Ruimte voor ouderen Deel II: Analyse prioritaire wijken Mariakerke Opgemaakt augustus 2015 Studie in samenwerking tussen: OCMW Gent - Departement ouderenzorg Stad Gent - Dienst stedenbouw en ruimtelijke planning, Dienst wonen, Dienst sociale voorzieningen / toegankelijkheidsambtenaar
1
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
INHOUD INHOUD................................................................................................................................................... 2 1.
Inleiding ........................................................................................................................................... 4
2.
Situering .......................................................................................................................................... 5
3.
Bevolkingsanalyse Mariakerke ....................................................................................................... 6 3.1.
Hoeveel 60-plussers zijn er in Mariakerke? ......................................................................................................................................................................6
3.2.
Waar wonen de 60-plussers? ............................................................................................................................................................................................7
3.3.
Wat is het profiel van de bewoners? ...............................................................................................................................................................................13
3.3.1.
Oud Mariakerke .......................................................................................................................................................................................................13
3.3.2.
Mariakerke Kolegem ................................................................................................................................................................................................14
3.4. 4.
Ouderdom en woonplaats van sociale huurders .............................................................................................................................................................15
Levensloopbestendige wijk: 3 criteria ........................................................................................... 16 4.1.
Criterium Wonen ..............................................................................................................................................................................................................16
4.1.1.
Aanbod ....................................................................................................................................................................................................................16
4.1.2.
Tekort / Overschot ...................................................................................................................................................................................................18
4.2.
Criterium Welzijn en zorg ................................................................................................................................................................................................20
4.3.
Criterium Dienstverlening ................................................................................................................................................................................................22
4.3.1.
Openbaar vervoer ....................................................................................................................................................................................................22
4.3.2.
Huisartsen, kinesitherapeuten .................................................................................................................................................................................25
2
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
4.3.3. 5.
Handelspanden........................................................................................................................................................................................................26
Overzicht zoekzones..................................................................................................................... 28
3
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
1. INLEIDING Uit de analyse in deel IA bleek dat Mariakerke tot de prioritaire wijken behoort. Na Wondelgem en Brugse Poort / Rooigem is Mariakerke de wijk met de hoogste nood aan assistentiewoningen. Mariakerke telt heel wat 60-plussers, maar is onvoldoende uitgerust om als levensloopbestendige wijken te fungeren. Als ouderen wel nog zelfstandig kunnen wonen, maar dit moeilijker en moeilijker wordt in hun eigen woning (o.w.v. bv. trappen, onderhoud, …), worden ze door het ontbreken van gepaste woon- en zorgalternatieven in eigen wijk, vaak gedwongen om in een andere wijk op zoek te gaan naar een woning die wel aan hun noden beantwoordt. De wijk wordt volledig geanalyseerd (qua bevolkingsgroepen en bewonersprofielen) en er wordt gezocht naar zones waar woningtypes / woonvormen voor ouderen het meest geschikt zijn. Na een korte bevolkingsanalyse worden de drie criteria voor levensloopbestendige wijk onderzocht. Finaal worden de meest geschikte zones naar voor geschoven waarop woonprojecten voor ouderen kunnen ontwikkeld worden. Op die manier hopen we op termijn van Mariakerke een levensloopbestendige wijk te kunnen maken. Om in Mariakerke zelf zeer concreet te werk te gaan in functie van de noden van de 60-plussers en de mogelijkheden qua uitbouw van voorzieningen, kunnen we beroep doen op enkele sleutelfiguren uit deze wijken:
Gemeentelijk Stedenbouwkundig ambtenaar Steven Van Eeckhout Sectorverantwoordelijke Barbara Thys Ilse Van Wambeke (Gebiedsgerichte werking Mariakerke) Peter Delsupehe(dienst wonen) Véronique Carchon (maatschappelijk werker lokaal dienstencentrum De Boei) Chris Van Houtte (ergotherapeute ldc De Boei – antenne oud Mariakerke) Anuschka Philips (centrumleider ldc De Boei)
4
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
2. SITUERING
Dit onderzoek handelt over de wijk Mariakerke zoals ze werd afgebakend door Gebiedsgerichte Werking. De grenzen van deze wijken komen niet overeen met de grenzen van de deelgemeenten. Zo is de ‘wijk’ Mariakerke groter dan de ‘deelgemeente’ Mariakerke: een stuk dat juridisch gezien bij Drongen valt, is opgenomen in de wijk Mariakerke. Ook het natuurgebied de Bourgoyen zitten volledig bij de wijk ‘Mariakerke’ terwijl deze in de feiten in de deelgemeente ‘Drongen’ gesitueerd zijn. In onderstaande studie spreken we over de wijk Mariakerke, rood afgebakend op de kaart. Mariakerke wordt in het noordwesten begrensd door de Belzele en Lovendegem, in het westen door Drongen.,in het zuidoosten door Gent-centrum en in het oosten door Wondelgem. Wondelgem en Mariakerke hebben fysiek gezien geen duidelijke grens, beide vloeien in elkaar over door middel van verkavelingen uit de jaren ’60 en ’70.
