Rapportage. Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid. Contractcatering

Rapportage Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid Contractcatering

In samenwerking met: Rijnland Advies

Inhoud

pagina

Voorwoord

1

1.

Inleiding

2

1.1

Achtergrond

2

1.2

Het onderzoek

2

1.3

Dit rapport

3

2.

Contractcatering

4

2.1

Resultaten werkgevers

4

2.1.1

Profiel van de bedrijven

4

2.1.2

Trots op het werk

6

2.1.3

Opleiden en ontwikkelen

9

2.1.4

Vitaliteit

11

2.1.5

De toekomst

13

2.1.6

Ondersteuning door sectoren en brancheverenigingen

16

2.2

Resultaten werknemers

17

2.2.1

Profiel van de werknemers

17

2.2.2

Trots op het werk

21

2.2.3

Opleiden en ontwikkelen

23

2.2.4

Vitaliteit

27

2.2.5

De toekomst

30

2.2.6

Opmerkingen

33

Samenvatting

Bijlagen 1. Vragenlijst werkgevers 2. Vragenlijst werknemers 3. Rechte tellingen werknemers 4. Opmerkingen werknemers 5. Verslag Expertsessie

34

Voorwoord Voor u ligt de sectorale rapportage contractcatering van het project Baan je toekomst. Een belangrijke en bovenal interessante mijlpaal binnen dit project. Het project Baan je toekomst is een avontuur waarmee Atrium groep begin 2013 is gestart. In het najaar van 2013 heeft dit project zijn definitieve vorm gekregen doordat drie branches zich hebben gecommitteerd aan dit project. Hetgeen een definitief ‘go’ betekende. Vanaf die tijd is er door de sectoren en het projectteam hard gewerkt aan de eerste fasen van het onderzoek, namelijk het onderzoek en de expertsessies. Medewerkers werden benaderd, er werd ‘gefacebookt’, Ipads zijn uitgereikt en we zijn door het hele land gereisd voor interviews met diverse bedrijven. Voor het tot stand komen van deze rapportage is nauw samengewerkt met onderzoeksbureau Rijnland Advies. Zij hebben ons ondersteund en geadviseerd om te komen tot een gedegen en representatief onderzoek. Waarvoor onze dank! Daarnaast een woord van dank richting de werknemers en de bedrijven die zich hebben ingezet voor het leveren van input voor dit onderzoek. Zonder input immers geen resultaat en geen goede basis voor een rapport. Wij wensen u veel leesplezier en hopen dat u nuttige informatie aantreft.

Het projectteam Baan je Toekomst

1

1.

Inleiding

1.1 Even terugkijken….. De komende jaren verandert de arbeidsmarkt door vergrijzing, nieuwe technieken en globalisering. Deze veranderingen hebben effect op bedrijven en medewerkers. Werkgeversorganisaties, vakbonden en O&O-fondsen in diverse sectoren zijn bij uitstek de regisseur van deze veranderingen. Atrium groep adviseert deze organisaties over duurzame inzetbaarheid. Duurzame inzetbaarheid is “de mate, waarin medewerkers productief, gemotiveerd en gezond willen en kunnen blijven werken binnen en/of buiten het bedrijf/de organisatie/maatschappij”. Om dit onderwerp meer handen en voeten te geven en een leidraad te beiden voor sectoren en hun medewerkers en bedrijven, is Atrium groep in 2013 het project Baan je toekomst gestart met een drie Sectoren; de contractcatering, de recreatie en de watersportindustrie. Doelstellingen - Intersectoraal samenwerken en zo de inzetbaarheid van werknemers verhogen en de productiviteit van bedrijven te vergroten (per sector). - Een intersectorale denktank vormen voor (open sociale) innovatie. - Een doorkijk geven naar de toekomst van het O&O fonds / cao partijen. - Een dialoog op gang brengen dialoog met de achterban en nog niet aangesproken werkgevers en werknemers bereiken. - Passende instrumenten voor bedrijven en de loopbaan van werknemers ontwikkelen. Het project tot nu toe Binnen het project is het thema van duurzame inzetbaarheid vormgegeven langs drie thema’s: trots, vitaliteit en opleiden. De volgende stappen zijn inmiddels gezet: Onderzoek naar de huidige stand van zaken in de sectoren middels een enquête onder de medewerkers in de sectoren en interviews met werkgevers. Dit onderzoek ligt aan de basis van deze rapportage. Tevens is deze rapportage uitgebreid met het verslag van de expertsessie (zie bijlage 5). Tijdens deze expertsessie zijn de voorlopige resultaten van het onderzoek in een brainstormsessie besproken met vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers en experts op het gebied van duurzame inzetbaarheid. Dit alles heeft geleid tot aanbevelingen per sector welke separaat van deze rapportage opgeleverd zijn. Deze aanbevelingen in combinatie met deze rapportage bieden een aanzet tot het opstellen van toekomstig beleid in de sector. Wat kunt u nog verwachten? Na de sectorale expertsessie zal er nog een intersectorale expertsessie plaatsvinden. Tijdens deze sessie schuiven vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers in de drie sectoren aan evenals experts op het gebied van duurzame inzetbaarheid. Tijdens deze sessie zullen de intersectorale vergelijkingen van het onderzoek besproken worden. Het project zal worden afgesloten met een intersectorale eindrapportage en een congres. 1.2 Het onderzoek nader toegelicht Voor elke deelnemende sector zijn twee vragenlijsten gemaakt; één voor bedrijven en één voor werknemers. De vragen hebben betrekking op de relevante thema’s van sociale innovatie. De branches hebben samen met Atrium groep twee conceptvragenlijsten opgesteld, met de aangegeven thema’s als uitgangspunt, en Rijnland Advies heeft deze nog verder aangevuld en bewerkt. De definitieve vragenlijsten zijn ter fiattering voorgelegd aan de opdrachtgever. Deze vragenlijsten treft u aan in bijlage 1 en 2.

2

Vragenlijst werknemers De definitieve internetvragenlijsten zijn gebouwd, opgemaakt in de gewenste stijl en voorzien van de eigen logo’s van de bedrijfstakken. De werknemers werden uitgenodigd via een kaart via de eigen werkgever en via een bericht meegestuurd met de loonstrook, om deel te nemen aan de enquête. Na zes weken is de vragenlijst voor de werknemers afgesloten. Statische betrouwbaarheid De respons was in de contractcatering hoog. In totaal zijn er voor de contractcatering 1.181 ingevulde vragenlijsten verwerkt. Deze respons biedt een hoge statistische betrouwbaarheid. De onnauwkeurigheidsmarge bedraagt maximaal 2,9%. Een voorbeeld: Stel een score op een vraag bedraagt 50%. Dan zou het resultaat, dat verkregen zou zijn als de gehele populatie zou zijn ondervraagd, met een waarschijnlijkheid van 95% liggen tussen (50-2,9=) 47% en (50+2,9=) 53%. Als de score verder ‘uit het midden ligt’, is de onnauwkeurigheidsmarge kleiner. Vragenlijst werkgevers De bedrijven zijn benaderd door Atrium groep. Met 7 bedrijven (waarvan 2 niet-veneca-leden) is door middel van een interview de vragenlijsten ingevuld. Atrium groep heeft de ingevulde vragenlijsten opgestuurd naar Rijnland Advies, daar zijn de vragenlijsten ingevoerd in SPSS en geanalyseerd.

1.3 Dit rapport In deze rapportage treft u eerst de resultaten van de interviews met de werkgevers, gevolgd door de resultaten van de enquête onder de werknemers. Deze resultaten zijn onderverdeeld in de thema’s trots, vitaliteit, opleiden en de toekomst. Aan het einde van de rapportage treft u de samenvatting aan. De resultaten per vraag (rechte tellingen) treft u aan in bijlage 3. Als er gesproken wordt over verschillen tussen groepen medewerkers, gaat het om significante verschillen.

3

2.

Contractcatering

2.1 Resultaten werkgevers (zie bijlage 1) In totaal zijn er zeven grote werkgevers in de contractcatering geïnterviewd. De respondenten zijn allen HR-manager en sommigen combineren dat met de functie van directeur, gezondheidsmanager en kwaliteitsmedewerker/ICT-er. 2.1.1 Profiel van de bedrijven Drie van de zeven bedrijven zijn onderdeel van een groter geheel en de overige 57% niet. De (hoofdkantoren van de) bedrijven zijn gevestigd in Noord-Holland (2x), Zuid-Holland (2x), NoordBrabant (2x) en Utrecht (1x). De bedrijven sluiten tussen de 11 en 25 nieuwe contracten met klanten per jaar af (gemiddeld 17,8 contracten). Voor 69% van de ondervraagde bedrijven in de contractcatering is ‘catering algemeen’ de belangrijkste hoofdactiviteit en voor 14% is dat de onderwijscatering. De gemiddelde percentages van de ondervraagde bedrijven staat hieronder.

Belangrijkste activiteiten van het bedrijf (n=7) catering algemeen (bij een bedrijf)

69%

onderwijscatering (bij scholen en universiteiten)

18%

institutioneel (bij een zorginstelling of gevangenis)

4%

inflightcatering (aan boord van vliegtuigen)

0%

anders

10%

De bedrijven die nog andere activiteiten verrichten, noemen evenementenhoreca, commerciële horeca, facilitair softservices en partycartering. Gemiddeld hebben de zeven bedrijven bijna 2.100 medewerkers in dienst.

Aantal medewerkers (n=7) minder dan 500

14%

tussen de 500 en 1.000

29%

tussen de 1.000 en 2.500

14%

meer dan 2.500

43%

De verhouding mannen en vrouwen binnen de ondervraagde bedrijven in de contractcatering is 24% – 76%. De verdeling naar geslacht (n=7) mannen

24%

vrouwen

76%

4

In de contractcatering is de gemiddelde leeftijd van de werknemer hoog. Drie HR-managers geven aan dat bij hen de gemiddelde leeftijd 50 jaar is. Bij 86% van de bedrijven ligt het zwaartepunt van de leeftijden bij de groep 45 jaar en ouder. Er is weinig doorstroom en uitstroom en vaak zijn er lange dienstverbanden. De verdeling over leeftijdsklasse ziet er als volgt uit: De verdeling naar leeftijdsklasse (n=7) 15 t/m 24 jaar

12%

25 t/m 44 jaar

37%

45 jaar en ouder

51%

Het opleidingsniveau van de medewerkers in de contractcatering is laag. Iets meer dan de helft (53%) van de medewerkers heeft volgens de HR-managers een opleiding op vmbo-niveau (of de voorloper ervan) of alleen basisonderwijs. Een derde van de medewerkers is werkzaam op mbo-niveau. De verdeling naar opleidingsniveau (n=7) basisonderwijs

15%

vmbo

38%

havo/vwo

8%

mbo

32%

hbo/universiteit

8%

De cateringmedewerker komt het vaakst voor onder de medewerkers. De verdeling naar functiegroepen (n=7) cateringmedewerker

55%

cateringbeheerder/locatiemanager

21%

regiomedewerker

6%

ondersteuning management/administratie

5%

chefkok/zelfstandig werkend kok/hulpkok

3%

gastheer/gastvrouw

2%

productiemedewerker

1%

afwasser

1%

management/bedrijfsleider

1%

automatenoperator

0%

chauffeur/belader

0%

magazijnmedewerker

0%

logistiek medewerker

0%

medewerker algemene dienst

0%

anders

4%

5

Gemiddeld heeft twee derde (67%) van de medewerkers een vast dienstverband (voor onbepaalde tijd). Een derde (33%) heeft een tijdelijk contact en 1% van de medewerkers heeft een oproepcontract of 0-urencontract.

Soorten dienstverband (n=7) contract voor onbepaalde tijd

67%

tijdelijk contract (voor bepaalde tijd)

33%

oproepcontract

1%

anders

4%

2.1.2 Trots op het werk De werkgevers hebben een aantal stellingen voorgelegd gekregen. Volgens de HR-managers zijn werknemers trotser op hun werkzaamheden dan trots op het bedrijf. De toelichting op de antwoorden staat op de volgende pagina.

werknemers zijn over het algemeen trots op het bedrijf

29%

werknemers zijn over het algemeen trots op hun werkzaamheden

43%

29%

57%

werknemers voelen zich over het algemeen gewaardeerd in hun werk

43%

14%

0%

71%

20%

40%

volledig mee eens

6

14%

60%

neutraal

80%

100%

mee oneens

Volgens 29% van de werkgevers zijn werknemers over het algemeen trots op het bedrijf.

