


Treasurystatuut

december 2013

Bijlage 1: Begrippenlijst Aflossingsfictie: Is een theoretische aflossing per jaar. De kasstromen moeten na de 2% aflossingsfictie positief zijn. Uitgangspunt is dat elke corporatie op de lange termijn moet voldoen aan de aflossingsfictie van 2%. Deze fictie waarborgt dat een corporatie in staat is haar leningenportefeuille binnen 50 jaar af te lossen met de gegenereerde operationele kasstromen. Aflossingsvrije (=fixe) lening: Lening waarbij gedurende de looptijd alleen rentebetalingen plaatsvinden. Aflossing van de hoofdsom vindt plaats aan het eind van de looptijd. AFM De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt toezicht op de financiële markten: op sparen, beleggen, verzekeren en lenen. Annuïtaire lening: Lening waarbij jaarlijks een vast bedrag aan rente en aflossing wordt betaald. In de beginjaren zal de jaarlijkse betaling voor het grootste deel uit rente bestaan, in de eindjaren voor het grootste deel uit aflossing op de hoofdsom. Basisrente: De rente in een basisrentelening-contract, die voor de volledige looptijd vastligt. Bovenop de basisrente komt de opslag voor een kortere looptijd. Basisrentelening: Een basisrentelening is een lening waarin de marktrente (exclusief opslag) voor een lange periode wordt vastgelegd en de krediet-/liquiditeitsopslag voor een kortere periode. De minimale eerste looptijd tot eerste opslagherzieningsmoment bedraagt vijf jaar. Beheersstrategie: De vier wijzen waarop met geïdentificeerde risico’s wordt omgegaan: het beëindigen, beheersen, overdragen of accepteren. Voorbeelden: - beëindigen: het beëindigen van een risico vindt plaats door het risico te voorkomen, te vermijden of te verbieden (voor het valutarisico de beheers-strategie ‘beëindigen’: slechts risico’s in Euro zijn toegestaan). - beheersen: het beheersen van een risico vindt plaats door het risico te verminderen of te reduceren (voor het operationeel risico de beheers-strategie ‘beheersen’ door een goedwerkende AO/IC en deskundigheidseisen). - overdragen: het overdragen van een risico vindt plaats door het risico uit te besteden, te verzekeren of over te dragen (het juridisch risico de beheers-strategie ‘overdragen’: juridische risico’s worden aan een extern jurist voorgelegd en beoordeeld). - accepteren: het accepteren van een risico vindt plaats door het risico te nemen (voor opslagrisico de beheers-strategie ‘accepteren’: de hoogte van de opslag wordt in grote mate bepaald door het risico van de sector en funding-kosten of het gewenste rendement van de geldverstrekker). Beschikbaarheidsrisico: Het risico dat geldgevers niet bereid zijn om (tegen acceptabele tarieven) geld te lenen. Break clause: Een break clause is een bepaling in een financieel contract waarin overeengekomen wordt dat het contract op een afgesproken datum in de toekomst ontbonden wordt tegen afrekening van de marktwaarde.

