Rood & Groen. Verhuizing Landelijk Bureau Nivon EERLIJK EN GROEN

Rood & Groen Verhuizing Landelijk Bureau Nivon

EERLIJK EN GROEN

Het Landelijk Bureau van Nivon Natuurvrienden Nederland verhuist per 18 juni naar de Plantage Middenlaan 2F, 1018 DD Amsterdam en gaat daarmee terug naar de binnenstad.   

Het rode en groene karakter binnen het Nivon betekent dat we aan­ dacht hebben voor cultuur, de maatschappij en elkaar, en voor natuur en milieu. Het Nivon onderschrijft samen met tientallen an­ dere organisaties het streven naar een duurza­ mere en eerlijkere samenleving onder de noe­ mer Fair & Green Deal. Binnen het Nivon vertalen we dat als Eerlijk & Groen. Hoe ziet dat er concreet uit?   • onze reizen en activiteiten hebben een over­ wegend duurzaam karakter met respect voor de natuur en lokale bewoners. • alle Nivon-natuurvriendenhuizen en kampeerterreinen nemen groene stroom af. • veel accommodaties doen aan afvalscheiding en maken gebruik van zonne-energie. • het Nivon heeft haar huisrekening bij een ‘eerlijke bank’. • afdelingen op verschillende plekken in het land zijn (mede)organisator van Repaircafés;  • Nivon-leden inspireren elkaar om hun leven eerlijker en groener vorm te geven. • lezingen, cursussen, excursies en debatten binnen de vereniging helpen mensen bewust te maken en te inspireren.  

Duurzame energie

  Vanwege de verhuizing is het Landelijk Bureau tussen 17 en 23 juni niet bereikbaar voor algemene zaken. Het bureau krijgt een ruimte in het Hugo de Vriesgebouw in de Amsterdamse Plantagebuurt. Naast een kostenbesparing is de aanwezigheid van verwante groene organisaties in hetzelfde ge­ bouw een pluspunt. Zo huizen ook het IVN (Instituut voor Natuureducatie en duurzaamheid) en de IUCN NL (International Union for the Conservation of Nature, een internationaal instituut voor na­ tuur en natuurlijke hulpbronnen) in het pand en aan de achterkant ligt de Hortus Botanicus. Het ge­ heel staat bekend als De Groene Plantage.  Zie ook: www.degroeneplantage.nl. Daarnaast wordt het televisieprogramma Buitenhof uitgezonden vanuit dit pand.     Nivon-leden zijn van harte welkom om eenmalig een kijkje te nemen op de nieuwe locatie van het Landelijk Bureau op 19 september.

OPEN HUIS NIVON-LANDELIJK BUREAU OP 19 SEPTEMBER Kom op 19 september een kijkje nemen op het nieuwe onderkomen van het Nivon-Landelijk Bureau op de Plantage Middenlaan 2f, in Amsterdam tussen 11.00-16.00 uur. • Maak kennis met de Groene Plantage, een bedrijfsverzamelgebouw met groene bedrijven in de groene Plantagebuurt. • Ga met Nivon-ledenkorting naar de Hortus Botanicus aan de achterzijde van het gebouw. • Ga goedkoper naar dierentuin Artis. • Combineer dit met een museumbezoek (Joods Historisch Museum & de Portugese synagoge, Scheepvaartmuseum, Tropenmuseum), een kijkje op de naastgelegen Waterlooplein-markt of een rondwandeling door de binnenstad van Amsterdam. • Laat je informeren over de mogelijkheden binnen onze vereniging.   Alle Nivon-leden zijn van harte welkom op 19 september, mensen die ter plekke lid willen worden uiteraard ook. Meer informatie in de Toorts van september en op www.nivon.nl

2

TOORTS • nummer 3 juni 2015

Met hulp van geld dat door betrokken via de Nivon-Vriendenlening beschikbaar is gesteld zullen drie natuurvriendenhuizen 70.000 euro investeren in duurzaamheid. Daarbij gaat het met name om inzet op duurzame energie. Lees daarover meer op pagina 29.   

Sociaal hart Samen actief zijn is de basis van de meeste activiteiten binnen het Nivon, of het nu gaat om een reis, activiteit, het runnen van een na­ tuurvriendenhuis of samen genieten van wat anderen hebben georganiseerd. Daarnaast klopt er een warm hart voor mensen met min­ der mogelijkheden. Deze zomer organiseren en begeleiden vele tientallen actieve Nivon­ ners weer sociale groepsvakanties in acht na­ tuurvriendenhuizen. Daardoor kunnen 300 ou­ ders met hun kinderen op vakantiedie daar an­ ders geen mogelijkheid voor zouden hebben.  Er kloppen weer een heleboel sociale harten binnen het Nivon.  

Inhoud FILM Natuurvriendenhuis Eikhold is het decor in een nieuwe jongerenfilm. Camera's, acteurs en actrices namen een aantal dagen bezit van het huis in Heerlen.

NIVON-PINKSTERKAMP Dit jaar is het woord ‘ontwikkeling’ uitgediept op het Nivon-Pinksterkamp. 'Pika' is in mei ge­ houden op kampeerterrein Het Hallse Hull/ ABK-huis bij Eerbeek. 

BOER LEBBINK Met het overlijden van pachtboer Lebbink (95) begin dit jaar kwam er een eind aan een unieke periode in de geschiedenis van het ABK-huis en kampeerterrein Het Hallse Hull in Hall bij Eerbeek.

15

5

20

OUDSTE NIVON-LID Tine van Beijeren-Engelsman uit Zaandam (101) is al 80 jaar lid van onze vereniging.

In dit nummer Wandelnieuws Kort nieuws Natuurvriendenhuizen internationaal Zomerreizen Vrouwencursusweken Accommodaties Internationaal Bestuur

7 9 13 16 23 26 27 28

Activiteiten Buiten Bewegen Cultuur & Creatie Treffen & Trips Vorming & Ontwikkeling Wandelen Leg een link

  4 4 6 10 10 18

25

DUURZAME INVESTERINGEN Het Centraal Bestuur heeft besloten te investeren in duurzaamheid, dat is mogelijk dankzij de Vriendenleningen.    

MEESLAPERS GEZOCHT Neem een niet-Nivonlid mee naar een Nivon-natuurvriendenhuis of -kampeer­ terrein en overnacht voor de prijs van '90 jaar' geleden.

28 32 nummer 3 juni 2015

• TOORTS

3

www.nivon.nl/activiteiten BUITEN BEWEGEN Voor de adressen van de natuurvriendenhuizen, zie pagina 26.   KABOUTERPAD WANDELEN 1 april-1 okt, Banjaert Info [email protected] Opgave receptie kampeerterrein  Prijs € 3,50 per kind Op het kampeerterrein van Banjaert loop je samen met je kinderen/kleinkinderen het kabou­ terpad. Puntmuts, knapzak, opdrachtenformulier en na afloop een glaasje kabouterdrank en een echt kabouterdiploma.   FIETSTOCHTEN DOOR NATIONALE PARK DRENTHE 8-13 juni, Het Hunehuis  Info 0575-546693.  Opgave 06-25393116 / www.hunehuis.nl Prijs € 245 (lid), € 277 (niet-lid) extra volledig ver­ zorgd + lakenset Gezellige en interessante nieuwe fietstochten maken. Onderweg leuke dingen bekijken. We fiet­ sen gemoedelijk zo'n 40 km per dag. Fietsen op het huis te huur. E-bikes in het dorp.   VIERDAAGSE ONTDEKKINGSTOCHT DOOR DE DUINEN 22-25 juni, Banjaert  Info www.banjaert.eu / [email protected] Opgave Erica Witte, 06-57846034; vermeld bij aanmelding of u kunt rijden en andere deelne­ mers kunt meenemen; vermeld ook of u gebruik wilt maken van een fiets van Banjaert.  Prijs € 150 (lid), € 175 (niet-lid) op basis van half­ pension, incl. excursies, toegang duinreservaat en museum Huis van Hilde. Meenemen: eigen bed­ dengoed, evt. huren in het huis. Een vierdaagse ontdekkingstocht met als elemen­ ten: zand en water, flora en fauna, verleden en heden, cultuur en natuur, duinontwikkeling en -­ beheer. We wandelen, ong. vijf km per keer; dag­ veldtochtop de fiets (te huur); dagveldtocht met de auto (gebruik deelnemersauto´s, benzinekos­ ten delen.    3 PROVINCIËN FIETS3DAAGSE 30 juni-4 juli, Allardsoog Opgave 06-51549222 Prijs € 198 voor 2 personen, 1 persoon € 120, incl. ontbijt en lunchpakket, fietsroute en vier overnachtingen. Fiets3daagse start bij camping de Waldsang in Bakkeveen. Kijk ook op 3beleef.nl. Fietsen te huur.  

JUBILEUM-FIETSTOCHT 12 juli, fietstocht t.g.v. 90-jarig bestaan Nivon Rot­ terdam. Info www.nivonrotterdam.nl; klik op Rotterdamse Toorts. 30 km, langs de Nieuwe Maas, over de Van Brienenoord- en Erasmusbrug. Gratis consumptie.   FIETS4DAAGSE VELUWE-VALLEI 12-18 juli, De Bosbeek                                                Info 06-531155501 / [email protected] Prijs € 130 (lid), € 160 (niet lid) en kinderen € 100 individueel zelfverzorging, incl fietskaart. Individueel meetrappen tijdens de Edese fiets4­ daagse die door VVV Ede rondom natuurvrien­ denhuis De Bosbeek wordt georganiseerd, de af­ standen zijn 25, 40 of 60 km.   FIETSEN MET JAN EN TEUNIE 10-14 aug., ABK-Huis Info en opgave 06-41438687 / [email protected] kijk op facebook.com/nivonhall of op nivon.nl   RONDJE NOORD 23-29 aug., Allardsoog Info [email protected].  Opgave [email protected] Prijs € 299 (lid), € 347 (niet lid) geheel verzorgd, 6 overnachtingen Fietsen met Bert Rosien langs de drie Noordelijke Huizen. Mooie routes, net weer even anders dan vorig jaar! Bagagevervoer wordt geregeld.    RONDJE NOORD 2015 30 aug.-5 sept. (6 nachten!), De Hondsrug Info [email protected].  Opgave 06-25393116 / www.hunehuis.nl Prijs € 299 (lid), € 347 (niet-lid) volledig verzorgd met lakenset en bagagevervoer Wegens succes geprolongeerd! Nu met start en fi­ nish in de Hondsrug! Tochten van 50-60 km per dag met veel leuke en gevarieerde stops. Zie het verslag 2014 in de december-Toorts.   HONDSRUN                27 sept., De Hondsrug Info [email protected], 06-27432803 Prijs divers  Voor het eerst wordt er vanuit De Hondsrug een loopevenement georganiseerd. Er wordt een mooi parcours uitgezet vanuit het natuurvrien­ denhuis. Verschillende afstanden. Geschikt voor jong en oud.   TRAILRUNTWEEDAAGSE 24-25 okt, 20-21 nov., De Bosbeek Info en opgave [email protected] / [email protected] Prijs € 50,- (lid), € 60 (niet-lid), volledig verzorgd inclusief lakenset en handdoek. In twee dagen een marathon rennen door het bos, over de hei. Dag 1 rennen we o.l.v. een na­ tuurgids 21 km naar De Bosbeek. Dag 2 terug naar het station via een andere route.  Ong. 21 km per dag. Uitleg over hardlopen door het bos. Geen wedstrijd.

> lees verder op pagina 6 4

TOORTS • nummer 3 juni 2015

CULTUUR & CREATIE FOTO-EXPOSITIE Juni-12 juli, Nivon Rotterdam, Dirk Smitsstraat 76.  Info www.nivonrotterdam.nl Fotograaf Eric Leeuwenberg toont ‘stereoscopi­ sche illusies’: foto’s die pas goed tot hun recht komen als je ze bekijkt met een brilletje met een rood en blauw glas.   FILMAVOND 20 juni, Nivon Rotterdam, Dirk Smitsstraat 76.  Info www.nivonrotterdam.nl Prijs € 2 (lid), € 3 (niet-lid) Het Nivon Filmhuis vertoont ’12 Years a Slave’. Aanvang 19.30 uur.   BETONRELIEF MAKEN 21-26 juni, Banjaert Info en opgave: [email protected] Diverse prijzen: kamer in huis, cursus en materiaal, koffie/thee, avondmaaltijden € 275 (lid)/€ 310 (niet-lid); idem zonder avondmaaltijden € 200 (lid), € 235 (niet-lid). Kamperen, cursus en materi­ aal, koffie/thee, avondmaaltijden € 215 (lid), € 235 (niet-lid); idem zonder avondmaaltijden € 145 (lid), € 165 (niet-lid) Onder leiding van beeldhouwster Renée de Clou start je zondagmiddag na uitleg over het beton reliëf, met het maken van een ontwerp en ga je beginnen met boetseren. De dagen daarna ga je verder met boetseren en maak je een gipsmal die je uiteindelijk vult met beton. Op donderdag een excursie, wandeling langs het strand of door de duinen omdat het beton moet harden en op vrijdag werk je alles af. Buiten wer­ ken of in een grote tent.   RONDLEIDING SINGERMUSEUM 25 juni, Singermuseum.  Opgave 035-624 58 01.  Prijs € 6 (lid Nivon of Humanistisch Verbond); met museum jaarkaart € 3. Rondleiding georganiseerd door Humanistisch Verbond over tentoonstelling „Belgische schone. Van Ensor tot Magritte”.   WANDELING LANDGOED BERG EN VAART 4 juli, landgoed Berg en Vaart, Ankeveen.  Opgave 035-624 58 01 / [email protected]  Prijs € 5 (lid Nivon of Humanistisch Verbond). We krijgen een rondleiding door de tuin, die is in­ gericht door Mien Ruys, en de historische buiten­ plaats.    CHINESE SCHILDERKUNST ‘OP ZIJN HOLLANDS’ 27-29 juli, ABK-huis Info en opgave 06-41438687 / [email protected] of kijk op facebook.com/nivonhall of op nivon.nl   SHAKESPEARE IN DIEVER 25-27 aug., Het Hunehuis Info 0592-353518.  Opgave 06-25393116 / www.hunehuis.nl Prijs € 148 (lid), € 164 (niet-lid) volledig verzorgd, incl. lakenset, theaterbezoek. Hoera! De klassieker Romeo en Julia wordt in 2015 opgevoerd. Wij komen helemaal in die sfeer door de voorbereiding en de hele 'Shakespeare-ambiance' in het huis. 

Over de drempel van...

Eikhold decor film Arjuna De film Arjuna van regisseur Hugo Metsers is opgenomen in natuurvriendenhuis Eikhold. 

De villa in Zuid-Limburg had dit voorjaar een week lang een crew van 30 à 35 mensen over de vloer. Al deze mensen werkten belangeloos mee aan deze low-budget afstudeerfilm van het Mediacollege in Amsterdam, óók meer bekende acteurs en ervaren filmmakers. Het verhaal gaat over jongeren die wonen in een gezinsvervan­ gend huis, onder leiding van een groepsleider. Er gebeurt van alles met de karakters, komische en dramatische taferelen, met een positief begin en eind.  

Onderlinge band Producent Herman Slagter was eerder in Heerlen voor een filmfestival. Nadien kreeg hij een over­ nachting aangeboden in villa Eikhold. Zo kwam deze locatie in beeld. “Ik zocht een betaalbare plek waar we de film konden draaien, maar ook met de crew en acteurs een week konden blijven. Want een gezamenlijk verblijf geeft sfeer en een onderlinge band. En de mensen die meewerken raken daardoor op een andere manier gemoti­ veerd.”  Volgens de producent heeft Eikhold de grandeur uit de tijd dat de villa gebouwd werd als woning voor een directeur in de mijnen: de trap, de hal, de grote ruimte beneden en de kamers boven. „En als er ergens een linoleumvloer lag die we niet in beeld wilden dan gooiden we er een tapijt­

Een shot voor de deur van Nivon-natuurvriendenhuis Eikhold (foto: Riverparkfilms). je overheen of schoten we het niet aan.”  

Eigen identiteit De kamers boven werden omgetoverd in jonge­ renkamers. De artdirector had daarvoor eerst rommelmarkten afgestruind om posters, bureaus, lampen en prullaria te vinden. Elke kamer kreeg

net als ieder personage een eigen identiteit. De ene kamer kreeg een sfeer van rock & roll, de an­ dere kamer was duidelijk van een anarchistisch type. En weer een andere werd bewoond door een fanatieke sporter. Overdag waren die kamers deel van de filmset en ’s avonds waren dat de slaapkamers voor de hele crew. Tijdens het draaien verbleven er in het achterhuis nog gasten. Herman Slagter: „Dat ging prima samen. Ook Frans, Diana en de andere vrijwilligers van het huis waren ontzettend aardig. Er was een fijne sfeer en ze hebben ons erg geholpen. Soms is het in de filmwereld best moeilijk om mensen zover te krijgen om mee te werken of een locatie beschikbaar te stellen. Maar zonder dit soort mo­ gelijkheden lukt het niet om een lowbudget af­ studeerfilm te maken. Nivon en Eikhold bedankt!”    Arjuna gaat naar verwachting eind van dit jaar in première.  