Toelichting Trots op het bedrijf De identiteit, de formules en kernwaarden van het bedrijf zijn niet bekend ten opzichte van de andere cateraars. De medewerkers hebben meer verbintenis met de opdrachtgever. Dit vinden we niet prettig en doen daar wat aan via de formule win-win-win-win-situatie. Door overname van contracten worden mensen van een vorig cateringbedrijf overgenomen. Zij moeten het ‘bedrijfs-DNA’ krijgen: via handboek, introductiefilm en locatiemanager. Er is nog veel verbetering te halen. Groot verschil tussen cateringmedewerker en locatiemanager, die meer ‘engaged’ zijn. Men is te weinig bewust van het bedrijf, te veel gericht op de opdrachtgever. Cliëntrelationmanagers moeten veel naar locaties. Aandacht richten op betrokkenheid door communicatie en training. In februari komt een medewerkerstevredenheidsonderzoek. Medewerkers van het eerste uur zijn trots, bij overnames wat minder. Pijn bij contractwisselingen en mensen die uren hebben moeten inleveren. Oplossing door werken met opstartmanager. Laten het eigen team zo veel mogelijk in tact. Er is een transitieprotocol. Communicatie is issue. Persoonlijke aandacht staat voorop. De resultaten van het tevredenheidsonderzoek zijn bekend: veel binding met de opdrachtgever. Goed scoren op informatie en beloning is naar verhouding. Introductieprogramma en e-learning. Locatiemanagers worden geïnformeerd over ontwikkelingen. Versnipperd per locatie. Minder bij onwetendheid, locaties het verste weg. Er is een heel pakket ontwikkeld voor nieuwe locaties met cultuurtraining (iedereen ‘begeisterd’ krijgen). Cyclus van beoordelingsgesprekken en gesprekken over werkgeluk.

Een grotere groep werknemers (57%) is volgens de werkgevers trots op hun werkzaamheden.

Toelichting Trots op de werkzaamheden Afhankelijk van de locatiemanager en opdrachtgever. In het verleden meer vrijheid in receptuur. Door kosten nu gebonden. Creativiteit is aan banden gelegd. Alles is meer gestandaardiseerd. Cateringmedewerkers vinden hun werk leuk. Is inherent aan de tak van sport. Men is trots omdat zij binnen de tijd die zij hebben zo efficiënt mogelijk de maaltijd verzorgen: meer als een logistiek proces. Onze keuken is het vehicle. Ondernemerschap op de locaties promoten: mensen ontwikkelen zelf een succesvol broodje. Challenge ingesteld voor beste locatie qua omzet en tevredenheid. Personeelsblad, dat betrokkenheid stimuleert met bedrijf. Veel mensen vinden dat zij minderwaardig werk doen en anderen kijken neer op de cateringmedewerker. Medewerkers vinden het wel leuk om bijzonder broodje te maken. Trots komt terug in training. Wel trots op wat ze maken, dat vinden ze leuk. Ze hebben veel vrijheid. De werkomgeving is hierbij van belang.

7

De meningen zijn verdeeld over de vraag of werknemers zich over het algemeen gewaardeerd voelen in hun werk. 71% is het er niet mee eens, maar ook niet mee oneens. De toelichting staat hieronder.

Toelichting Gewaardeerd voelen Dat is afhankelijk van de locatie. Het betreft een uitgeklede sector: te laag betaald werk. Maar er zijn wel veel opleidingsmogelijkheden en er is wel werkgeluk. Pieken in de werkzaamheden, reiskostenregeling versoberd en de cao worden niet gewaardeerd. Soms salaris afgebouwd of men voelt zich niet gewaardeerd. De relatie tussen medewerkers en locatiemanager is meestal goed. Veel beroepsmopperaars: het is niet meer zo als vroeger. Lage lonen, lang in dienst. Weinig waardering van het hoofdkantoor en de leidinggevende. Daar moet beleid op komen. Het is moeilijk om mensen te motiveren (lbo-niveau). Oplossingen: de keukencoach (regiomanager) komt elke dag op een andere locatie om de cultuur uit te dragen en te borgen. Wisselend. Er zijn drie personeelsgesprekken per jaar voor medewerkers. Management verder ontwikkelen. Locatiemanagers krijgen bbl-traject op niveau 4 van de Horeca academie. Ook de operational managers op een hoger niveau.

Volgens 71% van de ondervraagden wordt er naar de ideeën van de medewerkers geluisterd en wordt er ook wat mee gedaan. Bij twee bedrijven is er geen ruimte voor de inbreng van medewerkers. Wat de bedrijven er mee doen, staat in het overzicht.

Toelichting Wat er met de ideeën van medewerkers wordt gedaan De resultaten van het tevredenheidsonderzoek worden gepubliceerd en met de managers wordt een actieplan opgesteld. Voorheen was er veel gestandaardiseerd en procesmatig ingericht. Nu eigen ondernemerschap op de locaties gestimuleerd. Meer ruimte voor creativiteit. Eigen inbreng. De organisatie wil dat iedereen ondernemer wordt, maar formats en planningen worden aangeleverd. Themaweken. Smaakdagen. Care voor Women-cursus voor vrouwen in de overgang, was een idee van de medewerkers zelf. Ook preventief therapie kunnen volgen. Er wordt gewerkt met een groene-kaartsysteem. Alles kan gepost worden. Er is een innovatiebox en de OR kan veel. Eén keer per maand wordt de ideeëntuin georganiseerd waarin de medewerkers hun ontwikkelde producten kunnen presenteren. Het team runt zijn eigen restaurant, moeten wel inkopen bij leveranciers en in kaders, maar veel vrijheid en kunnen veel ideeën kwijt. Roti van Surinaamse kok. Vier keer per jaar mogen de medewerkers gebruik maken van de kookstudio. Inspirerend blad voor iedere werknemer. In het kader van 'onze keuken' (concept voor meer ondernemerschap) wordt er naar ideeën van medewerkers geluisterd. Aankleding van de ruimte. De betrokkenheid ligt bij de opdrachtgever, niet bij het bedrijf. Locatiemedewerkers komen niet meer op hoofdkantoor. Ondernemerschap op de locatie stimuleren: invloed op de broodjes, inrichting en aankleding. Er wordt niet ’geluisterd’ naar de cateringmedewerkers, wel naar de OR en wel op segmentniveau. Uitje of eten, maar nu op kosten letten. Alleen aandacht voor bedrijfskleding en schoenen.

8

2.1.3 Opleiden en ontwikkelen Volgens drie HR-managers hebben de medewerkers over het algemeen de juiste opleiding voor hun werk. Drie ondervraagden vinden dat de opleiding over het algemeen te laag is en één HR-manager zegt dat men vaak opgeleid is voor een ander beroep. Juiste opleiding medewerkers (n=7) ja

43%

nee, vaak te laag opgeleid

43%

nee, vaak opgeleid voor een ander beroep

14%

Belangrijke opleidingen en cursussen De bedrijven hebben vooral behoefte aan cursussen en opleidingen op mbo-niveau (71%) en twee bedrijven (29%) hebben zowel behoefte aan training op mbo- als op hbo-niveau. Belangrijke opleidingen en cursussen OCC (B en C) Hoger hotelschool Mbo gastheer/gastvrouw Mbo-cursussen op het gebied van horeca, gastheerschap. Cursus leermeester Engelse en Nederlandse taal Interne cursus: OCC-B als basis en hospitalitytraining Cursus functioneringsgesprekken (voor leidinggevenden) Praktisch leidinggeven Managementcursus/managementvaardigheden Financiële cursus Servicegerichte cursus Voedselvaardigheid SVS Snijcursus BHV HACCP Basiscursus kassa Introductiecursus (interne training) Formulegerichte cursussen, gericht op commercieel gedrag en productkennis Volgens alle bedrijven bezitten de medewerkers voldoende werkervaring.

9

Er is gevraagd wat de bedrijven doen zodat hun werknemers zo goed mogelijk (bij)blijven. Alle bedrijven zorgen ervoor dat men kan leren van collega’s of leidinggevende en men kan korte cursussen volgen. Bij zes bedrijven hebben werknemers ook de mogelijkheid om beroepsopleidingen te volgen. Ook worden er nog andere mogelijkheden genoemd, als het leveren van maatwerk, inzetten van een kwaliteitscoach, deelname aan seminars/congressen en inspiratiebezoeken in het buitenland en training on the job via een buddysysteem. Doen om bij te blijven (n=7) leren van collega/leidinggevende (coaching)

100%

volgen van korte cursussen

100%

volgen van beroepsopleiding

86%

iets anders

57%

Bij vijf van de zeven (71%) bedrijven worden er afspraken gemaakt met werknemers over hoe ze goed (bij)blijven in hun vak. Veelal worden hier de functionerings- en beoordelingsgesprekken voor gebruikt.

Toelichting Vastleggen van afspraken Dit komt breeduit in de functioneringsgesprekken aan de orde. Cyclus van beoordelingsgesprekken, ieder kwartaal/elk half jaar. Er zijn twee beoordelingssystemen: operationele samenwerkingsgesprekken en performance review met de leidinggevende. Hierin worden ontwikkelingspunten en opleidingsbehoeften bekeken. Dit is de normale gang van zaken. We onderzoeken of we duurzaam inzetbaarheidsgesprek gaan voeren met 55plussers. Functioneringsgesprekken worden slecht gevoerd en dat wordt nu intern aangepakt.

Waar die afspraken over gaan of over zouden moeten gaan? Met name over coaching en het volgen van korte cursussen. Afspraken ontwikkeling medewerkers (n=5) coaching op de werkvloer

71%


71%

volgen van beroepsopleidingen

57%

loopbaanplanning/-check/-advies

43%

carrièremogelijkheden

43%

ervaring opdoen in een andere functie

29%

ervaring opdoen in een hogere functie

29%

gebruik maken van EVC

29%

10

Bij de meeste bedrijven wordt er gesproken over de plannen die het bedrijf met de werknemers heeft. Bij twee bedrijven is dit geen onderwerp van gesprek. Gesprek over plannen met werknemer (n=7) ja, elk jaar

57%

ja, daar is wel eens over gesproken

14%

nee

29%

2.1.4 Vitaliteit Aan de vertegenwoordigers van de bedrijven is gevraagd hoe de werknemers hun werk ervaren en hoe het met de belasting zit. De meeste HR-managers geven aan dat het fysiek zwaar werk (tillen) is en dat er veel repeterende werkzaamheden zijn, die met name klachten aan het bewegingsapparaat veroorzaken. Tevens is de balans tussen werk en privé van belang. Volgens de bedrijven hebben werknemers last van lichamelijke belasting. Volgens 57% hebben enkele werknemers daar last van en volgens 43% heeft een minderheid er last van. Datzelfde geldt voor last van psychische belasting. Ook hier geven vier bedrijven aan dat enkele medewerkers daar last van hebben en ook hier zegt 43% dat een minderheid hier last van ondervindt. De HR-managers gaven een toelichting op de klachten.

Toelichting Klachten medewerkers Veel werknemers zijn laaggeschoold en hebben alleen lagere school. Deze groep heeft relatief veel problemen in het sociale leven, schulden en relatieproblemen zijn bovengemiddeld. Meer life events onderkant van de samenleving: relationeel, schulden, familieproblemen en mantelzorg. Het bedrijf stelt gezond leven, overgewicht en roken en sporten in functioneringsgesprekken aan de orde als dit nodig is. Voert beleid en volgt de trends qua gezonde school. Door overnames heeft men last van stress. Het ziekteverzuim is slechts 3,8%. Lagere arbeidsmarkt, veel loonbeslagen, huis wordt minder, mensen verliezen uren. 1 keer per 6 jaar mogen werkgevers op grond van cao uren afpakken. Mensen kunnen niks met de nieuwe kassa en kunnen niet omgaan met mail. Vaak combinatie balans thuis en de doelgroep met lage opleiding en men heeft regelmatig schulden.

11

Alle ondervraagden denken dat het percentage werknemers met last in de toekomst groter zal worden.

Toelichting Klachten medewerkers in de toekomst Door vergrijzing zullen klachten toenemen. Laatste vutters gaan er uit, is het haalbaar dat mensen tot 67 door moeten? Mensen in de WIA zijn niet herplaatsbaar. Door vergrijzing. Door de huidige marktsituatie. De werkdruk wordt hoger door de grotere uitvraag van offertes en de inzet van uren. De leeftijdsgrens wordt gemiddeld hoger en men moet langer doorwerken. Medewerkers worden ouder, moeten langer doorwerken, het werk wordt zwaarder in minder uur en stress door minder uren. Mensen worden ouder en blijven bij dit bedrijf werken. Er moet balans zijn tussen werk en privé. Ik verwacht niet dat de lichamelijke belasting an sich zwaarder wordt. Mobiliteit moet worden aangepakt. Het innovatieproces gaat steeds sneller, mensen kunnen dan niet meekomen met de veranderingen. Medewerkers worden ouder, moeten langer doorwerken. Toenemende gemiddelde leeftijd. Toenemende werkdruk en eisen die aan medewerkers worden gesteld. Door trends en automatisering en verdere commercialisering in de branche toenemende concurrentie.

