Regionale staal agenda
Samen maken we het verschil
Regionale Staal Agenda Januari 2014
Inleiding
Regionale staal agenda Tata Steel in IJmuiden Voor u ligt de regionale staalagenda met concrete ambities op verschillende onderwerpen die de samenleving aangaan. Deze staalagenda sluit aan op het actieplan voor de staalsector van de Europese commissie dat in juni 2013 is gepubliceerd.
Hiermee is voor het eerst sinds 1977 een specifieke politieke strategie voor de Europese staalsector ontwikkeld, aangezien deze sector zo belangrijk is voor stabiele economische groei in Europa. Kort na deze publicatie heeft Tata Steel ook een nationale staalagenda gepubliceerd die eveneens aansluit op dit Europese staal actieplan. Het Europese staal actieplan is er op gericht de sector door de huidige economische crisis te loodsen omdat staal onmisbaar is in onze moderne samenleving en deze sector cruciaal blijft voor werkgelegenheid en innovatie. Het actieplan is gericht op stimulatie van de vraag naar staal, betaalbare energiekosten, toegang tot buitenlandse markten, het waarborgen van concurrentievermogen binnen het raamwerk van klimaatbeleid, innovaties in de sector, het verminderen van regeldruk en het bevorderen van technisch geschoolde vakmensen. Een aantal van deze thema’s heeft direct zijn weerslag in de regio, zoals op het gebied economische groei, werkgelegenheid, innovatie en techniek, maar ook op het gebied van energie.
2
Tata Steel is zich sterk bewust van haar plek in de samenleving. Reeds lange tijd zijn wij verbonden met de regio
en zijn wij gezamenlijk opgetrokken tot waar we nu zijn. Tata Steel levert als werkgever en via aanbestedingen een belangrijke bijdrage aan de lokale en nationale economie. We stimuleren de regionale werkgelegenheid als werkgever, maar ook door actieve deelname in diverse platforms om werkelijk onderdeel te zijn van de regionale gemeenschap. Tata Steel werkt continu aan vermindering van de hinder voor de omgeving om overlast tot een minimum te beperken en voortdurend verbeteringen te realiseren. Verder steunt Tata Steel met haar donatiebeleid activiteiten in de regio ten behoeve van welzijn, onderwijs, gezondheid en milieu. Wat betekent dit voor de IJmond regio en Tata Steel de komende jaren? Op het gebied van arbeidsmarkt en onderwijs, innovatie, bereikbaarheid en energie en duurzaamheid, hebben wij concrete ambities in IJmuiden. Dit kunnen wij echter niet alleen. Daarvoor hebben wij de gemeenten en andere partijen in de regio hard nodig. Wij kijken er naar uit hier, samen met u, invulling aan te geven de komende jaren. Dook van den Boer Directeur Tata Steel in IJmuiden 3
verNIEUWEN
MENSEN
Drie pijlers van Tata Steel in IJmuiden
Er is, zoals reeds in de inleiding omschreven, een breed palet aan thema’s en onderwerpen die Tata Steel en de regio aan gaan. Alle thema’s en onderwerpen zijn opgehangen aan drie pijlers; te weten: mensen, vernieuwen en verduurzamen. Hier onder worden per pijler de ambities weergegeven.
verduurzamen
Regionale Staal Agenda Januari 2014
5
MENSEN
Regionale Staal Agenda Januari 2014
7
Regionale Staal Agenda Januari 2014
PIJLER 1. MENSEN
Arbeidsmarkt en onderwijs 2020 Aan de kust van IJmuiden ligt de slimste vierkante kilometer van industrieel Nederland. Deze regio is de thuisbasis van tientallen bedrijven, onderzoekers, ontwikkelaars en opleiders. Zij werken samen aan de ontwikkeling van technologieën en producten van morgen. Iedereen op die vierkante kilometer deelt dezelfde gedrevenheid; werken aan technologische innovaties die het leven aangenamer, makkelijker en interessanter maken. 8
Arbeidsmarkt Staal staat centraal in de regio. Een baan in de maakindustrie levert drie banen aan werk op in andere sectoren. Daarom trekt Tata Steel het cluster Maakindustrie, een van bouwstenen voor een sterke Metropool regio Amsterdam. De rol van andere materialen, energie, offshore en bedrijven die aan deze sectoren diensten en producten leveren wordt steeds belangrijker. Mensen vormen de maakindustrie. Willen we de industrie als economische motor van de regio behouden dan zijn goed opgeleide mensen met passie voor techniek onontbeerlijk. Kijkend naar de traditionele arbeidsmarkt in de regio dan zijn veel medewerkers geboren en getogen in de regio en hebben zij een opleiding op vooral mbo 2 en 3-niveau. De maakindustrie van de toekomst heeft ook hoger opgeleiden nodig. Wij moeten medewerkers op niveau mbo 4 en hbo aan ons binden door het regionale beroepsonderwijs te verbreden en versterken en de verbinding te maken met bèta-wetenschappelijk onderwijs in Amsterdam, Delft, Eindhoven en Twente. Tata Steel heeft doorlopend zo’n dertigtal promovendi. Zo wordt het mogelijk om te innoveren en duurzame werkgelegenheid te garanderen voor bewoners in de regio.