26


Treasurystatuut

december 2013

Broker/ bemiddelaar Een tussenpersoon die financiële contracten tot stand brengt tussen twee partijen waarvoor een bemiddelingsprovisie in rekening gebracht wordt. Cap: Een Cap is een renteoptie met een afschermende werking. De koper van de Cap ontvangt, als de geldmarktrente op vooraf bepaalde data hoger is dan de contractrente (strike), het verschil van de verkoper. Bij een lagere geldmarktrente vindt geen verrekening plaats. De koper van een Cap betaalt een premie die onder meer afhankelijk is van de looptijd en de contractrente. CFV(of wie diens taak uitvoert): Centraal Fonds Volkshuisvesting is de financiële toezichthouder voor woningcorporaties. CSA: Credit Support Annex is een overeenkomst bij een ISDA raamovereenkomst, die voorziet in kredietbescherming door regels te stellen voor marktwaardeverrekening en onderpand. DAEB: Onder de term Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB) voor de aanduiding van bepaald bezit wordt hetzelfde verstaan als onder de term borgbaar bezit. De eerste categorie bestedingsdoelen waarvoor het WSW kan borg staan betreft investeringen in (1) woongelegenheden; (2) woon-zorgcomplexen; (3) grond; (4) woonschepen met ligplaatsen; (5) woonwagens en – standplaatsen; (6) kindertehuizen en jeugdinternaten; (7) skaeve huse. Debt Service Coverage Ratio(DSCR): De debt service coverage ratio (DSCR) is een kengetal dat aangeeft of er voldoende operationele kasstromen worden gegenereerd voor rente en aflossing. Hoe hoger de DSCR, des te gunstiger. De DSCR op basis van de 2% aflossingsfictie is hoger dan die op grond van werkelijke aflossingen, omdat wordt uitgegaan van terugbetaling over 50 jaar. Dit in plaats van de kortere terugbetaaltermijn bij werkelijke afloop van leningen. Deposito: Het beleggen van een vast bedrag gedurende een vaste periode (meestal een veelvoud van een maand) tegen een van te voren afgesproken vergoeding. Derivaten: Zie rente-instrumenten. Downgrading: Een credit rating kan door de rating agency die deze heeft verstrekt, neerwaarts worden bijgesteld. Dit wordt een ‘downgrading’ genoemd. Een downgrading kan zowel het gevolg zijn van algemene (markt)omstandigheden als van specifieke zaken waarmee de betreffende organisatie te maken heeft. Eigen Middelen beleid: Het Eigen Middelen beleid is een door het WSW geformuleerde beleidsregel om eigen middelen aan te wenden voor het aanhouden van de 2%- Liquiditeitsbuffer, werkkapitaal en/of toekomstige uitgaven. In 2013 is de beleidsregel aangepast en uitgebreid met de inzet van eigen middelen ten behoeve van niet-DAEB activiteiten. Euribor Staat voor Euro InterBank Offered Rate. Het is het tarief dat banken elkaar in rekening brengen voor kortlopende financiering. Het geldt als de gangbare referentierente voor kortlopende leningen. Extendible lening: Een extendible lening is een gestructureerde lening waarbij voor verschillende perioden van de looptijd van de lening verschillende rentecondities gelden. Voor de laatste periode geldt een vooraf afgesproken vaste rente als de marktrente bij het begin van deze laatste periode lager is dan de afgesproken rente óf als de marktrente bij het begin van deze laatste periode hoger is dan de vooraf

