Resultaten 2012-215
Breda, 29 juni 2015 Versie 2.0
Inleiding Met het programma Toptechniek in bedrijf (TiB) van Platform Bèta Techniek, worden stakeholders in de regio uitgedaagd en (financieel) ondersteund om te werken aan actueel en toekomstbestendig technisch vmbo en mbo. In West-Brabant werken Markiezaat College, Radius College, VMBO instellingen en bedrijven samen 1·. binnen de bestuurlijke setting van het techniekplatform Tune Techniek In de periode 2012-2015 is binnen het TiB programma gewerkt aan het ontwikkelen van doorlopende LOBlijnen en leerwegen en intensievere samenwerking tussen onderwijs en het beroepenveld voor de tekortsector Techniek. De experimenten van TiB 2012-2015 hebben inzichten gegeven in werkende formules (op kleine schaal). Daarmee levert het TiB programma een bijdrage aan het realiseren van onderstaande ambities van de 2 3 (herziene ) regiovisie van het onderwijs in West-Brabant . De gehele regiovisie is te raadplegen via http://tunetechniek.nl/toptechniek-in-bedrijf-west-brabant
Ambitie
Ambitie
Instroom tekortsector techniek
Doorlopende (LOB) leerwegen
•Uitval leerlingen voorkomen •LOOPBAAN-leerlijnen ontwikkelen gericht op bewustwording van talenten (voor Beta/Techniek) •Zichtbaar profiel van aansprekend (duaal/praktisch) techniekonderwijs t.b.v. de regionale arbeidsmarkt
•Doorstroom vmbo-mbo aantrekkelijker maken •Uitval in de overgang tussen vmbombo en het switchen naar een andere (dan technische) opleidingsrichting voorkomen •Doorlopende LOOPBAAN-leerlijnen ontwikkelen
Ambitie Samenwerking tussen onderwijs en het beroepenveld •Betrokkenheid bedrijven bij LOB en techniekonderwijs in (v)mbo vergroten •Opleiden voor regionale arbeidsmarkt (tevredenheid bedrijfsleven vergroten)
1
‘Kennispact 2.0 (Noord-Brabant). Tune Techniek is één van de vijf techniekplatforms in Noord-Brabant. Deze techniekplatforms werken samen onder de vlag van Brabant voor Techniek en worden door de Provincie Noord-Brabant financieel ondersteund. 2 Versie februari 2015. 3 In bijlage 1 van dit document is een overzicht van de actielijnen uit de regiovisie van het Onderwijs in West-Brabant opgenomen
Pagina 2 van 10
Opbrengsten Toptechniek in bedrijf 2012-2015 Het uitvoeringsprogramma TiB richt zich op een drietal ambities van de regiovisie van het onderwijs in WestBrabant. Onderstaand zijn de resultaten van het programma per ambitie weergegeven.
Resultaten
Resultaten
Instroom tekortsector techniek
Doorlopende (LOB) leerwegen
•Maatwerk voor passend vmbo onderwijs heeft effect op VSV Satellietprogramma zorgt ervoor dat driekwart 'VSV- leerlingen' alsnog binnen de school gehouden worden; •Technologie leerroutes VMBOTL/GL/K v.a. leerjaar 1; •Het Beta Challenge Programma (BCP) is landelijk uitgerold (19 scholen en 20 nieuwe belangstellende scholen); •Aanbod workshops voor vmbo leerlingen (TOP) is uitgebreid over hele regio; •Er is meer inzicht in het effect van de workshops op keuzeprocessen; •Vernieuwde aanpak vmbo stages gericht op ontwikkelen loopbaanperspectief geimplementeerd.
•Doorstroom Vakcollege Techniek naar MBO techniek is 91% (2013/2014); •Meer good practices en lessons learned voorhanden voor verdieping, verbreding, versnelling van leerroutes; •Naast verkorting is verdieping ook een doelstelling van de doorlopende leerlijnen. Dit sluit aan bij de voorkeuren van (veel) leerlingen (doorstroom vmbmbo aantrekkelijker maken); •Inhoudelijke voorbereiding niveau 2 in DLL is twijfelachtig; niveau 3/4 beter; •Afstemming op inhoud werkt niet – zie de ervaring van de afgelopen 20 jaar: geen resultaat. Inzoomen op eindtermen levert niet gewenste resultaat; •Didactische afstemming gerealiseerd (2 MBO college, vijf vmbo scholen). Doorlopende leerlijn gericht op voorbereiding op cultuur en didactiek (zelfstandigheid en tempo) levert ‘wen’winst 1-3 maanden op: dit zijn de maanden met de grootste kans op vsv!; •De doorstroom van BBL N2 naar N3 en N4 is voor twee opleidingen toegenomen.
