Rapport CO2 boekhouding
—
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
Auteur: T.R. Breetveld1 Datum: januari 2013 Status: Definitief
1
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel b
.......................................................................................................................................................... Pagina: 1 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding
3
1.1 Organisatiegrenzen
3
2. Jaar resultaten volgens CO2 prestatieladder
4
2.1 Verdeling CO2 prestatieladder
4
2.2 Scope 1 emissies of directe emissies
5
2.3 Scope 2 emissies of indirecte emissies
7
2.3.1 Verklaring van weggelaten CO2 bronnen en putten
8
2.3.2 CO2 emissie van verbranding biomassa
8
2.3.3 CO2 compensatie
8
2.4 Scope 3 emissies of overige indirecte emissies
9
3. Corrigeren
10
4. Invloed van meetonnauwkeurigheden en onzekerheden
10
4.1 Geleasede wagenpark
10
4.2 Woon- werkverkeer
10
4.3 Huisvesting
11
5. Berekeningsmodellen
11
5.1 Kwantificering
11
5.2 Verandering in kwantificering methodes
11
6. Conclusie
12
7. Opmerking
13
BIJLAGE I - Reductiedoelstellingen
14
BIJLAGE II – Inventarisatie scope 3 volgens GHG
15
Bijlage III – Gebruikte conversiefactoren
17
.......................................................................................................................................................... Pagina: 2 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
1. Inleiding 2
Dit rapport geeft inzicht in de CO2 uitstoot van Joulz B.V., met 2010 als referentiejaar . Over heel 2010 is 13.974 ton CO2 uitgestoten door de gehele Joulz organisatie. Het jaar 2010 dient als referentiejaar om besparingen en/of toename te kunnen berekenen voor 2012 en verder. In 2010 werd voor iedere maand afzonderlijk de CO2 uitstoot berekend. Dit geeft voor 2012 de mogelijkheid om op maandelijkse basis, of elke willekeurige andere interval, een vergelijking te maken met 2010. 3
Dit rapport geeft de vergelijking 2010 versus 2012 weer . Inhoudelijk is dit rapport opgesteld conform ISO 14064-14. De cijfers voor 2010 en 2012 die worden getoond in deze rapportage zijn omgezet volgens – de door SKAO – voorgeschreven conversiefactoren5. Een lijst met de conversiefactoren is opgenomen in bijlage III.
1.1 Organisatiegrenzen De Eneco Holding N.V. bestaat uit 3 kernbedrijven: Stedin, Joulz en het Energiebedrijf. In figuur 1 zijn de verschillende onderdelen van het Energiebedrijf afzonderlijk weergegeven.
Figuur 1: Organogram Eneco Holding N.V.
Stedin is onze grootste opdrachtgever. Daarnaast halen we omzet uit opdrachten in de markten netbeheer, wegbeheer, industrie, railbeheer, utiliteitsbouw en tuinbouw . Tot onze bedrijfsvoering rekenen wij de bedrijfsmiddelen en de bedrijfsentiteiten van Joulz waarover wij 100% kapitaalbelang en 100% zeggenschap hebben. Joulz B.V. bestaat uit 4 entiteiten: Projects, Service Provider, GreenTec en CityTec6 (zie: figuur 2).
Figuur 2: Organigram Joulz
2 3 4 5 6
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel j ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel c ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel p In deze rapportage is 2010 omgerekend volgens SKAO conversiefactoren. ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel a, d
.......................................................................................................................................................... Pagina: 3 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
2. Jaar resultaten volgens CO2 prestatieladder 2.1 Verdeling CO2 prestatieladder De CO2 prestatieladder kent een verdeling van emissie-categorieën naar drie scopes. In figuur 3 ziet u links de inhoudelijke scope verdeling met daarin de categorieën en rechts de kwantitatieve(in tonnen CO2) en procentuele verdeling per scope over de jaren 2010 en 2012 van Joulz.
Figuur 3: Scope diagram en werkelijke verdeling CO2 voetafdruk over 2010 en 2012
Figuur 4 toont de totale emissie over 2010 en 2012, verdeeld naar de categorieën binnen scope 1, 2 en 3. Alle categorieën van scope 1, 2 en 3 zijn hier weergegeven, behalve de CO2 uitstoot van de productie van ingekochte materialen (scope 3) omdat Joulz een dienstverlener is die materiaal inkoopt op voorschrift van haar opdrachtgever(s). In bijlage II vindt uitsplitsing plaats van de meest materiële emissies binnen scope 3. De paragrafen 2.2, 2.3 en 2.4 hieronder geven expliciet de verdeling per scope weer.
