Regeerakkoord 2014-2019: een kort overzicht per Gewest Het Vlaams regeerakkoord Op woensdag 23 juli 2014 stelden de Vlaamse regeringspartijen N-VA, CD&V en Open VLD hun regeerakkoord met als titel ‘Vertrouwen, verbinden, vooruitgaan’ voor. De belangrijkste fiscale maatregelen en beleidsbeslissingen voor de komende legislatuur werden voor u op een rij gezet. Voor kredieten afgesloten vanaf 1 januari 2015 wordt het basisbedrag waarop de woonbonus wordt berekend, verminderd met € 760. De regering behoudt de verhoging van het nieuwe basisbedrag gedurende de eerste 10 jaar van de looptijd van de lening. Daarnaast wordt de belastingvermindering berekend aan het tarief van 40% (i.t.t. het marginaal tarief). Bovendien kan voor eenzelfde onroerend goed maximaal 2 maal gebruik gemaakt worden van de woonbonus. De afgesproken voorwaarden van reeds bestaande contracten blijven gelden. Het verdeelrecht (de zogenaamde “miserietaks”) daalt van 2,5% naar 1%. De Vlaamse regering zal werk maken van een budgetneutrale vereenvoudiging van de registratierechten en zal de bestaande gunstmaatregelen herwerken naar een globaal lager tarief voor de gezinswoning. De filosofie van de meeneembaarheid van betaalde registratierechten blijft behouden. De provinciale opcentiemen verschuldigd op de gewestelijke onroerende voorheffing worden afgeschaft. Dit zal niet resulteren in een belastingverlaging aangezien deze opcentiemen geïntegreerd worden in de basisheffing van het gewest. Inwoners van het Vlaamse gewest krijgen via het belastingportaal Vlaanderen online toegang tot hun persoonlijk belastingdossier m.b.t. successie-, registratie-, schenkings- en hypotheekrechten. De Vlaamse regering zal onderzoeken hoe de successierechten gemoderniseerd en afgestemd kunnen worden op hedendaagse samenlevingsvormen. De huidige tijdelijke verlaging van de schenkingsrechten op bouwgronden wordt verlengd, alsook de koppeling aan de bouwverplichting binnen een bepaalde termijn. Daarnaast vereenvoudigt de regering de schenkingsrechten voor onroerende goederen. De tijdelijke investeringsaftrek inzake materieel en outillage voor extra investeringen wordt verlengd mits een gunstige evaluatie. Op basis van de resultaten van het uitgevoerde proefproject in de GEN-zone wordt in overleg met de andere gewesten en de betrokken actoren onderzocht of en onder welke voorwaarden op termijn een kilometerheffing voor personenwagens budgetneutraal kan worden ingevoerd. Als de regering rekeningrijden voor personenwagens invoert, dan worden de vaste belastingen (belasting op in verkeerstelling en de jaarlijkse verkeersbelasting) afgeschaft. De dienst van de belasting op de spelen en weddenschappen, de belasting op de automatische ontspanningstoestellen en de openingsbelasting wordt vanaf 1 januari 2017 overgenomen door Vlaanderen. De heffing op leegstaande bedrijfsruimten wordt meer flexibel en beleidsgericht gemaakt. De regering stemt de vermindering van onroerende voorheffing voor inproductiviteit af op de leegstandheffing bedrijfsruimten, tot een beleidsmatig coherent geheel.
De fiscale verantwoordelijkheid m.b.t. de inventarisatie en de opvolging van leegstaande, onbewoonbare en verwaarloosde woningen worden geconcentreerd op lokaal niveau. Ten vroegste vanaf 2016 zal er een gelijke kinderbijslag gegeven worden voor elk kind. De bestaande rangorderegeling en de leeftijdstoeslag worden afgeschaft, maar er komen wel sociale correcties. Het systeem van de dienstencheques blijft behouden. In het Vlaams Regeerakkoord werden tal van fiscale maatregelen en beleidsbeslissingen voorzien. Of en wanneer dit in een wetsaanpassing zal resulteren, is nog koffiedik kijken op dit moment.
