READ BETWEEN THE LINES READ BETWEEN THE LINES WINNAARS POPTHESIS- PRIJS 2012

READ BETWEEN THE LINES READ BETWEEN THE LINES WINNAARS POPTHESISPRIJS 2012

POPTHESISPRIJS EDITIE 2012

Read Between the Lines • Een jaar is voorbij voordat je er erg in hebt. Een jaar waarin we met Poppunt weer heel wat stappen vooruit hebben gezet, en een stevige basis hebben gebouwd voor een boeiend 2013. Helemaal aan het einde van 2012 mogen we nog wat mensen gelukkig maken dankzij de 7e Popthesisprijs: een bekroning voor het harde werk dat bachelor- en masterstudenten het afgelopen academiejaar hebben geleverd om een goeie scriptie af te leveren. Maar de Popthesisprijs is meer dan dat. Poppunt wil op die manier onderzoek over de brede muzieksector stimuleren en er tegelijkertijd ook voor zorgen dat de vele resultaten ervan terugvloeien naar die sector. Veel professionals krijgen namelijk regelmatig de vraag om aan een onderzoek mee te werken, en via deze weg zien ze ook wat het heeft opgeleverd. Daarnaast wil de Popthesisprijs inspiratie bieden aan studenten die nog op zoek zijn naar een interessant onderwerp. Voor deze 7e editie mochten we 20 scripties verwelkomen. Die werden van voor naar achter (en terug) gelezen door onze professionele jury: voorzitter Gert Keunen (Briskey, docent Fontys Rockacademie en PHL Music), Ayco Duyster (Studio Brussel), Marc Steens (Clubcircuit), Wouter Degraeve (Muziekcentrum Vlaanderen), Pedro Debruyckere (IASPM, Artevelde Hogeschool) en Tijs Vastesaeger (Doenker, docent PHL Music).

Na rijpe beraadslaging besliste de jury om dit jaar 2 masterscripties ex aequo op 1 te plaatsen. Sophie Van Ranst (Bio-Ingenieurswetenschappen, UGent) waagde zich aan het heikele topic van de nieuwe geluidsnormen en schreef een scriptie met als titel ‘Kritische evaluatie nieuwe geluidsnormen voor muziekevenementen’. Aan de hand van een groot aantal metingen in zeer diverse omstandigheden ging Sophie na of en hoe vaak de nieuwe normen worden overtreden. Ze besteedde ook veel aandacht aan de invloed die meetplaats, -duur en –instrumenten hebben op de gemeten geluidsdruk. Daarmee raakt ze een van de belangrijkste onduidelijkheden aan die nog heersen ivm de nieuwe normen. De jury over de scriptie van Sophie: “Aan de scriptie van Sophie Van Ranst vallen meteen de hoeveelheid en complexiteit van de uitgevoerde geluidsmetingen, het sérieux en het oog voor detail op. Het is een heel degelijke technische oefening, die meteen een aantal hardnekkige mythes over geluid en geluidsnormen weerlegt. De scriptie heeft een zeer hoge actualiteitswaarde, ondanks het ontbreken van samenvattende of scherpe aanbevelingen. Doordat niet zozeer de normen op zich, maar wel de plaats en manier van meten ter discussie worden gesteld, is dit eindwerk bijzonder relevant in het licht van de nieuwe geluidsnormen die op 1 januari 2013 ingaan.”

Diane De Moor (Rechtsgeleerdheid, KULeuven) gooide het – uiteraard – over een andere boeg. Zij vroeg zich af hoe het nu precies zit met de combinatie auteursrechten en sociale media in haar scriptie ‘Intellectuele eigendom en digitale sociale netwerken. In welke mate kan een digitaal sociaal netwerk aansprakelijk gesteld worden voor een auteursrechtelijke inbreuk?’. Gebruikers van sociale netwerken delen namelijk constant auteursrechtelijk beschermd materiaal, zonder dat ze zich daar altijd bewust van zijn. Wat zijn hiervan de gevolgen? Rechthebbenden willen enerzijds de controle op de exploitatie van hun werken niet verliezen, maar anderzijds vrezen gebruikers dat hun recht op informatie aan banden wordt gelegd als de sociale netwerken geviseerd worden. Er is dus een echt spanningsveld tussen het auteursrecht en de toepassing daarvan online. De jury over de scriptie van Diane: “De scriptie van Diane De Moor getuigt van een grote degelijkheid en geeft een mooi beeld van waar we vandaag de dag staan in de moeilijke relatie tussen auteursrechten en het internet. Door middel van grondig uitgevoerde desk research maakt het eindwerk begrijpelijk wat eigenlijk zeer complex is. Hoewel de conclusies en aanbevelingen uitgebreider en scherper geformuleerd mochten zijn, heeft Diane aan de hand van een aantal goed gekozen en uitgewerkte cases een goeie bijdrage geleverd aan een zeer actueel debat.”

Maar hiermee houdt het prijzenfestival niet op. Dit jaar besliste de jury ook een prijs toe te kennen voor de beste bachelorscriptie. Die eer valt Katrien Anthonis & Charlotte Smekens (Departement Lerarenopleiding, Katholieke Hogeschool Kempen) te beurt. In hun scriptie ‘Karaoke in de Engelse les: een meerwaarde?’ vroegen ze zich af hoe het komt dat er zo weinig muzische activiteiten gebruikt worden om de lessen Engels in het secundair onderwijs aantrekkelijker te maken. Nochtans lijkt het voor de hand liggend dat die activiteiten het en de betrokkenheid van de leerlingen verhogen. Het bleek geen sinecure om met muziek de beoogde doelstellingen te bereiken, maar toch slaagden Katrien en Charlotte erin om er een heel goed gedocumenteerde en onderbouwde scriptie over te maken. De jury over hun werk: “In deze bachelorscriptie hebben Katrien Anthonis & Charlotte Smekens een interessant actie-onderzoek gevoerd. Ze hebben aan de hand van zeer degelijk uitgewerkt lesmateriaal geprobeerd om een nieuwe methode toe te passen, maar hebben gemerkt dat dit niet tot de gewenste resultaten leidde. De studentes geven het falen eerlijk toe en tonen ook aan dat ze daaruit veel hebben geleerd. De doelstelling van het onderzoek, nl de betrokkenheid en het welbevinden van leerlingen verhogen, is lovenswaardig. De koppeling tussen het ontwerpen van lesmateriaal en het onderzoeken van de effectiviteit daarvan biedt een mooie meerwaarde.”

In deze publicatie vatten de winnaars hun scriptie samen. Samen met ongeveer 180 andere scripties zijn ze ook terug te vinden in de online bibliotheek op poppunt.be.

Kritische evaluatie nieuwe geluidsnormen voor muziekevenementen Sophie Van Ranst Universiteit Gent Bio-Ingenieurswetenschappen Promotoren: Dick Botteldooren, Timothy Van Renterghem

Een paar jaar geleden schreven de kranten en tijdschriften voor het eerst over jongeren die last hadden van tinnitus en andere ooraandoeningen nadat ze terugkeerden van de festivals of een avondje stappen. Vanaf dan besliste minister Joke Schauvlieghe dat er een nieuwe wetgeving moest komen om jongeren en ouderen gedurende muziekevenementen te beschermen.

Vanaf 1 januari 2013 treedt de nieuwe regelgeving in werking voor de cafés, concertzalen, jeugdhuizen en festivals. Vanaf dan beslissen cafébazen en concertorganisatoren zelf hoe luid ze muziek zullen spelen. Maar afhankelijk van de hoeveelheid decibels zullen ze wel meer of minder maatregelen moeten treffen. Ondanks het feit dat de wetgeving gehoorschade wil tegengaan, stuit ze op zeer veel kritiek. Op het internet zijn zeer veel discussies te vinden, kijk maar naar het YouTube-filmpje met drummer Michael Schack. Er heerst ongeloof over de haalbaarheid van de limiet van 100 dB(A) (gemeten over een uur). Daarnaast

was er het dubieuze idee om drumstellen af te schermen om het volume af te laten nemen. De bedoeling van deze thesis was om geluidsmetingen uit te voeren in cafés en concertzalen. Op die manier formuleerde die een antwoord op verschillende vragen, zoals: aan welke geluidsniveaus worden we feitelijk blootgesteld? Is de nieuwe wetgeving wel haalbaar? Wat is de invloed op de metingen van pauzes gedurende concerten? Wat is de invloed van de plaats van de luidsprekers in de zaal? Kunnen kleinere cafés nog live muziek brengen? Speelt het muziekgenre een rol?

Oude en nieuwe wetgeving

Het onderzoek

Tot het einde van 2012 wordt het geluid in concertzalen, cafés, feestzalen of muziekevenementen op twee manieren gereglementeerd: federaal via het Koninklijk Besluit van 24 februari 1977 of regionaal via VLAREM. De indelingen waren echter zeer onduidelijk en zorgden voor veel discussies.

Gedurende twee tot drie maanden voerde ik in verschillende Gentse cafés en concertzalen zeer veel metingen uit gedurende fuiven en concerten. Daarbij werd rekening gehouden met de verschillende muziekstijlen, de opstelling van de luidsprekers en de aanwezigheid van pauzes.

Vanaf 2013 komen in de nieuwe wetgeving drie categorieën aan bod: categorie 1 met een maximaal geluidsniveau van 85 dB(A) gemeten over 15 minuten, categorie 2 met maximum 95 dB(A) gemeten over 15 minuten en categorie 3 met maximum 100 dB(A) gemeten over één uur. Naargelang de categorie moeten er meer maatregelen genomen worden: aanbieden van (gratis) oordoppen, in het bezit zijn van een grond- en geluidsplan, continu de geluidniveaus meten en registreren, enzovoort.

