Recht op gezondheid In een gezonde maatschappij
Visietekst
Inleiding Geneeskunde voor, door en van het volk DEEL 1: Gezondheidszorg is een basisrecht, en mag geen koopwaar zijn DEEL 2: Gezondheid, kwestie van maatschappelijk onrecht bestrijden. DEEL 3: Hefboomeisen van Geneeskunde voor het Volk. Versterk de toegankelijkheid, de kwaliteit en de solidariteit. DEEL 4: Geneeskunde voor het Volk: De dagelijkse praktijk anno 2009
‘Dien het volk’ ‘Er zijn geen kleine problemen’ HART
Sociaal geëngageerd en deskundig. HOOFD
HANDEN EN VOETEN
Actie voeren voor het recht op gezondheid. Ons tegengif: solidariteit. “Eerst de mensen, niet de winst.”
Inleiding Definities
Het recht op gezondheid is een fundamenteel mensenrecht.
WHO 1948: “Gezondheid is niet alleen afwezigheid van ziekte, maar betekent lichamelijk, psychisch en sociaal welbevinden”.
Inleiding Definities
Het recht op gezondheid is een fundamenteel mensenrecht. PHM 2000: People’s Charter for Health. −Fundamenteel mensenrecht. −Universeel en geïntegreerd gezondheidssysteem •de eerste lijn => centrale plaats •De Alma Ata verklaring 1978 : de fundamentele verantwoordelijkheid van de overheden •Volgens de noden van de mensen −Belang participatie en werk van sociale en syndicale organisaties −Gezondheid = bepaald door de politieke, economische, sociale en fysieke omgeving
Inleiding Geneeskunde voor, door en van het volk DEEL 1: Gezondheidszorg is een basisrecht, en mag geen koopwaar zijn DEEL 2: Gezondheid, kwestie van maatschappelijk onrecht bestrijden. DEEL 3: Hefboomeisen van Geneeskunde voor het Volk. Versterk de toegankelijkheid, de kwaliteit en de solidariteit. DEEL 4: Geneeskunde voor het Volk: De dagelijkse praktijk anno 2009
DEEL 1
Gezondheidszorg is een basisrecht, en mag geen koopwaar zijn 1. Onze gezondheidszorg veramerikaniseert. 2. Waarom mag gezondheidszorg geen koopwaar zijn? 3. Zorgt de markt voor betere toegang, meer kwaliteit, betere efficiëntie en kostenbeheersing in de gezondheidszorg? 4. Waarom solidariteit en geen markt?
DEEL 1 Punt 1
Onze gezondheidszorg meer en meer op Amerikaanse leest geschoeid?
DEEL 1 Punt 1
Onze gezondheidszorg meer en meer op Amerikaanse leest geschoeid?
Uitleg over financiering en werking ziekte- en invaliditeitsverzekering België: Gezondheidszorg = verzekerd basisrecht Sociale zekerheid = gemeenschappelijk belang werknemers Zorgverstrekking = gemengd systeem (publiekprivaat) (profit-nonprofit)
DEEL 1 Punt 1
Onze gezondheidszorg meer en meer op Amerikaanse leest geschoeid?
• In 5 jaar tijd: kost van een ziekenhuisopname voor de patiënt met + 41% • 28 % van de medische kosten uit eigen zak (hoogst in Europa!) • 10 % van de Belgen: medische zorgen uitgesteld vanwege financiële redenen. In Brussel 18%. • In april 2008: Argenta verhoogt polissen hospitalisatieverzekering met 200% (> 80 j: van 250 euro tot 720 euro!!)
DEEL 1 Punt 2
Waarom mag gezondheidszorg geen koopwaar zijn? drie ongelijkheden: 1.Sociale ongelijkheid => ongelijkheid in gezondheid 2.Grote ongelijkheid in behoeften aan gezondheidszorg 3.Ongelijke toegang
DEEL 1 Punt 2
Waarom mag gezondheidszorg geen koopwaar zijn?
DEEL 1 Punt 2
Waarom mag gezondheidszorg geen koopwaar zijn? The inverse care law: “De armen die het meest behoefte hebben aan gezondheidszorg genieten het minst van de bestaande zorg.” Overheid mag gezondheidszorg niet aan de markt overlaten.