5
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
3. BEVOLKINGSANALYSE MARIAKERKE 3.1. HOEVEEL 60‐PLUSSERS ZIJN ER IN MARIAKERKE? De bevolkingsanalyse in deel 1A toonde aan dat Mariakerke, na Sint-Amandsberg, Wondelgem en Drongen, het meeste 60+ huisvest. Van alle inwoners van Mariakerke is 29,9% ouder dan 60 jaar. Zonder rekening te houden met mogelijke verhuizingen van en naar deze wijken wordt de toename van het aantal 60-plussers in Mariakerke gedurende de periode 2015 – 2030 op circa 581 geschat. De tabel hieronder geeft het aantal 60-plussers, 60- tot 80-jarigen en het aantal 80-plussers weer, en toont ook de prognose tot 2030. Ook hier blijkt duidelijk – zoals voor heel Gent – dat vooral de groep 60-80-jarigen toeneemt. De 60-plussers groeien met 14,6%, de 60-80jarigen groeien met 16%, de 80-plussers met 4,2%.
Mariakerke
Prognose1
Aantal 2013
Mariakerke: aantal en prognose 60+
2015
2020
2025
2030
5000 4000
Aantal 60+
3.789
3.791
3.971
4.193
4.372
3000
Aantal 60-80-jarigen
2.907
2.908
3.008
3.265
3.375
2000
882
883
889
858
920
Aantal 80+
1000 0 1
1
3
5
7
9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 aantal 60+
aantal 60‐80
aantal 80+
prognose 60+
prognose 60‐80
prognose 80+
Prognoses o.b.v. cijfers Studiedienst Vlaamse Regering (2015), omgezet naar wijkniveau (d.i. zonder rekening te houden met verhuisbewegingen, dus een foutenmarge is reëel). De som van de 60-80-jarigen en de 80+ is niet helemaal gelijk aan de 60+, omdat het een optelsom betreft van de prognoses op statistische sectorniveau, met verdelingen op basis van verhoudingen. 6
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
3.2. WAAR WONEN DE 60‐PLUSSERS? Het grootste aantal 60-plussers woont in de statistische sector L011 (Kolegem). Daaropvolgend zijn in de sectoren L051 (Vijfhoek), L00 (Mariakerke centrum) en L02 (Kerkwijk) de 60-plussers ook goed vertegenwoordigd.
7
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
8
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
9
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
10
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
11
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
12
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
3.3. WAT IS HET PROFIEL VAN DE BEWONERS? Mariakerke situeert zich langs beide zijden van de Brugsevaart. In onderstaande omschrijving wordt het onderscheid gemaakt tussen oud Mariakekerke en Mariakerke Kolegem.