'Tragikomedie voor tieners’

Beeld: Riverparkfilms

Regisseur Hugo Metsers: “Arjuna is een tragikomedie over jongeren die in een op­ vang samenwonen.    Het is een coming of age-verhaal over tieners die lief en leed met elkaar delen, een tijd waar­ in je snel volwassen leert worden. Met Arjuna willen we een gat vullen voor een doelgroep waarvoor in Nederland nauwelijks films gemaakt worden, net zoals John Hughes dat deed in 1985 met The Breakfast Club." De hoofdrol wordt gespeeld door Tom van Kessel, die eerder te zien was in Dorsvloer vol Confetti. Ook zijn er rollen weggelegd voor Yldau de Boer en Ilyas Incesulu, die in het jeugddrama Stuk van Steven de Jong speelden.

nummer 3 juni 2015

• TOORTS

5

www.nivon.nl/activiteiten SPEKSTEEN AAN DE KUST 6-11 sept., Banjaert  Opgave [email protected] of 06-578 460 34 na 19.00 uur.  Prijs € 270 (lid), € 305 (niet-lid) Een week lang speksteen bewerken onder leiding van beroepsbeeldhouwster Hanneke Zwart. Op zondagavond zoek je een steen uit en op vrij­ dag eindigt het met een expositie van het ge­ maakte werk. Geheel verzorgde week.   HOE KOM JIJ TOCH AAN APARTE SIERADEN? 8-11 sept., Banjaert.  Opgave [email protected] of 06-578 460 34 na 19.00 uur.  Prijs € 160 (lid), € 185 (niet-lid) Met beeldend vormgeefster Manja Markies heer­ lijk aan het werk met o.a. vilt, rubber, organza, pa­ pier om de mooiste sieraden te maken. Vrijwilli­ gers van Banjaert zorgen voor het eten en de kof­ fie/thee.   KUNST IN AMSTERDAM: RIJKS, STEDELIJK EN VAN GOGH 21-24 sept., Banjaert  Info Carla de Bakker, 020-6672645.  Opgave [email protected] / 06-578 460 34 na 19.00 uur.  Prijs € 150 (lid), € 180 (niet-lid) Vanuit Banjaert gaan we carpoolen of met het openbaar vervoer naar Amsterdam. Ene dag Het Rijksmuseum, de andere dag Het Stedelijk Muse­ um en de derde dag het Van Goghmuseum, alle drie met rondleiding door een kunsthistorica. Bij terugkomst in Banjaert staat het eten voor je klaar.   FLUITENZATERDAGEN 26 sept., 31 okt., 28 nov. en 19 dec., Nivoncentrum Utrecht Info en opgave 040-2413907 / [email protected] Prijs € 6 (lid), € 12 (niet-lid) Kom op zaterdag lekker meespelen in een gezelli­ ge fluitengroep onder leiding van een enthousias­ te dirigente. Fluiten, blokfluiten en houtblazers zijn welkom van 10.30 tot 14.30 uur.   QUILTWEEK 4-9 okt., Morgenrood.  Info [email protected] / 06-48040218 Prijs € 150 (lid), € 180 (niet-lid) zelfverzorging, ex­ clusief materialen Onder de vakkundige leiding van Annie Cornelis­ sen maak je de mooiste arrangementen met wat we een beetje oneerbiedig “lapjes” noemen. Zowel voor beginners als gevorderden een heer­ lijke ontspannen week.   SCHILDERCURSUS ‘ZIEN, HOREN, DOEN’  DOOR NELLIE REJEN 5-7 okt., De Kleine Rug.  Info en opgave [email protected] of 078-6213400 Prijs € 85 (lid), € 100 (niet-lid) inclusief 2 overnach­ tingen, maaltijden/koffie/thee en materiaalkos­ ten. (Prijs verhoogd tov vorig jaar, gebaseerd op 8 deelnemers) Geschikt voor iedereen die van schilderen houdt, ervaring niet noodzakelijk.   > lees verder op pagina 8 6

TOORTS • nummer 3 juni 2015

OLIEVERF MET WATER 5-9 okt., Het Hunehuis  Info Lammert Kootstra, 0591-361867 Opgave 088-0990981 normaal tarief / www.hunehuis.nl Prijs € 235 (lid), € 267 (niet-lid) incl. alle materia­ len, volledig verzorgd en lakenset. Met de deskundige adviezen van Lammert lukt het zeker om met deze (overschilderbare) olieverf op waterbasis de mooiste schilderijen te maken. Het huis, de omgeving, je inspanningen  maken de midweek tot een feest. Ook voor beginners.   SPEKSTEEN BEWERKEN 5–9 okt., Het Hunehuis   Info Geesje van der Korf, 06-38138984  Opgave 088-0990981 normaal tarief / www.hunehuis.nl Prijs: € 268 (lid), € 299 (niet-lid) incl. volledige ver­ zorging en lakenset. Hoe komt zo'n onooglijk brok steen tot iets prach­ tigs? Ontdek speksteen gemakkelijk te bewerken is en wat het in je los maakt, zeker dankzij de des­ kundige begeleiding van Geesje. Stenen ter plek­ ke te koop.   BEELDHOUWEN IN SPEKSTEEN  25-30 okt.,  De Bosbeek Info 06-53155501 / [email protected] Prijs € 175 (lid), € 200 (niet-lid) zelfverzorging Beeldhouwen met speksteen. Een zachte steen die geen “harde arbeid” nodig heeft en bewerkt kan worden met bijvoorbeeld een houtrasp, mesje e.d.   WOLVILTEN 26-30 okt., De Bosbeek Info 06-53155501 / [email protected] Prijs € 145 (lid), €170 (niet-lid) zelfverzorging Wolvilten, samen voor de mooiste resultaten, onder begeleiding met ervaren wolvilters en be­ ginners.       WERELD VAN WOORDEN 30 okt.-2 nov., De Bosbeek Info 06-53155501 / [email protected] Prijs € 70,-  (lid), € 85,- (niet lid) zelfverzorging. In dit schrijfweekend worden leuke oefeningen, korte gedichtjes en kleine schrijfsels gemaakt. Al­ lerlei bronnen worden gebruikt voor de inspiratie: krantenknipsels, foto's, soms de eigen verhalen en natuurlijk de natuur.     SPEKSTEEN BEWERKEN 1-6 nov., Morgenrood Info [email protected] / 06-48040218 Prijs € 270 (lid), € 300 (niet-lid) volledig verzorgd, exclusief materiaal Hanneke Zwart begeleidt, adviseert en onder­ steunt u vanaf de ruwe steen tot en met de afwer­ king van het werkstuk. Beginners en gevorderden gaan naar huis met een fantastische sculptuur.   CREATIEF KRIKKENHAAR   8-13 nov., Krikkenhaar Info en opgave 06-81212298 / [email protected] Prijs € 225 (lid), € 250 (niet-lid) volledig verzorgd. Onder leiding van examenkandidaten van het ROC gaan we leuke werkstukken maken. We leren vilten en maken bijvoorbeeld windlichten of een etagere.    

 MAAK JE EIGEN LEVENSBOEK 16-20 nov., Het Hunehuis   Info Sjoerd Litjens 06-14982699 / [email protected] Opgave 088-0990981 normaal tarief / www.hunehuis.nl Prijs € 270 (lid), € 302 (niet-lid) volledig verzorgd en lakenset. Wegens succes in maart een extra cursus. Jouw leven is een boek waard! In alle rust, onder profes­ sionele begeleiding aan de bosrand je eigen Le­ vensboek schrijven. Schrijver/journalist Sjoerd Lit­ jens helpt je daarbij.    MUZIEK- EN ZANGWEEKEND 20-22 nov., ABK-huis, Zang- & Muziekgilde Info en opgave van zangstem of muziekinstru­ ment, vegetariër (evt.) van 19 okt. t/m 8 nov. 0522-261880 / 06-28195354 / [email protected] Prijs € 85 (lid), € 95 (niet-lid), geheel verzorgd. Samen muziek maken o.l.v. ervaren dirigenten.  Betalen: NL29TRIO0198564627 t.n.v. Nivon Zangen Muziekgilde te Amsterdam. o.v.v. 2015-III.    GLAS IN LOODWEEK 23-27 nov., Het Hunehuis  Info Anita de Vries, 06-36308387 / www.clarafenestra.nl  Opgave 088-0990981 normaal tarief / www.hunehuis.nl Prijs € 299 (lid),  € 329 (niet-lid) incl. volledige ver­ zorging, lakenset en materialen. Maak een eigen creatie van gekleurd glas. Leer glas snijden, slijpen, solderen, zetten in lood, een tekening maken en koperfolietechniek. Inspire­ rende begeleiding door Anita met ruim 12 jaar er­ varing.

TREFFEN & TRIPS AMSTERDAM GEUZENVELD-SLOTERMEER KLAVERJASSEN (COMPETITIE) Vrijdag, om de veertien dagen, 12.30 uur Info Wim van der Velde, 020-6939039 Prijs € 1 per keer (lid),  € 1,50 (niet-lid) incl. koffie/ thee FILM Elke eerste zondag van de maand, 10.30 uur Info Henny de Kat, 020-6140353 Prijs € 1 per keer (lid),  € 1,50 (niet-lid) incl. koffie/ thee Op een groot scherm natuur- en stedenfilms.  YOGA (MAANDAGMORGEN) Tot 29 juni, 10.00 uur elke week Info Annemeta Brouwer-IJzerman, 020-7372795 / 06-15244875 Prijs € 11,50 (lid), € 15 (niet-lid) per maand incl. koffie/thee.

Wandelnieuws WANDELTWEEDAAGSEN NIVON Zin om twee dagen te wandelen met een overnachting? Ontdek Nederland en Nivon Natuurvrien­ den Nederland via de tweedaagsen. Loop van ov-punt naar ov-punt via de Nivon-wandelroutes, zoals het Veluwe Zwerfpad en het Maarten van Rossumpad die beide over de Veluwe lopen. Kijk voor alle mogelijkheden, de routebeschrijving en boeking voor de overnachting op www.nivon.nl/wandeltweedaagse.    Koninklijke route Start op NS-station Baarn en loop over het Nivon-Utrechtpad door bossen en parken langs paleis Soestdijk naar het Nivon-Koos Vorrinkhuis in Lage Vuursche. Op steenworp afstand ligt kasteel Dra­ kensteyn, de huidige woning van prinses Beatrix. Op de tweede dag wandel je over het Trekvogel­ pad naar NS-station Hilversum-Noord.    Hoogveen en smokkelpaden Vanaf Haaksbergen voert de tocht door de ruigte die de grens hier eeuwenlang heeft gevormd. Zompig hoogveen en oude bossen worden afgewisseld met al even oude boerderijen die over het landschap uitgestrooid lijken te zijn. Aan de Buurserbeek overnacht je in Nivon-natuurvriendenhuis Den Broam. De tweede dag gaat deels door Duits grensgebied.    Zilte zeelucht Zin in een wandeling langs de zee? Vanuit Alkmaar over dijken, langs vaarten en gemalen, door de duinen gaat de tocht naar Bergen aan Zee waar het natuurvriendenhuis Het Zeehuis staat. Verras­ sende architectuur van de Amsterdamse School. De terugtocht brengt je via een andere route weer terug in Alkmaar.    Zuidelijk heuvelland Waan je in het buitenland in onze eigen Limburgse heuvels, over holle wegen en geniet van mooie vergezichten. Van Spaubeek via kastelen en mergelgroeves naar natuurvriendenhuis Eikhold in Heerlen. Op de tweede dag door stegelkes en langs doornheggen naar NS-station Schin op Geul. Deze routes en andere wandeltochten worden regelmatig ook aangeboden met verzorging. Kijk voor routekaartjes, routebeschrijvingen en aanbiedingen op www.nivon.nl/wandeltweedaagse. Foto: Chaja Zeegers.

GROOT-FRIESLANDPAD NIEUWE WANDELROUTE Nederland heeft er weer een nieuw Lange-Afstand-Wandelpad bij: het Groot-Frieslandpad (LAW14).  Het doorkruist Noord-Holland en Friesland van west naar oost. De 129 km lange route loopt van  Bergen aan Zee naar Sneek door een weids landschap met statige boerderijen, langgerekte dorpen en slingerende dijken. Bij Enkhuizen steekt de wandelaar het IJsselmeer over en struint verder, van Stavoren via Hindeloopen, Workum en IJlst naar Sneek. Het traject Bergen aan Zee – Sneek is het eerste deel van het Groot-Frieslandpad. De route wordt verlengd via de plaatsen Beetsterzwaag, het Drentse Norg, Oude Pekela en Bellingwolde in Groningen tot de oever van de Eems in Duitsland. Als de gehele route gerealiseerd is, verschijnt er een gids. Tot die tijd zijn de etappes te downloaden via  www.wandelnet.nl/groot-frieslandpad-law-14. De etappes zijn verrijkt met achtergrondinformatie. De route is tot stand gekomen dankzij financiële bijdragen van de provincies Noord-Holland en Friesland. Initiatiefnemer van de route is vereniging TeVoet.

VIJF NIEUWE NS-WANDELINGEN IN JUBILEUMJAAR Al 25 jaar ontwikkelt Stichting Wandelnet in samenwerking met NS de populaire NS-wandelingen, wandelroutes van station naar station. Hierin zijn ook delen van Nivon-­ routes opgenomen. Om dit te vieren verschij­ nen dit jaar niet vier maar vijf routes.   Wandelaars kunnen genieten van de omge­ ving van Bunnik, Breda, Groningen, Steenwijk en Arnhem. Dat de NS-wandelingen populair zijn, blijkt wel uit de cijfers: vorig jaar werden de 46 NS-wandelingen ruim 350.000 keer gedownload via de sites www.wandelnet.nl en www.eropuit.nl/wandelen.   De nieuwe routes: Landgoed Beerschoten Bilthoven  Bunnik, 17 km  Twee groene gebieden: het landschap van de meanderende Kromme Rijn en het Landgoed Beerschoten. Ertussen de moderne universi­ teitsgebouwen van de Uithof en het KNMI.    Mastbos Breda Breda, 11 of 14 km Een historisch centrum en een 500 jaar oud bos met prachtige vennen. Breda heeft het beide. De route volgt de beek De Mark, die centrum en bos met elkaar verbindt. Paterswoldsemeer Groningen: Haren of Gro­ ningen, 61⁄2, 12 of 19 km Kies voor het villadorp Haren, de Hoornsedijk en het Paterswoldsemeer of de routevariant met de bruisende stad Groningen, het Groninger museum en de Grote Markt. Of doe gewoon beide.    Woldberg Steenwijk Steenwijk, 9, 14 of 17 km Vlakke weilanden met boerderijen, maar daar­ achter heuvels ontstaan door een ijstijd. Mooi om daar duizenden jaren later van te genie­ ten. Holle paden, oude lanen en Heerlijkheid de Eese.    Hemelse Berg Arnhem Oosterbeek, 15 km Bos, heuvels, landgoederen, een rivier en een beek en als toetje het centrum van Arnhem. Alles wat een wandelaar zich wensen kan, is in deze route vertegenwoordigd.   Op wandelnet.nl zijn ook de gpx-bestanden van alle NS-wandelingen voor gebruik in smartphone of GPS te vinden. Nivon is een van de aangesloten organisaties van Wandel­ net.

Begeleide zomertweedaagsen Heerlijk twee dagen samen aan de wandel:   26-27 juli nvh De Kleine Rug (Dordrecht) 27-28 sept. nvh Zeehuis (Bergen aan Zee) 29-30 nov. nvh Morgenrood (Oisterwijk)   Aanmelden: [email protected]

nummer 3 juni 2015

• TOORTS

7

www.nivon.nl/activiteiten Voor bewust en dynamisch bewegen en daarna relaxen met koffie of thee. De lessen worden ge­ geven door een daartoe bevoegde leerkracht. YOGA (MAANDAGAVOND) Tot 29 juni, 19.30 uur elke week  Info Sophie van der Laan, 020-4972726 Prijs € 11,50 (lid), € 15 (niet-lid) per maand incl. koffie/thee. Voor bewust en dynamisch bewegen en daarna relaxen met koffie of thee. De lessen worden ge­ geven door een daartoe bevoegde leerkracht. CREATIEF  Elke eerste woensdag van de maand, 10.00 uur Info Jo Bakker, 020-6113590 Prijs € 1 per keer (lid),  € 1,50 (niet-lid) incl. koffie/ thee Wij maken met elkaar leuke dingen zoals kaarten e.d. YOGA (DONDERDAGAVOND) Vanaf 7 mei tot 25 juni, 19.30 uur elke week, Jan de Louterpad 8, Amsterdam Info Sophie van der Laan, 020-4972726 Prijs € 11,50 (lid), € 15 (niet-lid) per maand incl. koffie/thee. Voor bewust en dynamisch bewegen en daarna relaxen met koffie of thee. De lessen worden ge­ geven door een daartoe bevoegde leerkracht. In­ teresse kom langs of bel. KOFFIEOCHTEND Elke tweede zondag van de maand, 10.00 uur Info Harm Wonderman, 020-6120327 Prijs € 1 per keer (lid), € 1,50 (niet-lid) incl. koffie/ thee Het streven is elke maand een interessant of actu­ eel onderwerp aan de orde te stellen. BRIDGE VOOR BEGINNERS Elke veertien dagen, zondag. Info Wil van den Braak, 020-6834709 Prijs € 2 per keer (lid), € 3 (niet-lid) incl. koffie/thee Geen cursus. SPELLETJESMIDDAG Elke tweede zondag van de maand, 13.00 uur Info Margriet Boers, 020-6191624 Prijs € 2 per keer (lid), € 3 (niet-lid) incl. koffie/thee en een lichte lunch. Wij beginnen onze soos met een lichte lunch met een kopje koffie/thee, hierna spelletjes(klaverjas­ sen, bridge, rummikub, triomino enz.). DARTS Elke derde vrijdag van de maand, 20.00 uur  Info Flip Boers, 020-6191624 Prijs € 1 per keer (lid), € 1,50 (niet-lid) incl. koffie/ thee SOOS Vanaf 28 juni, 10.00 uur elke vierde zondag van de maand Info Geer Witter, 020-6137302 Prijs € 2 per keer (lid), € 3 (niet-lid) incl. koffie/thee en een lichte lunch. Wij beginnen onze soos met een kopje koffie/­ thee met een koekje en na bijgepraat te zijn gaan wij spelletjes (klaverjassen, bridge, rummikub, tri­ omino enz.) spelen.  Locatie activiteiten: Jan de Louterpad 8, Amsterdam   NIVON-MENU 7 juni-12 juli, elke zondagavond om 18.30 uur, Ni­ von-Rotterdam, Dirk Smitsstraat 76.  Info www.nivonrotterdam.nl, klik op Rotterdamse Toorts / 088-0990999.  Prijs € 5. ‘Eten wat de pot schaft’ (3-gangenmenu)  

8

TOORTS • nummer 3 juni 2015

VERZORGD NIETSDOEN 8-13 juni en 23 -27 nov., Het Hunehuis Info en opgave: 06-25393116 / 088-0990981 nor­ maal tarief / www.hunehuis.nl Prijs € 197 (lid); € 229 (niet-lid) incl. volledige ver­ zorging en lakenset. U geniet zelf van wat u leuk vindt en wij regelen het lekkers en het eten. Wat kan een mens zich nog beter wensen? Dit kan allemaal in Het Hune­ huis.   STADSBOERDERIJ 17 juni, 10.30 uur, Nivon Rotterdam Info www.nivonrotterdam.nl; klik op Rotterdamse Toorts. Prijs € 5 Excursie naar ‘Uit je Eigen Stad’, een unieke Rot­ terdamse stadsboerderij, naast een oud rangeer­ terrein tussen industrie en havens. De boerderij brengt met akkers, viskwekerij, kassen, kippen­ houderij en paddenstoelenteelt de voedselpro­ ductie weer terug naar de stad.   MIDZOMERNACHTACTIVITEITEN 20 juni, 17.00 uur, De Hondsrug Info en opgave: [email protected] / 06-27432803 Prijs € 1 Voordracht van gedichten over de zomer en ver­ andering. Wandelend genieten van oude sagen en legenden. Aandacht voor historie en cultuur van het landschap, de sterrenhemel, het dierenle­ ven.   HET HUNEHUIS  85 JAAR JONG! 11-12 juli, Het Hunehuis  Begin juli viert het Hunehuis het 85-jarig bestaan! De BHC organiseert een zinvolle en leuke invul­ ling van dit feest. Zie ook het artikel op pag.11 in deze Toorts.

