Rapportage Leidse jongeren betrekken bij de cultuurnota
Inhoudsopgave
1.
Inleiding
2
1.1
Aanleiding
2
1.2
Doelstelling
2
1.3
Doelgroep
2
1.4
Methode
3
2.
Analyse
5
2.1
Focusgroep studenten
5
2.2
Open Space bijeenkomst jongeren
9
3.
Conclusie
13
1
1.
Inleiding
1.1
Aanleiding
De gemeente Leiden is op dit moment bezig met het opstellen van de cultuurnota. Daarbij wil men de stad zo vroeg mogelijk in het proces laten meedenken over de toekomst van cultuur. Speciaal voor jongeren heeft de gemeente King for a Day gevraagd een bijeenkomst te organiseren voor Leidse jongeren om de kansen die zij zien en de wensen die zij hebben op het gebied van cultuur in Leiden te benoemen. 1.2
Doelstelling
De cultuurnota gaat over het hele cultuurbeleid in Leiden. De gemeente wil verschillende (maatschappelijke) organisaties en inwoners uit Leiden betrekken bij de totstandkoming van deze nota. Wie kunnen beter bedenken hoe het culturele landschap van Leiden er in de toekomst uit zou moeten zien dan de gebruikers zelf? Jongeren zijn daarbij een specifieke doelgroep die om een specifieke aanpak vraagt. Zij gebruiken de stad en het culturele aanbod op hun eigen manier, en hebben specifieke wensen en ideeën. De belangrijkste doelstelling van de bijeenkomst is jongeren actief te betrekken bij de inhoud van de cultuurnota en daarnaast jongeren actief te betrekken bij het proces rondom de totstandkoming van de cultuurnota. 1.3
Doelgroep
De doelgroep jongeren is zeer breed en divers. Een leerling van 15 heeft hele andere ideeën over, en maakt op een totaal andere manier gebruik van de stad dan een universitair student van 23. Daarom hebben we er voor gekozen om jongeren in twee categorieën op te splitsen: •
Jongeren tussen de 12 en 20 jaar die in Leiden wonen, werken of naar school gaan (voorgezet onderwijs of MBO)
•
HBO en WO studenten (18-25 jaar) die in Leiden wonen, werken of naar school gaan
HBO en WO studenten vormen een doelgroep die apart ondervraagd moet worden. Er wordt vaak gezegd dat (Leidse) studenten weinig tot geen gebruik maken van het culturele aanbod in de stad en zich alleen maar opsluiten in hun eigen ontoegankelijke verenigingsactiviteiten. Juist om die reden is het interessant om te achterhalen of dat inderdaad zo is, waarom dat zo is en onder welke voorwaarden studenten wel gebruik zouden maken van het culturele aanbod in Leiden. Er is getracht een zo representatief mogelijke groep jongeren/studenten te werven. Er is gezocht naar jongeren die een band met Leiden hebben. Zij wonen in Leiden (of omliggende dorpen) of gaan naar school in Leiden en maken dus gebruik van de stad. Er is op geslacht, leeftijd, opleidingsniveau en etniciteit geselecteerd.