Figuur4: totale emissieverdeling 2010 en 2012 per categorie
.......................................................................................................................................................... Pagina: 4 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
2.2 Scope 1 emissies of directe emissies Figuur 5 toont de emissies binnen scope1 van onze eigen organisatie over 2010 en 2012, verdeeld naar de categorieën behorende bij scope 17. Met betrekking tot scope 1 kent Joulz in de totale uitstoot een toename ten opzichte van de 2010. Het jaar 2012 is in zijn geheel warmer geweest dan 2010. Dit was te merken in de afname van ons gasverbruik. 3 Daarnaast is Joulz overgegaan tot de aanschaf van groengas. In totaal is er 200.000 m ingekocht. Dit heeft geresulteerd in extra uitstootreductie van 21% bovenop de 32% die gerealiseerd is door herhuisvesting en afstoting van een aantal grotere panden van Joulz in Den Haag en Rotterdam. De toename van het aantal liters brandstofverbruik door bedrijfswagens is te relateren aan de groei van het wagenpark. Joulz heeft als commerciële doelstelling ook te werken voor andere netbeheerders en energiebedrijven buiten haar oorspronkelijke verzorgingsgebied. Dit heeft geleid tot meer werk en de aanname van meer uitvoerend personeel. Het bedrijfswagenpark is gegroeid van 1234 naar een totaal van 1353 auto’s. Dit is een toename van 10%. Met in achtneming van het vergroten van het verzorgingsgebied, is de toename lager dan de toename in het aantal afgelegde kilometers. Daarnaast is er een toename geweest in het aantal leaseauto’s van 34% wat een verschuiving heeft gebracht in de uitstoot van woon-werkverkeer, welke gereduceerd is en de uitstoot in lease wagens. Absoluut gezien is er een stijging geweest door deze verschuiving omdat bij de lease auto’s ook het privégebruik wordt meegenomen dit in tegenstelling tot werknemers die alleen een woonwerkverkeervergoeding en zakelijke kilometervergoeding krijgen. .
Figuur 5: Scope 1 verdeling per categorie 2010 en 2012
Figuur 6 toont duidelijk aan dat het wagenpark van Joulz – zowel in 2010 als in 2012 – het grootste deel (93%) van de CO2 uitstoot voor haar rekening neemt binnen scope 1. Dit is een lichte groei van 4% ten opzichte van een halfjaar eerder, toen stond het percentage op 89%.
7
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel e
.......................................................................................................................................................... Pagina: 5 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
Figuur 6: procentuele verdeling scope 1 per categorie over 2010 en 2012
In 2012 is een proef met aardgasbussen afgerond. De positieve resultaten van de proef met de aardgasbussen heeft de directie doen besluiten om te gaan beginnen met de aanschaf van aardgasbussen. Dit om de uitstoot e van het bedrijfswagenpark fors te reduceren. Daarnaast is in het 4 kwartaal van 2012 overgestapt op een nieuwe leaseregeling waarbij de maximale CO2 uitstoot voor leaseauto’s naar 120 gram CO2 per kilometer gereduceerd is. Sinds januari 2012 is het aantal auto’s onder de 120 gram in aanloop naar de regeling gestegen van 14% naar 48% in december 2012 van het totale leasewagenpark.
.......................................................................................................................................................... Pagina: 6 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
2.3 Scope 2 emissies of indirecte emissies8 Figuur 7 toont de emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit en warmte die Joulz heeft gebruikt. De elektriciteit die Joulz gebruikt is 100% groen. Daardoor wordt deze als 0 geteld voor het bepalen van de CO2 uitstoot. Echter wij streven er ook naar om ons energiegebruik zo laag mogelijk te houden. Dus het verbruik wordt wel bepaald om ook deze doelstelling te monitoren. Ten opzichte van een halfjaar eerder is er een afname gerealiseerd in de hoeveelheid verbruikte kWh. Dit heeft ermee te maken dat één van de grotere panden, Zuiderparkweg Rotterdam, halverwege het jaar is afgestoten. Hiervoor is een locatie in de plaats gekomen aan de Reedijk in Heinenoord. Dit pand is gerenoveerd op basis van het BREEAM principe (zie CO2 halfjaar verslag 2012). Het effect daarvan is duidelijk waarneembaar in het verbruik van huisvestingsenergie in Scope 1 en Scope 2. Het aantal zakelijke kilometers is sterk gestegen. Dit wordt veroorzaakt door het groter worden van het werkgebied van Joulz Hierdoor moeten uitvoerders en projectleiders die geen bedrijfswagen hebben langere afstanden rijden. In 2012 hebben een aantal van deze personen een hybride bedrijfsauto of lease auto gekregen. Het aantal gedeclareerde kilometers per maand begint terug te lopen, echter niet met de hoeveelheden die gehoopt werden. Nader onderzoek is opgestart naar aanleiding van de eerste resultaten.