Alle bedrijven zeggen dat het bedrijf iets doet om werknemers gezond en fit aan het werk te houden.

Toelichting Inzet bedrijf om werknemers gezond en fit te houden De Arbocatalogus wordt uitgevoerd: er zitten hulpmiddelen in zoals transportkarren en veiligheidsinstructies. Lifestylemanagement. Het bedrijf heeft een gelukscoach. Hulpmiddelen als zit- en sta-krukken en in karren wordt geïnvesteerd. Ook gesubsidieerde mogelijkheden als vitaliteitsgesprekken, overgangsconsulent, preventieve therapie volgen. Mensen helpen met schuldsanering. Tijden aanpassen in verband met mantelzorg. In functioneringsgesprekken worden medewerkers aangesproken op slechte leefgewoonten en wordt gestimuleerd gezonder te leven. Soms wordt deelname aan de sportschool gestimuleerd en vergoed. Training fysieke belasting en gezondere producten zijn lager geprijsd. Tips bij tillen, weinig hulpmiddelen. Verder is er geen beleid. Veel gezond eten in catering aangeboden en daar wordt ook gezond mee geluncht door de medewerkers. BRAVO: platform zodat mensen zich gaan ontwikkelen. Arbeid en vitaliteit, wellbeing. instructievideo, karren en tilhulpmiddelen. Samenstelling op locaties goed bekijken: bij gemêleerd gezelschap minder klachten. Meer uren te geven, meer mannen. Dus materiaal en aandacht, communicatie en eigen verantwoordelijkheid. Bedrijfsfietsen. Tiltrainingen en drie sportclubs: wandel-, hardloop- en wielerclub. Bedrijfsfitness. Ook preventieve interventies: fysio en bedrijfsmaatschappelijk werk en groepsmediation. Leeft vooral op hoofdkantoor en niet op locaties.

12

86% van de bedrijven vindt dat er in de toekomst afspraken gemaakt moeten worden over wat er gedaan kan worden om fit te blijven. Volgens één bedrijf is dit vooral een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Waar die afspraken over gaan of over zouden moeten gaan? Afspraken (n=6) scholing

67%

psychische werkbelasting

67%

lichamelijke werkbelasting

50%

gezonde voeding

50%

werkrooster

50%

aantal te werken uren per week/maand

50%

gezonde leefwijze

50%

gezonde werkplek (arbo verantwoord)

33%

sporten

33%

werkinhoud regelmogelijkheden (zelf bepalen tempo, volgorde taken en werkonderbrekingen) extra vakantiedagen

33%

anders

33%

33% 33%

Bij ‘anders’ werd twee keer genoemd dat het bedrijf maatwerk zou moeten leveren. Andere punten die nog genoemd zijn: - jobcrafting: je doet de taken en hebt verantwoordelijkheden die het beste bij je passen; - balansgesprek: bewustwording van de balans tussen werk en privé. Er is een vragenlijst ontwikkeld; - risico-inventarisatie (RI&E); - extra vakantiedagen kunnen inkopen. 2.1.5 De toekomst Er is specifiek gevraagd welk effect contractwisseling op de werknemers heeft. Volgens zes van de zeven bedrijven levert dit extra stress op en volgens 57% levert het ook extra werkdruk op. Volgens één HR-manager levert het ook extra motivatie op. Het vraagt goede communicatie, veel tijd voor kennismaking en aandacht.

13

Aan de HR-managers is gevraagd wat de drie belangrijkste redenen voor werknemers zijn om van baan te wisselen. Allen noemen het salaris. De manager die ‘anders’ noemt, zegt dat het krimpen van de uren een reden is om weg te gaan en dat medewerkers ook vertrekken omdat de relatie met de leidinggevende is verstoord of omdat men zich niet kan vinden in de strategie van de organisatie. De belangrijkste redenen om van baan te wisselen (n=7) salaris

100%

lichamelijke belasting

43%

reistijd

43%

leeftijd

29%

werktijden

29%

weinig carrière/doorgroeimogelijkheden

29%

weinig opleidingsmogelijkheden

14%

anders

14%

Mocht het in de toekomst nodig zijn dat personeel uitgewisseld dient te worden, ligt dit het meest voor de hand met de horeca en de schoonmaakbranche/facilitaire dienstverlening. De respondenten konden meerdere antwoorden geven. Bij ‘anders’ wordt nog vervoer/logistiek genoemd. Uitwisseling personeel met andere branches (n=7) horeca

100%

schoonmaak/facilitair

86%

handel (winkels)

71%

recreatie

71%

beveiliging

14%

groen

14%

zorg en sport

14%

anders

29%

Bij zes van de zeven (86%) bedrijven zijn er de laatste 12 maanden gedwongen ontslagen gevallen. Bij drie bedrijven ging het om enkele medewerkers, meestal als gevolg van een arbeidsconflict of overplaatsing. Bij twee bedrijven gaat het om 50 medewerkers en bij één bedrijf om ongeveer 100 medewerkers, door de krimpende markt en doordat contracten niet verlengd worden. Drie van de zeven (43%) bedrijven hebben de laatste 12 maanden moeilijk vervulbare vacatures gehad. Het gaat dan vooral om specifieke of specialistische functies, zoals commercieel manager, facilitair consulent, medewerkers voor onderwijscatering bij universiteiten die meerdere talen beheersen of goede koks ‘die culinair architect zijn’. Aan de bedrijven is gevraagd in welke provincie het het moeilijkst is om aan geschikt personeel te komen. Drie bedrijven hebben hier helemaal geen moeite mee, maar voor vier bedrijven is het lastig om in de provincie Utrecht aan goede mensen te komen. Ook Noord-Holland, Zuid-Holland, Flevoland en Noord-Brabant worden één keer genoemd.

14

Vijf van de zeven bedrijven (71%) denken dat het aantal banen bij het bedrijf in de komende twee jaar groter zal worden. Bij twee bedrijven verwacht men dat het aantal banen kleiner zal worden. Waarom men dit verwacht, heeft vooral met de ambities te maken. De toelichting staat in het overzicht.

Toelichting Ontwikkeling banen in de komende twee jaar We hebben de ambitie om verder te groeien. We hebben geen last van de crisis, omdat er in het onderwijs geen sprake is van crisis. De docenten verdienen best goed en ook studenten besteden niet minder. De ambitie van het bedrijf is om gestaag te groeien, maar reëel gezien blijft het gelijk. Nieuwe panden komen erbij via de facilitairpoot. Opdrachtgevers willen alle facilitaire zaken bij één bedrijf onderbrengen. We zijn steeds meer een facilitair dienstbedrijf en doen catering bij. Ons bedrijf heeft een groeistrategie en gaat de multi-services uitbreiden. Onze groei is gestaag: 20% per jaar. Behoefte aan opdrachtgevers: dwingen geen concept op. Leveren maatwerk en geven meer commerciële horeca, bij hotels ed. Spaces voor zzp-ers, daar zit toekomst in: veel mensen met laptop werken in hotel en ontvangen daar klanten. Daar bieden wij horeca voor. In 2018 is het streven dat er 2000 medewerkers in dienst zijn. We groeien door ons onderscheidend vermogen: de klant is het vertrekpunt. De catering neemt af dus de cateringmarkt krimpt. De markt krimpt.

Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Volgens de ondervraagden is er een aantal positieve ontwikkelingen zichtbaar, die van invloed zullen zijn op de arbeidsmarkt en de bedrijfsvoering.

Toelichting Positieve ontwikkelingen op de arbeidsmarkt In het mbo-onderwijs zullen door het nieuwe overheidsbeleid de lessen op school groeien; er gaan minder studenten op stage. Dus meer leerlingen en docenten op school en meer afname van de catering. Minder uitzendkrachten inzetten. Nu zijn er veel contracten van 20 uur en die krijg je nu goed ingevuld maar over 2 jaar stort dit in. Als je ze niets meer kunt aanbieden gaan ze weg (met name jongeren). Veel mensen uit doelgroepen aangenomen en kunnen nu in hun inkomen voorzien door nieuwe wetgeving: Flexwet en Participatiewet. Flexibiliteit van medewerkers. Jongeren zijn zelfredzaam en flexibel. Meer multi-services aanbieden en daardoor groeien. Over 15 jaar bepaalt het DNA-profiel het eetpatroon en heeft men een bewuste lifestyle. Zzp-ers en het nieuwe werken. Meer gebruik maken van commerciële horeca.

15

Er wordt een aantal negatieve ontwikkelingen genoemd.

Toelichting Negatieve ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Het beleid van minister Blok is erop gericht dat de overheidsschoonmaak weer gaat inbesteden en er is pleidooi om dat ook voor de catering te doen. Maincontracting. Maatschappelijke ontwikkeling rond 'gezonde school'. Meer biologische en gezonde, maar dure producten. De economische omstandigheden, de bezuinigingen, bedrijven die omvallen en de catering niet meer subsidiëren. De krimpende verzadigde markt. Urenkrimp waardoor minder flexibiliteit mogelijk is. Krimp in de sector door vergrijzing en ontgroening. Pensioenleeftijd is opgerekt. 55+ is moeilijk. Zijn lastig elders te plaatsen of te re-integreren. Heel rigide mensen gedwongen afbouwen. Minder plaats voor reguliere medewerker. Negatief dat mensen tot 67 gaan werken, hoger verzuim door hogere leeftijdsgroepen. Het is belangrijk om vitaal te blijven. Men geeft minder geld uit aan lunches.

2.1.6 Ondersteuning door sectoren en brancheverenigingen Aan de HR-managers is gevraagd hoe de sector en de branchevereniging de bedrijven kunnen ondersteunen bij de inzetbaarheid van mensen. Het faciliteren of (financieel) ondersteunen van loopbaanadvies, arbeidsbemiddelingstrajecten, leertrajecten, werk-naar-werkbegeleiding en cursussen worden allen één keer genoemd. De geïnterviewden hadden nog andere suggesties. Die staan in het overzicht.

Toelichting Ondersteuning door de branchevereniging Alle ondersteuning is welkom, uitgezonderd het faciliteren van een gezondheidscheck en duaal/deeltijd hbo. Alle ondersteuning is welkom. In het beleidsplan opgenomen dat het in 2020 10% arbeidsgehandicapten betreft. Ik geloof in de kracht van volume via platforms en kennisuitwisseling. De Agrosector doet veel op het gebied van mobiliteit. Er wordt in Brabant ook veel gezamenlijk ontwikkeld. Investeren als branche in leefstijlprogramma, samenwerken met andere partijen en nationaal duurzaamheid inzetbaarheidprogramma voor de gehele branche via e-learning opzetten. Hier als branche in investeren en gezamenlijke polissen uit onderhandelen met zorgverzekeraars. Bedrijven moeten vooral veel zelf doen. Het liefst zo min mogelijk ondersteuning. Ons bedrijf is bewust geen lid van Veneca geworden. Met Wajongers zijn er zelf goede lijnen met het UWV. Afhankelijk van het individu, dus maatwerk. Stichtingen ContractCatering biedt niet veel HRM-producten.

16

De bedrijven hebben nog een aantal opmerkingen gemaakt.

Opmerkingen en suggesties Website van Stichtingen ContractCatering is oubollig en kan wel een opfrisbeurt gebruiken. Wij hebben behoefte aan gezamenlijkheid. Duurzaam inzetbaar blijven is leren wat zelfmanagement is. Er is veel informatie beschikbaar via Workebility Index. Mensen moeten zelf de regie over hun eigen leven nemen: keuze maken en grenzen stellen. De VUT opnieuw invoeren. Helaas is deze regeling afgeschaft.

2.2 Resultaten werknemers (zie bijlage 2) In totaal hebben 1181 werknemers werkzaam in de contractcatering de vragenlijst ingevuld. 2.2.1 Profiel van de werknemers Driekwart (76%) van de medewerkers die de vragenlijst hebben ingevuld is vrouw. De verdeling naar geslacht (n=1181) mannen

24%

vrouwen

76%

De gemiddelde leeftijd is 46 jaar. De verdeling over leeftijdsklasse ziet er als volgt uit: De verdeling naar leeftijdsklasse (n=1181) 15 t/m 24 jaar

4%

25 t/m 44 jaar

33%

45 jaar en ouder

62%

43% van de ondervraagde medewerkers in de contractcatering heeft een opleiding op mbo-niveau. Ruim een derde (36%) van de medewerkers heeft een opleiding op vmbo-niveau. De verdeling naar opleidingsniveau (n=1181) basisonderwijs

5%

vmbo

36%

havo/vwo

6%

mbo

43%

hbo/universiteit

10%

17

De verdeling van opleidingsniveau naar leeftijd laat zien dat een aantal jongeren nog geen diploma heeft en vaker dan gemiddeld hoog opgeleid zijn en dat de ouderen vaker een opleiding op vmboniveau hebben.

