Rapportage van Cambodian Vision in Development
Cambodja UNU
Januari 2005
1
Inleiding Het startjaar van het project ‘Skills Training for Disabled Children’ is inmiddels afgelopen. Het project heeft een succesvol eerste jaar gehad. De lokale partner Cambodian Vision in Development (CVD) reageerde enthousiast op het initiatief van UNU om kinderen met een handicap in Cambodja te helpen en is in 2003 van start gegaan met een onderzoek naar kinderen met een handicap. Er zijn kinderen geïdentificeerd met verschillende handicaps die deel konden nemen aan de opleidingen. Gezien de vraag van de gemeenschappen en de belangstelling van de kinderen is er gekozen voor de volgende vier opleidingen: elektrotechniek, reparatie van motorfietsen, kleermaken en kappersopleiding. In Battambang is een locatie gehuurd dat als internaat is opgericht en werd er personeel ingehuurd. In december 2003 zijn de cursussen van start gegaan.
In Cambodja leven veel kinderen met een handicap, veel van hen hebben geen mogelijkheden om onderwijs te volgen en daardoor is het erg moeilijk om later een zelfstandig bestaan op te bouwen. Vakopleidingen zijn voor hen erg belangrijk en bieden de kinderen betere toekomstmogelijkheden.
2
Het motto: jezelf helpen! Dertig jaar oorlog, veel vluchtelingen en ontheemden (IDP, vluchtelingen die binnen het eigen land vluchten). Iedereen in Cambodja heeft zijn tol betaald, weinig families zijn compleet, een groot deel van de bevolking leeft in armoede. De afgelopen 30 jaar heeft het land een sterke toename gekend van gezinnen met alleen een vrouw als hoofd van het huishouden, mensen met een handicap, ouderen zonder hulp van hun familie, daklozen, landlozen en minderheidsgroepen zonder steun. De afname van traditionele familiestructuren en -waarden en het verlies van een gemeenschapsgevoel heeft er toe geleid dat veel individuen en families aan hun lot zijn overgelaten. De situatie voor velen wordt nog eens verergerd door de aanwezigheid van landmijnen en in sommige gevallen over onduidelijkheden met betrekking tot landrechten. Mensen met een handicap en kwetsbare individuen willen er alles aan doen om hun situatie te verbeteren. Ze willen uit de armoedecyclus komen en niet meer afhankelijk zijn van anderen. Het gebrek aan mogelijkheden om de kwaliteit van het leven te verbeteren is één van de belangrijkste oorzaken voor de blijvende armoede. CVD biedt die mogelijkheden. Jezelf helpen door in je eigen behoeften te voorzien! Het principe dat CVD volgt bij haar activiteiten. De beste lange termijn oplossing.
3
Verslag van het afgelopen jaar Het afgelopen jaar hebben in totaal 54 kinderen een vakopleiding gevolgd. De trainingen lopen goed. 49 kinderen hebben hun opleiding succesvol afgerond en hebben een opstartpakket gekregen om hun eigen economische activiteiten te beginnen. De vijf kinderen die nog afgelopen jaar niet geslaagd zijn zullen dit jaar de cursus nog een half jaar volgen. Het internaat De kinderen die aangenomen zijn voor één van de vakopleidingen verblijven tijdens hun cursus op het internaat. Op de eerste dag bij aankomst worden er introductieactiviteiten georganiseerd zodat de kinderen het internaat, de staf en elkaar leren kennen. Voor de opleiding krijgen de kinderen geschikte kleding voor de cursus. De kinderen ontbreekt het vaak aan geschikte kleding omdat zij uit arme families komen. In de loop van de cursusperiode wordt de kleding die gemaakt wordt bij de cursus kleermaken verdeeld onder de jongeren. Gedurende hun verblijf krijgen de kinderen drie keer per dag een maaltijd. Voordat de les begint, ontvangen de studenten instructies voor die dag. Niet alleen over de lesstof maar ook over motivatie, gedrag en discipline, zaken die belangrijk zijn bij het opzetten van een eigen onderneming. Daarnaast worden de kinderen met name op het gebied van gezondheid nauwlettend gevolgd. Als een kind ziek is heeft hij/zij toegang tot medische hulp. Op het internaat heeft men ervoor gezorgd dat ook de kinderen in een rolstoel toegang hebben tot de verschillende faciliteiten. Op het internaat worden naast de opleidingen ook geregeld sport en spelactiviteiten georganiseerd. Dit is belangrijk voor de ontwikkeling van het kind, zowel lichamelijk als sociaal. Bovendien hebben de kinderen hierdoor minder heimwee. Er is een volleybalveld, er kan badminton gespeeld worden, touwtje springen en er is een kleine tuin waar de kinderen kunnen tuinieren. De kinderen sporten elke zaterdagmiddag. Met name volleybal is erg populair. Tijdens feestdagen worden er traditionele spelen georganiseerd.