Resultaten Samenwerking tussen onderwijs en het beroepenveld •De samenwerking met klankbordgroepen van de BBL N3/N4 opleidingen is versterkt; •Het platform 'Ontmoeten is leren' is betrokken bij Techniekcollege (DVC-MC); •Opleidingsbedrijven Bouwschool Breda en SPB leveren een actieve bijdrage aan ontwikkeling Doorlopende leerwegen vmbo-mbo bouw; •Bedrijfsleven en gemeenten zijn actief betrokken bij ontwikkelen nieuwe MBO keuzedelen (GEOICT).
Pagina 3 van 10
AMBITIE 1 - Instroom tekortsector techniek stimuleren Doelstellingen
Resultaten tib 2012-2015
Aanpak en succesfactoren
Effecten
Uitval leerlingen in vmbo
Satelietprogramma
Leerlingen krijgen veel begeleiding en
Driekwart van de leerlingen (16 van
basisberoepsgerichte leerweg
(maatwerk voor passend
training in sociale vaardigheden. Sport
21) zijn binnen het reguliere
voorkomen (leerlingen binnen
onderwijs)
speelt een belangrijke rol. Er is intensief
onderwijs gebleven en hebben
contact met ouders. De leerlingen volgen
inmiddels hun VMBO-diploma
de praktijklessen op de vmbo locatie.
behaald. De overige leerlingen
de school houden)
Lessons learned en haalbaarheid
Participanten Da Vinci College
hadden een beschikking cluster 4 of zijn afgestroomd naar PRO. Praktische en breed aanbod
Facilitysharing; vmbo
Aansluiting op basis van methodes (
Investering in
Da Vinci College & Markiezaat,
techniekonderwijs vmbo B/K
klassen maken gebruik
inhoud/lesmaterialen).
vervoerskosten zijn hoog.
Munnikenheide College &
behouden t.b.v. Opleiden voor
van faciliteiten mbo
Opbouw leerroutes ligt vast in een
Radius College
schema. De schoolorganisatie wordt daar
(Motorvoertuigentechniek)
regionale arbeidsmarkt
op aangepast (wie, welke onderdelen gaat verzorgen, locatie en voorwaarden). Ouders dragen bij aan vervoerskosten Docenten ROC en
Verschil in loonkosten vmbo
opleidingsbedrijven
en mbo docenten zijn
geven (1 dg/wk) les op
kritiek punt voor
vmbo school
uitwisselen personeel.
Da Vinci College & Markiezaat
Leermeesters van
Het inzetten van leermeesters
bedrijven geven les op
/workshopleiders uit bedrijven blijkt
vmbo
niet kostenloos ( lange termijn)
Apart
Instroom Vakcollege is verdubbeld in 2
kennismakingsprogramma
jaar tijd (40 leerlingen). Ouders en
voor basisschoolleerlingen
basisschoolleerlingen lijken het
met belangstelling voor
onderscheid tussen Vakcollege en
techniek
VMBO-breed niet te kennen en daar
Da Vinci College
Da Vinci College
dus weinig bewuste keuzes in maken. (onderzoek Lectoraat Keuzeprocessen). LOOPBAAN-leerlijnen
Mavo leerroute
Maatschappelijk relevante
Projectwerk voor leerlingen werkt!
Echter: expliciete verbinding met
Beta Challenge:
ontwikkelen gericht op
examenstatus v.a. lj 1
projecten Veronderstelling is dat ll
Leerlingen vinden de projecten leuk,
vakken noodzakelijk
Newmancollege, RSG ’t Rijks,
bewustwording van
mogelijkheid tot
de theorie rond vakken als
inspirerend en ondersteunend voor
Leerlingen missen de expliciete link
Markland College en
talenten (voor
verdieping, versnelling en
natuurkunde, scheikunde, biologie
het theorie-onderwijs (onderzoek
tussen het project en de vakken
Maintenance Education
Beta/Techniek)
verbreding geïntegreerde
beter begrijpen en onthouden,
lectoraat Keuzeprocessen)
Projectwerk/PGO onderwijs
Consortium
LOB
bredere competenties ontwikkelen
Aantal leerlingen Beta Challenge in W-
vergroot afhankelijkheid van inzet
Ondersteuningsprogramma
(zelfstandig werken,
Br verviervoudigd in 2 jr (van 60 naar
bedrijven
voor BetaChallenge
samenwerken, creativiteit /
240 leerlingen - is excl. Markland
scholen4
nieuwe dingen verzinnen,
College )
problemen oplossen) en zichzelf
.
leren sturen en reguleren.
