Gevaarlijke Stoffen 2015
Gevaarlijke Stoffen Een vooruitblik naar 2015
Jos van Bree, 11 september 2014
www.proqesh.nl
Wet-/regelgeving Wat gaat er in 2015 aan komen? EU-GHS / CLP(EC 1272/2010) 1 juni 2015 volledig van kracht
Seveso II Seveso III (EC 2012/18) 1 juni 2015: incl. aanpassing BRZO
ADR 2015 1 januari 2015: 2 jaarlijkse herziening
PGS15 (Opslag verpakte gevaarlijke stoffen) PGS31 (Opslag niet verpakte vloeibare chemicaliën )
2 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
1
Gevaarlijke Stoffen 2015
EU-GHS/CLP Verordening EG 1272/2008
3 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Orde scheppen in de etiketteringswereld
4
VKRT, 11/9/14
Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
2
Gevaarlijke Stoffen 2015
Het begin Orde scheppen in de indelingswereld Stof met LD-50 (O;R) waarde = 257 mg/kg bw, krijgt verschillende indelingen in verschillende landen: EU: VS: India: Japan: China: Korea:
Schadelijk Giftig Niet giftig Giftig Niet gevaarlijk Giftig
5 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Het begin VN-GHS
EU-GHS / CLP Verordening 1272/2008
Globally Harmonised System of classification and labeling of chemicals.
Classification, Labeling and Packaging Regulation
Vervangt: » Stoffenrichtlijn (67/548/EEG) » Preparatenrichtlijn (1999/45/EEG) 6 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
3
Gevaarlijke Stoffen 2015
Doel GHS? Betere bescherming volksgezondheid en milieu door een internationaal gevarencommunicatiesysteem Verminderen van testen en evaluatie van chemicaliën door wederzijdse erkenning Kader voor landen die nog geen systeem voor C&L hebben Garanderen vrij handelsverkeer van chemicaliën Harmonisatie van indeling op fysische gevaren, gezondheid en milieu
»
Wereldwijd dezelfde criteria en testmethoden
7 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Wat houdt EU-GHS / CLP in? Regels … Mbt indeling (classificatie) van S&M Mbt etikettering (labeling ) van S&M Verpakking van S&M
Voor: Fabrikant, Importeur, Downstream gebruiker (Formuleerders, producenten van voorwerpen), Distribiteur Uitzonderingen: art. 1
8 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
4
Gevaarlijke Stoffen 2015
Verplichtingen van EU-GHS / CLP Indeling S&M volgens EU-GHS / CLP Melden van de indeling van een S volgens REACH Overeenstemming tussen leveranciers over indeling S&M Herbeoordeling S&M indien nodig Gevaarlijke S&M verpakken en etiketteren volgens EU-GHS / CLP Verzamelen en bewaren (10 jaar na laatste levering) van info nodig om S&M in te delen Controle v/d indeling en/of etikettering door downstream-user Eisen aan verpakking en verpakkingsmateriaal
9 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Veranderingen Etiketteringsveranderingen Oud systeem
Nieuw systeem
67/548/EG (DSD), 1999/45/EG (DPD)
(EU-GHS / CLP; EG 1272/2008)
Tot 1-6-2015 15 gevarenklassen
Vanaf 1-12-2010 28 gevarenklassen met onderverdelingen
R(isk)-zinnen
H(azard)-zinnen
S(afety)-zinnen
P(rotection)-zinnen
Signaalwoorden: Gevaar en Waarschuwing
EUH(azard)-zinnen (specifiek voor Europa)
Algemeen: Er gelden overgangstermijnen tot 1/6/2017
Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
5
Gevaarlijke Stoffen 2015
Gevolgen Impact voor de bedrijfsvoering Nieuwe indelingen v. S&M.
» »
Zwaardere indelingen ? > O.a. vlampunten (21-55 oC 23-60 oC ), toxiciteit (LD50) Hoger volume aan gevaarlijke stoffen
Aanpassing etiketten, andere verpakkingen
»
Herziening Label en ViB’s (hfdst 2, 3, 15, 16)
Overgangstermijnen Informatie verzameling en archivering (10 jaar) Aanverwante wet-/regelgeving
»
o.a. Seveso, PGS, Arbo, Wabo > Onder reikwijdte?
Veiligheidsperceptie!
11 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Indelingsveranderingen Voorbeeld: Acute toxiciteit LD50 =257 mg/kg bw(O;R)
12 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
6
Gevaarlijke Stoffen 2015
Indelingsveranderingen Een vaste stof met LD50 =257 mg/kg bw(O;R) Oud:
Nieuw: Xn; Schadelijk
R22 S1/2 S13 S20/21 S46
S60
3.1/3: GEVAAR
Schadelijk bij opname door mond Achter slot en buiten bereik van kinderen bewaren Verwijderd houden van eten, drinken en diervoeder Niet eten, drinken of roken tijdens gebruik Bij inslikken onmiddellijk een arts raadplegen en verpakking of etiket tonen. Dit materiaal en zijn verpakking moeten als gevaarlijke afval ontdaan worden.