3.3.1. OUD MARIAKERKE
Oud Mariakerke is gevoelsmatig op te delen in een aantal buurten. Elk van deze buurten heeft zijn eigen karakter. Wijk voorbij Mariakerkeplein (Oranjeboomstraat en omgeving) Dit is een residentiële wijk waar de meer begoede klasse woont. De huizen grenzend aan het park zijn groot en sjiek. Er wonen veel alleenstaande senioren, overwegend eigenaar-bewoners, in niet aangepaste woningen. Er heerst, mede door de recente inbraakgolf, een groot onveiligheidsgevoel vooral bij senioren. Sommigen onder hen vragen reeds ruime tijd naar een aangepaste woning zoals een assistentiewoning en bij voorkeur in hun eigen buurt. Ze verwijzen hiervoor vaak naar het domein van het nieuw te ontwikkelen woonzorgcentrum van OCMW Gent. Wijk rond de Raymond de Hemptinnelaan en bij uitbreiding de ‘textielwijk’ (genoemd naar de straatnamen die verwijzen naar de textielindustrie) Dit is eerder een gemengde wijk waar eveneens kleinere huizen zijn. Deze wijk sluit nauw aan bij de Brugsesteenweg. Senioren wonen er graag wegens de goede bereikbaarheid van allerlei winkels en aanwezigheid van openbaar vervoer alsook dankzij de ondersteuning van jongeren aan ouderen en omgekeerd. Er is een instroom van jonge gezinnen die hun huizen renoveren. Er wonen hoofdzakelijk eigenaar bewoners. Planetenwijk Deze buurt wordt gekenmerkt door sociale huisvesting. Er is een mix van gezinnen en ouderen, alleenstaanden en koppels, huur en koop. In de appartementsblokken wonen veel senioren en er heerst een goede sociale cohesie. De mensen wonen er graag en kennen hun buren. De mensen uiten de nood aan een neutrale ontmoetingsplek. Er is beperkte en onregelmatige bediening van de Lijn door bus 9. De buurtbewoners hebben eveneens nood aan een buurtwinkel, ze zijn voor heel wat zaken aangewezen op hun auto om inkopen te doen. Opvallend veel ouderen beschikken nog over een auto. Volkshaardstraat Deze straat wordt vooral gekenmerkt door sociale huisvesting. Deze huizen zijn vaak opgedeeld in appartementen en weinig kwaliteitsvol. Er is een grote samenleefproblematiek, maar mensen blijven er vooral omwille van de goedkope woningen. In de buurt is een grote hoeveelheid groen ter beschikking.
13
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
3.3.2. MARIAKERKE KOLEGEM Algemeen kan gesteld worden dat Kolegem een residentieel karakter heeft. Er leven hoofdzakelijk eigenaar bewoners en er is een instroom van jonge gezinnen die de grote huizen in het groen aantrekkelijk vinden. Het is een typische verkaveling van de jaren ’60 met verouderde huizen. De ‘anciens’ in de buurt zijn eerder conservatief en willen bijvoorbeeld geen banken in de straat. Er zijn veel geëngageerde 50+ers, ook in het kader van burenzorg en er zijn regelmatig straatfeesten die de sociale cohesie ten goede komen. Mariakerke Kolegem is moeilijk bereikbaar met het openbaar vervoer. Er zijn bakkers en slagerijen beschikbaar en er is 1 groot warenhuis ongeveer ter hoogte van het lokaal dienstencentrum. In de Eeklostraat zijn meerdere kleine flatcomplexen, hoofdzakelijk bewoond door senioren. Het merendeel hiervan zijn senioren die reeds verhuisden van een grote woning naar een kleinere flat. Het zijn ruime flats maar onduidelijk of deze flats al dan niet aangepast zijn. De wijk rond Hogekouterhof bestaat veelal uit kleinere woningen. In het gebied tussen de grens van de wijk Mariakerke en de R40 leven veel senioren. Er is een recente sociale woonwijk: Malpertuus waarvan een deel van het patrimonium voor hen is voorbehouden.
