rijke mensen leven langer_kr_bs.indd :43

32

rijke mensen leven langer_KR_BS.indd 32

29-01-15 10:43

RIJKE MENSEN LEVEN LANGER

Te koop

EEN LANG EN GEZOND LEVEN Rijke mensen worden ouder dan mensen met minder geld. Best logisch, want met veel geld heb je meer middelen om problemen op te lossen. Toch hoeven degenen zonder de geldkluis van Dagobert Duck zich hier niet bij neer te leggen. Privéklinieken, intelligente toiletten en dure superfoods? Met rust, reinheid en regelmaat kom je ook al een heel eind. TEKST: EVELINE KARMAN

33


29-01-15 10:43

‘ELKE DAG TWEE KEER POETSEN IS GEEN KWESTIE VAN GELD HEBBEN: DAT MOET IEDEREEN LUKKEN’

E

en welgestelde kennis vertelde me laatst dat hij in Thailand lelijk was gevallen. Met een flinke beenwond werd hij in het staatsziekenhuis opgenomen. Nog voordat zijn vrouw hem een schone onderbroek had kunnen brengen, had hij zichzelf al laten overplaatsen naar een particulier ziekenhuis. De reden: hij wilde een privékamer, maaltijden a la carte en betere onderzoeken, door artsen die in Europa geschoold waren en over betere apparatuur beschikten. Het is hem prima bevallen. Een andere kennis vertelde me dat ze elk jaar met haar gezin met dolfijnen zwom. Ze vond het goed voor de ontwikkeling van haar kroost. Het was vanaf de eerste reis zo’n fijne ervaring geweest dat ze nu elk jaar een week gingen. De kinderen hadden zelfs hun eigen lievelingsdolfijn. En ach, het kon toch alleen maar goed voor ze zijn? Zucht. In the world of money gaan dingen anders dan in een gemiddeld huishouden. Dat betekent niet automatisch dat dit beter of fijner is, want zelfs de meest arme mensen

kunnen zielsgelukkig zijn. Maar toch, met veel geld heb je wel meer middelen om problemen op te lossen. Gas en elektra worden niet afgesloten, je kunt elk halfjaar naar de tandarts, en als je wilt ontspannen, waai je heerlijk een weekend uit.

HEALTH IS HET NIEUWE WEALTH Onderzoek door CBS heeft bovendien uitgewezen dat rijke mensen langer leven. Uit een rapport uit 2012 bleek dat mensen in de hoogste inkomensgroep bewijsbaar ouder worden dan zij die het financieel minder goed hebben. Aangetoond werd ook dat de eerste kwalen zich tot wel 18 jaar later aandienden! Lieke Lamb van Trendwatchers.com herkent dat. “Geld is niet zaligmakend”, zegt ze, “maar je kunt beter ziek in een villa in een luxe bed liggen dan in een koud tochtig krot. Meer opleiding zorgt voor meer kennis en bewustzijn wat betreft gezondheid, en meer geld zorgt voor betere toegang tot zorg – dat lijkt logisch. Maar het moeilijke van gezondheidsonderzoek is altijd de periode die moet worden onderzocht voor je resultaten kunt trekken en de enorme hoeveelheid factoren die erbij komt kijken. Van voedsel tot leefomgeving en van stress tot genetische bagage: het heeft allemaal invloed op het resultaat. Net als de afkadering van de begrippen. Want wat is precies een goede definitie van welgesteld? Was een rijk persoon ook al rijk in zijn jeugd? En leidt hij door de luxe juist een losbandig overdadig leven of is hij juist zeer bewust met gezondheid bezig?” Kortom: de uitslag van zo’n onderzoek is niet zaligmakend. Lieke Lamb: “Health is het nieuwe wealth. Bezig zijn met je gezondheid is een statussymbool geworden. Van sportschool tot kuuroord tot privékliniek: geld is op zijn minst handig. En dat geld toegang geeft tot allerlei medische faciliteiten kan niet ontkend worden. Vlak daarbij ook netwerken niet uit. Even iets via bevriende artsen regelen is makkelijker als je ze in je sociale cirkel veelvuldig tegenkomt.” Dat lijkt allemaal heel logisch, maar niet iedereen heeft een cardioloog of neurochirurg in zijn kennissenkring. Wel hebben we in Nederland allemaal toegang tot gezondheidszorg en schoon drinkwater. Hoe kun je zelf actief zorgen voor een betere prognose zonder dat je miljoenen op de bank hebt staan?