In de concertzalen werden gedurende concerten en fuiven op verschillende plaatsen metingen uitgevoerd om te zien wat de invloed van de meetplaats is op het geluidsniveau. Is dat luider, stiller of hetzelfde naarmate men zich in het midden van de zaal, achteraan, aan een luidspreker of tussen twee speakers in bevindt? Het is belangrijk om op te merken dat de niveaus hoofdzakelijk afhankelijk bleken van de opstelling van de luidsprekers. Bij de meeste concerten en fuiven werd gekozen voor twee grote luidsprekers (line-arrays) boven het podium die gericht waren naar het publiek. Daarbij was duidelijk te zien dat naarmate men zich verder van het podium bevond, de geluidsniveaus afnamen. Indien er verschillende luidsprekers verdeeld waren over de zaal, dan bleven ze egaal ongeacht de plaats. Daarnaast zijn de geluidsniveaus afhankelijk van een goede soundcheck. Je zou verwachten dat rockmuziek bijvoorbeeld luider is dan popmuziek en metal luider dan blues. Toch verschillen de niveaus amper wanneer je de resultaten bekijkt. De reden is dat het volume van ieder instrument tijdens de soundcheck zo ingesteld wordt, dat de hele band samen minder of net 100 dB(A) bereikt.

Veel kritiek kwam er verder op het gebied van de pauzes tussen de concerten. Veel geluidstechnici vonden het oneerlijk dat er verder gemeten mocht worden gedurende tussen twee concerten in, terwijl dat natuurlijk onmogelijk is bij fuiven. Uit het onderzoek blijkt dat de geluidsniveaus 0 à 2 dB(A) toenamen naarmate de pauze er niet bijgerekend werd. De onderbrekingen hadden amper een invloed op de metingen. In de grote concertzalen is de nieuwe wetgeving dus mogelijk, maar is dat ook zo voor kleinere cafés? Kijk maar naar Café Video, een klein Gents muziekcafé waar haast iedere weekavond livemuziek gespeeld wordt, gaande van rock tot folk. Ongeacht het muziekinstrument of genre en uitgaande van de nieuwe wetgeving (categorie 3), werden bij de metingen geen overtredingen geregistreerd! Zelfs bij de kleinere cafés is de nieuwe regelgeving haalbaar. Veel danscafés kregen de laatste jaren een slechte reputatie op het gebied van te luide muziek. In acht verschillende studentencafés in de Gentse Overpoort werden ambulante geluidsmetingen uitgevoerd op verschillende tijdstippen. Uit de resultaten bleek dat de geluidsniveaus sterk verschilden van elkaar. Ze bevonden zich tussen de 82 en 98 dB(A), waarbij er slechts een keer een overtreding werd geregistreerd. De meeste cafés kunnen perfect ondergebracht worden in categorie 2 of 3. Een laatste vaststelling was dat de volumes langzaam toenamen naarmate de avond vorderde.

Kritiekpunten Op het gebied van de geluidsniveaus lijkt de nieuwe wetgeving zeker haalbaar, maar natuurlijk moet er gekeken worden naar het totaalplaatje. De kosten die cafébazen en concertorganisatoren bijvoorbeeld moeten maken om geluidsmeters en oordoppen aan te kopen, en zaal- en grondplannen te plaatsen. Daarnaast moeten de decibels volgens de wet gemeten worden aan de PA. Dat is de plaats waar de geluidstechnicus het geluid regelt tijdens concerten. Nergens wordt echter vermeld waar die zich precies moet bevinden, terwijl er duidelijke indicaties zijn dat, afhankelijk van de opstelling van de luidsprekers, het geluid afneemt naarmate men zich verder van de speakers bevindt.

Conclusie De nieuwe wetgeving is werkbaar, maar het risico op gehoorschade blijft bestaan. De geluidsniveaus kunnen echter niet nog meer verlaagd worden, want dan gaat de beleving van de muziek verloren. Het blijft dus nodig om de nodige voorzorgen te nemen en gepaste gehoorbescherming te gebruiken. Uiteindelijk zijn het niet alleen de excessen in cafés en concertzalen die aangepakt moeten worden, maar ook andere boosdoeners, zoals bv mp3-spelers. Het is belangrijk om mensen bewust te maken van de gevolgen van te hoge geluidsniveaus. Mensen die fitnessen zetten bijvoorbeeld graag hun muziek luid zodat ze gestimuleerd worden, of tijdens verbouwingen beschermen we ons te vaak niet tegen de luidruchtige machines waarmee we werken. Uiteindelijk zijn we ook niet het enige land dat maatregelen treft. In andere Europese landen wordt geopteerd voor strengere geluidsnormen (gemeten over een uur): Zweden 100 dB(A), Oostenrijk en Zwitserland 93 à 95 dB(A), Duitsland 99 dB(A) en in Italië 95 dB(A). De WHO geeft als richtwaarde 100 dB(A) mee, gemeten over vier uur en minder dan vijf keer per jaar.

Intellectuele eigendom en digitale sociale netwerken. In welke mate kan een digitaal sociaal netwerk aansprakelijk gesteld worden voor een auteursrechtelijke inbreuk? Diane De Moor Katholieke Universiteit Leuven Rechtsgeleerdheid Promotor: Marie-Christine Janssens

De strijd tussen het auteursrecht en het recht op informatie Creatieve personen die erin slagen om aan hun ideeën een originele vorm te geven, beschikken over een specifiek intellectueel eigendomsrecht, met name het auteursrecht. Daarmee beschermen ze het gebruik van hun werk door andere personen. Vanuit die gedachte heerst er sinds de uitvinding van het wereldwijde web een hevige strijd tussen auteursrechthebbenden en internetgebruikers. Het internet is vandaag het platform bij uitstek waarop gebruikers met elkaar in contact komen (via digitale sociale netwerken) en het is het ideale medium voor rechthebbenden om consumenten te bereiken. Er heerst echter een dualiteit: enerzijds willen creatievelingen de controle op de exploitatie van hun werken niet verliezen, anderzijds vrezen gebruikers dat hun recht op informatie aan banden zal worden gelegd.

1

WHO = Wereldgezondheidsorganisatie

Een surfer kan zijn of haar recht op informatie doen gelden indien een belemmering of een verbod ervoor zorgt dat de toegang tot bepaalde informatie wordt geblokkeerd. Een dergelijke toegangsbelemmering kan echter toch gebeuren indien blijkt dat het auteursrecht op het internet geschonden wordt. Recht op informatie is een uitbreiding van het recht op vrijheid van meningsuiting. Het recht op vrijheid van meningsuiting is een fundamenteel beginsel, vervat in artikel 10 van het Europees Vedrag van de Rechten van de Mens. Kan hetzelfde gezegd worden over het auteursrecht? Welk recht heeft met andere woorden voorrang? Indien je echter snel een eenduidig antwoord zou kunnen formuleren op de vraag wanneer welk recht primeert, dan zou het probeem waarrond deze thesis handelt, snel opgelost zijn.

Onderzoek Om een antwoord te formuleren op de vraag wie de strijd wint, is het noodzakelijk om aan te tonen wanneer het auteursrecht van toepassing is en vervolgens te bepalen in hoeverre bepaalde actoren voornamelijk digitale sociale netwerken - al dan niet aansprakelijk zijn. De problematiek van de aansprakelijkheid voor auteursrechtelijke inbreuken op netwerken situeert zich op verschillende niveaus. In mijn onderzoek stel ik daarom eerst de vraag in welke mate handelingen op het internet een schending uitmaken van het auteursrecht en wat voor impact ze hebben op de verspreiding van beschermd materiaal. Dat wordt duidelijk aan de hand van basisbeginsels zoals het reproductierecht en het publieke mededelingsrecht ten aanzien van de hedendaagse technieken op digitale sociale netwerken. Vervolgens bespreek ik de aansprakelijkheid van tussenpersonen (Internet Service Providers of ISP’s) op het internet. Ten slotte pas ik dat toe op de digitale sociale netwerken, in de hoop de aansprakelijkheid van dergelijke kanalen duidelijker af te bakenen. Het ankerpunt van mijn uiteenzetting is rechtspraak. Naast die uit België en andere landen wordt er voornamelijk verwezen naar de arresten van het Europees Hof van Justitie. Het auteursrecht heeft immers een internationale dimensie waardoor de rechtspraak van het Hof een grote impact heeft op de informatiemaatschappij.