Traditionele spelen De cursussen Elektrotechniek In december 2003 zijn 4 studenten met de opleiding elektrotechniek begonnen. De opleiding duurt 1 jaar. Helaas heeft één student in maart 2004 de opleiding voortijdig moeten beëindigen. Het niveau van de opleiding was voor de jongen te hoog, hij had erg veel moeite om de cursus te volgens. Een nieuwe student heeft zijn plaats ingenomen. Op 25 november 2004. hebben de vier studenten hun opleiding afgerond, drie studenten zijn geslaagd. De later ingestroomde student zal de opleiding nog 6 maanden volgen en dan afronden. De vakopleiding elektrotechniek is de kostbaarste opleiding door de hoge kosten van het materiaal en de duur van de cursus (minstens een jaar).
4
Kleding maken De eerste naaicursus (december 2003 – juni 2004) werd door tien meisjes gevolgd. De lerares van de opleiding heeft materiaal en machines aangeschaft en een trainingsmodule ontwikkeld. Allereerst krijgen de studenten theorielessen over de verschillende naaitechnieken en -methoden en vervolgens worden de verschillende technieken in de praktijk geoefend. Ook krijgen de studentes les over onderhoud en reparatie van de naaimachine en leren zij met de hand naaien. Acht van de tien meiden van de eerste cursus heeft de opleiding met zeer goede resultaten behaald. Twee meiden hebben nog bijles gevolgd omdat zij iets langzamer leerden dan de rest van de groep. In juni zijn er weer tien meiden gestart met de cursus. Zes van deze meiden zijn nu klaar om een eigen bedrijfje te starten, de overige vier zullen nog zes maanden de opleiding volgen.
Kappers- en schoonheidsspecialiste opleiding Veertien jongeren hebben afgelopen jaar deze opleiding gevolgd. Tien jongeren kozen voor het kappersvak en vier jongeren voor de opleiding tot schoonheidsspecialiste. Inmiddels hebben zij allemaal de opleiding succesvol afgerond en zijn zij klaar om een eigen bedrijfje op te starten.
5
Aan het begin van het cursusjaar zijn tien studenten gestart met de opleiding repareren van motorfietsen. Zes studenten hebben de cursus na een half jaar succesvol afgerond, vier studenten hebben de cursus ook de tweede helft van het jaar gevolgd. In juni zes nieuwe studenten zijn ook gestart. Eind november hebben zij alle tien hun opleiding afgerond.
Opzetten bedrijfje Na afloop van de trainingen worden de jongeren geholpen met het opzetten van een zelfstandige economische activiteit. De hulp bestaat uit training op het gebied van financieel management, verstrekken van startleningen, materialen, gereedschap en advies. De projectpartner verwacht dat de meeste leerlingen op korte termijn een eigen zullen bedrijfje hebben. Een aantal studenten die het eerste half jaar de opleiding hebben gevolgd hebben al een eigen bedrijfje. CVD komt na afronding van de opleiding elke maand langs om te kijken hoe het gaat, vervolgens elke drie maanden. Ook kunnen de studenten contact opnemen men leraren en begeleiders als zij vragen hebben. Een aantal leerlingen zal extra begeleiding nodig hebben bij het opstarten van en bedrijfje.