H301 P264
Giftig bij inslikken; Na het werken met dit product handen grondig wassen P270 Niet eten, drinken of roken tijdens het gebruik van dit product P301 + P310 NA INSLIKKEN: Onmiddellijk een vergiftigingencentrum of een arts raadplegen P321 Specifieke behandeling vereist (zie ..verwijzing naar EHBO maatregel.. op dit etiket) P330 De mond spoelen P405 Achter slot bewaren P501 Inhoud/verpakking afvoeren naar …. op advies van leveranciers..
13 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Implementatietermijn Wat, wanneer … Oude voorraad stoffen
Stoffen 1 juni 2015
CLP in werking
1 dec 2012 1 dec 2010 20 jan 2009
1 juni 2017
Oude voorraad mengsels Mengsels Intrekken DSD/DPD
Op het MSDS zowel GHS als WMS tot 2015
14 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
7
Gevaarlijke Stoffen 2015
Voorbereiden op de toekomst Implementatie van EU-GHS / CLP; een stappenplan Kennis vergaren mbt de EU-GHS / CLP Kennis delen mbt kennis v.d. pictogrammen met medewerkers binnen uw bedrijf Kennis vergaren mbt gebruikte / geproduceerde S&M (ViB’s, labels) Aanpassen van regels binnen het bedrijf naar nieuwe indelingen Aanpassen van de indeling van S&M Aanpassen van de verpakking van S&M Aanpassen van de bijbehorende documenten (ViB’s, labels) Archiveren van informatie mbt indeling … Reageren op de gevolgen mbt andere regelgeving…
15 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Seveso II Seveso III Richtlijn 96/82/EG
Richtlijn EC 2012/18
Het voorkomen van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen en mens en milieu zoveel mogelijk beschermen tegen de gevolgen van zulke ongevallen.
Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
8
Gevaarlijke Stoffen 2015
Toepassingsgebied Bepaling
17 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Seveso III (EC 2012/18) Inhoudelijke wijzigingen en nieuwe bepalingen
De essentie wijzigt niet: twee drempels, twee categorieën van bedrijven
18 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
9
Gevaarlijke Stoffen 2015
Wijzigingen (1) Seveso III (EC 2012/18) Verduidelijken en actualiseren definities/eisen Aanscherpen eisen VBS en VR » » »
VBS: Beter aansluiten op de gevaren v/d inrichting en gebaseerd op evaluatie v/d risico’s VR: Identificatie risico’s naburige bedrijven VR: Risico’s met natuurlijke oorzaak in beeld brengen
Classificatie-indeling GS agv CLP verordening: » » »
Verschuiving in gevarenklassen Implementatie grote gevolgen Acute toxiciteit en ontvlambare vloeistoffen zwaarder
Bijlage 1: drempelwaarde per stofclassificatie » » »
Extra stofcategorie: “ontvlambare vloeibare gassen, categorie 1 of 2” (bijv. aardgas, LPG, opgewaardeerd biogas) Deel 2: aanvulling “aardolieproducten” Deel 2: 13 nieuwe stoffen
CMR niet onder Seveso III Inspectieregime
19 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Wijzigingen (2) Bijlage 1, Deel 1; Categorieën en secties Verschillende gevarencategorieën blijven behouden, ingedeeld in vier secties: Rubriek H: Gezondheidsgevaren Rubriek P: Fysische gevaren Rubriek E: Milieugevaren Rubriek O: Overige gevaren
De cumulatieregel wijzigt niet en geldt voor de eerste drie secties. Huidige categorieën 1 en 2: 1-op-1-vertaling onmogelijk wegens grondige wijziging CLP » Vier categorieën van acute toxiciteit i.p.v. drie » Onderscheid in blootstellingsroutes 20 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
10
Gevaarlijke Stoffen 2015
Wijzigingen (3) Bijlage 1, Deel 1; 4 secties Gezondheidsgevaren (H) Voortaan drie categorieën: H1 (5/20 ton), H2 (50/200 ton), H3 (50/200 ton)
Fysische gevaren (P) Weinig belangrijke wijzigingen Wel toename tot 8 P-categorieën met vaak 2 of 3 subcategorieën
Milieu gevaren (E) Huidige categorieën 9i en 9ii 1-op-1-vertaling Toch lichte uitbreiding door strengere beoordeling ecotoxiciteit in CLP
Andere gevaren (E en O) Huidige categorieën 10i en 10ii Omgezet naar drie subcategorieën met zelfde drempelwaarden
21 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
CLP: Veranderingen Wijziging acute toxiciteit 1,3-diphenylguanidine (= DPG): LD50 = 250 mg/kg
Xn acuut toxisch cat. 3 Nu relevant voor BRZO … 22 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
11
Gevaarlijke Stoffen 2015
Consequenties voor het bedrijfsleven Verschuivingen in de werkingssfeer en het Brzo-regime. Verhoging of verlaging van verplichtingen:
» » » » »
Bedrijf valt niet langer onder Brzo-regime Voor het eerst onder Brzo Status verandert niet Bedrijf van licht naar zwaar regime Bedrijf van zwaar naar licht regime
Meer openheid van zaken geven richting de overheid en de omgeving Verhoging van de administratieve last Intensievere communicatie tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven en de overheid
23 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
Uitvoeringstermijnen
Informatie die werd ingediend onder Seveso II-richtlijn blijft behouden voor zover ze voldoet aan Seveso III Bestaande inrichting: aanvullingen en actualisatie
24 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
12
Gevaarlijke Stoffen 2015
Seveso III (EC 2012/18) Plan van Aanpak 1. Gevaarlijke Stoffen » » »
2. 3. 4. 5.