De aansprakelijkheid van digitale sociale netwerken Het juridische kader toont aan dat een inbreuk op het internet wettelijk bepaald is en dat op het meeste materiaal dat op digitale sociale netwerken te vinden is, het auteursrecht rust. Bovendien merk ik in mijn onderzoek op dat sociaalnetwerksites vaak voorzien in technische middelen en functies (bijvoorbeeld muziek delen of foto’s uploaden) om gebruikers aan te moedigen, zoals het geval is bij ‘embedden’ en ‘streamen’. Wanneer auteursrechtelijk beschermd materiaal op die manier verspreid wordt zonder voorafgaande toestemming van de auteur is er echter sprake van een schending. Sinds 2010 voert de sociaalnetwerksite Soundcloud bijvoorbeeld een “takedown” beleid, waarbij onwettelijk aangeboden materiaal van gebruikers verwijderd wordt bij een schending van het auteursrecht. Als een gebruiker van Soundcloud een muziekstuk waarop auteursrecht rust als “stream” aanbiedt, miskent hij het publiek mededelingsrecht van de rechthebbende. Op grond van haar beleid eist Soundcloud het recht op om gebruikers de toegang tot haar website te weigeren wanneer herhaaldelijk een inbreuk op het auteursrecht wordt vastgesteld. Het is bijna altijd zo dat om beschermd materiaal aan te bieden, de voorafgaande toestemming van de rechthebbende vereist is. In België kan dat via de beheersvennootschappen. Die vinden dat websites of sociaalnetwerksites verantwoordelijk moeten zijn voor wat gebruikers doen met hun diensten zoals streamen, uploaden of embedden (YouTube, Facebook , Deezer, Flickr). Om die mening kracht bij te zetten, heeft de beheersvennootschap Sabam een overeenkomst gesloten met streamingdiensten in Belgïe (Spotify, Deezer). Sabam redeneert dat wanneer die diensten inkomsten genereren door beschermd materiaal aan te bieden, ze ook moeten bijdragen aan de vergoeding van de rechthebbende. Sabam stelt dat steeds meer streamingdiensten zoals Spotify, Youtube en Deezer het belang van de

bescherming auteursrechten op het internet erkennen door dergelijke overeenkomsten te sluiten. Verder bespreek ik in welke mate ISP’s aansprakelijk gesteld kunnen worden indien ze zich gedragen als tussenpersoon tussen de gebruiker en de rechthebbende. Het Hof van Cassatie heeft namelijk het begrip “tussenpersoon” gedefinieerd als “dienstverlener die kennis of controle heeft over informatie die gegeven of opgeslagen is”. Die definitie is van belang omdat digitale sociale netwerken kunnen vergeleken worden met ISP’s aangezien zij ook mogelijkheden faciliteren om materiaal te verspreiden en in bepaalde vormen materiaal opslaan. De verantwoordelijkheid voor auteursrechtelijke inbreuken verschuiven naar de ISP’s, als zij kennis hebben van onrechtmatige inhoud op hun servers, lijkt voorlopig een oplossing, maar zeker niet de beste. Het is wellicht wel een voldoende goed instrument voor de rechter om in het belang van de bescherming van de auteursrechten een juiste richting te geven aan de internetmaatschappijen. Ze kunnen echter niet altijd verantwoordelijk zijn voor een auteursrechtelijke inbreuk. Het is technisch heel ingewikkeld om beschermd materiaal op te sporen, waardoor de activiteiten van de providers uithollen (zie de rechtszaak tussen Scarlet en Sabam) . ISP’s kunnen niet verplicht worden om actief op zoek te gaan naar illegale content die via hun servers zou passeren. Andere “tussenpersonen” zoals de digitale sociale netwerken mogen niet uit het oog verloren worden. Zij hebben immers als doel om aangeboden inhoud zo overzichtelijk mogelijk weer te geven (zie YouTube of Facebook). Aangezien ze inhoud of informatie zo gemakkelijk beschikbaar maken voor het publiek zijn zij het die uploaden en

downloaden van auteursrechtelijke inhoud stimuleren. Voor de auteursrechthebbende is het eveneens eenvoudiger zich te richten tot digitale sociale netwerken omdat ze dichter bij de gebruiker en bij de inbreuken staan. Hun hoofdactiviteit bestaat erin om gebruikers op de netwerken te houden en diensten aan te bieden. Dat in tegenstelling tot de ISP’s, waar de kernactiviteit anders is en er slechts technische faciliteiten worden aangeboden (die toegang geven tot de activiteiten op de sociale netwerksites). Digitale sociale netwerken maken het mogelijk om inhoud beschikbaar te maken voor gebruikers op internet en stimuleren hun gebruikers om inhoud of informatie op te laden. Die vorm van faciliteren kan een inbreuk vormen op het auteursrecht. Beheerders van netwerken moeten oppassen met hetgeen beschikbaar wordt gesteld en de gebruiker moet eigenlijk weten dat het kan gaan om auteursrechtelijk beschermd materiaal. Uiteindelijk staan dergelijke netwerken dichter bij hun gebruikers en hebben ze een beter zicht op de gestelde inbreuken op het auteursrecht. Er dient wel opgemerkt te worden dat de digitale sociale netwerken het slechts mogelijk maken voor de internetgebruikers om een inbreuk te “kunnen” plegen, maar het zijn nog steeds de internetgebruikers zelf die de inbreuk daadwerkelijk plegen. De vraag dient gesteld te worden wanneer een digitaal sociaal netwerk op de hoogte hoort te zijn van een inbreuk op het auteursrecht. Volgens recente rechtspraak bestaat de kans dat netwerken een stakingsvordering of blokkering opgelegd krijgen indien ze via hun kanaal en hun diensten gebruikers toelaten auteursrechtelijke beschermde inhoud toe te voegen en te verspreiden bij andere gebruikers.

1

Cass. 3 februari 2004.

2

Hvj 24 november 2011, C-70/10, Scarlet t. Sabam: Het Europees Hof van Justitie heeft hier geoordeeld dat de nationale rechter geen

maatregel kan oplegen aan de internet service provider Scarlet om preventief al het onrechtmatig verkeer via zijn servers te filteren op eigen kosten en onbeperkt in tijd.

De rechtszaak Gema tegen Youtube In 2010 diende Gema (Duitse beheersvennootschap) klacht in tegen YouTube (dochterbedrijf van Google) wegens een inbreuk op het auteursrecht van verschillende muziekstukken waarvan Gema de rechten bezit. Gema eiste dat niet alleen op de inhoud van de beelden wordt gefilterd, maar dat moet voorkomen worden aan de hand van een meer specifieke woordfilter dat andere varianten van het werk van de rechthebbende worden geüpload. YouTube gaf geen gevolg aan het verzoek van Gema om de betreffende uploads te verwijderen. De website verweerde zich door te stellen dat het niet verantwoordelijk is voor onrechtmatige opgeladen inhouden, aangezien het de gebruiker zelf is die de wet overtreedt en YouTube de inhouden voldoende controleert door telkens te reageren op vastgestelde inbreuken. Het kanaal biedt immers de mogelijkheid om te filteren op auteursrechtelijk beschermd materiaal. Rechthebbenden kunnen via het systeem referentiemateriaal van beelden waar auteursrecht op rust aanvoeren, waarna de filter de volledige databank controleert op de inhouden. De rechter oordeelde dat YouTube niet kan verwachten dat rechthebbenden telkens van het systeem gebruikmaken, maar dat de site zelf de gebruikers moet wijzen op een mogelijk auteursrechtelijke inbreuk. YouTube werd met andere woorden als een digitaal sociaal netwerk verantwoordelijk beschouwd voor het hosten van auteursrechtelijk beschermde uploads.

Het vonnis van 20 april 2012 stelde vervolgens dat de netwerksite onvoldoende inspanningen leverde om een auteursrechtelijk inbreuk te vermijden, aangezien de onrechtmatige verspreiding van inhouden wordt toegestaan. De rechtbank legde een bevel op waarbij het sociale netwerk twee filters moest installeren om te controleren op nieuwe, illegale uploads. Daarmee is bekrachtigd dat digitale sociale netwerken aansprakelijk kunnen zijn, door toe te laten dat auteursrechtelijk beschermd materiaal door gebruikers op hun netwerk wordt geplaatst. Het staat vast dat YouTube niet zelf als inbreukpleger mag beschouwd worden, maar dat het als tussenpersoon wel verantwoordelijkheid draagt.

Conclusie Wat ik met mijn uiteenzetting beoog, is trachten een antwoord te vinden op de vraag in hoeverre digitale sociale netwerken aansprakelijk zijn bij de facilitatie van inbreuken door gebruikers op het auteursrecht. Na duidelijk te maken dat de vermogensrechten van de rechthebbende vaak miskend worden op dergelijke netwerken door diverse technieken, lijkt het voldoende te stellen dat enige aansprakelijkheid zich toch opdringt. Een uitkomst zoeken voor deze delicate kwestie is niet de bedoeling van mijn betoog, ik wou eerder een waarschuwing formuleren voor de toekomst van het internet en het auteursrecht. De “verwende” gebruiker heeft op internet het besef verloren als hij onwetend beschermd materiaal verspreidt en afhaalt. Sommigen hebben wel het besef maar beroepen zich graag op het recht van vrijheid van meningsuiting wegens belemmering van de informatievrijheid. Daar staan de rechthebbenden tegenover, die steeds meer de toegang tot het internet willen beperken met gerechtsprocessen, omdat ze de controle op de exploitatie van hun werken niet willen verliezen. De spanningen die bijgevolg ontstaan, zijn ondertussen al op een zodanig hoog niveau dat er wordt gesproken over de “verdwijning” van het auteursrecht. Zo zal er nooit een oplossing bereikt worden. Volgens mij is de digitale wereld van die aard dat het quasi onhaalbaar is voor de Belgische wetgever om specifieke maatregelen uit te vaardigen die de onverbiddelijke ontwikkelingen van het internet bedwingen. Daar komt nog bij dat het auteursrecht grotendeels op internationaal niveau geharmoniseerd is en is het voor de wetgever moeilijk om snel op te treden bij dergelijke snelle evoluties.

Aangezien veel van de regels hun grondslag vinden in Europese Richtlijnen is er misschien toch een rol weggelegd voor de nationale rechter. Die heeft veel bewegingsruimte bij de invulling van de vastgestelde richtlijnen. Het kan de taak van de rechter zijn om de gebruiker wakker te schudden en hem ervan bewust te maken dat hij of zij de grens heeft overschreden. Daarnaast kan de wetgever instaan voor de toelichting en verduidelijking van het auteursrecht aan de gebruikers. Om dat te kunnen bewerkstelligen, moet de wetgever zich actief betrekken bij de minste ontwikkeling op het internet en de nodige informatie verschaffen via allerhande kanalen. Je mag niet vergeten dat de mogelijkheden op het internet voortdurend en snel toenemen. In de toekomst zullen vernieuwende technologieën meer technische systemen tot stand brengen om inbreuken op een rechtvaardige manier op te sporen. Hoe dat concreet in zijn werk gaat, is afwachten. Waar vooral aandacht aan besteed moet worden is de manier waarop gebruikers omgaan met auteursrecht. Het lijkt alsof de gewone gebruiker het respect verloren heeft. Dat is niet helemaal aan de gebruiker zelf te wijten. Iedereen heeft respect voor een creatieve schepping, maar er ontbreekt een betrouwbaar systeem op het internet om de voorafgaande toestemming af te dwingen.