Opleidingsniveau basisonderwijs vmbo havo/vwo mbo hbo/universiteit Totaal

15 t/m 24 jaar 10% 17% 6% 44% 23%

Leeftijd 25 t/m 44 jaar

n=52

2% 19% 5% 58% 16%

45 jaar en ouder 6% 47% 6% 36% 5%

n=395

n=734

Totaal 5% 36% 6% 43% 10% n=1.181

De medewerkers zijn werkzaam bij verschillende soorten bedrijven. Het gaat met name om algemene cateringbedrijven. Belangrijkste activiteit van het bedrijf (n=1181) catering algemeen

78%

onderwijscatering

7%

institutioneel (ziekenhuis, gevangenis)

5%

inflightcatering (vliegtuig)

1%

anders

10%

Gemiddeld staan er op de locatie waar men werkt 15 medewerkers (directe collega’s, leidinggevenden en managers)*. De grootste groep heeft echter 10 collega’s of minder op de locatie.

Aantal medewerkers op de locatie (n=1172) 10 medewerkers of minder

69%

tussen de 11 en 20 medewerkers

15%


11%


3%

meer dan 100 medewerkers

2%

* Mogelijk hebben de respondenten deze vraag anders geïnterpreteerd en antwoord gegeven op het totaal aantal medewerkers dat er op de locatie werkt en niet enkel het aantal medewerkers op de cateringafdeling.

18

De verdeling van aantal medewerkers naar de bedrijfstak ziet er als volgt uit: Aantal medewerkers op locatie 10 of minder 11 t/m 20 21 t/m 50 51 t/m 100 meer dan 100 Totaal

catering algemeen 74% 14% 8% 2% 1%

onderwijscatering 58% 17% 18% 8% 0%

n=915

n=85

Bedrijfstak institutioneel

Totaal

anders

55% 16% 16% 3% 10%

inflightcatering 67% 0% 0% 0% 33%

36% 21% 24% 8% 11%

68% 15% 11% 3% 3%

n=62

n=3

n=116

n=1.181

De grootste groep medewerkers is werkzaam in het Westen (de provincies Noord-Holland, ZuidHolland en Zeeland) en daarna in de regio Zuid (provincies Noord-Brabant en Limburg). De regio Midden omvat de provincies Utrecht, Gelderland en Flevoland en regio Noord de provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel. Regio waar men werkt (n=1181) Noord

13%

Midden

19%

West

40%

Zuid

29%

De functie van medewerker op een vaste locatie komt het vaakst voor onder de respondenten. De verdeling naar functiegroepen (n=1181) medewerker op vaste locatie

38%

leidinggevende (minder dan 5 medewerkers)

21%

leidinggevende (meer dan 5 medewerkers)

17%

regiomedewerker

8%

anders

15%

19

De respondenten die een andere functie vervullen, noemen: − (catering)beheerder/regiobeheerder (56x); − (assistent) cateringmanager (19x); − (rayon)manager/facilitair manager (16x); − assistent kok/zelfstandig werkend kok/chef kok (16x); − stagiair (6x); − administratief medewerker (5x); − sales medewerker/verkoopmedewerker (4x); − vervangend leidinggevende (4x); − RPS-er (3x); − financieel medewerker (2x); − banquetingmedewerker (2x); − accountmanager (2x); − medewerker civiele dienst (2x); − hoofd bedrijfsbureau (2x); − HR-adviseur/medewerkers personeelszaken (2x); − supervisor (2x); − recruiter; − senior technisch specialist; − bouwkundig tekenaar; − trainer; − opleidingscoördinator; − productontwikkelaar; − chauffeur. Meer dan driekwart (78%) van de medewerkers heeft een vast dienstverband (voor onbepaalde tijd). Een vijfde (21%) van de medewerkers heeft een tijdelijk contract en 1% een oproepcontract of 0urencontract.


78%


21%

oproepcontract

1%

anders

1%

De verdeling van dienstverband naar leeftijd ziet er als volgt uit. De oudere medewerkers hebben vaker een vast contract.

Soort contract onbepaalde tijd tijdelijk contract oproepcontract of 0-urencontract anders Totaal

15 t/m 24 jaar 8% 62%

Leeftijd 25 t/m 44 jaar

Totaal

70% 30%

45 jaar en ouder 87% 12%

14%

0%

0%

1%

17%

0%

0%

1%

n=52

n=395

n=734

n=1.181

20

78% 21%

De verdeling naar soorten contract en de bedrijfstak ziet er als volg uit:

Soort contract onbepaalde tijd tijdelijk contract oproepcontract of 0-urencontract anders Totaal

catering algemeen 79% 20%

onderwijscatering 78% 21%

1%

Bedrijfstak institutioneel

Totaal

anders

74% 24%

inflightcatering 67% 33%

68% 25%

78% 21%

0%

0%

0%

4%

1%

1%

1%

2%

0%

3%

1%

n=915

n=85

n=62

n=3

n=116

n=1.181

Gemiddeld werken de ondervraagde medewerkers in de contractcatering 28 uur per week. Gemiddeld werkt men 5 jaar en 4 maanden bij het huidige bedrijf. Gemiddeld werkt men 11 jaar en 11 maanden in de contractcatering.

Aan de medewerkers die langer dan 10 jaar in de branche actief zijn, is gevraagd hoeveel contractwisselingen men de afgelopen 10 jaar heeft meegemaakt. Gemiddeld kregen de 642 medewerkers die het betreft te maken met 1,7 contractwisselingen (tussen de 0 en 25 wisselingen). Een derde (33%) van de medewerkers die langer dan 10 jaar in dienst zijn, heeft nooit met een contractwisseling te maken gehad. Dus de groep medewerkers die met contractwisselingen te maken heeft, bestaat uit 427 medewerkers (36% van het totaal).

2.2.2 Trots op het werk De werknemers hebben een aantal stellingen voorgelegd gekregen. De meeste medewerkers (84%) zijn trots op hun werkzaamheden en 58% is ook trots op het bedrijf waar men werkt. 38% antwoordt neutraal op de vraag of men trots is op het bedrijf. 57% van de medewerkers in de contractcatering voelt zich gewaardeerd in het werk, een derde antwoordt neutraal en 10% voelt zich niet gewaardeerd.

ik ben trots op mijn bedrijf (werkgever)

58%

ik ben trots op mijn werkzaamheden

38%

84%

ik voel me gewaardeerd in mijn werk

15% 2%

57%

0%

20%

34%

40%

volledig mee eens

21

4%

60%

neutraal

80%

10%

100%

mee oneens

Verschillen tussen groepen medewerkers: De medewerkers die nooit met contractwisselingen te maken hebben gehad, zijn het significant vaker eens met de stelling ‘ik ben trots op mijn bedrijf (werkgever): 63% tegenover 48% van de medewerkers met contractwisselingen (58% gemiddeld). Oudere medewerkers zijn vaker trots op hun werkzaamheden dan hun jongere collega’s in de branche: 87% van de 45-plussers tegenover 79% van de medewerkers onder de 25 jaar. Daarentegen voelen oudere werknemers zich minder gewaardeerd in het werk dan jongeren. 69% van de jongeren tot 25 jaar is het volledig eens met de stelling ‘ik voel me gewaardeerd in mijn werk’ tegenover 51% van de 25 t/m 44-jarigen en 59% van de 45-plussers. Medewerkers zonder contractwisselingen zijn het meer eens met de stelling: 59% tegenover 52%. Plezier in het werk De meeste (83%) ondervraagden hebben altijd plezier in het werk. 16% heeft soms plezier in het werk en 1% heeft zelden plezier in zijn of haar werk. Hulp en informatie 57% van de medewerkers vindt dat men van collega’s of leidinggevende genoeg hulp of informatie krijgen als men daar om vraagt. 36% zegt die hulp enigszins te krijgen en 5% krijgt niet genoeg hulp of informatie. 92% van de medewerkers uit zijn of haar ideeën over verbeteringen in het bedrijf: 35% doet dit veel en 58% enigszins. 8% houdt de ideeën voor zich. Volgens de helft (48%) van de ondervraagden die hun ideeën uiten in het bedrijf, doet de leidinggevende iets met de ideeën van de medewerkers. 28% weet niet of er iets met de ideeën wordt gedaan. Doet je leidinggevende iets met jouw ideeën? (n=1.089) ja, veel

48%

niets

24%

weet niet

28%

Verschillen tussen groepen medewerkers: 63% van de jongeren tot 25 jaar denkt dat de leidinggevende veel doet met de aangedragen ideeën tegenover 46% van de oudere leeftijdsgroepen. 26% van de medewerkers van 45 jaar en ouder denkt dat de leidinggevende niets doet met de ideeën. Bij de jongeren onder de 25 jaar is dat 10%.

22

2.2.3 Opleiden en ontwikkelen 63% van de medewerkers heeft over het algemeen de juiste opleiding voor het werk en 14% is te hoog opgeleid. 10% zegt dat men niet is opgeleid voor dit beroep. Juiste opleiding medewerkers (n=1.181) ja

63%

nee, mijn opleiding is te hoog

14%

nee, mijn opleiding is niet voor dit beroep

10%

nee, mijn opleiding is te laag

5%

geen mening

8%

Verschillen tussen groepen medewerkers: Oudere medewerkers zeggen significant vaker dat men de juiste opleiding heeft: 68% tegenover 37% van de jongeren. Jongeren tot 25 jaar zijn vaker voor een ander beroep opgeleid: 36% tegenover 11% van de medewerkers tussen de 25 en 44 jaar en 8% van de 45-plussers. Medewerkers tussen de 25 en 45 jaar zeggen vaker dat ze te hoog opgeleid zijn: 21% tegenover 14% gemiddeld. Medewerkers in grotere bedrijven zeggen vaker dat ze voor een ander beroep zijn opgeleid: 22% van de medewerkers bij bedrijven met 51 tot en met 100 medewerkers en 16% van medewerkers bij bedrijven met meer dan 100 medewerkers, tegenover 10% gemiddeld.

Volgens 60% van de ondervraagden biedt de werkgever voldoende opleidingsmogelijkheden. Van die groep zegt 48% dat de werkgever hen niet concreet een opleiding heeft aangeboden, maar dat men wel weet dat er voldoende mogelijkheden zijn (29% van het totaal). De opleidingen en cursussen die worden geboden door de werkgever, staan in het overzicht. Aangeboden opleidingen en cursussen (n=368) OCC-B/cateringmedewerker B/OCC-C/contractcatering.

119x

HACCP/sociale hygiëne. Leidinggeven/facilitair leidinggevende/praktisch leidinggeven/leiderschapsstijlen. Communicatietraining/gesprekstechnieken.

41x

Hospitality.

25x

Administratie/receptioniste.

24x

Cursus (catering)beheerder.

23x

BHV/VCA/veiligheid/EHBO.

22x

Gastheer/gastvrouw/gastvrijheid/consumentengerichtheid. Ik kies bewust cateren/verantwoord omgaan met voeding/liefde voor lekker eten/biologische cateren. Management/managementvaardigheden. Verzuimbegeleiding/functionerings- en beoordelingsgesprekken voeren. Diverse interne opleidingen.

20x

23

35x 30x

19x 18x 18x 18x

Leermeester.

16x

Computercursus/In Design/Excel/3D-tekensoftware.

15x

MUM.

11x

SVS-schoonmaak/facilitair.

8x

Engels/Nederlands/taalcursus. Financieel/kostenberekening/factureren/uren verantwoorden. Verkooptraining.

5x

Horecaopleiding.

3x

Snijtechnieken.

2x

Tilcursus/fysieke belasting.

2x

Omgaan met agressie/veilig omgaan met gedetineerden.

2x

IKB.

2x

Halal.

2x

Kassatraining.

2x

Ondernemingsraad.

1x

Decoratiecursus.

1x

Teambuilding.

1x

5x 4x

Aangeboden opleidingen en cursussen – vervolg (n=368) Vrachtwagenrijbewijs.

1x

Talentenprogramma.

1x

Asbesttraining.

1x

Intervisie.