Figuur 7: Scope 2 verdeling per categorie over 2010 en 2012
Figuur 8 toont de verdeling tussen de verschillende categorieën uit figuur 7.
8
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel i
.......................................................................................................................................................... Pagina: 7 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012 Figuur 8: procentuele verdeling scope 2 per categorie over 2010 en 2012
2.3.1 Verklaring van weggelaten CO2 bronnen en putten9 Alle geïdentificeerde GHG bronnen of putten van CO2 zijn verantwoord in de rapportage. Binding van CO2 (broeikasgasverwijdering) vindt niet plaats.
2.3.2 CO2 emissie van verbranding biomassa10 De verbranding van biomassa heeft binnen Joulz B.V. niet plaatsgevonden
2.3.3 CO2 compensatie11 Joulz heeft haar interne CO2 uitstoot, zoals deze berekend is binnen de Eneco Holding, voor 50% gecompenseerd door de aanschaf van Gold Standard Carbon Credits en voor 50% door REDD+ Carbon Credits.
9
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel h
10 11
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel f ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel g. Joulz bezit geen gekwantificeerde GHG removals.
.......................................................................................................................................................... Pagina: 8 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
2.4 Scope 3 emissies of overige indirecte emissies Figuur 9 toont de indirecte emissies over 2010 en 2012 verdeeld naar de categorieën behorende bij scope 3. Over het jaar 2010 zijn geen cijfers van afval beschikbaar. Dit geeft een wat vertekend beeld voor de totale optelling bij de jaren. Ten aanzien van zakelijke kilometers OV kent Joulz een toename in CO2 uitstoot (23%). Zakelijke kilometers met het OV worden voor 100% vergoed. Wederom zijn er meer medewerkers het OV zakelijk gaan gebruiken. Eind 2011 is er een woon- werkverkeer enquête geweest binnen Joulz. Deze resultaten zijn verwerkt in de CO2 rapportage vanaf januari 2012. Hieruit is gebleken dat medewerkers van Joulz op een andere manier naar hun werk komen dan een jaar eerder. Het nieuwe huisvestingsbeleid met locaties die gelegen zijn op OV vriendelijke aanrijroutes is hier onder andere de oorzaak van.
Figuur 9: Scope 3 verdeling per categorie over 2010 en 2012
Tot medio 2010 was er geen expliciet afvalbeleid binnen Joulz. Dat wil zeggen dat niet al het afval van projectlocaties ten gunste kwam van Joulz. Sinds de certificering van Joulz voor ISO 14001 wordt hier strenger op gestuurd. Onderaannemers dienen al het afval van projectlocaties in gescheiden vorm aan te leveren bij Joulz, zodanig dat Joulz zicht heeft op de totale afvalstroom. Figuur 10 laat duidelijk zien dat strakkere sturing op afvalbeleid tot beter inzicht in de daarbij behorende CO2 uitstoot leidt12.
Figuur 10: procentuele verdeling scope 3 per categorie over 2010 en 2012
12
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel k
.......................................................................................................................................................... Pagina: 9 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
3. Corrigeren Om eenduidig een besparing of toename te kunnen berekenen worden de resultaten gecorrigeerd voor 13 temperatuur invloeden. Deze correctie gebeurt op basis van graaddagen . Een graaddag houdt verband met de stookgrens van 18 graden. Voorbeeld: als het één etmaal lang 17 graden is, dan levert dit 1 graaddag op. Als het één etmaal 7 graden is dan levert dit 11 graaddagen op etc. Ter verduidelijking in figuur 11 de correctie zoals toegepast op gasverbruik:
Figuur 11 Formule: (Uitstoot / graaddagen 2012) * graaddagen 2010
Deze correctie wordt ook voor warmteverbruik gedaan. Deze twee verbruiken zijn weersafhankelijk. Na de correctie voor graaddagen wordt de totale CO2 uitstoot teruggerekend naar individuele medewerker. Op deze manier kan exact het toename- of besparingspercentage worden berekend. Figuur 12 toont het gecorrigeerd resultaat in kilo’s per medewerker. Het personeelsbestand is toegenomen met 6% van 2794 in 2010 naar 2951 in 2012.
Figuur 12 CO2 uitstoot per medewerker minus de uitstoot van afval gecorrigeerd voor graaddagen.