DEEL 1 Punt 3
Zorgt de markt voor betere toegang, meer kwaliteit, betere efficiëntie en kostenbeheersing in de gezondheidszorg? Marktwerking veroorzaakt drie problemen: 1)tweedeling en risicoselectie 2)kwaliteitsverlies en gebrek aan samenwerking 3)verspilling, slechte geneeskunde, bureaucratie en hoge beheerskosten
DEEL 1 Punt 4
Waarom solidariteit en geen markt? Vier criteria op basis van solidariteit 1) Relevantie 2) Kwaliteit en kosteneffectiviteit 3) Equity 4) Duurzaamheid
DEEL 1 Punt 4
Waarom solidariteit en geen markt?
Solidariteit: van ethiek naar wetenschap “Armoede is niet een alleen een gebrek aan inkomen. De sociale gradiënt in gezondheid en het feit dat de armsten het meest ongezond zijn, deze ongelijkheid in gezondheid is veroorzaak door ongelijke verdeling van inkomen, goederen en diensten en dus van kansen om een welvarend leven te leiden. Deze ongelijke verdeling is in geen enkel opzicht een ‘natuur fenomeen’, maar het resultaat van een politiek die de belangen van de ene laat voorgaan op deze van de andere, al te dikwijls de belangen van een rijke en machtige minderheid over een grote machteloze meerderheid.” WHO, 2008 160 jaar na Marx: Marx toonde reeds in 1848 aan dat armoede en ongelijkheid geen natuurfenomenen zijn, maar een gevolg van het privébezit van de grote productiemiddelen, wat op zijn beurt leidt tot onrechtvaardige verdeling van goederen en inkomsten.
Inleiding Geneeskunde voor, door en van het volk DEEL 1: Gezondheidszorg is een basisrecht, en mag geen koopwaar zijn DEEL 2: Gezondheid, kwestie van maatschappelijk onrecht bestrijden. DEEL 3: Hefboomeisen van Geneeskunde voor het Volk. Versterk de toegankelijkheid, de kwaliteit en de solidariteit. DEEL 4: Geneeskunde voor het Volk: De dagelijkse praktijk anno 2009
DEEL 2
Gezondheid: kwestie van maatschappelijk onrecht bestrijden 1. Sociale ongelijkheid maakt ziek 2. De arbeidersbeweging en gezondheid 3. Milieu en gezondheid
DEEL 2
Sociale ongelijkheid maakt ziek
Punt 1
Invloed gezondheidszorg < sociale determinanten
DEEL 2
Sociale ongelijkheid maakt ziek
Punt 1
Werkniveau’s voor hefbomen
DEEL 2
Sociale ongelijkheid maakt ziek
Punt 1 Cuba
De Millennium Preston curve toont het verband tussen het inkomen van een land en de levensverwachting, merk op: Cuba en China!
DEEL 2
Sociale ongelijkheid maakt ziek
Punt 1
Sociale gradiënt in levensverwachting
DEEL 2 Punt 2
De arbeidersbeweging en gezondheid
2.1. Onze solidaire sociale zekerheid dankzij de arbeidersbeweging 2.2. GVHV ten dienste van arbeidersbeweging
DEEL 2 Punt 2.1 2.1. Onze solidaire sociale zekerheid dankzij de arbeidersbeweging
De arbeidersbeweging en gezondheid
DEEL 2 Punt 2.2 2.2 GVHV ten dienste van de arbeidersbeweging
De arbeidersbeweging en gezondheid
DEEL 2 Punt 3 oplegging zuiveringsnormen luchtuitlaat/ biomonitoring door fed.overheid. gemeenteraad/ verhuis school petitie/ wijkonderzoek In de raadpleging
Milieu en gezondheid
Inleiding Geneeskunde voor, door en van het volk DEEL 1: Gezondheidszorg is een basisrecht, en mag geen koopwaar zijn DEEL 2: Gezondheid, kwestie van maatschappelijk onrecht bestrijden. DEEL 3: Hefboomeisen van Geneeskunde voor het Volk. Versterk de toegankelijkheid, de kwaliteit en de solidariteit. DEEL 4: Geneeskunde voor het Volk: De dagelijkse praktijk anno 2009
DEEL 3
Hefboomeisen van GVHV Voor een toegankelijke, kwaliteitsvolle en solidaire gezondheidszorg voor iedereen Vanzelfsprekende eisen met breed maatschappelijk draagvlak
DEEL 3
Hefboomeisen van GVHV Dankzij
sociale zekerheid
Slechts 15% onder armoedegrens, anders 28 %
