RESOURCE. Beste cover. p.10. (van proefschriften in 2009) Trivial Pursuit, Resource-style. Studenten willen twee weken kerstvakantie

Trivial Pursuit, Resource-style

Studenten willen twee weken kerstvakantie

De beste boeren komen van Wageningen UR

Who exclaimed: ‘Of course Wageningen’? | p.18 |

Rector Martin Kropff is bereid tot overleg | p.26 |

‘Je moet doen waar je het beste in thuis bent’ | p.28 |

RESOURCE Voor studenten en medewerkers van Wageningen UR

nr. 9 – 17 december 2009 – 4e jaargang

r e v o c e t s e B 9)

in 200 n e t f i r h c s f e o r (van p

p.10

ILLUSTRATIE COVER: HANS WEGGEN

>>INHOUD nr. 9 – 4e jaargang

>> 4

&8

HERBENOEMING De consultatieronde voor de herbenoeming van Aalt Dijkhuizen is in volle gang.

4 8 9 10 13 16 16 20 22 23 24 25 30 32

EN VERDER Nieuws & opinie Analyse Wetenschap Coverprijs Praktijkonderzoek In beeld Kerstbest Nieuwsquiz MI: Q-koorts Post / Puzzel Liefdewerk viool spelen Typical dutch ambulance Student Advertenties Go/no go

>>

13

25

STUDEREN MET KIND ‘Het slapen gaat elke dag een beetje beter’.

EEN GEGEVEN PAARD De folder met tintelingen ligt nog niet inde bus of het gemopper op de redactie neemt een aanvang. ‘Wat een duffe DVD’s zeg’; ‘Betuttelend, doe mij maar een boekenbon’; ‘Een bierpakket? Zit Frans Kok daar achter?’, of : ‘Het zal wel weer wijn worden’. Eigenlijk was alleen de hoofdredacteur direct tevreden; hij gaat voor het aangeboden kinderbestek. Misschien is het journalisten wel eigen geen blad voor de mond te nemen, maar ook andere afdelingen kennen het gemopperophetkerstpakket-ritueel. Het hoort er kennelijk bij, terwijl er zelfs voor meest verstokte kankeraar best iets leuks valt te vinden in het ruime aanbod. En - wat een vooruitziende blik - het bezoek aan de biologische geitenkaasmaker is uit de lijst geschrapt. Doe mij maar de vlakschuurmachine. Prettige dagen. Rik Nijland

A GIFT HORSE

The full story? resource.wur.nl/en

>>

STERKSEL MAG BLIJVEN Zes andere proefboerderijen moeten de deuren sluiten.

The Christmas box catalogue is always good for a grumble. ‘What boring CDs’; ‘How patronizing. Just give me a book token’; ‘A beer pack? Is

Frans Kok behind this?’ Only the editor in chief was pleased at once: he’ll go for the children’s cutlery. And yet there should be something in the catalogue for the big-

gest grouch. And they had the foresight to scrap the organic goat’s cheese maker. Give me the sander. Season’s greetings!

17 december 2009 — RESOURCE

4 >> nieuws 352&EDURE HERBENOEMING AALT DIJKHUIZEN

ð 3HWHUYDQGHQ(O]HQSRVLWLHI RYHUVDPHQZHUNLQJ ð +RRJOHUDDU+XPDQH9RHGLQJ VLJQDOHHUWGLHSHUOLJJHQGSUREOHHP

ð5DDGYDQ7RH]LFKWZLQWDGYLHV LQRYHUGHUGHWHUPLMQEHVWXXUVYRRU]LWWHU

Peter van den Elzen, directeur bij de Agrotechnology & Food Sciences Group (AFSG), heeft aangekondigd per 1 januari 2010 te vertrekken. Hij zal een nieuwe functie aanvaarden als voorzitter van de Raad van Bestuur van het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden. Van den Elzens vertrek zal bij menigeen verbazing wekken. Waarom al na krap drie jaar weggaan? De klus kan niet af zijn. Bovendien was hij zeer positief over de samenwerking, blijkt uit een email die Van den Elzen zijn collega’s stuurde. Hij geeft daarin toe af en toe weleens lastig en veeleisend te zijn geweest. Gevraagd om een toelichting zegt hij: ‘Vooral bij DLO was het nodig dat er wat aan de cultuur werd gedaan. De medewerkers moesten echt veel meer de markt op gaan.’ Toch kijkt hij terug op een uiterst plezierige samenwerking. Daarom was de keuze om bij AFSG te vertrekken niet makkelijk. ‘Ik heb me echt afgevraagd: moet ik dit wel doen?’ De aard van de nieuwe betrekking, voorzitter van de Raad van Bestuur, gaf de doorslag. ‘Ik vind het leuk om de regie te hebben en eindverantwoordelijk te zijn. Daardoor kan ik mijn ideeën beter uitvoeren.’ Frans Kok, hoogleraar Humane Voeding, is verrast over Van den El-


RESOURCE — 17 december 2009

FOTO: BART DE GOUW

VERTREK AFSG-DIRECTEUR WEKT VERBAZING

3HWHUYDQGHQ(O]HQUHFKWV LQJHVSUHNPHW)UDQV.RN zens vertrek. ‘Ik weet ook niet precies waarom Peter weggaat. Ik gok dat het is misgelopen op het langetermijnperspectief van AFSG en dan lonkt automatisch het alternatief’, zegt hij. De hoogleraar signaleert bij Van den Elzens vertrek een dieperliggend probleem. ‘Als je in enkele jaren drie directeuren ziet komen en gaan, is er structureel iets niet in orde’, verklaart hij. Kok denkt dat Van den Elzen te sterk een bedrijfsmatige cultuur aan AFSG heeft willen verbinden. Daarnaast gaf de directeur vooral in het begin publiekelijk af op het DLOinstituut. Kok: ‘Daar maak je geen vrienden mee.’ Volgens Kok had van den Elzen wat minder pushy

moeten zijn en beter moeten luisteren naar wat wel en niet werkt. AFSG heeft enkele moeizame jaren achter de rug en Kok heeft naar eigen zeggen behoorlijk met Van den Elzen gestoeid. Hij wil nu vooral vooruitkijken. Van den Elzens opvolger dient zich volgens de hoogleraar primair te richten op het verbeteren van de samenwerking tussen DLO en de universiteit. DLO-experts zouden de leerstoelgroepen moeten bijstaan om de ontwikkelde kennis naar de markt te brengen. ‘Als je een persoon voor deze functie kiest die onvoldoende matcht met de universiteitscultuur gaat het weer mis’, besluit Kok. +DQV:RONHUV

AFSG HEAD LEAVES

STRONG ATTACK: WEAK THESIS

AFSG director Peter van den Elzen is leaving. Colleagues are surprised, as he’s only been in the post three years. Van Elzen told his colleagues he was very positive about working with them, and admitted h’d pushed hard for a more businesslike culture.

Wiet Janssen of the University of Twente claims in his PhD thesis that development aid in Africa is counter-productive and should be stopped. Four leading professors, including Eric Smaling from Wageningen, say the thesis does not

De Raad van Toezicht van Wageningen UR is een consultatieronde begonnen in verband met de herbenoeming van bestuursvoorzitter Aalt Dijkhuizen. De Raad van Toezicht maakt haar eigen afweging, maar laat zich adviseren door sleutelpersonen in de organisatie. De Raad is verplicht de twee medebestuurders, Martin Kropff en Tijs Breukink, en een delegatie van de medezeggenschap te horen. Hun adviezen zijn niet bindend. De Raad heeft echter acht gesprekken gepland, laat voorzitter Margreeth de Boer weten. Ze heeft onder meer gesprekken aangevraagd met de directeuren van de kenniseenheden en Van Hall Larenstein en met Aalt Dijkhuizen zelf. Dijkhuizen gaat voor een derde termijn van vier jaar. De termijn van Aalt Dijkhuizen loopt op 1 maart af, de Raad zal in januari of februari een besluit nemen. De Boer: ‘We zullen dat besluit nemen in nauw overleg met de minister van LNV. Het gaat om een heel belangrijke benoeming van een heel belangrijke organisatie, de minister wil daar invloed op hebben.’ De consultatieronde is afgelopen maandag begonnen. Voorzitter De Boer wil niet aangeven aan welke criteria Aalt Dijkhuizen moet voldoen. *Y& =LHRRNS0RRLHUDSSRUWFLMIHUV

merit a PhD. They say Janssen did no research of his own and based his conclusions on a biased selection of second-hand findings and an unclear methodology.

ISRIC ON THE MOVE The recent Isric move was not real-

nieuws << 5

,65,&9(5+8,6'2=(18,73$..(12)1,(7" ð 1RRGYHUKXL]LQJZDVQLHWQRGLJ EHZHHUW5DDGYDQ%HVWXXU ð 2QGXLGHOLMNLVZDQQHHUERGHPGHVNXQGLJHQZHHUYHUKXL]HQ

‘Er was geen sprake van een acuut onveilige situatie’, schrijft Wageningen UR-bestuurder Tijs Breuk-

ink aan het bestuur van Isric, het bodeminstituut dat eind november plots moest verhuizen vanwege de brandveiligheid. Toch vindt Breukink terugkeer naar Duivendaal onwenselijk. In het gebouw daar moet namelijk geïnvesteerd worden om aan moderne veiligheidseisen te voldoen. Dat houdt Breukink af, omdat het Isric-bestuur heeft aan-

gegeven naar een van de ESG-gebouwen op de campus te willen. De medewerkers sluiten echter terugkeer naar Duivendaal niet uit. Andere opties zijn Gaia of Atlas. Daar komen eind december al werkplekken vrij, maar de ruimte is niet voldoende. ‘Het belangrijkste is dat er een integrale vorm van huisvesting komt voor museum,

ontvangsruimte, collectie, bibliotheek en de mensen’, verklaart Isric-directeur Prem Bindraban. Hij gaat een werkgroep formeren die de beste locatie gaat bepalen voor Isric. Tot de zomer van 2010 kan Isric in het wisselgebouw op de campus blijven, maar het bodeminstituut streeft naar een snel*Y& lere oplossing.

VISIE << NRUW

3URPRWLHLVJHHQZHWHQVFKDS

>> LANDBOUWONDERWIJS

>> BEDRIJFSHYGIËNE

$IJKDDQVH9+/VWXGHQWHQEH]RHNHQ 9HUEXUJHQ.RHQGHUV

0LQGHUDQWLELRWLFDLQ6WHUNVHO

Minister Verburg van LNV en minister Koenders van Ontwikkelingssamenwerking hebben vrijdag 11 december negen Afghaanse studenten ontvangen. De Afghanen worden bij Van Hall Larenstein in Wageningen opgeleid om in Afghanistan landbouwtrainingen te geven. De hogeschool helpt Afghanistan bij het op poten zetten van het landbouwonderwijs. ‘Jullie gaan een belangrijke rol spelen, want boeren zit in de genen van de Afghaanse bevolking’, zei minister Verburg tegen de studenten. AB

De proefboerderij voor de varkenshouderij in Sterksel heeft het gebruik van antibiotica bij bij zeugen en biggen in de tweede helft van dit jaar weten te halveren. Dat meldt het praktijkcentrum op zijn website. Door strikte bedrijfshygiëne nam het aantal ‘dagdoseringen’ – aantal dagen per jaar dat een dier antibiotica krijgt – bij de varkens af van twaalf naar zes. Vooral besmetting met streptokokken liep terug door de extra hygiëne. AS

>> STUDENTENHUISVESTING

%LQQHQYHOGJHRSHQG Het verplaatste studentencomplex ‘Binnenveld’ in Wageningen is woensdag 16 december officieel geopend. De honderdvijftig nieuwe bewoners hadden al op 1 december de sleutel gekregen. Het modulaire gebouw is verplaatst van de Binnenhaven naar de Haarweg en heeft een schil gekregen. De zonnige binnentuin wordt binnenkort aangelegd. Studenten delen voorzieningen met zijn vijven en de kamers zijn groot. Kosten: €342,15 per maand. Zittende Idealis-huurders hadden de gelegenheid om naar Binnenveld te verkassen. NM

ly necessary, admits the Wageningen UR board. But there’s no going back now. Isric might move to Gaia or Atlas instead.

FUTURE FOR DIJKHUIZEN The executive board has started consultations on a third term for Chairman Aalt Dijkhuizen’s. See page 8.

LQEULHI AFGHANISTAN >> Afghan VHL students visited the Dutch ministers of agriculture and development on 11 December. STUDENT HOUSING >> The ‘Binnenveld’ student housing complex, which was moved from the Binnenhaven, was opened on 16 December.