4. Invloed van meetonnauwkeurigheden14 en onzekerheden Uit bovenstaande berekeningen zijn er drie grote CO2 bronnen aan te wijzen. Op de eerste plaats komt het geleasede wagenpark met 10157 ton, als tweede komt het woon- werkverkeer met 2422 ton en als derde komt huisvesting (gas-, elektra- en warmteverbruik) met 912 ton. Hieronder wordt de wijze beschreven hoe deze berekeningen tot stand zijn gekomen. Samen vormen deze drie categorieën 94% van de totale uitstoot van Joulz.
4.1 Geleasede wagenpark De uitstoot berekening van het wagenpark gebeurt aan de hand van exacte liters. Deze liters zijn afkomstig van onze tankpassen leverancier Multi Tank Card. Ieder voertuig beschikt over een dergelijke pas. Hiermee is het dan ook aannemelijk dat het totale brandstofverbruik inzichtelijk is. Gezien het hier om daadwerkelijk verbruik gaat heeft dit de voorkeur boven, bijvoorbeeld, een berekening op basis van kilometers.
4.2 Woon- werkverkeer De gegevens die worden gebruikt voor de berekening van het aantal kilometers woon- werkverkeer zijn afkomstig van Joulz HR. Dit bestand is tevens de basis voor de salarisadministratie voor de woonwerkvergoeding. De leaserijders worden uit dit bestand gefilterd. Op basis van dit bestand wordt er een
13 14
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel k ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel o
.......................................................................................................................................................... Pagina: 10 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012 berekening gemaakt – aan de hand van gemiddelden – voor ingehuurd kantoorpersoneel waarvan de kilometers onbekend zijn(10% ten opzichte van ons eigen personeel).
4.3 Huisvesting De meetgegevens van elektra-, gas- en warmteverbruik zijn verzameld aan de hand van opgenomen meterstanden. Deze worden maandelijks opgenomen en worden voldoende betrouwbaar geacht. Daar waar geen meterstanden en/of facturen aanwezig zijn (door bijvoorbeeld gedeelde gebouwen) wordt er een berekening gemaakt op basis van de wel bekende meterstanden van gebouwen. Deze vormen een gemiddelde per m2 welke wordt gebruikt voor de berekening van de andere gebouwen. Voor gas en warmte vindt er tevens een correctie op basis van graaddagen plaats.
5. Berekeningsmodellen 5.1 Kwantificering15 methodes De kwantificering van grondstoffen naar CO2-emissiewaarden is telkens gedaan door geregistreerde volumeeenheden van de gebruikte brandstoffen te benutten. De conversie van volume naar emissie is eenduidig en geeft de meest betrouwbare vergelijking weer. Gas- en elektriciteitsgebruik zijn opgenomen aan de hand van geijkte meters (en “slimme meters” waar beschikbaar). Dit is momenteel de meest betrouwbare methode.
5.2 Verandering in kwantificering methodes
Er heeft geen wijziging plaatsgevonden in de kwantificering methode16 ten opzichte van 2010.
15 16
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel l ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel m
.......................................................................................................................................................... Pagina: 11 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
6. Conclusie Uit dit rapport volgt dat het aandeel CO2 uitstoot door mobiliteit binnen Joulz gestegen is met 4% ten opzichte van een halfjaar eerder.Dit rapport vergelijkt 2010 met 2012. Er zijn geen cijfers in dit rapport van 2012. Dus vergelijken met 2010(red. 89%). Figuur 3 geeft duidelijk weer dat de categorieën binnen scope 1 voor 76% aan CO2 uitstoot bijdragen ten opzichte van de categorieën van scope 2 en scope 3 tezamen. Figuur 4 maakt vervolgens inzichtelijk dat binnen Joulz de categorie ‘bedrijfswagens’ het grootste aandeel in CO2 uitstoot heeft (onderdeel scope 1), gevolgd door respectievelijk de categorie ‘woon-/werkverkeer’ (onderdeel scope 3) en de categorie ‘leasewagenpark’ (onderdeel scope 1). In 2012 is veel bereikt met betrekking tot reductie. Dit is alleen niet direct zichtbaar in de uitstoot. Dit heeft te maken met de uitbreiding van de werkzaamheden van Joulz (lees uitbreiding verzorgingsgebied). Joulz is meer kilometers gaan maken om haar klanten op een goede manier van dienst te kunnen zijn. Dit heeft zij gedaan met zuinigere voertuigen op een efficiëntere manier en met meer mensen. Doordat de uitstoot inzichtelijk wordt gemaakt op medewerkersniveau is de efficiëntere en schonere manier van mobiliteit niet direct zichtbaar. De directie is zich bewust van bovenstaand feit en heeft daarom in 2012 op het gebied van mobiliteit – door middel van de inzet van aardgasbussen en een leaseautobeleid met een maximale uitstoot – vooruitstrevende maatregelen getroffen. 2013 zal moeten uitwijzen of deze maatregelen ook terug te zien zijn in de uitstoot op medewerkersniveau. Tezamen met de aanschaf van meer m3 groen gas voor het verbruik in de panden van Joulz zal dit moeten gaan bijdragen aan de targets die gesteld worden/zijn voor 2013.