1x

De meeste (73%) medewerkers bezitten naar eigen zeggen voldoende werkervaring. Werkervaring medewerkers (n=1.181) voldoende werkervaring

73%

te veel werkervaring

25%

te weinig werkervaring

2%

geen werkervaring

0%

Verschillen tussen groepen medewerkers: Jongeren zeggen vaker dat men te weinig ervaring heeft: 7% tegenover 2% bij de andere leeftijdsgroepen. De groep medewerkers van 25 tot en met 44 jaar zegt vaker dat men te veel werkervaring heeft voor de huidige baan: 29% tegenover 10% van de jongeren en 24% van de 45plussers.

24

Er is gevraagd of medewerkers zelf iets doen om zo goed mogelijk (bij) te blijven in het vak. De meeste mensen (71%) leren van collega’s. 11% van de medewerkers doet zelf niets om goed te blijven in het vak. De respondenten konden meerdere antwoorden geven. Zelf doen om bij te blijven (n=1.181) leren van collega/leidinggevende (coaching)

71%


16%

niets

11%


6%

iets anders

15%

Verschillen tussen groepen medewerkers: Medewerkers uit de bedrijven met 51 tot en met 100 medewerkers volgen vaker dan gemiddeld korte cursussen (36% tegenover 16% gemiddeld) en ook beroepsopleidingen (17% tegenover 6% gemiddeld). De medewerkers uit grote bedrijven met meer dan 100 medewerkers doen vaker dan gemiddeld nog iets anders (25% tegenover 15% gemiddeld).

15% van de medewerkers doet nog iets anders om goed bij te blijven in het vak.

Toelichting Ik doe iets anders om bij te blijven in het vak (n=178) Lezen van vakliteratuur/lezen artikelen op internet/op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen. Ideeën opdoen van kookprogramma’s/inspiratie opdoen bij andere horecagelegenheden/recepten zoeken.

52x 15x

Workshops volgen/zelfstudie. Ervaring opdoen door het werk zelf/ik leer dingen zelf in de praktijk/veel uitproberen (ook thuis). Alert blijven op trends/nieuwsgierig blijven/open staan voor vernieuwing.

9x

Contact met (oud)-collega’s.

5x

Luisteren naar gasten.

5x

Meelopen op een andere locatie

3x

Bezoeken vakbeurzen.

2x

Social media.

1x

Netwerken.

1x

6x 6x

Afspraken eigen ontwikkeling 88% vindt het goed om afspraken te maken met de leidinggevende over hoe men zich ontwikkelt in het vak. Hiervan zegt 51% dat dit al is gebeurd en 37% zou wel willen dat er afspraken gemaakt gaan worden. Voor 12% is het niet nodig om afspraken te maken over de eigen ontwikkeling.

25

Waar die afspraken over gaan of over zouden moeten gaan, staat in het overzicht hieronder. Carrièremogelijkheden, het volgen van korte cursussen en coaching op de werkvloer worden het vaakst genoemd. De respondenten konden meerdere antwoorden geven. Afspraken eigen ontwikkeling (n=1.038) carrièremogelijkheden

45%


42%

coaching op de werkvloer

41%


30%


29%


26%

ervaring opdoen bij een ander bedrijf

14%


13%


10%

ervaring opdoen in andere branche/sector

8%

iets anders

6%

De respondenten die ‘iets anders’ aangaven, noemen: − functioneringsgesprek/doelen stellen (4x); − zelfontplooiing (4x); − locaties bezoeken/ruilen met afdelingen (3x); − vervangen van leidinggevende bij afwezigheid (2x); − uitbreiding van taken (2x); − afstemming ontwikkelingen; − op de huidige werklocatie blijven; − afbouwen naar pensioen; − waardering. Bij bijna twee derde van de bedrijven wordt er gesproken over de plannen die het bedrijf met de werknemers heeft. Bij 38% is er wel eens over gesproken en bij een kwart (25%) gebeurt dit ieder jaar. Bij meer dan een derde (37%) van de bedrijven is er nog nooit een gesprek geweest over bijvoorbeeld de functie in de toekomst of welke rol de medewerker heeft in de toekomst in het bedrijf. Gesprek over plannen met werknemer (n=1.181) ja, daar is wel eens over gesproken

38%

ja, elk jaar

25%

nee, nog nooit over gesproken

37%

Verschillen tussen groepen medewerkers: Bij kleine en ook bij hele grote bedrijven wordt er minder dan gemiddeld ieder jaar een gesprek gevoerd met de werknemers: 23% van de kleine bedrijven en 22% van de bedrijven met meer dan 100 medewerkers. Bij de bedrijven met 51 tot en met 100 medewerkers wordt bij 39% jaarlijks gesproken.

26

2.2.4 Vitaliteit Aan de werknemers is gevraagd hoe zij hun werk ervaren en hoe het met de belastbaarheid zit. Heeft men op dit moment last van lichamelijke belasting doordat men pijn heeft of te moe wordt? En heeft men last van psychische belasting doordat men bijvoorbeeld hoofdpijn of stress heeft of omdat het niet prettig voelt als men over het werk nadenkt? 43% van de werknemers heeft last van lichamelijke belasting tijdens het werk, waarvan 5% veel. 51% zegt helemaal geen last van lichamelijke belasting te hebben. Last van lichamelijke belasting (n=1.181) ik heb er veel last van bij mijn werk

5%

ik heb er last van bij mijn werk

11%

ik heb er een beetje last van bij mijn werk

27%

ik heb er geen last van bij mijn werk

6%

nee, ik heb geen last

51%

Verschillen tussen groepen medewerkers: Ouderen hebben vaker last van lichamelijke belasting tijdens het werk dan jongeren: 46% van de 45plussers, 38% van de medewerkers tussen de 25 en 45 jaar en 27% van de medewerkers onder de 25 jaar (gemiddeld 43%). 67% van de jongeren heeft geen last van lichamelijke belasting en 48% van de medewerkers van 45 en ouder heeft geen last. Ook mannen hebben vaker geen last van lichamelijke belasting tijdens het werk: 59% van de mannen tegenover 49% van de vrouwen. Medewerkers die geen contractwisselingen hebben meegemaakt hebben ook vaker geen last: 56% tegenover 44% van de medewerkers met contractwisselingen. De medewerkers in kleine bedrijven zeggen vaker last te hebben van lichamelijke belasting: 46% tegenover 43% gemiddeld.

22% van de werknemers heeft last van geestelijke/psychische belasting tijdens het werk, waarvan 3% veel. Driekwart (75%) zegt helemaal geen last te hebben van psychische belasting. Last van psychische belasting (n=1.181) ik heb er veel last van bij mijn werk ik heb er last van bij mijn werk ik heb er een beetje last van bij mijn werk ik heb er geen last van bij mijn werk nee, ik heb geen last

3% 5% 14% 4% 75%

Verschillen tussen groepen medewerkers: Medewerkers die contractwisselingen hebben meegemaakt hebben vaker last van psychische belasting: 25%, tegenover 19% van de medewerkers zonder contractwisselingen. Vrouwen hebben vaker geen last van psychische belasting tijdens het werk: 77% van de vrouwen tegenover 69% van de mannen.

27

30% van de ondervraagden denkt niet dat men in de toekomst bij het werk meer last zal krijgen van lichamelijke of psychische belasting. 20% denkt wel er meer last van te zullen krijgen. 45% vindt het lastig om de vraag te beantwoorden.

Meer klachten in de toekomst? (n=1.181) ik verwacht dat ik er in de toekomst meer last van zal krijgen

20%

ik verwacht niet dat ik er in de toekomst meer last van zal krijgen

30%

ik verwacht dat ik er in de toekomst minder last van zal krijgen

6%

dat weet ik niet

45%

Verschillen tussen groepen medewerkers: Oudere medewerkers verwachten vaker dat men er in de toekomst meer last van zal krijgen: 22% van de 45-plussers, 17% van de medewerkers tussen 25 en 44 jaar en 12% van de jongeren onder de 25 jaar. Mannen verwachten vaker dat men in de toekomst meer last van belasting krijgt dan vrouwen: 25% van de mannen, tegenover 18% van de vrouwen. De medewerkers uit grote bedrijven met meer dan 100 medewerkers verwachten in de toekomst vaker minder last te krijgen: 19% tegenover 6% gemiddeld. Ondersteuning door het bedrijf Van alle ondervraagden zegt 29% dat het eigen bedrijf iets doet om werknemers gezond en fit aan het werk te houden. Bij 49% is dat niet het geval en 22% weet het niet. Welke maatregelen de werkgever treft, wordt hieronder toegelicht.

Toelichting Inzet bedrijf om werknemers gezond en fit te houden Abonnement sportschool/korting op sporten/bedrijfsfitness.

96x

Arbo-faciliteiten/aanpassingen werkplek/hulpmiddelen/veilig werken.

81x

Arbo-training/cursus tillen/toolbox.

35x

Advies en voorlichting.

16x

Gezond eten en drinken/verse producten. Eigen werkplanning maken/rekening houden met werktijden/roulatiesysteem/je soms ontzien/voldoende werkuren/genoeg vakantie opnemen. Extra hulp op de locatie/meedenken.

12x

Fietsplan.

5x

Aandacht geven/interesse tonen in privéleven.

4x

Jaarlijkse fittest/keuring bloeddruk en gewicht.

4x

Alles vieren.

1x

Vitaliteitsbeleid.

1x

28

9x 5x

Ook is aan de werknemers gevraagd wat men zelf doet om fit, gezond en productief aan het werk te blijven. De werknemers konden meerdere antwoorden geven. Toelichting Inzet werknemers zelf om gezond en fit te blijven (n=1.181) leef gezond (voldoende rust nemen, sporten/bewegen)

64%

eet gezond

58%

beweeg genoeg, sport

47%

blijf bij in mijn vak (lezen vakbladen, leren van een collega)

34%

niets

3%

iets anders

5%

De respondenten die ‘iets anders’ aangaven, noemen: − fietsen naar het werk (11x); − het werk is al sporten (6x); − wandelen (met de hond) (6x); − cursus mentale gezondheid/mediteren/yoga (4x); − balans in het leven/goede balans werk-privé (2x); − fysiotherapie/rugtraining (2x); − dingen naast het werk doen die ik leuk vind/leuke dingen doen (2x); − genieten van mijn werk; − vier dagen per week werken; − flink op dieet; − nieuwsgierig zijn; − bij collega’s ‘in de keuken kijken’ en daar van leren. 49% van de ondervraagden zou in de toekomst afspraken willen maken met de leidinggevende over wat er gedaan kan worden om fit te blijven, zowel door het bedrijf als door medewerkers zelf. Waar die afspraken over zouden moeten gaan? Afspraken (n=577) lichamelijke werkbelasting

42%


38%

sporten

38%

scholing

37%

werkinhoud

34%

gezonde voeding

23%

werkrooster

18%

aantal te werken uren per week/maand regelmogelijkheden (zelf bepalen tempo, volgorde taken en werkonderbrekingen) psychische werkbelasting

18%

gezonde leefwijze

13%

extra vakantiedagen

8%

anders

5%

29

16% 14%

Bij ‘anders’ werd genoemd: − aannemen (of weigeren) van uitzendkrachten; − combinatie kantoorwerk en werk op locatie; − collega’s motiveren voor een meeloopdag of een andere locatie; − thuis werken; − gewaardeerd worden; − aantal kilometer woon-werk verkeer; − meer mensen in kunnen plannen; − hoger salaris; − verminderen van de werkdruk; − vergoeding sportschool. 2.2.5 De toekomst Aan de medewerkers is gevraagd welk effect contractwisseling (nieuwe werkgever) heeft op het werk. De respondenten konden meerdere antwoorden geven. Effect van contractwisseling/nieuwe werkgever (n=1.181) extra stress

26%

extra werkdruk

24%

geen effect

23%

extra motivatie

21%

iets anders

8%

weet niet/geen mening

24%

De andere effecten van contractwisseling die genoemd werden, zijn: − onzekerheid/onrust (13x); − nieuwe werkwijze/aanpassen en wennen (9x); − achteruitgang in loon en functie/verandering van functie (9x); − ongunstig voor de sfeer/weer werken aan vertrouwen/minder loyaliteit (9x); − nieuwe uitdaging (8x); − minder uren (en dus minder salaris)/minder uren in de regio (7x); − afhankelijk van het beleid (4x); − verlies van mijn baan (4x); − meer uren (2x); − kijken door een andere bril en de bedrijfsblindheid gaat over; − fysiek minder zwaar; − slechtere arbeidsvoorwaarden; − zeurende gasten over te hoge verkoopprijzen, omdat het weer goedkoper moet. Verschillen tussen groepen medewerkers: Jongeren zeggen vaker dat contractwisseling geen effect heeft en ze hebben er vaker geen mening over. Voor medewerkers tussen de 25 en 44 jaar is een contractwisseling vaker dan gemiddeld een extra motivatie: 29% tegenover 17% van de 45-plussers. Medewerkers die een of meerdere contractwisselingen hebben meegemaakt, zeggen vaker dat het extra werkdruk en extra stress met zich meebrengt, dan de groep die nog nooit met contractwisselingen te maken heeft gehad.