14
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
3.4. OUDERDOM EN WOONPLAATS VAN SOCIALE HUURDERS De wijk Mariakerke telt 354 sociale woningen, daarvan staan er 36 leeg. De sociale huisvesting groepeert zich vooral aan de Planetenwijk (1), de Vaartstraat (3) en de woonwijk Zandeken (4). Er worden ook nog 20 eengezinswoningen en 18 appartementen voorzien in een nieuw project aan de Gérard Wilemotlaan (vroegere Drukkerij Van Melle) (5). Mariakerke telt op 1/01/2014 13.347 inwoners. Daarvan wonen 572 personen in een sociale woning, dit is 4.3%. In verhouding tot het aantal gezinnen, wonen 5.5% van de gezinnen in een sociale woning. Dit is iets meer dan in Wondelgem, maar ver beneden het gemiddelde in Gent (ca. 12%). In de 318 bewoonde sociale woningen, goed voor 572 personen, wonen er 260 personen die 60 jaar of ouder zijn. Bijna de helft van de bewoners van sociale huisvesting in deze wijk is 60 jaar of ouder, 13% is ouder dan 80 jaar. De meeste ouderen wonen in de Planetenwijk (Volkshaard) en in de blokken aan de Vaartstraat (Woningent).
15
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
23 1 33 18 0 75
572
% 80+
92 3 65 21 4 185
% 60‐80
115 4 98 39 4 260
% 60+
140 17 132 60 5 354
totaal aantal personen
waarvan 80+
Planetenwijk Maeswal Vaartstraat Zandeken SVK TOTAAL
waarvan aantal 60‐80
1 2 3 4
site
aantal 60+
nr
aantal woningen
Mariakerke
45,5%
32,3%
13,1%
4. LEVENSLOOPBESTENDIGE WIJK: 3 CRITERIA Voor alle hiernagenoemde criteria is ‘wandelafstand’ een belangrijk begrip. Het is een meerwaarde om op wandelafstand van deze criteria te wonen. Wandelafstand wordt in deze studie vastgelegd op 400 meter. Dit is de afstand die kan afgelegd worden op 8 à 10 minuten bij een gematigde wandelsnelheid. De kaarten geven telkens de verschillende voorzieningen aan, met 2 cirkels errond. De binnenste cirkel heeft een straal van 200m, de buitenste van 400m. Dit zijn de afstanden in vogelvlucht, wat doorgaans niet de echte wandelafstand is. Als een voorziening op 400m in vogelvlucht is gesitueerd, kan dat makkelijk anderhalf keer zo lang zijn als men deze te voet wil bereiken. Uiteraard worden ook voorzieningen over de grenzen van Mariakerke mee opgenomen. Voor de duidelijkheid worden deze op de kaarten eveneens getoond. De voorzieningen in grensgemeenten zijn niet op kaart aangeduid, maar waar gekend worden deze in de teksten vermeld.
4.1. CRITERIUM WONEN Woonalternatieven voor ouderen behelzen meer dan woonzorgcentra en assistentiewoningen (zie deel 1A: analyse). Bij gebrek aan cijfers omtrent de andere woonvormen, worden voor Mariakerke enkel de gegevens omtrent eerstgenoemden opgelijst.
4.1.1. AANBOD Woonzorgcentra: 38 bestaande kamers, 250 geplande.
Pension Zurich (Gaston Geldhoflaan 18 – VZW Vulpia Vlaanderen): 38 bestaande kamers Brugsevaart 4 (VZW Vulpia Vlaanderen): 116 geplande kamers (vergund op 4/09/2014) Zuiderlicht (OCMW): 134 geplande kamers (vergund op 09/09/2014)
Net over de wijkgrenzen is er het kleinschalige woonzorgcentrum Sweet Home (23 kamers + 11 geplande, Langebilkstraat, Wondelgem). Assistentiewoningen: 0 bestaande assistentiewoningen, 20 geplande.
Brugsevaart 4 (VZW Vulpia Vlaanderen): 20 geplande assistentiewoningen (vergund op 4/09/2014)
Net over de wijkgrenzen zijn er geen bestaande of geplande assistentiewoningen.
