Rapportage Mystery Guest Drank & Horeca Gemeente Oldebroek Uitgevoerd oktober 2015
JZ-15903-DHW
Inhoudsopgave
1. Inleiding................................................................................................................................. 3 2. Methode ................................................................................................................................ 4 3. Resultaten - op basis van locatie.......................................................................................... 5 4. Resultaten - op basis van aankooppoging .......................................................................... 6 5. Samenvatting resultaat onderzoek ......................................................................................... 6
Onderwerp
: Nalevingonderzoek Drank- en Horecawet alcoholhoudende drank onder de 18 jaar
Opdrachtgever Contactpersoon
: Gemeente Oldebroek : De Heer P. Zoombelt
Datum Ons kenmerk Behandeld door Telefoon
: : : :
3 -11-2015 JZ-15903-DHW Maarten Muns M.Muns 0513-713 989 / 06- 57 58 34 55
2 JZ-15903-DHW
1. Inleiding Nalevingsonderzoek Gemeente Oldebroek In opdracht van de Gemeente Oldebroek heeft Archytes Overheidsprofessionals een nalevingonderzoek uitgevoerd bij diverse inrichtingen in de gemeente Oldebroek. In dit onderzoek is gemeten in hoeverre de medewerkers van de diverse inrichtingen binnen de gemeente Oldebroek de Drank- en Horecawet correct naleven en hierop toezicht uitoefenen. De Drank- en Horecawet is per 1 januari 2014 gewijzigd omdat het kabinet-Rutte-Asscher, evenals het vorige kabinet, alcohol drinkende jongeren strenger aan wil pakken. Jongeren onder de 18 zijn nu strafbaar als ze alcohol bij zich hebben op voor publiek toegankelijke plaatsen. Daarnaast is het verboden bedrijfsmatig of anders dan om niet, alcoholhoudende drank te verstrekken aan een persoon van wie niet is vastgesteld dat deze de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt. Bij twijfel aan de leeftijd van de koper is de verkoper verplicht om actie te ondernemen en de leeftijd vast te stellen aan de hand van een geldig legitimatiebewijs 1. Overige belangrijke wijzigingen in de Drank- en Horecawet zijn de volgende: • De wet maakt geen onderscheid meer tussen zwak-alcoholhoudende drank en sterkalcoholhoudende drank. Het maakt dus niet uit of wat voor soort alcohol jongeren onder de 18 bij zich hebben. Ze zijn in beide gevallen strafbaar; • De burgemeester kan de alcoholverkoop in de detailhandel tijdelijk verbieden. Bijvoorbeeld als is vastgesteld dat de leeftijdsgrens 3 keer is overtreden binnen een periode van 12 maanden; • De gemeenten houden toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet. De Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) was hiervoor verantwoordelijk. De handreiking Drank- en Horecawet helpt gemeenten bij de uitvoering van hun nieuwe taken.
Regulering van drankgebruik in andere wetgeving Naast de Drank- en Horecawet zijn er andere wetten die regels bevatten betreffende alcoholhoudende drank en dronkenschap. •
•
•
1 2
Wetboek van Strafrecht. In deze wet wordt openbare dronkenschap en het verstoren van de openbare orde onder invloed van alcohol strafbaar gesteld. Daarnaast is het strafbaar alcohol te schenken aan iemand die zichtbaar dronken is. Wegenverkeerswet. In deze wet wordt het rijden onder invloed van alcohol verboden. Bestuurders mogen niet meer dan 0,5 promille alcohol in het bloed hebben. Voor beginnende bestuurders ligt deze grens lager, namelijk op 0,2 promille. Mediawet. Tussen 6:00 uur en 21:00 uur mogen tv en radio geen reclame voor alcoholhoudende drank uitzenden 2.
