Reisverslag Portugal Eindredactie Arno Aartsen

Reisverslag Portugal Eindredactie Arno Aartsen In de nacht van dinsdag op woensdag 20 september vertrok een groep NGS leden, bestaande uit Arno Aartsen, Mark l’Abée, Jeroen Smeenk, Marcel Swaghoven en René Persoon, met als reisbegeleider Miguel Porfirio, voor een vierdaagse wijnstudiereis naar Portugal. Het zou in alle opzichten een onvergetelijke, nauwelijks na te vertellen reis worden. Ramos Pinto Na een tussenstop in Lissabon arriveerden wij met enige vertraging, om ca. 12.00 uur in Porto. Op dit tijdstip stond echter een bezoek aan Ramos Pinto gepland in Vila Nova de Gaia. Na aankomst bij Ramos Pinto werden wij gastvrij ontvangen door een team van dames die ons rondleidden door het gebouw en vertelden over de geschiedenis van Ramos Pinto. Tijdens de rondleiding werden we eveneens voorgesteld aan de wijnmaker de heer M. Almeida, om vervolgens door mevrouw Filipa Correia op enthousiaste en uiterst professionele wijze te worden onthaald op een proeverij van het huis Ramos Pinto. The Fladgate Partnership Gezien ons overvolle programma op deze dag was de lunch er bij ingeschoten en gingen wij na ons bezoek aan Ramos Pinto op weg naar het ‘hoofdkwartier’ van de The Fladgate Partnership, (Taylor, Fonseca, Croft & Delaforce). In het bedrijf, schitterend gelegen in een bocht van de Douro, werden we rondgeleid door Luís Esgonnière Carneiro (export sales manager), een allercharmante gasteer die ons wegwijs maakte in de geschiedenis van The Fladgate Partnership en de loten aan deze prachtige boom van Portbedrijven (shippers). Zoals bekend werden tot 1996 alle porthuizen (shippers) door het Port Instituut verplicht om hun opslag in Vila Nova de Gaia te houden. Nog enigszins onder de indruk van de geproefde stijlenportwijnen van de verschillende portbedrijven van de The Fladgate Partnership en de fraaie blik op de ‘oude’ portjaren in de wijnkelder gingen we op weg naar Pinhao, het centrum van het Portgebied. Vanuit Oporto reden we richting Villa Real naar het relatief kleine plaatsje Murça. De korste route bleek achteraf de langste, we genoten van de facinerende vergezichten met steile hellingen waarop de wijngaarden in de Douro zijn gelegen. Onze tocht door de bergen vol haarspeldbochten en de diepe ravijnen deed ons weer beseffen onder welke moeilijke omstandigheden hier de wijnbouw plaatsvindt. Adega Cooperativa de Murça Eindelijk arriveerden we om ca. 21.30 uur in Murça en werden, enigszins verreisd en verbaasd, onthaald door een 12-koppige delegatie, waaronder de Gouverneur van het district Vila Real António Alves Martinho (vergelijkbaar met Commissaris van de Koningin, in Nederland), de Burgemeester van Murça, het volledige managementteam van de Adega Cooperativa de Murça en, tot onze niet geringe verbazing, een aantal journalisten van de Portugese kwaliteitskranten. Het gehele gezelschap maakte vervolgens een rondleiding door de vrijwel nieuwe Cooperatie van Muraça met toelichting op de geinstalleerde equipment. Tijdens deze rondleiding bemerkten we pas dat het merendeel van onze Portugese gastheren nauwelijks of geen andere ta(a)l(en) beheersten dan het Portugees. Het enthousiasme en de trots die zij uitstraalden werkte aanstekelijk! Uiteindelijk kwamen we in het laboratorium terecht. Hier werden we vervolgens verzocht plaats te nemen. Nog niet beseffend wat de bedoeling was werd ons een eerste glas aangereikt.