Basis sociale zekerheid = solidariteit Bijdrage via loon volgens draagkracht Ondersteuning bij ziekte, werkloosheid, pensioen
belang VERSTERKTE SOCIALE ZEKERHEID Vergrijzing, kosten (pijl omhoog), eco crisis Dam tegen oprukkende privatisering
DEEL 3
Hefboomeisen van GVHV
VERSTERK DE TOEGANKELIJKHEID VAN DE GEZONDHEIDSZORG
Gratis eerste lijn De beste geneesmiddelen, vaccins en medisch materiaal fors goedkoper maken door invoering van het kiwimodel Hospitalisatie goedkoper door een algemeen verbod op supplementen Automatische toekenning van het omniostatuut
VERSTERK DE KWALITEIT VAN DE GEZONDHEIDSZORG
Eerste lijn centraal Verdubbeling budget huisartsgeneeskunde om te investeren in samenwerking, ondersteuning en kwaliteit Forfaitaire geneeskunde met een goed basisloon voor alle artsen en gezondheidswerkers Medische bijscholingen betaald door de ziekteverzekering, verbod op commerciële sponsoring. Klinisch onderzoek moet uitsluitend openbaar gefinancierd worden Onafhankelijke en kwaliteitsvolle gezondheidsopvoeding Versterking van preventie en veiligheid op de werkvloer Afschaffing van de Orde der Geneesheren
VERSTERK DE SOLIDARITEIT IN DE GEZONDHEIDSZORG
Onze gezondheidszorg afschermen tegen de door Europa opgelegde privatisering Voor een versterkte, federale, solidaire sociale zekerheid en alles dekkende ziekteverzekering en haar financiering
DEEL 3 Punt 1
Versterk de toegankelijkheid van de gezondheidszorg 1. Gratis eerste lijn 2. De beste geneesmiddelen, vaccins en medisch materiaal fors goedkoper maken door invoering van het kiwimodel 3. Hospitalisatie goedkoper door een algemeen verbod op supplementen 4. Automatische toekenning van het omniostatuut
DEEL 3 Punt 1
Versterk de toegankelijkheid van de gezondheidszorg Gratis eerste lijn Zo laagdrempelig mogelijk. Niet kosteloos, maar kostbaar. Gebaseerd op een voorafbetaling van sociale zekerheidsbijdragen en
DEEL 3 Punt 1
Versterk de toegankelijkheid van de gezondheidszorg De beste geneesmiddelen, vaccins en medisch materiaal fors goedkoper door invoering kiwimodel.
DEEL 3 Punt 1
Versterk de toegankelijkheid van de gezondheidszorg Hospitalisatie betaalbaar maken door algemeen verbod op supplementen. Hospitalisatiekosten = snelst groeiend aandeel dat patiënten uit eigen zak moeten betalen (pervers). Voorstel: kiwimodel voor medisch materiaal.
DEEL 3 Punt 1
Versterk de toegankelijkheid van de gezondheidszorg Hospitalisatie betaalbaar maken door algemeen verbod op supplementen. Hospitalisatiekosten = snelst groeiend aandeel dat patiënten uit eigen zak moeten betalen (pervers). Voorstel: kiwimodel voor medisch materiaal.
DEEL 3 Punt 1
Versterk de toegankelijkheid van de gezondheidszorg Automatische toekenning omniostatuut via gebruik kruispuntenbank •800.000 mensen hebben hier recht op •Slechts 190.000 mensen aangevraagd
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Eerste lijn centraal Verdubbeling budget huisartsgeneeskunde om te investeren in samenwerking, ondersteuning en kwaliteit Forfaitaire geneeskunde met een goed basisloon voor alle artsen en gezondheidswerkers Medische bijscholingen betaald door de ziekteverzekering, verbod op commerciële sponsoring. Klinisch onderzoek moet uitsluitend openbaar gefinancierd worden Onafhankelijke en kwaliteitsvolle gezondheidsopvoeding Versterking van preventie en veiligheid op de werkvloer Afschaffing van de Orde der Geneesheren
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg De eerste lijn centraal met inschrijving en echellonering. WHO 2008: “Daar waar eerste lijn centraal staat zijn kwaliteit, toegankelijkheid, patiënttevredenheid en kosteneffectiviteit in de gezondheidszorg het hoogst.”