16
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
17
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
4.1.2. TEKORT / OVERSCHOT Het tekort / overschot werd hier enkel overgenomen uit deel IA, de analyse van Gent. Op de kaart wordt aangeduid waar in Mariakerke de grootste tekorten zich manifesteren. Woonzorgcentra:
Programmatiecijfer op Vlaams niveau bepaald, de stad Gent kan hier niet van afwijken.
Assistentiewoningen:
Tekort in 2015: 119 assistentiewoningen (o.b.v. 3 AW / 100 60-plussers) Tekort in 2025: 111 assistentiewoningen (o.b.v. 3 AW / 100 60-plussers)
18
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
19
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
4.2. CRITERIUM WELZIJN EN ZORG Voorzieningen die hieronder vallen zijn voorzieningen die hetzij zorg aanbieden, hetzij info verstrekken of hulp aanbieden bij administratieve zaken, hetzij activiteiten organiseren voor ouderen. Deze centra zijn ‘vlot bereikbaar’ als ze op wandelafstand gelegen zijn. In deze studie wordt wandelafstand vastgelegd op maximaal 400m. Mariakerke heeft naast een lokaal dienstencentrum en een open huis (zoals in Wondelgem) ook nog een antenne van een welzijnsbureau. Net over de grenzen, in de Brugse Poort en de Bloemekenswijk, zijn nog 2 welzijnsbureaus en 2 open huizen gesitueerd.
Lokaal dienstencentrum (ldc): Lokaal Dienstencentrum De Boei – Vaartstraat 2A Antenne van een lokaal dienstencentrum: Welzijnsbureau (wzb): Antennes van welzijnsbureau: Welzijnsbureau Bloemekenswijk - Antenne Mariakerke – Paul Van Tieghemlaan 2 Dagverzorgingscentrum: Open Huis: Open Huis Mariakerke - Kasteeldreef 6
Net over de wijkgrenzen zijn er nog volgende welzijn- en zorgvoorzieningen:
Lokaal dienstencentrum (ldc): Antenne van een lokaal dienstencentrum: Welzijnsbureau (wzb): o Welzijnsbureau Brugse Poort – Kempstraat 150 (Brugse Poort – Rooigem) o Welzijnsbureau Bloemekenswijk – Francisco Ferrerlaan 273A (Bloemekenswijk) Antennes van welzijnsbureau: Dagverzorgingscentrum: Open Huis: o Open Huis aan de waterkant – Staakskensstraat 1 (Bloemekenswijk) o Open Huis Blomme – Francisco Ferrerlaan 273 (Bloemekenswijk)
20
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
21
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
4.3. CRITERIUM DIENSTVERLENING Dienstverlening is ‘vlot bereikbaar’ als ze op wandelafstand gelegen is. Ook hier betekent wandelafstand maximaal 400m. Voor het criterium dienstverlening worden de haltes van openbaar vervoer (inclusief de frequentie), de dokters / apothekers edm., en de handel onderzocht.
4.3.1. OPENBAAR VERVOER Mariakerke ligt decentraal ten opzichte van Gent-centrum. De openbaarvervoersverbindingen zijn niet ideaal. Enkel Mariakerke-centrum (Post, Mariakerkebrug) wordt goed bediend met het openbaar vervoer. De omliggende verkavelingen hebben geen busverbindingen. Enkel bus 9 doet nog een deel aan van de verkaveling tussen Brugsevaart en Lusthofweg. Er is geen frequente tramverbinding. In onderstaande tabel zijn de lijnen opgenomen met de voornaamste haltes in Mariakerke en de frequentie op weekdagen, zaterdagen en zon- en feestdagen.