'HSURPRWLHYDQ:LHW-DQVVHQDDQGH8QLYHUVLWHLW 7ZHQWHYHURRU]DDNWHHHQUHOOHWMH+LMVWHOWLQ]LMQ SURHIVFKULIWGDWGHKXOSDDQ$IULNDDYHUHFKWV ZHUNWHQEHWHUJHVWDDNWNDQZRUGHQ0DDUYLHU SURPLQHQWHKRRJOHUDUHQYRQGHQKHWSURHIVFKULIW ]RVOHFKWYDQNZDOLWHLWGDWKLMQLHWKDGPRJHQSUR PRYHUHQ(ULF6PDOLQJ:DJHQLQJVKRRJOHUDDUHQ ZHUN]DDPELMKHW,&7LQ7ZHQWHZDVHHQYDQKHQ ‘Drie andere hoogleraren, Paul Hoebink, Jan Willem Gunning en Rob Visser, waren net als ik verbaasd over de inhoud van het proefschrift. We hebben een brief gestuurd aan de faculteit in Twente waarin we uitleggen waarom we het proefschrift onvoldoende vinden voor een promotie. Ik ben toen uitgenodigd om tijdens de verdediging op 3 december, mede namens de anderen, opponent te zijn vanuit de zaal. Dat komt maar zelden voor. ‘De verstrekkende conclusies van Wiet Janssen worden niet onderbouwd door degelijk onderzoek. Hij heeft geen eigen onderzoek gedaan, citeert rijkelijk uit rapporten en beleidsevaluaties met negatieve conclusies, maar laat vele andere studies met positieve conclusies buiten beschouwing. Verder is de methodologie onnavolgbaar. De onderzoeker gebruikt een bedrijfskundig model, maar nergens wordt duidelijk hoe het model is gebruikt om tot de conclusies te komen. De opponent die het model ontwikkelde meent dat het model verkeerd is gebruikt door de promovendus. ‘Iedereen mag een mening hebben over nut en noodzaak van ontwikkelingshulp, maar dat is iets anders dan conclusies trekken op basis van wetenschap. In het laatste geval moet het één namelijk rechtstreeks volgen uit het ander. Dat is hier niet het geval en dat is niet goed voor de wetenschap en voor de betrokkenen.’ Janssens promotor, Erik Joost de Bruijn, is het niet eens met de kritiek. Hij noemt de dissertatie van Janssen een ‘uitermate gedegen, wetenschappelijk goed onderbouwd bedrijfskundig onderzoek’. Hij staat dan ook volledig achter de promotie. JT


6 >> nieuws

9,-9(50$*%/,-9(172&+:21,1*(1 IN KLEIN ARBORETUM ð 0DVWHUSODQ'H'UHLMHQJHSUHVHQWHHUG ð'ULHUDQNHZRRQWRUHQVYDQ WLHQWRWWZDDOIODJHQ ð 5XLPWHYRRUZRQLQJHQ

De grote vijver in het Klein Arboretum mag blijven, maar direct langs de vijver komen woningen. En ook in de tuin grenzend aan het Transitorium wordt gebouwd. Dat blijkt uit het vorige week gepresenteerde Masterplan De Dreijen. In het plan is er volgens landschapsarchitect Marco Broekman van bureau Karres & Brands voor gekozen ‘de structuur van het arboretum, de vijvers en de ecologische waarden in het gebied’ te behouden. Maar dat betekent niet dat het héle arboretum intact blijft. Langs de noorden oostkant van het arboretum komen op kleine schaal ‘ecologische woningen’ die in zogeheten collectief particulier opdrachtgeverschap worden gebouwd. Daarbij krijgen de bewoners het beheer over de directe omgeving. ONDERDOORGANG Het masterplan, dat al de goedkeuring heeft van de Raad van Bestuur van Wageningen UR, biedt ruimte aan 583 woningen. Die huizen zijn in blokken verdeeld over het terrein. Daarbij blijven zoveel mogelijk bestaande gebouwen overeind. Dat geldt ook voor het Transitorium. Volgens Broekman laten die gebouwen de verschillende lagen zien in de geschiedenis van De



Dreijen. In het Transitorium is ruimte gedacht voor (sociale) woningbouw. Onder het gebouw is een parkeerkelder gepland. Ook komt er een onderdoorgang zodat van het Dreijenplein het arboretum beter bereikbaar is. Het Dreijenplein wordt het knooppunt van de nieuwe woonwijk. In het gebied komen drie ranke hoge woontorens van tien tot twaalf lagen, ongeveer op de plek waar ook nu hoogbouw is. Het gaat om de locaties Biotechnion, de inmiddels afgebroken Dreijenborch en een plek aansluitend op het Transitorium. De torens zijn twee tot vier lagen hoger dan de huidige gebouwen. In het plan is veel ruimte voor al

of niet openbaar groen. Die ruimte ontstaat door de woningen in blokken te clusteren. Broekman: ‘Tweederde van het gebied is groen. Dat is bijzonder, in een normale wijk is die verhouding andersom.’

321'7267$<$0,'ǄǇǂ+286(6

and more up-market than the town council wants. There’s a lot of criticism, although Wageningen UR has given the green light. Watch this space.

The pond in the Arboretum is to stay, says the masterplan for De Dreijen. The plan includes 583 housing units, with three ten to twelve storey blocks of flats and a small cluster of ecohomes. It will be a very green neighbourhood,

DUURDER De huizen in De Dreijen worden een stuk duurder dan de Woonvisie van de gemeente voorschrijft. Er is maar ruimte voor 87 goedkope (huur plus koop) huizen. Dat is de helft minder dan wat de gemeenteraad wil. Daarentegen stijgt het aandeel dure (tot vier ton) en exclusieve huizen (meer dan vier ton), waarvan er in beide categorieen 248 komen. Die verschuiving is

BIOFUN IN ORGANIC VILLAGE One of the winning ideas at the re-

volgens de plannenmakers gebaseerd op marktanalyse bij plaatselijke makelaars. Het masterplan heeft al groen licht van het college van bestuur van Wageningen UR. Het gemeentebestuur heeft nog geen standpunt bepaald en is naar verluidt verdeeld. De partijen in de Wageningse raad zijn kritisch. Het plan schendt een aantal uitgangspunten die de raad aan De Dreijen heeft gesteld. Met name het bouwen in het arboretum en het gewijzigde woningbouwprogramma zetten kwaad bloed. Bovendien zijn de geplande torens ruim twee keer hoger dan gewenst. 5RHORI.OHLV

cent Sustainable campus workshop was for an ‘Organic village’ consisting of burrow-like housing built into mounds created by the building of Orion. The other winner was ‘Biofun’, a plan for making the campus as sustainable as possible, with green roofs, solar panels,

nieuws << 7

+2/:21,1*(123'885=$0(&$0386 ð 2QWZHUSHQ&DPSXVEHNURRQG ð %RXZ2ULRQPDDNWZRQHQLQWHUSHQ PRJHOLMN

ILLUSTRATIE: KITO

Wageningen UR stopt haar gasten en studenten mogelijk onder de grond. Letterlijk. Studenten en medewerkers zijn bezig een plan uit te werken voor de bouw van duurzame, half ondergrondse holwoningen. Het is één van de twee winnende ideeën die voortkwamen uit een workshop over De Duurzame Campus. Deelnemers moesten de campus ontwerpen zoals die er in 2030 uit zou kunnen zien. Een team studenten onder leiding van Maxim Amosov bedacht de Organic Village. Dat dorp bestaat uit ondergrondse woningen in hopen zand. Het plan speelt in op de grote hoeveelheid grond die vrijkomt bij de bouw van Orion, het nieuwe onderwijsgebouw op de campus. De huizen zijn bedoeld voor studenten en gasten van Wageningen UR en moeten

een voorbeeld zijn van duurzame technologieën en onderzoek waar Wageningen sterk in is. Om dat handen en voeten te geven, is het idee gekoppeld aan de andere prijswinnaar: Biofun. Met die werktitel wordt een plan aangeduid om zoveel mogelijk duurzame technologieën toe te passen op de campus. Dat betekent onder meer het gebruik van groene daken en gevels, zonnepanelen en energie uit planten. ‘Maar ook het gebruik van regenwater voor het doorspoelen van de toiletten en de scheiding van dat afvalwater in grijs en zwart’, legt woordvoerder Marjolein Helder uit. ‘Dat grijze water kun je zuiveren in helofytenfilters. Het zwarte water wordt gebruikt voor anaerobe vergisting. Dat levert biogas op en digestaat, dat te gebruiken is als mest.’ De beide groepen (drie studenten en drie medewerkers) krijgen samen vijfduizend euro om met een uitgewerkt plan te komen. Dat moet duidelijk maken of zo’n duurzaam dorp haalbaar is. RK

plant energy, recycled water, biogas … The teams won 5000 euros to work out the details (and the feasibility) of their green dreams.

SANTA AALT Marelle’s department got ‘excellent’ from the inspectors and the reward is 35k euros.

Great! But it doesn’t go far on expensive laboratory equipment. How can Wageningen scientists stay at the top on low budgets and with old equipment? Investment is at the top of Marelle’s Christmas list. She just hopes there really is a Santa. Santa Aalt.

BOERSMA << 6DQWD$DOW Reflectie, bezinning en contemplatie. Het zijn woorden die bij deze tijd van het jaar horen. Net als de verlanglijstjes, zelfs op het werk. Maar als tijdens een vergadering het wensenlijstje voor nieuwe apparatuur wordt aangesneden, valt er een beladen stilte. Niet dat er geen wensen zijn. Nee, iedereen vraagt zich af hoeveel zin het heeft om over wensen te vergaderen als er toch geen geld is? Natuurlijk kunnen goedkopere spullen, zoals defecte pipetten of een rammelende eppendorfcentrifuge, nog wel vervangen worden. Maar het van ons verwachte excellente onderzoek vraagt om veel meer. Dit jaar is onze afdeling Toxicologie als zeer goed beoordeeld door de internationale visitatiecommissie. Een fantastisch resultaat. Zeker nu er een onderzoeksbonus aan vast blijkt te zitten: 35 duizend euro. Kan ik nu vragen om vervanging van de preparatieve HPLC die met metalen klemmen aan elkaar hangt? Of kan mijn collega een nieuwe flowkast laten plaatsen waar geen gehoorbeschermers nodig zijn als je ervoor zit? Onze dromen spatten echter als volgezogen cellen uit elkaar als we de aanschafprijzen vergelijken met het budget. Apparatuur kost waanzinnig veel geld. De bonus is al tig keer uitgegeven als we halverwege ons lijstje zijn. Ik weet zeker dat de afdelingen die het dit jaar ‘slechts’ goed deden wat zuur weg te slikken hebben. Want hoe kun je uitstekend presteren als er geen geld is voor vervanging en vernieuwing? Er is innovatieve apparatuur nodig, anders mis je de aansluiting met de toppers. Sterker nog: na jaren van bezuiniging is het risico om weg te zakken levensgroot. Natuurlijk willen wij volgend jaar nog beter presteren. Wij pakken dan ook een moment van bezinning tijdens het opstellen van ons wensenlijstje. Het is te hopen dat ook de Raad van Bestuur de balans opmaakt en inziet dat zelfs de beste onderzoekers alleen maar in de top kunnen blijven meedraaien als er meer geld beschikbaar komt. Dus Santa Aalt: investeer in ons! Dat staat bovenaan mijn verlanglijstje. Nu maar hopen dat deze Kerstman bestaat. 0DUHOOH%RHUVPD


8 >> wetenschap $QDO\VH

MOOIE RAPPORTCIJFERS, MAAR OOK EEN VERBETERPUNT

vrijuit kunnen praten. Het is waarschijnlijk dat een aantal onderwerpen de revue heeft gepasseerd. Allereerst het salaris van 313 duizend euro. Dat is de be-

loning voor het leiden van een universiteit, een hogeschool én een marktgerichte onderzoeksorganisatie. De Raad van Toezicht heeft in het verleden aangegeven alleen

bij nieuwe kandidaten dit salaris ter discussie te stellen en het is onwaarschijnlijk dat de Raad dit beleid gaande de rit zal veranderen. Wel valt er op dit punt tegenwerking te verwachten van minister Gerda Verburg. Het moet gek lopen wil zij een voordracht om Dijkhuizen te herbenoemen in de wind slaan, maar de maatschappelijke verguizing van hoge salarissen is de afgelopen jaren flink toegenomen. Daar moet een oplossing voor komen; het ligt niet voor de hand dat Dijkhuizen genoegen zal nemen met een salariskorting van veertig procent tot de Balkenendenorm. Dan is er nog een lastig dilemma voor de Raad. De ijver en inzet van Dijkhuizen staan buiten kijf. Bovendien staat de organisatie er goed voor en is financieel gezond. Daarvoor verdient de bestuursvoorzitter - én het team waaraan hij leiding geeft - louter goede rapportcijfers. Bij de vorige herbenoeming was echter al duidelijk dat Dijkhuizen niet op ieders steun kan rekenen. Toen werd er onder meer geklaagd over de afstand tussen bestuur en werkvloer. Daar is geen verbetering in gekomen. Bovendien kan Dijkhuizen openlijke kritiek slecht velen, terwijl een organisatie als Wageningen UR het juist moet hebben van creatieve, en daarmee vaak ook kritische medewerkers. Wie betrokkenheid wil oogsten – en daar staat Dijkhuizen pal voor – moet ook kritiek kunnen slikken. Dat is een verbeterpunt. 5LN1LMODQG

OPINION: THE TOP JOB

confidential but the 313 thousand euro salary is sure to have come up. And although the board takes the credit for Wageningen UR’s successes, there is growing criticism of the chairman’s autocratic style and inability to take criticism. Room for improvement there.

Elderly people with dementia do better at care farms than at other daycare centres. They eat, drink and behave better, and are happier. This is what Simone de Bruin found during her PhD research comparing the health of dementia patients at the

ð 5DDGYDQ7RH]LFKWEHVOXLWRYHU KHUEHQRHPLQJEHVWXXUVYRRU]LWWHU ð (U]LMQQRJHHQSDDUKREEHOVWH QHPHQ

BUITENSTAANDERS Voorafgaand aan dat advies polsen de Raadsleden, zelf buitenstaanders, de Wageningen UR-familie. Zo velde een vertrouwenscommissie uit ondernemings- en medezeggenschapsraden afgelopen maandag een oordeel over Dijkhuizen. Dat advies is niet bindend, maar is voor de Raad wel een belangrijke vingerwijzing hoe de bestuursvoorzitter binnen de organisatie ligt. De beraadslagingen en het advies zijn geheim. Ten eerste om de kandidatuur van Dijkhuizen te beschermen, maar ook om ervoor te zorgen dat deze vertegenwoordigers vanuit de organisatie



FOTO: BART DE GOUW

Barack Obama heeft weliswaar ‘een vliegtuig van de zaak’, maar qua salaris kan de machtigste man ter wereld niet wedijveren met Aalt Dijkhuizen, de sterke man van Wageningen UR. Die heeft meer voor op Amerikaanse presidenten. Zo mogen die maar twee termijnen hun ambt vervullen; Dijkhuizen gaat dezer dagen op voor een derde periode van vier jaar. Zonder verkiezingscircus; hij heeft slechts de vijf stemmen nodig van de leden van de Raad van Toezicht. Als die hem zien zitten, is zijn kostje de komende jaren gekocht.