  KINDEREN GRATIS ACTIE 13-19 juli, Banjaert Opgave 06-57846034 na 19.00 uur / [email protected] Twee kinderen (t/m 16 jaar) overnachten in de zo­ mervakantie gratis per betalende volwassene (excl. toeristenbelasting)   KINDER-ZOMERACTIVITEITEN  19-24 juli, Het Hunehuis Info en opgave: 06-25393116 / www.hunehuis.nl Prijs € 10 (voor de hele week of € 4 per dag)  Twee dagdelen per dag samen leuke gezellige dingen voor de jeugd rond het thema ‘natuur’. Knippen, plakken, knutselen, kampvuur, poppen­ kast, spelen etc.    GEZINSAANBIEDING: KINDEREN WELKOM! Datum: alle weken van de zomervakanties, Het Hunehuis Info en opgave 06-25393116 / www.hunehuis.nl

Voor gezinnen/(groot)ouder(s) met kinderen heb­ ben wij een extra actie. Bel ons voor de details! We geven dan een leuk aanbod!   REIS OM DE WERELD &  (GROOT)OUDER EN KIND MIDWEEK 27-31 juli, De Bosbeek Info 06-53155501 / [email protected] Prijs € 15,- per kind 5 t/m 11 jaar (excl. kosten ver­ blijf).   Met Phileas Fogg en Passepartout maken we deze reis in 5 dagen. Net als vorige jaren dagelijks meerdere activiteiten voor kinderen.   KINDEREN GRATIS 3-9 aug., ABK-Huis en Het Hallse Hull Info en opgave 06-41438687 / [email protected] / kijk op facebook.com/nivonhall of op nivon.nl. Veel leuke activiteiten voor kinderen.    SOCIALE WEEK 8-15 aug., Krikkenhaar Info Els Mensink 06-44 9977 36 Prijs € 40,Net als vorige jaar is er deze zomer weer een soci­ ale week voor mensen met een kleine beurs.   MIDWEEK VOOR OPA’S,  OMA’S EN KLEINKIND(EREN) 9-13 aug., Banjaert Opgave [email protected] / 06-578 460 34 na 19.00 uur Prijs € 140 (lid); € 170 (niet-lid); € 135 (kinderen 4 10 jaar; kinderen niet-lid); € 110 (kinderen lid) Deze midweek is al jaren een succes. Samen met andere opa's en oma's genieten van de kleinkin­ deren. Activiteiten worden begeleid door Irene Jongenotter en Elly van Ingen; de opa's en oma's assisteren hierbij. Voor het avondeten wordt ge­ zorgd.   SAIL AMSTERDAM 19 – 23 augustus, Banjaert Opgave [email protected] / 06-578 460 34 na 19.00 uur of voor het kampeerterrein: 06-46374673 Waar kun je mooier de schepen zien binnenko­ men en uitvaren dan langs het Noordzeekanaal? Je zoekt een plekje langs de dijk, neemt je pick­ nickmand mee en je hebt een fantastische dag. Het Noordzeekanaal ligt op een half uurtje fietsen vanaf Banjaert. Neem een kamer in het huis of zet je tent, caravan of camper op het kampeerterrein.   FOLKFESTIVAL                23 aug., De Hondsrug Info [email protected] / 06-27432803 Prijs divers  Een folkfestival op het terrein van De Hondsrug. Diverse groepen waaronder De Stroatklinkers tre­ den op in het Amfitheater en het Paviljoen.   BRIDGE MIDWEEK 29 sept.-2 okt., Het Hunehuis Info [email protected] (Gonnie) Opgave 06-25393116 / 088-0990981 normaal ta­ rief / www.hunehuis.nl Prijs € 130 (lid) € 153 (niet-lid) incl. avondmaaltijd en hapjes en drankjes 's Avonds bridgen met deskundige wedstrijdlei­ ding. Overdag heerlijk zelf genieten van cultuur en natuur in dit prachtige stukje Drenthe, de

Kort nieuws HERSTEL LEMEN HUT DE KLEINE RUG Tijdens het griendonderhoud op en rond natuurvriendenhuis en kampeerterrein De Kleine Rug ont­ dekten de werkers sporen van een brutale gast. Jawel, de bever. Die rukt inmiddels via het Wantij op tot de vuurplaats en velt daar doodleuk wilgen en essen. Fijn dat we een terrein hebben waarin we zoveel echte natuur kunnen beleven en delen met onze gasten. Dat gaat allemaal niet vanzelf. Daar moet je ook wat aan doen. Twee ploegen extra vrijwilligers hebben zich ingezet. Via een bijdrage van NL-DOET was De Kleine Rug in staat om de lemen hut op het terrein op te knappen. De hut bij de camping werd weer in oude glorie hersteld. Best een uitdaging, maar het resultaat mag er wezen. Dankzij natuurorganisatie IVN is een aantal bomen omgezaagd. Daardoor krijgt de griend minder schaduw. Dat bevordert weer de plantengroei waar de bijen van profiteren. Creatief aan de slag met wilgen is ook populair bij De Kleine Rug. Vijftien deelnemers deden in maart mee aan een geslaagde workshop wilgentenen vlechten.    Foto: Jeroen Niemeijer.

Improvisatie en presentatie in zomerworkshopweek Hester Macrander Het Hallse Hull Cabaretière en Nivon-lid Hester Macrander geeft van 11-18 juli een zomerworkshop op kampeerterrein Het Hallse Hull bij Eerbeek.   Je kunt daar leren om losser voor publiek te staan, meer uit de losse pols te doen. We gaan deze week plezier krijgen in het publiek leren ‘bespelen’. Ad-rem reageren, helemaal in het hier en nu zijn. Je kunt zelfs een act opbouwen met  een simpel uitgangspunt en het publiek. 'Deze week is voor mensen die plezier willen hebben in met deze vorm van theaterimprovi­ satie en/of die hun presentatievaardigheden willen verbeteren.' Je gezin, partner of relatie kan mee, maar jij doet natuurlijk de workshop. Aantal deelnemers maximaal 16.  Hester Macrander heeft daarnaast twee voor­ stellingen die ze in overleg kan opvoeren in een natuurvriendenhuis of voor een Nivonaf­ deling: vrolijke, muzikale (meezing)program­ ma’ met humoristische conferences, typetjes en interactie met het publiek. Kortom: een smakelijke mix van muziek en vermaak. Meer weten? Kijk op www.nivon.nl Meer informatie en aanmelden voor de zomer­ workshop via [email protected]  

Hester Macrander.

< RANSUILEN OP DE GRUTTO Kampeerders spotten bijzondere gasten op Nivon-natuurkampeerterrein de Grutto. Het is een paartje ransuilen. Kampeerder Philippe Raes uit Gent maakte er een mooie foto van. Benieuwd of we straks ook jonge ransuiltjes gaan zien.

Aan de slag? Zelf actief aan de slag op of rond een natuurvriendenhuis? Kijk eens op: www.nivon.nl/vacatures

nummer 3 juni 2015

• TOORTS

9

www.nivon.nl/activiteiten schaapskudde en al het moois. Ook enkelingen zijn van harte welkom!   NATUURBELEVING VOOR KINDEREN VAN 4 - 12 JAAR EN (GROOT)OUDERS 18 okt.(15 uur)-23 okt. (12 uur), Banjaert Opgave [email protected] / 06-578 460 34 na 19.00 uur Prijs €20 per kind. Te betalen op Banjaert. Een spannende dag met verhalenvertelster op een landgoed, natuuractiviteiten, schilderen, pop­ penkast, nachtwandeling, kinderlunch, spel etc.’s Morgens en ’s avonds een activiteit - ’s middags vrij. Zelfverzorging. Normale overnachtingsprijs. Begeleiding: Marion Sandee   KERSTKOOKWORKSHOP December 2015, Banjaert Info Hanneke Leeuwerink, [email protected] / www.banjaert.eu / www.nivon.nl De kerstkookworkshop in 2014 was een succes, we gaan kijken hoe te herhalen in 2015. Houd de website, Facebook en Toorts in de gaten.

VORMING & ONTWIKKELING KORTE VAKANTIETAALCURSUS Voor alle cursussen geldt:  6, 13, 20 en 27 juni, zaterdagen, 10-12 uur, De Wasserij, Molenbeekstraat 26A, Arnhem Opgave [email protected] of via de cur­ susadministratie van Nivon-afdeling Arnhem: 026-3820233 Prijs: € 58 (lid); € 82 (niet-lid) Nivon-afdeling Arnhem biedt als voorbereiding voor vakantie in buiten- en binnenland (!) een aantal korte talencursussen zodat je het juiste kopje koffie kunt bestellen of dat heerlijke ijsje. De leerstof in vier lessen is eenvoudig en prak­ tisch. Italiaans (cursuscode 145), docent: Elena Giacchi­ ni, 026-3621292, [email protected]; Spaans (cursuscode 146), docent: Marieke Rutten, [email protected]; Fries (cursuscode 147), docent: Obe Posthumus, 026-3615565. Kennismaken met Friesland en het Fries; het eigene van de Friese taal en oefenen van de Friese uitspraak.   MAAK JE EIGEN DANS 8-12 juni en 20-21 juni, Het Hallse Hull Voor meer info en opgave bel 0641438687 / [email protected] / kijk op facebook.com/nivonhall of op nivon.nl   FILM 14 juni, Wijkcentrum Riebeeck, Van Riebeeckweg 50, Hilversum. Ingang aan de linkerzijde van be­ jaardenhuis Gooierserf. Bus 3 Connexion stopt voor de deur. Zaal open 10.00 uur dan drinken we koffie; aanvang programma 10.30 uur. Film over de beginjaren van het Nivon of/en een natuurfilm over Utah en de Coloradorivier in de VS. Tilly en Niek de Waal, die er een vakantie heb­ ben doorgebracht, vertellen ons daar ook over.   MINDFULNESS MEERDAAGSE TRAINING 22-24 juni, De Kleine Rug start 22 juni om 14.00; einde 24 juni om 12.00 uur  Info Rian Coumou, info@liberowalcheren

10

TOORTS • nummer 3 juni 2015

Opgave Marian van de Haterd, [email protected] Prijs € 140 (lid); € 155 (niet-lid) incl. koffie/thee en maaltijden. Thema van de training is ‘Verder met je leven?’ In deze 2-daagse workshop werk je aan het in balans brengen van je verstand en je hart. Om vervol­ gens de weg te ontwikkelen waar je naar  toe wilt in je leven. Uiteindelijk kun je dan die dingen doen die je écht belangrijk vindt. Deze workshop is bedoeld voor mensen die de mindfulnesstrai­ ning hebben gevolgd, bij het Nivon of elders. Na telefonische intake kunnen anderen die de trai­ ning niet gevolgd hebben, mogelijk ook deelnemen.   THEATER IMPROVISATIE HESTER MACRANDER 11-18 juli, ABK-Huis en Het Hallse Hull Voor meer info en opgave 06-41438687 / [email protected] / kijk op facebook.com/nivonhall of op nivon.nl  Zie ook pagina 9 in deze Toorts.   MAAK JE EIGEN BAMBOEFLUIT 27-30 juli, Allardsoog Info en opgave 06-51549222 Prijs € 145 (lid); € 165 (niet-lid); € 80 (kinderen) op basis van zelfverzorging. Renilde Duif, meester bij het pijpersgilde, dirigent, componist en fluitspeler, maakt samen met jou een sopraanfluit van bamboe! Drie dagen afwisse­ lend knutselen en van de omgeving genieten!   MIDWEEK ROMEINS LIMBURG 31 aug.-4 sept., Eikhold Info [email protected] Opgave [email protected] onder vermelding van midweek Romeins Limburg Prijs € 135 (lid); € 155 (niet-lid) inclusief 4 over­ nachtingen plus ontbijt, 2x gids, 1x lunchpakket, 1x diner, koffie en thee met Romeinse zoetigheid bij introductielezing Exclusief 2x retour uitstapje, (ov of eigen vervoer in overleg), entree musea (MJK gratis), eventueel lakenpakket. Twee belangrijke Romeinse wegen doorkruisten Heerlen. Aken-Heerlen-Xanten en MaastrichtHeerlen-Rimburg, deze laatste maakte onderdeel uit van de Via Belgica. Laat je meenemen in de voetsporen van de Ro­ meinen! Op het programma staan onder meer een introductielezing. Onder leiding van een gids bezoeken we het Thermen museum in Heerlen en de Romeinse Catacomben in Valkenburg aan de Geul. Daarna een tocht in de voetsporen van de Romeinen. Tot slot Romeinse maaltijd. Optioneel: workshop Romeins koken, op eigen gelegenheid naar het Gallo Romeins museum in Tonge­ ren. Overige tijd is vrije tijd.

  LEZING 6 sept., Wijkcentrum Riebeeck, Van Riebeeckweg 50, Hilversum. Ingang aan de linkerzijde van be­ jaardenhuis Gooierserf. Bus 3 Connexion stopt

voor de deur. Zaal open 10.00 uur, koffie; aanvang programma 10.30 uur. Nico Brandon vertelt over en laat ons genieten van barokmuziek van Nederlandse componisten.   POEZIE3DAAGSE MET CHIGONG 2-4 okt., Morgenrood Info [email protected] / 070-3976224 Opgave [email protected] / 06-48040218 Prijs € 140 (lid) en € 160 (niet lid) volledig verzorgd Harry Zevenbergen (www.dichtersgilde.nl) ver­ zorgt vier poëzieworkshops en een presentatie op zondagmorgen. 's Morgens Chigong oefeningen door Johanna Houbolt (www.centrum-kenko.nl)   WORKSHOPS MINDFUL BEWEGEN 14 -15 okt., De Kleine Rug Info Ineke de Jager, praktijk@soro Opgave [email protected] Prijs € 125 (lid) en € 140 (niet-lid) inclusief 1 over­ nachting, maaltijden, koffie/thee Tijdens ‘Mindful Bewegen’ doen we rustige bewe­ gings- en ontspanningsoefeningen waarbij die voor iedereen haalbaar zijn.   TAI CHI en QIGONG 2-5 nov., Het Hunehuis Info Ruah Tichelaar, [email protected] / 06-14022168 Opgave 088-0990981 normaal tarief / 06-25393116 / www.hunehuis.nl Prijs € 177 (lid) en € 199 (niet-lid) inclusief avond­ maaltijd en koffie/thee Kennismaking met Tai Chi en Qigong en de Cul­ tuur. Samen trainen o.l.v. Ruah Tichelaar, gediplo­ meerd docente. Na de gezamenlijke avondmaal­ tijd informatie over de Qigong-vorm en het dage­ lijkse leven in China, met reisfoto's.

WANDELEN

 WANDELCIRKELS ROTTERDAM 10, 24 juni; 8, 22 juli; 5, 19 aug.; 2, 16, 30 sept. , 10.30 uur, Nivon Rotterdam Info 088-0990999 Prijs € 1 (lid), € 2 (niet-lid). Rustige wandelingen dichtbij en soms verder vanaf het Nivon-centrum, onder begeleiding van een gids.    WANDELEN ROND ROTTERDAM 19 juni, wandeling langs de Schie.  21 juni: Langs de oevers van de Nieuwe Maas.  20 sept.: Langs de Rotte. Nivon Rotterdam.  Info www.nivonrotterdam.nl; klik op Rotterdamse Toorts.   WANDELEN IN DE EESE (STEENWIJK) 21 juni, start 10.00 uur vanaf station Steenwijk.  Opgave [email protected] 0561-481407 / 06-33758173 We lopen naar de bossen van de Eese waar ook pingoruïnes voorkomen (vennen uit de ijstijd). De route van het Friese Woudenpad begint hier. Ca. 15 km  

> lees verder op pagina 12

Accommodaties

Jarige Banjaert gaat voor duurzaam Tekst Hanneke Baars en Kees Hogervorst Steel heel veel energie verbruikt, gaat het toch Foto's Jan Baas over heel veel.    In de tweede ronde leverde dat weer nieuwe De viering van het 75-jarig bestaan van ideeën op en werd besproken of de ideeën op de Nivon-natuurvriendenhuis de Banjaert dit kaartjes nu over techniek, organisatie of over sa­ voorjaar stond in het teken van duurzaam­ menwerking gingen en later of de ideeën juist heid. voor jongeren of meer voor ouderen geschikt   zouden zijn. Nivonner Kees Hogervorst vertelde Eerst was er van zaterdag tot zondagmiddag een voor de laatste ronde dat met de energiebespa­ feestje voor de vrijwilligers, ‘s middags was er een ring in de Nivon-huizen best goed gaat. Nu gaat 'Klimaatcafé' onder leiding van Christoph Maria het om vijf procent kostenbesparing per jaar. Ravesloot, Nivon-lid en lector duurzaamheid aan Maar er is ook nog veel te doen, daarover elders in diverse hogescholen. deze Toorts meer. Van de ideeën komt nog een   rapportje. Wie weet levert het nog meer prakti­ Iedere tafel met vier personen kreeg de opdracht sche ideeën op. ideeën op het gebied van duurzaamheid te ver­ zinnen en op kaartjes op te schrijven. Voor de in­ spiratie waren er enkele sprekers. Eerst hield Ra­ vesloot zelf een inleidend verhaaltje met de ver­ rassende uitspraak: „Als je duurzame energie hebt, is energiebesparing onnodig. De zon is een oneindige bron”. Na de eerste ronde van ideeën verzinnen vertelde de heer Verhoef van buurman Tata Steel, wat dat bedrijf aan duurzaamheid en energiebesparing doet en nog te doen heeft. Hij vertelde dat één procent energiebesparing per jaar wellicht bescheiden klinkt. Maar omdat Tata   ______________________________________________________________________________________

50 procent energiebesparing Bij de feestelijkheden van het 75-jarig bestaan van de Banjaert kondigde Jos Bras, penning­ meester en initiator energiebesparing aan dat de Banjaert een programma gaat uitvoeren dat tot 50 procent energiebesparing moet lei­ den. Een onderzoek van adviesbureau Boom heeft de noodzakelijke maatregelen op een rij gezet. Dankzij inzet van gelden uit de Nivon-­ vriendenlening kan al een aantal zaken dit jaar uitgevoerd worden. Maar de Banjaert gaat ver­ der met fundraising, je kunt een certificaat kopen vanaf € 50 voor één meter heatpipe (zonnecollector). Schenkingen, ook lagere be­ dragen, kunnen onder vermelding van “Ban­ jaert 75” gestort worden op de Banjaertreke­ ning NL TRIO 0254 6460.