.......................................................................................................................................................... Pagina: 12 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
7. Opmerking De boekhouding van Joulz maakt onderdeel uit van de CO2-boekhouding Eneco Holding N.V. Deze boekhouding heeft over het boekjaar 2011 de status “Limited Assurance” verkregen. Daarnaast heeft deze check separaat plaatsgevonden voor het jaarverslag van Joulz. Ook hiervoor heeft Deloitte de status “Limited 17 Assurance” afgegeven in de vorm een GRI B+ certificaat .
17
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel q
.......................................................................................................................................................... Pagina: 13 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
BIJLAGE I - Reductiedoelstellingen Reductiedoelstellingen 2012 CO2-uitstoot gas verminderen met 50%
Programma
CO2-uitstoot bedrijfsauto's verminderen met 2,5%
Joulz heeft op dit punt een toename van 8% in de uitstoot. Echter is het wagenpark gegroeid met 10% ten opzichte van een jaar eerder. Dit resulteert op auto niveau wel tot een afname van 3% per auto*. Per 1 december is deze maatregel van kracht. Eind december 2012 was 49% van het leasewagenpark omgezet naar auto’s die voldoen aan deze maatregel. Actie blijft doorlopen tot 100% is vervangen. Verhouding is sterk verbeterd: van 0,6239 bus per directe medewerker op 1 januari 2012 naar 0,5809 bus per directe medewerker op 1 oktober. Aantal E-scooters is gestegen van 4 naar 9 in het afgelopen half jaar.
Alle geel kenteken lease en bedrijfsauto’s een beperking van 120 gram CO2 opleggen.
Ratio [# monteurs : # bussen] verlagen door Escooters
Door aanschaf groen gas certificaten. Eneco koopt deze groen certificaten gas collectief in. Joulz heeft deze doelstelling niet behaald. Joulz heeft de keuze gemaakt om voor 200.000 m3 groen gas in te kopen. Dit staat gelijk aan 40% van het totale volume.
Voor een uitgebreidere beschrijving van de doelstellingen verwijzen wij u door naar het document Energie Management Programma Joulz. Deze is te vinden op onze website onder de kop MVO. *
.......................................................................................................................................................... Pagina: 14 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
BIJLAGE II – Inventarisatie scope 3 volgens GHG Joulz onderkent dat in figuur 13 er een tweetal emissiedragers zijn, die in aantal tonnen CO 2 meer volume betreffen dan de, op dit moment, getoonde categorieën in figuur 9. Dit betreft: Ingekochte goederen en diensten Transport en distributie Gezien het feit dat deze informatie onderbouwd wordt door middel van een groot aantal aannames(omzet cijfers) heeft Joulz er bewust voor gekozen deze twee categorieën nog niet op te nemen in de CO 2 boekhouding. In de conclusie is te lezen dat Joulz reeds gestart is met het benoemen van CO2 reductiedoelstellingen in een samenwerkingsproject “Groot Amsterdam”. Deze trend zal zich voortzetten in overige toekomstige projectmatige samenwerkingsverbanden.
Figuur 13 Inventarisatie scope 3 volgens GHG
Figuur 13 is als aparte bijlage beschikbaar op de website van Joulz.
.......................................................................................................................................................... Pagina: 15 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012 Het algemene beeld van de inventarisatie laat zien dat Joulz koploper is binnen de branche waarin zij opereert. Er is een perfecte balans tussen de 3 P’s “People”, “Planet”, “Profit”. Joulz bezit zowel het CO2 prestatieladder certificaat als het MVO-prestatieladder certificaat op niveau 5 .
.......................................................................................................................................................... Pagina: 16 van 17
Resultaat CO2 Boekhouding Joulz B.V. 2012
Bijlage III – Gebruikte conversiefactoren18
18
ISO 14064-1, § 7.3.1, onderdeel n
.......................................................................................................................................................... Pagina: 17 van 17