%HVWXXUVYRRU]LWWHU$DOW'LMNKXL]HQ

Barack Obama might have a company plane, but his salary can’t compete with Aalt Dijkhuizen’s. And he only gets two terms. Dijkhuizen is up for a third term, and can get it on the strength of just five votes. Consultations have started. They are

HEALTHY APPETITES AT CARE FARMS

wetenschap << 9

ZORGBOERDERIJ STIMULEERT EETLUST DEMENTE OUDEREN NRUW ð 3URPRYHQGDYHUJHOHHNJH]RQG KHLGRXGHUHQLQGDJRSYDQJ ð +HWDDQWDORXGHUHQRS]RUJERHUGHULMHQQHHPWVQHOWRH

Dementerende ouderen die dagopvang krijgen op een zorgboerderij, eten en drinken beter dan dementerende senioren die gebruikmaken van reguliere dagopvang. Vooral demente mannen melden zich aan bij een zorgboerderij. De mantelzorgers die deze mannen in de thuissituatie verzorgen – meestal hun vrouw – worden hierdoor minder belast. Tot die conclusies komt Simone de Bruin van Dierlijke productiesystemen van Wageningen Universiteit. Zij promoveerde op 9 december op dit onderwerp bij hoogleraar Akke van der Zijpp. De Bruin vergeleek de gezond-

heid van dementerende ouderen op zorgboerderijen en in de reguliere zorg. De dertig demente mannen op de zorgboerderij in haar onderzoek aten en dronken beter dan de 23 overwegend vrouwelijke dementerenden in de reguliere dagopvang. Ook toen ze in haar statistische analysemethodes rekening hield met verschillen in voedselconsumptie tussen mannen en vrouwen, scoorde de zorgboerderij significant beter. ‘Dit is een belangrijke bevinding, omdat veel dementerende ouderen kampen met uitdroging, ongewild gewichtsverlies en ondervoeding.’ De natuur en de huiselijke omgeving op de boerderij zouden ook een positief effect hebben op het functioneren en het emotionele welbevinden van de ouderen, suggereert eerder onderzoek. Maar De Bruin kon niet aantonen dat de

mentale aftakeling van ouderen op de zorgboerderij trager verloop, mede omdat ze maar kleine aantallen ouderen vergeleek. Er zijn inmiddels zo’n duizend zorgboerderijen in Nederland. Tien procent biedt dagprogramma’s aan dementerende ouderen. In 2006 maakten zo’n duizend ouderen hier gebruik van, maar hun aantal neemt snel toe, zegt De Bruin. ‘Op de boerderij kunnen ze deelnemen aan allerlei activiteiten, zoals dieren voeren, tuinieren, wandelen en eten koken. Daarmee hebben ze een afwisselende en betekenisvolle dag. Tegelijkertijd hebben de mantelzorgers, die thuis voor hen zorgen, wat tijd voor zichzelf.’ De reguliere zorg organiseert vooral activiteitenprogramma’s in zaaltjes, waar ouderen vaak weinig bewegingsruimte hebben. $OEHUW6LNNHPD

>> GRIEP

9LUXVPDDNWEHWHUYDFFLQ Met baculovirussen kunnen bedrijven sneller een beter griepvaccin produceren, ook tegen de Mexicaanse griep. Het nieuwe vaccin is al in ontwikkeling in de VS. Dat stelt Manon Cox, die 9 december promoveerde bij Virologie. Cox, werkzaam bij het Amerikaanse bedrijf Protein Sciences, heeft afgelopen zomer een griepvaccin ontwikkeld op basis van een baculovirus, in slechts anderhalve maand tijd. Klinische studies in de VS hebben al uitgewezen dat het vaccin mensen goed beschermt tegen het griepvirus. De mogelijkheid om bijzondere eiwitten te maken met een baculovirus, is al zo’n 25 jaar geleden ontdekt. De ontwikkeling van farmaceutische producten met het virus duurde daarna lang. Nu er pandemieën en vaccintekorten dreigen, komt er druk op de industrie. Cox verwacht dat de Amerikaanse overheid het vaccin komend jaar goedkeurt. Daarna gaat haar bedrijf de goedkeuringsprocedure in Europa starten. AS

>> VEREDELING

FOTO: ZORGBOERDERIJ ERVE KNIPPERT

2XGHUVNZHNHQ

=RUJERHUGHULMELHGW]LQYROOHGDJEHVWHGLQJDDQGHPHQWHRXGHUHQ

two kinds of centre. Those at care farms have more active and varied days than dementia patients in other forms of daycare. De Bruin got her PhD on 9 December.

LQEULHI VIRUS MAKES BETTER VACCINE >> Better vaccines (against H1N1 flu for example) can be made with baculoviruses, says virologist Manon Cox, who got her PhD on 9 December.

REVERSE BREEDING >> iis the name for the use of genetic recombination to reproduce the parents of a plant. An important development. Wageningen geneticists have written about it in the Plant Biotechnology Journal.

Wageningse genetici werken aan een methode om de ouders na te maken uit de gewenste plant: reverse breeding. Dat kan grote gevolgen hebben voor de veredelingspraktijk. ‘We willen de processen inperken die de enorme genetische variatie van planten bepalen’, zegt geneticus Hans de Jong. ‘Daarvoor moeten we het proces van genetische recombinatie begrijpen en naar onze hand zetten.’ Hij onderzoekt de nieuwe aanpak samen met promovendus Erik Wijnker en veredelingsbedrijf Rijk Zwaan. Ze publiceerden erover in Plant Biotechnology Journal RK 9DQGH]HDUWLNHOHQYHUVFKHHQHHQ XLWJHEUHLGHUHYHUVLHRSUHVRXUFH ZXUQO'DDUVWDDQRRNGHDUWLNHOHQ 5LNLOWEHUHLGW]LFKYRRURSWUDQVJHQHGLHUHQ &KLQDYHUVSLOWLQYHVWHULQJHQLQ GXXU]DPHWHFKQRORJLH


10 >> achtergrond

*

*

* De jury koos uit bovenstaande covers de winnaar (

RESOURCE — 17 27 december augustus 2009 2009

*) en kende drie eervolle vermeldingen toe (*) .

*

achtergrond << 11

UITPAKKEN met de omslag Joris Sprakel is de winnaar van de Coverprijs 2009. Met die nieuwe prijs beloont de redactie de mooiste omslag van dit jaar verschenen proefschriften van Wageningen Universiteit. Sprakel promoveerde in juni op een onderzoek naar verf. tekst: Roelof Kleis

V

anuit Boston, waar Sprakel als postdoc onderzoek doet aan Harvard University, reageert hij verrast. ‘Ik ben euforisch natuurlijk’, grapt hij. Maar ook vereerd dat zijn werk op waarde is geschat. Sprakel heeft serieus werk van zijn cover gemaakt. ‘Ik ben zelf altijd gevoelig voor de lay-out van proefschriften, artikelen en boeken die ik lees. Slecht ontworpen figuren ergeren me. Bovendien, als je flink veel geld besteedt aan een goede drukker, kun je dat optimaal gebruiken door uit te pakken met de omslag. Je hebt vier jaar hard aan een onderwerp gewerkt, daar wil je dan ook wel iets moois van maken.’ Sprakel deed dat op een regenachtige dag, zo’n twee maanden voordat het werk naar de drukker moest. ‘De achtergrond is een foto van een schutting die ik op internet vond. De foto met de bol en de druipende verf heb ik gekocht via de fotosite iStockPhoto.’ Met Photoshop deed hij de rest, inclusief de spiegeling van de titel in de druipende verf. De omslag van Sprakel illustreert perfect de inhoud van de studie, vindt de jury (zie ook het juryrapport). Sprakel deed onderzoek naar het stromingsgedrag van wateroplosbare verf. Druipende blauwe verf spreekt voor zich. Met de bol verwijst de laureaat naar de latexdeeltjes in die verf. ‘Hoe verf in sommige situaties onstabiel kan worden, komt tot uitdrukking in de gecraqueleerde verf op de achtergrond. Bovendien vond ik het contrast tussen de glinsterende verf op de voorgrond en de oude gedroogde verf op de achtergrond een mooi beeld.’ Sprakel krijgt de prijs, een speciaal voor hem gemaakte illustratie van huistekenaar Henk van Ruitenbeek, eind december uitgereikt. Hij is dan kort in ons land voor familiebezoek. Sprakel werkt aan Harvard met een Rubiconbeurs van het NWO. Daar probeert hij de relatie te doorgronden tussen macroscopisch waarneembaar gedrag van zachte materialen (schuim, gel, emulsies) en wat er op kleine schaal gebeurt.

Joris Sprakel, de winnaar van de Coverprijs.

JURYRAPPORT COVERPRIJS 2009 Voor de Coverprijs 2009 beoordeelde de jury alle proefschriften op aantrekkelijkheid, creativiteit en de aansluiting tussen omslag en inhoud. Het proefschrift van Joris Sprakel kwam als beste uit de bus. Over alle aspecten van de omslag is nagedacht, zegt de jury over het proefschrift van Joris Sprakel. Hij promoveerde dit jaar bij de leerstoelgroep Fysische chemie en kolloïdkunde met Physics of Associative Polymers; Bridging Time and Length Scales. De jury: ‘Een grote mysterieuze doorschijnende bol, overdekt met druipende, blauwe verf domineert de omslag. De kleurstelling is eenvoudig wit en blauw. De cover sluit in meerdere opzichten aan op het onderwerp van het proefschrift, namelijk de ver-

vanging van ongezonde oplosmiddelen in verf door milieuvriendelijkere oplosmiddelen. Ten eerste zijn de titel en de auteursvermelding als penseelstreken neergezet. De achtergrond en de achterzijde van het boekje tonen afbladderende witte verf. Daarmee schetst de maker de oude situatie: ongezonde en milieuonvriendelijke oplosmiddelen in verf, veroorzakers van de schildersziekte en atmosferische milieuproblemen. De milieuvriendelijke alternatieven zijn in ontwikkeling, hier gesymboliseerd door de druipende blauwe (wateroplosbare!) verf. De vernieuwing van dat product is ook te zien in de glimmende spiegeling van de titel in de verse verf op de (aard)bol. Het bol-leitmotif en stijlelementen komen terug in het binnen-

werk.’ De jury heeft aan drie proefschriften een eervolle vermelding toegekend. Dat zijn de dissertaties van: ðSanne Nabuurs. De omslag valt op door een warm kleurenpalet met sterk contrast. De heldere werktekening over het vouwen van een bootje, geldt als metafoor voor de vouwingsweg van eiwitten. ðMarieke Koopmans. Het omslag met de korte, helder geponeerde titel en het mistige silhouet van gestileerde sponzen op de bodem van de zee, straalt uit dat er nog veel te ontdekken valt aan sponzen. ðWiebe de Vos. Een pure metafoor van moleculaire structuren (borstels en deeltjes). De particles zijn spitsvondig verwerkt in de typografie van de titel. Aansprekende cover.

P.12: ‘Promovendi zoeken voortdurend de grenzen op’


12 >> achtergrond De jury van de Coverprijs met van boven naar beneden: Jac Niessen, wetenschapsvoorlichter Wageningen Universiteit, Jenny van Driel, vormgeefster Communication Services en Ernst Bos, onderzoeker LEI en kunstenaar.

COMIC STRIP Wieger Wamelink of Alterra got into hot water when he wanted to use a comic strip cartoon on the back cover of his thesis. Not on, he was told. No text allowed. Do as you’re told or no PhD. Wamelink gave in – but slipped the cartoon into his book as a loose insert.

COVER PRIZE The 2009 Cover prize for a PhD thesis cover went to Joris Sprakel for the cover of his thesis on polymers. The entire cover illustrated the contrast between environmentally damaging paint and more eco-friendly paints under development. Sprakel was delighted with his prize, an illustration by Van Ruitenbeek. The full story? resource.wur.nl/en


FOTO: BART DE GOUW

PHD COVER STORY Looking at Wageningen’s colourful and varied PhD theses, you might think anything goes. Not so. The Doctorate board says a thesis cover may include the title, an illustration and the writer’s name. No other text and no logos. After all, this is an exam script, and is not to be judged by its cover. But Wageningen’s creative PhD candidates like to stand out for their interesting covers. Many of which get rejected by the board.

‘PROMOVENDI ZOEKEN VOORTDUREND DE GRENZEN OP’ Wageningse proefschriften zien er heel divers uit. Alsof alles mag en kan. Maar dat is schijn. De vormgeving wordt streng bewaakt. Professor Paul Struik, ‘vice dean’ van het College voor Promoties, is die waakhond. Eentje die bijt, als het moet. Het format voor een proefschriftcover is duidelijk. In het eerder dit jaar vernieuwde promotiereglement staat slechts een voorbeeld. De titel bovenaan de pagina, een kleine ruimte voor een illustratie daaronder en tot slot de naam van de auteur. Dat is het. ‘Zo moet het eruit zien. Alles wat er buiten valt, mag in principe niet’, klinkt Struik streng. Maar de praktijk is anders. ‘Zolang het een illustratie is, kan er heel veel’, licht hij toe. ‘Promovendi proberen zich te onderscheiden. Ze zijn trots op hun werk en laten hun creativiteit de vrije loop. Men zoekt voortdurend de grenzen op. Dat snap ik ook wel, want het proefschrift is hun visitekaartje.’ Een jaargang proefschriften laat zien dat het format best fraaie ‘visitekaartjes’ toestaat. Toch zijn er wel een paar absolute grenzen. Tekst bijvoorbeeld. Struik: ‘Tekst mag niet. Dus geen samenvatting op een cover. Maar ook geen logo’s, geen reclame en geen vermelding van copyrights.’ De reden is simpel. ‘Een proefschrift is een wetenschappelijk product. Het is een examenstuk, dat je verricht als eis bij een promotie.’ Zo’n werkstuk moet volgens Struik een bepaalde uitstraling hebben. ‘Ik ben niet tegen frivoliteit’, zegt Struik. ‘Ik vind het fantastisch wat ze allemaal doen. Waar het om gaat is dat het binnen de redelijke grenzen van creativiteit blijft. Het gaat om de inhoud. Je onderscheiden met het uiterlijk van je proefschrift hoort niet bij een examenstuk.’ Dus komt het regelmatig voor dat covers worden afgekeurd. ‘De meeste worden er al door het secretariaat uitgehaald.

Bij twijfelgevallen kom ik in het geding. Dat is de klus van de ‘vice dean’: vervelende boodschappen overbrengen, zeggen dat het niet mag. Dat is geen erg dankbare rol. Maar iemand moet het doen, en ik lig er niet wakker van.’