Hunehuis viert jubileum groots

_____________________________________________

        1937. ‘Nog driemaal is er nadien (na de Paasheuvel, redac­ tie) een kamphuis door de AJC geopend. Op 21 de­ cember 1929 het Rode Valkennest, het prachtige ge­ schenk van onze partijgenoten F.M.Wibaut en M.Wi­ baut-Berdenis van Berlekom; op 6 Juli 1930 het Hu­ nehuis te Havelte; op 9 Juli 1932 het Meenthuis te Blaricum’. Uit: Socialistische Jeugdorganisatie in Nederland, De Arbeiderspers 1947.    Het voormalige AJC-'kamphuis’ bestaat dit jaar 85 jaar. Nu is het Hunehuis één van de dertien na­ tuurvriendenhuizen van het Nivon. Elf jaar gele­ den werd het schitterend verbouwd en uitge­ breid.

Sinds vorig jaar heeft het huis het predikaat 'ge­ meentelijk monument'. Het Hunehuis ligt in het ‘oerlandschap’ van het Holtingerveld en is gebouwd op een in de ijstijd ontstane stuwwal. De laatste jaren is er naast fiet­ sen en (winter)wandelen meer open aanbod: bridgen, schilderen, tai chi, natuur en cultuur, speksteen, verzorgd nietsdoen, maar ook het prachtige jaarlijks arrangement dat aansluit bij Shakespeare-voorstellingen in Diever. Voor 2016 staan op stapel arrangementen rond het theater­ spektakel Het Pauperparadijs (Maatschappij van Weldadigheid) en Puppet International (het twee­ jaarlijkse poppenspelfestival in Meppel).

Feest en open huis De feestelijkheden rond het 85-jarig bestaan van het Hunehuis zijn op 11 en 12 juli. Zaterdag 11 juli is de feestdag voor de huidige vrijwilligers met onder meer een bijdrage van Peter Molendijk, in­ middels 91 jaar, die als ‘kleine jongen’ regelmatig aan de hand van zijn vader Herman Molendijk (één van de oprichters) vertoefde op het Hune­ huis. Op zondagmorgen is er een officieel pro­ gramma voor genodigden met bijdragen van Geert Timmermans, stadsecoloog van Amsterdam en Eric van Oosterhout (burgemeester Aa en Hun­ ze) als voorzitter van het Recreatieschap Drenthe. Zondagmiddag 12 juli is er van 13.30-17.00 uur Open Huis met een programma voor ‘Elck wat wils’. Er zijn korte excursies over de fauna, vooral vogels, en natuur/archeologie. Er zijn filmpjes te zien over het Hunehuis, de natuurvriendenhuizen van het Nivon en dia’s/foto’s over de buitenland­ se reizen. Er zijn bijdragen van Jeroen en Laura Boerwinkel (finalisten in Popster) en je kunt de schaapskudde bewonderen. Er zijn veel speelmo­ gelijkheden voor de kinderen en ook binnen- en buitenactiviteiten in samenwerking met het kin­ dercircus Okidoki. nummer 3 juni 2015

• TOORTS

11

www.nivon.nl/activiteiten TEXEL, WAD, DUINEN EN NOORDZEESTRAND 19 juli, Texel Opgave [email protected] / 0511-462011 / 06-25228078 of [email protected] / 0561-481407 / 06-33758173] Met de boot van 10.00 uur van Den Helder naar het eiland, zodat we om 10.30 uur meteen aan de wandel gaan in het zuidelijke deel van Texel o.l.v. Tineke Veltman. Ca. 15 km  

  NIJMEEGSE VIERDAAGSE  20-25 juli, De Bosbeek Info 06-531155501 / [email protected] Prijs € 90 (lid), € 115 (niet-lid) en € 70 kinderen op basis van zelfverzorging Op zoek naar onderdak tijdens de Nijmeegse Vier­ daagse als wandelaar of toeschouwer dan naar  Natuurvriendenhuis De Bosbeek!   WANDEL2DAAGSE KLEINE RUG IN DORDRECHT 26-27 juli, verzamelen 10.45 uur Rotterdam Centraal Info 071-5897835 Opgave tot uiterlijk 24 juli bij Ria Snoek en Ria Mesker: [email protected] Vermeld svp ook eventueel dieet & een contactpersoon Prijs € 35 (lid), € 40 (niet-lid), zondag contant afre­ kenen bij Ria Snoek. Inclusief overnachting, koffie, thee, eenvoudige maaltijd (die we samen berei­ den) en wandelbegeleiding. Meenemen: lakenset, lunches en ontbijt. We verzamelen op zondag 26 juli om 10:45 uur op het station in Rotterdam CS, en wandelen naar de Nieuwe Maas, waar we de waterbus nemen naar Alblasserdam, en daar onze weg vervolgen naar de Kleine Rug (20 km). Op maandag wandelen we 17 km naar station Dordrecht-Zuid.    GORREDIJK RONDWANDELING 6 aug., Gorredijk Opgave [email protected] / [email protected] / 0561-481407 /

12

TOORTS • nummer 3 juni 2015

06-33758173 We starten om 10.00 uur bij cultureel centrum/ sporthal De Skâns en wandelen langs de Opster­ landse Compagnonsvaart en een bosrijke omge­ ving o.l.v. Akke Visser. Ca. 15 km.   WANDELWEEK ALLGAUER ALPEN/ LECHTALER ALPEN 23-30 aug., Oberstdorf (Duitsland) Info en opgave [email protected] Prijs € 350 (lid); € 400,- (niet lid), halfpension. 5 Daagse huttentocht door de Allgauer en Lechtaler Alpen vanaf nfh Freibergsee, voor deze tocht is bergsport ervaring noodzakelijk.    WANDELWEEK ALLGAUER ALPEN 23-30 aug., Oberstdorf (Duitsland) Info en opgave [email protected] Prijs € 250 (lid); € 300,- (niet lid), halfpension. Individuele wandelweek in de Allgauer Alpen van­ uit nfh Freibergsee, dagelijks kunnen we alleen of samen wandelingen in de omgeving van het be­ kende bergsportdorp Oberstdorf maken.   DE PAARSTE 4-DAAGSE VAN NEDERLAND 25-30 aug., De Bosbeek Info 06-531155501 / [email protected] Prijs € 115 (lid), €140 (niet lid); kinderen € 90 indi­ vidueel zelfverzorging, incl wandelkaart. Lekker mee wandelen tijdens de door de Edese VVV georganiseerde Paarste wandel4daagse  in de mooie omgeving van Natuurvriendenhuis De Bosbeek, de afstanden zijn 10, 20 en 30 km.   WANDELEN IN DE AVEYRON  11-18 sept., Aveyron (Frankrijk) Info en opgave [email protected] / 0481-354308 Prijs € 425 (lid), € 475 (niet-lid). Wandelen onder leiding van gids (een dag E-fiet­ sen, klettersteigen of kanoën is ook mogelijk) in Centraal Massief in Frankrijk. In de Aveyron schijnt nog volop de zon.   

BEARS TERPDORPEN, LANDERIJEN EN KASTEELSILHOUET 20 sept., Bears Info en opgave [email protected] / 0561-481407 / 06-33758173 Een verrassingstocht van ca. 15 km rond de Unia­ state van Bears. Start om 10.00 uur.   BANJEREN VANUIT BANJAERT 21-24 sept., Banjaert Opgave [email protected] / 06-578 460 34 na 19.00 uur Prijs € 130 (lid), € 150 (niet-lid). Vier dagen wandelen door de duinen en langs het strand met Ria Mesker en Marijke den Heijer. 's Avonds staat het eten voor je klaar in de Banjaert. Op dag van aankomst en vertrek korte wandelin­ gen, op de andere dagen wandelingen van ca. 15 km.   WANDEL2DAAGSE 27-28 sept., naar Het Zeehuis Info 071-5897835 Opgave (tot uiterlijk 25 sept.) bij Ria Snoek en Ria Mesker: [email protected] Vermeld svp ook eventueel dieet & en contactpersoon Prijs € 35 (lid), € 40 (niet-lid), zondag contant afre­ kenen. Inclusief overnachting, koffie, thee, een­ voudige maaltijd (die we samen bereiden) en wandelbegeleiding. Meenemen: lakenset, lunches en ontbijt. Verzamelen op zondag 27 september, 11 uur, sta­ tion in Heiloo, 18 km wandelen naar Het Zeehuis. Op maandag wandelen we 16 km via een andere route terug naar Alkmaar.   WINTERWANDELWEEK 22-27 nov., Morgenrood Info [email protected] / 06-48040218 Prijs € 190 (lid), € 220 (niet-lid) volledig verzorgd Wout en Ineke Vrolijk zijn weer op pad geweest om de mooiste wandelpaden te spotten waaruit ze een aantal schitterende wandeltochten heb­ ben samengesteld. Volop genieten van het Bra­ bantse landschap.  

Internationale Natuurvriendenhuizen

Kastelen langs de Neckar Tekst: Dinie Bakker 

ZWINGENBERGER HOF, DUITSLAND  

De Zwingenberger Hof ligt in Zuid-Duitsland in de landstreek Kraichgau op de grens van het Oden­ wald, ten noordoosten van het Zwarte Woud. Op de berghellingen staan veel kastelen en kloos­ ters. De weg langs de Neckar heet dan ook de ’­ Burgenstrasse’; het is een oude handelsweg van 300 kilometer.  De rivier de Neckar ontspringt in het oostelijk deel van het Zwarte Woud en baant zich een weg door het Neckardal naar de Rijn bij Mannheim. Het mooiste deel van de Neckar ligt tussen Mosbach en Heidelberg. Zwingenberg ligt in het midden hiervan. Het toeristisch gebied ligt aan de overzij­ de, het Odenwald. Een boottocht over de Neckar is zeer aan te bevelen, ook fietsen langs de rivier is mogelijk of een rit maken met de trein langs de oever. Welk vervoersmiddel je ook kiest, de tocht biedt prachtige gezichten op de berghellingen met vele ruïnes en kastelen. Mooie stadjes onder­ weg zijn: Hirschhorn, Neckarsteinach en Neckargemünd. 

  Heidelberg Na enkele sluizen kom je in Heidelberg. Even vóór

de stad krijg je al het zicht op de ruïne van het slot Heidelberg met zijn prachtige slotpark. Verschei­ dene bruggen verbinden Heidelberg met de rech­ teroever, de oudste is de ’Alte Brücke’. Heidelberg heeft vele bezienswaardigheden. Een tochtje met de kabelbaan naar de 568 m hoge ’Köningsstuhl’ met uniek uitzicht is spectaculair. De historische binnenstad is niet gebombardeerd in de Tweede Wereldoorlog. De 16 km lange wandelroute Hei­ delbergse Philosophenweg is wereldberoemd. Zwingenberg is een klein plaatsje met een simpe­ le supermarkt en een mooi wandel- en fietsge­ bied, de Neckartalroute. Het slot van Zwingen­ berg, hoog boven de rivier in de rotsen gelegen is te bezichtigen en er worden vaak concerten ge­ geven. Achter het slot ligt een nauwe kloof, de Wolfsschlucht. Bij Neckarsteinach stroomt de Steinach in de Neckar, er liggen vier burchten, die tegen de rot­ sen zijn gebouwd. In Bad Wimpfen bouwden de Staufen, een rijk en machtig adellijk geslacht, rond 1200 de Kaiserp­ falz. In de rustige straten zijn heel wat beziens­ waardige vakwerkgevels.   Miltenburg heeft het mooiste marktplein in het Odenwald vol met prachtig bewaard gebleven vakwerkhuizen. Slot Eberbach heeft een unieke verzameling ridderuitrustingen.

 

  Op de linkeroever, de rustige kant van de Neckar tegenover het plaatsje Zwingenberg ligt het enige jaren geleden geheel gerenoveerde Duitse natuurvriendenhuis Zwingenberg. Dit prachtig gelegen, eenvoudige zelfverzorgingshuis met camping aan de rivier ligt op 3000 m2 en wordt duurzaam be­ heerd. Naast het natuurvriendenhuis staat een gebouw met “Biergarten” (terras) langs het fietspad, waar je kunt eten en drinken. Het onderkomen wordt ook verhuurd. Met mooi weer kan het hier heel gezellig druk zijn. Adres: Im Hoffeld 7 – 8,  (D)  69439 Zwingenberg, L4  Tel. 0049 6263 520    E-mail: [email protected]  www.naturfreundehaus-zwingenberg.de                                                                                                               Inrichting: Het huis heeft 35 bedden: 3 x 2, 1 x 3, 1 x 4, 1 x 6, 2 x 4 (lager), deels stapelbedden. Sanitair op de eer­ ste verdieping. Goede zelfverzorgingskeuken en twee dagverblijven. Prijzen 2015 voor leden: € 10, van 13 tot 17 jaar € 6, kinderen € 4. Douchen € 1. Beddengoed eenmalig € 5 of meenemen. Je wordt geacht de drankjes van het huis af te nemen. Overnachten kan het hele jaar, maar van oktober tot april met een groep vanaf 10 personen. Voor groepen verzorgt men graag het ontbijt en/of de warme maaltijd.                          Camping: Op de camping kunnen 100 mensen kamperen.    Tarieven: € 4 p.p. Plaats € 3, elektriciteit € 3. Kinderen € 1.50. Aparte ingang in het huis voor het sanitair.                                                                Bereikbaarheid: Trein: via Keulen, Mainz, Mannheim tot Heidelberg. Met lokale trein naar Zwingenberg, over de brug, 1 km lopen, dan fietspad naar rechts, 600 m.  Auto: Keulen, Frankfurt, Mannheim, Heidelberg. De B 37 tot Zwingenberg, over de brug richting Neunkirchen, na 200 m rechts, dan 600 m over het fietspad.  

Enkele kilometers ten noorden van Zwingenberg ligt de Katzenbuckel, met zijn 626 meter de hoog­ ste berg van het Odenwald. Als je op de uitkijkto­ ren staat kun je rondom kijken tot de Spessart, de Taunus en de Kraichgau.  Het is een oude vulkaan. Het Odenwald is bij uitstek een wandelgebied met goed gemarkeerde paden. Mooie plaatsjes zijn: Amorbach met abdijkerk met rococo-interi­ eur, enig in dit deel van Duitsland. Michelstadt

heeft een uniek centrum met één van de oudste raadhuizen van Duitsland met houten onder­ bouw.    Deze bestemmingen zijn  allemaal te bezoeken vanuit dit eenvoudige natuurvriendenhuis in deze mooie omgeving. Over het andere deel van de Neckar, vanaf de bron in het zuidelijke Zwarte Woud tot Heilbronn vertel ik een andere keer. nummer 3 juni 2015

• TOORTS

13

Pinksterkamp

Foto-impressie Pika  

Opbouwen...

Foto's: Rivka Schraa & Marja de Jong

...op weg naar Pika...

De winnende foto van Pika 2015 is gemaakt door Anja Jansen. 'Ik was geïnspireerd door de toespraak van Saranna: de kracht uit jezelf halen. Aansluitend de uitnodiging om zelf een tafel te gaan mozaïeken.' Anja voegde de daad bij het woord en droeg meteen letterlijk haar steentje bij. '

Het eindresultaat.

14

TOORTS • nummer 3 juni 2015

Pika-festival Zoals ieder jaar vindt tijdens het pinksterweek­ end op Nivon-kampeerterrein Het Hallse Hull in Eerbeek het grootste Nivon evenement plaats; het Pika-festival. En zoals ieder jaar wordt aan de hand van een thema het Pika festival georganiseerd. Het thema dit jaar was ‘Ontwikkeling’ waarbij je alle kanten op kunt, ''maar hoe mooi pakte dat uit'', vertelt Marja de Jong enthousiast.  "In plaats van de traditionele spreker op zater­ dag voor het openen van het Pika, is er geza­ menlijk gewerkt aan het mozaïeken van een houten industriële haspel die voortaan als ta­ fel mag voortbestaan. Op deze Pika-editie heeft letterlijk iedereen zijn/haar steentje bij­ gedragen.   Bedankje Ook kunnen we ieder jaar weer vertrouwen op mensen die helpen tenten opbouwen, de trac­ tor besturen voor het uitzetten van hekken, banken en dergelijke. Of de mensen die zich voor klusjes komen melden of workshops aan­ bieden. Deze mensen zijn onmisbaar, zonder hen krijgt de commissie het niet voor elkaar om het Pinksterkamp zo geweldig te laten ver­ lopen, met name de schone wc’s zijn heel fijn. Daarom bij deze ook een bedankje aan hen die zich hiervoor hebben ingezet."    Samenzijn Vanaf september komt de Pika-commissie weer regelmatig bijeen en skypen om Pika-fes­ tival 2016 op te starten. Naast het zoeken van mensen voor activiteiten en workshops ( onder andere thema natuur) zal de aandacht ook voor een belangrijk deel uitgaan naar de PR van het Pika-festival want het Pika-festival is uitermate geschikt voor het invullen van een familieweekend. Dus daarom deze tip: kom met familie of vrienden voor een gezellig sa­ menzijn. Geen festival is zo veelzijdig als het Pika-festival met zang, dans, debat, creatieve workshops en heel veel voor de kleintjes.    Noteer: Pinksterkamp 13 t/m 16 mei 2016

Pinksterkamp

...genieten van optredens...

...stenen schilderen...

De jongeren van Nivon-werkgroep Jump organi­ seerden allerlei activiteiten tijdens het Pika.  "Wil jij ook zoveel plezier maken? Ga dan mee op Jump-zomerkamp!" nummer 3 juni 2015

• TOORTS

15

Op vakantie met het Nivon www.nivonreizen.nl KINDEREN EN TIENERS: JUMP-ZOMERKAMP IS TE GEK! • Wakkerkamp 12-14 jaar, 18 juli t/m 25 juli Nivon-kampeerterrein Het Hallse Hull, Eerbeek Laat je pyjama maar thuis en pak je zaklamp in want zodra de nacht valt...   • Hallsoverkop 9-12 jaar, 25 juli t/m 1 augustus Nivon-kampeerterrein Het Hallse Hull, Eerbeek  Snel, vlug, speedy! Voor je het weer zit je mid­ denin een kussengevecht tijdens de spook­ tocht.    • Kampanistan14-17 jaar, 1 t/m 8 augustus Nivon-kampeerterrein Het Hallse Hull, Eerbeek Kampanistan is een land zoals je het nog nooit hebt gezien! Gek eten, nieuwe spellen, bijzon­ dere begeleiding en een kamp dat je nooit meer zult vergeten!   • Sterrenstof 6-9 jaar, 10 t/m 14 augustus Nivon-kampeerterrein Het Hallse Hull, Eerbeek Het sterrenstof vliegt rond op het kampeerter­ rein! Waarom is het hier en waar komt het van­ daan? Kom jij het uitzoeken?   Kijk op www.jumpzomerkampen.nl

GA JIJ OOK MEE OP KAMP?