Inventariseren (vergund en aanwezig, hoeveelheden) Bepalen CLP indeling Analyseren drempelwaarden deel 1 en 2
Uitvoeren van een Brzo-gapanalyse Opleiding/cursus/trainingen Kennisuitwisseling/’best practices’ Implementatie (inventarisatie, aanpassen VBS/VR)
» » »
Natuurlijke oorzaken identificatie en analyse ongevallenrisico’s en scenario’s Overleg BG Communiceer
Aandachtspunt!: MKB bedrijven 25 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
PGS reeks Publicatiereeks Gevaarlijke stoffen! Verwachte herzieningen in 2015: PGS 6 Aanwijzigingen voor implementatie van Brzo 1999 PGS 14 Handboek brandbestrijdingssystemen PGS 15 Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen * PGS 29 Vloeibare aardolieproducten: bovengrondse opslag in cilindrische installaties PGS 31 Opslag chemicaliën in tanks * PGS 32 Explosieven voor civiel gebruik: opslag PGS 34 Drukapparatuur <0,5 bar PGS 35 Waterstoftankstations Bron: http://www.publicatiereeksgevaarlijkestoffen.nl/planning.html
Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
13
Gevaarlijke Stoffen 2015
PGS 15 “Verwachte” voorlopige wijzigingen Eindconcept nog dit jaar verwacht Diverse algemene zaken (aanhef (maatwerk), definities, wetteksten, apparaten) Veel focus op aanpassing beschermingsniveaus
» > 10 ton opslag (H4) » Beschermingsniveau 2: niet meer vergund » Beschermingsniveau 2 wordt 2a » »
Extra maatregelen mbt brandbestrijding Onder bepaalde condities < 100 ton adr kl. 3 onder 2a
» Verschil metaal/niet metalen verpakking voor bepalen beschermingsniveau verdwijnt mogelijk
» Nieuwe regels voor opslag adr kl. 6.1 en 8 PG I » Nieuw: beschermingsniveau 4 (onbrandbaar, stoffen die de brand niet kunnen onderhouden adr kl 8 en 9, zonder vlampunt)
27 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
PGS 31 NIEUW!: Opslag niet verpakte vloeibare chemicaliën Geeft richtlijnen voor het ontwerpen, bouwen en in stand houden van v/e opslaginstallatie van van vloeibare chemicaliën (bijv. zuren/basen) in tanks van 0,35 m3 tot 150 m3 Niet voor procesinstallaties. Doel: een aanvaardbaar beschermingsniveau voor mens en milieu te realiseren. Brandstoffen en verpakte chemicaliën vallen niet onder deze PGS. Planning: In ontwikkeling! Concept publicatie laat nog even op zich wachten. Nog geen consensus bereikt.
28 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
14
Gevaarlijke Stoffen 2015
ADR Wijzigingen 2015! 1/1/15: 2 jaarlijkse herziening Algemene overgangstermijn tot uiterlijk 1 juli 2015 Aantal wijzigingen behoorlijk (> 200 pgn’s) impact voor de meeste gebruikers niet zo heel groot
Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
ADR Wijzigingen … Diverse nieuwe definities 1000 punten tabel (vrijstellingen) Stoffenlijst Mogelijkheden voor het gebruik van een grote verpakking (Large Packaging) als bergingsverpakking (T-verpakking). (volume van 450 liter tot 3.000 liter) Ingrijpende wijzigingen in hfdst 6.2 v/h ADR 2015, RID 2015 Introductie nieuwe standaardmaten voor kenmerk “OVERVERPAKKING’ Etiketten op verpakkingen Etiketten voor verpakkingen en voertuigen/tanks (grote etiketten), kenmerken voor LQ en de eisen mbt uitvoering verduidelijkt en scherper gemaakt Duidelijkere omschrijving etiketten
De schriftelijke instructies worden aangepast met een paar kleine details Lithium batterijen, lampen die gevaarlijke goederen bevatten Aanvullende voorschriften voor bepaalde klassen of specifieke goederen 30 Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
15
Gevaarlijke Stoffen 2015
CLP, SEVESO III, PGS, ADR
Aan de slag! Voor meer info: +31 6 25261444
[email protected] www.proqesh.nl @proqesh www.linkedin.com/company/proqesh
Gevaarlijke Stoffen 2015 - © ProQESH
VKRT, 11/9/14
16