2
1.4
Methode
Voor studenten is er een focusgroep georganiseerd. Een focusgroep is een onderzoeksmethode die inzicht geeft in motieven en weerstanden rondom een bepaald thema of onderwerp, in dit geval cultuur in Leiden. Aan de focusgroep deden zeven studenten tussen 21 en 24 jaar mee. Er waren drie mannelijke en vier vrouwelijke studenten aanwezig. Hun opleidingsachtergrond is divers, een aantal studeert aan de Hogeschool Leiden en anderen aan de Universiteit Leiden. De opleidingen die zij volgen variëren van CMV (Culturele en Maatschappelijke Vorming), Kunstgeschiedenis, Cultuurwetenschappen tot Bestuurskunde. De meeste studenten hebben ‘feeling’ met het onderwerp cultuur. Dit kan zijn vanuit hun opleiding of persoonlijke interesse. Focusgroep studenten (7 deelnemers) Woont in
HBO Leiden
Universiteit
Leiden
Nederlands
Anders
Leiden
Man
3
2
1
3
-
Vrouw
4
2
1
3
1
7
4
2
6
1
Totaal
Voor jongeren is er een Open Space bijeenkomst georganiseerd. De Open Space methode wordt ingezet om met een groep mensen in een informele sfeer een lijst met nieuwe ideeën, ervaringen of initiatieven te verzamelen. Tijdens de Open Space bijeenkomst zijn de jongeren in vier groepen gedeeld. Elke groep behandelde een casus en rouleerde zodat elke groep alle casussen heeft behandeld. Aan de Open Space bijeenkomst deden 30 jongeren tussen de 11 en 21 jaar mee. Er waren 14 meisjes en 16 jongens aanwezig. Hun opleidingsachtergrond is divers, van VMBO-T tot (Tweetalig Onderwijs) Gymnasium. Open Space bijeenkomst jongeren (30 deelnemers) Woont in
School
VMBO
Leiden
in Leiden
HAVO/VWO
ROC
Nederlands
Anders
Jongen
7
14
3
5
5
9
7
Meisje
6
9
2
7
2
11
3
13
23
5
12
6
20
10
Totaal
Elke groep werd begeleid door een sessieleider. De vier sessieleiders zijn geworven uit de studenten die hebben deelgenomen aan de focusgroep. De meerwaarde hiervan is dat studenten dichter bij jongeren staan dan ‘volwassen’ sessieleiders en de jongeren kunnen enthousiasmeren over cultuur. Deze studenten hebben een training tot sessieleider bij King for a Day gevolgd. Tot slot is er van de focusgroep en de Open Space bijeenkomst een film gemaakt. Deze film dient ter illustratie en is een goed middel om aandacht voor het proces rondom de totstandkoming van de cultuurnota te generen. Alle deelnemers ontvangen de film, zij kunnen hem op hun beurt weer
3
doorsturen aan vrienden en op deze manier andere jongeren enthousiasmeren. Alle deelnemers hebben aangegeven of zij op de hoogte willen worden gehouden van het proces rondom de cultuurnota. De contactgegevens van de geïnteresseerde deelnemers staan in bijlage 1.
4
2.
Analyse
2.1
Focusgroep studenten
Op woensdag 6 april 2011 organiseerde King for a Day een focusgroep voor studenten. Het doel van de focusgroep was om de kansen die studenten zien en de wensen die studenten hebben op het gebied van cultuur in Leiden te achterhalen. De focusgroep startte met een videoboodschap van wethouder Jan-Jaap de Haan, waarin hij de deelnemers succes wenste met het gesprek en aangaf benieuwd te zijn naar hun ideeën voor de cultuurnota. De focusgroep werd geleid door een professionele gespreksleider. De focusgroep is op band opgenomen en getranscribeerd. Er was een notulist aanwezig om belangrijke qoutes te verzamelen en de lichaamshouding van de deelnemers te observeren. In overleg met de gemeente is een aantal thema’s behandeld. Ten eerste is geprobeerd te achterhalen wat studenten onder cultuur verstaan en hoe zij het cultuuraanbod ervaren. Ten tweede zijn we dieper ingegaan op het keuzeproces: hoe maken jongeren een beslissing om een culturele activiteit te bezoeken. Ten derde is de marketing van culturele instellingen besproken. Ten vierde is de rol van het onderwijs besproken en ten vijfde hebben we de studenten gevraagd naar hun eigen initiatieven. Tot slot is de rol van de gemeente besproken. Aan het einde van de bijeenkomst heeft elke student een boodschap aan wethouder Jan-Jaap de Haan opgeschreven. Hieronder leest u de rapportage van de