Karaoke in de Engelse les: een meerwaarde? Katrien Anthonis & Charlotte Smekens Katholieke Hogeschool Kempen Departement Lerarenopleiding Promotor: Werner Stijnen

Welbevinden en betrokkenheid: twee kernwoorden die elke leerkracht vooropstelt om een optimaal leerproces tot stand te brengen. Toch is het telkens weer een uitdaging om te zoeken naar geschikte activiteiten om welbevinden en betrokkenheid daadwerkelijk bij de leerlingen te bekomen. In die context trokken “muzische activiteiten” onze interesse. Aangezien Engelstalige muziek vandaag de dag ‘all around us’ leeft en een belangrijk deel uitmaakt van de leefwereld van de leerlingen, leek het ons de moeite om te onderzoeken of de integratie van karaoke in de lessen Engels een meerwaarde kan betekenen voor zowel de leerkracht als de leerlingen.

Muzische communicatie is intense communicatie

Engelse les bevat weinig muziek

Muzisch leren kan wel degelijk betrokkenheid en welbevinden teweegbrengen. Ten eerste is het een actieve vorm van leren. Het materiaal daagt leerlingen uit om te beschouwen, te exploreren, te experimenteren, vorm te geven, te reflecteren, te evalueren, enz. Indien leerlingen zich erin kunnen herkennen, zorgt dat voor een verhoogde betrokkenheid. Daardoor gaan leerlingen niet enkel expliciet, maar ook impliciet leren. De activiteiten hebben ten tweede een sterk affectief karakter. Ze kunnen een aangename, prikkelende en stimulerende leeromgeving scheppen als ze rekening houden met de eigenheid van de jongeren. Dat kan door aan te sluiten bij de leef- en belevingswereld alsook bij hun zone van naaste ontwikkeling. Indien de activiteiten daarin slagen, is er sprake van een verhoogd welbevinden wat een verhoogde leerwinst tot gevolg heeft.

Als leerkrachten secundair onderwijs in opleiding stelden we vast dat het gebruik van muzische activiteiten in het vak Engels redelijk beperkt blijft. Het komt wel regelmatig aan bod, maar op een eerder traditionele wijze, waardoor de meerwaarde wat verloren gaat. Daarmee bedoelen we dat de creativiteit, de gevoelsimpressies en de zelfexpressie die aangereikt worden via het materiaal, hoofdzakelijk ondergeschikt blijven aan de kennis en de vaardigheden die de leerlingen moeten ontwikkelen om de eindtermen te bereiken.

“Eén beeld zegt meer dan duizend woorden.” Muzisch materiaal spreekt meerdere zintuigen aan, waardoor het dichter bij de werkelijkheid staat dan de doorsnee “schoolse” opdracht. Het zorgt bovendien niet enkel voor bredere impressies, maar geeft ook de mogelijkheid tot meer diepgaande expressies. Muzische communicatie is kortom intense communicatie. Bovendien stijgen de transfermogelijkheden. De kennis en de vaardigheden worden niet geïsoleerd aangeboden en ingeoefend, wat ervoor zorgt dat de leerlingen het geleerde makkelijker in nieuwe contexten kunnen toepassen. Daarnaast kunnen muzische activiteiten de leerlingen mee klaarstomen om zich te integreren en te functioneren in onze maatschappij. Jongeren leren omgaan met ervaringen en gevoelens bij zichzelf en bij anderen en er kan gewerkt worden rond attitudevorming (o.a. samenwerken, respect, enz.). Ten slotte bereidt het muzische de leerlingen voor op onze multiculturele samenleving.

Nochtans lijken muzische activiteiten een heleboel kansen te bieden om de leerlingen volledig onder te dompelen in de vreemde taal. Enerzijds kunnen creativiteit en het gevoelsleven hand in hand gaan. Anderzijds is er de mogelijkheid om het theoretische en het communicatieve aspect van taal te combineren. Goed gekozen muzische werkvormen en materiaal lijken met andere woorden mogelijkheden in te houden om de leerlingen te ontwikkelen als totale persoon. De vraag die we ons stelden was de volgende: kan de leervorm op een gerichte manier worden ingezet, om zo het welbevinden en de betrokkenheid van de leerlingen te laten stijgen en uiteindelijk een positieve groei in het leerproces en de leerresultaten van de leerlingen tot stand te brengen?

Karaoke als muzische activiteit

Secundair versus basisonderwijs

Karaoke biedt als leervorm een aantal belangrijke voordelen. Kenmerkend is het feit dat leerlingen wel in aanraking komen met de spelling van bepaalde woorden maar weinig tijd hebben om te twijfelen over de specifieke uitspraak ervan. Bovendien ontwikkelen leerlingen op die wijze een zeker ritme in de taal. Ritmisch spreken is nodig om een taal natuurlijk te laten klinken. Door de tekst te ondersteunen door beeld, wordt de taalontwikkeling vereenvoudigd en de begripsvorming gestimuleerd.

Het muzische wordt minder geïntegreerd in het secundair onderwijs in vergelijking met het basisonderwijs. Uit het theoretische kader en de afgenomen interviews en enquêtes blijken meerdere struikelblokken het gebruik van muzische activiteiten te bemoeilijken. Hieronder enkele belangrijke knelpunten:

Vervolgens moeten de leerlingen hun grenzen verleggen om te durven zingen voor een groep. Zo kan hun zelfzekerheid stap voor stap opgebouwd worden. Bovendien kan je aan karaoke allerlei soorten opdrachten verbinden, zowel cognitieve als creatieve.

Voor alle leeftijden? Vanaf de puberteit worden leerlingen rijp voor abstract denken. Concreet materiaal is dus niet langer een noodzakelijke voorwaarde om cognitief te leren. Bovendien is de puberteit een periode van onzekerheid waarbij leerlingen angst hebben voor een ‘imaginair publiek’. Ze vragen zich voortdurend af wie ze zijn, wie ze zouden willen zijn en hoe ze overkomen bij anderen. Leerlingen willen bijgevolg het risico niet nemen zichzelf belachelijk te maken. Het gebruik van muzische activiteiten blijkt vanaf het secundair onderwijs niet meer zo vanzelfsprekend.

•

Tijdsgebrek: Leerkrachten stellen de behandeling van de leerstof voorop, waardoor er voor muzische activiteiten vaak geen tijd meer is.

•

Sfeer en relatie: Muzische activiteiten vragen zowel van de leerkracht als van de leerlingen om uit de comfort zone te treden.

•

Onduidelijke effecten op lange termijn: Is het enkel “leuk om te doen” of steken de leerlingen er werkelijk iets van op?

•

Extra werk en voorbereiding: Hand- en werkboeken zijn niet altijd op muzische activiteiten voorzien, waardoor leerkrachten ze zelf moeten ontwikkelen.

•

Gebrek aan didactisch materiaal en/of een geschikt lokaal

Voorwaarden voor karaoke in de les

Lesmateriaal: pick and choose

Uit de afgenomen interviews blijkt dat bij de integratie van muzische activiteiten, een veilige sfeer opbouwen de prioriteit is. Erna is de houding van de leerkracht bepalend om het enthousiasme van de leerlingen aan te wakkeren. Hij moet ook, in samenspraak met de leerlingen, duidelijke afspraken opstellen om de veilige sfeer te waarborgen. Het is tevens belangrijk dat de activiteiten aansluiten bij de leef- en belevingswereld van de jongeren en hun creativiteit stimuleren. Kennis mag bij muzische activiteiten met andere woorden niet op de eerste plaats komen.

Als praktijktest ontwikkelden we een coöperatief groepswerk waarbij leerlingen rond een popliedje naar keuze konden werken. Hierbij kregen ze een uitdaging voorgeschoteld. Die hield in dat het meest creatieve groepje de ‘Class Awards’ zou winnen. Om die uitdaging tot een goed einde te brengen, was het aan de leerlingen om achtereenvolgens onderstaande stappen te doorlopen:

Een extra stimulans om de leerlingen te motiveren om te zingen, is een competitie-element toevoegen. Toch kan je geen enkele leerling verplichten om aan muzische activiteiten deel te nemen. De meerwaarde van muzische activiteiten bestaat immers uit het feit dat je ermee specifiek kan focussen op de emoties van de leerlingen.

1. Vorm groepjes en zorg voor een creatieve groepsnaam. Kies vervolgens ook een liedje van de gegeven ‘iPod-lijst.’ 2. Ontdek je liedje. a. Leg de liedjestekst voor je en open de juiste videoclip. Bekijk en beluister de videoclip en markeer de belangrijkste woorden in de tekst. Let daarbij op woorden die beklemtoond of herhaald worden. b. Vergelijk jouw selectie van woorden met die van je groepsgenoten. Probeer gezamenlijk tot een selectie van de vier belangrijkste woorden te komen. Bespreek met behulp van die woorden de boodschap van het liedje. 3. Creatieve presentatie Gebruik jullie selectie van vier kernwoorden om een creatieve ‘rapsong’ te creëren van minstens vier tekstregels. Probeer daarmee een creatieve interpretatie van het liedje te geven. Hecht belang aan ritme en intonatie. Tijdens de presentatie van het liedje, aan het einde van het lesuur, gebruiken jullie die ‘rapsong’ om de rest van de klas te overtuigen om op jullie groepje te stemmen. Bekijk indien nodig eens het voorbeeld van de leerkracht.