Omringd, vanachter de glazen panelen, door de persmensen en het welkomscommittee, probeerden wij, met een glas onder onze neus, de situatie meester te worden door een serieus proefverslag te produceren voor ons gehoor. Hierna werden we uitgenodigd om te dineren. Hier keken we met meer dan gewone belangstelling naar uit, niets meer gegeten hebbende na ons ontbijt die ochtend! Het was een uiterst gastvrij onthaal met vele humoristische momenten, met speciale dank aan de Burgemeester van Murça, João Teixeira. Hierna werden we persoonlijk door de Gouverneur met de auto vergezeld naar ‘Quinta do Reconco’, ons fraaie gastenverblijf waar we de nacht doorbrachten. De Douro kent tegenwoordig meer van dergelijke exclusieve luxe Bed & Breakfast Loadgings om het (wijn)tourisme te bevorderen. Quinta do Noval Op donderdag 22 september begon de dag met een reis naar het illustere Quinta do Noval. We konden nog niet bevroeden dat Quinta do Noval het meest indrukwekkende bezoek van onze reis zou worden! Schitterende vergezichten vol steile hellingen met terrassen waarop de wijnbouw voornamelijk plaatsvindt. In een haarspeldbocht ligt de ingang van Quinta do Noval, een volledig met platanen overdekte oprit van grind, die rond de berg ca. 2 km omhoog klautert alsware het een draaimolen. Een oprit om nimmer te vergeten. Bovengekomen was het uitzicht feëeriek, ondanks de regenval die ons teisterde. We werden verwelkomd door Rute Monteiro (Exportmanager) van Quinta do Noval. Toen we binnenkwamen wachtte ons nog een alleraardigste verrassing, Michael Broadbent (Christies, Decanter’s) was eveneens te gast bij Quinta do Noval, evenals de in Nederland nauwelijks bekende David Eley, wijnschrijver (o.a. in het magazine The World of Fine Wine) en schilder. Tot onze verrassing en die van Rute Monteiro was de “Portugese N.O.S.” met een TV-ploeg present om ons bezoek aan Quinta do Noval te vereeuwigen. We werden uitgebreid rondgeleid door Rute en voorgesteld aan alle betrokkenen die bijdragen aan de kwaliteit van Quinta do Noval. Quinta do Noval werd in 1993 overgenomen door de wine-holding van Verzekeraar AXA-Millésimes, deze aparte tak van deze verzekeraar heeft internationale wijnbelangen in o.a. Disnökó in Hongarije, Ch. Lynch-Bages te Bordeaux etc, etc. De ondernemingen worden geleid door Christian Seely, die in 1993 begon als general manager bij Quinta do Noval, nu leidt hij de hele wine-holding. Wijngaarden Quinta do Noval heeft alleen A (hoogst) geklasseerde wijngaarden volgens het Benificadosysteem. De wijngaarden omvatten 145 ha, waarvan 135 ha in productie. Quinta do Noval maakt ook een zogenaamde single quinta; Quinta do Silval, die door een andere samenstelling van de druiven een meer fruitintensief karakter heeft. De druiven zijn niet geleverd door ‘contracters’ maar Quinta do Silval is eigendom van Quinta do Noval. Het vlaggenschip onder haar bezit is NACIONAL, een paar hectare grote wijngaard met een unieke expositie. Quinta do Noval was in 1996 de allereerste die haar gehele opslag verplaatste van Villa Nova de Gaia naar hun domein in Pinhao. Alle voorraden liggen geklimatiseerd op 18 graden Celsius met een luchtvochtigheid van 60-70%. Het bedrijf telt in totaal 70 werknemers, waarvan 25 mensen in de wijngaard werkzaam zijn. Op het moment van ons bezoek tijdens de oogst, waren er 20 pluksters extra werkzaam. Het zijn vanwege de precisie voornamelijk vrouwen die oogsten en mannen zorgen voor de snelle afvoer. Er