4
PGO onderwijs vmbo GL/K
Vakintegratie wordt door docenten
Prinsentuin van Cooth,
v.a. lj 1 o.a. werken met 3D
als belemmering gezien. Zij willen
Radius College
Databank lesmaterialen en evaluaties, docentenscholing en professionalisering – o.a. voor loopbaangerichte reflectie, kwaliteitzorgsysteem, schoolgebeleiding. printen, laser snijden en
zich richten op het behalen van het
kunststof recyclen. En
eindexamen. Pagina 5 van 10
thema’s zoals duurzaamheid, alternatieve energie en het ontwerpproces. Vernieuwde aanpak vmbo
Leerlingen leren iets dat past bij
Investering in extra docent
stages gericht op
een loopbaanperspectief i.p.v. dat
stagebegeleiding is nodig voor de
ontwikkelen
leerlingen worden ‘bezig
vernieuwde aanpak.
loopbaanperspectief
gehouden’.
leerling
De leerlingen worden regelmatig
Da Vinci College
op hun stageadres bezocht. Ouders maken kennis met de bedrijven (ouderavond) Leermeesters van
Leermeesters moeten
Leerlingen ervaren verschillen tussen
Extra begeleiding door vmbo
Da Vinci College & Platform
bedrijven geven les op het
ondernemendheid in het onderwijs
leermeesters en docenten (‘ze weten
docenten blijft nodig, stellen de
Ontmoeten is leren
vmbo
stimuleren en de leerlingen helpen
waar ze het over hebben’, ‘ze geven
directieleden van de scholen vast.
beroepsvaardigheden en een
les door te vertellen wat ze
goede werkhouding te ontwikkelen
meemaken’). Opmerkelijk daarbij is dat juist van de Vakcollege leerlingen een aantal geen verschillen ervaren.
Pagina 6 van 10
Ambitie 2: doorlopende (LOB) Leerwegen ontwikkelen Doelstelling Resultaten tib Succesfactoren / 2012-2015 Aanpak
Effecten
Lessons learned
Participanten
Doorstroom vmbo-mbo
Versnellen (individuele
Programmatische afstemming
Meer dan de helft van de
Da Vinci College, Markiezaat College
aantrekkelijker maken
onderwijstijdverkorting)
curriculum
leerlingen die een
Tessenderlandt, Munnikenheide
Afspraken over
doorlopende leerweg
College,(Motervoertuigentechniek)
doostroomvoorwaarden per vmbo
volgen, zou eerder kiezen
school en mbo afdeling
voor verdieping (hun vak
Beoordelingsvormen mbo worden
dieper of breder kennen
toegepast in leerjaar 3 en 4 vmbo
en beheersen) in plaats
(o.a. voorbeelden van werkprocessen
van verkorting.
voor de aansluiting vmbo-mbo)…
Maatwerk in het mbo(versnellen
eerste 6 mnd uniform, daarna
Radius College (Elektrotechniek)
en verdiepen)
differentiatie via projectwerk
Parallelstudie
parallelstudie van mavo3-4 naar
Newmancollege en Radius College
mbo1 die leidt tot
(Media Vormgeving en ICT)
verdieping/verbreding en mogelijk versnelling Uitval in de overgang
Leerlingen laten wennen aan
4e jaars vmbo leerlingen sluiten aan
Leerlingen die een ‘wen-jaar’ in het
Da Vinci College, Markiezaat College
tussen vmbo-mbo en het
mbo cultuur
bij mbo klassen en volgen hetzelfde
mbo niet hebben meegemaakt
Radius College, Tessenderlandt,
switchen naar een andere
programma Nederlands, Engels,
hebben tussen 6 weken en ruim 3
Munnikenheide College, Prinsentuin
(dan technische)
rekenen, Loopbaan en burgerschap,
maanden nodig om te wennen. Een
Van Cooth, Newmancollege
opleidingsrichting
vaktheorie en vakpraktijk op het mbo
enkele keer switchen leerlingen als
voorkomen
gevolg van de deelname aan programma’s in het mbo. Leerlingen verliezen dan in het eerste jaar mbo
Pagina 7 van 10
geen tijd meer met switchen (lectoraat Keuzeprocessen) Afstemming begeleiding
Docententeams vmbo-mbo werken
vmbo-leerlingen die in hun laatste
De praktijkervaring van
Markiezaat College & Da Vinci College.
leerlingen
samen.
jaar programma’s volgen in het
betrokken docenten is
Radius College (Mediavormgeving),
Docenten mbo doen een intake met
mbo, geven aan het prettig te
dat collega-mbo
Newmancollege
vmbo leerlingen.
vinden dat een van hun ‘eigen’
docenten zich niet altijd
Een docent van het vmbo is wekelijks
docenten daar ook aanwezig is.
bewust zijn van de
Didactische afstemming
(een gedeelte van) een dag op het
noodzaak om extra
mbo
aandacht te geven aan
Persoonlijk dossier voor vmbo
instructie aan vmbo
leerlingen (ComTak)
leerlingen.