4. ‘Pick and choose’ Selecteer in jullie liedje één minuut die jullie gaan zingen voor de klas. Het fragment moet de boodschap van het liedje duidelijk weergeven. Oefen het in met behulp van de oorspronkelijke videoclip en de karaokeversie. Besteed aandacht aan ritme, intonatie en uitspraak. 5. Presentatie en verkiezing 6. Klassikale reflectie Het concept werd uitgetest in twee klassen mechanica-elektriciteit en in één klas Latijn.

Karaoke, een meerwaarde? In hoeverre heeft de integratie van het muzische aspect ‘karaoke’ in het vak Engels in de eerste en tweede graad van het secundair onderwijs gunstige effecten op het leerproces en de leerresultaten van de leerlingen en biedt het met andere woorden een meerwaarde? Als we kijken naar de resultaten van onze praktijktest, merken we dat die erg uiteenlopend zijn. In de klassen mechanica-elektriciteit daalde het welbevinden doorheen de activiteiten en lag de betrokkenheid constant laag. De leerlingen deden weinig tot geen moeite om hun kennis of hun vaardigheden actief aan te spreken of om hun capaciteiten uit te breiden. Hun stressniveau steeg naarmate de presentatie naderde en ze vonden geen steun bij elkaar. Erg veel plezier leken ze tijdens de alternatieve les niet te ervaren. In de klas Latijn zagen we het tegenovergestelde. De groepssfeer was op voorhand al positief en het welbevinden steeg naar een topscore gedurende de les. Ook de betrokkenheid lag hoog, hoewel de leerlingen de neiging hadden om onderling Nederlands te spreken. De leerlingen probeerden tijdens de les hun kennis uit te breiden en spraken spontaan al hun vaardigheden aan. De creativiteit die in de activiteiten aan bod kwam, de mogelijkheid hun unieke talenten te tonen en de aangename lessfeer, zorgden ervoor dat deze leerlingen wél hun grenzen verlegden. De vraag of muzische activiteiten een meerwaarde bieden, blijft dus onbeantwoord. Toch kunnen we opmerken dat de groepssfeer in beide deelgroepen erg verschillend was. Het is mogelijk dat die sfeer het succes van het karaokeconcept mee bepaalt. Indien dat het geval is, kan karaoke slechts een meerwaarde betekenen als de sfeer vooraf reeds goed is. Indien er negativiteit in de klasgroep heerst, lijkt het beter om eerst hieraan te werken via andere (vakoverschrijdende) activiteiten.

Poppunt vzw • Poppunt vzw is het aanspreekpunt voor muzikanten en dj’s uit pop, rock, dance en aanverwante genres. Geen boekings- of managementkantoor, geen overheid of instituut. Wel een bende muziekliefhebbers die zich iedere dag inspannen om het leven van dj’s, producers en muzikanten interessanter te maken. Muzikanten, dj’s, producers, managers in spe, organisatoren,… kunnen bij Poppunt terecht voor popadvies. Vragen in verband met contracten, auteursrechten, belastingen, zelfpromotie, enz. worden helemaal gratis beantwoord. Via mail, telefoon of persoonlijk gesprek indien nodig. Poppunt organiseert eigen projecten als Play & Produce (voor dj’s en producers), Muzikantendag (voor muzikanten en bands), Stoemp! (Brusselse caféconcerten) 100% Puur (speelkansen voor bands), Popfolio (multimedia), de Popthesisprijs (stimuleren en publiceren van onderzoek), enz. We geven een driemaandelijks magazine uit, en op onze website poppunt.be kan je terecht voor videoreportages, blogs, tips en tricks, en popinfo. En dan is er ook nog de Muzikantengids, hét handboek voor muzikanten en dj’s, en de verschillende brochures die ook online te lezen zijn. Poppunt is ook de organisatie achter vi.be, de communitysite voor muzikanten, dj’s en organisaties. Vi.be is de Vlaamse muziekscene online, met intussen ongeveer 7000 bands, 5000 dj’s en 900 professionele muziekorganisaties. Vi.be biedt muzikanten en dj’s de broodnodige speelkansen, airplay en andere mediakansen.

Oogst Editie 2006 Anthony Albers

A partial translation of Lost In The Woods by J. Palacios and an introduction on how issues related to objectivity versus subjectivity can influence translation.

Johan Ardui

Rockin’ in the free world: God, rock en de roep om bevrijding.

Jonathan Badisco

De financiële positie van de Vlaamse artiest/muzikant in een discussie omtrent het auteursrecht.

Liesje Borremans

Inkomstenbelasting van muziek- en podiumkunstenaars.

Tom Claerhout

Crisis in de muziekindustrie: een analyse voor de gevolgen voor kleinere labels en artiesten in eigen beheer.

Marjolein Claes

Het statuut van de kunstenaar in het BTW-recht, BTW vrijstelling en aftrek.

Jolien De Boodt

De sculptuur van de popmuzikant: het culturele gedrag nader bekeken

Yves De Deurwaerder

De rol van de muziekindustrie in een geglobaliseerd en digitaal muzieklandschap.

Sari Depreeuw

Interoperabiliteit via het softwarebeschermingsrecht, het mededingingsrecht en het auteursrecht: een bespreking van de zaak VirginMega/Apple

Hendrik De Rycker

Platenmaatschappijen in Vlaanderen: werking, invloed van technologische veranderingen, strategieën en ondersteuning vanuit het beleid.

Kim Devos & Cindy Vanhoutte

Hip hop identity in a township reality. Describing the social environment of youngsters on the Cape,Flats by reflecting on their rap music.

Alexander Deweppe

Van Paganini tot Petrucci, Evolutie van klassiek citaat in vijftig jaar rockgeschiedenis.

Tom Evens

There’s no business like showbusiness: ticketprijzen bij populaire muziekconcerten.

Koen Galle

Een kwalitatief en kwantitatief onderzoek naar de dj-gemeenschap in Vlaanderen.

Muriel Grégoire

Bewaking & Beveiliging bij Popconcerten:Muziekclubs.

Steven Hellemans

Van slavenliederen tot hedendaagse dancehall.

Tine Jagers

John Scofield.

Tine Jagers

Gevolgen van globalisering op de Vlaamse muzieksector.

Anne Kalders

An annotated Dutch Translation of the Stay Human album lyrics by Michael Franti & Spearhead, with an introduction to American protest songs from the 1960s.

Tijs Laurens

Het lokale multimuzikale muziekfestival tegenover het nationale unimuzikale muziekfestival: Casestudy Bergfestival.

Els Mertens

1. Sampling in België en Nederland - 2. Sampling in België - 3. De thuiskopie en de vrije kopie 4. Popharmonie - 5. Analyse van popnummers

Bert Meyers

Een zoektocht naar het controversiële binnen de muziekindustrie: Een verkenning van de genres Hiphop en Punkrock.

Daphne Op de Beeck

Waarom muziek? In een dagcentrum voor mensen met een mentale en/of fysieke handicap.

Barbara Peremans

De rol van fandom in de identiteitsvorming van Clouseaufans van het eerste uur. “When the music’s over, turn out the lights”

Herlinde Raeman

De functies en het belang van (radio en geschreven pers als) gatekeepers in de Vlaamse rockmuziek.

Elke Roevens

Illegale muziekbestanden.

Astrid Simon

Limburg: geografische naam of sterk merk? Wat bieden de concepten ‘creatieve industrie’ en ‘citymarketing’ voor de ontwikkeling van Limburg als creatieve regio? Case: Limburgse muziekfestivals.

Joris Thys

De impact van de cultuureconomische globalisering binnen de festivalmarkt in Europa.

Kristof Vande Velde

Nederlandstalige online muziekjournalistiek, Een onderzoek naar onafhankelijke online muziekmagazines.

Steven Vanden Broucke

Hiphop in Vlaanderen: een Sociologische Analyse.

Patricia Van den Kerckhove

Popster in de postmoderne samenleving. Een kwantitatieve inhoudsanalyse van Madonna’s liedjesteksten en muziekvideo’s.

Pieter Jan Van der Bracht

Een nieuwe vorm van mediapaniek? Homofobe geluiden in de hedendaagse reggaemuziek.

Olivier Van Haver

Technologie vs economie: de digitale muziekindustrie.

Elke Van Hevele

Een beschrijving van de relatie tussen mannelijkheid, genderrelaties en machtsrelaties in de hiphopscene

Hanne Vansant

“Hit Me Baby One More Time” Imagebuilding en Idoolvorming. Casestudy: Britney Spears.

Matthias Varewyck

Automatische genreclassificatie van muziek via support vector machines.

Bart Vermijlen

‘Under Press(ure)’. Een sociologisch onderzoek naar de invloed van de commercialisering van de geschreven pers op de omgang van muziekjournalisten met de muziekindustrie in Vlaanderen.

Dries Verstraeten

De Rock and Roll-performance in Vlaanderen, 1950-1963: Receptie, toe-eigening en de verzuilde kritiek.

Sofie Voorhoof

De representatie van vrouwen op TMF.

Len Vrijders

Automatische detectie van ritmepatronen in muziek.

Editie 2007 Julie Badisco

Folkrevival in Vlaanderen. Boomt het bal?

Ewoud Beirlant

Platenverzamelingen: Een onderzoek naar de leefwereld en de typologische kenmerken van de platenverzamelaar

Sarah Boerhave

‘Maakt internet de klassieke muziekjournalist obsoleet?’. Een exploratief onderzoek naar de rol van internet, en het bijzonder myspace.com, als gatekeeper binnen de muziekindustrie en de invloed ervan op de rol van de klassieke muziekjournalistiek in Vlaanderen.

