Regionale leergemeenschap Water en Ruimte – West Nederland 28 februari 2013 bij Waternet – Amsterdam Introductie B i j d e s t a r t v a n d e b i j e e n k o m s t h e e t F l e u r S c h i l t ( P l a t f o r m 3 1 ) d e n i e u w e l e d e n we l k o m e n ve r t e l t zi j o v e r d e o p z e t v a n d e l e e r g e m e e n s c h a p . D e l e e r g e m e e n s c h a p W es t wi l p r o f e s s i o n a l s we r k za a m i n wa t e r e n r u i m t e v a n e l k a a r s we r k p r a k t i j k l a t e n l e r e n . V a n a l l e d e e l n e m e r s wo r d t v e r wa c h t d a t zi j k o m e n h a l e n e n b r e n g e n e n z i c h n i e u ws g i e r i g o p s t e l l e n . H e t l e r e n za l i n 2 0 1 3 g e b e u r e n a a n d e h a n d v a n t we e p i l o t - p r o j e c t e n W es t l a n d W a t e r p r o o ( e ) f e n K o c k e n g e n W at e r p r o o f . D e ze c a s u s s e n g e b r u i k e n wi j a l s l e i d r a a d , m a a r n i e t e x c l u s i e f e r wo r d t vo l d o e n d e r u i m t e g e c r e ë e r d o m o o k va n andere praktijkervaringen te leren. N a d e i n t r o d u c t i e v a n F l e u r S c h i l t w o r d e n d e l e e r we n s e n g e ï n ve n t a r i s e e r d i n k l e i n e g r o e p j e s a a n de hand van de volgende opdracht:
F o r m u l e e r d r i e l e e r d o e l e n wa a r j i j p e r s o o n l i j k a a n wi l t w e r k e n i n 2 0 1 3 Probeer om aansluiting te vinden bij pilot projecten en
maak je doelen concreet, liefst meetbaar O p b a s i s v a n d e g e ï n v e n t a r i s e e r d e l e e r d o e l e n wo r d t h e t p r o g r a m m a vo o r d e b i j e e n k o m s t i n j u n i en najaar 2013 vormgegeven. V e r v o l g e n s i n t r o d u c e r e n Ma r i a n B o o l t i n k , G r o n t m i j e n W i l l e m i j n N a g e l , G e m e e n t e W e s t l a n d h u n c a s u s s e n K o c k e n g e n W at e r p r o o f e n W e s t l a n d W at e r p r o o f . Kockengen Waterproof De projectgroep (Gemeente Stichtse Vecht, hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en p r o v i n c i e U t r e c h t ) wi l i n d e l e e r g e m e e n s c h a p d e vr a a g vo o r l e g g e n h o e j e d e g e za m e n l i j k e d o e l s t e l l i n g f o r m u l e e r t e n o p b a s i s d a a r v a n d e b e s t e t o t a a l o p l o s s i n g zo e k t . Me t a n d e r e w o o r d e n : h o e v o o r k o m j e d a t d e v e r s c h i l l e n d e b e l a n g e n a l l e e n vo o r zi c h ze l f p l e i t e n ? W e g a a n m e t u o p zo e k n a a r d e ‘ u i t r u i l m o g e l i j k h e d e n ’ ( o f we l i e d e r s wi s s e l g e l d ) o m t e k o m e n t o t e e n d e a l w a a r i n a l l e partijen zich kunnen vinden. Westland Waterproo(e)f D e z e g r o e p g a a t a a n d e s l a g m e t d e v r a a g : H o e ve r a n k e r e n we h e t p r o g r a m m a i n b e s t a a n d b e l e i d e n d e o p t e s t e l l e n h e m e l w a t e r v i s i e v a n g e m e e n t e W e s t l a n d e n h o o g h e e m r a a d s c h a p va n D e l f l a n d . Dit met als doel dat bestaand beleid de doelen van W estland W aterproof niet hindert en er ook op d e l a n g e t e r m i j n v o l d o e n d e a a n d a c h t e n g e l d b e s c h i k b a a r i s vo o r d e p r o g r a m m a d o e l e n . W e b e h a n d e l e n d e z e v r a g e n i n h e t l i c h t v a n k l i m a a t v e r a n d e r i n g e n d e b e n o d i g d e f l e xi b i l i t e i t d i e n o d i g i s o m d a t we n i e t w e t e n h o e h e t k l i m a a t v e r a n d e r t .