27


Treasurystatuut

december 2013

afgesproken rente dan vervalt de lening of gaat over in een lening met een variabel rentetype (bv. 3maands Euribor). Extern Treasurer: De externe Treasurer staat onder toezicht van het AFM en heeft geen direct (geldelijk of anderszins) belang bij het afsluiten van transacties en de uitkomst van te nemen beslissingen. De externe Treasurer verricht treasury-werkzaamheden voor RWS, welke in een contract zijn vastgelegd. Governancecode woningcorporaties De code bevat zowel principes als concrete bepalingen die de organen van de woningcorporatie en hun leden in acht zouden moeten nemen. De principes kunnen worden opgevat als moderne, en inmiddels breed gedragen, algemene opvattingen over goede governance. De woningcorporatie vermeldt elk jaar in haar jaarverslag op welke wijze zij de principes van de code in het afgelopen boekjaar heeft toegepast. Het is aan iedere woningcorporatie indien zij afwijkt van de code aan te geven waar en waarom zij afwijkt van de code. Interest Coverage Ratio(ICR): Het WSW hanteert de interest coverage ratio om vast te stellen in hoeverre een corporatie in staat is aan haar renteverplichtingen te voldoen. Voor financiers is de ICR, samen met de DSCR, een belangrijke indicatie van een financieel gezonde exploitatie van huurwoningen. zelf hieraan nadere invulling te geven. Integraal risicobeheer: Integraal risicobeheer is het identificeren en kwalificeren van risico’s, waarbij alle typen risico’s worden betrokken en in onderlinge samenhang worden beschouwd en gewaardeerd. ISDA: Een ‘ISDA’ is een raamovereenkomst voor het aangaan van derivaten. Deze is ontwikkeld door de International Swaps and Derivatives Association. De ISDA bestaat ten minste uit een Master Agreement en een Schedule. In de Master Agreement worden geen aanpassingen gemaakt: voor afwijkingen van en aanvullingen op condities uit de Master Agreement wordt de Schedule gebruikt. In aanvulling op deze documenten kan ook een CSA worden overeengekomen. De ISDA is een Engelstalig, tamelijk technisch geschreven document. Kasgeldlening: Het lenen van een vast bedrag gedurende een vaste periode (meestal een veelvoud van een maand) tegen een van te voren afgesproken vergoeding. Liquiditeitsbuffer: De wettelijke Liquiditeitsbuffer is de beschikbaarheid van liquiditeiten uit Eigen Middelen (conform WSW beleid) ten behoeve van (toekomstige) marktwaardeverrekening-verplichtingen (conform Beleidsregels gebruik financiële derivaten) onder een rentedalingsscenario van 2%. Liquiditeitsrisico: Onder liquiditeitsrisico wordt verstaan het risico dat een partij niet tijdig aan alle betalingsverplichtingen kan voldoen. Looptijd: De periode die resteert tot het moment dat de voorwaarden van een lening of belegging wijzigingen. Onderscheid wordt gemaakt naar:  Liquiditeitstypische looptijd: de periode die resteert tot het moment dat de lening (o/g) moet worden afgelost dan wel een belegging (u/g) vrijvalt.  Rentetypische looptijd: de periode die resteert tot het moment dat de rente op een lening of belegging een herziening ondergaat. Medium Term Note (MTN):

28


Treasurystatuut

december 2013

Een standaard schuldtitel waarin de kenmerken van een obligatie en een onderhandse lening zijn samengevoegd. MTN’s zijn courant verhandelbaar.

Minimum Transfer Amount (´MTA´): De Minimum Transfer Amount is een drempel in aanvulling op een andere drempel, de zgn. Threshold: pas als de marktwaarde van een groep derivaten de som van Threshold en MTA overschrijdt, moet daadwerkelijk een afstorting van middelen door de ene contractpartij aan de andere partij plaatsvinden. Netto financiering(sbehoefte) Het totaal van opgenomen leningen waarop de aanwezige beleggingen en liquide middelen in mindering zijn gebracht. Bij een negatief saldo liquide middelen heeft dit het effect dat de netto financieringsbehoefte toeneemt. Obligatie: Verhandelbaar bewijs van deelname in het vreemde vermogen van een onderneming voor een van te voren overeengekomen periode tegen een van te voren overeengekomen vergoeding (couponrente). Open positie: Een open positie is een positie in een financieel derivaat, waartegen nog geen onderliggende waarde (een variabele lening) is aangetrokken en/of waarvan de looptijd van het financieel derivaat langer loopt dan de onderliggende waarde Opslagrisico Het risico dat de opslag, die de financier/bank boven de marktrente (Euribor/Swaprente) op financiering in rekening brengt, op het herzieningsmoment hoger is dan op het moment van afsluiten. Optie: Een optie is een rente-instrument waaraan de koper, tegen betaling van een premie, bepaalde vast omschreven rechten kan ontlenen. Tegen ontvangst van een premie gaat de verkoper bepaalde vast omschreven verplichtingen aan. Gangbare renteopties zijn Cap, Floor, en Swaption. Onderhandse lening: Onverhandelbaar bewijs van deelname in het vreemde vermogen van een onderneming voor een van te voren overeengekomen periode tegen een van te voren overeengekomen vergoeding. Raamovereenkomst Overeenkomst tussen twee partijen, waarbij de algemene voorwaarden en de belangrijkste bijzondere voorwaarden van toekomstige transacties vooraf worden overeengekomen. In de Raamovereenkomst worden geen aanpassingen gemaakt: voor afwijkingen van en aanvullingen op condities uit de Raamovereenkomst wordt de Bijlage gebruikt, waarin ook de marktwaardeverrekening afgesproken kan worden. In bijlage I en II van de Beleidsregels gebruik financiële derivaten woningcorporaties worden modelovereenkomsten voor respectievelijk de Raamovereenkomst en de Bijlage voorgeschreven. Rating agency Onafhankelijke organisatie die zich onder meer toelegt op de beoordeling van de lange termijn kredietwaardigheid van tegenpartijen. Bekende rating agencies zijn Standard & Poor (S&P), Moody’s en Fitch. Kwalificaties voor een goede kredietwaardigheid zijn als volgt: Moody's