6
Het verhaal van Nha Ram Nha Ram is een vijftienjarige jongen. Hij woont samen met zijn vader (67 jaar), moeder (55 jaar), zus (23 jaar) en zijn broertje (11 jaar) in Sereyvorn, een dorp in Rattanakmondol District, Battambang Province. Zijn vader An Nha heeft in 1995, toen hij de grond aan het omspitten was, beide benen verloren door een landmijn. Hij heeft een prothese. Helaas is deze kapot en kan hij geen lange afstanden meer afleggen. Zij moeder Ream Ran en zijn zus Nha Sokhom zijn de grootste kostwinners van het gezin, maar hun inkomen is eigenlijk niet eens voldoende om het gezin van voedsel te voorzien. De vrouwen zoeken groenten in het bos en verkopen die vervolgens in het dorp of laten zich inhuren door dorpelingen voor verschillende klusjes. Beide activiteiten leveren erg weinig op. Hun land is niet groot genoeg om groenten op te verbouwen voor de verkoop. Het gezin leeft constant in armoede en heeft niet het idee dat zij hun situatie kunnen verbeteren zonder hulp van buiten. Toen Nha Ram drie jaar was kreeg hij polio. Toen hij ouder werd merkte hij dat hij anders was dan zijn leeftijdsgenoten. Soms schaamde hij zich hiervoor. Inmiddels is hij wel gewend aan de pesterijen. Nha Ram heeft drie jaar basisonderwijs gevolgd waardoor hij kan lezen en schrijven. Door de slechte economische situatie van het gezin is hij vroegtijdig van school gegaan om te gaan werken en zo bij te kunnen dragen aan het familie-inkomen. Toen hij nog op school zat droomde hij ervan om onderwijzer te worden, maar al snel realiseerde hij zich dat hij voor zo’n functie niet genoeg opleiding had. Nha Ram werkte voor zijn dorpsgenoten voor ongeveer € 0,50 per dag. Met een beetje geluk kon hij een aantal dagen achter elkaar voor dezelfde persoon werken. Op de markt zag hij geregeld hoe machines en apparatuur werden gerepareerd. Hij had erg veel interesse voor dit vak en hing vaak bij de reparateurs rond om iets op te steken van het vak. Op een dag vroeg hij een winkel of hij daar een werkopleiding kon volgen. Hem werd verteld dat hij hiervoor tien gram goud (één gram kost omgerekend ca. € 35) moest betalen. Onmogelijk voor Nha Ram en zijn familie. Weer voelde hij een droom uiteen spatten. Een tijdje later kwam CVD naar het dorp. Een medewerker vroeg of Nha Ram interesse en de mogelijkheid had om een vakopleiding te volgen. Hij vertelde CVD dat hij erg veel interesse had in het volgen van een technische opleiding. Hij moest drie lange weken wachten tot hij te horen kreeg dat hij geselecteerd was voor de training. Hij was erg blij en had eindelijk de kans om van een droom werkelijkheid te maken. In december is hij naar het internaat in Battambang gegaan. Hij heeft van december 2003 – november 2004 de opleiding motorfietsen reparatie gevolgd. Hij heeft de opleiding met veel plezier gedaan en met succes behaald. Tijdens zijn verblijf op het internaat heeft hij een plan uitgeschreven voor het opstarten van een werkplaats in zijn dorp. CVD heeft hem inmiddels geholpen met het zoeken van en geschikte locatie en een opstartpakket gegeven. Hopelijk heeft hij binnenkort een goed lopend bedrijfje en kan hij de situatie van zijn familie verbeteren.
Nha Ram tijden zijn opleiding op het internaat
7
Tijdens de opleiding heeft ook de familie van Nha Ram hulp van CVD ontvangen; huishoudelijk materiaal, klamboes, kleding, rijst en landbouwmateriaal. Ook zijn de transportkosten naar de kliniek betaald zodat zijn vaders prothese gerepareerd kon worden en hij weer gemakkelijker kan lopen. Gemeenschapshulp Naast het bieden van vakopleidingen helpt CVD ook de familie van de kinderen om hun economische situatie te verbeteren als dat nodig blijkt te zijn. CVD verstrekt bijvoorbeeld kleine leningen, geeft zaden en materiaal voor de verbouw, voedsel, geeft technische assistentie en help mee met het ruimen van mijnen. CVD heeft 33 families geholpen, hulp was met name gericht op landbouwgereedschap, landbouwproducten en fruitbomen. Interne evaluatie In september 2004 heeft een Australische vrijwilligster een tussentijdse interne evaluatie uitgevoerd. De studenten zijn over het algemeen erg tevreden over hun opleiding en hopen dat ze na de opleiding een goede baan vinden. Sommige kinderen hebben af en toe heimwee en voelen zich