Opleiden De regio heeft een gezonde onderwijsinfrastructuur nodig waar mensen op mbo en hbo niveau leren in de techniek. De IJmond kent momenteel zes VO-scholen met in totaal twaalf vestigingen. De grootste bedrijfstak waar het Nova College, Horizon College en Regio College voor opleiden is de metaal, elektro en installatietechniek. De doorstroom van studenten in de sector techniek ligt rond de 33%. Daarmee is de aansluiting mbo – hbo van toegevoegde waarde voor zowel een doorlopende leerlijn als voor het bedrijfsleven.
9
Regionale Staal Agenda Januari 2014
De onderwijsinfrastructuur moet een bijdrage leveren aan de doelstelling uit het Techniekpact dat niet twee, maar vier op de tien jongeren kiezen voor een carrière in de techniek en wetenschap. Tata Steel levert hieraan een bijdrage als spil in een netwerk dat zich richt op de actielijnen uit het Techniekpact ‘Kiezen voor techniek’ en ‘Leren in de techniek’. Tata Steel ontwikkelt samen met andere bedrijven, scholen en overheden onderwijsprogramma’s om bèta onderwijs en techniek te stimuleren, het technisch onderwijs te verbreden en te versterken, en medewerkers met niveauverhogende programma’s te winnen en te behouden voor de arbeidsmarkt. Tata Steel leidt eigen medewerkers op en zet de deuren van haar faciliteiten open voor medewerkers van andere bedrijven.
10
Pijler 1. Mensen
Techniekcampus Al geruime tijd zet het kabinet in op het versterken en verbreden van techniek-onderwijs, het stimuleren van samenwerking tussen het onderwijs en bedrijfsleven en het stimuleren van technologische innovaties. In onze regio spelen wij hierop in door samen te werken en krachten te bundelen. Zo nemen de Provincie, gemeente Velsen, het Nova College, Tata Steel en het regionale bedrijfsleven het initiatief om een Techniekcampus Engineering & Materials op te richten. De verschillende actielijnen van de Techniekcampus volgen het landelijk beleid. Ze zijn zo opgezet, dat ze elkaar aanvullen en continu verbeteren mogelijk is. Kennismaken met techniek en wetenschap leidt tot: Kiezen voor techniek. Meer jongeren die kiezen voor een technische opleiding betekent meer uitstroom naar de arbeidsmarkt. Meer technisch geschoolden leiden tot meer technologische innovaties. En innovaties en ontwikkelingen zijn nodig als bijdrage om jongeren te interesseren voor techniek en wetenschap.
Actielijn
Doelstelling
Activiteiten
Kiezen voor Techniek
• Profilering van techniek en wetenschap bij leerlingen, (toekomstige) leerkrachten en ouders • Mobiliseren van de drie O’s in de regio tbv samenstellen en uitvoeren van het regionale doeprogramma • Profilering van de techniek campus • Profilering van de regio IJmond/MRA om toptalent te laten kiezen voor een loopbaan in de regio
• Eenduidige communicatie strategie en aanpak • Branche overstijgende campagne • Regionaal activiteiten programma PO / VO • Activeren, boeien en informeren van ouders / bedrijfsleven
Leren in de Techniek (onderwijs )
Opleiden van bèta technici en vakkrachten door het ontwikkelen van een regionale visie op stateof-the-art technisch TOP (beroeps) onderwijs in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven (oplossing voor kwantitatief als kwalitatief probleem).