Auteurs: Maaike Van Overmeire (Junior Tax Advisor) & Natalie Vanderstappen (Tax Advisor)
Concrete cijfers ontbreken in Wallonië Inleiding Op 18 juli hebben de CDH en de PS een gedetailleerd regeerakkoord opgesteld betreffende de volgende legislatuur 2014-2019. In de meer dan 100 pagina’s tellende overeenkomst geven de meerderheidspartijen meer details over het komende beleid. Drie grote beginselen staan hierbij centraal: “durven, innoveren, verenigen”. Het akkoord kondigt echter aan dat de volgende zittingsperiode vanuit budgettair oogpunt een magere periode zal inhouden. In een zoektocht naar een begrotingsevenwicht zullen in de jaren 2015 en 2016 bijna alle regionale budgetten worden bevroren en zal de overgrote meerderheid van de departementen besparingen moeten doorvoeren. Het akkoord lijkt weinig verheugend voor de burgers. Om dit te matigen, kondigt de meerderheid aan om nieuwe belastingen voor particulieren of ondernemingen te vermijden. Dit om de koopkracht en de groei te behouden. Zoals ironisch genoeg opgemerkt door de leider van de liberale oppositie Willy Borsus, "De enige cijfers die we in het regeerakkoord vinden zijn de paginanummers!” Toch trachten we de mist wat op te klaren wat betreft het fiscale en financiële luik.
Gezinsbeleid Eén van de belangrijke bevoegdheden die door de 6de staatshervorming wordt overgebracht naar het Waals Gewest betreft het beleid inzake kinderbijslag. Vooreerst verbindt de Waalse regering zich ertoe om de continuïteit te garanderen. Ze overweegt echter wel “een evolutie” voor de nog ongeboren kinderen. De enige leidraad bij deze ontwikkeling is het behoud van een gelijkaardig systeem in Brussel.
Huisvesting Eén van de sterktes in het akkoord is het creëren van 6.000 sociale woningen. Bovendien worden er ook maatregelen genomen ter "bevordering van de verwerving van onroerend goed of toegang tot huisvesting via verhuur". Voor eigenaren zal de woonbonus worden gehandhaafd voor bestaande contracten. Voor toekomstige contracten, zal een "nieuw mechanisme" worden bestudeerd. De overeenkomst zei, zonder verdere details, dat het nieuwe mechanisme de verwerving van een eigen woning tot doel heeft. Hierbij zal de nadruk liggen op de beginjaren van de lening. De jeugd zou bovendien, ter aanvulling van hun banklening, via de overheid een lening kunnen aangaan ter financiering van de laatste schijf van de aankoopprijs. Met andere woorden zou er een mogelijkheid zijn om de betaling van de registratierechten te spreiden in de tijd. Er is tevens goed nieuws voor huurders. De regering is van plan om een 'tabel met indicatieve referentie-huurprijzen, (...)' op te stellen. De eigenaars worden door deze tabel gestimuleerd tot het vragen van een redelijke huurprijs. De sanctie voor niet-naleving van deze tabel? De eigenaar zal niet langer in aanmerking komen voor overheidssteun in het geval van renovatie of isolatie. Tot slot wil de volgende Waalse regering een beleid van het toekennen van 0%-leningen, specifiek bestemd ter financiering van energiebesparende uitgaven.