Fréderic Busscher

De lokale ondersteuning van popmuzikanten: Vlaams-Brabant - een veldanalyse

Barbara Decroix

Sociale waarden in subculturen: case white metal

Jan Devos

The Evolution of Hip-Hop Culture

Anton Fannes

We don’t need no education - onderzoek naar de muzikale kennis van rockers

Brecht Gielis

De opportuniteiten van het kunstendecreet versus cultureelindustrieel beleid voor de popmuziek in Vlaanderen.

Kristel Lambregts

Het Sportpaleis telt! Een onderzoek naar de creatie van werkgelegenheid door de activiteiten in het Sportpaleis

Koen Legrand

Metalheads: identiteit en ervaring bij heavy metalfans

Els Meersseman

Fiscaal statuut van de Belgische artiest

Emile Nols

No pay no play? De grijze zone van de muziekindustrie

Marliese Peeters

Radio Donna: samenhang tussen playlists en de hitparade.

Muriel Pessinet

Madonna als exponent van het postmodernisme

Lutgarde Ruwet

De beschrijving en analyse van de troubadourslyriek en -muziek van 1100 tot 1300

Dorien Sampermans

Het succes van covers en originelen

Geert Speltincx

Gangsta rap, check it out!

Kevin Taelman

De muziekwerking van Studio Brussel. Mogelijkheden en ondersteuning van de beginnende Vlaamse muzikant.

Merdan Taplak

What’s hot and what’s not? Gatekeeping op Studio Brussel

Wim Van Bael

Digitale muziek, een kans voor de bibliotheek?

Lieven Van Keer

Onderzoek en aanzet naar de volwaardige erkenning en ondersteuning van dj’s en producers in Vlaanderen

Anneleen Van Passel

Van onbekend naar bemind - Marktonderzoek naar het proces van bekendheid voor jong, Vlaams talent in Vlaanderen met behulp van een artiestenbureau

Ronny Vanden Bempt &

iDAFx: Intelligente digitale audio effecten

Tony Ward Marieke Vangheluwe

Globalisering vs. Lokalisering. De amerikanisering van rockmuziek in Frankrijk en GrootBrittanië?

Stephanie Vanhove

Backtrackalgoritmen voor regelgebaseerde vierstemmige harmonisatie

Johan Verckist

Rock en kritische theorie: een studie naar de plaats van populaire muziek in onze hedendaagse samenleving

Editie 2008 Anniek Orye

Subjectieve onderwijstheorieën van beleidsmakers en docenten binnen de pop-en rockopleiding: PHL Music.

Valentine Raeman

Are the Times A-Changin? Een exploratief onderzoek naar de rol van platenmaatschappijen als gatekeepers in de Vlaamse muziekindustrie anno 2008

Riet Aerts

Invloed van een producer op een muziekgroep.

Bart De Groote

Plaats van jongerenmuziekzenders in het omroeplandschap: een vergelijkende casestudie tussen JIM en TMF.

Nadia Van Campenhout

De jumpcultuur: een kwalitatieve verkenning van een muziek- en dansrage.

Maria Grob

Fabolous FRET? Onderzoek naar de lezerstevredenheid van FRET Magazine.

Marieke Vangheluwe

De toe-eigening van rockmuziek in België tijdens de jaren zestig.

Isabel Allaert

Rock in Beeld.

Birgit Soetewey

De charts en het concertbezoek: in hoeverre zijn die nog gelinkt? (in opdracht van Muziekcentrum Vlaanderen).

Robin Broos

Van deejay naar deejay: De muzikale vrijheid en de status van de Vlaamse deejay: een chronologie.

Willem Scheire

Punk in Vlaanderen einde jaren ’70: populaire cultuur en jeugdcultuur in een crisisperiode.

Margot Vanhouche

Succes gegarandeerd? Een onderzoek naar succesfactoren binnen cultuurindustrieën op basis van twee cases uit de Vlaamse muziekindustrie: Clouseau en Laura Lynn.

Pieter-Jan Pauwels

Gather-it-yourself. Een hedendaagse kijk op de electronic DIY scene binnen jongerensubculturen.

Dorien Meeus

Positie van de Vlaamse zomerfestivals en de verhouding tot het reguliere concertaanbod anno 2007.

Evelyn Vandervieren

Gebruiksvriendelijkheid, dat klinkt als muziek in de oren! Evaluatie van Belgische e-shops die legale muziekdownloads aanbieden.

Dries Vanherwegen

Alleen Elvis blijft bestaan? Een beschrijvend onderzoek naar de carrières van Vlaamse professionele popmuzikanten.

Maaike Joris

Culturele kritiek: een onderzoek naar muziekrecensies in Vlaanderen.

Yves Aerden

Tussen anarchie en hysterie: de punkbeweging in België (1976-1981).

Jeroen Bergen

The Evolution of Rock Music and Rock-based Pop Music in the 20th Century.

Niels Klerkx

Er kwamen andere tijden. Politiek en sociaal engagement in de popmuziek in Vlaanderen in de periode 1964-1974.

Evert Demeyer

Communicatie tussen muzikant en programmator: Hoe kan een beginnende muzikant zijn podiumkansen maximaliseren?

Arne De Schepper

Vriend of vijand. Een exploratieve literatuurstudie naar de ambivalente relatie tussen muziek en het internet.

Lieselot Mattheüs

Drempelverlaging aan de deur, niet op het podium.

Sam Mertens

Sponsoring voor muziek in Vlaanderen anno 2007.

Jasper Nijsmans

Some Rights Reserved. Creative Commons in de Belgische muzieksector.

Editie 2009 Kim De Brabander

Jazz in België. Het belang van het ontstaan van het jazzonderwijs

Edith Depuydt

Actuele tendensen in de muziekbeleving van jongeren

Nathalie Scheltiens

Muziekperceptie bij Cochleair Implantaatgebruikers

Glenn Magerman

e-Marketing voor muzikanten

Astrid Stockman

De partituur voorbij - naar een creatieve invulling van het vak begeleidingspraktijk

Senne Guns

Nederlandstalige Covers van Anderstalige Popnummers

Stijn De Mulder

Authenticiteit in Vlaamse Popmuziek: Een onderzoek naar de visie van de muziekindustrie

Hanne Valckenaers

Een beleidsaanbeveling voor het subsidiëren van alternatieve managementbureaus: de noodzakelijkheid en wenselijkheid binnen het Vlaamse pop-rockcircuit.

Lien Vanhaverbeke

Populaire muziek uit Vlaanderen als cultuurtoeristisch product

Pauline Delaruelle

Onderzoek naar het verschuivend businessmodel in de muziekindustrie: het 360 gradencontract, ook voor artiesten een redding?

Camille De Groote

From piracy to promotion: the impact of Music 2.0 on upcoming artists and young consumers in Flanders. A mixed method research on the power blocks of the music industry in Flanders.

Pieter Van den Brande

Frieten met curry. Indo-jazz bij Aka Moon

Christiaan De Beukelaer

Who Owns Folklore?

Stijn Van Moen

Vinyl versus CD versus MP3: een noodgedwongen evolutie?

Dana Vanduren

Is punk dood? De punksubcultuur in Vlaanderen anno 2009: een kwalitatief onderzoek

Alexander Synhaeve

Analyse van de markt van deejay-afspeelapparatuur onder invloed van de evolutie naar digitale muziek

Bruno Morez

Taalgebruik en identiteit in Vlaamse en Nederlandse rap binnen een Europese context

Katrien Valgaeren

Ich bin wie gay: Een analyse van de Homo Top 100 en kwalitatieve diepte-interviews met holebi’s

Marc Vanlaer

De invloed van reclamemuziek op de effectiviteit van een televisiespot voor low involvementproducten

Yves Frateur

Muziekblogs

Lander Exelmans

Het concept creativiteit in de non-formele muziektechniekeducatie in Vlaanderen

Jasper Delbecke

Faking It: Authenticiteit in de Belgische popmuziek

Tom Tilley

De invloed van Web 2.0 op de promotie en distributie van (Belgische) muziek.

Maarten Grieten

Muziekfestivals in Vlaanderen: indeling naar organisatiestructuur en werking

Jeroen De Bodt

Journalistiek vs. peer-2-peer: een exploratief onderzoek naar de beeldvorming van internetpiraterij in de Vlaamse pers.

Mattias Brants

Rate the video: onderzoek naar de evolutie van de muziekvideo met focus op seksualiteit

Arne De Schepper

‘Vloek of zegen?’ Een onderzoek naar de gevolgen van nieuwe communicatietechnologieën voor de verspreiding van muziek met focus op het internet

Nathalie Blancquaert

Auteursrechten en de waarde ervan voor muzikanten in de non-stop evoluerende muziekindustrie van vandaag: een kwalitatief onderzoek

Levi Van Dijck

Hoe efficiënt is de controle op beheersvennootschappen in het auteursrecht en de naburige rechten?

Judith Van Eeckhout

Myth and money’. Het romantische kunstenaarsbeeld vandaag. Een sociologische analyse.

Simon Timmermans

LineUp

Editie 2010 Philippe Thijs

De meerwaarde van popmuziek in het muziekonderwijs

Glenn Magerman

Economische analyse van collectieve beheersorganisaties in de EU

Kelly De Meyer

From selling cd's to selling live experience: een exploratief onderzoek naar nieuwe businessmodellen binnen de muziekindustrie

Klaas Kleiterp

Nextep Festival

Bert Boone

De groene toon aangeven. De rol en verantwoordelijkheid van muziekfestivals bij het creëren van een mileuvriendelijke samenleving.