30

92% van de medewerkers wil de huidige baan de komende drie jaar behouden.

Wil je je baan de komende drie jaar houden? (n=1.181) ja, ik wil deze baan houden en ga geen andere baan zoeken

53%

ja, ik wil deze baan wel houden, maar ik kijk ook om me heen naar andere banen

39%

nee, ik wil deze baan niet houden en ga de komende jaren op zoek naar een andere baan

4%

nee, ik ben al serieus op zoek naar een andere baan

3%

Verschillen tussen de groepen medewerkers: Vrouwen willen vaker hun baan behouden dan mannen: 94% tegenover 89%. Vrouwen zeggen vaker dat ze deze baan willen behouden en ook niet op zoek gaan naar een andere baan: 57% tegenover 41% van de mannen (53% gemiddeld). Ook oudere medewerkers willen hun baan vaker houden: 95% van de 45-plussers, 90% van de medewerkers tussen 25 en 44 jaar en 81% van de jongeren onder de 25 jaar. 8% van de jongeren is al op zoek naar een andere baan, terwijl dat bij de overige leeftijdsgroepen 3% is.

87% van de medewerkers denkt dat men deze baan de komende drie jaar ook kan houden.

Denk je dat je je baan de komende drie jaar kunt behouden? (n=1.181) ja, ik zal mijn baan de komende drie jaar blijven houden

32%

ja, ik verwacht dat ik mijn baan behoud, maar weet het niet zeker

55%

nee, ik denk dat ik deze baan zal verliezen

9%

nee, ik weet zeker dat ik deze baan in de komende drie jaar zal verliezen

4%

Verschillen tussen groepen medewerkers: Vrouwen denken significant vaker dat zij de huidige baan de komende drie jaar kunnen behouden: 88% van de vrouwen tegenover 84% van de vrouwen.13% van de mannen denkt dat men de huidige baan zal verliezen tegenover 8% van de vrouwen. 75% van de jongeren onder de 25 denkt de baan te kunnen behouden, 89% van de werknemers tussen de 25 en 44 jaar en 87% van de 45-plussers (87% gemiddeld). Oudere medewerkers hebben dan ook vaker een vast contract. De medewerkers van de grotere bedrijven vrezen het vaakst dat ze hun baan zullen verliezen: 17% van de medewerkers van bedrijven met 51 tot en met 100 medewerkers en 16% van de bedrijven met meer dan 100 medewerkers, tegenover 9% gemiddeld.

31

Aan de medewerkers is gevraagd wat de drie belangrijkste redenen zouden zijn om van baan te wisselen. Salaris, weinig carrièremogelijkheden en werksfeer worden het vaakst genoemd. De belangrijkste redenen om van baan te wisselen (n=1.181) salaris

43%


26%

werksfeer

26%

inhoud van het werk (taken)

21%


21%

reistijd

21%

werkdruk

18%

werktijden

14%

leeftijd

10%


10%

privé-werk balans moeilijk

9%

soort werk

8%

psychische belasting weinig regelmogelijkheden (zelf bepalen tempo, volgorde taken) anders

5% 3% 14%

Welke anderen redenen men nog heeft om van baan te wisselen? − Het aantal uren; − Teamverandering; − Geen vaste aanstelling/contractwisseling/ontslag; − Andere of meer uitdagingen; − Eigen bedrijf starten; − Pensioen; − Gebrek aan waardering; − Geen vaste werkplek en taken; − Verhuizing; − Reiskosten. Verschillen tussen de groepen medewerkers: Oudere medewerkers van 45 jaar of ouder scoren vaker hoger op lichamelijke belasting (28%), werksfeer (28%), werkdruk (21%) en leeftijd (15%). De medewerkers tussen de 25 en 44 jaar scoren gemiddeld hoger op salaris (55%), weinig carrièremogelijkheden (38%), inhoud van het werk (25%), weinig opleidingsmogelijkheden (15%) en privé-werk balans (13%). De jongeren scoren hoger dan gemiddeld op weinig carrièremogelijkheden (35%), inhoud van het werk (26%), werktijden (23%) en weinig opleidingsmogelijkheden (17%).

32

Mocht het in de toekomst nodig zijn dat medewerkers naar een andere branche zouden willen overstappen, dan ligt het meest voor de hand een overstap naar de horeca, de handel, zorg en de recreatie. De ondervraagden konden meerdere sectoren aangeven. Overstap naar andere branches horeca

32%

handel (winkels ed)

22%

gezondheids- en welzijnszorg, sport

22%

recreatie

19%

overheid, onderwijs

13%

financiële of zakelijke dienstverlening

11%

vervoer, communicatie

8%

schoonmaak

4%

beveiliging

3%

techniek

3%

groen (hoveniers ed)

2%

landbouw, industrie, bouw

1%

anders

3%

Bij ‘anders’ worden diverse sectoren genoemd. Ook het opzetten van een eigen bedrijf is genoemd. − administratieve dienstverlening; − catering; − dieren/paardensport; − evenementen/entertainment; − facilitaire dienstverlening; − bloemenbranche; − gehandicaptenzorg; − kinderopvang; − ICT; − cosmetica/voetverzorging; − uitvaartverzorging; − vastgoed. 2.2.6 Opmerkingen De respondenten hebben nog een aantal opmerkingen gemaakt. Deze hebben vooral te maken met de aanbestedingen, (on)mogelijkheden op de locatie, werkdruk, randvoorwaarden, de cao, het ouder worden en de onzekere toekomst. De relevante opmerkingen staan in bijlage 4.

33

Samenvatting Trots op het werk De meeste medewerkers zijn trots op hun werk, trots op het bedrijf en voelen zich gewaardeerd. De trots op het werk is groter dan de trots op het bedrijf. Overname van contracten (en dus mensen) speelt hierbij een rol, en ook dat werknemers soms meer binding hebben met de opdrachtgever dan met de werkgever. Gewaardeerd voelen is volgens de werkgevers sterk afhankelijk van de locatie. Verder denken werkgevers dat de (negatieve) ontwikkelingen van de sector die steeds verder uitgekleed wordt, van invloed is op de waardering.

Stellingen

werknemers (n=1181)

werkgevers (n=7)

58% 84% 57%

29% 57% 14%

Trots op het bedrijf Trots op het werk Gewaardeerd voelen

Volgens 71% van de werkgevers wordt er naar de ideeën van de medewerkers geluisterd. 92% van de werknemers uit zijn of haar ideeën over verbeteringen in het bedrijf. Volgens 48% van de werknemers die hun ideeën bekend maken, doet de leidinggevende ook iets met die ideeën.

Opleiden en ontwikkelen Leren van collega’s is de meeste gebruikte vorm om bij te blijven. 71% van de werknemers doet dit om bij te blijven en alle werkgevers maken dit mogelijk. Alle bedrijven bieden hun werknemers de mogelijkheid om korte cursussen te volgen. Slechts 16% van de werknemers zegt ook daadwerkelijk cursussen te volgen om bij te blijven in het vak. Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat werkgevers cursussen en beroepsopleidingen aanbieden, maar niet aan alle werknemers.

werknemers werkgevers (n=1181) (n=7)

Zelf doen om bij te blijven leren van collega/leidinggevende (coaching)

71%

100%


16%

100%

niets

11%

0%


6%

86%

iets anders

15%

57%

34

Een meerderheid van de werkgevers zegt dat er jaarlijks gesproken wordt over de plannen die het bedrijf heeft met de werknemers in de toekomst. Onder de werknemers zegt een kwart dat dit het geval is. Gesprek over plannen toekomst werknemer in het bedrijf ja, daar is wel eens over gesproken ja, elk jaar nee, nog nooit over gesproken

werknemers (n=1181)

werkgevers (n=7)

38%

14%

25%

57%

37%

29%

Vijf op de zeven (71%) bedrijven maken afspraken met werknemers over het bijblijven in hun vak. Veelal worden hier de functionerings- en beoordelingsgesprekken voor gebruikt. Van de werknemers vindt 88% het goed om afspraken te maken met de leidinggevende over hoe men zich ontwikkelt in het vak. Hiervan zegt 51% dat dit al gebeurt en 37% zou wel willen dat er afspraken gemaakt gaan worden. 12% van de werknemers vindt het niet nodig om afspraken te maken over de eigen ontwikkeling. Werkgevers vinden afspraken maken over het volgen van korte cursussen en coaching op de werkvloer het belangrijkst. Werkgevers hechten meer belang aan het volgen van beroepsopleidingen dan werknemers: 13% volgt een beroepsopleiding. werknemers werkgevers (n=1038) (n=7)

Afspraken eigen ontwikkeling carrièremogelijkheden

45%

43%


42%

71%


41%

71%


30%

43%


29%

29%


26%

29%


14%

0%


13%

57%


10%

29%


8%

0%

iets anders

6%

0%

35

Vitaliteit 43% van de werknemers zegt tijdens het werk last te hebben van lichamelijke belasting. Werkgevers herkennen dit: 57% zegt dat enkele werknemers daar last van hebben en volgens 43% heeft een minderheid van het personeelsbestand er last van. 22% van de werknemers zegt last te hebben van psychische belasting tijdens het werk. 57% van de werkgevers zegt dat enkele werknemers daar last van hebben en 43% zegt dat een minderheid van het personeel er last van heeft. 20% van de werknemers verwacht dat men in de toekomst meer last zal krijgen van klachten (lichamelijk en/of psychisch). Alle werkgevers verwachten dat het percentage werknemers met last in de toekomst groter zal worden, door vergrijzing, de toenemende gemiddelde leeftijd en de huidige marktsituatie. Bedrijven zorgen voor arbo-faciliteiten, zetten hulpmiddelen in en geven korting op sporten of bieden bedrijfsfitness om de werknemers gezond en fit te houden. De werknemers zelf proberen zo gezond mogelijk te leven en gezond te eten. 86% van de werkgevers vindt dat er afspraken gemaakt moeten worden over wat er gedaan kan worden om fit te blijven. 49% van de werknemers wil afspreken wat zowel het bedrijf als de medewerker zelf kan doen. De afspraken zouden vooral moeten gaan over de lichamelijke werkbelasting, gezonde werkplek, sporten en scholing. Opvallend is dat werkgevers meer belang hechten aan afspraken maken over psychische werkbelasting.


Afspraken (om fit te blijven) lichamelijke werkbelasting

42%

50%


38%

33%

sporten

38%

33%

scholing

37%

67%

werkinhoud

34%

33%

gezonde voeding

23%

50%

werkrooster

18%

50%


18%

50%

16%

33%

14%

67%

gezonde leefwijze

13%

50%

extra vakantiedagen

8%

33%

anders

5%

33%

36

Toekomst Extra stress en extra werkdruk worden het vaakst genoemd als effecten van contractwisseling, zowel door werkgevers als werknemers. De belangrijkste reden om van baan te wisselen is zowel volgens werknemers als werkgevers het salaris. Werkgevers noemen ook de lichamelijke belasting en reistijd als belangrijke reden. Werknemers noemen vaak ook het gebrek aan carrière-/doorgroeimogelijkheden, de werksfeer en inhoud van het werk. De belangrijkste redenen om van baan te wisselen


salaris

43%

100%


26%

29%

werksfeer

26%

0%


21%

0%


21%

43%

reistijd

21%

43%

werkdruk

18%

0%

werktijden

14%

29%

leeftijd

10%

29%


10%

14%


9%

0%

soort werk

8%

0%


5%

0%

3%

0%

14%

14%

Sectoren om personeel mee uit te wisselen, die voor de hand liggen en door zowel werkgevers als werknemers vaak worden genoemd, zijn de horeca, handel en recreatie. Werkgevers noemen vaker schoonmaakbranche als sector dan de werknemers.

37

Bijlage 1

1

Vragenlijst werkgevers Er zijn vragen bij die enige voorbereiding vragen. Wellicht kunt u deze vooraf achterhalen/opzoeken. Bedrijfsgegevens 1.

Wat is je functie? Ondernemer/werkgever Bedrijfsleider HR-manager Anders…………………………………………………………………………………………………………………………………

2.