• Ontwikkeling van vakmanschaps en technologieroute • Centrum voor Innovatief Vakmanschap • Centre of Expertise • Open bedrijfsschool (om-, her- en bijscholing)
Leren in de Techniek (open innovatie)
Gericht werken aan kennis ontwikkeling, valorisatie en deling van R&D tussen bedrijven, onderzoeksinstellingen, universiteiten, hbo instellingen en mbo instellingen.
• Kennisdeling en valorisatie (kennisakkoord) • Onderwijsagenda (voor excellent / R&D) • Onderzoeksopdrachten bedrijfsleven hbo / wo
Werken in de Techniek
Bedrijven, onderwijsinstellingen en overheden zoeken elkaar structureel op om zo breed mogelijk samen te werken, van elkaar te leren en te innoveren.
• In kaart brengen vraag en aanbod • Zorgdragen voor randvoor waarden op beleidsniveau • Onderwijsdata voor in-, door en uitstroom van gekwalificeerde technici • Gedeelde verantwoordelijkheid optimale infrastructuur, financiën 11
Regionale Staal Agenda Januari 2014
Pijler 1. Mensen
Met verschillende programma’s en activiteiten heeft Tata Steel de ambitie om een belangrijk onderdeel van het welzijn van de regionale samenleving uit te maken. We zijn voordurend met partijen in de regio in dialoog voor een verbetering van de leefomgeving. Onder de pijler ‘Verduurzamen’ wordt hier verder op in gegaan.
Community programma 2020 Aan de kust van IJmuiden ligt de meest aantrekkelijke woon- en werk vierkante kilometer van industrieel Nederland. Die vierkante kilometer is de thuisbasis van tientallen bedrijven, onderzoekers, ontwikkelaars, ondernemers en opleiders en aangenaam om te wonen en werken.
12
In 2013 is een specifiek donatiebeleid gestart voor projecten in de regio die aansluiten bij het thema Future Generations. In het beoordelingscomité hebben naast Tata Steel medewerkers ook mensen zitting uit allerlei geledingen van de regionale samenleving, zodat op een gewogen wijze aanvragen kunnen worden beoordeeld. Binnen Future Generations onderscheiden we vier subthema’s: onderwijs, milieu, gezondheid en welzijn.
Met onze omgevingskrant ‘Rondom Staal’ informeren we omwonenden over actuele zaken binnen de poorten. Rondom Staal wordt verspreid onder inwoners van Beverwijk, Driehuis, Heemskerk, IJmuiden, SantpoortNoord, Santpoort-Zuid, Velsen-Noord, Velsen-Zuid, Velserbroek en Wijk aan Zee. Periodiek houdt Tata Steel open dagen, waar bij we al onze buren uitnodigen om zelf te komen aanschouwen wat er komt kijken bij staal maken. Verder organiseert Tata Steel al 76 jaar het prestigieuze schaaktoernooi in Wijk aan Zee. Voor het eerst zijn dit jaar binnen dit toernooi verbindingen buiten de regio gemaakt met het Rijksmuseum in Amsterdam en de High Tech Campus in Eindhoven.
Er is historisch gezien een hechte band met het Telstar stadion. Een verbindende plek voor vele partijen; niet alleen voor voetbal en zaken, maar ook voor projecten voor de jeugd in de wijken. (‘Thuis in de wijk’)
13
VERNIEUWEN
Regionale Staal Agenda Januari 2014
15
Regionale Staal Agenda Januari 2014
PIJLER 2. VERNIEUWEN Technische innovatie De wereldwijde groei in de vraag naar energie en grondstoffen leidt tot verschuivingen in het gebruik van onze natuurlijke bronnen. Nieuwe investeringen in het gebruik van alternatieve energie creëren kansen voor innovatieve bedrijven.
Innovatie 2020 Aan de kust van IJmuiden ligt de meest innovatieve vierkante kilometer van industrieel Nederland. Die vierkante kilometer is de thuisbasis van tientallen bedrijven, onderzoekers, ontwikkelaars, ondernemers en opleiders en aangenaam om te wonen en werken.
16
Hisarna is een technologische innovatie voor een continue productie van vloeibaar ruwijzer, waarbij 20% minder energie wordt gebruikt en minstens 20% minder CO2 wordt uitgestoten. Daarnaast zijn minder hoogwaardige grondstoffen nodig in de huidige HIsarna proefinstallatie.