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg Verdubbeling budget huisartsgeneeskunde om te investeren in samenwerking, logistieke en multidisciplinaire ondersteuning Nu 5% => 10% Dankzij opbrengst KIWI-model
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg Meer forfaitaire geneeskunde met een goed basisloon voor alle huisartsen en andere gezondheidswerkers
BASISLOON
• Overeenkomstig opleidingsniveau en praktijkervaring. • + stimulansen voor geleverde kwaliteit. • Vergoeding volgens werkbelasting, wachtdienst. • Forfaitaire betaling per patiënt. • Voordelen zoals loopbaanonderbreking... • Volgens KCE voordeliger voor RIZIV. • + voorstel rationaliseren attestjes.
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg Medische bijscholingen betaald door ziekteverzekering Verbod op sponsoring geaccrediteerde bijscholingen => volgens KCE geen enkel aantoonbaar effect op de zorgkwaliteit Tijdens de werkuren zoals in Scandinavië Ook Nederland en Groot-Brittanië voorstander De Sponsordokter
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg Onafhankelijke en kwaliteitsvolle gezondheidsopvoeding Publieke, onafhankelijke kwaliteitsvolle preventiecampagnes via de media en het onderwijs.
TV spotje Digger the dermatofyt
Gratis, onafhankelijke, wetenschappelijk gefundeerde internetsites voor gezondheidsvoorlichting en opvoeding.
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg Versterking preventie en veiligheid op de werkvloer • Tegen overdreven arbeidsdruk en stress. • Voorkomen arbeidsongevallen. • Bescherming tegen toxische stoffen. • Voor elk soort werknemer, dus ook onderaanneming of interimmer.
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg Klinisch onderzoek openbaar gefinancierd • Gesponsord onderzoek = winstgestuurd niet behoeftegestuurd. • Terug in handen van openbare onderzoeksinstellingen en universiteit. • volledig gefinancierd met overheidsgeld (extra belasting op farmaceutische industrie).
DEEL 3 Punt 2
Versterk de kwaliteit van de gezondheidszorg Vervanging Orde door Hoge Raad medische ethiek •Wetsvoorstel Demeyer, Detiège en Peeters •+ Fora voor de verdediging van de patiëntenrechten •Tussenstap: afschaffing verplichte bijdrage.
DEEL 3 Punt 3
Versterk de solidariteit in de gezondheidszorg •Onze gezondheidszorg afschermen tegen de door Europa opgelegde privatisering •Voor een versterkte, federale, solidaire sociale zekerheid en alles dekkende ziekteverzekering en haar financiering
DEEL 3 Punt 3
Versterk de solidariteit in de gezondheidszorg •Onze gezondheidszorg afschermen tegen door Europa opgelegde privatisering
DEEL 3 Punt 3
Versterk de solidariteit in de gezondheidszorg Voor een versterkte, federale, eengemaakte, solidaire sociale zekerheid en alles dekkende ziekteverzekering •Solidariteit = transfer Rijk en gezond => arm en ziek •Eengemaakt, federaal Breder draagvlak, spreiding risico’s over zoveel mogelijk personen •Tegen indirecte belastingen Toegenomen om de daling patronale bijdragen te compenseren nl 6 miljard € Voor 2% vermogensbelasting op multieuromiljonairs = 7 miljard €
DEEL 3 Punt 3
Versterk de solidariteit in de gezondheidszorg
Nordic model Performante, democratisch functionerende Nationale Gezondheidsdienst met voldoende financiële draagkracht NHS: National Health Service (GB) Gratis / universeel / allesomvattend Probleem: uitholling dr onderfinanciering Nordic-Model (Scandinavië) Beste kwaliteit + toegankelijkheid + tevredenheid Beste kosteneffectiviteit
DEEL 3 Punt 3
Versterk de solidariteit in de gezondheidszorg
