Rijopleiding in stappen in Europa. Huidige tendensen en effecten

Rijopleiding in stappen in Europa Huidige tendensen en effecten

Rijopleiding: uitgangspunten GDL-systeem = leren door ervaring lange leertijd Zelfstandig leren in ‘veilige situaties’  vroeg beginnen Europese systemen = leren door instructie korte leertijd rol van de begeleider / controle later beginnen

Globaal schema GDL Supervised learning

Autonomou s learning

Theorie cursus • Rijschool • School • Zelfstandig  praktijkles • Prof • Vrije bgl • Simulator

Zonder bgl rijden • Restricties • Spec. opdrachten • Feedback sessies

Solo driving Volwaardig rijbewijs bijscholingscursus

Schema op basis van Mayhew et al (2014) en Genschow et al. (2007)

Effectmetingen? “pedagogisch optimisme” Hoe effectiviteit meten (CROW, 2015)  duidelijke doelstellingen: GDE – RUE (Cieca) → hogere doelstellingen concretiseren?  Controlegroep? - keuze door deelnemer….  criteria: cfr doelstellingen, maar…  Slagen in test  Ongevallen en overtredingen – welke periode?  Rijgedrag?

Hoopgevende tendensen Lange oefentijd Ratio: leren door doen – automatiseren – veel verschillende situaties kennen. Deels onder begeleiding : combinatie van prof en ‘vrije’ bgl Deels zonder begeleiding: restricties , maar ‘gestuurd’ – feedback voorzien Voorbeelden:  Zweden (Gregerson et al 2000): naar 117u bgl rijden; ongevallen dalen met 40%  Duitsland (Goldenberg et al 2011) BF17: -36% ongeval & -26% overtredingen  Nederland (Van Schagen & de Craen, 2014) 2toDrive

Hoopgevende tendensen Terugkom project / nascholing Ratio: ervaringen kaderen, valideren – verruimen vaardigheden, zelfevaluatie stimuleren. Zeer uiteenlopende initiatieven – vaak ‘vrijwillig’ Voorbeelden:  NovEv-studie (Sanders et al. 2004) / Advanced (Bartl et al. 2002): onduidelijke resultaten  Oostenrijk (Bartl & Esberger, 2005): kern= feedbackritten + psychologische discussiegroep  - 11,2% ongevallen  Finland (Hatakka, 2003) – nadruk op anticiperen  Luxemburg (Peräaho et al. 2003) ca 1/3 ziet direct nut.

Hoopgevende tendensen Aandacht voor hogere orde vaardigheden Ratio: conform GDE / ongeval zelden voertuigbeheersing en wegcodekennis. Hoe concretiseren? Specifieke vaardigheden lukt wel; gedrag en zelfreflectie is zeer moeilijk. Voorbeelden:  Geen specifieke effectstudie gekend  Afleiden vanuit nascholing: UK (Stanton et al. 2007), Oostenrijk, Estonia (Paaver et al. 2013), Nederland (Roelofs et al.)  Methodische ontwikkelingen: HERMES (Bartl et al. 2010), X-factor (De Craen, 2010)

Hoopgevende tendensen Leermaatregelen bij ‘fout gedrag’ Ratio: bij ongeval/overtreding: onvoldoende ‘vaardig’ of ‘waardig’?. Nu gericht op strenger straffen (meer ptn, terug examens, langere proeftijd). Voorbeelden:  NL: Educatieve maatregelen: goede resultaten voor ‘alcohol’  Overzichtstudies DI: afhankelijk van nadruk op zelfreflectie, zelfcontrole, levensstijl, attitudes

Leerpunten voor België Huidige situatie 2 opleidingsmogelijkheden  “18mdn” via prof. rijschool/instructeur  “36mdn” met een niet-prof. Begeleider Systeem met prof. instructeur sluit aan bij GDL Supervised learning Min. 20u prof. instructie (praktijk)

Autonomus learning Min. 3 max. 18 mdn. Met enige restrictie

Solo driving Volwaardig RB 2j. Strenger gestraft

Leerpunten voor België verbetertrajecten Eén systeem voor iedereen.  Langere leerperiode:  naar Noors model (Tronsmoen, 2011): combinatie professioneel en vrije begeleider  Echte periode van zelfstandig leren met specifieke opdrachten en feedbackmomenten (cfr Oostenrijk)  Na behalen volwaardig RB: educatieve maatregelen gericht op gedrag bij overtreding en/of ongeval

Leerpunten voor België probleempunten  Vindt iedereen een ‘vrije begeleider’?  Huidige opleiding voor instructeurs:  Individualisering curriculum  Coachingstechnieken  Samenwerking vrije begeleider  Politieke moed  Kostprijs  Heilige huisjes  Drie gewesten en federaal

Bedankt voor uw aandacht Ludo Kluppels Verkeerspsycholoog PAIR-afdeling Haachtsesteenweg 1405 1130 BRUSSEL Tel: +32 2 240 06 50