Ron Bormans Voorzitter CvB Hogeschool Rotterdam Bestuur Vereniging Hogescholen Lid Commissie Veerman
Hoger beroepsonderwijs Het ongedelfde goud Twitter: @Ronbormans1 Mail:
[email protected]
Nederland centrum van de wereld?
Het gros van de Nederlanders en Europeanen
denken vanuit een achterhaald wereldbeeld. Europa als centrum van de wereld Terwijl velen het al hebben over de eeuw van Azië
Europa aan de periferie?
Sterk in analyse
Responsiviteit centraal Veerkracht Adaptatie Pro-activiteit
Sterke nuance belang van kennisproductie
Kennisproductie alleen onvoldoende Valorisatie geen lineair proces Kenniscirculatie minstens van zo’n belang Elders verworven kennis signaleren, opnemen, te gelde maken
Samenstelling Europese bevolking
Werkend
45%
Pensionados 30% Jongeren
15%
Werklozen
10%
Arbeidsethos en sociale waarden
Uit: Jonathan Holslag, ‘de kracht van het paradijs’, 2013
Van onze werklust moeten we het niet hebben Onze ambitie loopt niet over Gelukkig houden we wel van creativiteit! Daar moeten we het dan maar van hebben…. …Naast meer ondernemingszin vanzelfsprekend
Scherpe waarschuwing WRR!
De machtsverhoudingen in de wereld veranderen Ontwikkeling lage lonen landen tot kenniseconomie
In 2020 woont 2/3 mondiale middenklasse in Azië Gevestigde positie staat onder druk
Naar een lerende economie!
Ontwikkeling hoger onderwijsinstellingen tot regionale kenniscentra
Inhoudelijke heroriëntatie van het onderwijs: heroriëntatie op het (te) ver doorgevoerde onderscheid tussen onderwijs gericht op vaardigheden en onderwijs gericht op cognitie
Fikse kwaliteitsslag in het onderwijs: o.m. opleidingspeil docenten omhoog, bij uni’s onderwijs niet langer ondergeschikt aan onderzoek
Perspectief WRR
Nadruk op innovatie En op responsieve beroepsbevolking die goed kan inspelen op de hartslag van de internationale economie
Waarbij nieuwe kennis ontwikkelen belangrijk blijft, maar met veel meer aandacht voor het mobilseren en toepassen van bestaande ideeën en technieken die elders bestaan
Hetgeen het vermogen vereist om nieuwe en bestaande kennis te signaleren, op te nemen en te gebruiken, waardoor kenniscirculatie een lerende economie ‘schraagt’.
Jezelf opnieuw uitvinden
Ten Cate: van klassiek textiel naar high tech DSM: van mijnbouw / kunstmest naar Life Sciences SHV: van steenkool naar online reisbureaus Nolet: van Jenever naar Ketel One
WRR pakt niet door
Blijft hangen in academisch referentiekader Wil universiteiten in de kern veranderen Ziet potentieel van HBO onvoldoende We delven het goud niet dat onder de oppervlakte ligt
Kennis
Circuleert Vind inbedding in cultuur van ondernemerschap Krijgt richting in context van marketing
Commissie Veerman
Variëteit als krachtig systeemkenmerk Adaptiviteit ‘tegenover’ complexe samenleving Positieve keuze voor binariteit (“aan die vraag wilde men zich niet branden”)
Meervoudige variëteit
Positieve duiding HBO
Worteling in HO Worteling in beroepsonderwijs In Nederland relatief groot, waardoor veel HO ‘onderzoekloos’ aangeboden wordt
Oplossing niet in WO, maar in HBO
Responsieve instituties Netwerkinstituties Ondernemendheid als kernwaarde Het nieuwe kennen en steeds ter discussie stellen
Mag ik u voorstellen?
HBO als emancipatiemachine HBO als grootste groeisector HBO kwalitatief in de lift
Sterke groeisector
Achtergrond studenten
Emancipatie
Kwalitatief in de lift
Snelle stijging niveau
Druk op standaard 3
Vooral niveau scripties
Onderzoekende houding
Studenten worden geacht slimmer te zijn
Meer docenten master / gepromoveerd
Grote sector in HO
HBO als hoogste vorm van HO
Kunst Para-medisch Sociaal-agogisch Lerarenopleiding
HBO in zichzelf divers
Nichespelers Multisectoraal Grootstedelijk Van 600 studenten tot bijna 40.000 Ad / bachelor / master
Centres of Expertise
Fascinerende geschiedenis
Altijd resultaat van privaat initiatief Reflectie van sociaal-economische geschiedenis HBO dient twee ‘heren’: maatschappelijk nu. Bedrijfseconomische noodzaak Traditioneel diepe regionale verankering Soms landelijke uniciteit Laatste stap moet nog gezet worden
Visie op onderwijs
Traditie en modernisme Veerman moderniseert en bevestigt historisch profiel In student komt valorisatie samen Driehoek: onderwijs – onderzoek – samenleving
Probleem
Hogescholen worden als school gezien Universiteiten / hoogleraren onderdeel ‘kennis establishment’ Naïef, contextloos valorisatiedenken (zie recente oproep bedrijfsleven)