BOMMEL Conflicten over covers kunnen soms hoog oplopen. Wieger Wamelink van Alterra liep zelfs een officiële reprimande op, toen hij twee jaar terug de handschoen opnam tegen het College voor Promoties. Wamelink is een groot liefhebber van strips en in het bijzonder van Marten Toonder. ‘Achter op de serie Bommelboeken van de Bezige Bij staat altijd een plaatje van Bommel. Daarin geeft hij een soort commentaar op het boek. Maar altijd des Bommels, dus onzin die toch ergens op slaat. Dat leek mij ook leuk om te doen.’ De promovendus vroeg en kreeg toestemming van de erven Toonder om gebruik te maken van zo’n plaatje. Sterker nog: Eiso Toonder,

de zoon van, schreef eigenhandig een passende tekst. Maar het feest ging toch niet door. Paul Struik van de promotiecommissie stak er een stokje voor. De reden: er mag geen tekst op de achterkant. ‘Maar dat is dus onzin,’ vindt Wamelink, ‘er zijn proefschriften genoeg waar wel tekst op de achterkant staat.’ Hij verzette zich, maar koos uiteindelijk eieren voor zijn geld. ‘Ik moest op een gegeven moment bij mijn promotor komen. Daar werd mij duidelijk gemaakt dat als ik voet bij stuk hield de promotie niet zou doorgaan.’ Wamelink nam creatief revanche. De gewraakte illustratie werd als sticker-inlegvel aan het proefschrift toegevoegd.

achtergrond << 13

UITGEMOLKEN

De Nij Bosma Zathe bij Leeuwarden wordt uitgebouwd tot Nij Waiboerhoeve, hét praktijkcentrum voor de melkveehouderij.

Wageningen UR gaat het praktijkonderzoek voor de veehouderij saneren. Waarschijnlijk moeten zes van de negen proefboerderijen tussen 2010 en 2012 de deuren sluiten. Alleen Leeuwarden, Sterksel en Hengelo blijven over. Een rondje langs de stallen. tekst: Albert Sikkema / foto’s: Guy Ackermans

M

elkveeproefbedrijf Aver Heino in Heino staat op de nominatie om gesloten te worden, maar bedrijfsmanager Zwier van der Vegte heeft nog een laatste strohalm: de provincie Overijssel. ‘De provincie heeft voor de komende drie jaar dertig miljoen beschikbaar voor landbouw en kennisontwikkeling. Ze wil investeren in onderzoek voor een melkveehouderij die past binnen de natuur- en landschapsdoelstellingen.’ Voorwaarde van de provincie en Wageningen UR is commitment van landbouworganisatie LTO. Het lastige is:

de contacten tussen de provincie en LTO verlopen wat stroef. En als LTO niet meedoet, haakt ook de provincie weer af, zegt Van der Vegte. ‘KOEIENHOTEL’ Aver Heino is een biologisch melkveebedrijf. Een van de stallen is omgedoopt tot ‘koeienhotel’, waar educatieve programma’s voor kinderen en volwassenen plaatsvinden. Verder heeft het bedrijf een zaal voor cursussen en excursies. Het onderzoek voor de biologische melkveehouderij, op het gebied van voeding en bemesting, loopt

‘Wageningen UR heeft het geen cent gekost. Nu wil het bestuur de gebouwen in tien jaar afschrijven’


14 >> achtergrond

derij gaat naar Sterksel – hard aangekomen, maar er wordt nog gepraat tussen de belanghebbenden, zegt bedrijfsleider Marcel van Tongeren. ‘Bel over enkele maanden nog eens.’ Bij Aver Heino heeft LTO tot eind januari de tijd om met de provincie tot een akkoord te komen. Anders gaat de stekker eruit. HUTJEMUTJE Ook het enige proefbedrijf voor de pluimveehouderij, het Spelderholt in Lelystad, moet sluiten, zo blijkt uit de plannen die begin december naar buiten kwamen. De omvang van het bedrijf is onvoldoende om commercieel te draaien, zegt bedrijfsleider Johan Pikstra. Dit jaar heeft het Spelderholt ruim drie ton aan onderzoeksopdrachten, voor komend jaar staan proeven op stapel ter waarde van 350 duizend euro. De stallen zitten hutjemutje vol. Toch is de proefboerderij verliesgevend, vooral door de ‘schandalig hoge’ huisvestingslasten van 520 duizend euro die Wageningen UR oplegt, zegt de bedrijfsleider. Zes jaar geleden verkaste het Spelderholt van Beekbergen naar Lelystad. ‘Toen waren we groter in omvang. We zaten op het terrein van het Fonds Pluimveebelangen, zonder huisvestingslasten. Daar hadden we alles’, blikt Pikstra met weemoed terug. ‘Maar toen werd het onderzoek uit het pluimveegebied weggehaald. We kregen vier stalletjes in Lelystad.’ Die zijn verschillend van grootte. De vleeskuikenstal heeft acht compartimenten, de vermeerderingstal vier, de kleine leghennenstal twee en de grote leghennenstal zes compartimenten; elk met een eigen klimaatregeling. ‘Dat vind je nergens in Europa.’ Maar de onderzoeksmarkt binnen de pluimveesector is versnipperd. ‘De leghennen-, vleeskuikens- , vleeskuikenouderdieren- en kalkoenensector komen met verschillende onderzoeksvragen’, zegt Pikstra. Varkensonderzoek in Raalte staat op de nominatie te verdwijnen.

terug. De enige optie voor Aver Heino is: inzetten op onderzoek voor multifunctionele landbouw en plattelandsontwikkeling. De discussie over het voortbestaan van de praktijkcentra loopt al vanaf begin 2009. Met de ‘strategische keuze’ van Wageningen UR om het melkveeonderzoek in Leeuwarden onder te brengen, ‘verliezen we de regio-uitstraling’, zegt Van der Vegte. Hij doelt op veehouderij in OostNederland, in het typerende coulissenlandschap, begrensd door natuur- en waterrichtlijnen. Daarbij verwijst hij ook naar de voorgenomen sluiting van het nabijgelegen proefbedrijf voor de biologische varkenshouderij in Raalte. Ook daar is het besluit van Wageningen UR – het praktijkonderzoek voor de varkenshou-


RENDEMENT Wat hem vooral steekt, is dat Wageningen UR een rendement van twaalf procent eist van het pluimveeproefbedrijf. ‘De nieuwbouw in Lelystad kostte 4,3 miljoen euro. Die is betaald met subsidie van het ministerie van LNV en de provincie Flevoland; Wageningen UR heeft het geen cent gekost. Nu wil het bestuur de gebouwen in tien jaar afschrijven.’ Het Productschap Pluimvee en Eieren (PPE) heeft geprotesteerd tegen de sluiting bij de Raad van Bestuur, weet de bedrijfsleider. ‘Wat er verder gaat gebeuren, weet ik niet, maar vooralsnog hebben we volgend jaar vier volle stallen, om onderzoek voor LNV en PPE te verrichten.’ Voor de Waiboerhoeve, het praktijkcentrum voor de melkveehouderij in Lelystad, is de toekomst eveneens somber. Het melkveeonderzoek wordt geconcentreerd nabij Leeuwarden, waar de proefboerderij Nij Bosma Zathe wordt uitgebouwd en omgedoopt tot Nij Waiboerhoe-

achtergrond << 15

PROEFBEDRIJVEN DICHT

ve. De bedrijfsleider in Lelystad heeft geen behoefte om commentaar te leveren op de sluiting. Tot twee maanden geleden zag het er naar uit dat het melkveeonderzoek in Lelystad zou worden geconcentreerd, maar toen ging de provincie Friesland met de geldbuidel zwaaien. DAIRY CAMPUS ‘Friesland is het land van water en melk’, zegt Klaas Arie Beks, projectleider Kenniscampus van de provincie Friesland. Leeuwarden heeft al het waterkenniscentrum Wetsus en nu gaat de nieuwe Dairy Campus rond proefboerderij Nij Bosma Zathe gestalte krijgen. De provincie heeft tien miljoen euro toegezegd voor een innovatieprogramma op de melkveecampus. Dat geld is afkomstig van het ministerie van Economische Zaken, dat Friesland compensatiegeld heeft gegeven voor het niet doorgaan van de Zuiderzeespoorlijn. ‘Wij zijn de enige provincie die geld steekt in onderwijs en onderzoek’, zegt Beks. Eerder investeerde de provincie tien miljoen euro in basisscholen om de onderwijsachterstand op het Friese platteland weg te werken. De nieuwe masterstudie Marine Policy van Van Hall Larenstein kreeg een miljoen en de provincie haalde de Waddenacademie binnen, inmiddels een KNAW-instelling. ‘We hebben nu zeven wetenschappelijke instellingen.’ Op de Dairy Campus gaat het nationale onderzoeksprogramma Duurzame Veehouderij van start. Melkveeonderzoekers doen samen met de toeleverende en verwerkende industrie – bijvoorbeeld stallenbouwers, Friesland Campina en Nestlé – onderzoek om de opbrengsten in de melksector te verhogen. Het gaat om productinnovatie, zegt Beks. ‘De melkveesector verdient straks geen geld meer met alleen melkproductie. De verdiensten zitten in productontwikkeling in de industriële keten.’ Het onderwijs, gericht op na- en bijscholing, zal hierop aansluiten.

‘Het rendement is niet leidend geweest bij de planvorming’ De relatie met VHL, die een nieuwe lector Melkveehouderij mag aanstellen, wordt versterkt. De campus is meer dan een virtuele term, verzekert Beks. ‘Nij Bosma Zathe ligt straks aan de rijksweg, met een station op vijfhonderd meter afstand. Daar gaan we bouwen. Het trainingscentrum PTC+ in Oenkerk wordt waarschijnlijk verplaatst naar de campus. VHL blijft zitten waar ze zit, maar de reistijd is slechts tien minuten. Wij kunnen innovatie, onderzoek en onderwijs concentreren. Die combinatie was in Flevoland niet te maken.’ Hoe Nij Bosma Zathe wordt uitgebouwd naar Nij Waiboerhoeve, is nog onduidelijk. Bedrijfseconomisch heeft

Wageningen UR brengt het aantal proefboerderijen voor de veehouderij fors terug. Het Nederlandse praktijkonderzoek voor de melkveehouderij wordt geconcentreerd in Leeuwarden; dat voor de varkenshouderij in Sterksel. Proefbedrijf De Marke in Hengelo blijft voorlopig bestaan vanwege langjarige onderzoeksprogramma’s. De overige proefbedrijven worden in principe gesloten. Dat maakte directeur Martin Scholten

van Animal Sciences Group op 1 december bekend. Het Spelderholt, proefbedrijf voor de pluimveehouderij, gaat dicht. Dat geldt ook voor de Waiboerhoeve (melkveehouderij), Cranendonck (melkveehouderij) en Raalte (biologische varkenshouderij). De proefboerderijen in Zegveld (melkveehouderij veenweiden) en Aver Heino (biologische melkveehouderij) worden wellicht omgevormd tot regionale kenniscentra.

het praktijkcentrum een moeilijk jaar achter de rug, vanwege de lage melkprijzen. Wageningen UR nam de boerderij in 2000 gratis over van een landbouworganisatie, maar is daarna gaan investeren in bijvoorbeeld mestvergisting op het bedrijf. Over die investeringen betaalt de proefboerderij nu huisvestingskosten. Dat is anders dan bij het Spelderholt, waar de totale vervangingswaarde van het complex via huisvestingslasten in rekening wordt gebracht, beaamt manager Paul Vriesekoop van de Animal Sciences Group. ‘Die verschillen in afdracht per proefboerderij komen voort uit afspraken in het verleden.’ BODY ‘Het rendement van de proefbedrijven is niet leidend geweest bij de planvorming’, zegt directeur Martin Scholten van de Animal Sciences Group. ‘Het onderwijs en onderzoek zijn richtinggevend. We willen toe naar onderzoeksboerderijen van nationale en internationale betekenis die voldoende body hebben om aan de praktijk gerelateerde kennisvragen in de toekomst te blijven beantwoorden. Een boerderij voor pluimveeonderzoek is zelfs niet op nationale schaal vol te houden, omdat de onderzoeksvraag uit deze sector te klein is’, aldus Scholten. ‘Als we puur naar het rendement hadden gekeken, was Nij Bosma Zathe afgevallen. Maar Leeuwarden biedt inhoudelijk het meeste perspectief, door de impuls van de provincie. Het best renderende bedrijf is op dit moment misschien wel Cranendonck. Daar doet een zzp-er de bedrijfsvoering; onderzoek vindt er niet plaats. Dat stoten we af, want Wageningen UR is geen boer.’ Dat de praktijkcentra huisvestingslasten moeten afdragen aan Wageningen UR, vindt Scholten normaal. ‘In het verleden zijn de centra met geld van derden gebouwd. Nu moeten we zelf middelen opbouwen om de centra in de lucht te houden.’ De huisvestingslasten zijn gebaseerd op de vervangingswaarde van de centra. ‘Dat pakt ongunstig uit voor de proefboerderijen, want daarvoor droegen ze niets af. Daarmee werden de kosten van de centra gemaskeerd.’

WAGENINGEN UR IS NOT A FARMER Wageningen UR is to rationalize its applied livestock research. Six of the nine experimental farms are likely to close between 2010 and 2012. That will leave Leeuwarden for dairy research, Sterksel for pigs, and Hengelo – the only farm outside Friesland that is to stay. There are hard feelings at the farms. The manager at organic dairy farm Aver Heino is clutching at a straw: the province of Overijssel, which has funds for agricultural knowledge development. Staff at the organic pig farm at Raalte are also upset that pig research is to be concentrated in Sterksel, and pin their hopes on further talks. The only experimental poultry farm, Spelderholt, is to close too. It runs at a loss in spite of many unique and lucrative research projects. That’s due to the ‘scandalously’ high rents charged by Wageningen UR, says the management. Applied livestock research will be concentrated in Friesland on a highprofile ‘dairy campus’, with support to the tune of ten million euros from Friesland Province. Director Martin Scholten of Animal Sciences says the decision was about education and research priorities, and not about profit. If it had been, the cost-effective Cranendonck farm would have been kept. But it doesn’t do research and ‘Wageningen UR is not a farmer’. The full story? resource.wur.nl/en


16 >> beeld

KERSTBEST In Hotel de Wereld werd op 11 december het gala gehouden van studieverenigingen De Veetelers, Heeren XVII, Semper Florens en Dietri. Driehonderd bezoekers dansten op muziek van de band Driven, speelden blackjack en roulette en lieten zich van hun beste kant zien. NM Foto: Guy Ackermans

HAVING A BALL Four student societies held a Christmas ball at Hotel de Wereld on 11 December. They were de Veeteelers, Heeren XVII, Semper Florens and Dietri. Three hundred partygoers put on their glad rags to dance to the band Driven and play blackjack and roulette. Full of the Christmas spirit.


beeld << 17


18 >> quiz

Wat beroerde ons dit jaar; welke opmerkelijke en triviale gebeurtenissen vonden er plaats binnen en rond Wageningen UR? Aan de hand van twintig quizvragen blikt Resource terug op 2009. Wie houdt er ook al weer van ridderzuring? Test je kennis. tekst: Roelof Kleis en Gaby van Caulil / illustraties: Kito

Nieuwsquiz 2009 1 Ongeschonden in 2009. a De vezelproef in Lelystad. O b De ingang van het bestuurscentrum. O c De sociëteit van Quercus O 2 1,4 graad Celsius.

a Hoogleraar Pavel Kabat voorspelt de temperatuurstijO ging van de Noordzee in 2020.

b De gevoelstemperatuur tussen Isric en ESG-directeur O Kees Slingerland.

c De voorgestelde temperatuurverlaging in de gebouO wen van Wageningen UR in het kader van de duurzaamheid.