S&P

Fitch

Langetermijn

Kortetermijn

Langetermijn

Kortetermijn

Langetermijn

Kortetermijn

Aaa

P-1

AAA

A-1+

AAA

F1+

Uitzonderlijke

29


Treasurystatuut

december 2013

kwaliteit Aa1

AA+

AA+

Aa2

AA

AA

Aa3

AA-

AA-

A1

A+

A+ A-1

A2

A

A3

F1 A

AP-2

F2

BBB+

BBB+

Baa2

BBB

BBB

P-3

A-3 BBB-

Goede kwaliteit

AA-2

Baa1

Baa3

Uitstekende kwaliteit

F3

Aanvaardbare kwaliteit

BBB-

Renteconversie: Bij een renteconversie dient over een bestaande lening de rente voor de opvolgende rentevastperiode opnieuw te worden overeengekomen. Rente-instrument: Een rente-instrument (derivaat) is een financieel contract waarmee het renterisico over een lening of belegging kan worden veranderd of beïnvloed. Onderscheid wordt gemaakt naar instrumenten met een fixerende werking (het tarief wordt vastgelegd) en instrumenten met een beschermende werking (het tarief wordt gelimiteerd). Een rente-instrument kan het (her)financieringsrisico niet beïnvloeden. Renterisico: De mogelijkheid dat het toekomstige resultaat en/of vermogensverhoudingen nadelig worden beïnvloed als gevolg van ontwikkelingen in de rente. Het risico in absolute zin is de optelsom van jaarlijkse cashflow en renteaanpassingen in een bepaalde periode (meestal van 12 maanden). Aanpassingen in de rente kunnen betrekking hebben op leningen en beleggingen, maar ook op renteinstrumenten. Bij het risico in relatieve zin wordt het absolute renterisico gedurende een bepaalde periode (meestal 12 maanden) in een percentage van de netto financieringsbehoefte ultimo periode uitgedrukt. Rentevisie: Een min of meer geformaliseerde verwachting over de ontwikkelingen van de rente in de (nabije) toekomst. De rentevisie is ondersteunend voor het moment waarop een transactiebesluit wordt uitgevoerd. RFD: Een Raamovereenkomst Financiële Derivaten (‘RFD’) is een Nederlandstalige overeenkomst waarin de condities van swaps en andere derivaten kunnen worden vastgelegd. De RFD is de tegenhanger van de Engelstalige ISDA. DE RFD wordt i.t.t. de ISDA tegenwoordig vooral gehanteerd voor contracten waarin de tegenpartij van de bank betrekkelijk klein van formaat is of weinig ervaring heeft met het gebruik van derivaten. Roll-over lening: Een Roll-over lening is een overeenkomst tussen twee partijen om gedurende een langere periode (meestal tussen 2 en 10 jaar) geld te lenen waarbij de rente periodiek wordt herzien. De rente is meestal gekoppeld aan het Euribortarief.