16

TOORTS • nummer 3 juni 2015

'Iris had een topweek' 'Iris was bijna zeven toen haar grote zus op po­ nykamp ging en Iris wilde ook op kamp! Dat was best spannend voor haar, maar minstens net zo spannend voor mij. Meteen bij aan­ komst was het goed. Het welkom was hartelijk en de ouders mochten nog even koffie blijven drinken, terwijl de kinderen rustig los kwamen en zich gingen verkleden en knutselen. ’En, zo verklapte de leiding, als de ouders weg zijn dan wordt het pas echt leuk!’ ’Nou dat was ook zo, riep Iris toen ik haar weer op haalde.’ Zij had een topweek ons helemaal niet ge­ mist. Op de foto's zag ik ook alleen maar een stralende Iris en nog maanden later kwamen er allerlei grappige verhalen naar boven over het kamp. Dit jaar gaat zij dus weer! En haar grote zus? Zij gaat dit jaar niet op ponykamp, maar ook met JUMP mee!'   Annemiek, moeder van Iris

'Ik voelde me zo thuis' 'Zes was ik toen ik voor het eerst op kamp ging, enthousiast gemaakt door de verhalen van mijn broer die het jaar er voor al was geweest. Eerst vond ik het wel even eng, maar toen begon het. Ik had nog nooit zo'n gezellige en leuke sfeer meegemaakt. Het jaar daarop overtuigde ik twee vrienden en vol enthousiasme gingen we met zijn drieën. Ik ben in totaal elf keer op kamp geweest en ik heb me nergens anders ooit zo thuis gevoeld'.   Cyril (18 jaar) oud-deelnemer,  deze zomer voor het eerst begeleider.

JEUGD EN JONGEREN ZEILEND OP AVONTUUR IN FRIESLAND   • Expeditie Friesland 14 -18 jaar, 18 t/m 25 juli – de Friese meren. Ontdekkingstocht over meren, vaarten en sloten. ’s Nachts overnachten we aan boord van de valken, steeds ergens anders.   • Zeilkamp Friesland 9-13 jaar, 1 t/m 8 augustus – Terherne & Friese meren.  Zeilen, zwemmen, kampvuur, de beste en gekste spellen met elkaar doen. Dat wordt vast een super zomerweek.   • Zeilkamp Friesland13 -16 jaar, 8 t/m 15 augustus – Terherne & Friese meren. Zeilen op het water, of leer hier hoe je dat doet. We spelen ook spellen op het erf en kijken mee op de boerderij waar we eten en slapen. Kijk op www.nivonwatersport.nl

ww.nivonreizen.nl Foto: Onno Kruitwagen.

25-40-JARIGEN OP TREKTOCHT DOOR EUROPA SOCIAAL & ACTIEF VAKANTIE OP TREFKAMP ARDENNEN Kamperen is leuk, maar met leuke mensen kamperen is nog veel leuker. Bij een Trefkamp van   het Nivon komen mensen die het gezellig vinden om met andere mensen leuke dingen   te doen, zonder een dwingend vaststaand programma. De deelnemers zijn vooral eenen tweeoudergezinnen. Activiteiten ontstaan vanuit de individuele deelnemers en samen wordt zo'n vakantie daardoor meer dan de som der delen.  Bijvoorbeeld: Een vogelaar in de groep weet dat er in de omgeving bijzondere vogels te vinden zijn en vraagt “Wie gaat er mee voge­ len”? Een groep ouders en kinderen gaat naar een meertje in de buurt en vermaakt zich met elkaar, zowel de kinderen als de ouders komen aan hun trekken.  Alle klimgeiten die zin hebben gaan op een dag naar een klimpark. Iemand bedenkt een speurtocht of een spel op de camping en ie­ dereen beleeft daar lol aan. Elke avond hoor je wat andere groepjes heb­ ben meegemaakt die dag en worden er nieu­ we plannen gesmeed voor de volgende dag. En daarna is het kampvuur dé plek om te chillen en goede gesprekken te voeren.   Wil jij ook samen met gezellige en sociale kampeerders een méér dan gewone kampeer­ vakantie beleven? Je kunt nog mee naar het Trefkamp in de Ardennen (1-14 augustus). En voor liefhebbers van bergen is er ook nog het speciale bergsporttrefkamp in de Italiaanse Alpen (18 juli/15 augustus, Gran Paradisogebied).   Zie ook www.nivonreizen.nl

• Schotland: Het eiland Skye & de Hebriden, trektocht langs woeste kliffen en over eilan­ den en groene heuvels (11t/m 25 juli).   • Frans Baskenland: uitdagende huttentrek­ tocht langs vergezichten en authentieke dorp­ jes (24 juli t/m 2 aug).   • Italiaanse Alpen: Klimmen en dalen via de GTA, lopen en kamperen langs wilde riviertjes en Walserdorpen in Noord-Piemonte (31 juli t/ m 9 aug).   • Bosnië- Herzegovina: kampeertrektocht langs oerbossen en bergmeren in Nationaal Park Sutjetska en het ruige Dormitor gebergte (15 t/m 30 aug).   Meer reizen op www.springreizen.nl

50+ CULTUUR IN DUITSLAND Cultuurstad Dresden kent vele gezichten en verhalen. Proef heden en verleden in musea en via een stadsrondrit (7 t/m 11 september). De stad is na WOII heropgebouwd: bruisende wijken met een jong en levendig publiek gooien hoge ogen: kom en ontdek het zelf.   Meer info en boeken: www.nivonreizen.nl

nummer 3 juni 2015

• TOORTS

17

Leg een link Regeladvertenties voor natuurvrienden E-mail naar [email protected] of schrijf naar het redactieadres (zie colofon).   Kosten        € 0,70 per woord Niet-leden € 1,40 per woord Minimaal    € 12,-, resp. € 14,-

Groepsaccommodatie? Op de website www.unieke-groepsaccomodaties. nl staan meer dan 20.000 groepsaccommodaties. Voor 8 tot 60 personen en in heel Europa. __________________________________________ Walcheren: te huur 5-persoons stacaravan op rus­ tige familiecamping in Serooskerke (W), 3 slaapka­ mers, €40 per nacht. Dichtbij strand, Veere, Mid­ delburg. Goed bereikbaar met OV. Info: [email protected] of 06-42507837/06-55240835 __________________________________________ Aangeboden; vakantieverblijf voor max. 2 nette en rustige per­ sonen te Bergen (NH), nabij duin,  bos, zee, weide en strand.€ 200,- p/w,  info [email protected] natuurverenigings­ leden krijgen 10% korting. __________________________________________  N.O. Friesland, avontuurlijke man 65+, reislustig/ alternatief. Zoekt creatieve Mamaloe voor de leukste huifkar van Nederland. Tel: 0511- 408430 __________________________________________ Wandelen van 19 -25 juli in onontdekt wandelge­ bied in Noord-Frankrijk/Picardië, bij middeleeuws stadje Vervins. Prettig verblijf in sfeervol boeren­ huis. Zie www.studioharcigny.nl of bel met 06 16375370 __________________________________________ Ermelo: Het is altijd weer heerlijk toeven in mijn (2-3 persoons)vakantiehuisje. Eenvoudig, van alle gemakken voorzien, op rustig park aan bosrand, 2 fietsen aanwezig. Week: € 235 / nacht: € 42. Info/­ foto’s: 0612 771905 __________________________________________ ZOMER! Te huur aan Haarweg te Diever landhuisje, 4-6  persoons, niet roken, geen huisdieren; www.medischekeuringamsterdam.nl __________________________________________ Basic trekkershut Scy, GR 577, in tuin gelegen, rus­ tig en veilig. Wifi, BB, vuurkorf,  regio Ciney - Dur­ buy. Max. 2 pers. 10 Euro p.p. per overnachting". [email protected] __________________________________________ Friesland, bij Langweer, grenzend aan bos en open water. Authentiek vakantiehuisje te huur. 2/4 personen. eventueel voor langere periode.  [email protected] +31653613925. __________________________________________ Betrouwbare, vriendelijke vrouw wil in augustus en september op woning (rustige omgeving), kat, vis, vogel passen.  Email: [email protected] __________________________________________ Zwitserse Alpen, Lötschental : chalet te huur. Ge­ schikt voor 6 pers. Fraaie wandeltochten. Nivonle­ den € 75,- korting.  Info: www.enconcept.nl/projecten/loetschental  of  06 14126575 __________________________________________ 18

TOORTS • nummer 3 juni 2015

TOSCANE _ UMBRIE Boerenlandhuis met ruime appartementen of een privè kampeerplek op natuurterrein? www.luciatours.nl   0039 0575 614369 __________________________________________ Auth. boerderij Perigord Nrd. Stilte, ruimte, ster­ renhemels, zwembad. Alle comfort. 2 slaapkamers 2 / 4 personen www.Lapouze.nl __________________________________________ Frankrijk (Vogezen): te huur rustig gelegen boer­ derijtje (4 pers.), ruime tuin met bronnetje. Prachtig wandel- en fietsgebied. Op 6 km afstand van Plombière les Bains en 600 km van Utrecht. Informatie: www.chezbelon.nl. Tel. 033-4756215 of 00-31-653350999 __________________________________________ Italië: vakantie met stilte garantie. Comfortabele 2 pers. Appartementen in natuurgebied www.mulinobianco.nl __________________________________________ Turkije: Genieten van rust, ruimte, natuur, wandelen, een­ voud op het schitterend schiereiland Datça in Tur­ kije, ver weg van het massa toerisme? Dan is Doga Pansiyon de plek voor u!!  Wandelen? De Karian Trail loopt rondom Datça. Zie onze website:  www.dogapansiyon.com  Nederlands sprekende eigenaren __________________________________________

50+ en zin in zeilen op/over de Friese meren? Zeilvrienden 50plus organiseert:  Een zeil-zwerfmidweek  met als thuishaven het ms. In Dubio   29 juni t/m 3 juli .  Een zeil-midweek vanuit Pean ( Akkrum)  24 au­ gustus t/m 28 augustus. Zin om mee te zeilen? Beginnende maar ook ge­ vorderde zeilers zijn welkom. Informatie: [email protected] http:// zeilvrienden50plus.weebly.com of via tel:  0343 491325 __________________________________________ Hindeloopen (IJsselmeer) te huur: 2 à 4 pers. ar­ beidershuisje, prachtig wandel/fiets/schaats- en zwemgebied. Tel. 020 6840388 of 0514522560. www.noppesklinte.nl __________________________________________ Te huur in Mierlo, Noord Brabant, 6 persoons va­ kantiehuisje. Vrij gelegen op 0,5 ha. bos, vlakbij de Strabrechtsche Heide.  Ideaal voor wandelaars en fietsers.  0402930595 __________________________________________ Schiermonnikoog, kamers te huur bij particulier. V.a. € 17,50 p.p.p.n., minimaal 2 nachten. 1 kamer met keukenblok. Tel. 0519-531987. __________________________________________ > vervolg leg een link pagina 22

(advertorial)

NIEUWE UITDAGING VOOR ERVAREN HUIS- EN TERREINWACHTEN: QUINTA DO POMARINHO Nieuwe uitdaging voor ervaren huis- en terreinwachten: Quinta do Pomarinho!  Doe als wij en kijk voor vrijwilligerswerk eens verder dan een Nederlands natuurvriendenhuis of kampeerterrein. Pomarinho, het enige natuurvriendenhuis in Portugal, wordt al twaalf jaar met hart en ziel geëxploiteerd door Dolf Janssen, met hulp van vrijwilligers op elk gebied. Samen met hen slaagt hij erin om deze fijne plek (een huis met vier kamers, een groot kampeerterrein en twee ap­ partementen) het hele jaar door tot een paradijs te scheppen voor wandelaars, fietsers, floraliefheb­ bers, vogelaars, stiltezoekers, overwinteraars en doortrekkers.  Wij vinden het ook als vrijwilligers heerlijk om hier steeds weer terug te komen en tijdelijk het be­ heer over te nemen, of te gidsen bij wandelgroepen, bijvoorbeeld. Veelzijdig werken en natuurlijk op tijd ontspannen in een omgeving waar je van gaat houden! Word je ook enthousiast of nieuws­ gierig en ben je minimaal een maand beschikbaar, kijk dan eens voor meer informatie op de website: www.pomarinho.com en meld je (liefst als tweetal) via de site.   Vrijwilligers Koos van Kampen, Marlies Jansen samen met Dolf Janssen (midden).

Zomeracties op Nivon-kampeerterreinen Het Hallse Hull

De Meenthe

De Grutto

Kinderen kunnen hier gratis overnachten van 3 t/m 9 augustus.    Nivon-kampeerterrein Het Hallse Hull ligt tus­ sen Veluwe en IJsselvallei bij Eerbeek aan het Apeldoorns Kanaal. Een goede accommodatie voor kinderen met een waterspeelplaats en een avontuurlijke hut. Het Hallse Hull is niet zonder reden de vaste plek voor het jaarlijkse Pinksterkamp van het Nivon. Op de negen fraaie door heggen omsloten kampeerweides zijn 150 plaatsen voor tenten, caravans en campers.  Op het Hallse Hull is een speciaal huisdieren­ veld waar huisdieren welkom zijn. Op het ter­ rein is verder een vuurplaats, altijd leuk om in het kampvuur broodjes te bakken. Regent het een keer? Geen probleem: de kapschuur biedt beschutting. Huur fietsen bij het huis en ga met de veer­ pont naar het kleinste stadje van Nederland: Bronkhorst. Ga fietsen op de glooiende Velu­ wezoom of ontdek wat er te beleven is in prachtige IJsselstadjes als Zutphen en Does­ burg.   Reserveren: 088-0990979  

Actie ‘kinderkorting’ (begeleide kinderen 3-16 jaar)  - 3 juli t/m 9 aug.: €1,70 / €2,25 niet-leden - 10 t/m 23 aug.: €1,30 / €1,70 niet-leden De Meenthe heeft ook een arrangement ‘2-­ personen’ dat geldt voor 3 juli en na 9 augus­ tus: bij minimaal 5 aaneengesloten overnach­ tingen; 2 volwassenen samen in één kampeer­ middel; inclusief plaats, elektra 4 amp., toeris­ tenbelasting; €10 leden / €12 niet-leden   Natuurkampeerterrein De Meenthe ligt in de Friese Wouden bij de grens met Drenthe. In het Meenthebos ligt dit natuurkampeerterrein rond een vijver, het voormalige zwembad. Het sanitair is in de verbouwde kleedhokjes. Het terrein biedt ruimte aan veertig tenten, cara­ vans en campers. De camping beschikt over draadloos internet. Koelkasten, een wasmachi­ ne, een droger en een telefoon zijn op het ter­ rein aanwezig. Kinderen vinden hier een zand­ bak, speeltoestellen en een volleybalveldje. Het Droomhuisje is een lekkere speelplek, waarin ze zo zouden willen slapen. Ook fiets­ verhuur. Voor trekkers is er een apart veldje.  Reserveringen: 088-0990986

Tijdens de zomeractie van 3 t/m 31 juli geeft De Grutto 20% korting over het gehele bedrag bij een verblijf van vier of meer aan­ eengesloten nachten.   Natuurkampeerterrein De Grutto ligt bij Schip­ luiden in Midden-Delfland tussen de weilan­ den in een beschutte, oude boomgaard. Ver­ spreid over een hectare zijn 25 plaatsen, waar­ van 5 geschikt zijn voor caravans. Dit is een terreintje voor de echte natuurkampeerders. Er is geen elektriciteit, maar wel verlichting op zonnestroom. Het warm water van de zonne­ collector wordt naverwarmd, om comfortabel te kunnen douchen. Reserveren: 088-0990958   

Meerdaagse fietstochten langs Nivon-kampeerterreinen Stichting ‘De Groene Koepel, biedt meerdaagse fietstochten aan langs Natuurkampeerterreinen. In Groningen voert de route langs Nivon-kampeerterreinen Lettelbert en De Hondsrug.  Alle Natuurkampeerroutes zijn geschikt voor zowel beginnende fietskampeerders en ouders met kinderen, als voor de doorgewinterde fietsvakantieganger. De afstanden zijn zelf in te delen. Kijk op www.nederlandfietsland.nl/natuurkampeerroutes

Grote vuurvlinder 100 jaar In het Buitencentrum van Staatsbosbeheer in Ossenzijl, in de buurt van De Meenthe, wordt op 12 juni de tentoonstelling grote vuurvlin­ der 100 jaar geopend. SBB viert rond die datum tevens de eerste terreinaankoop in 1955 …de Rottige Meente. 13 juni wordt te­ vens het symposium over de grote vuurvlinder 100 jaar in Ossenzijl gehouden met rondom dat weekend diverse vaarexcursies. www.vlinderstichting.nl 

Foto: Jump

Foto: Jump nummer 3 juni 2015

• TOORTS

19

Boer Lebbink bewaakte ABK-huis met riek Met het overlijden van boer Lebbink (95) begin dit jaar komt er een eind aan een unieke periode in de geschiedenis van het ABK-huis en kampeerterrein Het Hallse Hull van Nivon Natuurvrienden Nederland in Hall bij Eerbeek. 