5 Wageningse voedingsdeskundigen vinden voedingssupplementen: a O overbodig, je moet toch ergens aan dood gaan. b nuttig, je moet toch erO gens aan dood gaan. c soms nuttig, maar O meestal overbodig, je moet toch ergens aan dood gaan. 6 Er kwam geen handtekeningenactie tegen

3 Op zoek naar sporen WO-II in Mariënborn. Voor welk studie-onderdeel? a De major Forensic Sciences bij VHL Leeuwarden. O b Het vak Historical Geography bij Wageningen UniverO siteit. c De minor Landschapsgeschiedenis bij VHL Velp. O 4 Welke opleiding bij Wageningen UR heeft de meeste studenten? a De bachelorstudie O Economie en beleid aan Wageningen Universiteit. b O De bachelorstudie Diermanagement bij VHL. c De bachelorstudie O Biologie aan Wageningen Universiteit.

RESOURCE — 17 27 december augustus 2009 2009

a de combimajor van VHL. O b het hek in Belmonte. O c het academisch loopbaanbeleid. O

7 Groep docenten en studenten die landgoed Larenstein wil behouden. a O Nature Valley @ Larenstein. b Landgoed -> onderwijs Goed! O c Larenstein Lovers :-). O 8 Robot die houdt van ridderzuring.

a Ruud. O b Ronald. O c Rob. O

9 Foute landen. Waar deed Wageningen UR geen onderzoek? a Zimbabwe. O b Noord-Korea. O c Myanmar. O

quiz << 19

10 Opvang door Wageningen Universiteit van Nederlandse studenten zonder kamer. a Op een vakantiepark in Hoenderloo. O b Niet. O c In een tentenkamp bij Forum. O

15 Volgens sommige scholieren is Larenstein: a een kakschool in ’t Gooi. O b een tovenaarsburcht in Leeuwarden. O c een landgoed in Deventer. O

11 Skippen?

a College O

volgen via internet. b Eten halen O uit de container van de supermarkt. c Stemmen O met meerdere IPadressen.

WUR 2009 QUIZ 16 Wil Mahler spelen.

a Henno van Horssen. O b O Mark Ooijevaar. c Frank Adams. O

17 De Brulkikker? a Een Velps studenO tenhuis. b De mascotte van O studentenvereniging Osiris. c Een vondst van O hoogleraar Joop Schaminée bij Zwolle.

12 Voor de vijfde keer op één in de Keuzegids Universiteiten. Waarom? a O Het duurzame karakter van Wageningen Universiteit. b Het gemak waarmee een kamer te vinden is in WageO ningen. c De sfeer in de Wageningse organisatie. O

18 Lichaamseigen drugs zijn ‘moleculen van plezier’. Wie zei dat? a O Gastdocent Arnon Grunberg. b Hoogleraar Renger Witkamp. O c Voedingsgoeroe Michael Pollan. O 19 ‘Natuurlijk Wageningen!’

a Ronald Plasterk bij uitreiking Spinozaprijs aan MarO ten Scheffer. b O Premier Balkenende begroet Aalt Dijkhuizen. c Gerda Verburg over herkomst Q-koorts. O 20 Oók in 2010.

13 Amsterdamse meeuw blijkt a toch dood. O b reuzenalbatros. O c gans. O 14 De harde knip?

a Kortingskaart voor de kantine van het LEI. O b Onverdoofd castreren van biggen. O c Eerst ba dan ma. O

a De tropische kas. O b De mensa van KSV St. Franciscus. O c Jongerenvereniging Unitas. O MEEDOEN Stuur je antwoorden voor maandag 4 januari 10.00 uur naar [email protected]. De inzender die de meeste vragen goed heeft - zonodig wordt er geloot - wint een dinerbon van 100 euro voor restaurant O Mundo in Wageningen (of een vergelijkbaar restaurant elders in Nederland).

Who said ‘Of course, Wageningen’ to whom? Which BSc course has the most students? Can you ‘skip’ without a rope? Do Wageningen nutritionists recommend vitamin pills? Who talked about ‘pleasure molecules’? What’s the name of the robot that loves dock leaves? And how well did you read Resource this year? What were the big (and not so big) issues in Wageningen UR in 2009? Resource looks back with a 20-question quiz. Test yourself (and do your research) at resource.wur.nl/en. Send your answers by 10.00 hours on Monday 4 January to resource@ wur.nl. The prize for the winner is a 100-euro voucher for a dinner at Michelin-starred O Mundo restaurant in Wageningen (or a comparable restaurant elsewhere in the Netherlands). In the event of a tie the winner will be decided by a draw. Do the quiz at resource.wur.nl/en


20 >> M.I.

GEITEN RUIMEN Hoe pakken we de Q-koorts aan? Nederland gaat op 55 van de 400 geitenbedrijven melkgeiten ruimen om de verspreiding van Q-koorts tegen te gaan. Moeten de niet-besmette dieren op die 55 bedrijven worden gevaccineerd of gedood? tekst: Hans Wolkers en Albert Sikkema / foto: ANP


Mart de Jong

Marianne Thieme

hoogleraar Kwantitatieve Veterinaire Epidemiologie: ‘Het is makkelijk om achteraf te zeggen dat er dingen fout zijn gegaan met de geitensector. Het is echter wel duidelijk dat besmette bedrijven geen contact hadden mogen hebben met andere bedrijven. Het beschikbare vaccin biedt ook nog geen zekerheid dat het de dieren afdoende beschermt tegen Q-koorts. Ik vind het niet verstandig om te vaccineren als je niet precies weet wat het vaccin doet en wat je ermee bereikt. Mogelijk dat vaccineren tot minder transmissie leidt, maar dat is nog onduidelijk. Het is dan de vraag of je het wel moet gebruiken. ‘Tenzij er dwingende redenen zijn is het niet correct om hoogdrachtige dieren te slachten. De slachthuizen zijn dit ook niet gewend. Maar als er mensen ziek worden en doodgaan moet je iets. Ik denk dat je er dan ook niet aan ontkomt alle dieren van een besmette boerderij te ruimen. Individueel testen kost veel tijd en de kans is groot dat je besmette dieren mist. Daarnaast raken gezonde dieren vrijwel zeker in een later stadium besmet, ze zitten immers in een omgeving met de Q-koorts bacterie. Het vaccin biedt nog geen garantie dat dit voorkomen kan worden. ‘De dieren in een slachthuis ruimen heeft als voordeel dat het gebeurt in een omgeving waar dit goed kan. Ter plekke slachten op de bedrijven kan diervriendelijk zijn, maar is erg moeilijk voor de betrokken eigenaren of verzorgers. Er zijn ook zorgboerderijen die te maken hebben met Qkoorts en dan is ter plekke slachten helemaal moeilijk. Afvoeren is dan beter, want emoties van mensen zijn ook belangrijk.’

fractievoorzitter Partij voor de Dieren: ‘Het ruimen van duizenden geiten is politiek opportunisme. Ondanks dat al in 2007 bekend was dat er problemen waren met de geitenhouderij, bleven maatregelen uit. De minister drong aan op meer onderzoek naar Q-koorts, maar ondertussen konden bedrijven gewoon doorgroeien. Als er toen direct maatregelen waren genomen, zoals minder dieren per bedrijf en een uitbreidingsverbod, hadden we de huidige problemen kunnen voorkomen. De afgelopen twee jaar mocht er gewoon met geiten gesleept worden, ondanks dat je hiermee de kans op verspreiding van de ziekte in de hand werkt. De beschikbaarheid van het nieuw ontwikkelde vaccin was helaas onvoldoende, de minister had toen dus andere maatregelen moeten nemen. ‘Al in 2001 stelde de commissie Wijffels dat we afmoesten van de intensieve veehouderij. Na de problemen met de varkenspest zien we dat sommige varkensboeren nu geitenboeren zijn geworden en dat dezelfde problemen opduiken. De geit is nu de zondebok, terwijl de sector de ware schuldige is van deze immense problemen. Ik vind overigens wel dat er iets moet gebeuren met besmette geiten, de volksgezondheid is in het geding. Maar het is onethisch om alle dieren van besmette bedrijven te ruimen. Daarom vind ik ook dat we dieren individueel moeten testen. Wel moet het ruimen van besmette dieren zo diervriendelijk mogelijk gebeuren. Dierenwelzijn en volksgezondheid gaan hand in hand, ik hoop dat mensen aan het denken gezet worden door deze dierziektecrisis.’

M.I. << 21

Q FEVER GOATS: CULL OR CURE?

Elsbeth Stassen

Henk den Hartog

hoogleraar Dier en Samenleving: ‘Ik ben tegen het ruimen van gezonde dieren. Ik ben dierenarts en was nauw betrokken bij de vorige crisis, de bestrijding van de vogelpest. Het ruimen van gezonde dieren leidt tot een gigantische psychische belasting bij dierhouders, dierenartsen en andere betrokkenen. ‘Anders dan bij vorige uitbraken is men nu gaan enten tegen Q-koorts. Ik neem aan dat ze een markervaccin hebben gebruikt, zodat je ingeënte melkgeiten kunt onderscheiden van geïnfecteerde melkgeiten. Hopelijk heeft men de capaciteit om alle geitenbedrijven te screenen en individuele geiten te controleren. Dan kun je de niet geïnfecteerde geiten op de positieve bedrijven sparen. De bedrijven zonder Q-koorts hoef je niet te ruimen, dat is moreel niet te verkopen. Als geiten op een bedrijf positief zijn door de entstof, hoef je eveneens niet te ruimen. Alleen als ze positief zijn door de bacterie-infectie, ga je ruimen. Want dan is de kans op abortus en verdere verspreiding van Q-koorts groot en bestaat er een aanzienlijk gevaar voor de volksgezondheid. ‘Wij hebben onderzoek gedaan naar de mening van de Nederlandse bevolking over massaal ruimen van dieren om de verspreiding van dierziekten tegen te gaan. Het merendeel is tegen het doden van gezonde dieren uit besmette gebieden, behalve als het niet doden ernstige gevolgen heeft voor onze volksgezondheid. De vereniging van dierenartsen, KNMvD, wil geen gezonde dieren meer doden. Nu ligt de nadruk in de media sterk op de volksgezondheid. Als de ruiming op gang komt, komt die discussie over het doden van gezonde dieren in alle hevigheid terug, verwacht ik.’

dierenarts: ‘De toenemende kritiek op de intensieve veehouderij is terecht. Met de hoge bezettingsgraad heb je een veel groter risico op ziekten, zoals nu de Q-koorts. Maar de boer wordt gedwongen steeds grootschaliger te gaan werken, met alle gevolgen van dien. ‘In principe ben ik tegen het ruimen van gezonde dieren. Omdat de Q-koorts bacterie in het vruchtwater van drachtige dieren zit, denk ik dat je idealiter selectief besmette drachtige geiten moet ruimen. Zo haal je een besmettingshaard weg. De gezonde dieren zou je moeten vaccineren om besmetting mogelijk te voorkomen. We weten echter niet hoe goed het vaccin werkt. Daarnaast is het een enorme klus alle dieren individueel te testen en ik vraag me af of dit logistiek haalbaar is. ‘De stelling dat het onethisch is gezonde dieren te ruimen wordt eenzijdig benaderd. We doen niet anders in de bioindustrie voor ons dagelijks lapje vlees. In het geval van Qkoorts ruimen we niet voor consumptie, maar ten behoeve van de volksgezondheid. Bij de mond- en klauwzeercrisis werd geruimd vanwege een economisch motief, dat is toch heel wat anders. ‘Het ruimen van dieren in het slachthuis heeft voordelen omdat je het vlees kunt gebruiken. Er is echter wel een risico voor de slachters; stel dat ze per ongeluk een baarmoeder leksteken! Ook hebben de dieren veel meer stress door het vervoer. Een vroegtijdige geboorte tijdens het transport is een enorme bron van infectie. Ruimen op het bedrijf is naar voor de eigenaar, maar wel diervriendelijker. Het vlees gaat dan wel verloren.’

Goats at 55 Dutch farms infected by Q fever are to be culled to prevent the disease from spreading. But what about the uninfected animals? Should they be vaccinated or culled too? Resource asked Wageningen UR animal science experts. Some points they made: We don’t know how reliable the vaccine is. It’s no good vaccinating if you don’t know what the impact will be. If people are going to get sick you have to do something. Culling is traumatic for livestock farmers, vets and others. Most Dutch people are against culling healthy animals. To call it unethical is contradictory. We cull animals every day to eat them. It’s political opportunism. Government should have acted earlier. We were warned against intensive livestock farming in 2001. But pig farmers just turned to intensive goat farming. The goat is now the scapegoat. The full story? resource.wur.nl/en


post OOK EEN MENING? Mail je reactie naar [email protected].

KLIMAATDEBAT VAN LAAG NIVEAU

wetenschappers volgt. Het niveau van dergelijke discussies is verontrustend laag en zeker niet wetenschappelijk te noemen. Het feit dat Wageningen UR zoiets niet zou faciliteren, lijkt mij alleen maar een logisch gevolg van het lage niveau waarop de discussie wordt gevoerd. W.J. van Hoek, Wageningen

Horizontaal 1 __ van Bestuur 5 Dat van Quercus is: ‘Je hoeft niet aan een boom te hangen om een eikel te zijn’ 10 Zulk werk is onbevredigend 14 __ ballen verzamelen 15 Zeg je als je Beni-


11 december schrijft Appie van de Rijt, tropical forestry student VHL: ‘I was able to support Friends of the Earth in singing their protest song in front of a negotiation room in the Bella Center (where the actual COP15 takes place). They try to convince UN that plantations are not forests.’