GEEN WACHTLIJSTEN Huisarts Emmeline Backhuys uit Rotterdam stelt dat het hebben van veel geld alleen zeker niet per se gezond maakt. “Natuurlijk is het wel een stuk makkelijker om goed voor jezelf te zorgen als je geld in overvloed hebt, maar het is niet noodzakelijk een logisch gevolg. Of je ziek wordt of niet is niet altijd te voorkomen, al heb je al het geld van de wereld. Wel is als je eenmaal ziek bent de toegang tot zorg een

34


29-01-15 10:43


stuk makkelijker, of die nou genezend of verzorgend is. Geld zorgt dan voor luxe, zoals bijvoorbeeld ‘geen wachtlijsten’, of je kunt meer praktische hulp inkopen.” Ouder worden is dus eenvoudiger met geld. Want hoewel het eerder genoemde onderzoek concludeerde dat mensen met weinig inkomen meer roken, drinken en minder bewegen, blijkt tevens dat hun kinderen minder studeren. Daardoor werken zij later in voor gewricht en rug meer risicovolle beroepen (stratenmaker, tuinman) en wonen zij in criminelere buurten met een hoger sterftecijfer. Er telt dus veel mee wanneer je zelf plannen hebt om honderdtien te worden. Een van de conclusies uit het onderzoek is dat mensen die in armoede opgroeiden slechtere genen blijken te hebben. Door een gebrek aan groenten, sport en gezondheidszorg in hun jeugd, geven zij slechtere genen door aan hun eigen nageslacht. Dat blijkt al vanaf hun geboorte bevattelijker voor ziektes. Het University College in London toonde wetenschappelijk aan dat een slechte mondhygiëne slecht is voor het hart. Mensen die slechts één keer per dag hun tanden poetsen, hebben naast grotere kans op tandvleesontstekingen ook nog tot 40% meer kans op een hartziekte of hartaanval omdat bacteriën uit tandplak in de bloedbaan terecht komen en daar stolsels of ontstekingen kunnen veroorzaken. Die bacteriën kun je zelf verwijderen door je tanden flink en vaak te poetsen, maar je kunt er ook voor naar een mondhygiënist. Dat is voor jan-met-de-pet natuurlijk een luxe, maar wel een investering in je eigen gezondheid. Maar elke dag twee keer poetsen is geen kwestie van geld hebben: dat moet iedereen lukken.

EÉN KOEKJE BIJ DE KOFFIE Wat ook helpt, is niet te lang doorsukkelen met lichamelijke ongemakken. Vaak is er namelijk een achterliggende reden voor kwaaltjes of kunnen vroegtijdig depressieve gevoelens of ziektes en afwijkingen worden onderschept. Emmeline Backhuys zegt hierover: “Als arts zie ik in de praktijk waar ik werk dat met name de generatie van ‘rust, reinheid en regelmaat’, zeg maar de tachtigplussers van nu, op een goede manier oud wordt. Ze gebruiken drie maaltijden per dag, nemen één koekje bij de koffie, gaan elke dag even naar buiten en liggen op tijd in bed. Er zijn geen echte excessen, en dat gaat al meestal hun hele leven lang zo. Natuurlijk is al het wetenschappelijke onderzoek dat hierboven genoemd wordt waar. Maar het hebben van goede genen of geld is geen garantie om op een goede manier oud te worden. Met een goede manier bedoel ik zelfstandig kunnen blijven wonen en tevreden zijn met de situatie zoals die is. Dat lukt vaak beter als je in je leven geleerd hebt te genieten van de kleine dingen. Natuurlijk kun je als je geld hebt een beter ziekenhuis bezoeken, lid worden van een

sportschool en een gezonde maaltijd op tafel zetten. Maar geld kan ook gebruikt worden om minder gezonde dingen te doen zoals drinken, drugs gebruiken, te veel feesten en daardoor onregelmatig leven en noem maar op. Geld moet toch rollen, schijnt men soms te denken. In dit laatste geval hoef je er volgens mij ook niet op te rekenen dat je genen je gaan helpen om op een goede manier oud te worden. Factoren van buitenaf spelen een belangrijkere rol dan je denkt. Ik draai inmiddels al heel wat jaren mee in het huisartsenvak en ben tot de conclusie gekomen dat rust, reinheid en regelmaat zo gek nog niet zijn.”

PREVENTIEF ONDERHOUD Toch laat mijn kennis van het Thaise ziekenhuis, die graag anoniem wil blijven, zichzelf elk jaar op eigen initiatief uitvoerig testen door zijn huisarts. Die hij overigens particulier inhuurt. Dat kost hem een klein fortuin, maar hij vindt het vreselijk nuttig. “Je gaat niet alleen naar de dokter wanneer je ziek bent, maar ook voor preventief onderhoud”, vindt hij. Het heeft ervoor gezorgd dat hij vroegtijdig ontdekte dat hij een te hoge bloeddruk heeft, waardoor hij nu op doktersadvies dagelijks kinderaspirine slikt. Dat verdunt zijn bloed, want een te hoge bloeddruk kan dodelijk zijn. Ook laat hij elke drie jaar een colonoscopie (darmonderzoek) uitvoeren. Dat doet hij omdat bij dit onderzoek poliepen worden opgespoord die darmkanker kunnen veroorzaken. Hij voelt zich prettig bij deze manier van onderzoeken. En zo heel extravagant is preventief onderzoek anno 2015 niet meer. Voor driehonderd euro kun je al een zogenaamde Total Body Scan laten doen bij Prescan. Daarbij wordt je hele lichaam gedurende een dag onderzocht. Guenther Klass van Prescan zegt daarover: “Onze cliënten komen niet alleen vaak zonder klachten: een grote groep wil zekerheid