Gezondheidszorg en socialisme CUBA: Levensverwachting 78j Kindersterfte onder 5j: 7,1/1000 BBP = 4500$ (België = 30.000$) Laagste maat sociale ongelijkheid: Voedselveiligheid, recht op werk, wonen, onderwijs, gezondheidszorg, pensioenen, "Gratis voeding en onderwijs voor alle kinderen...is het zwangerschapsverlof, ziekteverlof, grootste werkstuk Sociale Geneeskunde dat openbaarvan vervoer, cultuur… gebeurd is in Cuba." Che Guevara
Inleiding Geneeskunde voor, door en van het volk DEEL 1: Gezondheidszorg is een basisrecht, en mag geen koopwaar zijn DEEL 2: Gezondheid, kwestie van maatschappelijk onrecht bestrijden. DEEL 3: Hefboomeisen van Geneeskunde voor het Volk. Versterk de toegankelijkheid, de kwaliteit en de solidariteit. DEEL 4: Geneeskunde voor het Volk: De dagelijkse praktijk anno 2009
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk De dagelijkse praktijk anno 2009 1. Onze uitgangspunten 2. Acht hoofdkenmerken
DEEL 4 Punt 1
Geneeskunde voor het volk 1. Onze uitgangspunten a. Gezondheidszorg = basisrecht / geen koopwaar. Recht op gezondheid = maatschappelijk onrecht bestrijden. b. De gezondheidswerkers van GVHV kiezen kant. c. GVHV wil samen met zijn patiënten, sociale organisaties, mutualiteiten en vakbonden het recht op een gezond leven verdedigen.
DEEL 4 Punt 1
Geneeskunde voor het volk 1. Onze uitgangspunten d. Niet alleen aan symptoombestrijding maar ook de maatschappelijke oorzaken van ziekte en gezondheid aanpakken. e. “Empowerment” = samen met de patiënten een maatschappelijke kracht vormen om wat fout en oneerlijk is te veranderen.
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Hoofdkenmerken GVHV • •
•
Toegankelijkheid Laagdrempelige gezondheidszorg Kwaliteit Permanente kwaliteitsbevordering Multidisciplinaire aanpak en samenwerking Management een must voor goed beleid Onderzoek en opleiding vertrekkende vanuit concrete noden Solidariteit Participatie en gemeenschapsgericht werken Nationale eenheid, internationale solidariteit en antiracisme GVHV kiest kant
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Toegankelijkheid
laagdrempelige gezondheidszorg ⇒ ⇒ ⇒ ⇒
financieel, Thuis Werknemersloon dichtbij
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Kwaliteit
Permanente kwaliteitsbevordering ⇒Toewijding en empathie // zorg & zelfzorg ⇒ holistisch ⇒ Preventie en gezondheidsopvoeding ⇒ EBM: oos ⇒ PDCA - kwaliteitscirkel
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Kwaliteit
Permanente kwaliteitsbevordering ⇒Toewijding en empathie // zorg & zelfzorg ⇒ holistisch ⇒ Preventie en gezondheidsopvoeding ⇒ EBM: oos ⇒ PDCA - kwaliteitscirkel
Care
Alternative in Suggestions, flexibility in prescription
Ushering in from of reception and welcoming attitude
Interactive doctor/ patient relationship
Opportunity of Expression and Choice of patient respected
Strongly patient centered
Expectation from patient
Dialogue and negotiation regarding diagnosis and treatment
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Kwaliteit
Multidisciplinaire aanpak en samenwerking => gelijkwaardig Management een must voor goed beleid => professioneel en uniform beleid voor alle groepspraktijken
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Kwaliteit
Onderzoek en opleiding vertrekkende vanuit concrete noden ⇒ EMD ⇒ Genk ⇒ verdediging arbeidsongevallen ⇒ kwaliteitsprojecten ⇒ prijzen eerstelijnssymposium
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Solidariteit
Participatie en gemeenschapsgericht werken => eerstelijnscentra én actiecentra ⇒ dankzij alle vrijwilligers ⇒ feesten, verbroederingen etc
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Solidariteit
Nationale eenheid, internationale solidariteit en antiracisme => G3W => iedereen welkom in onze praktijken => verkiezingen
DEEL 4
Geneeskunde voor het volk
Punt 2 Solidariteit
GVHV kiest kant ⇒ Iniatief van de PVDA ⇒ raad – straat- raad
Complementaire en aanbevolen literatuur