22
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
Lijn
Reisweg
Route door Mariakerke
Frequentie overdag in minuten
3
Mariakerke Post - Gentbrugge Braemkasteel
Post – Claeysplein – Spellewerkstraat Jutestraat
Weekdagen: 7,5’ Zaterdagen: 8,5’ à 12’ Zon-en feestdagen: 12’ à 14’
6
Gent – Watersportbaan – Mariakerke Post
Lusthoflaan – Kollekasteel – Mariakerkebrug – Post Kerk
Weekdagen: 15’ Zaterdag & zondag: 30’
9
Mariakerke Driesdreef – Gentbrugge Groeningewijk
Minoodtlaan –Driesdreef –Vliegpleinkouter – Kerk – Post – Mariakerkebrug – Dienstencentrum – Kollekasteel –– Lusthoflaan –Vaartstraat
Weekdagen: 15’ Zaterdagen: 20’ Zon-en feestdagen: 25’
65
Gent Arteveldepark – Zomergem – Ursel / Waarschoot Eeklo
Vaartstraat – Mazestraat – Groenestaakstraat – VISO - Industrieweg
Weekdagen: 30’ Zaterdagen: 1h Zon-en feestdagen: 2h
Waarschoot Gent
Uranusstraat – Trekweg – Post – Mariakerkebrug – Dienstencentrum – Kollekasteel – Losweg – Sint-Lutgardis Vaartstraat
Weekdagen: 1 ’s morgens, 1 ‘s middags, 2 ’s avonds
67
69
23
Zaterdag en zondag: geen
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
24
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
4.3.2. HUISARTSEN, KINESITHERAPEUTEN Het aanbod aan directe hulpverlening is gespreid aanwezig in Mariakerke. Zowel dokters als kinesisten vind je terug in de wijk. De sociale woonwijk Platenwijk heeft geen huisarts of kinesist in de buurt.
25
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
4.3.3. HANDELSPANDEN In deze studie ligt de focus op levensmiddelen, warenhuis, horeca, persoonlijke verzorging en cultuur. Dit zijn de handelszaken die ouderen frequent nodig hebben en mogen dus niet te ver van de woning gesitueerd zijn, liefst op wandelafstand (= 400m). Onderstaande kaart toont de verschillende handelspanden, waarbij de focus vooral wordt gelegd op primaire handel (handel die men dagelijks nodig heeft, zoals bakker, supermarkt, apotheek, …) en op de horeca. Deze werden met gekleurde bollen op de kaart aangeduid. De witte kleinere bolletjes zijn de overige handelspanden, het kan daarbij gaan om bijvoorbeeld een kledingzaak, een sleutelmaker, een bandencentrale, … De primaire handel concentreert zich bijna uitsluitend langsheen de Brugsesteenweg: daar bevinden zich een vijftal supermarkten, maar ook bakkers, slagers, restaurants, cafés, apothekers, … Ook langs de Brugsevaart situeert zich handel, maar dit zijn geen primaire handelszaken. Helemaal ten westen van de wijk, op de grens met Wondelgem en de Bloemekenswijk zijn nog enkele handelspanden (bakker, slager, apotheek) in de buurt van de Lusthoflaan. De verkavelingen errond (ten oosten richting Wondelgem, ten noorden richting Lovendegem en ten westen richting Drongen) zijn monofunctionele verkavelingen. Handel is er nagenoeg niet aanwezig. Deze wijken zijn zeer autogericht, want op wandel- en fietsafstand zijn er geen voorzieningen. Een diepte-interview met dienst Economie kan bijkomende informatie opleveren per wijk over het toekomstbeeld van de handel: sommige handelspanden kunnen immers uitdovend zijn (bv. o.w.v. de leeftijd uitbater of (online-)concurrentie).