9 december beschrijven Lisa Nooij en Arjan van Erk, studenten Tropical Forestry aan Van Hall Larenstein, hun reiservaringen: ‘Natuurlijk hebben we de helft van de dag in de file gestaan. Ondertussen probeerden we ons in te lezen over de komende activiteiten, speelden spelletjes en oefenden in de melodieuze Deense taal.’

CLIMATE DEBATE BELOW THE BELT

10 december ‘EU laat voortrekkersrol links liggen’, meldt Anouk van Baalen, student Climate Studies en Climate Campaigner van Friends of the Earth Netherlands. ‘Europa

DAGBOEK KOPENHAGEN Zeven studenten die naar de klimaattop in Kopenhagen afreisden, hielden voor Resource een dagboek bij. Lees hun verhalen op resource.wur.nl. Een impressie:

dorm weer verlaat 16 __bollen 17 Bezorgd type dat veel in het nieuws is 20 Past voor water of tuig 21 (Dan zijn de studenten doorgaans wat) ouder 22 Ging Tinus oerend hard op 27 Woord dat men bij een ambtenaar uitspreekt 29 Typering van de Isric-evacués (4+11) 37 Ranonkelachtige bloem 38 Wordt je van teveel adjes be-

W.J. van Hoek responds to Leffert Oldenkamp’s attack on Wageningen climate scientists for a lack of scepticism (Resource 8). Van Hoek is all for scepticism, but says a lot of climate change scepticism is little more than a smear campaign. This goes for Oldenkamp’s article too: he does not back up his accusation that Pavel Kabat and Pier Vellinga are followers. As long as debates on climate change are conducted at this low level, it is no wonder Wageningen does not take them seriously. Full letter? resource.wur.nl/en

Hokjesdenken Per abuis stond vorige keer bij 2 verticaal: Wanhopige vraag (3+3). Het antwoord is Wat nu en dat is 3+2. Bij 10 verticaal was de aanwijzing: Publiceerde onlangs in Science (4+6), maar het aantal letters van Duur Aanen is 4+5. Duurzaamheid was het gezochte woord. En gevonden door: Mark Musters, Thea van Hummel, Pablo Rouwet, leerstoelgroep Nematologie, Barak 39 van Droevendaal, Asserpark 6A, Bert Rijk, Martin Linthorst, Cees Niemeijer, Marian BosBoers, Mariëtte Broers, Tijs Rovers, Bob Mulder samen met zijn vrouw, én de ouders van Yvonne de Hilster.

heeft de wereld helaas flink teleurgesteld.’

STUDIO STEENHUIS/MAARTEN GAILLARD

In Resource van 3 december heb ik mij gestoord aan de bijdrage van de heer Oldenkamp. In de rubriek Visie spreekt hij over het feit dat ‘Wageningse wetenschappers massaal geloven dat het broeikaseffect door de mens wordt veroorzaakt’. Hij spreekt tevens over een ‘veredelde geloofsbelijdenis’ door Pavel Kabat en Pier Vellinga in het tijdschrift Spil. Zij zouden meelopers zijn en een gebrek aan lef hebben. Dat is een ferme beschuldiging waarbij Oldenkamp zich op wat meer argumenten zou moeten baseren dan hij in zijn bijdrage doet. Begrijp me niet verkeerd, scepsis lijkt me een goede drijfveer voor wetenschap. De huidige scepsis ten aanzien van klimaatverandering blijkt echter steeds weer slechts een lastercampagne. De bijdrage van de heer Oldenkamp is hiervan een duidelijk voorbeeld. Ik vraag me zeer af in hoeverre hij de discussies tussen sceptici en klimaat-

7 december ‘Er heerst een stemming in de stad die nog het meest aan de komende feestdagen doet denken’, schrijft Joep Langeveld, student milieukunde en delegatieleider van de Federation of Young European Greens.

ILLUSTRATIE: ANNEMARIE ROOS

ILLUSTRATIE: ESTHER BROUWER

22 >> post / puzzel

hoorlijk 39 Met baculovirus sneller vaccin tegen __ 40 Maakte aantrekkelijk proefschrift Verticaal 1. Kunnen Turken 38 horizontaal van worden 2 __ you can eat 3 Vitale song van Pearl Jam 4 Mag, anders dan Spelderholt en Waiboerhoeve, nog even open blijven (2+5)

5 Staartroerder 6 Met als nieuwe naam 7 Hoofdsieraad 8 Speelgoedbelasting 9 Meest gezochte man ter wereld 10 Is met kuit pas volledig 11 Absentiebewijs 12 Groeigemeente 13 Onmisbaar in een Griekse salade 18 Hebben valsspelers in hun mouw 19 Zoetsappige oplossing 23 Laat boeren vrouwen zoeken 24 Open plekken 25 Bij studenten zeer gewild item 26 Betje of Sidonia 28 Bij nacht en __ 29 Varkentje 30 Ik __ de gek 31 Keulse band die een hit had met Kristallnaach 32 Prima ziekenhuisruimte 33 Dorp tussen Westerbork en Grolloo 34 Brengt Mamma en Farrow bij elkaar 35 Die vrouw wordt overtroefd door een boer 36 Werd Balkendende geen baas van. Stuur de letters uit de groene hokjes uiterlijk woensdag 23 december naar [email protected], de goede oplossing staat donderdag op de site.

liefdewerk << 23

INGRID + VIOOL Ingrid Lubbers, promovendus leerstoelgroep Bodembiologie

‘Ik wil eigenlijk zoveel mogelijk leren’ Regelmatig zondert Ingrid Lubbers zich een uurtje af in de kolfkamer van Lumen. Niet om te kolven, maar om viool te spelen. In feite is ze parttime aio en parttime studente aan het conservatorium in Utrecht. Niet om professioneel de muziek in te gaan. Alhoewel… ‘Het is maar net zoals het gaat. Wel is het niveau tegenwoordig ontzettend hoog. Als je niet waanzinnig goed bent of zes uur per dag studeert, dan kom je er niet.’ Zoveel trainingsuren zitten er voor een RK / Foto: Guy Ackermans aio niet in. Kolfkamer of niet.

‘I REALLY WANT TO LEARN AS MUCH AS POSSIBLE’ Ingrid Lubbers regularly retreats for an hour to the mothers’ room at Lumen. Not to express milk but to play the violin. She is actually a part-time PhD researcher in the soil biology chair group and a part-time student at the music school in Utrecht. Not that she intends to be a professional musician. Although… ‘It depends how things work out. But standards are extremely high these days. If you are not incredibly good, or practise for six hours a day, you won’t make it.’ Six hours a day is too much to expect of a PhD researcher. Even with access to the mothers’ room.


ILLUSTRATIE: HENK VAN RUITENBEEK

24 >> english

>>TYPICAL DUTCH Readiness to help HULPVAARDIGHEID ‘Twee weken terug fietste ik naar mijn werk toen een vrouw om hulp riep. Ze had haar enkel verstuikt. Ik probeerde hulp in te roepen, maar geen enkele auto stopte.’ Pas na een kwartier bellen, kreeg ik de ambulance aan de lijn. Er zou binnen een half uur een auto komen. Dat is één uur na het ongeval. Belachelijk! Dat gaat in India wel even anders. Daar staat iedereen meteen klaar om je naar het ziekenhuis te brengen.


Two weeks ago I was biking to my workplace in the morning when I heard someone screaming. I immediately rushed over to the person and asked what was wrong. She told me that she had twisted her ankle and was not able to move. I tried to stop passing vehicles but no one dared to stop to help. She told me to contact the emergency health services.

After pressing several numbers and waiting for 15 minutes, I got someone to talk to. I explained the situation in detail and was told I would be connected to another person. I had to explain the whole story again to this person. Finally, after half an hour on the phone, the ambulance service told me that they would come in 30 minutes. The injured person was still suffering badly and desperately needed help, but in this non-socialistic world no one wanted to spare a few minutes to take her to the hospital, even though there was only one person in most of the cars. Given the same circumstances in my home country, India, people will rush immediately to help each other. When we see a person in this situation we try to bring them to the hospital as

soon as possible. I was waiting for almost one hour for the ambulance to arrive, which is ridiculous. Sachin Kadam, PhD Laboratory of Food Microbiology

Do you have a nice anecdote about your experience of going Dutch? Send it in! Describe an encounter with Dutch culture in detail and comment on it briefly. 300 words max. Send it to [email protected]

student << 25

‘Internationale studenten kunnen een week extra kerstvakantie goed gebruiken’

‘MIJN BABY geeft me rust’

Julie-Anne Tangena, p26

Zowel Lenneke Hol als Gjin Ceca vindt het geen probleem ouderschap te combineren met een studie in Wageningen. Wel treden Lennekes buren soms op als achtervang. Twee maanden geleden is Joris geboren. ‘Het gaat goed met hem’, zegt Gjin Ceca trots. Hij is de vader van Joris en daarnaast tweedejaars masterstudent Bos- en natuurbeheer. Gjin en zijn vrouw hebben bewust voor de kleine gekozen. ‘Je moet ooit een keer een keuze maken. Als ik straks fulltime werk is het ook heel druk. Ik vind dat studeren prima met een kind te combineren is.’

FOTO: GUY ACKERMANS

SLAPELOZE NACHTEN Dat neemt niet weg dat Gjin het momenteel zwaar heeft. ‘Overdag is Joris rustig, maar ’s nachts houdt ie wel van een praatje.’ Omdat zijn vrouw niet werkt, kan Gjin zijn colleges gewoon bijwonen. ‘Ik probeer alles te volgen, toch loop ik nu een beetje achter.’ Volgens de planning moet hij aan het einde van dit studiejaar afstuderen. De masterstudent heeft er goede hoop op dat het gaat lukken. ‘Ik werk hard en slapen gaat elke dag een beetje beter.’ Philip, de zoon van Lenneke Hol, is nu anderhalf. Hij was vijf maanden oud toen Lenneke opnieuw ging studeren. Na een economische studie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en acht jaar werkervaring begon het bij haar te knagen. ‘Ik had een stressvolle baan. Als personeelsmanager bij Shell was ik verantwoordelijk voor 350 secretaresses, maar de baan gaf geen voldoening. Ik had iets met milieu, daar wilde ik in verder.’ Lenneke besloot Environmental Sciences te studeren. Elke dag reist ze van haar woonplaats Gouda naar Wageningen.

STUDENT PARENTS

Gjin Geca met zijn zoontje, hier drie weken.

Per dag is ze ongeveer drie uur kwijt aan reizen. CRÈCHE De combinatie studie en kind gaat haar goed af. ‘Ik kies mijn colleges zo dat ik om uiterlijk half vier naar huis kan.’ Philip – die vrolijk door het interview heen brabbelt – gaat drie dagen per week naar de crèche. De omgeving van Lenneke springt bij als dat nodig is. ‘Wanneer ik vertraging heb, zijn zelfs de buren bereid om Philip op te halen.’ Alleen projectwerk verloopt soms moeizaam. ‘Ik moet altijd

zeggen dat ik eerder weg moet. Daar stel ik dan wel wat anders tegenover, bijvoorbeeld door thuis ’s avonds de lay-out te maken. Ik heb nog nooit negatieve reacties gehad. Er zitten ook veel buitenlandse studenten in mijn projectgroep. Zij hebben vaak ook kinderen en weten hoe het voelt.’ Lenneke en Gjin hebben geen spijt van hun keuzes. ‘Dan kom ik na een hele dag pc-werk gestrest thuis en zie ik Joris’, zegt Gjin. ‘Dan kijk ik naar hem en vergeet ik alles. Dat geeft zoveel rust.’

Both Gjin Ceca and Lenneke Hol are combining parenting with doing an MSc course. A deliberate choice: Gjin thinks studying combines well with a baby. Gjin’s two monthold son Joris likes a chat at night, so Gjin is a bit short of sleep. But as his wife is at home, he gets to most lectures and hopes to obtain his MSc on schedule in the summer. Lenneke commutes from Gouda to study environmental science. She tries to leave in time to pick up Joris (18 months) from the crèche, but her neighbours can help if need be. Project work can be tricky, but her fellow students understand. Neither Lenneke nor Gjin have any regrets. Just looking at his baby gets rid of all Gjin’s stress from a hard day’s studying. The full story? resource.wur.nl/en

Stijn van Gils


26 >> student TROUW EEN INGENIEUR

BIOLOGO

Wil je zeker zijn van een lang huwelijk, trouw dan met een landbouwkundig ingenieur. Of word er een. The Journal of Police and Criminal Psychology laat de scheidingspercentages per beroepsgroep zien. Slechts 1,78 procent van de landbouwkundig ingenieurs breekt het huwelijk op.Dat is zelfs nog minder dan geestelijken (5,61 procent) en oogartsen (5,26 procent). De echte vraag is natuurlijk: of lang ook gelukkig betekent.