bijeenkomst. Cultuur volgens Leidse studenten Leidse studenten denken bij het thema vrije tijd in eerste instantie aan uitgaan, volgens hen heeft Leiden een rijk studentenleven. Er zijn veel activiteiten die vanuit studentenverenigingen worden opgezet. Daarnaast kent Leiden veel kroegen. De kroegen worden zeer gewaardeerd door studenten en daar brengen ze dan ook veel tijd door, maar echt ‘stappen’ doen ze niet in Leiden. Leiden mist (goede) discotheken, daarvoor wijken studenten uit naar andere steden zoals Amsterdam of Utrecht. Volgens studenten is er behoefte aan een plek waar ze niet alleen ‘een drankje kunnen doen’, maar ook echt kunnen uitgaan en dansen. Leidse studenten denken bij cultuur vooral aan festivals, musea en theaters. De jazz week, stukafest, museumnacht en Leidens Ontzet scharen zij onder cultuur, maar ook de Leidse Schouwburg, Naturalis en Museum Volkenkunde worden bezocht. Daarbij zijn festivals toegankelijker dan musea: ‘Festivals zijn natuurlijk wat laagdrempeliger en vrij toegankelijk. En bij het museum denk je, o daar ga ik wel een keer heen, maar dat komt er dan bijna nooit van.’ Culturele instellingen en activiteiten maken volgens studenten een stad aantrekkelijker om te wonen en te blijven. Het geeft een stad een bepaald karakter en het zorgt ervoor dat mensen een binding krijgen met hun stad: ‘Het is niet meer alleen een stad waar mensen wonen, maar waar mensen ook echt leven en nieuwe dingen ontdekken.’ De peurbakkentocht geeft Leiden bijvoorbeeld karakter. Cultuur is ook van belang voor persoonlijke ontwikkeling, het bepaalt je identiteit en kan het leven mooier maken. Volgens studenten is cultuur en kunst in Nederland een ‘ondergeschoven kindje’ en leven we in een tijd waarin cultuur wordt afgeschoven als ‘linkse hobby’. Daarbij zou Nederland een
5
voorbeeld moeten nemen aan landen als Frankrijk en Engeland, waar vanuit de overheid veel meer wordt aangestuurd op cultuur. Leidse cultuuraanbod Studenten zijn over het algemeen tevreden met het cultuuraanbod in Leiden, er wordt volgens hen voldoende aangeboden. Daarbij wordt wel opgemerkt dat er weinig culturele diversiteit is: ‘Turkse cultuur bijvoorbeeld, komt in Leiden niet echt terug. Het zou fijn zijn als het toch ook in Leiden wordt aangeboden.’ Dit is een gemiste kans volgens studenten, waarbij groepen mensen worden vergeten. De musea worden gewaardeerd, juist omdat de Leidse musea vaak rustig zijn: ‘Als je naar Amsterdam gaat, het van Gogh museum […] Maar daar is het altijd heel druk, met veel toeristen. In Leiden heb je nog best wel vaak dat je in een museum kan lopen en dat het gewoon rustig is.’ Ook de architectuur speelt een rol, zo wordt de Leidse Schouwburg gewaardeerd omdat het een oud en statig pand is. En ook de vernieuwde Stadsgehoorzaal is populair onder studenten. Er is volgens studenten veel te doen, maar het is onduidelijk wat er precies wordt aangeboden: ‘Alleen wanneer je er bekend mee bent, wordt er voldoende aangeboden, waardoor voornamelijk het selecte groepje dat al geïnteresseerd is bereikt wordt.’ Keuzeproces De meeste studenten plannen niet op voorhand culturele activiteiten. Dit bepalen ze vaak een dag van te voren of op de dag zelf. Via mond-op-mond reclame bepalen ze waar ze naar toe gaan. LOS magazine is ook een goede manier om aan informatie te komen. Daarbij wordt wel opgemerkt dat het vervelend is dat er voornamelijk advertenties in staan. De agenda van de LOS wordt wel geraadpleegd. Facebook is ook een goede manier om aan informatie over culturele activiteiten te komen. Posters en flyers werken volgens studenten steeds minder goed. Als een poster of flyer hun aandacht trekt en het lijkt hen een leuke activiteit denken ze er wel over na om heen te gaan, maar dat geldt voornamelijk voor activiteiten op de korte termijn. Studenten zien enorme kansen in het gebruik van nieuwe media. Online agenda’s en apps hebben de toekomst. Marketing Studenten zijn tevreden over het culturele aanbod, maar geven aan dat het aan de marketing schort. Er wordt onvoldoende duidelijk gemaakt waarom een culturele activiteit interessant is om te bezoeken: ‘Ik heb geen idee waarom het voor mij interessant is om naar een museum te gaan, waarom het mij zou kunnen boeien.’ Hier valt veel winst voor culturele instellingen te behalen. Studenten willen makkelijk en snel kunnen achterhalen wat de activiteit inhoudt en maken dan hun keus. Een app zou daarbij kunnen helpen. Bioscopen maken daar al gebruik van waarbij je via een app kunt zien welke films er draaien. Studenten zouden graag een zelfde functie voor bijvoorbeeld musea zien. De app
6
moet naast informatie (tijd, locatie, prijs) ook duidelijk maken waarom de activiteit interessant is, het is daarbij aan het museum om het aantrekkelijk voor jongeren te maken. Een suggestie is een trailer: ‘Nou ja, ik daag ze uit, maak een trailer over waarom je museum leuk is.’ Daarnaast valt het studenten op dat iedere culturele instelling op eigen wijze haar activiteiten promoot en dat ze over het algemeen weinig verstand van marketing hebben. Daardoor bereiken ze steeds dezelfde mensen en snijden ze geen nieuwe doelgroepen aan. Studenten pleiten dan ook voor een centraal informatiepunt waar alle culturele evenementen worden gebundeld. Er zijn al een aantal van dat soort initiatieven ontstaan, zoals het Leids uitburo en LOS, maar hun informatie is niet compleet en onoverzichtelijk. Studenten willen snel, zonder al te veel moeite kunnen zien wat er die avond allemaal te doen is. Een fysiek punt waar per dag de culturele activiteiten worden getoond zou een uitkomst zijn. Het Centraal Station zou een goede locatie voor een groot scherm zijn. Daarbij is het wel van belang dat het door de gemeente wordt opgezet en betaald, zodat ook kleine organisaties hun activiteiten kunnen promoten. Het moet een compleet overzicht zijn. Tot slot zijn culturele instanties volgens studenten niet transparant. Het is onduidelijk waarom een kaartje voor een voorstelling een bepaalde prijs heeft en wat er met de subsidies gebeurt. Door rondleidingen te organiseren en inzichtelijk te maken waar het geld naar toe gaat kunnen bezoekers meer waardering krijgen voor culturele activiteiten. Rol onderwijs Het is volgens studenten van belang dat zo veel mogelijk mensen in aanraking met cultuur komen. Het onderwijs speelt daar een rol in. Op de middelbare school moet er voldoende aandacht worden besteed aan cultuur, dat is namelijk de tijd waarin jongeren er achter komen wat ze leuk en minder leuk vinden. Voor HAVO- en VWO scholieren wordt één keer per jaar Kunstshot georganiseerd. De scholieren gaan dan op één dag langs bij drie verschillende culturele instellingen. Volgens studenten is dit veel te weinig. Er moet structureel aandacht aan cultuur worden besteed op de middelbare school. De CJP-pas is een goed initiatief, maar wordt vanuit de regering weer afgeschaft. Ook vinden studenten het vreemd dat er pas sinds dit jaar voor VMBO-scholieren Cultuursjop wordt georganiseerd: ‘Ik vind het vreemd dat die doelgroep eigenlijk altijd overgeslagen wordt, die leerlingen hebben er net zo goed recht op.’ Studenten zien kansen in de maatschappelijke stages die scholieren tegenwoordig moeten lopen. Wanneer ze die bij een culturele instelling kunnen uitvoeren krijgen ze cultuur mee en kunnen ze hun smaak gaan vormen. De universiteit besteed meer aandacht aan cultuur dan de hogeschool. De universiteit geeft informatie over culturele activiteiten en biedt cursussen aan. Studenten vinden het goed dat deze instellingen informatie over het cultuuraanbod verspreiden, maar moeten daar niet te ver in gaan. Hun primaire taak is onderwijs verzorgen. De universiteit en de hogeschool zouden wel meer samen kunnen werken. Het is volgens studenten de taak van het onderwijs om culturele activiteiten te faciliteren, de uitvoering hoort bij de studenten zelf. Wanneer er bijvoorbeeld studiepunten tegenover staan kan dit stimulerend werken. Eigen initiatief Volgens studenten is Leiden een stad waar je vrij makkelijk zelf dingen kunt organiseren. Dat doen