hierdoor verdrietig, maar allemaal zeggen ze dat dat niet erg is want als ze weer thuis zijn zal de toekomst van hun familie verbeteren. Uit de tussentijdse evaluatie bleek wel dat voor een aantal geselecteerde leerlingen de opleiding toch best moeilijk is. Bij de volgende selectierondes moet hier meer rekening mee worden gehouden. De vrijwilligster heeft met name voor de opleidingen aanbevolen dat de leerlingen meer praktijkervaring op moeten doen. Voor de leerlingen van de naaicursus is het bijvoorbeeld belangrijk om geregeld de markt en kledingwinkels te bezoeken om zo ervaring op te doen in het kopen en verkopen van stoffen en kleding en de kledingmarkt. Ook voor de studenten van de kapperopleiding is het belangrijk om kapperszaken te bezoeken, van de nieuwe trends op de hoogte te zijn en wellicht een tijdje mee te draaien in een bestaande zaak. De leerlingen van de motorreparatiecursus werken één dag in de week in het bedrijf van de leraar meneer Rem om zo praktijkervaring op te doen. Het verhaal van Khoun Suth en zijn kleinzoon Khoun Suth is de opa van Suth Yous. Suth Yous is gehandicapt en woont bij zijn opa omdat zijn ouders in het buurland zijn om te werken. Suth Yous volgt de vakopleiding repareren van motorfietsen bij de CVD en woont nu tijdelijk in het internaat. In het kleine huis van zijn opa wonen maar liefst tien familieleden. Ze zijn erg arm en hebben te weinig rijst om de hele familie te voeden. Verschillende familieleden doen wel tijdelijk klussen bij mensen in de buurt, maar daar verdienen ze slechts vijftig eurocent per persoon per dag mee. Hun eigen verbouw op een klein stukje grond is de belangrijkste voorziening van voedsel. CVD helpt deze familie nu alleen met wat basis huishoudelijk materiaal. Voor de langere termijn wil de organisatie samen met de familie een plan opzetten zodat ze zichzelf beter kunnen redden en zelfvoorzienend worden.
Yous tijdens zijn opleiding
8
Plannen voor 2005 Net als het afgelopen jaar, zal CVD weer vakopleidingen voor gehandicapte jongeren (14-20 jaar) verzorgen. In totaal zullen 65 jongeren bereikt worden met het opleidingsprogramma. De jongeren verblijven tijdens de cursusduur in het internaat in Battambang en krijgen daar een volledige verzorging: onderdak, kleding, eten en medische hulp. De volgende cursussen en aantal leerlingen zijn gepland: 1. Kleding maken Cursusduur: 6 maanden Aantal cursussen per jaar: 2 cursussen Aantal deelnemers: 11, in totaal 22 deelnemers 2. Mechanicatraining Cursusduur: 6 maanden Aantal cursussen per jaar: 2 cursussen Aantal deelnemers: 14, in totaal 28 deelnemers 3. Kappers/schoonheidsspecialiste training Cursusduur: 6 maanden Aantal cursussen per jaar: 2 cursussen Aantal deelnemers: 5, in totaal 10 deelnemers 4. Electronica-reparatietraining (TV, radio, CD spelers) Cursusduur: een jaar Aantal deelnemers: 5 deelnemers Na afloop van de trainingen worden de jongeren weer geholpen met het opzetten van een zelfstandige economische activiteit. De hulp bestaat uit training op gebied van financieel management, het verstrekken van leningen, materialen, gereedschap en advies. De totale projectkosten voor de periode december 2004 tot en met november 2005 bedraagt € 39.695. Terre des Hommes heeft tevens een audit- en evaluatiereservering gemaakt van € 3.500 om in november 2005 het project door een accountant te laten controleren en te evalueren. Er is ook weer een klein budget opgenomen binnen de projectkosten om de allerarmste families van de gehandicapte jongeren te helpen. Dit zogenaamde community based rehabilitation programma voorziet in het geven van landbouwvoorlichting, verstrekken van kleine leningen, renovatie van woningen en de aanschaf van pluimvee of varkens. Tot slot Afgelopen jaar heeft CVD 54 kinderen een opleiding geboden. CVD hoopt aankomend jaar 65 kinderen te helpen en het programma uit te breiden. Uit het onderzoek voorafgaande aan het eerste jaar is gebleken dat de vraag naar een opleiding voor kinderen met een handicap groot is. Terre des Hommes bedankt UNU namens CVD en de kinderen voor de mogelijkheid om het leven van de kinderen drastisch te veranderen. Hopelijk hebben de kinderen van deze eerst lichting allemaal op korte termijn een baan en volgen er na hen nog veel meer!
9