Tekst: Jolanda Denekamp Waar nu het ABK-huis staat, stond voor de Twee­ de Wereldoorlog een villa met op het terrein het boerderijtje waarin Jan Lebbink woonde. Na de oorlog kocht het Nivon de villa, het ABK-huis in­ clusief de boerderij. De pachtstatus van de boer werd gewoon voortgezet. Slechts weinig huis- en kampeergasten wisten en weten van het bestaan van de pachtboerderij op het terrein; het huisje ligt verscholen in het groen.    Jan Lebbink ’de oudere’ hield er zijn vee en ver­ bouwde er zijn land. Zijn zoon Jan Lebbink - hij overleed dit voorjaar - eveneens. Zijn zoon, we­ derom een Jan, groeide er op, en verhuisde later naar een dorp in de buurt. Pa Lebbink bleef in de pachtboerderij wonen, zelfstandig, tot op 95-jari­ ge leeftijd. ’Hij heeft er een heel mensenleven ge­ woond’, aldus zoon Jan Lebbink. Toorts haalt samen met hen en andere betrokkenen herinne­ ringen op aan een speciale periode.   Opa en oma Lebbink pachtten de boerderij al. Ze hadden koeien, varkens, kippen en waar nu het toiletgebouw op het kampeerterrein is, stonden

de mestkalveren. Het was een klein boerenbedrijf. Gasten die op het huis verbleven, kwamen op de boerderij eieren en melk kopen. En groenten uit de moestuin. In ruil voor een lagere pacht ver­ richtte boer Lebbink allerlei klussen op en rond het huis. Zo maaide hij onder meer het gras en zorgde dat de kachel aan was in het huis voordat de gasten kwamen. ’Zo hielp je elkaar’. Zoon Jan schat dat eind jaren zeventig het vee werd ver­ kocht. De stukken gras- en akkerland werden stukje bij beetje aan het kampeerterrein toege­ voegd, zodat er langzaam maar zeker meer plek­ ken kwamen voor kampeerders.  De namen op de bordjes op Het Hallse Hull ver­ wijzen nog naar de vroegere functie: Varkens­ wei….het terrein achter de caravan van de huis­ wacht. ’Vaak kwamen beheercommissieleden of huiswachten even bij pa Lebbink langs om een praatje te maken’. Zoon Jan herinnert zich ook nog dat iedereen meehielp als er na een fikse storm bomen waren omgewaaid op het terrein. Aan vriendjes geen gebrek in zijn jeugd. ’Ik speel­ de als kind met de kinderen van de campinggas­

Het pachtboerderijtje waar boer Lebbink 75 jaar woonde. 

20

TOORTS • nummer 3 juni 2015

ten en zij kwamen ook bij ons op de boerderij. Alles liep gezellig door elkaar.’   

ABK-huis in villa Het eerste ABK-huis stond in Bennekom in de buurt van het huidige natuurvriendenhuis de Bos­ beek, vertelt Leny Sieslieng-Alink wier ouders -en zijzelf later ook - actief waren op het ABK-huis.  Begin jaren vijftig werd de villa op de huidige plek van het ABK-huis, gekocht van een particulier. ’Het huis was open van mei-augustus en daarbui­ ten af en toe in de weekenden. Voor de winter gingen we vanuit Arnhem naar het ABK-huis om te toiletpotten leeg te halen, omdat ze anders be­ vroren. Er zijn heel wat werkweekenden geweest. Dan stookte boer Lebbink de kachel van te voren op zodat het er niet klam en koud was.’ Ook voor de gasten die er in de weekenden verbleven. An­ ders dan nu, waren de natuurvriendenhuizen in de winter gesloten, op een enkel weekend na.  Er waren slaapzalen voor ongeveer vijftig gasten, aparte zalen voor de mannen en jongens en voor de meisjes en vrouwen. Later uitgebreid met sta­

Het huidige ABK-huis.

pelbedden, niet echt riant volgens Leny want er stonden wel vier stapelbedden op een kamer. Ook sliepen er soms gasten op zolder, als het huis erg vol was. Dat is nu nauwelijks meer voor te stellen. De eerste kampeerders stonden op de Varkenswei, eind vijftiger, begin zestiger jaren. Voorzieningen waren er niet. 'En als er teveel gas­ ten waren in het huis, dropten onze ouders ons in een tent op dat terrein’.  

Kist met spullen vooruit gestuurd ’Gasten kwamen op de fiets of met het openbaar vervoer naar het ABK-huis, voor zover ik me kan herinneren waren het vooral mensen uit het wes­ ten, Amsterdam en Rotterdam. Met Van Gend en Loos stuurden ze een kist met spullen vooruit voor hun vakantie. En ook hun boodschappen­ briefje werd van te voren opgestuurd. De huis­ wachten zorgden dat de boodschappen werden bezorgd en klaar stonden in een speciale kast in het huis.’  Mensen die hun vakantie wilden doorbrengen op een natuurvriendenhuis moesten aan het begin van het jaar een brief schrijven naar het aanmel­ dingssecretariaat met hun aanvraag. Twee zomers achter elkaar op hetzelfde natuurvriendenhuis was er niet bij: ook anderen moesten de kans krij­ gen. Wat Leny zich ook nog goed herinnert, was de opening van het seizoen: dat was altijd op de tweede zondag van mei. ’Alle muziek- en zang­ groepen van het Nivon uit de omgeving en de af­ delingen kwamen naar de grote weide bij het AB­ K-huis om te zingen. Dat was een groot feest. Eind jaren zestig was dat samen met de Turkse mensen die in die tijd naar Nederland waren gekomen om er te werken. Er werd samen gezongen en Turks en Nederlands gekookt.’  

lopend naar de begraafplaats gedragen, dat was zijn laatste wens. De dragers kregen in de keuken een borreltje, dat was gebruik. Gasten van het kampeerterrein hielpen met het smeren van de broodjes bij de koffie. Het was heel bijzonder.’ Wijn meebrengen naar een natuurvriendenhuis was er enkele decennia geleden niet bij, laat staan sterke drank. Leny lacht: ’De beheercommissie van het ABK-huis ging een keer per jaar naar boer Lebbink om de pacht te innen. Met een fles drank. Dat was gebruik in de buurt.’ Voor zover ze weet is die traditie -het innen van de pacht met het be­ klinken van een borreltje - tot op heden op die manier gebeurd.’  

Verse melk en eieren van de boer Ze heeft een massa goede herinneringen aan het boerenleven rondom het ABK-huis. ‚’Als kind wer­ den we wakker gemaakt als er varkentjes waren geboren op de boerderij, dan mochten we kijken’. Datzelfde geldt voor de Nivonner Eddy Oudshoorn. Hij vertelt dat hij zo’n beetje is opge­ groeid in het ABK-huis. Zijn moeder was nauw be­ trokken bij het natuurvriendenhuis, net als de moeder van Leny Sieslieng-Aalink. Hij weet nog dat hij als kind van tien in de jaren zestig speelde op en rond de boerderij van boer Lebbink en het ABK-huis, samen met de kinderen die op dat mo­ ment in het ABK-huis verbleven. Er was altijd wel

wat te beleven.  ’De huidige Deel was toen de varkensstal/kippen­ schuur. Boer Lebbink stookte op vrijdag de ka­ chels op zodat het huis niet steenkoud was als de gasten kwamen. In ruil voor een lagere pacht deed hij allerlei karweitjes. In het huis stonden ook speciale melkkannen waarmee de gasten naar boer Lebbink gingen om verse melk te halen. Het was een echt Veluws keuterboertje die wat varkens, koeien, kippen hield en wat graan ver­ bouwde.’ Eddy herinnert zich ook dat de boer steeds meer vee van de hand deed en akker­ bouwgrond. Dit laatste ten gunste van een steeds groter wordend kampeerterrein. Een aantal men­ sen herinnert zich nog wel de ezels die de plaats van de koeien hadden ingenomen. Ze stonden in de wei, naast het huidige parkeerterrein voor het kampeerterrein.    Het Halls Hull is nu een van de grootste kampeer­ terreinen van het Nivon met een groepsterrein, veldje voor trekkers en caravans. En De Deel? Daar kunnen de campinggasten gebruik van maken  om samen koffie te drinken of een spelletje te doen als het regent. Daarnaast is De Deel te huur voor dagfeesten, workshops of trainingen.  

Tijdelijk bewoond Niet alleen het kampeerterrein werd in de loop der jaren groter, ook het ABK-huis werd uitge­ breid. Er kwamen paviljoens bij, los van het huis en zo’n twintig jaar geleden kreeg het natuur­ vriendenhuis zijn huidige aanzicht. En de pacht­ boerderij? Die staat er dus nog: het huis  wordt tij­ delijk bewoond; het centraal bestuur van het Nivon onderzoekt de komende maanden de mo­ gelijkheden met betrekking tot het pand. 

Links een van de voormalige stallen waar het vee van boer Lebbink stond, op de achtergrond De Deel.

Hoedendozen op de kapstok De vader van boer Lebbink die recent is overle­ den, had de taak om goed op te letten en Leny kan zich herinneren dat hij met de riek over het terrein liep om mensen die er niets te zoeken had­ den, weg te jagen. Dat deed hij al toen de villa nog particulier bewoond werd.  De wens van de oude boer Lebbink was om van­ uit het ABK-huis begraven te worden. Leny weet nog dat hij opgebaard lag in de serre van het AB­ K-huis en dat de kapstokken vol lagen met hoe­ dendozen waarin de hoge zwarte hoeden van de dragers zaten. Vanuit het huis werd opa Lebbink nummer 3 juni 2015

• TOORTS

21

Leg een link (advertentie) Fantastisch vakantiehuis in Tsjechië aan oostzijde van het Reuzengebergte. Authentieke, grote (5 slaapkamers, 3 badkamers), goed ingerichte rou­ benka. Grote tuin met fruitbomen en beek. Max. 12 personen. Prachtig gebied voor rust, wande­ len, fietsen én cultuur. Informatie: www.snabilic. com; [email protected] of  072-5065395 __________________________________________ voor iedereen die meer Te huur: Orvelte Dr. 4 pers. Vakantiehuis-uniek plekje. wil doen met minder. Weinig bezitten uit noodzaak of m.i.d.natuur-wandelgebied. www.vakantiehuisdevierjaargetijden.nl keuze kan heel rijk voelen. Lees de inspirerende verhalen.  0593 55 22 72 . Elk kwartaal een gids voor huis __________________________________________ Bij Crans-Montana(CH) te huur: knus, zonnig cha­ en tuin met praktische informatie en tips voor een let, 3 slaapk., 2 badk., tuin. Rustige ligging, pr. uit­ creatiever leven, met zorg voor mens, dier en milieu. zicht. Skien, wandelen, alle niveaus. 06-53767786, [email protected] __________________________________________ Brénazet, midden Frankrijk, mooie oude boerderij met gîtes (vakantiehuizen), blokhut, Safaritenten, Yurte, De Waardtenten. Kleine camping in boom­ gaard. Fraai uitzicht, rustig, kindvriendelijk, zwem­ vijver, dieren, veel ruimte! Aan eind van landweg­ getje (geen verkeer) 800 km vanaf Breda. Gîtes Een proefabonnement PW: €300/€375/€550 Wij bieden ook: gegidste ka­ notochten, vegetarische tables d'hôtes, yoga, fiet­ (2 nummers) kost senverhuur, wandelroutes. Mariken en Ron, € 12,50. Ontvang nu http://www.brenazet.nl, [email protected] een extra nummer 0033470076319 __________________________________________ gratis: ga naar Portugal Individueeel Wandelarrangement Caste­ winkel.genoeg.nl/ lo de Vide Quinta do Pomarinho, hèt wandelcen­ abonnementen en trum van de Alentejo. Gelegen in Natuurpark Serra São Mamede. Diverse accommodaties te bestel online met huur. Tevens natuurkampeerterrein.  actiecode www.pomarinho.nl 00351 965 755 341  TOORTS [email protected] Ned. Eigenaren __________________________________________ TWEEDEHANDSLUNDIA.NL Amsterdam, Zoeter­ meer en Apeldoorn: klassieke, tijdloze Lundia 'Classic/Original' Kasten Recycling: schappen, zij­ stukken, ladenblokken, deuren etc. Gaat langer dan je eigen leven mee..., óók bezorging en inruil: __________________________________________________________________________________________   www.TweedehandsLundia.nl. Portugal Camping Quinta do Pomarinho, Natuur en edelstenen __________________________________________ Castelo de Vide www.pomarinho.nl Vakantiewoning voor 2-6 pers. in klein Duits dorp­ Ontdek de Parel van  Z.O. Groningen: LandstreekGelegen in natuurpark São Mamede je in de buurt van de edelsteenstad Idar-Ober­ Westerwolde. Te huur, heerlijk vakantiehuisje, ui­ 00351 965 755 341 Ned. Eigenaren stein. (Op de rand van de Hunsrück). termate geschikt voor 2 personen. Rust, ruimte, Genoeg in Toorts maart natuur 2015 1genieten. 25-02-15 13:58 __________________________________________ Wandelen, fietsen, glooiend landschap, stroomdalen, essen. Centraal Avontuurlijke groepsreis? Tel. 0049 6784 9006 96 gelegen tussen Emmen, Assen en Groningen. Incl. Op de website www.duurzaam-toerisme.com Web: www.ferienwohnung-henn.de 2 sportfietsen. € 150 per week.  Website:  http:// __________________________________________ vindt u organisaties die duurzame, avontuurlijke www.huisjewesterwolde.nl/ Tel. 0599-331600. Of groepsreizen en rondreizen organiseren. Sneekermeer:  mail. De moeite waard om Z.O. Groningen te ont­ o.a. naar Afrika, Nieuw Zeeland, Marokko, India, vrijstaand ‘Ot-en-Sien-huisje’ op toplocatie aan dekken. Costa Rica en Nepal. Ook voor individuele reizen vaarwater, 5 pers., eenvoudig en romantisch, met __________________________________________ op maat. Canadese kano, Tel. 0413-478583, Eenvoudig boerenhuis in Toscane, max. 6 pers. __________________________________________ www.huisjesneekermeer.nl Rust, biogroente en perfect wandelen.  __________________________________________ Op vakantie met uw hond? www.agnanocasa.nl Op onze website vindt u meer dan 30.000 hond­ __________________________________________ Te huur vriendelijke vakantiehuizen in Nederland en heel Mooie vrijstaande vakantiewoning in  het levendi­ Te huur: gezellig huisje aan Natuurpark Dwingel­ Europa! www.vakantie-met-huisdieren.nl ge kerkdorp La Pedrera  in  Denia aan de Costa derveld (Drenthe), rustig gelegen. Uitzicht op __________________________________________ Blanca. De woning ligt aan de voet van natuur­ weide en bosrand. Heide vlakbij. max. 4 personen. Portugese Taal leren op vakantie park de Montgo. Drie twee persoonsslaapkamers, Contact: 020-6185476 of Quinta do Pomarinho, Castelo de Vide een grote woonkamer, gelijkvloerse douche, [email protected]; Zie ook website www. zie www.pomarinho.nl bij arrangementen hoog toilet , een goed geoutilleerde keuken en patriciakuiper.nl stuur mail [email protected]  of bel __________________________________________ verwarming, alles in de woning aanwezig. Buiten: 00351 965 755 341 Ned. Eigenaren. drie terrassen (dus altijd zon), een mooie tuin. Af­ Berlijn: te huur 4 pers. appartement. Vanaf 55 € Portugal Groepswandelreizen stand tot zee: 2,5 km, veel wandelmogelijkheden. per nacht. Rustig in centrum. Fietsen beschikbaar. Natuurvriendenhuis Quinta do Pomarinho,  Binnen 1,5 km: treinstationnetje en supermarkt. Info: [email protected] of Castelo de Vide. Data:17-24 okt,23 dec.-3 jan Huur: 275 - 375 euro p/w, exclusief eindschoon­ 0318616266. Nivonledenkorting. www.pomarinho.nl maak. Sterk gereduceerde maandhuur bij langer __________________________________________ [email protected] of 00351 965 755 341 verblijf. Voor meer informatie: Ned. Eigenaren. www.bakkershuisdenia.nl > vervolg leg een link pagina 26

Less is More! Genoeg biedt inspiratie Genoeg is praktisch

3 nummers voor de prijs van 2

Neem nu een proefabonnement en ontvang

34%

22

TOORTS • nummer 3 juni 2015

VROUWENCURSUSWEKEN

‘Verbonden blijven in een wereld vol tegenstellingen’ Foto's: Leni de Jager-Schoon.

Koos Vorrinkhuis. Foto: Annelies Barendrecht

Dit jaar worden voor de 67e keer Vrouwencur­ susweken georganiseerd binnen het Nivon. Het thema van dit jaar is ‘Verbonden blijven in een wereld vol tegenstellingen’.     „Neem bijvoorbeeld het verschil tussen links en rechts, arm en rijk. We gaan daarover met inleid­ sters/ers discussiëren,” vertelt Wanda Freriks voorzitter van de Vrouwencursusweken. „We gaan dit thema ook verbeelden met veel creativi­ teit.” De week begint met een inleiding door onder­ zoeksbureau Motivaction. Deze presentatie wordt gekoppeld aan een onderlinge kennismaking. Een inleider praat ons bij over de andere kant van de consumptiemaatschappij. Thema’s op andere dagdelen zijn: ‘het vrije woord’, ‘money, money, money’ en ‘kunst om te overleven’. De bustocht voert ons naar Hilversum, naar het museum Beeld en Geluid. 

’s Middags kunnen de liefhebbers het museum verder onderzoeken, anderen kunnen rondkijken (winkelen of museumbezoek) in Hilversum. ’s Avonds brengt de Balfolk -dansgroep Madlot ons de kneepjes van het dansen, zingen en luisteren bij. Op veler verzoek komt er weer een inleiding over sociale media, met aansluitend een work­ shop ’sociale media in de praktijk’. Als je de work­ shop niet wilt meemaken, heb je even tijd voor je­ zelf. Natuurlijk is er een ‘Donderdag Diner’ met gezelligheid en een muziekquiz.

VROUWENCURSUSWEKEN  

  De Vrouwencursusweken vinden plaats in het Koos Vorrinkhuis in Lage Vuursche. De eerste week is van 2 t/m 6 november, gastvrouwen: Leni de Jager, Imanda de Jonge, Greet Pels en Wanda Freriks.   De tweede week is 9 t/m 13 november, gast­ vrouwen: Monique de Bos, Hanneke Leeuwerink, Carla van Mil en Mirjam Rabbelier. Beide weken worden we heerlijk verwend door onze kookploegen. De volledig verzorgde week kost € 230,-, niet-leden betalen € 270,  Voor informatie of aanmelding kun je bel­ len of e-mailen met Mirjam Rabbelier: 071-5321788, [email protected]

nummer 3 juni 2015

• TOORTS

23

Waar vindt u nog een hoge rente voor uw vakantiegeld? Toegegeven, een hoge spaarrente is momenteel ver te zoeken. Dat is bij de ASN Bank niet anders. Wél anders is de manier waarop wij al sinds 1960 met spaargeld omgaan: met oog voor mens, dier en natuur. Ook de bijen kunnen rekenen op onze bijzondere aandacht. Zij worden namelijk in hun voortbestaan bedreigd – met vergaande gevolgen voor de biodiversiteit en de voedselvoorziening. Als ASN-klant helpt u de bijen. Want wij steken uw spaargeld niet in bedrijven die de natuur schade toebrengen. Stort daarom nu € 1.000 of meer op een nieuwe of bestaande ASN-spaarrekening naar keuze. Dan steunen wij het belangrijke werk van de Bijenstichting. En u maakt kans op het winnen van een imkerworkshop*. Doet u mee? Meer weten? Kijk op asnbank.nl of bel gratis 0800-0380 (ma/vr).