Word je ook gek van al die verschillende logo’s in de supermarkt? Vooral voor spul uit het buitenland is het vaak onduidelijk wat het logo betekent. Daarom is de Europese Commissie bezig met een logo voor biologische waar. Studenten uit de EU konden meedoen aan een ontwerpwedstrijd, die nu de laatste fase ingaat. Je raadt het al: je kunt stemmen op je favoriet! Tot 31 januari. http://ec.europa.eu/agriculture/organic/logo/

Protest tegen korte kerstvakantie STIJN << Walgelijke maand Inderdaad, het landschap is schitterend. De bergen gloeien oranje door adelaarsvaren en herfstachtige berkenblaadjes. Maar ik zie geen schitterend Schots landschap; ik kijk uitsluitend naar mijn fiets. Terwijl het buiten langzaam donker wordt, bespuug ik mijn binnenband. Nee, weer geen bubbeltjes, alleen slijmerig spuug. Waarom gebeurt zoiets nou nooit op een warme zomeravond vlakbij huis? Meteen een excuus, zonder schuldgevoel, om niet te studeren. Biertje erbij en banden plakken wordt een feest. Nee zoiets overkomt je uitsluitend ’s winters, ver van huis en in de regen. Daar zit ik; drijfnat en op mijn knieën. Met de schermverlichting van mijn mobieltje speur ik mijn band na. Dat gaatje moet toch echt ergens zijn. De band is alweer een stuk zachter dan een minuut geleden. Na een half uur vind ik eindelijk het gaatje. In het donker duw ik met ijskoude handen de band weer in de velg. Nu vlug naar huis, ik moet ook nog koken. Iets te haastig haal ik mijn fietslampjes uit mijn zak. Mijn zo robuust ogende losse achterlicht valt aan stukken op de grond. Vermoeid loop ik dan maar naar de dichtstbijzijnde supermarkt, mijn inmiddels scheef zittende helm nog op. Wat een walgelijke dag. ‘Vierentwintig uur per dag open’, staat op grote posters aan de buitenkant. Mooi, want het is al acht uur. Ik loop langs wasmachines en zelfs kinderstoeltjes, maar de fietsverlichting blijft onzichtbaar. ‘Sorry’, zegt de medewerker, na nog een hele tijd in het magazijn gezocht te hebben. Hij weet nog wel een andere winkel, elders in de stad. ‘Wat is het toch afschuwelijk hier’, mompel ik met hangende schouders. Altijd regen, altijd koud, altijd donker. Doodmoe kruip ik uiteindelijk in bed. Nee, het ligt niet aan de mensen hier, die zijn vreselijk aardig. Eigenlijk ligt het ook niet aan Schotland, Nederland is net zo nat. Nee, het ligt aan de altijd dramatische decembermaand. Kerstmis is niet voor niets aan het einde van die maand gepland, tenminste nog iets om naar uit te kijken. Nog acht nachtjes, dan is het kerstvakantie. En bij Van Hall Larenstein duurt die wel twee weken. Fijne dagen vast! Stijn van Gils


De Wageningse Studenten Organisatie en de Studentenraad organiseerden vorige week dinsdag een handtekeningenactie voor een week meer kerstvakantie. ‘Eén week vakantie?, aldus een student. ‘Volgend jaar ook? Het is van de zotte.’ Martin Kropff is bereid tot overleg. Actievoerders met kerstmutsen op liepen 8 december door Forum om handtekeningen te verzamelen. Ze oogstten veel nieuwsgierige reacties en instemming. ‘Bent u uw kinderen na een week al zat?’, schreef een studente op een pamflet aan rector Martin Kropff. Binnen twee uur verzamelden de organisatoren meer dan duizend handtekeningen voor een langere kerstvakantie . In tegenstelling tot hun collega’s aan de andere Nederlandse universiteiten hebben Wageningse studenten dit en volgend jaar maar een week kerstvakantie. Vanwege de invoer van de harde knip zullen studenten in januari 2011 wel een extra roostervrije week krijgen voor eventuele hertentamens. Voor sommige studenten zal dit een extra vrije week opleveren. ROOSTERING Julie-Anne Tangena van de Studentenraad: ‘Zoals de roostering er nu voor staat, zullen er twee keer per zeven jaar, kerstvakanties van één week zijn. In ruil hiervoor hebben studenten wel een week langer zomervakantie. Met name internati-

onale studenten zouden een week extra kerstvakantie goed kunnen gebruiken om hun familie in het buitenland op te zoeken tijdens de feestdagen.’ ‘Het plannen van een aangepast rooster kost in de regel drie jaar’, zegt rector Martin Kropff. ‘Veranderingen kunnen dus niet even zomaar worden doorgevoerd. Ook wij als Raad van Bestuur dachten dat dit mogelijk zou zijn, maar bij navraag bleek dat niet haalbaar vanwege de nauwkeurige planning en roostering in onderwijsgebouwen. Mocht de huidige roostering serieus problemen opleveren voor met name internationale studenten, dan gaan wij hierover graag in gesprek.’ Suzanna van der Meer, lid van de Studentenraad, vertelt dat de raad komende vrijdag met Kropff om de tafel gaat zitten. ‘Wat ons betreft blijft het met name een kwestie van prioriteiten, de redenen die de Raad van Bestuur aanhaalt voor deze ene week vakantie zijn niet onoverkoombaar. Wellicht dat er volgend jaar nog niets gaat veranderen, maar vanaf 2011 zouden we voor de lange termijn willen vastleggen dat studenten twee weken kerstvakantie krijAB gen.’

student << 27 STERFLAT In de nieuwe woonwijk De Dreijen is ruimte voor drie ranke woontorens. Zo’n tien tot twaalf verdiepingen hoog. In het plan is ook ruimte voor vijftien procent sociale woningbouw. En zou het niet mooi zijn als de wijk een afspiegeling wordt van de Wageningse bevolking, vindt de Wageningse politiek. Voilà: een sterflat midden op De Dreijen!

We staan niet afwijzend tegenover verhuizing’’ Bas Boterman, p.28

>> PRIKBORD

DOWN WITH DECEMBER That’s Stijn’s message this week from cold, wet Scotland. Sure, the landscape is beautiful but he’s too busy trying to fix a puncture on his bike. And trying to find a bike light in the vast 24-hour hypermarket that sells everything – except bike lights. And trying to keep warm and dry. Rotten country? Well, it’s just as wet in Holland. Rotten month. Good thing we’ve got Christmas to look forward to. Season’s greetings!

XMAS BREAK TOO SHORT Students donned Santa hats on 8 December to collect over 1000 signatures in protest against the oneweek Christmas holiday. Too short, they say. Overseas students may want to go home. Rector Martin Kropff says it can’t be changed short-term. Maybe from 2011, says student council member Suzanna van der Meer.

KNUFFELPUPS VOOR EEN BETERE WERELD ‘Wat heeft een knuffelpup te maken met de millenniumdoelen? Niet zo veel op het eerste gezicht, maar deze pups zijn wel heel bijzonder!’ Dat schrijft het studententeam Bafana Banyana van de MillenniumBattle. ‘De knuffels Mo, Yana, Simba en Neli zijn door ons de wijde wereld ingestuurd om de millenniumdoelen letterlijk in beeld te krijgen en onder de

student kort Arboricultura: Dakloos in 2010 De Velpse studentenvereniging Arboricultura heeft nog geen onderkomen voor het nieuwe jaar. Met het Oud & Nieuwfeest nemen de Gaîten na 16 jaar afscheid van hun vaste stek in Velp. ‘We zijn nog in gesprek met de hogeschool. Er is een kleine kans dat we tijdelijk in de oudbouw op het landgoed te-

aandacht te brengen van het Nederlandse publiek. Lees onze weblog en stem op de teamsite! http://www.millenniumbattle.nl/teams/about/ bafana-banyana.html’ PRIKBORD Stuur je foto’s naar [email protected]

recht kunnen’, vertelt vicevoorzitter Maartje Bos. Ondertussen zoekt de vereniging verder naar onderdak in Velp of Arnhem. Het beginen eindfeest van de volgende periode en het traditionele eerstejaarsfeest worden in de kleine gymzaal in de oudbouw op landgoed Larenstein gehouden. AB

Studentenpartij in Leeuwarden Studenten in Leeuwarden hebben op 7 december een politieke partij

opgericht. ‘Student058’ wil de belangen van studenten behartigen. ‘Bestuurders en raadsleden realiseren zich nog onvoldoende wat de student betekent voor Leeuwarden. Hier gaan wij verandering in brengen,’ aldus voorzitter Timothy Cnossen. Student058 telt nu alleen nog studenten van hogeschool NHL, maar wil ook graag Van Hall Larensteiners in de gelederen opnemen AB

PUPPIES AGAINST POVERTY Four cuddly puppies are to be sent around the world as ambassadors for the Millenium Goals. Curious? Surf to www.millenniumbattle.nl/teams/about/ bafana-banyana.html.

ARBORICULTURA HOMELESS Velp student club Arboricultura goes into the New Year without a home. They are discussing options with VHL. NEW STUDENT PARTY Leeuwarden students launched a new political party on 7 December: Student058. They hope to recruit members among VHL students. The full story? resource.wur.nl/en


28 >> student LESBISCHE VOORTPLANTING

KORTING; EN EEN BEETJE SNEL

Wetenschappers van Tokyo University of Agriculture hebben de eicellen van een vrouwtjesmuis genetisch gemanipuleerd. De eitjes gedroegen zich daarna als spermacellen, en konden andere eicellen bevruchten. Op die manier fokten de onderzoekers dertien muizen met twee biologische moeders. Het nageslacht was kleiner en lichter dan normaal, maar ze leefden wel dertig procent langer. Handig voor als het Y-chromosoom het begeeft.

Studenten leveren een grote bijdrage aan de lokale economie. Direct natuurlijk. Maar indirect is het effect vele malen groter: 25 duizend euro per student, becijfert TNO. Door uitgaven van de hele entourage rondom studenten. Als student zou ik dat gegeven maar eens gaan uitbuiten. Korting in de kroeg a.u.b., en wel nu!

FOTO BART DE GOUW

Argo wil renovatie niet langer uitstellen Rotte kozijnen, een lekkend dak, kleedkamers met beroerde douches zonder ventilatie, en een krap bestuurshok. Het gebouw van Argo schreeuwt om een grondige verbouwing. De Wageningse roeivereniging eist daarom op korte termijn duidelijkheid van de gemeente.

kroegzaal fatsoenlijk verwarmd en geventileerd, en is de voordeur voor iedereen zichtbaar. En dat alles nog energiezuinig ook. ‘Het is misschien ambitieus om zulke plannen te maken, maar zonder ambitie komt je er ook niet’, aldus Bas Boterman van de renovatiecommissie.

Al jaren wil de gemeente Wageningen de haven op de schop nemen, waarbij Argo zou moeten verhuizen. Maar verder dan wat schetsen is het plan nog altijd niet gekomen. De vereniging heeft daarom toch een begin gemaakt met de renovatie van haar gebouw. Dat moet ook wel, want aan de eisen van NOC-NSF voldoet het bij lange na niet. Er is nog heel wat aan te doen. Als aan alle eisen wordt voldaan en alle andere wensen worden meegenomen, kost dat al gauw een miljoen euro. Dan heeft de vereniging er wel honderdvijftig vierkante meter vloeroppervlak bij, hoef je niet meer door de kleedkamer naar het botenhuis, wordt de

ERICA TERPSTRA Veel leden betalen graag een dubbeltje per biertje extra om de renovatiekas te spekken, maar daar gaat de club het niet mee redden. ‘Daarom willen we nu vooral duidelijkheid van de gemeente. We staan niet afwijzend tegenover verhuizing. Maar we zitten hier op eigen grond in een eigen gebouw. We moeten ook door kunnen en fondsen gaan werven.’ De studenten hebben Erica Terpstra alvast weten te strikken om half januari een nieuwe acht te komen dopen, voor de gelegenheid in het Forumgebouw. Als Argo eind 2012 honderd jaar bestaat, wil de vereniging de boel graag weer op orde hebben. Yvonne de Hilster

Studenten verkozen tot Beste Boer van Nederland Drie teams met studenten en promovendi van Wageningen Universiteit en Van Hall Larenstein zijn in de prijzen gevallen bij het simulatiespel De Beste Boer van Nederland. ‘De bedrijfskundige elementen zijn het belangrijkst’, zegt de Wageningse PhD-student Willem Rijpkema. Hij behaalde in de cate-


gorie Studenten de tweede plaats. In vier digitale rondes moesten de deelnemers een gemengd boerenbedrijf runnen. Rijpkema investeerde vooral in de varkenshouderij. ‘Mijn promotieonderzoek gaat ook over varkens.’ Maar ook de melkveehouderij en de akkerbouw hield hij aan. ‘In het spel zit iedere ronde wel een lage prijs of een slechte oogst ingebouwd.’

Risicospreiding was ook de strategie van Aldert van der Veen en Arjan Vroegop. Die wonnen in de categorie Agribusiness de eerste prijs: een ballonvaart. Rijpkema mag met hen mee. De deelnemers presenteerden hun bedrijf in een filmpje, waarop online gestemd kon worden. De meeste publiekstemmen gingen naar het team van Eline Spalink,

derdejaars Agrarisch Ondernemerschap aan Van Hall Larenstein in Leeuwarden. Daarmee behaalden zij de derde prijs in de categorie Boeren. Spalinks ouders hebben een melkveehouderij en die van haar teamlid een akkerbouwbedrijf. Het duo zette dan ook in op melkvee en akkerbouw. ‘Je moet doen waar je het beste in thuis AB bent’, verklaart Spalink.

student << 29 GEDRAAG JE! De werkgroep Duurzame Medewerker wil dat duurzaam gedrag een vast onderdeel wordt van het functioneringsgesprek. ‘Zeg, zag ik jou vorige week niet met de auto naar je werk komen? Is je fiets kapot?’ Gelukkig wordt in hetzelfde advies ook de sterke voorbeeldfunctie van de leiding genoemd. Dat komt dus wel goed.

STUDENTS BEST DUTCH FARMERS Three teams with students and postgraduates from Wageningen University and VHL won prizes in the Best Farmer in Holland simulation game. Willem Rijpkema came second among the students. He ran a mixed farm. Aldert van der Veen and Arjan Vroegop won first prize in the Agribusiness section. And Eline Spalink got the most viewer votes. She grew up on a dairy farm. ‘Do what you feel at home with’, she says.

>> WHAT’S COOKIN’

FOTO: BART DE GOUW

ARGO WANTS ACTION

BIERTJE VOOR FLAPPIE Nu de feestdagen voor de deur staan, is alcoholgebruik weer een hot item. Iedereen ontkurkt wel een extra flesje Chateauneuf du Pape, J.P Chenet, of laat dure champagne nodeloos over de glasrand bruisen. En dan nog maar te zwijgen over de bierconsumptie tijdens Oud & Nieuw-feestjes. Met vooruitziende blik heeft het Kennisinstituut Bier dit najaar de bierwijzer uitgebracht, met informatie over het aantal calorieën van bier, andere dranken en bijbehorende hapjes. Hoogleraar voedingsleer Martijn Katan is niet al te blij met het voorzitterschap van Frans Kok, hoogleraar humane voeding. Hij is bang dat alcoholconsumptie vanuit wetenschappelijke hoek wordt aanbevolen. Over matige alcoholconsumptie moet volgens Katan juist niet te licht worden gedacht. Ook het drinken van twee glaasjes per dag berokkent schade, iets waar Kok naar eigen zeggen graag het bewijs voor ziet. In mijn ogen ligt het gevaar eerder in de lekkere hapjes die bij een biertje worden geserveerd. De hoge heren zijn het over een ding gelukkig wel eens, meer dan matige alcoholconsumptie is slecht voor de gezondheid. Laat je over het algemeen dus niet al te vaak gaan, en gooi liever een flesje leeg in de stoofpan. Ontspringt Flappie ook een keer de dans. Arianne van Leeuwen

BIERSTOOF Bereidingstijd: 2 ¾ uur Ingrediënten voor 4 personen: ðJUDPUXQGHUVWRRŋDSSHQLQVWXNNHQ ðXLHQJHVQLSSHUG ðWHQHQNQRŋRRNJHVQLSSHUG ðHOROLH ðNOHLQEOLNMHWRPDWHQSXUHH ðHOPRVWHUG ðODXULHUEODDGMHV ðWOJHGURRJGHWLMP ðHOEUXLQHEDVWHUGVXLNHU ðHOEDOVDPLFRD]LMQ ðHOEORHP ðŋHVMHGRQNHUELHU Bereiding Braad de blokjes vlees met niet te veel tegelijk rondom bruin in een pan met een dikke bodem en hou ze apart. Fruit de ui en knoflook aan in het braadvet. Voeg de tomatenpuree toe en laat kort meebakken. Voeg de mosterd, de laurier, de tijm, de suiker en de azijn toe. Roer er de bloem door. Blus af met het bier en schep het vlees terug in de pan. Het vlees moet net onder staan. Bestrooi met wat zout en peper en laat met het deksel op de pan op het laagste pitje circa 2 ½ uur stoven. Of zet de pan in een op 150°C voorverwarmde oven.