Bert Moerman

Muziekindustrie anno 2010: nieuwe manieren om je muziek aan de man te brengen.

Vincent Merckx

De muziekrecensent: journalist of reclameman?

Wout Vromans

Muziek in reclame

Ward Cannaerts

De invloed van generieke promotie op de Vlaamse en Belgische muziekindustrie

Sebastian Vangrunderbeek

GloKalisering van digitale marketing in muziekindustrieën. Een vergelijkend kwalitatief onderzoek naar de digitale marketing strategieën van een aantal geselecteerde Amerikaanse en Europese/Belgische muzieklabels.

Daphne De Wit

Culturele plusproducten bij magazines

Kasper-Jan Raeman

De organisatoren van jazz- en rockconcerten in Gent tijdens de jaren 50: een sociaalculturele analyse

Pieter Vandeperre

Popeducatie in Vlaams-Brabant: een analyse van de overheidssteun

Sven Sabbe

Popcorner: vier popmagazines

Joachim François

De rol van sociale muziek in een tijdperk van internetpiraterij: Een exploratief onderzoek bij professionelen binnen de mueizkindustrie gecombineerd met een kwalitatief onderzoek naar de sociale muziekconsumptie en perceptie van promotie bij de Vlaamse muziekconsument tussen 19 en 23 jaar.

Siep Mertens

Beoordelingscriteria die muziekjournalisten gebruiken bij het beoordelen van pop- en rockmuziek

Chloë Nols

Break on through, to the other side - Over doorgroeimogelijkheden van Vlaamse semiprofessionele popmuzikanten door de versterking van de Vlaamse popmuzieksector in het binnen- en buitenland.

Niels Klerkx

De platenhoes: grafisch ontwerp tussen oog en oor (De platenhoes als visuele muziek en grafisch ontwerp in België en het buitenland)

Jan Decock

Waarom toch zo luid?

Bart Vandenberghe

Private financiering voor operahuizen. Een kwalitatief onderzoek naar de verschillen tussen continentaal Europa en de Verenigde Staten

Editie 2011 Leen Baetens

Een onderzoek naar de nood en de mogelijkheden van een eigen locatie voor Democrazy

Luc Beentjes

Luc BeentjesDe toekomst van de DJ. Een onderzoek naar de digitalisering van de vaardigheden en platenkeus van de DJ.

Joren Cautaers

In welke mate zijn Afrikaanse ritmische elementen geïntegreerd in Westerse muziek?

Elke De Beukelaer

Duurzame muziekpodia: pure marketingstrategie of bewust engagement?

Jacob De Bruyne

Contacten en contracten. Hoe alternatieve popmuzikanten een carrière uitbouwen in Vlaanderen.

Pieter De Meyere

Björk als kunst. Een visuele analyse van de Ijslandse popzangeres Björk met synthetische terugkoppeling naar Drawing Restraint 9.

Arne De Schepper

I want my MTV? Een onderzoek naar de gevolgen van het internet voor de werking van muziekzenders.

Valentijn Goethals

Don’t wait for things to happenbut make them happen.

Kirsten Hannaert

Imperialisme: Vlaamse cultuur = Belgisch? Festivalcase 2004-2010: dance vs rock.

Willem Hoebens

Pop in de spots: casestudy over de relatie tussen de Belgische muziekindustrie en de reclamewereld in het geval van tv-reclame.

Nico Kennes

Het belang van authenticiteit in recensies van hedendaagse westerse muziek door de Vlaamse pers.

Evy Lafosse e.a.

Decibelge (radio)

Nele Minten

De onsterfelijkheid van pop- en rockiconen

Saul Mombaerts

De geluidswetgeving binnen de entertainmentsector en zijn controversen.

Katrien Pagnaer

Hoe dienen auteursrechten op het vlak van muziek gehandhaafd te worden in een digitaal tijdperk?

Marieke Pattijn

Het oog wil ook wat: de rol van inkleding bij concerten.

Bram Somers

De betekenis van muziek en subculturen in een postmoderne samenlevingMuziekbeleving en identiteitsontwikkeling binnen dubstep.

Sofie Stans

Web 2.0 in de cultuur- en muzieksector.

Natchai Stappers

We are still here! Bands in de alternatieve muziekgenres en hun obstakels.

Tina Van Leuven

Is de cd met uitsterven bedreigd?

Elisa Vancoppernolle

Van single tot rockconcert: leeftijdsverschillen in de bereidheid tot betalen voor muziek.

Michiel Vanden Abeele

Made in NL: een onderzoek naar authenticiteit binnen de hip-hopcultuur van Nederland.

Kathleen Vandendriessche

‘Eigen rock eerst?’ Een verkennend onderzoek naar de rol van lokaliteit binnen de popen rockprogrammatie van muziekcentra en muziekclubs.

Lieven Verhaegen

De invloed van het overdrive-effect in het algemeen en de TubeScreamer in het bijzonder op de klankketen van de elektrische gitaar.

Kathleen Vogelaers

Hogere opleidingen in de popmuziek vandaag in Vlaanderen: de nood aan zakelijke vorming.

Sam Wyns

Muziek als object van ‘merchandising’ en het bestaan van muziek als merk.

Editie 2012 Katrien Anthonis & Charlotte Smekens

Een onderzoek naar de nood en de mogelijkheden van een eigen locatie voor Democrazy

Cedric Arijs

Zijn metalheads ‘relentless reckless forever’? Een experimenteel onderzoek naar de effecten van heavy metal op roekeloos gedrag bij adolescenten.

Marijn Bots

De hergeboorte van een oud medium: het vinyl; kenmerkentypologie en consumententypologie van de tweede heropleving van de vinylplaat.

Jason Callewaert

Livemuziek op televisie: wat zijn de kansen en problemen voor beide partijen en hoe ziet de toekomst eruit?

Stephaan Cloet

Yeah Yeah Yeah. The Beatles in de lessen micro-economie.

Sven De Boeck

Pop, rock, jazz of hip hop? Rol van muziekgenreomschrijvingen anno 2012. Waarom het kind een naam nodig heeft.

Diane De Moor

Intellectuele eigendom en digitale sociale netwerken. In welke mate kan een digitaal sociaal netwerk aansprakelijk gesteld worden voor een auteursrechtelijke inbreuk?

Dirly De Schrijver

Muziek Genre Website

Kirsten Hannaert

Imperialisme: Vlaamse cultuur = Belgisch? Festivalcase 2004-2010: dance vs rock.

Sofie Stans

De muziekjournalist onder invloed?

Sophie Van Ranst

Kritische evaluatie nieuwe geluidsnormen voor muziekevenementen.

Kevin Imbrechts

De commodificatie van talent in televisietalentenjachten. Een explorerend onderzoek naar de rol van muzikaal talent in het succes van Idool.

Nico Kennes

Het belang van subsidies voor alternatieve muziek in Vlaanderen.

Felia Lannoo

Ieperfest, een ecologisch festival. Hoe haalbaar is hun methode voor de festivalwereld?

Lise Reyners

De muzikale behoeften en het zelfbeeld van de muziekleraar in het DKO.

Lore Tiebout

Internationaal succes: de nood aan ondersteuning in de professionele muziekindustrie in Vlaanderen.

Bram Vandermotte

Concentratie en diversiteit in de Vlaamse muziekindustrie: 1959 - 2011

Tom Vandevenne

Het gebruik van sociale media als strategisch communicatiemiddel bij de organisatie van evenementen. Een case study van Belgische muziekfestivals van de zomer van 2012.

Nick Verougstraete

Whatstep?! (video)

Tineke Wellens

Onderzoek naar de berichtgeving over de ramp op Pukkelpop.

, CONCERTEN, FESTIVALS ORGANISEREN: EEN PRAKTISCHE GIDS

t organiseren van fuiven, concerten en festivals komen ontzettend gen kijken: van het zoeken van een goede zaal (met milieuvergunet ontwikkelen van een goede communicatiemix en communicatiede opmaak van een begroting en de berekening van hoeveel volk je bben om uit de kosten te geraken; van de praktische tips over hoe je g organiseert, over de omgang met vrijwilligers tot de indiening van fiches voor de vergoedingen aan artiesten; van de eerste brainstorm valuatie achteraf. Dat alles werkten we uit in deze praktische gids. e praktische gids te schrijven, sloegen drie organisaties de handen r: Poppunt, het aanspreekpunt voor muzikanten en DJ’s, Formaat uiswerk Vlaanderen, de federatie van jeugdhuizen en jongerencenuifpunt, een initiatief van verschillende organisaties die zich in het n reeds individueel inzetten voor het fuifgebeuren in Vlaanderen. ••

OR

GAN

I

N E R SE volledig herziene uitgave

NUR 669 ISBN: 9789490825003

9HSTETA*icfaad+

ConCerten, fuiven, festivals organiseren. een praktisChe gids Poppunt, Formaat en Fuifpunt sloegen de handen opnieuw in elkaar voor een volledig herwerkte en up-to-date versie van de brochure ‘Concerten, fuiven, festivals organiseren. Een praktische gids.’. Een handleiding voor wie zich wil begeven op het – soms wat gladde – ijs dat het vak van een organisator is. Met aanpassingen van bedragen, contactgegevens, nieuwe wetten en reglementen (zoals die van geluidsnormen en gehoorschade die in 2013 in werking treedt).