De IJmond is goed gepositioneerd om in te spelen op de groeiende vraag naar energie en de daarmee samenhangende investeringen. Een belangrijk speerpunt hierbij is duurzame energie. Hier speelt ook staal een belangrijke rol; denk hierbij aan windturbines, buizen voor geothermische energie en staal voor dak en bouwpanelen met geïntegreerde zonnecellen. Duurzame bouwtechnieken zijn ook een belangrijk thema. Hierbij gaat het om het in hoge mate gebruiken van recyclebare materialen. De toepassing van hoge sterkte stalen die bijdragen aan lichtere constructies en het gebruik van efficiënte thermisch actieve bouwdelen zoals vloer- en wanddelen met geïntegreerde verwarming en energie collectoren op daken en buitenwanden.
17
Regionale Staal Agenda Januari 2014
18
Pijler 2. Vernieuwen
Duurzame mobiliteit is een ander speerpunt voor innovatie in de IJmond. De ontwikkeling van lichtere vervoersmiddelen en het gebruik van elektriciteit of waterstof zal leiden tot minder uitstoot van broeikasgas en stof. Ook hier spelen de ontwikkeling van nieuwe technologie en het gebruik van innovatieve materialen, waaronder geavanceerde nieuwe staalsoorten een belangrijke rol.
behouden. Dit stelt nieuwe eisen aan vakmanschap, zowel voor de werkenden als de toekomstige vakmensen. De unieke kracht van deze samenwerking bepaalt niet alleen de internationale concurrentiekracht van de industrie in Nederland, maar ook de vitaliteit van een regio als de IJmond. Dit betreft ook het mogelijk logistieke knooppunt voor off-shore industrie (windenergie).
De samenwerkende en participerende bedrijven produceren een breed scala aan basismaterialen, halffabricaten, componenten en eindproducten voor mondiale markten, variërend van staal tot aan windenergie. Bedrijven in de IJmond behoren in hun marktsegment tot de wereldtop en onderscheiden zich door hun technologische excellentie. Aan hightech producten zijn hoge R&D-investeringen verbonden. Binnen Tata Steel in IJmuiden wordt jaarlijks zo’n 60 miljoen euro besteed aan R&D en werken continu ruim 350 mensen. Korte productlevenscycli en een hoge technologische moeilijkheidsgraad vragen om een hechte samenwerking tussen grote bedrijven, MKB en kennisinstellingen aan de ene kant. Aan de andere kant dienen productieprocessen efficiënt uitgevoerd te worden, willen de bedrijven hun concurrentiepositie
Bestuurlijke vernieuwing Tata Steel wil samen met de gemeenten en Provincie Noord-Holland een goede ruimtelijke ordening handhaven ten behoeve van inwoners en bedrijven. Voorwaarde voor een aantrekkelijke woon- en werkomgeving is een passend kader voor wet- en regelgeving. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in minder ruimtelijke plannen en een integrale kijk op natuur en milieu. Tata Steel werkt graag mee aan slagvaardig bestuur in de IJmond ten behoeve van meer eenvoud en minder regeldruk.
19
VERDUURZAMEN
Regionale Staal Agenda Januari 2014
21
Regionale Staal Agenda Januari 2014
PIJLER 3. VERDUURZAMEN
Energie en duurzaamheid 2020 Aan de kust van IJmuiden ligt de meeste energie efficiënte en duurzame vierkante kilometer van industrieel Europa. Die vierkante kilometer is de thuisbasis van tientallen bedrijven, waaronder Tata Steel. Samen maken zij het verschil op het gebied van energie en duurzaamheid ten opzichte van andere industriële omgevingen.
22
Producten van staal dragen bij aan een verduurzaming van de samenleving door de recyclebaarheid van staal en steeds lichtere staalsoorten. Ook kan staal een bijdrage leveren aan de opwekking van duurzame energie zoals staal voor windmolens. Door de gunstige ligging in de IJmond stijgt het aandeel vervoer over water nog steeds. Dit biedt mogelijkheden voor de off-shore industrie. In onze regio streeft Tata Steel naar een vermindering van de impact op de omgeving. Een goede balans tussen stabiele economische groei enerzijds en leefbaarheid anderzijds is cruciaal voor de toekomst van de industrie en de regio. Het is echter niet zo dat economische groei en leefbaarheid altijd haaks op elkaar staan. Zo kan de ontwikkeling van nieuwe bedrijvigheid op het gebied van duurzaamheid juist de uitstoot van stoffen verminderen. De uitstoot van stof wordt door de recente installatie van een geavanceerd doekfilter bij de sinterfabrieken verder gereduceerd. Deze aanzienlijke investering (bijna 100 mln euro) draagt bij aan een verdere verschoning van de omgeving. Daarnaast zijn er veel andere maatregelen genomen om hinder naar de omgeving ten aanzien van stof, geluid en geur te verminderen.