Uitkomsten parallelsessie Kockengen Waterproof Inleiding: H e t d o r p K o c k e n g e n k a m p t m e t b o d e m d a l i n g . D a t l e i d t t o t ve r za k k e n d e h u i ze n , t u i n e n e n w e g e n , k n a p p e n d e r i o l e r i n g s b u i z e n e n e e n d a l e n d m a a i ve l d i n d e p o l d e r . O m m e t d e ze b o d e m d a l i n g o m t e g a a n we r d h e t a d a g i u m ‘ p e i l v o l g t f u n c t i e g e v o l g d ’ . D e w o n i n g e n b l i j v e n s t a a n m a a r ve r za k k e n , h e t wa t e r p e i l i n d e p o l d e r d a a l t s t e e d s v e r d e r t e n b e h o e ve va n d e l a n d b o u w. D a a r b i j h e e f t h e t d o r p e e n wo n i n g b o u wo p g a v e v a n 1 0 0 n i e u we w o n i n g e n . D e G e m e e n t e S t i c h t s e V e c h t , h o o g h e e m r a a d s c h a p D e S t i c h t s e R i j n l a n d e n e n d e P r o vi n c i e U t r e c h t h e b b e n d e h a n d e n i n e e n g e s l a g e n o m o p d u u r za m e wi j ze m e t d e m a a i ve l d d a l i n g o m t e g a a n e n K o c k e n g e n wa t e r p r o o f t e m a k e n . H e t p l a n b e s t a a t u i t d r i e d e e l p l a n n e n : 1. 2.
Prioritaire aanpak korte termijn K o c k e n g e n wa t e r p r o o f l a n g e t e r m i j n
3 . O n t wi k k e l i n g 1 0 0 wo n i n g e n i n v i e r d e k wa d r a n t D e z e p a r t i j e n w e r k e n s a m e n m e t d e g e m e e n s c h a p i n K o c k e n g e n a a n d e b o ve n g e n o e m d e p r o j e c t e n . G r o o t M e i j d r e c h t i s e e n v o o r b e e l d vo o r K o c k e n g e n , zo ve r w i l l e n ze h e t n i e t l a t e n k o m e n . H e t i n s t r u m e n t a r i u m d a t d o o r d e P r o vi n c i e i n d i t p r o j e c t i n g e z e t w o r d t i s e e n b o d e m d a l i n g s m o d e l e n h e t wa t e r s c h a p m a a k t e e n k o s t e n - b a t e n a n a l ys e va n d e ve r s c h i l l e n d e ingrepen in het watersysteem. Uitwerking deelsessie: N a d e i n l e i d i n g v a n Ma r i a n g e v e n d e d e e l n e m e r s a a n b e h o e f t e t e h e b b e n a a n d e r e l a t i e t u s s e n d e i n h o u d e n h e t p r o c e s v a n d i t p r o j e c t t e b e s p r e k e n . O o k g e ve n e e n a a n t a l d e e l n e m e r s a a n d e r u i m t e l i j k e a s p e c t e n v a n h e t p r o j e c t o n d e r b e l i c h t t e vi n d e n . N a e e n d i s c u s s i e wo r d e n d e b e l a n g e n 1 e n d e B A T N A ’ s v a n d e v e r s c h i l l e n d e b e l a n g h e b b e n d e n g e ï n ve n t a r i s e e r d .
B o e r e n w i l l e n d r o g e v o e t e n v o o r d e k o e i e n e n e e n g o e d e l e e f o m g e vi n g i n zi j n a l g e m e e n h e i d . H u n B A T N A i s h e t i n d i e n e n va n j u r i d i s c h e b e z w a r e n , a l w o r d t e r g e t wi j f e l d of die gegrond zullen zijn D e g e m e e n t e w i l d e f u n c t i e s i n h e t g e b i e d b e h o u d e n e n d e u i t b r e i d i n g s wi j k r e a l i s e r e n . H e t B A TN A i s h e t u i t v o e r e n v a n h e t b e s t e m m i n g s p l a n vo o r d e u i t b r e i d i n g s wi j k e n h e t o p vo e r e n van de rioolbelasting
B e wo n e r s h e b b e n b e h o e f t e a a n i n f o r m a t i e e n p i e p s c h u i m vo o r h e t o p h o g e n va n d e t u i n . D a a r b i j h e c h t e n z i j a a n h e t h a n d h a ve n va n h e t v o o r zi e n i n g e n n i ve a u . H u n B A T N A i s h u n s t e m g e d r a g e n h e t i n s p e l e n o p d e e m o t i e va n d e i n wo n e r s B e d r i j v e n h e c h t e n a a n g o e d e i n f r a s t r u c t u r e l e vo o r zi e n i n g e n e n d e m o g e l i j k h e i d o m p e r s o n e e l t e k u n n e n a a n t r e k k e n . H u n B A T N A i s h e t ve r h u i ze n n a a r e e n a n d e r e l o c a t i e e n
1
BATNA staat voor Best Alternative To a Negotiated Agreement. Met andere woorden: het BATNA b e s c h r i j f t h e t b e s t e a l t e r n a t i e f v o o r e e n p a r t i j a l s d e ze p a r t i j n i e t i n o n d e r h a n d e l i n g g a a t m e t anderen.
