Rijswijk -Informatiecentrum 9 december 2013 bert nagtegaal
Geworteld wonen
9 DECEMBER e.v. Wat verstaan de potentiele bewoners onder duurzaamheid vinden de bewoners belangrijk als het gaat om duurzaamheid en hoe kaderen we dat met elkaar? Start over duurzaamheid..
Geworteld wonen
Het begrip duurzaamheid Duurzaamheid is niet alleen gericht op energiegebruik.! Maar ook : Materiaal gebruik ,omgaan met afval en hergebruik, omgevingsbeleving ,geluid- en luchtkwaliteit, watergebruik, eigenaarschap, aansluiting bij cultuurbepaalde structuren, mobiliteit, voorzieningen, licht en uitzicht, natuurbeleving, stadlandbouw, sociale veiligheid….. Duurzaamheid = Woning en Woonomgeving Kortom zoveel meer bepaalt of je prettig voelt en je duurzaam wilt vestigen in je woning en je leefomgeving…..
Geworteld wonen
Duurzaam gebouw en gebied; focus op energievoorziening maar duurzaamheid is dus meer om over na te denken! Gebouw Energievoorziening Materiaalgebruik Water Comfort Geluid Regelbaarheid Hernieuwbare energie etc.
Gebied Smart grid Voedsel verbouwen Mobiliteit en toelevering Geluid en fijnstof Water Onderhoud en beheer Veiligheid en sociale samenhang etc.
Energie en geworteld wonen Wat zijn de uitgangspunten in Rijswijk Buiten? Wettelijke vereisten woningen-energiegebruik : EPC = 0,6 Uitgangspunten Rijswijk Buiten: • Vereist EPC 0,4 • Gewenst EPC=0. • Geen gasnet; all-electric • Geen collectief warmtenet EPC =0 :=woninggebondengebruik = 0 Gebruiksgebonden (apparatuurgebonden ) blijft EPC kan bereikt worden door groot aantal variabelen in te zetten: • Isolatie • Ventilatie • Energie terugwinning • Energie opwekking • Orientatie etc.etc…. • Maakt het bepalen van de optimalle combinatie lastig…
Uitgangspunten voor geworteld wonen • • • • • •
Keuze voor EPC = 0 (passiefhuis) of 0,4 (ca.50 % lager dan BB) Keuze voor collectieve of individuele energie voorzieningen en /of elektra Collectieve opwekking van warmte een collectieve beheer van een warmte koude opslag Productie van duurzame energie als DLEB.
Welke soorten energie hebben we nodig ? Warmte voor : • Verwarmen • Warm tapwater Elektriciteit voor • Aansturen installaties (pompenergie) • Gebruiksapparatuur zoals verlichting, computers, wasmachines , etc. • Opladen elektrische auto’s, fietsen.
Welke uitgangspunten gehanteerd? • Beperken gebruik • Duurzaam opwekken • Efficiënte apparatuur
Uitdaging is de optimalisatie tussen de elementen van de Trias en dat maakt het aantal mogelijke combinaties groot en de optimale keuze complex ! Trias energetica 2.0
Mogelijkheden in woning op gebied van energie :
Voorbeelden in een woning op gebied van energie en nog iets meer: materiaalkeuze, voedselproductie, randaparatuur.
Uitgangspunten van de warmte voorziening geworteld wonen bij EPC =0,4 Goede schilisolatie Rc 4,0 – 5,0 driedubbelglas , kierdichting Ventilatie met WTW Laag temperatuurverwarming Warmte-pomp + vloerverwamring +wartme bodemopslag + zonnepanelen voor aan sturing. • Keuze voor gesloten systeem of open systeem (beheer). • Inclusief koeling zomer woning • • • •
Soorten bodemenergiesystemen
Hoe ziet het er uit ? • Gesloten individueel • Gesloten collectief • Open collectief
Kosten indicatie warmtevoorzieningen en elektra-opwekking (bij uitgangspunt woningen EPC =0,4) Hofwoningen Gesloten bron €2500 Warmtepomp €6000 PV-cellen 19,68m2 €4920 Boerderijwoningen Gesloten bron €2250 Warmtepomp €5500 PV-cellen 19,68m2 €4428 (op hellend vlak) Appartementen Gesloten bron €3250 Warmtepomp €5500 PV-cellen € 4428
Exploitatie Collectief –individueel • minder capaciteit • meer infra structuur • beheersorganisatie Aspecten lease - zelf investeren • lagere investering • kopen moet mogelijk zijn • Geen onderhoudskosten • Geen risico functioneren • Afloop huurperiode goed afspreken • Monitoring gewenst • Voorbeeld Klimatgarant.
Voorstel geworteld wonen energievoorziening EPC 0,4
Beperken • Gevelisolatie : RC>4,0 en dak >5,0 • Drielaagse beglazing U <1 • Inzetten op goede kierdichting Terugwinnen • WTW op ventilatie • Douche WTW. Efficiënte apparatuur • Warmtepomp en LTV • WKO individueel gesloten
Het Passiefhuis EPC =0 Uitgangspunten passiefhuis : • Uitstekende isolatie RC=6-10. • Totaal energiegebruik • <120Kwh/m2 jr voor ruimteverwarming, tapwater,hulpenergie ,appa ratuur. • Gebalanceerde ventilatie met WTW. • Zon PV voor elektrische energie. • Zoninstraling winter en zonwering zomer.
Het Passiefhuis EPC =0 Overwegingen passiefhuis : • Meerkosten bouwkundig en installatietechnisch. • Mogelijkheid om geheel elektrisch te verwarmen • Centraal luchtverwamring elektrisch + koelen warmtepomp voor tapwater • Per ruimte elektrisch verwarmen. • Investeringen uit te rekenen.
Vragen - discussie Nader te bespreken: • Uitwerken voorstellen verduurzamen woningen • Niveau en voorstellen verduurzamen gebied