30


Treasurystatuut

december 2013

Bij een Roll-over met variabele hoofdsom kan bij renteaanpassing eveneens de hoofdsom worden gewijzigd (tussen 20% en 100%). Een Roll-over met variabele hoofdsom combineert de voordelen van een lange financiering (lage bancaire opslagen, langdurige beschikbaarheid) met de voordelen van kasgeldfinanciering (grote flexibiliteit, lage tariefstelling) Stresstest: Een stresstest is een simulatie op basis van een aantal extreme (rente)scenario’s waarmee bepaald wordt wat de gevolgen en risico’s (b.v. liquiditeitsrisico, kredietrisico) zijn. Swap: Het Engelse woord Swap staat voor ruil. Bij een Swap (ook wel Renteswap) komen twee partijen overeen renteverplichtingen met elkaar te ruilen. De ene partij betaalt gedurende de looptijd van de swap een vaste rente aan de tegenpartij waarbij de tegenpartij als tegenprestatie een variabele rente betaalt (meestal Euribor). De onderliggende hoofdsom waarover de renteberekening plaats vindt, wordt niet uitgewisseld. De hoogte van de vaste rente wordt aan het begin van de looptijd van de Swap afgesproken. De variabele rente hangt af van de ontwikkeling van de geldmarktrente (meestal Euribor). De gangbare rentetypische looptijd voor de vaste rente is twee tot tien jaar, de gangbare variabele rente is drie of zes maanden. Er wordt onderscheid gemaakt naar:  Payer Swap: de koper van een Payer Swap betaalt een lange rente (Swaptarief) in ruil voor de ontvangst van een korte rente (Euribor)  Receivers Swap: de koper van een Receivers Swap betaalt een korte rente (Euribor) in ruil voor de ontvangst van een lange rente (Swaptarief). Swaprente: Het is het tarief dat banken met een hoge kredietwaardigheid (AA-rating) elkaar in rekening brengen bij het aangaan van een renteswap. Het tarief geldt als de gangbare referentierente voor langlopende leningen. Swaption: De Swaption is een optie op deelname in een renteswap. Tegen betaling van een premie heeft de koper het recht op één bepaald tijdstip tegen een vastgesteld renteniveau deel te nemen in een Swap. Een Swaption heeft betrekking op de kapitaalmarktrente. De koper van een ‘Payer Swaption’ heeft het recht om op een bepaald tijdstip een Swap aan te gaan en een vooraf bepaalde vaste rente te gaan betalen voor een bepaalde periode en een variabele rente te ontvangen. De koper zal van zijn recht gebruik maken indien de marktrente op expiratiedatum hoger is dan de overeengekomen rente in de Swaption. De koper van een ‘Receiver Swaption’ heeft het recht om op een bepaald tijdstip een Swap aan te gaan en een vooraf bepaalde vaste rente te gaan ontvangen voor een bepaalde periode en een variabele rente te betalen. De koper zal van zijn recht gebruik maken indien de marktrente op expiratiedatum lager blijkt te zijn dan de overeengekomen rente in de Swaption. Tegenpartijrisico: Dat is het risico dat een tegenpartij bij een transactie niet aan de aangegane verplichting kan voldoen, zoals bij een faillissement. Threshold: Als in een (CSA bij een) ISDA specifieke afspraken worden gemaakt over periodieke marktwaardeverrekening, wordt voor beide contractpartijen een drempel (‘Threshold’) benoemd. Pas als de negatieve marktwaarde van een groep instrumenten deze drempel (en de Minimum Transfer Amount (zie onder MTA)) overschrijdt, zal sprake zijn van daadwerkelijke afstorting van middelen door een der partijen ter dekking van een negatieve marktwaarde.