h e t m e e n e m e n v a n d e w e r k g e l e g e n h e i d . A l zi e n d e b e d r i j ve n n i e t a l t i j d d e m o g e l i j k h e i d o m d a a d we r k e l i j k t e v e r t r e k k e n d o o r d e h o g e k o s t e n
N a t u u r o r g a n i s a t i e s h e c h t e n a a n b i o d i ve r s i t e i t i n h e t g e b i e d e n d e r e l a t i e m e t a n d e r e natuurgebieden. Het BATNA van de natuurorganisaties is een gang naar de rechter, maar z i j s t a a n d a a r n i e t h e e l s t e r k e n k u n n e n b e t e r a a n t a f e l b l i j ve n zi t t e n .
V o o r d e vo l g e n d e b i j e e n k o m s t :
We gaan de casus Kockengen gebruiken als aanleiding om andere projecten aan de orde
te stellen. M a r i a n i n v e n t a r i s e e r t o f h e t c o m m u n i c a t i e p l a n vo o r h e t p r o j e c t m e t d e g r o e p b e s p r o k e n
k a n wo r d e n W e z o r g e n d a t d e m e e r r u i m t e l i j k e a s p e c t e n va n d e c a s u s ; h e t vo o r zi e n i n g e n n i ve a u e n d e w e r k g e l e g e n h e i d i n K o c k e n g e n e n d e u i t b r e i d i n g s wi j k s t e r k e r a a n d e o r d e k o m e n .
Uitkomsten parallelsessie Westland Waterproo(e)f Inleiding: G e m e e n t e W e s t l a n d e n h o o g h e e m r a a d s c h a p va n D e l f l a n d w i l l e n e e n g e z a m e n l i j k e h e m e l w a t e r v i s i e o p s t e l l e n . D e v i s i e h e e f t e n e r zi j d s a l s d o e l wa t e r o ve r l a s t d o o r h e m e l wa t e r t e b e p e r k e n e n a n d e r z i j d s o m k a n s r i j k e t o e p a s s i n g e n va n h e t o ve r t o l l i g e h e m e l wa t e r t e b e n o e m e n . D e v i s i e g a a t o v e r h e t o m g a a n m e t h e m e l wa t e r o p d e l a n g e t e r m i j n . O m e e n b e e l d t e k r i j g e n va n d e m o g e l i j k e o n t wi k k e l i n g v a n h e t W e s t l a n d b e h an d e l e n we i n d e ze wo r k s h o p t we e s c e n a r i o ’ s : -
Economische groei versus economische krimp S t e r k e k l i m a a t v e r a n d e r i n g (W + s c e n a r i o ) ve r s u s m a t i g e k l i m a a t ve r a n d e r i n g ( G s c e n a r i o ) .
Economische groei
Klimaat-
KlimaatScenario G
Scenario W +
Economische krimp I n t we e t a l l e n h e b b e n d e d e e l n e m e r s n a g e d a c h t o ve r k a n s e n e n b e d r e i g i n g e n p e r k wa d r a n t . D a a r b i j w a s z o we l a a n d a c h t v o o r o n t w e r p o p l o s s i n g e n a l s p r o c e s v r a g e n . Uitwerking resultaten:
1.
Anneke van Veen en Hermine Erenstein (economische groei en klimaatscenario G) Kansen:
meer ambitie, door meer geld dat beschikbaar is; de profielen kunnen bijvoorbeeld r u i m e r = m o o i e r = t o e g a n k e l i j k e r . I s we l a f h a n k e l i j k va n d e i n i t i a t i e f n e m e r
Oplosbaar! M i d d e l e n b e s c h i k b a a r v o o r va a r t e n s t e l s e l ( n e e m r e c r e a t i e m e e )
S n e l l e r e i n n o v a t i e k r a c h t , d u u r za m e r e k a s s e n - - > g e ve n b e r g i n g s m o g e l i j k h e d e n ’ M i d d e l e n v o o r c o c r e a t i e m e t b u r g e r s ( o ve r h e i d t r e k t zi c h t e r u g , s t e l t d o e l e n e n l a a t
realisatie over aan initiatiefnemer) S u b s i d i e b e s c h i k b a a r s t e l l e n vo o r a f k o p p e l e n d o o r i n d i vi d u e n
Bedreigingen:
2.