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/alcohol/jongeren-en-alcohol http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/alcohol/alcohol-in-de-wet
3 JZ-15903-DHW
2. Methode In oktober 2015 zijn er in totaal 23 verkoopkanalen bezocht door twee zeventienjarige Mystery Guests. Deze jongeren zijn begeleid door medewerkers van Archytes Overheidsprofessionals. Per verkoopkanaal zijn twee aankooppogingen gedaan door onze Mystery Guests. In totaal zijn er 46 aankooppogingen gedaan. Bij ieder bezoek aan een locatie hebben de Mystery Guests geprobeerd alcoholhoudende drank te kopen. Tevens is geobserveerd of de verkoopmedewerker de leeftijd van de jongeren heeft vastgesteld door middel van het bekijken van hun legitimatiebewijs. Geregistreerd is: - het tijdstip van de aankoop - het artikel dat besteld werd - of het artikel werd verkocht - of er gevraagd is naar een legitimatiebewijs - de geschatte leeftijd van de verkoper - het geslacht van de verkoper Behalve bovenstaande metingen deden de Mystery Guests en de begeleiders waarnemingen die van invloed kunnen zijn op, of verband houden met, het wel of niet vragen om ID en/of het wel of niet naleven van de wet door de verkoper. De situatieschets tijdens het bezoek aan de locatie: • de bedrijvigheid en het aantal bezoekers • de aanwezigheid van aanduidingen en bemoeienis door anderen dan de verkoper bij het aankoopproces. Er is gecontroleerd bij para commerciële inrichtingen, Twee begeleiders en twee jongeren van 17 jaar hebben het project uitgevoerd. Voordat de jongeren de inrichting betreden, wordt er afgesproken wat er aangeschaft dient te worden. De jongeren gaan afzonderlijk of samen naar binnen. Al naar gelang de situatie. De begeleiders houden de jongeren op afstand in de gaten. Bij de aankooppoging kunnen twee scenario’s ontstaan: A. Er wordt geen alcoholhoudende drank verkregen. B. Er wordt alcoholhoudende drank verkregen.
4 JZ-15903-DHW
3. Resultaten - op basis van locatie Figuur 1 geeft de totale nalevingcijfers weer van de verschillende verkoopkanalen. ü ü ü
1 bij de betreffende locatie is alcoholhoudende drank aan de jongeren verkocht bij beide aankooppogingen - geen naleving; 2 bij de betreffende locaties is bij één van de twee pogingen alcoholhoudende drank verkocht aan de jongeren - ad hoc naleving; 3 het is bij de betreffende locatie van de twee pogingen niet één keer gelukt om alcoholhoudende drank te kopen - wel naleving. Supermarkt/Slijterij: bij 5 instellingen (10 aankooppogingen) is er bij: - 4 aankooppogingen (40,0%) alcoholhoudende drank verkregen - 6 aankooppogingen (60,0%) geen alcoholhoudende drank verkregen Cafe/Snackbar: bij 10 instellingen (20 aankooppogingen) is er bij: - 9 aankooppogingen (45,0%) alcoholhoudende drank verkregen - 11 aankooppogingen (55,0%) geen alcoholhoudende drank verkregen Paracommercieël: bij 8 paracommerciële instellingen (16 aankooppogingen) is er bij: - 12 aankooppogingen (75,0%) alcoholhoudende drank verkregen - 4 aankooppogingen (25,0%) geen alcoholhoudende drank verkregen
14 12 10 8
geen naleving ad hoc naleving
6
wel naleving
4 2 0 Slijterijen/Super
Café/Snack
Paracommercieel
5 JZ-15903-DHW
4. Resultaten - op basis van aankooppoging In figuur 2 is de naleving op basis van de aankooppogingen weergegeven. In dit figuur is te zien in hoeveel procent van de aankooppogingen drank verkregen is. Supermarkt/Slijterij: bij 5 instellingen (10 aankooppogingen) is er bij: - 4 aankooppogingen (40,0%) alcoholhoudende drank verkregen - 6 aankooppogingen (60,0%) geen alcoholhoudende drank verkregen Cafe/Snackbar: bij 10 instellingen (20 aankooppogingen) is er bij: - 9 aankooppogingen (45,0%) alcoholhoudende drank verkregen - 11 aankooppogingen (55,0%) geen alcoholhoudende drank verkregen Paracommercieël: bij 8 paracommerciële instellingen (16 aankooppogingen) is er bij: - 12 aankooppogingen (75,0%) alcoholhoudende drank verkregen - 4 aankooppogingen (25,0%) geen alcoholhoudende drank verkregen
100% 90% 80% 70% 60%
geen naleving
50%
ad hoc naleving
40%
wel naleving
30% 20% 10% 0% Slijterijen/Super
Café/Snack
Paracommercieel
5. Samenvatting resultaat onderzoek Uit het onderzoek blijkt dat de naleving van de Drank- & Horecawet, verkoop van alcoholhoudende drank aan jongeren onder de 18 jaar, bij supermarkten, slijterijen, cafés en sportclubs nog verbetert dient te worden. Opvallend zijn de para-commerciële instellingen die minder dan gemiddeld nalevingsgedrag vertonen.
6 JZ-15903-DHW
FIGUUR 3 DE TOTALE RESULTATEN VAN HET ONDERZOEK
Totaal resultaat Mystery Guest onderzoek
54,4%
45,7%
Geen alcohol verkregen Alcohol verkregen
7 JZ-15903-DHW
8 JZ-15903-DHW