31


Treasurystatuut

december 2013

Treasury Beleid In het Treasury Jaarplan wordt de richting en de middelen aangegeven waarmee de organisatie de treasuryactiviteiten voor het komende jaar zal uitvoeren. Treasuryjaarplan In het Treasuryjaarplan (TJ) worden het voorgenomen Treasurybeleid en de operationele Treasuryactiviteiten in een bepaald jaar beschreven. Hierin staat vermeld het volume tot welk bedrag dat jaar geldleningen kunnen worden aangetrokken. Het TJ is gebaseerd op de laatste (meerjaren) begroting. Het TJ wordt middels besluit vastgesteld door de Directeur-bestuurder en goedgekeurd door de Raad van Commissarissen (RvC) Treasurystatuut Treasurystatuut geldt als een gedragscode en regeling voor het sturen en het beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden financiële en operationele risico’s. Treasurycommissie De treasurycommissie is het adviesorgaan voor de Directeur-bestuurder bestaande uit de Directeurbestuurder (voorzitter), de manager bedrijfsdiensten, de Controller en de extern treasurer. De treasurycommissie adviseert de Directeur-bestuurder over financierings- en risicobeheervoorstellen. Voorwaartse fixatie Ruim voor de contractuele conversiedatum wordt met de geldgever de rente op een lopende lening voor de opvolgende rentevastperiode overeengekomen. WSW: Waarborgfonds Sociale Woningbouw zorgt middels een zekerheidsstructuur dat woningbouwcorporaties tegen gunstige rentetarieven geld voor sociale woningbouwprojecten en de bouw van maatschappelijk vastgoed kunnen aantrekken

32


Treasurystatuut

december 2013

Bijlage 2: Treasuryprotocol verbindingen en deelnemingen van RWS (onlosmakelijk deel van Treasurystatuut RWS)

Inleiding RWS kan verbindingen of verbindingen oprichten voor risicodragend gebieds- en projectontwikkeling of andere specifieke activiteiten. Onder een verbinding en deelneming wordt verstaan een 100% dochter van RWS, dan wel een meerderheids- of minderheidsdeelneming of een andere vorm van samenwerking.

Dit protocol is van toepassing op verbindingen zonder een eigen Treasurystatuut. Voor verbindingen met een zelfstandige treasuryfunctie dient in het eigen statuut (van de verbinding) vastgelegd te worden hoe de verantwoording t.o.v. RWS en de andere participanten is geregeld. De contouren waarbinnen besluiten op het gebied van treasury, ten aanzien van de verbindingen, worden genomen zijn vastgelegd in dit Treasuryprotocol. Een goede invulling van de treasuryfunctie van verbindingen is noodzakelijk om de financiële risico’s die zij lopen te verkleinen.

Het Treasuryprotocol is een gedragscode waarin het volgende geregeld wordt:     

De wijze waarop treasurybesluiten worden genomen door de verbinding. De uitwisseling van informatie tussen de verbinding met RWS en vice versa. De wijze waarop verantwoording wordt afgelegd door RWS aan de verbinding en andersom. De taken van de verbinding en RWS ten opzichte van elkaar. De regels met betrekking tot het aangaan van financieringen, rentemanagement, het afgeven van zekerheden en liquiditeitenbeheer.

Het treasuryprotocol is een onlosmakelijk deel van het Treasurystatuut van RWS. Het treasuryprotocol wordt gelijktijdig met het treasurystatuut getoetst aan de actualiteit en, indien nodig, gewijzigd.

Organisatie en besluitvorming  

  

Indien RWS voornemens is om een verbinding op te richten, wordt het managementteam van RWS er tijdig bij betrokken. Periodiek vindt overleg plaats over treasuryaangelegenheden. Voor verbindingen waarbij de treasury integraal onderdeel is van het treasuryproces van RWS (geen eigen treasury) vindt dit impliciet plaats tijdens de bijeenkomsten van de treasurycommissie van RWS. Het is mogelijk om buiten de reguliere treasurycommissie overleg te hebben (bijvoorbeeld n.a.v. de financieringsaanvraag van een verbinding). De treasurycommissie dan wel het managementteam van RWS doet voorstellen die als advies worden voorgelegd aan de directie van de verbinding. Besluitvorming ten aanzien van treasury, met uitzondering van regulier cashmanagement activiteiten, vindt plaats op basis van schriftelijke transactievoorstellen, en besluiten worden genomen door de directie van de betreffende verbinding. De overwegingen die tot het besluit hebben geleid worden genotuleerd. Deze notulen worden ook aan het managementteam van RWS verstrekt.