Meer verharding, meer woningen (kan dat nog?) Te v e e l a m b i t i e s , t e w e i n i g k e u ze s
Geen aandacht voor duurzaamheid
P i e t e r va n d e r B r u g g e e n V i c t o r i n e B o g a a r d t ( e c o n o m i s c h e g r o e i e n k l i m a a t s c e n a r i o W + ) Kansen: W at e r i n v i j v e r s b e r g e n ( a f g r a v e n )
K a s s e n i n d e b e r g i n g s v i j v e r s l a t e n d r i j ve n - - > i n z e t t e n vo o r r e c r e a t i e Bestuurlijk doorpakken
I n n o v a t i e v e o p l o s s i n g e n v o o r b e r g i n g i n ze t t e n A a n t a l m 3 b e r g i n g p e r o p p e r vl a k b i n n e n h e t b e d r i j f ( = o p e i g e n t e r r e i n ) v o o r s c h r i j v e n o p b a s i s v a n m a xi m a l e a f vo e r n o r m . E ve n t u e l e g i e t w a t e r vo o r r a a d e r a f halen.
3.
M a r t i j n S t e e n s t r a e n To o s L a n d e r ( e c o n o m i s c h e k r i m p e n k l i m a a t s c e n a r i o G ) Kansen: Kansen voor stadslandbouw
B e r e i d h e i d t o t s a m e n we r k e n - - > o p l o s s i n g e n o p b u u r t n i ve a u Gebiedskennis tuinders benutten
K l e i n e b e d r i j v e n v a l l e n a f - - > g r o t e n o o d za a k , h e r s t r u c t u r e r i n g ‘ s l e c h t s t e g e b i e d e n ’ Bedreigingen:
4.
M i n d e r k o p p e l k a n s e n b e b o u wd e o m g e vi n g Meer voor recreatie/natuur
Minder innovaties
Adriana Jeuring en Gregor van Lit (economische krimp en klimaatscenario W +) Kansen glastuinbouw:
Herstructurering in de glastuinbouw (failliet = leegstand) o Z o n d e r s l o o p : t i j d e l i j k e w a t e r b e r g i n g , b i j v. ve r p l a a t s b a r e waterbergingszakken Ordenen “extra water” + recreatie + infra
K a n s e n i n wo n e r s / wo n i n g b o u w:
Ti j d v o o r p l a n v o r m i n g , m e e d e n k k r a c h t
Bedreigingen: L e e g s t a n d h u u r w o n i n g e n e n we r k l o o s h e i d
Geen geld voor investeringen Geen durf
D i s c u s s i e o ve r d e r e s u l t a t e n :
-
G a a t h e t d a n o m p r a k t i s c h e m a a t r e g e l e n d i e b u r g e r s e n t u i n d e r s g a a n n e m e n o m h e t wa t e r vast te houden of te verkopen aan een gebruiker, of gaat het ook om een g e d r a g s v e r a n d e r i n g i n h e t wa t e r g e b r u i k e n m a a k t h e t s e c n i e t zo ve e l u i t h o e ve e l w a t e r ze n o u d a a d we r k e l i j k v a s t h o u d e n m e t h u n g r o e n e d a k ?
-
I s h e m e l wa t e r b e l e i d a l l e e n l a n d e l i j k i n t e vo e r e n , o f m o e t j e j u i s t k l e i n ( o p l o k a a l n i ve a u ) beginnen?
-
M o e t j e h e t v a s t h o u d e n v a n h e m e l w a t e r o p l e g g e n ( e n d u s b e s t r a f f e n a l s m e n zi c h e r n i e t a a n h o u d t ) o f m a a t r e g e l e n d i e b i j d r a g e n a a n v a s t h o u d e n v a n h e m e l wa t e r b e l o n e n ?
-
W at i s h i e r i n d e r o l v a n d e g e m e e n t e ? D e r o l va n d e g e m e e n t e e n w a t e r s c h a p i s i n e l k g e v a l o m v o o r l i c h t i n g t e g e v e n o ve r d e k l i m a a t e f f e c t e n o p d e l a n g e t e r m i j n . Z i j k u n n e n h e t l a n g e t e r m i j n p e r s p e c t i e f s c h e t s e n e n t e g e n w e l k e g r e n ze n o ve r h e i d e n b e d r i j f s l e ve n d a n a a n l o o p t . V e r d e r w o r d t e e n f a c i l i t e r e n d e r o l vo o r d e o ve r h e d e n g e zi e n o m h e t n e m e n va n m a a t r e g e l e n t e s t i m u l e r e n v o o r i n f o r m a t i e vo o r zi e n i n g , m e e we r k e n m e t v e r g u n n i n g e n e n ruimtelijke plannen en eventueel ook financieel stimuleren.