7
veel studenten dan ook, soms op eigen initiatief maar voornamelijk via school of stage-opdrachten. Studenten zijn bekend met de verschillende fondsen, maar signaleren wel dat het steeds lastiger wordt om geld aan te vragen. Rol gemeente Leiden Studenten vinden het belangrijk dat cultuur vanuit de overheid wordt gestimuleerd. De gemeente is verantwoordelijk voor een divers cultureel aanbod. Subsidies zijn daarbij van belang. Studenten zijn bang dat als er bezuinigd wordt op cultuur sommige organisaties zullen verdwijnen. Toch denken ze ook dat het andere organisaties een ‘boost’ kan geven: ‘Als ze geen subsidie meer krijgen, dan moeten ze wat creatiever zijn om geld te krijgen. Het zou er voor kunnen zorgen dat de instellingen meer hun best gaan doen, er kan verandering in komen.’ De gemeente moet cultuur niet alleen mogelijk maken, maar ook faciliteren in informatie over cultuur. Volgens studenten hebben culturele instellingen die afhankelijk zijn van subsidies onvoldoende verstand van marketing. De gemeente moet daar op inspelen door ze daar bij te helpen. Daarnaast moet de gemeente zorgen voor een compleet overzicht van het culturele aanbod in Leiden: ‘Dit moet wel opgezet worden door de gemeente, want het moet gratis, neutraal en vrij toegankelijk zijn.’ Aanbevelingen studenten Alle deelnemers van de focusgroep hebben na afloop hun advies aan wethouder Jan-Jaap de Haan op papier gezet. Deze adviezen zijn reeds in het bezit van de gemeente. Hieronder staan de adviezen van de studenten: •
Zichtbaarheid van al het culturele aanbod in Leiden (gebruik nieuwe media hierin)
•
Meer samenwerking tussen scholen en culturele instellingen (maatschappelijke stages)
•
Kijk met huidige instellingen hoe er meer mensen bereikt kunnen worden
•
Koester een divers aanbod van kunst en cultuur (ook kleinschalige evenementen)
•
Meer transparantie van culturele organisaties
•
Centraal punt waar je per dag kunt zien wat er in Leiden te doen is (Centraal Station)
•
Professionele steun qua marketing en communicatie voor instellingen door de gemeente
•
Ruimte voor studenten om culturele activiteiten te organiseren
•
Maak cultuur laagdrempelig, ook voor VMBO/MBO leerlingen
•
Meer culturele diversiteit (multiculturaliteit)
•
Meer goedkope locaties voor eigen initiatieven
8
2.2
Open Space bijeenkomst jongeren
Op donderdag 28 april organiseerde King for a Day een Open Space bijeenkomst in het LVC voor jongeren tussen de 12 en 20 jaar. Het doel van de Open Space was om de kansen die jongeren zien en de wensen die jongeren hebben op het gebied van cultuur in Leiden te achterhalen. De bijeenkomst startte met een videoboodschap van wethouder JanJaap de Haan, waarin hij de deelnemers succes wenste met de bijeenkomst en aangaf benieuwd te zijn naar hun ideeën voor de cultuurnota. Tijdens de bijeenkomst zijn er vier casussen behandeld: programmering, marketing, architectuur en actieve cultuurdeelname. In overleg met de gemeente zijn de casussen vormgegeven. Bij binnenkomst werden de jongeren in vier groepen gedeeld. Door een roulatiesysteem heeft elke groep alle vier de casussen behandeld. Hieronder leest u de rapportage van de bijeenkomst. Programmering Bij de casus programmering gingen jongeren in gesprek over het cultuuraanbod in Leiden. Het doel van deze casus was om te achterhalen hoe jongeren het huidige culturele aanbod in Leiden ervaren en welke kansen zij zien op het gebied van programmering. Jongeren zijn van mening dat er veel wordt aangeboden op het gebied van cultuur in Leiden. De meeste culturele instellingen en evenementen zijn bij jongeren bekend. Veel jongeren hebben wel eens een museum bezocht (vaak vanuit school) of zijn naar Werfpop en Zomerjam geweest. De Leidse Schouwburg en de Stadsgehoorzaal zijn minder bekend. Hier zijn veel jongeren nooit of slechts één keer naar toe geweest. Leidens Ontzet is onder alle jongeren bekend en wordt zeer