Taken van de verbinding ten behoeve van RWS  

De verbinding geeft RWS inzicht in de totale financieringsbehoefte en risico’s (o.a. in een ‘bidbook’). De verbinding geeft RWS periodiek inzicht in (veranderingen in) kasstroomprognoses en het verloop van de financieringsbehoefte.

33


Treasurystatuut

december 2013

Taken RWS ten behoeve van de verbinding     

Indien de penvoerdersrol bij RWS ligt, verzorgt zij, samen met de aandeelhouders van de verbinding, de financieringsaanvraag. Ziet toe op de marktconformiteit van de bankvoorwaarden en de af te geven zekerheden. Vertaalt kasstroomprognose in een inzichtelijke rapportage van de financieringsbehoefte (lang en kort) en renterisico. Brengt adviezen uit aan de directie van de verbinding op het gebied van liquiditeitenbeheer, financiering en rentemanagement. Kan in opdracht van de directie van de verbinding zorg dragen voor de uitvoering van besluiten (indien de penvoerdersrol bij RWS ligt).

Verantwoording   

RWS geeft, aan de hand van de door de verbinding aangeleverde liquiditeitsprognoses, per verbinding inzicht in het verloop van de toekomstige financieringsbehoefte en de wijze waarop hieraan invulling is gegeven. In de rapportagemomenten vanuit verbindingen aan de Directeur-bestuurder en de RvC van RWS wordt vanuit treasury gerapporteerd over de uitgebrachte adviezen en de opvolging hiervan door de directies van de verbindingen. Zodra RWS een voorstel voor de verbinding uitvoert, informeert RWS terstond de directie van de verbinding hierover.

Financieren   

Besluiten worden genomen op basis van de meest actuele prognose van de financieringsbehoefte. De prognose kent een planningshorizon die minimaal gelijk is aan die van het langstlopende project in realisatie van de betreffende verbinding. Het verloop van de totale financieringsportefeuille wordt zoveel mogelijk afgestemd op het verloop van de totale financieringsbehoefte. Er worden geen middelen aangetrokken voor een langere periode dan op grond van de prognose noodzakelijk is. Offertes worden bij meerdere partijen gevraagd en tarieven worden getoetst op marktconformiteit.

Renterisicobeheer  



Ieder project / activiteit wordt ‘doorgerekend’ op basis van een rentescenario. Besluiten zullen zijn gericht op de realisatie van het rentescenario. Afhankelijk van de omvang en duur van het project (of activiteit) wordt een ‘rentemanagementplan’ opgesteld. Gezien de diversiteit van de activiteiten van de verbindingen worden op voorhand geen algemene randvoorwaarden gegeven. In het ‘rentemanagement-plan’ zal o.a. aandacht worden gegeven aan renterisicobeheersing en de flexibiliteit in de financiering. De rente-instrumenten die RWS mag hanteren kunnen ook door een verbinding worden aangegaan.

Zekerhedenbeleid   

Zekerheden benodigd voor de financiering van de verbinding worden door de verbinding zelf afgegeven. Aanvullende zekerheden kunnen worden gegeven door de aandeelhouders per verbinding, bij voorkeur naar rato van eigendomsverhouding. In beginsel worden de zekerheden verstrekt door de directe aandeelhouder van de verbinding op basis van de eigen vermogensstructuur. Alle zekerheden worden nauwkeurig omschreven en zijn altijd begrensd in omvang.

Liquiditeitenbeheer

34


  

Treasurystatuut

december 2013

De beschikbaarheid van middelen komt voort uit een tijdelijke en onvoorziene mismatch van geldstromen. Er worden geen externe middelen aangetrokken uitsluitend met het doel deze gelden vervolgens te beleggen en daarmee renteresultaten te realiseren. Uitzettingen mogen alleen plaatsvinden bij de bank die de financiering voor de verbinding heeft verstrekt of bij RWS. Uitzettingen mogen alleen plaatsvinden in de vorm van een termijndeposito, rekening-courant of spaarrekeningen.

35

RWS partner in wonen Treasurystatuut december Treasurystatuut

Recommend Documents