Er zijn onder andere twee extra watersproei-installaties geplaatst aan de westkant van het kolenopslagveld voor betere stofbestrijding van het opslagterrein waardoor er minder verwaaiing van kolen naar de omgeving is. Verder zijn aanpassingen gedaan aan wielgravers en transportbanden waardoor er een verlaging is van de geluidemissie in IJmuiden. Ook nemen we geurgerelateerde maatregelen. De beschikbaarheid van de zwavelzuurfabriek van Kooksgasfabriek 1 wordt verhoogd, wat zorgt voor vermindering van SO2 en H2S emissies en vermindering van geurhinder in de woonomgeving. In 2013 is er een wand van 24 zeecontainers geplaatst rond een hoogspanningsverdeelstation op het bedrijfsterrein (bij de Westelijke Randweg in Beverwijk) om geluidhinder te verminderen. We blijven onderzoek doen naar maatregelen om hinder verder weg te nemen.
23
Regionale Staal Agenda Januari 2014
We zijn met overheden en partners in de regio in dialoog om de leefkwaliteit in de IJmond regio verder te verbeteren. Eind 2013 is een eerste maatregelenpakket afgekondigd. Er is besloten om te investeren in walstroom, extra inzet van een fietspont over het Noordzeekanaal en de inzet van shuttlebussen richting bedrijventerreinen. Ook wordt er bijgedragen aan de reconstructie van de Velsertraverse, zodat verkeer beter doorstroomt. Daarnaast wordt bekeken waar en of er een eventueel extra meetpunt luchtkwaliteit in Wijk aan Zee kan worden geplaatst. Tata Steel in IJmuiden is op gebied van CO2 uitstoot een van de relatief schoonste staal producenten van de wereld. Door programma’s op gebied van energie besparing wordt verdere verbetering bewerkstelligd. Daarnaast vindt in IJmuiden een onderzoek naar een doorbraak technologie plaats om een sprong in energiegebruik en CO2 uitstoot te maken; het HIsarna project; reeds beschreven bij pijler 2. Samen met partners wordt gezocht naar mogelijkheden om restwarmte nog meer te benutten en CO2 af te vangen. Momenteel wordt de mogelijkheid om waterstof te winnen uit kooksovengas onderzocht. We nodigen 24
Pijler 3. Verduurzamen
partijen van harte uit om samen met ons te kijken naar haalbare projecten die op verschillende vlakken een bijdrage leveren aan de aantrekkelijkheid van de regio. Naast restwarmte zijn ook waterstof uit kooksovengas en zonnepanelen mogelijke projecten. Daarnaast nodigen we partijen uit om de mogelijke ontwikkeling van off shore industrie in IJmuiden te ontwikkelen. Relatief nieuw is onze aandacht om de lichthinder van ons bedrijf te beperken. Bereikbaarheid Tata steel werkt met alle betrokken partijen aan een beter bereikbare regio met inzet op een aantal maatregelen. Het onderhoud van de Velsertunnel, de Velsertraverse en de Zeesluis IJmuiden zijn de komende jaren belangrijke grote projecten waar veel aandacht naar uit gaat.
25
Regionale Staal Agenda Januari 2014
Tot slot Mensen, vernieuwen en verduurzamen; dat zijn wij niet alleen en kunnen we niet alleen. Daarvoor zijn deze onderwerpen te uitdagend. De rode draad is: samenwerken, zodat de IJmond maakindustrie zich ontwikkelt naar de volgende generatie. Wij nodigen u van harte uit om samen met ons de IJmond maakindustrie in al haar facetten neer te zetten zodat de meest aantrekkelijke, innovatieve woon-werk regio van industrieel Nederland ontstaat.
26
27
www.tatasteel.nl
De inhoud van deze brochure is met uiterste zorgvuldigheid samengesteld. Echter Tata Steel Europe Limited en haar dochterondernemingen zijn verantwoordelijk noch aansprakelijk voor fouten of mogelijk misleidende informatie. Copyright 2014 Tata Steel
Tata Steel Communications & Public Affairs Postbus 10.000 1970 CA IJmuiden T: +31 (0) 251 496283 E :
[email protected] CPA:250:NL:01/2014