wordt sedert een aantal jaren net als in de ‘nieuwe’ wereld s’-nachts geoogst om minder oxidatieve tonen te krijgen en optimaal fruit bij binnenkomst op de quinta. Pistadores Opvallend nieuws was te horen dat zij de robotic ’pistadores’ (robot-treders) buiten gebruik hadden gesteld. De rol van de pistadores, de treders van de druiven in de lagares, is weer zoals vanouds, het ritme eveneens. In het begin van het treden der druiven is het ‘military marching’, d.w.z. er wordt in marstempo, arm in arm, gedurende twee uur getreden, afgewisseld door een ‘relax walking’ en dit duurt vervolgens een aantal weken. Zwaar werk zoals we konden zien en met als resultaat meer extractie, intensiteit, verfijning in kracht, romigheid, structuur. Kortom, blijven treden! De opbrengst komt hierdoor op 28 à 30 hl/ha voor de Vintageport van Quinta do Noval. Innovaties Tijdens de extreem warme periodes in 2003 en 2006 werden, net als in de Bourgogne, tijdens de vinificatie ‘Carbo Glace’ c.q. ‘cold cheese’ ofwel stikstof blokken in de gistkuip toegevoegd om de snel oplopende temperaturen te controleren. NACIONAL Quita do Noval is producent van de legendarische NACIONAL, hiervan werden in 2003 2100 flessen geproduceerd. In 2006 denkt men hiervan 2000 flessen te produceren. In de 19e eeuw werden de muren van de terrassen van de NACIONAL al wit geschilderd om een extra reflectie van het licht te creëren. Ook de behandeling van de bodem met silverdioxide in begin 1900, in die tijd gold dit als uitzonderlijk, wierp zijn vruchten af. In 1931 werd de allergrootste en meest legendarische Vintage NACIONAL geoogst. Ook voor de nieuwe aanplant in de wijngaard van de NACIONAL wordt voor het klonen gebruik gemaakt van oude stokken. Pas als de ‘nieuwe’ aanplant de leeftijd heeft van tenminste 40 tot 45 jaar wordt ze gebruikt in de Vintage port NACIONAL. De wijngaard NACIONAL heeft de vorm van een amfitheater. Door de vrijwel konstante wervelwind zijn de stokken tot op heden gevrijwaard geweest van de Phyloxeraplaag. Het is een goede traditie om aan het eind van het oogst- en vinificatieseizoen op de Quinta zelf Patra Negra varkens te mesten en naar goed gebruik twee dagen voor de slacht te drenken in de jonge port. Ook ganzen en kippen behoren, anders dan bij menig portbedrijf, tot de levende have. Details Tijdens onze rondleiding zagen we een aantal grote glanzende foeders die van verschillende soorten hout waren samengesteld, mahoniehout, kastanjehout en eikenhout. Uitsluitend bedoeld om de ‘eenvoudige’ Rubyport meer beluchting te geven tijdens de rijping, met name door het mahonie- en kastanjehout. Proeverij Fine Ruby Port Quinta do Noval **** Gemiddeld 3 jaar oude Ruby op vat (voeder) gerijpt.  Kersenrood, licht geconcentreerd  Zachtrood fruit, zwoel, amorene kersen  Delicaat, iets zoet, rond, fijne specerijennuances, sappig, goede ‘bite’ , uitstekend glas! Late Bottled Vintage Port Unfiltered, Quinta do Noval 2000 *****  Kersenrood, donkerpurper, geconcentreerd  Weldadig, krachtig, specerijen, elegant, smaakexplosie  Sensationeel, release oktober 2006

10 Years Old Tawny Quinta do Noval***(*)  Amberkleurig, dakpannenrood, licht transparant  Gerijpte, complexe aroma’s, o.a. cacao, leer, kardemon, gekonfijt fruit, lange persistente afdronk  Topkwaliteit, heel fraai! 20 Years Old Tawny Quinta do Noval ****  Dakpannenrood, licht transparant  Oude gerijpte nootachtige nuances en complexe aroma’s, o.a. gekonfijt fruit, meer intensiteit in specerijen-nuances  Opvallend goede balans, boeiend glas! Over 40 Years Old Tawny, Quinta do Noval**** Deze wijn zal komende jaren niet meer worden geproduceerd.  Roodkoperen kleur, transparant  Sprankelend door zijn subtiele en delicate aroma’s o.a. vijgen, noten, roggebrood  Uitstekende balans, levendige zuren, ontstaan door oudering in deze kwaliteitsklasse 2003    

Vintage Port, Quinta do Silval ***(*) Kersenrood, geconcentreerd Dik, donker bramen, zwarte bessen, amorene kersen, complex in de neus Zijdezachte structuur, fruitrijk, boordevol zwartfruit, zeer expressief! Heel fraai! Zoet-zuur balans super! Heel mooi, elegante, door fruit gedomineerde Vintageport

2003   

Vintage Port, Quinta do Noval****(*) Gitzwart tot diep donker purper, zeer geconcentreerd In de geur inkt, zwart fruit o.a. bramen, zwarte bessen, specerijen, complex Mineraal, krachtig, monumentaal met finesse en ruime reserve voor de toekomst!

2003 Vintage Port, NACIONAL of Quinta do Noval*****  Gitzwart, haast stroperig zo geconcentreerd (meest geconcentreerde port van de 2003)  In geur droppig, met name duimdrop, specerijen, zwart fruit, en complex  Ongeloofelijk krachtig, maar zo levendig, sappig en sensueel!!!  Schitterende kwaliteitsklasse!! 2004 Vintage Port Quinta do Novel ***(*)  Zwart tot dieppurper kersenrood  Krachtig, fruitvol, ietsje lichter t.o.v. 2003 maar meer zuren dan de 2003 en een lang natalmende afdronk  Verrassend jaar! 2004   

Vintage Port Quinta do Romaneira * Purperkersenfruit, geconcentreerd Zwart fruit, bessig, finesserijk, iets lichtere stijl als de Quinta do Silval Fruitvolle stijl, mist het elan van alle voorgaande vintage ports

Tijdens de aangename lunch proefden wij: Rode   

2004 Quinta do Romaneira, Douro D.O.C. * Port neus, donker rood Primair fruit, iets enkelvoudig qua complexiteit Aardig glas in totaliteit

Rode 2004 Quinta do Noval ****(*)

    1968   

Port neus, complex Complexe smaak, zwart fruit, specerijen, body, levendig glas Lange afdronk en raffinement!! Beste wijn van de hele reis!!! Colheita, Quinta do Noval ****(*) Geel/roodkoper Nootachtig, gekonfijt fruit, complex, iets specerijen Levendig, complex en finesserijk en misleidend fruitvol voor het jaar!