Werkgelegenheid & ondernemingen De Waalse regering wil een aantrekkelijk fiscaal kader scheppen voor ondernemingen. Via een dialoog met en tussen de sociale partners wil deze de loonkost verminderen, ter bevordering van innovatieve investeringen. Uit deze cryptische omschrijving zou u kunnen besluiten dat in de toekomst gewestelijke subsidies pas worden toegekend op voorwaarde van werkgelegenheidscreatie. In het kader van het verminderen van de loonkost en het activeringsbeleid, voorziet de regering enkele maatregelen, specifiek voor laaggeschoolde of onervaren jongeren. Deze bepalingen maken deel uit van de regionalisering van de bevoegdheid inzake werkgelegenheid en de activering van de werklozen.
Fiscaliteit Er werd met kracht aangekondigd dat er geen nieuwe belastingen zullen worden ingevoerd. Het regeerakkoord kondigt geen wijziging van bestaande regionale belastingen en belastingen aan. Daarnaast benadrukt de regering dat ze geen kilometerheffing overweegt voor lichte voertuigen (auto's, motorfietsen,...). Bovendien wenst de Waalse regering zo spoedig mogelijk een samenwerkingsakkoord te sluiten met de federale regering en de andere regio’s m.b.t. de uitwisseling van fiscale gegevens. Tot slot zijn de PS & CDH van plan om de dienstencheques te behouden. Ze kondigen wel aan dat de huidige financiering op lange termijn niet houdbaar is. Geen enkele bepaling in de overeenkomst gaat echter over de voortzetting van de fiscale aftrekbaarheid van deze cheques.
Besluit Het regionale politieke akkoord omvat veel intenties maar weinig concrete maatregelen. Deze cataloog van « goede nieuws » lijkt wel de boom waarachter een bos schuilgaat van een budgettair moeilijke legislatuur. Een legislatuur waarin enerzijds de overdracht van federale bevoegdheden en hun financiering zal moeten worden aangepakt en anderzijds de overheidsfinanciën zullen moeten worden hersteld om een budgettair evenwicht te bereiken. De toekomst zal zeker klare antwoorden moeten bieden op al deze punten. Auteur: Adrien Biquet (Tax Advisor)
Het Brussels regeerakkoord Inleiding “Brussel was toen nog een bruisende stad” zo luidt de Nederlandstalige versie van het bekende lied van Jacques Brel. Heel wat politici gebruikten het in de hoop hun Gewest een identiteit te geven én sterke bevoegdheden de hoofdstad van de Europese Unie waardig. De zesde staatshervorming heeft het Gewest nieuwe instrumenten en bevoegdheden gegeven die ze kan gebruiken. Vijftig dagen heeft het geduurd voordat de onderhandelaars (PS, CDH, FDF, Open VLD, SP.A en CD&V) tot een Brussels regeerakkoord zijn gekomen. Dit, althans volgens de partners, ambitieus, uitdagend en innoverend akkoord beschrijft op een honderdtal bladzijden, waar men met het Brussels Gewest naar toe wil, waaronder ook de nieuwe beleidsbevoegdheden in het kader van de zesde staatshervorming. Concrete cijfers zijn echter nog niet voorhanden, al belooft men dat dit alles kan passen in een budgettair evenwicht. Sleutel van dat evenwicht is de realisatie van een grote fiscale hervorming, een van de vijf hoofdstukken van dit regeerakkoord. Vooral de tax-shift van arbeid naar onroerend vermogen moet hiertoe bijdragen. In wat volgt worden de belangrijkste krijtlijnen van dit akkoord uiteengezet, op economisch, financieel en vervolgens fiscaal vlak.
Gezinsbeleid De bevoegdheid rond de kinderbijslag werd overgeheveld naar de gewesten. In eerste instantie wensen de regeringspartners het huidige systeem te behouden. Op termijn, tegen 2019 zal het systeem echter wel hervormd worden, De regering opteert om elk kind een gelijk bedrag aan kinderbijslag toe te kennen. Bij deze hervorming zal men rekening houden met de budgettaire en sociale uitdagingen waarmee Brussel vandaag kampt, bijvoorbeeld inzake onderwijs.