1e jaars B/K vmbo maken gebruik van
Vmbo leerlingen (n=13, ll MH MVT)
Het laten functioneren
Radius College (Motervoertuigen),
lesmateriaal mbo, 3e jaars vmbo
leren problemen systematisch aan
van ontwikkelteams
Munnikenheide College,
werken met nieuwe mbo
te pakken wanneer zij werken met
vmbo-mbo docenten
Tessenderlandt
onderwijsvormen (‘leren leren’
mbo onderwijsvormen (‘leren leren’
kost tijd. Werkbezoeken
concept / PGO’s en VHT’s),
concept / PGO’s en VHT’s
en ervaringen met
Didactische afstemming op basis van
leerlingen delen, haalt de
de tien leerbreinprincipes
discussie eruit.
(Puberbrein) mbo ondersteunt vmbo met
Didactische trainingen voor vmbo
Radius College (Motervoertuigen),
professionalisering vakdocenten
docenten (oberserven&feedback),
Munnikenheide College,
techniek
Bijstelling van het kwalificatiedossier
Tessenderlandt
voor docenten en instructeurs. Ontwikkelen van een digitaal portfolio voor docenten Doorlopende LOOPBAAN-
Techniekorientatieprogramma
Aansprekende activiteiten (doen en
Het beeld dat de leerlingen hebben
Ervaringen van leerlingen
leerlijn (vmbo-mbo)
(TOP) voor tweede jaars vmbo
beleven). Op de mbo
van techniek veranderd bij de
(topweek) landen niet
opleidingslocaties Onder begeleiding
meeste leerlingen door deelname
zonder doorvragen.
van mbo leerlingen
aan de workshops (Topweek), het is
Kansen om leerlingen
Alle workshops zijn zowel voor
met name breder geworden. 92 %
verder te laten kijken en
Markiezaat College en SPT ZWN
Pagina 8 van 10
jongens als meisjes interessant. Ook
van de leerlingen geeft aan dat hun
na te laten denken
komen alle niveaus aan bod in de
beeld van de opleidingen bij
buiten bestaande
workshops
Markiezaat veranderd is. Specifiek:
denkbeelden, blijven
inzicht in opleidingen of wat
onbenut.
studenten doen. Of algemeen: ‘anders dan gedacht’ Oriëntatietraject voor meisjes
Oriëntatie-activiteiten voor meisjes
uit het vmbo i.s.m. VHTO
vertalen zich niet in grote toename
Radius College
instroom van deze doelgroep. Extra vmbo stage plaatsen
Kennismaken met mbo
mbo draagt bedrijven aan voor vmbo
Radius College
stages
(Motervoertuigentechniek)
Vmbo-TL/GL 2e en 3e jaars werken
Radius College (Mechatronica,
met opdrachten en workshops
Mediavormgeving en ICT), Prinsentuin
gekoppeld aan competenties KD’s
van Cooth, Newmancollege
Vmbo-GL 3e jaar volgen orientatiedagen bij mbo samen met 4e jaars vmbo leerlingen;
Pagina 9 van 10
Ambitie 3: Samenwerking tussen onderwijs en het beroepenveld intensiveren Doelstelling
Resultaten tib 2012-2015
Betrokkenheid bedrijven bij LOB
Oprichting brede Technetkring
Succesfactoren / Aanpak
Effecten Lessons learned
Participanten Newmancollege, Prinsentuin Van Cooth,
en techniekonderwijs in (v)mbo
Scala, Tessenderlandt, Radius College,
vergroten
Bouwschool Breda, IW Brabant Zeeland, Gemeente Breda Ontmoeten is leren netwerk
Da Vinci College
betrokken bij Techniekcollege Opleidingsbedrijven leveren actieve
Markiezaat College, SPB, Radius College,
bijdrage aan ontwikkeling
Bouwschool Breda, Munnikenheide College,
Doorlopende leerwegen vmbo-mbo
Da Vinci College
Opleiden voor regionale
Samenwerking klankbordgroepen
Bedrijven faciliteren relevante opdrachten en
Radius College ( BBL N3 /N4 Bouw, Infra en
arbeidsmarkt (tevredenheid
Nieuwe BBL opleingen is
werkplekken voor BBL N3/N4
Engineeringafdeling)
bedrijfsleven)
geintensiveerd
Aangepaste curriculum aan beroepspraktijk
Samenwerking met gemeenten,
Radius College ( BBL N3 /N4 Bouw, Infra en
UWV en de regionaal
Engineeringafdeling)
samenwerkende gemeenten (RWB) Klanbord groep GEO-ICT
Nieuwe mbo keuzedelen ontwikkelen i.s.m. het
geintensiveerd
werkveld. Aansluiten bij landelijke afstemming en
Radius College (ICT)
samenwerking voor een specifiek vakgebied
Pagina 10 van 10