*Zie de actievoorwaarden op asnbank.nl. De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke depositogarantiestelsel van toepassing.

0044_ASN_VG_Toorts_215x307.indd 1

12-05-15 13:33

Geschiedenis De Werkgroep Historie Nivon verzamelt materiaal uit het Nivon-verleden om voor de toekomst te bewaren. Herman van Kordenoordt voert gesprekken met leden en legt deze interviews vast op cd. Van de meeste gesprekken verschijnt ook een artikel in Toorts.

’Ik wilde zo graag ook een rugzak, broodzak en veldfles’  Interview: Herman van Kordenoordt  Tekst: Sjoerd Kemeling Foto: Herman van Kordenoordt   Een gesprek met de 101-jarige Tine van Beije­ ren-Engelsman uit Zaandam. Tine is al meer dan 80(!) jaar lid van onze vereniging. Daar­ mee is ze het oudste Nivon-lid. Ze werd op 17 november 1913 geboren in Meethuizen bij Delfzijl.   Net 14 dagen oud voer ze al mee op de Vertrou­ wen, de tjalk van haar vader die beurtschipper was. Om dat schip te kunnen kopen had hij op basis van goed vertrouwen geld gekregen, van­ daar de naam. Vader was altijd op weg met het schip, tenminste als er werk was. Anders lag ie langs de wal te wachten op werk. Hij verscheepte allerlei lading: van suikerbieten, die vreselijk ston­ ken, tot turf. Het was een harde tijd. Haar twee broers leven niet meer.  Met haar zussen, respectievelijk 95 en 89 jaar, heeft ze nog steeds contact. Niet veel, maar op z'n Gronings, afstandelijk. ,,Wat je in je jeugd meekrijgt, raak je niet makke­ lijk kwijt. Bescheiden zijn. t Was zoals het was.” Schipperskinderen werden vaak ondergebracht bij familie aan de wal, omdat een internaat te duur was. Vanaf haar zesde kwam Tine bij de oud­ ste zus van haar vader in huis. Toen ging ze naar school in Loppersum. Dat was uitzonderlijk want er was nog geen leerplicht voor schipperskinde­ ren. Tine ging graag naar school. ,,Ik was een goeie leerling.” School hield op toen de hele fami­ lie op een sleepboot ging wonen. De onderwijzer vond het jammer, want ze had wel schooljuffrouw kunnen worden. ,,Dat is helaas niet gebeurd.”  ,,Met de sleper ging het met schepen achter je aan naar Harlingen, Lemmer of Stavoren. Of je lag in Groningen te wachten op je beurt. Als er boten binnen kwamen werd er een sleep samengesteld en de boot die aan de beurt was, ging daar mee varen”. De wachttijden zouden door de crisis steeds langer worden. Twee schepen moesten naar Amsterdam gebracht worden. ,,Zo zijn we uiteindelijk geëmigreerd naar Holland, want we zijn er gebleven.”

  Aan wal  Het gezin kwam uiteindelijk aan wal en in tuin­ dorp Nieuwendam te wonen. ,,Als dochter bleef ik thuis en hielp moeder. Niet lang, want ik wilde ook centjes in m’n zak.’’ Tine kon op een atelier gaan werken op de Prinsengracht: schortjes maken met een trapnaaimachine. Ze leerde er het werk. ,,De eerste dag had ik één schortje gemaakt en 19 cent verdiend. Naderhand verdiende ik met mantels maken, eerst alleen maar kragen en revers, veel meer.’’ 

 

Tranen met tuiten ,,Naast ons woonde een gezin. Dat waren fanatie­ ke SDAP'ers. Ze hadden vier kinderen. Die waren allemaal bij de AJC (Arbeiders Jeugd Centrale red.), de jongste nog bij de Roode Valken. Dat vond ik prachtig. Ik zag ze vaak in de weekenden weggaan met rugzakken en veldflessen. Dan gin­ gen ze naar Vierhouten of het Meenthuis in het Gooi. Daar was ik gewoon jaloers op. Dat wilde ik ook graag. Uiteindelijk heb ik dat bereikt na veel strubbelingen thuis. Tranen met tuiten omdat het eerst niet mocht. Moeder kon me thuis goed ge­ bruiken. Ik was een gebruiksartikel. Als ik thuis kwam had moeder altijd werk voor me, vooral naaiwerk. Langzamerhand wenden ze er aan dat Tine van Beijeren-Engelsman.

ik bij de AJC was.” Tine vond het heel fijn in de AJC en ze was blij dat ze bij de Pinksterfeesten kon zijn. En … ze heeft  een rugzak gehad, en een brood­ zak en een veldfles. ,,Moeder is zelfs mee geweest om ze te kopen in de AJC-winkel”. De verschillen bleken groot tussen Amsterdam en het Groningse schippersgezin. ,,Ik werd nooit een echte Amsterdamse. Mijn leven was anders. De andere AJC' ers kwamen ook uit arme, hardwer­ kende gezinnen, maar die hoefden ’s avonds nooit wat te doen. Als zij gewerkt hadden, waren ze vrij. Maar thuis waren we het altijd zo ge­ wend.”  ,,Tot m’n 21e was ik lid van de AJC. Daarna ben ik lid geworden van het Instituut voor Arbeiders

Ontwikkeling. Dat was in 1934. Het instituut leek veel op de AJC, maar was wel een beetje anders. Het was losser, niet zo vast als de AJC”.  Daar ontmoette ze Siem van Beijeren. ,,Siem en ik wilden trouwen. Dat was in 1942 . Maar hoe kwam je aan een huis.’’ Tine en Siem konden inwonen bij AJC-vrienden  in Landsmeer. Daar werden ook joodse onderduikers ondergebracht. ,,Het is ge­ lukkig goed afgelopen.     Na de spoorwegstaking brak er een nare periode aan. Geen elektriciteit, geen gas. We trokken steeds verder Noord-Hol­ land in tot aan Wieringen voor eten.”

  Op de fiets naar natuurvriendenhuizen  ,,In 1948 zijn we naar Zaandam gekomen, omdat Siem daar werkte bij een drukkerij.  Eerst ging hij nog vanuit Landsmeer elke dag op de fiets. Via woningruil is het gelukt om een huis in Zaandam te vinden. We waren ook nog steeds lid van het Instituut. We gingen wel naar lezingen of een cur­ sus over geschiedenis. In Zaandam was een afde­ ling en we zijn geregeld naar natuurvriendenhui­ zen geweest. Veel in Wijk aan Zee, in de Banjaert, met de kinderen. Ook naar het Zeehuis in Bergen aan Zee. Dat ging op de fiets. We fietsten overal naar toe”. ,,Ook hadden we goeie vrienden in het Instituut. Daarmee zijn we ook wel met vakantie geweest in Wijk aan Zee. In mijn herinnering gingen we veel naar huizen of wandelden vaak met een groepje. Het was leuk om in die huizen je eigen gang te kunnen gaan en je had ook contact met de ande­ ren. Je kookte samen, de kinderen speelden met elkaar.”                                                  Siem overleed in 1980. Ze ging veel alleen naar bijeenkomsten van het Nivon. ,,Het is nu zo moeilijk met die bussen. Ik ga nu helemaal niet meer”. Wel is Tine  altijd lid gebleven. ,,Sinds m'n 90e ben ik zelfs erelid. Ik kan niet eens bedanken, maar dat wil ik ook niet.”

Eigen e-mailadres Het gaat goed met de Werkgroep Historie Nivon. De groep heeft inmiddels een eigen e-mailadres waarop ze voor vragen en opmerkingen bereikbaar is: [email protected] Belangstellenden die willen helpen met het inventariseren van historisch Nivon-materiaal bij het Internationale Instituut voor Sociale Geschiedenis in Amsterdam kunnen via dit e-mailadres contact opnemen. 

nummer 3 juni 2015

• TOORTS

25

Accommodaties

26

TOORTS • nummer 3 juni 2015

Kijk voor de overnachtingstarieven en kortingsacties van de Nivon-natuurvriendenhuizen en kampeerterreinen op www.nivon.nl of bel 088-0990900.   (advertentie)

Vereniging

Vrienden van de Voetveren ’voetveren verbinden’ Nivon-natuurvriendenhuis Den Broam.

Leg een link

VRIEN

DE

Boekje

__________________________________________ Je Spaans opfrissen in de Spaanse Pyreneeën? Ongerept natuurgebied, juli 2015. Programma (taallessen, koken, wandelen, roofvogels spotten, etc) i.s.m. gastvrije bewoners van bergdorp; vakantiemogelijkheden voor reisgenoten. Gratis nieuwsbrief op te vragen. Info: Marjanne Haitsma, tel. 06-11223325, b.g.g. 030-6379358 www.contactospaans.nl __________________________________________

N

DE V VAN OE

U kunt al Vriend worden voor € 5,-

REN

NIVON-NATUURVRIENDENHUIS ZOEKT MEESLAPERS

Bel de contactpersonen of maak een reservering via de website voor een verblijf in een Nivon-natuurvriendenhuis (H) of -kampeerterrein (K). 

E TV

ABK-huis - Hall (H) www.nivon.nl/abkhuis, 088-0990970   Allardsoog - Een-West (H) www.nivon.nl/allardsoog, 088-0990971   Banjaert - Wijk a. Zee (H) www.nivon.nl/banjaert, 088-0990972 na 19.00 uur    Banjaert - Wijk a. Zee (K) www.nivon.nl/banjaertkampeerterrein, 088-0990973    De Bosbeek - Bennekom (H) www.nivon.nl/bosbeek, 088-0990974    Den Broam - Buurse (H, K) www.nivon.nl/denbroam, 088-0990975     Eikhold - Heerlen (H) www.nivon.nl/eikhold, 088-0990956  (ma - wo, vr 20 - 21.30 u) 088-0990976 voor reserveringen   De Gele Anemoon - Wijlre (K) www.nivon.nl/geleanemoon, seizoen: 088-0990957 overig 088-0990977   De Grutto - Delft (K) www.nivon.nl/grutto,  (18 - 19 u), seizoen: terrein 088-0990958, reserveren buiten seizoen: 088-0990978   Het Hallse Hull - Hall (K) www.nivon.nl/hallsehull, 088-0990979     De Hondsrug - Noordlaren (H, K) www.nivon.nl/hondsrug, 088-0990980   Het Hunehuis - Darp (H, K) www.nivon.nl/hunehuis, 088-0990981   De Kleine Rug - Dordrecht (H, K) www.nivon.nl/kleinerug, www.nivon.nl/ kleinerugkampeerterrein, 0174-528690 / 078-6163555    Koos Vorrinkhuis - Lage Vuursche (H) www.nivon.nl/koosvorrink,  088-0990983 (ma - do 19 - 20 u)   Krikkenhaar - Bornerbroek (H, K) www.nivon.nl/krikkenhaar, 088-0990984   Lettelbert - Lettelbert (K) www.nivon.nl/lettelbert, 088-0990985    De Meenthe - Noordwolde (K) www.nivon.nl/meenthe, 088-0990986    Morgenrood - Oisterwijk (H, K) www.nivon.nl/morgenrood www.nivon.nl/morgenroodkampeerterrein, 06-48040218    Het Zeehuis - Bergen a. Zee (H) www.nivon.nl/zeehuis, 088-0990988 (woe 18 - 20 u, di + vr 10 - 12 u) 

Overzetveren in de Benelux in handig borstzakformaat

voor €10,Bestellen: zie website

     www.voetveren.nl  

Internationaal Pfälzer NaturFreunde-Weg

Duitse Natuurvrienden nemen vluchtelingen op

De Duitse natuurvrienden hebben een rond­ wandeling van 365 kilometer uitgezocht door de Duitse Pfalz.   Er liggen maar liefst zestien Natuurvrienden­ huizen aan deze route die gemarkeerd is met de N van de Duitse natuurvriendenhuizen.   ’s Avonds overnachten in natuurvriendenhui­ zen, leuke mensen ontmoeten en genieten van Pfalzer specialiteiten.  Wandelen over top­ pen tot 670 meter.  De reis ernaar toe en terug gaat makkelijk met het openbaar vervoer.  Toertip: drie huizen in vier dagen: Dag 1 Station Schopp-NVH Finsterbrunnertal (3km) Dag 2 NVH Finsterbrunnertal-NVH Elmstein (25km) Dag 3 NVH Elmstein-NVH Rahnenhof (21 km) Dag 4 NVH Rahnenhof-station Grünstein (15 km)   Meer info: [email protected] of bij de betrokken natuurvriendenhuizen, VVV Rhein-Neckar www.vrn.de Natuurvriendenhuizen aan de route: Rahnen­ hof (K 9), Elmstein (K 14), Finsterbrunnertal (K 13), Heltersberg (K 34), Galgenberghaus (K 20), Waldheim Pirmasens (K 33), Niedersimten (K 23), Horbach (K 24), Bethof (K 27), Annweiler am Trifels (K 25), Kiesbuckel (K 26), Edenkoben (K 21), Lambrecht im Kohlbachtal (K 15), Hei­ denbrunnertal (K 16), Oppauer Haus (K 12), Gro.-Eppental (K 11).   Kijk op:  www.hauskennzeichen.naturfreunde­ haus.de (vb.: www.K11.naturfreundehaus.de)

De regiovoorzitter van de Duitse Natuurvrienden Saarland heeft besloten vluchtelingen in Natuur­ vriendenhuis Kirkel op te nemen. ’Veel gemeenschappen zoeken naar geschikte onderkomens en onze zelfverzorgingskeukens en groene omgeving lenen zich bijzonder goed voor gevluchte families,’ aldus de Duitse natuurvrien­ denvoorzitter.   Ook de Duitse jonge Natuurvrienden concentreren zich op de vluchtelingenpolitiek die momenteel zeer actueel is. Tijdens de tiende conferentie van de Natuurvriendenjeugd van Duitsland die van 24-26 april werd gehouden in Wiesbaden stond dit onderwerp op de agenda. De jongeren hebben besloten zich het lot van de vluchtelingen aan te trekken en gaan opkomen voor het belang van minderjarige, onbegeleide vluchtelingen. Ook willen ze gevluchte kinderen en jongeren meer be­ trekken bij vrije tijdsactiviteiten.  Dat betekent dat teams geschoold zullen worden op dat gebied om beter om te kunnen gaan met getraumatiseerde jonge mensen.   

Natuurvriendenhuizen in het buitenland Wil je overnachten in een natuurvriendenhuis in het buitenland? Kijk dan eens op www.nivon.nl/accommodaties/buitenland/  ­ Nivonleden krijgen korting op overnachtingen in buitenlandse natuurvriendenhuizen. De Duitse natuurvrienden geven een gids uit waarin alle natuurvriendenhuizen in ons buur­ land staan. Wil je die bestellen: stuur dan een briefje met een biljet van € 5 en een retouradres naar: NaturFreunde Deutschlands e.V. Warschauer Straße 58a/59a D-10243 Berlin De gids met alle Duitse natuurvriendenhuizen wordt dan binnen circa twee weken gestuurd naar het opgegeven adres in Nederland.

Natuur alarm De natuur maakt ons leven rijker, rustiger en biedt schoonheid. Na jaren van achteruitgang, gaat het voorzichtig beter met de natuur. Nu wordt deze natuurbescherming weer bedreigd en ligt het Eu­ ropese natuurbeleid onder vuur.  De Europese Commissie wil de bestaande wetgeving terug­ schroeven. Jaren van vooruitgang dreigen verlo­ ren te gaan. Denk bijvoorbeeld aan de Vogel- en Habitatrichtlijnen. Het is nog niet te laat. Voor de wetgeving kan worden aanpast, moet de Europe­ se Commissie de mening van de burgers vragen over het natuurbeleid. Laat jij de Europese Com­ missie weten dat jij natuurbescherming belangrijk vindt? Reageren kan tot 24 juli. Kijk op de website van de Internationale Natuur­ vrienden: www.nf-int.org/naturealert Kees van der Klauw zette deze bijeneter op de foto in natuurvriendenhuis Quinta de Pomarinho in Portugal.

nummer 3 juni 2015

• TOORTS

27

Bestuur

En nu actie! ’Binnen Nivon Natuurvrienden Nederland is lang genoeg gepraat over visie en grondsla­ gen. Het is nu tijd voor actie.’ Die boodschap gaf de Nivonraad op 11 april mee aan het cen­ traal bestuur en aan de leden zelf.    In de Wasserij, een sfeervolle locatie van Nivon-af­ deling Arnhem is in april de eerste Nivonraad van 2015 gehouden. Er waren 45 leden aanwezig, van wie 31 stemgerechtigd als vertegenwoordiger van een afdeling of geleding. Om slagvaardiger te kunnen zijn is naast het themadeel een korte huishoudelijke vergadering gehouden. Centraal Bestuurslid Ben Lindeman zat het huishoudelijk gedeelte voor. Nadat het verslag van 22 novem­ ber 2014 was goedgekeurd, volgde de verkiezing van enkele bestuursleden. De leden bekrachtig­ den de toewijzing van de functie van secretaris aan Vera van der Velde. De ledenraad herkoos Ma­ rieke Sieslieng voor een derde termijn en be­ noemde de drie kandidaten Herbert Boerendonk, Theo Dersjant en Henk Schaaf tot bestuurslid (zie ook pagina 29).  