Wat zijn de (hoofd)activiteiten van het bedrijf (percentage% eventueel)? Catering algemeen (bij een bedrijf bijvoorbeeld verzekeraar, overheid etc.) …………..% Institutioneel (bij een gevangenis, ziekenhuis of ander zorg-/, welzijnsinstelling) …………..% Inflight catering (catering aan boord van vliegtuigen) …………..% Onderwijscatering (bij scholen, universiteiten) …………..% Anders …………..%

3.

Is uw organisatie onderdeel van een groter geheel, bijvoorbeeld een keten of concern? Ja Nee

4. Hoeveel medewerkers heeft het bedrijf? Als je het niet precies weet kun je een schatting geven. Aantal medewerkers: ................ Eventueel per vestiging………….. 5.

Het bedrijf is gevestigd in de provincie (hoofdkantoor)? Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg

2

6. Vraag voor ketenbedrijven / concerns: In welke provincie is het het moeilijkst om aan geschikt personeel te komen? Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg 7. Hoe is de verdeling naar mannelijk en vrouwelijke werknemers binnen het bedrijf? …………..% mannen ……………% vrouwen 8. Hoe is de verdeling naar leeftijdsklasse binnen het bedrijf? 15 t/m 24 jaar……………….% 25 t/m 44 jaar……………….% 45 jaar en ouder……………….% 9. Hoe is de verdeling naar opleidingsniveau binnen het bedrijf? Basisonderwijs (lagere school) ……………….% VMBO (Ambachtsschool, LBO, LTS, MULO) ……………….% HAVO/VWO (HBS) ……………….% Middelbaar beroepsonderwijs (MBO, Leerlingstelsel) ……………….% Hoger beroepsonderwijs (HBO) ……………….% Wetenschappelijk onderwijs (Universiteit) ……………….% 10. Welke functiegroepen zijn aanwezig in uw bedrijf (percentage% eventueel)? Management/ Bedrijfsleider……………….% Regiomedewerker……….% Cateringbeheerder/locatiemanager………………..% Ondersteuning management (personeelszaken, marketing, secretariaat, inkoop/verkoop) ……………….% Administratie/secretariaatmedewerkers……………….% Cateringmedewerker (A,B,C)……………….% Productiemedewerker (A,B) ……………….% Afwasser ……………….% Gastheer/gastvrouw……………….% Hulpkok……. Zelfstandig werkend kok ……………….% Chefkok…………………..% Automatenoperator ……………….% Chauffeur/belader ……………….% Magazijnmedewerker/-meester ……………….% Logistiek medewerker /planner ……………….% Medewerker algemene dienst ……………….% Anders……%

3

11. Wat voor dienstverbanden zijn er bij het bedrijf?

Dienstverband voor onbepaalde tijd (vaste baan) …………..% Dienstverband voor bepaalde tijd (tijdelijk contract) …………..% Oproepcontract of 0-urencontract…………..% Anders…………..% 12. Hoeveel contracten met klanten sluiten jullie per jaar af? …………..aantal

Hoe trots ben ik op wat ik doe? 13. Wat vind je van de stelling: Werknemers zijn over het algemeen trots op het bedrijf?

Ja, volledig mee eens Niet mee eens, maar ook niet mee oneens Nee, mee oneens 14. Wat vind je van de stelling: Werknemers zijn over het algemeen trots hun werkzaamheden?

Ja, volledig mee eens Niet mee eens, maar ook niet mee oneens Nee, mee oneens 15. Voelen werknemers zich over het algemeen gewaardeerd in hun werk?

Ja, volledig mee eens Niet mee eens, maar ook niet mee oneens Nee, mee oneens 16a. Wordt er naar ideeën van werknemers geluisterd en wordt er wat mee gedaan? Nee naar 17 Ja 16b. Zo ja, wat wordt er mee gedaan?

Hoe blijf ik goed in mijn vak? 17a. Hebben werknemers over het algemeen de juiste opleiding voor hun werk? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Ja Nee, opleiding is vaak te hoog Nee, opleiding is vaak te laag Nee, opleiding is vaak voor een ander beroep Geen mening 17b. Welke reguliere opleidingen zijn belangrijk voor het bedrijf? ……………………………………………………………………………………………………………………. 17c. En op welk niveau? Vmbo Mbo Hbo Anders

4

17d. Welke cursussen zijn belangrijk voor het bedrijf? ……………………………………………………………………………………………………………….. 17e. En op welk niveau? Vmbo Mbo Hbo Anders 18. Wat kun je over het algemeen zeggen over de werkervaring van de werknemers? Te veel werkervaring Voldoende werkervaring Te weinig werkervaring Geen werkervaring

19a. Doet het bedrijf iets zodat werknemers zo goed mogelijk in hun vak (bij)blijven? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Nee Ja, leren van collega’s / leidinggevenden (coaching) Ja, werknemers kunnen korte cursussen volgen (bijvoorbeeld taalcursus, cursus leidinggeven, cursus veilig werken?) Werknemers kunnen beroepsopleidingen volgen (bijvoorbeeld bij een mbo of hbo instelling) Anders 19b. Anders, namelijk ...............................................................................................................................................

20. Worden er afspraken gemaakt met werknemers over hoe ze goed in hun vak blijven (of zou u dat willen)? Ja Nog niet, maar dat zouden we wel willen Nee Naar 22 21. Waar gaan deze afspraken over of waar zouden ze over moeten gaan? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Coaching op de werkvloer Volgen van korte cursussen (bijvoorbeeld taalcursus, cursus leidinggeven, vakinhoudelijke cursussen, cursus veilig werken) Volgen van officiële beroepsopleidingen (bijvoorbeeld bij een vmbo, mbo of hbo instelling) Ervaring opdoen in een andere functie Ervaring opdoen in een hogere functie Ervaringen opdoen bij ander bedrijf Ervaringen opdoen in andere branche/sector Loopbaanplanning/-check/-advies Gebruik maken van EVC (diploma op basis van opgedane ervaring) Carrièremogelijkheden Anders 22. Wordt er gesproken met werknemers over de plannen die het bedrijf met hen heeft? Bijvoorbeeld wat hun functie in het bedrijf in de toekomst is, of welke rol ze in de toekomst in het bedrijf hebben? Ja, elk jaar Ja, daar is wel eens over gesproken Nee

5

Hoe ervaren werknemers hun werk? 23. Hebben werknemers op dit moment volgens u last van lichamelijke belasting? Ja, de meeste werknemers hebben last tijdens hun werk Ja, een minderheid van de werknemers heeft last tijdens hun werk Ja, enkele werknemers hebben last tijdens hun werk Nee, werknemers hebben geen last tijdens hun werk

24. Hebben werknemers op dit moment volgens u last van geestelijke/psychische belasting /niet mee kunnen komen met veranderingen? Ja, de meeste werknemers hebben last tijdens hun werk Ja, een minderheid van de werknemers heeft last tijdens hun werk Ja, enkele werknemers hebben last tijdens hun werk Nee, werknemers hebben geen last tijdens hun werk 25. Verwacht je dat het percentage werknemers dat last heeft van lichamelijke en/of geestelijke belasting in de toekomst groter of kleiner zal worden? Wordt groter Blijft gelijk Wordt kleiner Dat weet ik niet 26a. Doet het bedrijf iets om werknemers fit en gezond aan het werk te houden? Bijvoorbeeld hulpmiddelen bij zwaar werk, trainingen in goed tillen, (mogelijk maken van) sporten en dergelijke. Ja Nee naar 27 Weet niet naar 27 26b. Zo ja, wat doet het bedrijf? .............................................................................................................................................................. 27. Zouden binnen het bedrijf in de toekomst afspraken gemaakt moeten worden tussen werkgever en werknemers wat gedaan kan worden om werknemers fit, gezond en productief te laten blijven/worden? Ja Nee Naar 29 28a. Waarover zouden afspraken gemaakt moeten worden? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Sporten

Sporten Regelmogelijkheden (bijvoorbeeld zelf bepalen werktempo, volgorde taken en werkonderbrekingen) Scholing Lichamelijke werkbelasting Geestelijke/psychische werkbelasting Gezonde voeding Gezonde leefwijze (bijvoorbeeld stoppen met roken, voldoende rust nemen) Gezonde werkplek (arbo verantwoord) Werkinhoud Werkrooster Extra vakantiedagen Aantal te werken uren per week/maand Anders

6

28b. Anders, namelijk………................................................................................................................. 29a. Welk effect heeft contractwisseling op de werknemers? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Geen Extra motivatie Extra werkdruk Extra stress Anders 29b. Anders, namelijk ………………… 30a. Wat zijn volgens jou de drie belangrijkste redenen voor werknemers om van baan te veranderen? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Inhoud van het werk (de taken) Soort werk (werken met mensen etc.) Werkdruk Geestelijke belasting Lichamelijke belasting Werksfeer Salaris Werktijden Reistijd Privé-werk balans moeilijk Weinig carrière/doorgroei mogelijkheden Weinig opleidingsmogelijkheden Weinig regelmogelijkheden (bijvoorbeeld zelf bepalen werktempo, volgorde taken en

werkonderbrekingen) Leeftijd Anders

30b. Anders, namelijk ……………………………………………………………………………………………………….. 31a. Als uitwisseling van personeel in de toekomst nodig is, met welke branches ligt dat dan het meest voor de hand? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Landbouw, industrie of bouw Handel (winkels e.d.) Horeca Beveiliging Vervoer, communicatie Groen (hoveniers e.d.) Techniek Financiële of zakelijk dienstverlening Overheid, onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg en sport Recreatie Schoonmaak Anders 31b. Anders, namelijk…………………………………………………………………………………………………………..

7

32. Hoe kunnen sectoren/brancheverenigingen bedrijven helpen/ondersteunen met bovenstaande? Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) van loopbaanadvies Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) van arbeidsbemiddelingstrajecten Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) van werk-naar-werkbegeleiding Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) van sollicitatietraining Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) coaching jongere werknemers door oudere werknemers Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) van coaching van oudere werknemers Faciliteren van (regionale) personeelspoule / talentenpoule Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) bij het aannemen van Wajongers/arbeidsgehandicapten Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) van begeleiding van stagiairs en jonge werknemers Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) van een gezondheischeck Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) cursussen Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) leerwerktrajecten (BBL) Faciliteren en/of ondersteunen (financieel ) duaal/deeltijd hbo Anders, namelijk..........................................................................................................................................................

Tenslotte 33a. Hoe denkt u dat het aantal banen bij uw bedrijf zich de komende twee jaar zal ontwikkelen? Het aantal banen wordt groter Het aantal blijft gelijk Het aantal banen wordt kleiner 33.b Waarom verwacht u dit?

34. Heeft uw bedrijf de laatste 12 maanden moeilijk vervulbare vacatures? Zo ja, hoeveel? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35. Heeft uw bedrijf de laatste 12 maanden gedwongen werknemers moeten ontslaan? Zo ja, hoeveel? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

36. Welke (sociaaleconomische) positieve ontwikkelingen zie je op de arbeidsmarkt waarvan je verwacht dat ze invloed hebben op de bedrijfsvoering: Nu……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Toekomst (2 jaar)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 37. Welke (sociaaleconomische) negatieve ontwikkelingen zie je op de arbeidsmarkt waarvan je dat ze invloed hebben op de bedrijfsvoering: Nu……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Toekomst (2 jaar)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 38. Heeft u nog opmerkingen of suggesties? Wij horen het graag! …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8

Bijlage 2

Vragenlijst werknemers We gaan allemaal langer doorwerken. Hoe zorg je dat je fit genoeg blijft? Of moet je aanvullende opleidingen doen? Ben je trots op je werk? Dit zijn belangrijke onderwerpen voor jou maar ook voor je werkgever. Bedrijven en medewerkers in de contractcateringbranche doen hier onderzoek naar. We willen weten hoe het er nu voor staat. Jouw antwoorden helpen bij het maken van plannen voor de toekomst om iedereen trots, fit en up to date te houden. Uiteraard bespreken we je antwoorden niet met je collega’s, werkgever of leidinggevende. Je kunt dus volledig vrij antwoorden. Als je meedoet en de vragenlijst helemaal invult en verzendt, kun je een Ipad winnen. Wel moet je dan je naam en e-mailadres invullen. Wij zullen deze gegevens alleen gebruiken om de prijs te verloten. Je ontvangt geen mailings, nieuwsbrieven of ander e-mails van ons omdat je hier je gegevens hebt ingevuld. Het invullen van de vragenlijst duurt 10 tot 15 minuten.