1967   

Vintage Port NACIONAL of Quinta do Noval **(*) Dakpannen rood, iets troebel Apart aroma van dennen (esters), complex In smaak rijp fruit, iets specerijen, raffinement, iets kortere afdronk met smeltend zachte tannines  Niet de grootste Vintageport van dit bezoek, wel bijzonder

Met uitzondering van Quinta do Romaneira worden alle boven beschreven wijnen geïmporteerd door Jean Arnaud/Gastrovino. Rio Bom – Cambres Na dit eneverende bezoek gingen wij opweg naar Rio Bom – Cambres, een 15 hectares groot tellend wijnbedrijf met de naam Quinta da Casa Amarela (het gele huis) van mevrouw Laura M.V. Regueiro. Een microwijnbedrijf waar we verrassende wijnen kregen voorgezet. We startten hier met een gastproeverij van Niepoort en Redoma, gepresenteerd door Dirk Niepoort en zijn wijnmaker Luís Seabra. Witte wijnen: Niepoort, Tiara 2005 ** 100% langzaam vergiste wijn, geen malo.  Fruitgetypeerd, ietsje mineralig Redoma, Niepoort blanco 2005*(*) Op hout vergiste wijn.  Een wijn die het houtgebruik op de voorgrond plaatst en het fruit wegdrukt. Redoma Reserva Veille Vignes blanco 2005 ****  Beter geintegreerde wijn, elegant met harmonie  Goede zoet-zuur balans, mooie fruittonen  Fraaie wijn met elan! Rode wijnen: Tinto Verdente Niepoort 2004**(*) Veel touringa nacional, 14 -15 maanden op fust.  Goede vulling, veel fruit, vlezig  Nog iets rauw qua tannines, goede balans  Wijn voor opleg! Redoma, Niepoort 2004***(*)  Volle, krachtige wijn, iets rauw in de tannines  Nog prematuur, belooft meer dan nu proefbaar is!

Batuta, Niepoort 2001****(*)  Volle, complexe wijn met veel fruit en nog iets harde tannines  Stevige wijn en tevens de krachtigste in de gehele serie  Mooie finale en veel reserve! Charme Niepoort 2004 ****  Lijkt in de neus verleidelijk veel op een Bourgogne uit de Côte de Nuits door uitstekend houtgebruik van Franse kuipers!  De aanzet is iets rokerig, romig, doorspekt met kloek stevig fruit, dus bepaald geen pinot noir!  In de finale overheersen de bitters (hout) en het krachtige fruit van de touringa franca  Het geheim van deze wijn zit in het zacht kneuzen van de druiven  Apart glas van grote klasse! Fustmonster Vintage Port Niepoort 2005 ***(*)  Finesserijk, fruitvol, elegant en stevige vulling en nog krachtige tannines  Met reserve voor de toekomst, oplegger! Hierna volgden de wijnen van Quinta da Casa Amarela: Witte Port Quinta da Casa Amarela *  Geuren van gistinvloeden, bananen en peerdrups zijn kenmerkend  Iets enkelvoudig in stijl Rode wijnen: Quinta da Casa Amarela 2004 **  Aangenaam glas, met nog wat tannines  Fruitrijke stijl met ferme afdronk Quinta da Casa Amarela, Reserve 2004***(*) Van 80 jaar oude stokken.  Portneus, stevige, fruitvolle wijn met karakter en complexiteit  Belofte voor de toekomst! Quinta da Casa Amarela, Reserva 2003****  Iets soepeler, complex, volle wijn met portachtig karakter door zijn stevige struktuur  Lange afdronk! Ruby   

Reserva Quinta da Casa Amarela ***(*) Stevig, ferme Ruby Neigt eerder naar LBV dan een eenvoudige Ruby Tot vandaag de meest krachtige Ruby, mist echter wat raffinement

10 Years Old Tawny Port Quinta da Casa Amarela ***  Iets verbruining, koperkleurig  Cacao, gekonfijt fruit en rozijnen, redelijk complex  Met goede lengte Alle bovengenoemde wijnen kwamen terug bij het diner dat ons werd aangeboden op Quinta da Casa Amarela. Hierna gingen we naar het naastgelegen Casa da Azenha waar de heer en mevrouw Gaivão ons hartelijk verwelkomden op hun prachtig gelegen landgoed.