Roken in films Zet dit jongeren aan om te gaan roken? En wat kan er aan gedaan worden?
je i r v k o o R films EuropA
Roken is nog steeds één van de doodsoorzaken die het best te voorkomen zijn. Jongeren beginnen meestal met roken als gevolg van sociale invloeden. Zij kunnen beginnen met roken omdat personen in hun directe omgeving roken zoals ouders, vrienden en leeftijdsgenoten, maar ook door media-invloeden. Films vormen een belangrijk onderdeel van de sociale invloeden waar jongeren mee te maken hebben. Onderzoek laat zien dat veel films beelden bevatten met rokende acteurs en dat sigaretten regelmatig te zien zijn. Dit kan er voor zorgen dat er een beeld bij jongeren ontstaat waarin roken als normaal en sociaal acceptabel wordt gezien, meer dan dat het in werkelijkheid is. Wij hebben een onderzoek uitgevoerd naar roken in films in zes Europese landen: Nederland, Duitsland, IJsland, Italië, Polen en Groot Brittannië.
Hoeveel roken is er te zien in films in Europa? , Wij hebben in alle zes de landen 250 van de populairste films tussen 2004 en 2009 geanalyseerd. , 71% van de films bevat ten minste één scène waarin gerookt wordt. , Gemiddeld bevatten de 250 meest populaire films uit elk land in totaal 5.828 scènes waarin gerookt wordt. , Dit is een gemiddelde van 23 rookscènes per film!
Wie heeft er toegang tot films waarin gerookt wordt? Onze studie laat zien dat slechts 2% van de films met scènes waarin gerookt wordt een leeftijdsclassificatie kreeg die aangeeft dat de film niet geschikt is voor kinderen en jongeren. Dus in Nederland hebben jongeren beneden de 16 jaar toegang tot deze films. Dit is zeer verschillend van de Verenigde Staten, waar 41% van de films met scènes waarin gerookt wordt een leeftijdclassificatie kreeg voor volwassenen.
Roken in films en leeftijdsclassificaties Toegang van jongeren tot films met roken 98%
100%
In Europa In de VS
Films
80%
59%
60%
41%
40% 20% 0%
2% Toegang jeugd
Toegang volwassenen
98% van de films met scènes waarin gerookt wordt is toegankelijk voor Europese jongeren. Hoeveel rookscènes zien jongeren? , We vroegen aan meer dan 16.000 jongeren tussen de 12 en 15 jaar welke films zij gezien hadden. , Hiermee konden we berekenen hoeveel rookscènes de jongeren hadden gezien. , Gemiddeld had elke jongere 1.728 rookscènes gezien. , Sommigen hadden veel meer rookscènes gezien (tot bijna 6.000).
800
, Gemiddeld hebben jongeren 1.728 rookscènes gezien
600
400
Sommigen hebben meer dan 5.000 rookscènes gezien
200
,
Aantal ondervraagde jongeren
Aantal rookscènes gezien door jongeren
0
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
Aantal rookscènes gezien
Hangt het zien van roken in films samen met het rookgedrag van jongeren zelf? We vonden in alle zes de landen dat jongeren die meer rookscènes gezien hadden dan anderen jongeren zelf een grotere kans hadden om eens een sigaret geprobeerd te hebben of om zelf te roken. Dat we dit in alle landen vonden is opmerkelijk, omdat de zes landen zeer verschillend zijn wat betreft hun anti-rookbeleid, aantallen rokers en houding ten opzichte van roken.
Roken in films en roken bij jongeren 60%
Nederland
Ooit gerookt
50% 40% 30%
In totaal (alle zes de landen)
20% 10% 0% Min
Aantal rookscènes gezien
Max
Hoe meer rookscènes een jongere heeft gezien, des te groter de kans dat hij/ zij heeft geëxperimenteerd met roken of rookt.
Wat kan er gedaan worden om het aantal rookscènes dat jongeren zien te verminderen? We weten nu dat jongeren die meer rookscènes zien een grotere kans lopen om zelf te beginnen met roken. Daarom is het belangrijk om de blootstelling van kinderen en jongeren aan rookscènes te beperken.
Dit kan gerealiseerd worden door het opnemen van rookscènes in classificatiesystemen voor films, zoals het Nederlandse classificatiesysteem Kijkwijzer. Hiermee worden ouders en opvoeders geadviseerd over de leeftijd waarop een film schadelijk kan zijn voor kinderen en jongeren. In een pictogram wordt de reden voor het advies gegeven. Het pictogram voor drugs- en alcoholmisbruik zou ook moeten gelden voor roken.
Roken in een film zou een criterium moeten worden om de leeftijdsclassifi catie voor een film te bepalen.
Wat kunnen ouders doen? Maatregelen om media-invloeden op kinderen en jongeren te beperken: 1. Stel grenzen aan de tijd die uw kind besteedt aan media zoals films en tv. 2. Stel leeftijdsgebonden grenzen aan wat uw kind mag zien. 3. Kijk samen met uw kind naar films. 4. Bespreek de inhoud van films en andere media met uw kind.
Duitsland, Kiel (Coördinatie) Institute for Therapy and Health Research Website: www.ift-nord.de Contactpersoon: Reiner Hanewinkel IJsland, Reykjavik Directorate of Health Website: www.landaeknir.is Contactpersoon: Stefán Jónsson Italië, Novara and Turijn Avogadro University and Osservatorio Epidemiologico delle Dipenze Website: www.oed.piemonte.it Contactpersoon: Federica Mathis, Fabrizio Faggiano Poland, Poznan Poznan University of Medical Sciences Website: www.amp.edu.pl Contactpersoon: Ewa Florek Nederland, Nijmegen Radboud Universiteit Website: www.ru.nl/bsi Contactpersoon: Evelien Poelen, Ron Scholte Groot Brittannië, Glasgow Medical Research Council Website: www.sphsu.mrc.ac.uk Contactpersoon: Kate Hunt, Helen Sweeting
Voor meer informatie over roken in films: Onze projectwebsite: www.smokefreemovies-europe.eu Website van de University of California, San Francisco: www.smokefreemovies.ucsf.edu Thorax Journal http://thorax.bmj.com/ October 2011, Volume 66, issue 10 Als je nog vragen hebt over roken in films, dan kun je contact opnemen met: Dr. Ron Scholte van de Radboud Universiteit Nijmegen Telefoon: 024-3612123 Fax: 024-3612776 E-mail:
[email protected]
Funding
Dit werk is tot stand gekomen door het project: “Smoking in movies: Impact on European youth and policy options” gefinancierd door de Europese Unie, binnen het Health Programme. De bijdrage van de projectcoördinator (IFT-Nord) is mede gefinancierd door het Bundesministerium für Gesundheit.