Woonbeleid De invulling van het woonbeleid wordt gedetailleerd besproken in het regeerakkoord. De regeringspartijen engageren zich er toe 10 nieuwe woonwijken en 6.500 nieuwe sociale woningen te creëren. Verder werd er ook beslist de fiscale aftrek van het woonkrediet op vandaag te behouden. Net zoals bij de kindersbijslag zal het gehele systeem echter geëvalueerd worden. Hetzelfde geluid horen we inzake het huurbeleid. Ook het domein van de huurovereenkomsten voor de hoofdverblijfplaats, dat geregionaliseerd is, zal herbekeken worden, waarbij de rechten en plichten van de huurder en verhuurder opnieuw gedefinieerd zullen worden.
Werkgelegenheid en ondernemerschap Werkgelegenheid, jeugdwerkloosheid en onderwijs worden de sleutelthema’s tijdens de volgende legislatuur. Diverse maatregelen werden aangekondigd ten gunste van laaggeschoolde jongeren, dewelke nog geen werkervaring kunnen voorleggen. Het systeem van de dienstencheques, ook al is dit op vandaag een belangrijk activeringsinstrument voor werklozen, zal op korte termijn worden aangepast. Dit vooral om budgettaire redenen. Ook het hieraan gekoppelde fiscaal(vriendelijke) regime, zal worden hervormd. Tenslotte beloofde men aan de ondernemingen om een fiscaal pact af te sluiten, waarbij een attractief en coherent economisch kader wordt gecreëerd om ondernemerschap te stimuleren.
Fiscaliteit De nieuwe regering heeft de ambitie om tegen 2017 een grote fiscale hervorming te realiseren. Vijftig dagen onderhandelen was echter te kort dag om deze ambitie reeds waar te maken. De eerste doelstelling hierbij is duidelijk: een verschuiving van de lasten op arbeid naar lasten op vastgoed. Zijn de gouden jaren voor vastgoedeigenaars in Brussel definitief verleden tijd? Waarschijnlijk wel voor zij met meerdere eigendommen. De regeringspartners wensen een einde te stellen aan de complexe juridische constructies, dewelke er toe dienden de fiscaalvriendelijke aankoop en overdracht van vastgoed mogelijk te maken. Hiertoe wil men onder meer het verschil in tarief van registratierechten tussen verkoop (10%) en erfpacht (2%) wegwerken. Tevens zouden ook de tarieven bij schenking verlagen. De regering zal zij die zich voor de eerste keer op de vastgoedmarkt begeven echter ondersteunen. De huidige (fiscale) voordelen blijven bestaan en zullen, in de mate van het mogelijke, worden uitgebreid. Tevens wenst men de registratierechten bij aankoop van de gezinswoning te verminderen. Tegelijkertijd wenst men de lasten op arbeid te verminderen, en werd de afschaffing aangekondigd van de forfaitaire gewesttaks (€ 89) en de agglomeratietaks (1%). Tenslotte werden er ook nog twee fiscale maatregelen aangekondigd op het vlak van de vennootschappen. Enerzijds de modernisering en vereenvoudiging van het gunstregime bij erfovergang of schenking van de familiale onderneming. Anderzijds bekijkt men de mogelijkheid de vennootschap gedurende vijf jaar vrij te stellen van de onroerende voorheffingop investeringen in “materieel en outillage” die leiden tot een verhoging van het kadastraal inkomen.
Conclusie Het is de ambitie van de regeringspartijen om een nieuw elan aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te geven, gebruik makend van hun nieuwe bevoegdheden in het kader van de zesde staatshervorming. Het zal echter nodig zijn alle in het regeringsprogramma opgesomde intenties te concretiseren. Een aantal projecten, zoals de fiscale hervorming, zouden een ware calvarie kunnen worden, zowel voor de politici als de burgers. De toekomst zal uitwijzen of Brussel binnen vijf jaar “brusselt”.
Auteur : Adrien Biquet (Tax Advisor)