gewaardeerd. Jongeren geven aan gemiddeld 1 à 2 keer in de maand een culturele instelling te bezoeken. Culturele activiteiten die vanuit school worden georganiseerd vallen hier ook onder. De bioscoop wordt het vaakst bezocht en cabaret is ook populair. Ondanks dat jongeren vinden dat er veel cultuur in Leiden wordt aangeboden, missen ze een plek waar altijd iets voor jongeren is. Het is voor jongeren belangrijk dat de doelgroep aansluit bij de activiteit. Als jongeren op voorhand weten dat er veel ouderen zijn, houdt dit ze tegen en besluiten ze niet te gaan. Jongeren hebben behoefte aan een culturele instelling die zich alleen op jongeren richt en cultuur die bij hun leeftijd past aanbiedt. Daarbij denken ze aan pop- en hiphopconcerten, workshops, festivals en evenementen. Ook missen Leidse jongeren multiculturele evenementen, daarvoor wijkt een aanzienlijk deel zelfs uit naar andere steden als Den Haag en Amsterdam. Jongeren geven aan dat ze feesten waar verschillende culturen bij elkaar komen missen. Ze doelen daarmee op muziek- en dansstijlen uit verschillende culturen, zoals de Turkse, Marokkaanse en Surinaamse cultuur.
9
Marketing Bij de casus marketing gingen jongeren in gesprek over de promotie van culturele instellingen/activiteiten. Het doel van deze casus was om te achterhalen hoe jongeren de marketing van culturele instellingen/activiteiten ervaren en welke kansen zij zien op het gebied van marketing. Alhoewel jongeren tevreden zijn met het cultuuraanbod, weten ze vaak niet wat er waar te doen is. Ze hebben behoefte aan een centraal punt op internet, waar ze direct kunnen zien wat er de hele week in Leiden aan activiteiten wordt georganiseerd. Deze informatie krijgen ze het liefst binnen via de telefoon, een groot scherm op het Centraal Station of in een drukke straat of via een digitale agenda. Een agenda in verschillende kranten of bladen spreekt jongeren niet aan. Ze vinden de lay-out saai en daarom niet aantrekkelijk genoeg om te lezen. Jongeren geloven in de kracht van herhaling. Als er een culturele activiteit wordt georganiseerd moeten ze via verschillende kanalen in aanraking komen met de promotie. Via flyers, posters, advertenties in kranten en magazines, radio, televisie, social media zoals hyves, msn, twitter en youtube. De boodschap moet duidelijk zijn, maar via elk medium net iets anders worden vormgegeven. Op die manier blijft het interessant om er naar te kijken/lezen. Volgens jongeren is mond-op-mond reclame de beste promotie. Jongeren bepalen hun culturele activiteiten voornamelijk op basis van wat andere mensen (vrienden) er over zeggen. Als een vriend enthousiast is over een bepaalde activiteit en dat overbrengt op anderen, is de kans groot dat zij de activiteit ook zullen bezoeken. Voor culturele instellingen is het van belang dat er over hun evenementen wordt gepraat. Architectuur Bij de casus architectuur gingen jongeren in gesprek over de locaties en gebouwen van culturele instellingen. Het doel van deze casus was om te achterhalen hoe jongeren de locaties van culturele instellingen ervaren en welke kansen zij zien op het gebied van architectuur. Over het algemeen vinden jongeren Leiden een mooie stad. De oude gebouwen, de Haarlemmerstraat en het Rapenburg geven de stad karakter. Jongeren zijn van mening dat er geen nieuwe gebouwen moeten worden gebouwd, maar dat oude gebouwen moeten worden gerenoveerd. Ze zijn verdeeld over of de binnenstad autovrij moet worden gemaakt. De stad mag volgens jongeren wel wat groener door middel van het aanleggen van parken. De meeste gebouwen waar culturele instellingen in gevestigd zijn worden gewaardeerd door jongeren. Juist de statige gebouwen, zoals de Leidse Schouwburg vinden jongeren indrukwekkend: ‘In de schouwburg voel ik me wel bijzonder, daar ga je niet in je spijkerbroek heen.’ De gebouwen van musea als het Rijksmuseum van Oudheden, Rijksmuseum voor
10