-
D o o r d e k l i m a a t v e r a n d e r i n g k u n j e a l s o ve r h e i d n i e t m e e r a a n d e n o r m e n ( vo o r o ve r l a s t , w a t e r o p s t r a a t , v e r z a k k i n g e n z . ) vo l d o e n , d u s m o e t j e o o k d i t u i t l e g g e n a a n b u r g e r s e n b e d r i j v e n . C o m m u n i c e e r wa t j e a l s o ve r h e d e n w é l k u n e n wa t n i e t . M a a k d u i d e l i j k we l k e verantwoordelijkheid je bij de perceelseigenaar (en dus probleemeigenaar) legt.
-
S l u i t i n h e t b e l e i d a a n b i j d e s t e r k e s o c i a l e s t r u c t u r e n i n h e t W e s t l a n d . H e t g e vo e l va n e e n c o l l e c t i e f p r o b l e e m b i e d t e e n b a s i s vo o r c o l l e c t i e ve o p l o s s i n g e n w a a r b i j b e d r i j ve n e l k a a r helpen.
V o o r d e vo l g e n d e b i j e e n k o m s t : W at z i j n d e v e r s c h i l l e n e n o v e r e e n k o m s t e n i n wa t e r a a n p a k t u s s e n d e g e m e e n t e n K a t wi j k e n W es t l a n d ? K a n d i t d e v o l g e n d e k e e r e e n u i t g a n g s p u n t vo o r e e n t h e m a zi j n ? I n K a t w i j k e n R i j n s b u r g z i j n o o k g r o t e t u i n b o u wc l u s t e r s . D i t b e t r e f t h e t b e h e e r g e b i e d v a n h o o g h e e m r a a d s c h a p va n R i j n l a n d . W il l e m i j n N a g e l ( g e m e e n t e W es t l a n d ) n e e m t h i e r o ve r c o n t a c t o p m e t H e r m i n e E r e n s t e i n va n g e m e e n t e K a t w i j k . I n d i e n d e v e r g e l i j k i n g i n t e r e s s a n t l i j k t b e t r e k k e n zi j n o o k h o o g h e e m r a a d s c h a p p e n v a n D e l f l a n d e n R i j n l a n d b i j d e vo o r b e r e i d i n g v a n e e n ve r vo l g s e s s i e . E va l u a t i e e n a f s l u i t i n g D i t wa s d e e e r s t e b i j e e n k o m s t v a n d e l e e r g e m e e n s c h a p wa a r i n w e o p e e n n i e u we m a n i e r h e b b e n g e we r k t , n a m e l i j k v a n e l k a a r l e r e n a a n d e h a n d va n t w e e p r o j e c t e n . D e e r va r i n g n a d e ze bijeenkomst leert het volgende: H e t i s v a n b e l a n g o m a l s p r o j e c t e i g e n a r e n d u i d e l i j k e vr a g e n vo o r t e l e g g e n a a n d e g r o e p . -
W e z u l l e n d e l e e r z a m e / i n n o v a t i e ve / u i t d a g e n d e a s p e c t e n va n d e p i l o t p r o j e c t e n n o g e xp l i c i e t e r i n b e e l d b r e n g e n . O p d i e m a n i e r k u n n e n d e e l n e m e r s ze l f n o g m e e r l e r e n va n
-
het pilot project. M e t n a m e v o o r h e t p r o j e c t K o c k e n g e n i s h e t va n b e l a n g o m d e r u i m t e l i j k e o p g a ve n
-
e xp l i c i e t e r t e b e s p r e k e n . E e n b e z o e k a a n h e t g e b i e d h e l p t o m m e e r i n zi c h t t e k r i j g e n i n d e l o c a l e s i t u a t i e .
-
H e t i s e e n u i t d a g i n g o m i n d i s c u s s i e s / we r k s e s s i e s d e p r a k t i j k va n a l l e d a g ( m e t a l zi j n o n m o g e l i j k h e d e n e n g e m a a k t e k e u ze s ) w a t l o s t e l a t e n e n m e t e e n a f s t a n d n a a r h e t project te kijken.
Tot slot hartelijk dank aan de gastorganisatie Waternet voor de ontvangst!