26
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
27
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken – Mariakerke
5. OVERZICHT ZOEKZONES Door het op elkaar leggen van alle bovenstaande kaarten, kunnen we inschatten welke plekken in Mariakerke het meest geschikt zijn om assistentiewoningen of andere woonvormen voor ouderen te voorzien. Onderstaande kaart geeft dit beeld. Daaruit kunnen we afleiden dat assistentiewoningen of andere woonvormen voor ouderen het best worden voorzien op die plekken die goed uitgebouwd zijn met openbaar-vervoerhaltes en primaire handel. Zones zijn zeer geschikt als zowel frequent openbaar vervoer als een cluster van primaire handel binnen een straal van 400m aanwezig zijn. Zones zijn niet geschikt als er noch openbaar vervoer (of zeer sporadisch) noch een cluster van primaire handel is op wandelafstand. Op onderstaande kaart zijn zones afgebakend van 200 en 400m vogelvlucht ten opzichte van haltes van openbaar vervoer, (primaire) handelspanden en de bestaande zorgvoorzieningen. Geschikte zones zijn vooral: -
De directe omgeving rond de bestaande / geplande woonzorgcentra De zone langs de Brugsesteenweg De zone rond het Mariakerkeplein De zone tussen de Brugsesteenweg en de Brugsevaart De Groenestaakstraat
In deze zones worden beter geen assistentiewoningen voorzien (gelet op het feit dat er onvoldoende voorzieningen zijn voor ouderen): -
De statistische sectoren L30, L02 (westzijde), L051, L09 (westzijde), L04 en L072 (industriezone), L391 (Bourgoyen).
28
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken - Mariakerke
29
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken - Mariakerke
Binnen deze zones kan verder onderzocht worden welke terreinen in aanmerking komen voor de bouw van assistentiewoningen. In eerste instantie moeten de terreinen qua bestemming hetzij in woongebied, hetzij in zone voor gemeenschapsvoorzieningen of openbaar nut liggen. Deze zijn op onderstaande kaart aangeduid. In Mariakerke zijn echter heel veel verkavelingen, bestemd voor eengezinswoningen. Deze kunnen niet bebouwd worden met assistentiewoningen.
30
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken - Mariakerke
Daarnaast kunnen de onbebouwde percelen in kaart gebracht worden. Het wil echter niet zeggen dat elk onbebouwd perceel kan bebouwd worden met assistentiewoningen: zowel bestemmingsplannen als stedenbouwkundige voorschriften kunnen beperkingen opleggen aan deze onbebouwde percelen. Onbebouwde percelen zijn bovendien niet de enige gronden die kunnen ingezet worden, ook op bebouwde percelen kunnen, mits afbraak / nieuwbouw of renovatie, assistentiewoningen gebouwd worden. De in groen aangeduide percelen op onderstaande kaart zijn percelen waar reeds projecten op gepland zijn. Sommige projecten zijn al zo ver gevorderd dat een deel assistentiewoningen binnen het project niet meer mogelijk is. Op de kaart wordt duidelijk dat de overblijvende gronden vooral de kleinere loten zijn in verkavelingen. Zoals eerder vermeld kunnen deze niet bebouwd worden met assistentiewoningen.
31
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken - Mariakerke
De eigendomsstructuur kan van belang zijn. Gronden die de stad of het OCMW zelf in eigendom hebben, kunnen misschien vlugger ingezet worden. De percelen in rode kleur zijn eigendom van de stad Gent. Deze liggen grotendeels allemaal buiten de woonzones of de zones voor openbaar nut en gemeenschapsvoorziening.
32
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken - Mariakerke
Op deze manier kan actief gezocht worden naar terreinen die geschikt kunnen zijn voor de bouw van assistentiewoningen. Naast het beschikbaar stellen en actief ontwikkelen van terreinen is de uitbouw van welzijn en zorg Mariakerke ook belangrijk. Voorts wonen momenteel veel 60-plussers in de verkavelingen van de jaren ’60 en ’70. Deze verkavelingen zijn niet uitgerust met handelszaken op wandelafstand en ook het openbaar vervoer is niet zo frequent aanwezig. Deze buurten seniorproof maken is geen evidentie en enige creativiteit zal aan de orde zijn (bvb thuislevering, kleinschalige buurtprojecten,…). Anderzijds kan het verhuizen naar een aangepaste woning buiten hun vertrouwde buurt met de nodige administratieve en praktische begeleiding gestimuleerd worden.
33
Ruimte voor Ouderen, deel II. Prioritaire wijken - Mariakerke