35


29-01-15 10:43


‘EEN PREVENTIEF ONDERZOEK (€ 300) IS ECHT NIET MEER ALLEEN VOOR DE HAPPY FEW’ over hun klachten wanneer een huisarts niet doorverwijst naar een specialist. Ze willen dan geen risico en nemen zelf initiatief. Prescan verricht al meer dan tien jaar preventieve onderzoeken in twaalf Europese ziekenhuizen en in een eigen kliniek in Baarn. Die ervaring en routine betaalt zich terug in steeds vriendelijkere consumentenprijzen, waardoor een preventief onderzoek echt niet meer alleen voor de happy few is. Juist doordat een steeds grotere groep cliënten de weg vindt naar ons, zijn de huidige kosten ten opzichte van enkele jaren geleden ongeveer gehalveerd. Het is tegenwoordig ook meer een kwestie van waar leg je je prioriteiten.”

QUINOA EN GEZONDHEIDSGADGETS Ook de komst van superfoods en biologisch voedsel is niet onopgemerkt gebleven. Steeds meer sapbarren en healthrestaurants winnen terrein. Natuurwinkels doen goede zaken. Lange tijd kon niet bewezen worden dat biologisch beter is, maar in juli 2014 toonde de universiteit van Newcastle aan dat biologische producten minder metalen en pesticiden bevatten. De gevonden antioxidanten bleken ook wetenschappelijk te kunnen worden ge-

linkt aan chronische en neurogeneratieve ziekten en sommige soorten kanker. Het gevoel ‘goed bezig te zijn’ geeft jezelf bovendien een soort bevrediging in je hoofd: je geeft immers proactief invulling aan een gezond leven. En dat maakt dat je psychisch weer lekkerder in je vel zit. Trendwatcher Lieke Lamb: “Alleen al het uitzoeken wat wel en niet gezond is en het bijhouden van speciale dieetwensen en sportroutines is een luxe. Het kost tijd en tijd is geld. Ruimte hebben om je eigen lijf te verzorgen, hetzij door middel van bewust eten, sporten of bezoeken van juiste medici is als een teken van wijsheid en van luxe. Superfoods zijn zeer populair en inmiddels ook zeer duur. Tijd voor jezelf, oftewel me-time, en de overtuiging goed bezig te zijn kan voelen als een luxe. En dat kan inderdaad op zichzelf weer helend werken. Er gaat iets heel positiefs van uit als bepaalde dingen haalbaar en realiseerbaar zijn. Daarbij is het ook nog leuk en afwisselend om met nieuwe trendy voedingsstoffen zoals quinoa en kokosbloesemsuiker aan de slag te gaan. Bezig zijn met je gezondheid en goede voeding heeft tegenwoordig een hoog sociaal aspect als je kijkt naar het delen op internet van foto’s en recepten. Hetzelfde geldt voor de e-health ontwikkelingen.

FEEDBACK OP JE VOEDING Het met behulp van allerlei gadgets bijhouden hoe het met je gaat wordt steeds hipper. Je kunt jezelf de hele dag meten (quantiﬁed self heet dat) met horloges en apps. Dat kan van stappen tellen tot koolhydraten bijhouden. In Japan is er zelfs een intelligent toilet dat alles wat er in belandt analyseert en meet en op die manier waarschuwingen afgeeft als er wat in het lichaam mis dreigt te gaan. En het wordt ook steeds normaler om op je tablet apps te installeren die je bij het ontbijt feedback geven of adviseren om meer vezels en minder eiwitten te nuttigen. Natuurlijk kan niet iedereen een tablet of meedenkende Japanse wc betalen, maar zo exclusief als in vroeger tijden, waarbij het enkel voorbehouden was aan de keizer van China om zijn ontlasting te laten beoordelen door artsen, is het niet meer…” Natuurlijk zijn er medicijnmannen, ﬁlosofen en goeroes die beweren dat jezelf rijk voelen niets met geld te maken heeft. En natuurlijk zit daar een kern van waarheid in. Echte rijkdom zit van binnen. En hoewel geld zeker meespeelt in makkelijker gezond blijven, kom je al ver zonder dat je miljonair hoeft te zijn. Het gaat uiteindelijk om goed voor jezelf zorgen, verstandig eten en rust nemen. De gemiddelde mens kan dus heel veel zelf doen om gezond en gelukkig oud te worden. En willen we dat niet allemaal? Klap GOOISCH na het lezen van dit artikel dus even dicht, inhaleer buiten een paar teugen frisse lucht en zet daarna een kop groene thee voor jezelf. Hup, aan de slag, op naar 2055!

36


29-01-15 10:43

rijke mensen leven langer_kr_bs.indd :43

Recommend Documents