Ledenwerving en -binding De rest van de dag werd besteed aan het thema communicatie, pr, ledenwerving en ledenbinding. Een werkgroep had dit thema voorbereid. Om een beeld te schetsen van de wereld waarin we leven en van de ontwikkelingen die gaande zijn, keken we eerst naar een filmpje van Jan Willem Zeelenberg (Youtube: “Wisselende wereldbeel­ den”). Aansluitend vertelde voorzitter Friso Teer­ ink wie het Nivon is, wat de vereniging doet, voor wie en met wie.  Kortom: het verhaal van het Nivon. Nivon verenigt mensen die progressief, ruimdenkend, kritisch, so­ ciaal en eigenzinnig zijn. Nivon biedt activiteiten, zoals reizen en cursussen, natuurvriendenhuizen, kampeerterreinen, wandelpaden. Bij het Nivon kun je samen leuke dingen doen mét anderen, zoals wandelen. Je bent er ook vóór anderen, bij­ voorbeeld als gastheer in een natuurvriendenhuis of als begeleider van een vakantie voor vluchte­ lingen. Je geniet van én zorgt voor de natuur. Nivon werkt samen met gelijkgestemde organisa­ ties en maakt deel uit van NFI, Naturfreunde International.  Het is de bedoeling dat vooral dit verhaal door de leden gebruikt gaat worden om het Nivon meer bekendheid te geven.  Na discussie met de zaal is er kort gebrainstormd over onze doelgroepen. Met wie en voor wie zijn we en hoe kun je ze bereiken? Hoe kunnen we het Nivon meer bekend maken? Luc van Veen (afdeling Hengelo) vertelt hoe zijn afdeling meer mensen bereikt met een thema, dat plaatselijke ‘talentjes’ verzorgen. Men maakt het breed bekend en biedt ook belangstel­

28

TOORTS • nummer 3 juni 2015

Noteer alvast: 21 november Nivonraad Hoofdlijnen

lende niet-leden een warm welkom.  Hierna werken groepjes in de Nivonraad aan de ‘­ beeldende’ uitvoering van een aantal opdrachten, wat tot een reeks aanbevelingen leidt (zie het ka­ der).  

Dit alles is de aanzet voor een actieplan, waarvan de hoofdlijnen zijn:  Ontwikkeling van het ‘merk’ Nivon: het verhaal van Nivon vormgeven en uitvoeren; Communicatie (middelen): uitwerken van kaders – wat moet je gebruiken en hoe, en handvatten – wat kun je gebruiken?; Een voorbeeld van het inzetten van communica­ tiemiddelen is de oproep van Esmée van JUMP-­ kinderkampen.  Verbindingen: intern: kennis en ervaring delen en afstemmen van activiteiten; extern: netwerkpart­ ners actief benaderen en ervaringen centraal en lokaal uitwisselen. Het bestuur werkt deze onderwerpen uit in een actieplan. De bestuurlijke werkgroep wordt ver­ breed met vertegenwoordigers van de geledingen.

Nieuwe CB-leden In het Centraal Bestuur van het Nivon zijn drie nieuwe leden opgenomen, die zich met name zullen bezighouden met versterking van de public relations,  communicatie en met actieve ledenwerving.   

Herbert Boerendonk Herbert is al vanaf zijn vijftiende Nivon-lid. Hij was betrokken bij het landelijk werk, waaronder de Pinksterkampen. In Den Haag was hij directeur van cultureel centrum ’t Paard en Theater Diligentia, initiatiefnemer en organisator van de Haagse KoninginneNach. Herbert is nu directeur van een eve­ nementenbureau en eigenaar van het surfdorp in Scheveningen.    Theo Dersjant Ook Theo Dersjant loopt als kind van AJC-ouders al vanaf zijn jeugd mee in het Nivon. Hij deed mee binnen Knor-reizen, de jongerenafdeling Utrecht, weekeinden in Lage Vuursche, het internationaal jongerenbestuur en de redactie van Toorts. Theo is journalist en was werkzaam bij kranten, de pu­ blieke omroep en als docent bij de journalistenopleiding in Tilburg.    Henk Schaaf Henk is sinds 2013 verbonden aan Nivon als secretaris van de afdeling Rotterdam. Hij heeft het vere­ nigingsblad Rotterdamse Toorts nieuw leven ingeblazen, dat zich inmiddels heeft ontwikkeld tot een waardevol informatiebulletin voor leden en belangstellenden. Ook hij was journalist -bij Het Vrije Volk- en werd later communicatieadviseur bij verschillende ministeries.  

Van links naar rechts: Herbert Boerendonk, Theo Dersjant en Marieke Sieslieng (herkozen). Inzet: Henk Schaaf.

Bestuur AANBEVELINGEN

VRIENDENLENING

Een greep uit de aanbevelingen: • eenduidigheid in Nivon-uitingen: logo, vlag, slagzin, etc. • Nivon heeft journalistieke inbreng nodig (onze nieuwe bestuursleden) • doelgroepen: fietsers, vrijwilligers, jongeren • goed omgaan met social media • stimuleer vrijwilligers • tarieven: flexibel, maand- en proeflidmaatschap • samenwerking, netwerkvorming bijv. Fair & Green Deal (partners platform Duurzame en Sociale Economie) • humor, gezelligheid Jump Deelnemers aan de kampen van 6-9 jaar zijn inmiddels doorgegroeid naar de volgende groep. • Er is ruimte voor aanmeldingen juist voor de jongste groep. • Wie heeft kinderen van die leeftijd in zijn om­ geving? Maak ze bekend met de Nivonkampen!

Het Landelijk Bureau in Amsterdam is sinds juli 2014 druk bezig geweest met de afwikkeling van de Vriendenlening 2004-2014. Leners hadden de keuze om hun lening volledig te laten terugbetalen of deze (deels) om te zetten in een nieuwe lening of een gift. De gelden van de Vriendenlening worden gebruikt om onze accommodaties een duurzame impuls te geven. Daarbij kunt u bijvoorbeeld den­ ken aan de installatie van zonnepanelen (bij de Nivon-natuurvriendenhuizen het Hunehuis en het Zeehuis). Ook wordt er gewerkt aan plannen voor duurzame investeringen voor enkele andere ac­ commodaties.  

Tussenstand  Inmiddels zijn bijna alle leningen afgewikkeld. Het Nivon-bestuur is verheugd te melden dat bijna 14 procent zijn lening (deels) aan het Nivon heeft geschonken en dat 12 procent (een deel van) de le­ ning met tien jaar heeft verlengd. Dit betekent dat er momenteel al € 125.000 aan leningen en schenkingen beschikbaar is om de accommodaties van het Nivon te verduurzamen. ,,Wij willen de­ genen die hier aan hebben bijgedragen dan ook hartelijk bedanken!”  

Vriendenborrel Iedereen die zijn lening verlengd heeft of die (een deel van) zijn Vriendenlening aan het Nivon ge­ schonken heeft, wordt in de zomer van 2015 uitgenodigd voor een feestelijke vriendenborrel. Deze borrel zal plaatsvinden in De Groene Plantage in Amsterdam, tevens het nieuwe onderkomen van het Landelijk Bureau Nivon (de verhuizing vindt medio juni plaats). Daarnaast worden doorleners en schenkers op één van de Nivon-accommodaties uitgenodigd wanneer daar duurzame innovaties zijn doorgevoerd.   

Afwikkeling  Het grootste deel van de Vriendenlening 2004-2014 is momenteel tot uw en onze tevredenheid af­ gewikkeld. Toch is er nog een aantal mensen van wie wij geen reactie hebben ontvangen of van wie we onze post als ‘onbestelbaar retour’ terugontvingen. Heeft u in de periode 2004-2014 een Vrien­ denlening afgesloten en heeft u nog niets van ons gehoord? Dan kunt u contact opnemen via vrien­ [email protected] of via 088-0990925 (lokaal tarief). Om uw lening terug te betalen, hebben wij uw originele participatiebewijs nodig.  

Ook Vriend van het Nivon worden? AL IMPULS VOOR DRIE NATUURVRIENDENHUIZEN

Als u overweegt om een Vriendenlening af te sluiten, neem dan vrijblijvend contact met ons op via bovenstaande gegevens.  

Het Nivon-bestuur heeft al een bedrag van € 70.000,- van de Vriendenlening beschikbaar gesteld voor investeringen in duurzaamheid ­ bij een aantal Nivon-accommodaties.  In deze ronde zijn dat natuurvriendenhuizen de Banjaert (50% energiebesparing), het Zee­ huis en het Hunehuis (zonnepanelen). Er drup­ pelen nog steeds bedragen binnen, die in een tweede ronde beschikbaar gesteld zullen wor­ den. Suggesties voor thema’s om op alle natuurvriendenhuizen en- kampeerterreinen het een en ander aan te pakken als het gaat om duurzaamheid, zijn welkom. Zonnepane­ len en heatpipes spreken tot de verbeelding als het gaat om duurzaamheid; ook de aanpak van kleine energieverslinders en het bewust omgaan met energiegebruik door beheer­ commissies, de huiswacht en bezoekers levert vaak al veel op. Daarom heeft het Nivon-be­ stuur alle beheercommissies een energieme­ ter geschonken om er achter te komen waar de energielekken zitten. Met resultaat: verge­ leken met 2012 zijn de energiekosten in 2014 met 10% gedaald!

                                                                         BEDENK EEN SLOGAN VOOR NIVON! Nivon Natuurvrienden Nederland wil vernieuwen. Op de Nivonraad van 11 april hebben de actieve leden aangegeven daarmee binnen de vereniging snel aan de slag te willen gaan. Tijd voor actie! Uitgangspunt is: meer leden, meer inkomsten, meer overnachtingen in de natuurvriendenhuizen, meer bekend­ heid voor onze wandelpaden en meer mensen betrekken bij de activiteiten in onze afdelingen. Om dat te bereiken willen we als vereniging in zijn geheel herkenbaarder worden. Alleen de titel ‘Nivon’ helpt ons daarbij onvoldoende. Daarom wil het bestuur de woorden ‘Natuurvrienden Nederland’ consequent aan de naam toevoegen. Daarbij past ook een nieuw beeldmerk. En aan dat beeld willen we een goede slagzin toevoegen. Kort en bondig. Een willekeurig voorbeeld: “Eerlijk, Sociaal, Groen, Duurzaam”. Of: “Nivon, de Huiskamer voor Groen Nederland”.  Nivon-leden, toon je creativiteit. Wil je een krachtige slogan bedenken? Laat ons in maximaal vijf woorden weten in een slagzin waar het Nivon volgens jou voor gaat en staat. Doe je mee? Je kun je ideeën tot 1 augustus e-mailen naar het Landelijk Bureau, naar Chaja Zeegers via [email protected] Wie weet staat dan straks wel de door jou bedachte slagzin onder het beeldmerk van het Nivon! nummer 3 juni 2015

• TOORTS

29

COLOFON

Onderscheiding voor Nivonner Hans Keuning

Toorts, ledenblad van het Nivon  86e jaargang, nr. 3, juni 2015 Foto cover: JUMP   Aan dit nummer werkten mee:  Angela Huizinga, Chaja Zeegers, Dinie Bakker, Kees Hogervorst, werkgroep Jump, Nanouschka Wamelink, Ron Manuel, Henk Schaaf, Wanda Freriks, Wim van der Wijk, Iris Vermaas, Esmee Boesveld, PIKA, Vera van der Velden, Herman van Kordenoordt, Wendy Sutherland, Marja de Jong, Leni de Jager-­ Schoon, Hanneke Baars, Jan Baars.   Kopij & reacties [email protected] Nivon-Toortsredactie, Hilversumstraat 332  1024 MB Amsterdam, 088-0990900   Contact  Nivon: [email protected]  Agenda/ berichten: www.nivon.nl/activiteiten Regeladvertenties: [email protected]  Overige advertenties: [email protected]   Verschijningsdatum nr 4 2015: 4 september  Sluiting kopij 31 juli  Verschijningsdatum nr 1 2016: 5 december   Sluiting kopij 30 oktober   Coördinatie/Eindredactie/Vormgeving   Denekamp Redactiebureau Taal en Teken    Productie Senefelder Misset   Kleine lettertjes  Artikelen en berichten van leden en niet-leden zijn welkom. De redactie behoudt zich het recht bijdragen in te korten of te weigeren. Let op de sluitingsdatum! Door en voor Nivongroepen mag alles uit de Toorts worden overgenomen, behoudens foto's waarop copyright berust. Voorwaarde voor elk gebruik is bron- en naamsvermelding van schrijver e/o fotograaf. Het Nivon is niet aansprakelijk voor wijzigingen en drukfouten.    Lidmaatschap Nivon  Lid worden? Meld je aan via www.nivon.nl of 088-0990900. Het lidmaatschap wordt aange­ gaan per kalenderjaar en jaarlijks stilzwijgend verlengd. Schriftelijk opzeggen: tot 8 weken voor aanvang van het nieuwe kalenderjaar. Nivon-ledenadministratie, let op, vanaf 18 juni nieuw adres: Plantage Middenlaan 2F, 1018 DD Amsterdam. [email protected]   Voordelen Nivonleden – kunnen aan alle verenigingsactiviteiten    deelnemen – korting op overnachtingen in Nivon-natuur   vriendenhuizen en op kampeerterreinen  – korting op Nivon-reizen en -kampen – korting op aanschaf Nivon-wandelgidsen  – korting op Globetrotter Buitensportvoeding:    kijk op www.nivon.nl  – ontvangen het kwartaaltijdschrift Toorts – korting in Carl Denig-buitensport   winkels en webshop

De heer Hans Keuning is benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Hans heeft deze onderscheiding te danken aan zijn werk als voorzitter van de Nivon-afdeling Slotermeer/Geuzenveld binnen Amsterdam, voorzitter van het natuurvriendenhuis Banjaert, bestuurslid Wijkopbouworgaan Geuzenveld, woningbouw de dageraad en voor zijn inzet als mede­ werker van het theatercentrum Slotermeer/Geuzenveld.

30

TOORTS • nummer 3 juni 2015

VACATURES Het Nivon draait op vrijwilligers. Vind je het ook leuk om je in te zetten binnen onze vereniging?    Tuinman of vrouw?    Markeerder van een wandelpad?   Gastheer/-vrouw in een natuurvriendenhuis of op een kampeerterrein (huis of terreinwacht)?   Webredacteur  of communicatiemedewerker van een huis, bestuurslid van een huis of afdeling, commissielid van een reizengroep en nog veel meer leuks en leerzaams.     Kijk voor alle mogelijkheden eens op www.nivon.nl/vacatures                     

Zomerworkshops: www.nivon.nl/activiteiten

Last-minute creatief of actief weg? Maak je eigen dans - 20 - 21 juni kampeerterrein Het Hallse Hull

Betonreliëf maken - 21 - 26 juni  Banjaert – Wijk aan Zee 

  Vrij bewegen zonder pasjes, binnen en buiten, aangemoedigd door een ervaren docent. Leeftijden, fysieke mogelijkheden en mate van danservaring (van geen tot veel) naast, voor en met elkaar kunnen dansen. tussendoor ontspan­ ningsoefeningen. Het weekend is op basis van zelfverzorging, ver­ blijven op het kampeerterrein of in het ABK-Huis is mogelijk. Prijs: Nivonlid € 55 /overig € 70  Aanmelding en informatie: [email protected]

  Maak een object voor tuin of balkon in betonreliëf onder leiding van een beeldhouwster. Je boet­ seert eerst een gipsmal buiten of in een grote tent. We maken een wandeling langs het strand of door de duinen en een excursie naar de Zee van Staal. Koffie, thee en materialen inbegrepen.   Prijs: Nivonlid vanaf € 145 voor kamperen zonder maaltijden, € 275 voor een kamer in huis mét maaltijden. Aanmelden:  [email protected] / 06 57846034, na 19.00 uur.

Ontdek de duinen - 22 - 25 juni   Banjaert – Wijk aan Zee  

Mindfulness training 22 - 24 juni   De Kleine Rug - Dordrecht 

  Vierdaagse met excursies, lezingen, wandelen en fietsen, op zoek naar het heden en verleden van de duinen.  Geheel verzorgd. Eenpersoonskamer mogelijk zonder bijbetaling. Prijs:  Nivonlid € 150/ overigen € 175.  Aanmelden: [email protected] 06 57846034, na 19.00 uur.  

  ‘Verder met je leven' is het thema van deze work­ shop waarin je werkt aan het in balans brengen van je verstand en je hart. Ontwikkelen vervol­ gens de weg waar je naar toe wilt in je leven. Heb je al eerder een mindfulnesstraining gedaan? Geef dat even aan als je mee wilt doen, voor min­ der ervaren belangstellenden is er een telefoni­ sche intake. Prijs: Nivonlid € 140/ overigen € 155, met koffie/thee, maaltijden en overnachtingen. Aanmelden: [email protected]

nummer 3 juni 2015

• TOORTS

31

MEESLAAPBON VOOR € 0,90 – JUBILEUMACTIE 90 JAAR NIVON   Het Nivon wil niet-leden laten kennismaken met de Nivonnatuurvriendenhuizen en kam­ peerterreinen. Eén Nivon-lid mag daarom één keer een niet-lid mee­ nemen voor twee overnachtingen in een Nivon-natuurvriendenhuis of kampeerterrein voor de historisch lage prijs van € 0,90 per nacht, exclusief toeristenbelas­ ting en eventuele extra’s zoals lakenpakketten.    Dit aanbod geldt alleen bij aanmel­ ding vooraf via de aanmeldingssecretaris van de accommodatie.  En vol is vol. De bonnen kunnen NIET gebruikt worden in combina­ tie met andere acties/ arrangementen. De actie loopt van 1 januari t/m 31 december 2015. Bon en lidmaatschapskaart meenemen bij overnachting.  Kopieën van de bon worden geaccepteerd.         ©Natuurvriendenbrochure 1938           Nivon-kennismakingsbon van leden voor niet-leden . . . . . . . . . . . . . . . .

GA JE MEE:

KINDEREN MOGEN GRATIS MEE:

 

 

TRAINING OF WORKSHOP GEVEN? met/zonder overnachting  

WADDENZEILEN? OP BERGTREKTOCHT? OP TREFKAMP? SAMEN PLEZIER MAKEN? AVONTUREN BELEVEN? NAAR EEN NATUURVRIENDENHUIS? NIEUWE VRIENDEN MAKEN? OP JEUGD/JONGERENKAMP? FIETSVAREN? NAAR EEN ‘KINDEREN GRATIS’-WEEK?    ZIE WWW.NIVONREIZEN.NL      

13 t/m 19 juli BANJAERT-WIJK AAN ZEE  20 juli t/m 2 aug DEN BROAM - BUURSE    3 aug t/m 9 aug ABK-HUIS/HET HALLSE HULL HALL (HUIS+KAMPEREN)   TWEE KINDEREN (0 t/m 16 jaar) GRATIS PER BETALENDE VOLWASSENE ZIE WWW.NIVON.NL/ZOMERACTIE    LIEVER NAAR GEORGANISEERDE VAKANTIEACTIVITEITEN MET KINDEREN?  ZIE WWW.NIVON.NL/ACTIVITEITEN   

NATUURVRIENDENHUIZEN BIEDEN:  - GROTERE EN KLEINERE ZALEN - TWEE- EN MEERPERSOONSKAMERS - MEDEGEBRUIK VAN SANITAIR EN OPENBARE     RUIMTEN - BESCHIKKING OVER UITGERUSTE KEUKENS   - CATERAARS IN DE OMGEVING   KIJK OP WWW.NIVON.NL/GROEPEN