Volkenkunde en de Lakenhal vinden jongeren mooi. De Burcht en kerken als de Hooglandse Kerk en de Pieterskerk worden ook genoemd als mooie locaties. Moderne gebouwen zijn minder populair. De buitenkant van Naturalis mag volgens jongeren wel een schoonmaakbeurt krijgen, maar de binnenkant past goed bij de inhoud van het museum. Ook past het gebouw goed tussen de andere gebouwen, volgens jongeren is Naturalis te modern voor in de binnenstad. Het LAKtheater zou een eigen gebouw moeten krijgen, op die manier wordt het een echt theater. Leiden telt meerdere bioscopen. Trianon is de meest populaire bioscoop, er heerst een goede sfeer. Het Lido vinden ze geen fijne bioscoop, het is een ongezellige locatie. Jongeren vinden het fijn dat de meeste culturele instellingen in de binnenstad zijn gevestigd en op loopafstand van het station. Jongeren geven aan dat alle gebouwen aan de buitenkant meer promotie moeten tonen. Op die manier zien ze wat er binnen te doen is en zullen ze eerder afwegen of het een bezoek waard is. Dit kan door middel van posters, maar ook via een beeldscherm waar foto’s op worden getoond of een korte rondleiding op wordt gegeven. Ook de namen van de gebouwen mogen wel wat groter worden gepresenteerd. Het bord van het LVC vinden ze te klein en het woord ‘schouwburg’ van de Leidse Schouwburg mag zichtbaarder. Opvallend is dat jongeren graag meerdere functies in één gebouw zien. Het liefst zit er in één gebouw een bioscoop, wordt er live-muziek gespeeld, hangt er bijzondere kunst in een galerij, is er een café en kunnen ze sporten. Actieve cultuurdeelname Bij deze casus gingen jongeren in gesprek over actieve cultuurdeelname. Het doel van deze casus was om te achterhalen op welke manier jongeren zelf actief aan cultuur doen en welke kansen zij zien op het gebied van actieve cultuurdeelname. De meeste jongeren nemen actief deel aan cultuur. Daarmee bedoelen we dat ze een cursus volgen of zelf activiteiten organiseren. Ook culturele activiteiten die vanuit school worden aangeboden vallen hieronder. Cursussen die met muziek te maken hebben zijn populair, veel jongeren volgen een cursus drummen, piano spelen, gitaar spelen of djembé spelen. Ook danscursussen worden volop ondernomen, zoals breakdance en streetdance. Een aantal jongeren geeft aan een cursus toneelspelen te volgen. Volgens jongeren worden er voldoende cursussen aangeboden in Leiden, daar zijn ze heel tevreden over. Daarbij wordt opgemerkt dat het aanbod beter online vindbaar moet zijn. Wanneer jongeren op zoek gaan naar een cursus raadplegen ze eerst internet. Wat opvalt is dat bijna geen enkele jongere weet door welke organisatie de cursus wordt aangeboden (bijvoorbeeld BplusC of een particuliere instelling). Het is voor jongeren niet van belang wie het aanbied, als het maar aangeboden wordt. De meeste jongeren hebben geen ervaring met het zelf organiseren van een activiteit. Ze zijn daar niet in geïnteresseerd of zijn niet op de hoogte van de mogelijkheden. Een aantal jongeren heeft wel ervaring met het zelf organiseren van een activiteit. Dit gebeurt vaak vanuit school, zo organiseren
11
jongeren een dancebattle als stage-opdracht of organiseren ze een klassenfeest met ondersteuning van school. Een enkeling geeft zelf een danscursus. Vanuit school worden veel culturele activiteiten georganiseerd. Op deze manier hebben de meeste jongeren alle musea van Leiden wel eens bezocht. Museum Boerhaave, de Lakenhal en museum Volkenkunde zijn daardoor bekend bij jongeren. De meeste jongeren zien dit als een verplichting. Opvallend is dat jongeren culturele activiteiten die vanuit school worden georganiseerd los zien van culturele activiteiten die zij buiten school of in hun vrije tijd ondernemen. De culturele activiteiten vanuit school zijn niet leuk of interessant genoeg voor jongeren om ze ook in hun vrije tijd te bezoeken. Volgens jongeren is een bezoek aan een culturele instelling vanuit school leuker wanneer het actiever is. Soms worden er opdrachten gegeven, door deze leuker en interessanter te maken wordt het bezoek leuker voor jongeren.