Rotting window frames, leaking roof, damp changing rooms, chilly bar… Wageningen’s Argo rowing club wants to do up its ramshackle clubhouse. Argo has asked the town council to make up its mind whether the club has to move. It can’t go on like this. Argo has ambitious plans for a smart and sustainable clubhouse, and will need to do some fundraising. The club wants things shipshape before its centenary in 2012.

… AND A BEERY NEW YEAR With Christmas and New Year around the corner, alcohol is a hot topic again. The Beer knowledge institute has brought out a guide, and professors of nutrition can’t agree on quite how harmful alcohol is. Are two glasses a day OK? Play it safe and pour your beer into Arianne’s hearty beef-in-beer stew. The full story? resource.wur.nl/en


30 >> service colofon Resource is de dagelijkse website en het magazine voor studenten en medewerkers van Wageningen UR. Resource magazine verschijnt tweewekelijks op donderdag. Abonnement Een abonnement op het magazine kost €58 (buitenland €131,50) per academisch jaar. Opzeggen een maand voor het eind van de lopende abonnementsperiode (1 augustus). Redactieadres Akkermaalsbos 12, 6708 WB Wageningen. Postbus 409, 6700 AK Wageningen Gebouw 116 (bode 31). T 0317 484020. Website resource.wur.nl. ISSN 1389-7756 Secretariaat Thea Agba-Kuijpers, tel 0317 484020 [email protected] Redactie ðGUV*DE\YDQ&DXOLOKRRIGUHGDFWHXU [email protected], 0317 482997 ðLU5LN1LMODQGHLQGUHGDFWLH [email protected], 0317 485320 ðLU1LFROHWWH0HHUVWDGWZHEUHGDFWLH [email protected], 0317 488190 ð$OH[DQGUD%UDQGHUKRUVWVWXGHQWHQ onderwijs, VHL) 0317 481725, [email protected] ðLU5RHORI.OHLVHFRQRPLHPDDWVFKDSSLM omgeving, ecologie, maatschappij) [email protected], 0317 481723 ð$OEHUW6LNNHPDSODQWRUJDQLVDWLH [email protected], 0317 481724 ðGULU+DQV:RONHUVGLHUYRHGLQJ [email protected], 0317 485251 Vormgeving ð+DQV:HJJHQ [email protected], 0317 485272 Freelance auteurs Wim Bras, Anneloes Dijkstra, Stijn van Gils, Alice van Ginkel, Yvonne de Hilster, Laurien Holtjer, Christoph Janzing, Barbara Tielemans, Tom Rijntjes, Marlot Roelofs, Joris Tielens Vertaling Clare McGregor, Keen-Mun Poon Foto’s Guy Ackermans, Bart de Gouw, Michel Mees, Ruben Smit, Theo Tangelder, Hoge Noorden, FotoNatura, Bureau voor Beeld Illustraties Esther Brouwer, Sebastiaan Donders, Miesjel van Gerwen, Guido de Groot, Karel Hulsteijn, Annemarie Roos, Henk van Ruitenbeek Basisvormgeving magazine Nies & Partners bno Nijmegen Vormgeving website www.onstuimig.nl Advertenties Extern, Bureau van Vliet, T 023-5714745, [email protected] Intern (gereduceerd tarief), Elisa Salentijn T 0317-482519, [email protected] Uitgever Viola Peulen, Corporate communicatie Wageningen UR

mededelingen WUF-KLV Scriptieprijzen Op 7 december ontvingen zes masterstudenten de prijs voor hun excellente afstudeerscriptie. De prijswinnaar per onderwijsgebied zijn: Omgevingswetenschappen: Isabel Melo Vásques (Forest and Nature Conservation): ‘Environmental discourses in Climate, Community and Biodiversity certification scheme and its land-based climate change mitigation projects.’ Maatschappijwetenschappen: Fédes van Rijn (International Development Studies): ’A Socio-Economic Impact Study of the DE Foundation Coffee Project Peru’ en Agata Bananszewska (Management, Economics and Consumerstudies): ‘Multifaceted efficiency measurement of TNT Express depots.’ Levenswetenschappen: Marco Visser (Forest and Nature Conservation): ‘Density-dependent seed dispersal and predation in a Neotropical palm’. Technologie en Voeding: Aarathi Arvind (Food safety): ‘Stress resistance of Bacillus cereus ATCC 14579 and assessment of biomarkers involved in crossprotection of lethal stress.’ Winnaar extra prijs voor de scriptie die excelleert door praktische toepasbaarheid: Sandra Huber (Food Technology): ‘Commercialisation of active ingredients from the brewing process.’ Meer mededelingen op resource.wur.nl


Van Hall Larenstein, Wageningen Vacancy number: AT 09 35

Financieel Controller Imares, IJmuiden/Den Helder Vacaturenummer: AT 200939

Directeur Wageningen International Wageningen International, Bestuurscentrum, Wageningen Vacaturenummer: WI 09/811000

Assistant professor Sensory Science and Biology (Tenure Track) AFSG, Division of Human Nutrition, Wageningen Vacancy number: AT: AFSG 09-104

Postdoc ENNSATOX AFSG, Physical Chemistry and Colloid Science, Wageningen Vacancy number: AFSG 09.043

Ondernemende onderzoeker Information Management AFSG, Afd. LIVE, Wageningen Vacaturenummer: AFSG 09.070

Projectleider/Software engineer Kennismanagement AFSG, Afd. LIVE, Wageningen Vacaturenummer: AFSG 09.089

PhD FOM-IPP programme AFSG, Food Chemistry, Wageningen Vacancy number: AFSG-FOM 09.105

Promovendus Humane Voeding AFSG, Afd. Humane Voeding, Wageningen Vacaturenummer: AT: AFSG 09.113

Chemisch technoloog AFSG, Food Technology Centre, Wageningen Vacaturenummer: AFSG 09.110

Financieel-juridisch medewerker Research Liaison Office ASG, Departement Dierwetenschappen, Wageningen Vacaturenummer: AT DIE 2009-022

Financial officer/administrative assistant PSG, Centre for Crop Systems Analysis and Plant Production Systems, Wageningen Vacancy number: AT: DPW 09-25

Promovendus ‘Therapietrouw bij HIV: kosteneffectiviteit van een effectieve interventie’ SSG, Communicatiewetenschap, Wageningen Vacaturenummer: AT 2009-31

Senior Liaison Officer SSG, Departement Maatschappijwetenschappen, Wageningen Vacaturenummer: AT-2009-33

Post doc researcher SSG, Departement Maatschappijwetenschappen, Wageningen Vacancy number: AT MW 2009-34

Advertenties

Ben jij een High Potential? www.dekortstewegnaardetop.nl BestGraduates wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers

bij ons ben je verzekerd van ondersteuning, belangenbehartiging en professionele hulp bij problemen Resource wordt gedrukt op papier uit verantwoord beheerde bossen.

Wageningen UR zoekt: International Relationships Officer

info www.ac-hop.nl

BestGraduates Law wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topkantoren

BestGraduates is een activiteit van

onderdeel van de

>> GO/NO GO

Wat je de komende weken niet mag missen (en wat wel). Zie ook de agenda op: www.resource.wur.nl

>> Go

>> NoGo

>> Go

19 en 20 december

donderdag 31 december

Maandag 4 januari

CAROL OF THE BELLES

OUD EN NIEUW BIJ PAPA EN MAMA

DE BESTE WENSEN

Je gaat nog braaf elk weekend naar huis. Je hebt daar sinterklaas gevierd en het kerstdiner zul je ook wel overleven, maar dat was wel genoeg opoffering. Tijd om je los te weken uit moeders beklemmende armen! Vier oud en nieuw in je nieuwe thuisstad.

MOVIEMAX, JVUNITAS.NL, 10 EURO

Breng een toast uit op het nieuwe jaar. Aalt Dijkhuizen zal tijdens de nieuwjaarsreceptie vooruitblikken op 2010, het jaar waarin het beleid voor 20112014 wordt vastgesteld. Ook gaat hij in op de successen en teleurstellingen van 2009. Of hij ingaat op tenure track en studentenhuisvesting, is bij ons niet bekend. Verplichte kost voor beleidsmakers en managers, maar vorig jaar liet ook het gepeupel (lees: onderzoekers) zich zien.

VELP/ARNHEM

16.00 UUR, CAFÉ FORUM WAGENINGEN

WAGENINGEN GLITTER EN GLAMOUR IN DE WILDE WERELD, VANAF

Alvast op zoek naar het ultieme kerstgevoel? Laat je door de dames van Lieve Lust meeslepen langs de geheimen en verrassingen van het kerstverhaal in de muzikale en poëtische voorstelling Carol of the Belles. Lieve Lust weet er altijd iets bijzonders van te maken, mis het niet!

00.30 UUR, GAYSHOUT.NL, 4 EURO

20.00 UUR (ZATERDAG 19 DECEMBER) EN 15.00 UUR (ZON-

HOUTHAKKERSBLOES IN DE HOEK EN GA LOS.

DAG 20 DECEMBER). DE WILDE WERELD WAGENINGEN,

MUSIS SACRUM, KONIJN2000.NL, 20 EURO

>> Go/No go

RESERVEREN: [email protected]

LEEUWARDEN

Thursday 31 December

DANCE THE REVOLUTION BIJ UNITAS, KAARTEN BIJ

FEEST BIJ ARBORI. NEEM SCHITTEREND EN GLITTEREND AFSCHEID VAN HET OUDE JAAR EN VAN DE SOOS. KONIJN 2000. MET MODEHOMO’S, KUNSTENAARS EN EXHIBITIONISTISCHE KUNSTENAARS. DUS GOOI JE

A FABULOUS NEW YEAR BIJ CLUB NOA. GEZELLIG MET EEN

NEW YEAR

>> Go

BIERTJE IN JE HAND MET JE VRIENDEN BIJ OSIRIS. MET

zondag 20 december

KOUDE DRANKJES EN OVERWELDIGEND VUURWERK.

KLASSIEK MET JE KIND

VANAF 01.00 UUR, CLUB-NOA.TV, 15 EURO

If it’s too far to go home (or the holiday’s too short), there are plenty of options in your adopted home town for seeing in the New Year in style (or not).

Om haar negentigste verjaardag te vieren geeft de Wageningse Studenten Koor en >> Go tot 17 januari Orkest Vereniging een concert speciaal voor kinderen. Met muziek uit de films NATUUR EN CULTUUR THUIS Chicken Run en Belle en het Beest en meerstemmige kerstliedjes. Schoolorkest de Pantarini’s spelen de Schilderijententoonstelling van Ravel. Cultureel verantwoord, kerstig en lekker kort (een uur). En: volwassenen mogen gratis, mits begeleid door een kind.

WAGENINGEN GLITTER AND GLAMOUR AT DE WILDE WERELD FROM 00.30, GAYSHOUT.NL, 4 EUROS DANCE THE REVOLUTION AT UNITAS, TICKETS FROM MOVIEMAX, JVUNITAS.NL, 10 EUROS VELP/ARNHEM ARBORI PARTY AT THE CLUBHOUSE LET YOUR HAIR DOWN AT KONIJN 2000, MUSIS SACRUM, KONIJN2000.NL, 20 EUROS LEEUWARDEN

WSKOV.WUR.NL

A FABULOUS NEW YEAR WITH COLD DRINKS AND SPEC-

14.00 UUR, JUNUSHOFF WAGENINGEN

TACULAR FIREWORKS AT CLUB NOA FROM 01.00, CLUBNOA.TV, 15 EUROS

>> Go zondag 27 december

>> Go

WAGENINGERS IN WETENSCHAPSQUIZ

Monday 4 January

HAPPY NEW YEAR

Hoe spant een spin een draad tussen twee bomen? Wacht hij op een windvlaag, schommelt hij heen en weer of loopt hij via de grond? Een spin is geen insect, maar deze vraag zou insectenkenner Menno Schilthuizen toch goed moeten beantwoorden. Schilthuizen deed twee jaar postdoc-onderzoek in Wageningen. Samen met aquatisch ecoloog Marten Scheffer vormt hij een aanzienlijke Wageningse inbreng in de nationale wetenschapsquiz. Ze nemen het op tegen kunstenaars. Zouden die weten dat een spin op de wind wacht?

Rotweer? Koud? Doe een rondje natuur en cultuur achter de pc. Drie clubs met ellenlange namen, PBL, CBS en WUR, presenteerden 9 december het Compendium voor de Leefomgeving. Daarin vind je informatie over de actuele kwaliteit van milieu, natuur en ruimte in Nederland. Te somber voor de kerstdagen? Maak dan je eigen keus uit honderd kunstwerken die het Kröller-Müller Museum digitaal heeft uitgestald. Beetje bekende Nederlanders gingen je voor.

21.10 UUR, NED. 2

KMMEXPOSE.NL

WWW.COMPENDIUMVOORDELEEFOMGEVING.NL

Aalt Dijkhuizen looks back on 2009 and forward to 2010, when Wageningen UR policy up to 2014 will be decided. A must for policymakers and managers and last year popular with the plebs (i.e. academics) too. 16.00, CAFÉ FORUM, WAGENINGEN

Full details? resource.wur.nl/en

RESOURCE. Beste cover. p.10. (van proefschriften in 2009) Trivial Pursuit, Resource-style. Studenten willen twee weken kerstvakantie

Recommend Documents