Bouw je repetitieruimte. een praktisChe gids EEN PRAKTISCHE GIDS

hƒt kerstgesChenk voor muzikant en dj

DE MUZIKANTENGIDS IS HÉT HANDBOEK VOOR MUZIKANTEN EN DJ’S. VAN WAAR JE OP MOET LETTEN BIJ HET KOPEN VAN EEN TWEEDEHANDSINSTRUMENT TOT DE KLEINE LETTERTJES VAN HET PLATENCONTRACT: ALLES WAT JE TEGENKOMT IN HET MUZIKANTENBESTAAN WORDT HELDER EN OVERZICHTELIJK UITGELEGD. HOE BRENG JE MUZIEK OP DE MARKT? HOE GERAAK JE AAN MEER OPTREDENS? HOE HAAL JE MEER UIT INTERNET? WAT KAN EEN MUZIEKUITGEVER VOOR JE DOEN? HOE GERAAK JE OP DE RADIO? EN HOE BEREIK JE EEN DOORBRAAK IN HET BUITENLAND? UITERAARD KOMEN OOK BELASTINGZAKEN, BOEKHOUDING, HET KUNSTENAARSSTATUUT EN AUTEURSRECHTEN UITGEBREID AAN BOD. AAN HET EIND VAN HET BOEK LEGGEN WE DE BOEKHOUDING VAN EEN AANTAL PROFESSIONELE ARTIESTEN OPEN. HOEVEEL VERDIENT EEN TOP-DJ EN DOET DIE HET DAARMEE BETER DAN EEN POPZANGERES OF ROCKMUZIKANT? MET EEN UITGEBREIDE ADRESSENGIDS EN TAL VAN PRAKTIJKVOORBEELDEN IS DE MUZIKANTENGIDS EEN ONMISBAAR HULPMIDDEL, DAT THUISHOORT IN DE FLIGHTCASE VAN ELKE POPMUZIKANT.

DE STANDAARD

“BIJBEL VOOR BEGINNENDE MUZIKANTEN EN DJ’S” DE MORGEN

“GOEDE SONGS SCHRIJVEN BLIJFT HET BELANGRIJKSTE DAAR KAN DIT BOEK JE NIET BIJ HELPEN. VOOR HET UITWERKEN VAN EEN GOEIE STRATEGIE EN HET TIMMEREN AAN JE MUZIKALE WEG IS HET ECHTER EEN PERFECTE HANDLEIDING.” MILOW

JAN VAN DER PLAS IS DOCENT AAN DE ROCKACADEMIE (NL) EN PUBLICEERT REGELMATIG OVER DE MUZIEKINDUSTRIE.

TIJS VASTESAEGER BEANTWOORDT BIJ POPPUNT DAGELIJKS VRAGEN VAN MUZIKANTEN EN DJ’S, EN GEEFT LES AAN DE PHL MUSIC.

DE MUZIKANTENGIDS

“EINDELIJK EEN NASLAGWERK DAT ALLE VRAGEN BEANTWOORDT”

TIJS VASTESAEGER JAN PAULY

Deze gids legt je uit waar je op moet letten bij het bouwen van zo’n eigen ruimte. Met praktische schema’s, voorbeeldfoto’s, materiaallijstjes en handige tips. Veel succes!

de muzikantengids

Poppunt vzw VOOR MUZIKANT EN DJ Bloemenstraat 32 HANDBOEK JAN VAN DER PLAS TIJS VASTESAEGER 1000 BRUSSEL 02 504 99 00 www.poppunt.be [email protected] NUR 669

WIES CALLENS

Het vinden van een goede repetitieruimte is niet altijd evident, en wie droomt er niet van een eigen plek waar alles kan blijven staan en waar je ongestoord (en zonder te storen) muziek kunt maken?

Alles wat je als muzikant, dj, band of producer moet weten over: jezelf promoten, een label oprichten, muziek leren spelen, het kunstenaarsstatuut, spelen in het buitenland, zelfstandige worden, online marketing, rechtsvorm, optreden, boekingen, belastingen en btw, management, platencontracten, auteurs- rechten, muziek & internet,...

de BroChures kosten Û 10, de muzikantengids wordt tijdelijk aan 20% korting verkoCht voor Û 21,50 alle puBliCaties zijn te Bestellen via: www.poppunt.be • 02 504 99 00 • [email protected]

, CONCERTEN, FESTIVALS ORGANISEREN: EEN PRAKTISCHE GIDS

t organiseren van fuiven, concerten en festivals komen ontzettend gen kijken: van het zoeken van een goede zaal (met milieuvergunet ontwikkelen van een goede communicatiemix en communicatiede opmaak van een begroting en de berekening van hoeveel volk je bben om uit de kosten te geraken; van de praktische tips over hoe je g organiseert, over de omgang met vrijwilligers tot de indiening van fiches voor de vergoedingen aan artiesten; van de eerste brainstorm valuatie achteraf. Dat alles werkten we uit in deze praktische gids. e praktische gids te schrijven, sloegen drie organisaties de handen r: Poppunt, het aanspreekpunt voor muzikanten en DJ’s, Formaat uiswerk Vlaanderen, de federatie van jeugdhuizen en jongerencenuifpunt, een initiatief van verschillende organisaties die zich in het n reeds individueel inzetten voor het fuifgebeuren in Vlaanderen. ••

OR

GAN

I

N E R SE volledig herziene uitgave

NUR 669 ISBN: 9789490825003

9HSTETA*icfaad+

ConCerten, fuiven, festivals organiseren. een praktisChe gids Poppunt, Formaat en Fuifpunt sloegen de handen opnieuw in elkaar voor een volledig herwerkte en up-to-date versie van de brochure ‘Concerten, fuiven, festivals organiseren. Een praktische gids.’. Een handleiding voor wie zich wil begeven op het – soms wat gladde – ijs dat het vak van een organisator is. Met aanpassingen van bedragen, contactgegevens, nieuwe wetten en reglementen (zoals die van geluidsnormen en gehoorschade die in 2013 in werking treedt).

Bouw je repetitieruimte. een praktisChe gids EEN PRAKTISCHE GIDS

hƒt kerstgesChenk voor muzikant en dj

DE MUZIKANTENGIDS IS HÉT HANDBOEK VOOR MUZIKANTEN EN DJ’S. VAN WAAR JE OP MOET LETTEN BIJ HET KOPEN VAN EEN TWEEDEHANDSINSTRUMENT TOT DE KLEINE LETTERTJES VAN HET PLATENCONTRACT: ALLES WAT JE TEGENKOMT IN HET MUZIKANTENBESTAAN WORDT HELDER EN OVERZICHTELIJK UITGELEGD. HOE BRENG JE MUZIEK OP DE MARKT? HOE GERAAK JE AAN MEER OPTREDENS? HOE HAAL JE MEER UIT INTERNET? WAT KAN EEN MUZIEKUITGEVER VOOR JE DOEN? HOE GERAAK JE OP DE RADIO? EN HOE BEREIK JE EEN DOORBRAAK IN HET BUITENLAND? UITERAARD KOMEN OOK BELASTINGZAKEN, BOEKHOUDING, HET KUNSTENAARSSTATUUT EN AUTEURSRECHTEN UITGEBREID AAN BOD. AAN HET EIND VAN HET BOEK LEGGEN WE DE BOEKHOUDING VAN EEN AANTAL PROFESSIONELE ARTIESTEN OPEN. HOEVEEL VERDIENT EEN TOP-DJ EN DOET DIE HET DAARMEE BETER DAN EEN POPZANGERES OF ROCKMUZIKANT? MET EEN UITGEBREIDE ADRESSENGIDS EN TAL VAN PRAKTIJKVOORBEELDEN IS DE MUZIKANTENGIDS EEN ONMISBAAR HULPMIDDEL, DAT THUISHOORT IN DE FLIGHTCASE VAN ELKE POPMUZIKANT.

DE STANDAARD

“BIJBEL VOOR BEGINNENDE MUZIKANTEN EN DJ’S” DE MORGEN

“GOEDE SONGS SCHRIJVEN BLIJFT HET BELANGRIJKSTE DAAR KAN DIT BOEK JE NIET BIJ HELPEN. VOOR HET UITWERKEN VAN EEN GOEIE STRATEGIE EN HET TIMMEREN AAN JE MUZIKALE WEG IS HET ECHTER EEN PERFECTE HANDLEIDING.” MILOW

JAN VAN DER PLAS IS DOCENT AAN DE ROCKACADEMIE (NL) EN PUBLICEERT REGELMATIG OVER DE MUZIEKINDUSTRIE.

TIJS VASTESAEGER BEANTWOORDT BIJ POPPUNT DAGELIJKS VRAGEN VAN MUZIKANTEN EN DJ’S, EN GEEFT LES AAN DE PHL MUSIC.

NUR 669

DE MUZIKANTENGIDS

“EINDELIJK EEN NASLAGWERK DAT ALLE VRAGEN BEANTWOORDT”

TIJS VASTESAEGER JAN PAULY

WIES CALLENS

Het vinden van een goede repetitieruimte is niet altijd evident, en wie droomt er niet van een eigen plek waar alles kan blijven staan en waar je ongestoord (en zonder te storen) muziek kunt maken? Deze gids legt je uit waar je op moet letten bij het bouwen van zo’n eigen ruimte. Met praktische schema’s, voorbeeldfoto’s, materiaallijstjes en handige tips. Veel succes!

de muzikantengids HANDBOEK VOOR MUZIKANT EN DJ JAN VAN DER PLAS TIJS VASTESAEGER

Alles wat je als muzikant, dj, band of producer moet weten over: jezelf promoten, een label oprichten, muziek leren spelen, het kunstenaarsstatuut, spelen in het buitenland, zelfstandige worden, online marketing, rechtsvorm, optreden, boekingen, belastingen en btw, management, platencontracten, auteurs- rechten, muziek & internet,...

de BroChures kosten Û 10, de muzikantengids wordt tijdelijk aan 20% korting verkoCht voor Û 21,50 alle puBliCaties zijn te Bestellen via: www.poppunt.be • 02 504 99 00 • [email protected]