12
3.
Conclusie
In dit hoofdstuk leest u de belangrijkste bevindingen van dit onderzoek. Cultuur Zowel studenten als jongeren associëren het begrip ‘vrije tijd’ niet met culturele activiteiten. Ze vullen hun vrije tijd voornamelijk met sporten, uitgaan, op straat hangen en winkelen. Culturele activiteiten worden wel ondernomen, maar niet onder ‘vrije tijd’ geschaard. Studenten en jongeren zien het belang van cultuur in. Cultuur draagt volgens hen bij aan de leefbaarheid van de stad en de persoonlijke ontwikkeling van mensen. Het is belangrijk dat zoveel mogelijk mensen in aanraking komen met cultuur, de middelbare school is hiervoor de aangewezen plek. School Jongeren zien culturele activiteiten die vanuit school worden georganiseerd als saai. Daardoor zullen zij niet snel na een bezoek aan een culturele instelling via school in hun vrije tijd nog eens een bezoek aan de instelling afleggen. Door activiteiten vanuit school leuker en interessanter te maken wordt de kans dat jongeren ze in hun vrije tijd gaan ondernemen groter. Marketing Studenten en jongeren willen snel en overzichtelijk kunnen zien wat er in Leiden te doen is. De huidige agenda’s in magazines of op internet zijn saai, incompleet en onoverzichtelijk. Een groot scherm bij Centraal Station waar alle activiteiten op staan kan uitkomst bieden. Een app met een agenda wordt ook als suggestie aangedragen. Volgens jongeren is de gemeente hier verantwoordelijk voor of moeten zij culturele instellingen hierbij te helpen. Ten eerste omdat de culturele instellingen geen verstand van marketing hebben en ten tweede zodat alle culturele instellingen hun aanbod kunnen presenteren en het een compleet overzicht is. Festivals Festivals zijn laagdrempelig en daarom populair bij studenten en jongeren. Festivals kunnen beter worden ingezet om jongeren ook met andere vormen van cultuur in aanraking te brengen. Op een festival wordt er naast muziek, ook allerlei andere culturele activiteiten aangeboden, zoals workshops, dancebattles en verschillende kunstuitingen. Op deze manier komen jongeren op een laagdrempelige manier in contact met andere vormen van cultuur. Doelgroep Jongeren missen een plek waar altijd en alleen iets voor jongeren wordt georganiseerd. Het houdt jongeren tegen wanneer er ook ouderen aanwezig zijn. Jongeren hebben behoefte aan een culturele instelling die zich alleen op jongeren richt en cultuur die bij hun leeftijd past aanbiedt. Daarbij denken ze aan pop- en hiphopconcerten, workshops, festivals en evenementen. Multiculturele evenementen Studenten en jongeren missen multiculturele evenementen in Leiden. Een groot deel van de jongeren
13
gaat daarvoor zelfs naar andere steden. Jongeren missen in Leiden evenementen waar verschillende culturen samen komen. Ze doelen daarmee op muziek- en dansstijlen uit verschillende culturen, zoals de Turkse, Marokkaanse en Surinaamse cultuur. Multidisciplinaire evenementen Jongeren hebben behoefte aan multidisciplinaire evenementen. Een festival of een gebouw moet meerdere disciplines bieden. Op festivals zijn zij op zoek naar een divers muziekaanbod (house, pop, hiphop), willen zij cabaret- en dansvoorstellingen zien, mogen ze zelf actief deelnemen aan workshops, kunnen ze sporten en wat eten. Een gebouw moet volgens jongeren ook meerdere functies bieden. Jongeren zijn op zoek naar één plek waar ze naar de bioscoop kunnen, waar muziek wordt gespeeld, waar ze een cabaret- of dansvoorstelling kunnen bezoeken, waar kunst hangt, waar een café is en waar ze zelf dingen kunnen ondernemen zoals sporten.
14