Toevoegen: Naam bedrijfsnaam/vestiging Naam: e-mail/telefoonnummer:

in verband met eventueel winnen iPad

1. Wat is je geslacht? Man Vrouw 2. Wat is je leeftijd? ……………. jaar 3. Wat is de hoogste opleiding die je hebt afgemaakt? Basisonderwijs (lagere school) VMBO (Ambachtsschool, LBO, LTS, MULO) HAVO/VWO (HBS) Middelbaar beroepsonderwijs (MBO, Leerlingstelsel) Hoger beroepsonderwijs (HBO) Wetenschappelijk onderwijs (Universiteit) 4. Hoeveel collega’s, inclusief leidinggevenden en managers staan er bij je op de locatie? Als je het niet precies weet kun je een schatting geven. Aantal medewerkers: ................

5. In welke provincie werk je? Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg 6a. Wat is je functie bij je bedrijf ? Medewerker op vaste locatie Regiomedewerker Leidinggevende (geef leiding aan minder dan 5 medewerkers) Leidinggevende (geef leiding aan meer dan 5 medewerkers) Anders 6b. Anders, namelijk ............................................................................................................................................... 7. Wat voor dienstverband heb je bij dit bedrijf? Dienstverband voor onbepaalde tijd (vaste baan) Dienstverband voor bepaalde tijd (tijdelijk contract) Oproepcontract of 0-urencontract Anders 8. Hoeveel uur werk je gemiddeld per week? ……….uren per week 9. Wat is de belangrijkste activiteit bij het bedrijf waar je werkt? Catering algemeen (bij een bedrijf bijvoorbeeld verzekeraar, overheid etc.) Institutioneel (bij een gevangenis, ziekenhuis of ander zorg-/welzijnsinstelling) Inflight catering (catering aan boord van vliegtuigen) Onderwijscatering (bij scholen, universiteiten) Anders

10. Hoe lang werk je al op deze locatie? ………………….. jaar en …………………………. maanden 11. Hoe lang werk je (ongeveer) in de contractcateringbranche? ………………….. jaar en …………………………. maanden Minder dan 10 jaar, naar vraag 13

12. Hoeveel contractwisselingen heb je zelf de afgelopen 10 jaar meegemaakt? …………aantal

Hieronder staan vragen met hoe TROTS je bent op wat je doet. Waarom willen we dit weten? Trots en waardering werkt motiverend. Ben je trots op wat je doet en krijg je waarderin,g dan heb je zin om goed je werk te doen. Wat motiveert jou?

13. Heb je plezier in je werk? Ja, ik heb altijd plezier in mijn werk Ja, ik heb soms plezier in mijn werk Nee, ik heb zelden plezier in mijn werk Nee, ik heb nooit plezier in mijn werk 14. Wat vind je van deze stelling: Ik ben trots op mijn bedrijf (werkgever)? Ja, volledig mee eens Niet mee eens, maar ook niet mee oneens Nee, mee oneens 15. Wat vind je van deze stelling: Ik ben trots op mijn werkzaamheden? Ja, volledig mee eens Niet mee eens, maar ook niet mee oneens Nee, mee oneens 16. Voel je je gewaardeerd in je werk? Ja, ik voel me voldoende gewaardeerd Ik voel me niet voldoende, maar ook niet onvoldoende gewaardeerd Nee, ik voel me onvoldoende gewaardeerd

17. Krijg je van collega’s of je leidinggevende genoeg hulp of informatie als je daar om vraagt? Ja Ja, enigszins Nee, ik krijg niet genoeg hulp of informatie als ik iets vraag Niet van toepassing; ik vraag nooit iets

18. Uit je je ideeën over verbeteringen in je bedrijf? Ja, veel Ja, enigszins Nee 19. Weet je of je leidinggevende iets met deze ideeën doet? Ja, veel Nee Weet niet

Hieronder staan vragen die te maken hebben met hoe je goed blijft in je vak Waarom willen we dit weten? We willen bekijken wat mensen in de branche nodig hebben om in de toekomst hun vak goed te kunnen blijven uitoefenen.

20. Vind je dat je voor je huidige baan de juiste opleiding hebt? Ja Nee, mijn opleiding is te hoog Nee, mijn opleiding is te laag Nee, mijn opleiding is niet voor dit beroep Geen mening

21a. Biedt je werkgever je voldoende opleidingsmogelijkheden? Ja Nee naar 22 21b. Ja, welke opleidingen heeft je werkgever je aangeboden? ………………………………………………………………………………………………………………………. 22. Vind je dat je voor je huidige baan voldoende werkervaring hebt? Te veel werkervaring Voldoende werkervaring Te weinig werkervaring Geen werkervaring

23a. Doe je zelf iets om goed in je vak te blijven? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Nee naar 24 Ja, ik leer van collega’s /leidinggevenden (coaching) naar 24 Ja, ik volg korte cursussen (bijvoorbeeld taalcursus, cursus leidinggeven, cursus veilig werken?) naar 24 Ja, ik volg officiële beroepsopleidingen (bijvoorbeeld bij een mbo of hbo instelling) naar 24 Anders

23b. Anders, namelijk ............................................................................................................................................... 24. Vind je het goed om afspraken te maken met je leidinggevende over hoe je ontwikkelt in je vak? Ja, dat is al gebeurd Ja, dat zou ik wel willen Nee Naar 26 25a. Waar gaan deze afspraken over of waar zouden deze afspraken over moeten gaan? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Coaching op de werkvloer Volgen van korte cursussen (bijvoorbeeld taalcursus, cursus leidinggeven, vakinhoudelijke cursussen, cursus veilig werken) Volgen van officiële beroepsopleidingen (bijvoorbeeld bij een vmbo, mbo of hbo instelling) Ervaring opdoen in een andere functie Ervaring opdoen in een hogere functie Ervaringen opdoen bij ander bedrijf Ervaringen opdoen in andere branche/sector Loopbaanplanning/-check/-advies Gebruik maken van EVC (diploma op basis van opgedane ervaring) Carrièremogelijkheden Anders 25b. Anders, namelijk ............................................................................................................................................... 26. Spreek je wel eens met je leidinggevende over de plannen die het bedrijf met je heeft? Bijvoorbeeld wat je functie in het bedrijf in de toekomst is, of welke rol je in de toekomst in het bedrijf hebt? Ja, elk jaar Ja, er is wel eens over gesproken Nee, er is nog nooit over gesproken

Hieronder staan vragen die te maken hebben met hoe je je werk ervaart? Waarom willen we dit weten? Vitaliteit staat voor kracht en energie. Kracht en energie heb je nodig om elke dag de dingen te kunnen doen, die je wilt en moet doen. Dus ook je werk. Hoe vitaal ben je en wat heb je nodig om in de toekomst vitaal te blijven.

27. Heb je op dit moment last van de lichamelijke belasting, bijvoorbeeld doordat je pijn hebt of te moe wordt? Ik heb er veel last van bij mijn werk Ik heb er last van bij mijn werk Ik heb er een beetje last van bij mijn werk Ik heb er geen last van bij mijn werk

28. Heb je op dit moment last van de geestelijke/psychische belasting, bijvoorbeeld doordat je hoofdpijn of stress hebt, te moe wordt, of je voelt je niet prettig als je over je werk nadenkt? Ik heb er veel last van bij mijn werk Ik heb er last van bij mijn werk Ik heb er een beetje last van bij mijn werk Ik heb er geen last van bij mijn werk 29. Verwacht je dat je in de toekomst bij je werk meer last zult krijgen van de lichamelijke en/of geestelijke belasting? Ik verwacht dat ik er in de toekomst meer last van zal krijgen Ik verwacht niet dat ik er in de toekomst meer last van zal krijgen Ik verwacht dat ik er in de toekomst minder last van zal krijgen Dat weet ik niet 30a. Doet je bedrijf iets om je fit en gezond aan het werk te houden? Bijvoorbeeld hulpmiddelen bij zwaar werk, trainingen in goed tillen, (mogelijk maken van) sporten en dergelijke. Ja Nee naar 31a Weet niet naar 31a 30b. Zo ja, wat doet het bedrijf? .............................................................................................................................................................. 31a. Doe je zelf iets om fit, gezond en productief aan het werk te blijven? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Blijf bij in mijn vak (lezen vakbladen, leren van een collega) Eet gezond Beweeg genoeg, sport Leef gezond ( voldoende rust nemen, sporten/bewegen) Niets Anders 31b. Anders, namelijk …………………………………………

32. Zou je met je leidinggevende afspraken willen maken over dingen die het bedrijf en jij zelf kunnen doen om fit, gezond en productief te blijven? Ja Nee Naar 34a

33a. Waarover zou je afspraken willen maken? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Sporten Scholing Regelmogelijkheden (bijvoorbeeld zelf bepalen werktempo, volgorde taken en werkonderbrekingen) Lichamelijke werkbelasting Geestelijke/psychische werkbelasting Gezonde voeding Gezonde leefwijze (bijvoorbeeld stoppen met roken, voldoende rust nemen) Gezonde werkplek (arbo verantwoord) Werkinhoud Werkrooster Extra vakantiedagen Aantal te werken uren per week/maand Anders 33b. Anders, namelijk…………………………………………………….. Hieronder staan vragen die te maken hebben met de Toekomst Waarom willen we dit weten? We willen bekijken of mensen van plan zijn een andere baan te zoeken. Als dat namelijk zo is willen we kijken hoe we je kunnen helpen om je voor de branche te behouden.

34a. Welk effect heeft contractwisseling (nieuwe werkgever) op uw werk? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Geen Extra motivatie Extra werkdruk Extra stress Anders Weet niet/geen mening 34 b. Anders, namelijk …………………………………………………………………………………… 35. Wil je je huidige baan de komende drie jaar houden? Ja, ik wil deze baan houden en ik ga geen andere baan zoeken Ja, ik wil deze baan wel houden, maar ik kijk ook om me heen naar andere banen Nee, ik wil deze baan niet houden en ga de komende jaren op zoek naar een andere baan Nee, ik ben al serieus op zoek naar een andere baan 36. Denk je dat je je baan de komende drie jaar kan houden? Ja, ik zal mijn baan de komende drie jaren blijven houden Ja, ik verwacht dat ik mijn baan de komende drie jaar blijf houden, maar ik weet het niet zeker Nee, ik denk dat ik deze baan de komende die jaar zal verliezen Nee, ik weet zeker dat ik deze baan in de komende drie jaar zal verliezen

37a. Wat zouden voor jou de drie belangrijkste redenen zijn om van baan te wisselen? (kruis aan, 3 antwoorden mogelijk) Inhoud van het werk (de taken) Soort werk (werken met mensen etc.) Werkdruk Geestelijke belasting Lichamelijke belasting Werksfeer Salaris Werktijden Reistijd Privé-werk balans moeilijk Weinig carrière/doorgroei mogelijkheden Weinig opleidingsmogelijkheden Weinig regelmogelijkheden (bijvoorbeeld zelf bepalen werktempo, volgorde taken en werkonderbrekingen) Leeftijd Anders 37b. Anders, namelijk ……………………………………………………. 38a. Als je naar een andere branche zou willen overstappen, welke zou dat dan zijn? (kruis aan, meerdere antwoorden mogelijk) Landbouw, industrie of bouw Handel (winkels e.d.) Horeca Beveiliging Vervoer, communicatie Groen (hoveniers e.d.) Techniek Financiële of zakelijk dienstverlening Overheid, onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg en sport Recreatie Schoonmaak Anders 38b. Anders, namelijk…………………………………………………………………………………………………………..

39. Heb je nog opmerkingen of suggesties? Wij horen het graag! …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Bijlage 3

1

Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid WERKNEMERS CONTRACTCATERING Onderzoek voor Atrium groep

Hilde Kraaijvanger 18 maart 2014

2

Inhoud pagina 1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Contractcatering Resultaten werknemers Profiel van de werknemers Trots op het werk Opleiden en ontwikkelen Vitaliteit De toekomst

4 4 4 7 8 11 15

3

1.

Contractcatering

1.1 Resultaten werknemers In totaal hebben 1181 werknemers werkzaam in de contractcatering de vragenlijst ingevuld. 1.2 Profiel van de werknemers Driekwart (76%) van de medewerkers die de vragenlijst hebben ingevuld is vrouw. De verdeling naar geslacht (n=1181) mannen

24%

vrouwen

76%

De gemiddelde leeftijd is 46 jaar. De verdeling over leeftijdsklasse ziet er als volgt uit: De verdeling naar leeftijdsklasse (n=1181) 15 t/m 24 jaar

4%

25 t/m 44 jaar

33%

45 jaar en ouder

62%

43% van de ondervraagde medewerkers in de contractcatering heeft een opleiding op mbo-niveau. Ruim een derde (36%) van de medewerkers heeft een opleiding op vmbo-niveau. De verdeling naar opleidingsniveau (n=1181) basisonderwijs

5%

vmbo

36%

havo/vwo

6%

mbo

43%

hbo/universiteit

10%

De medewerkers zijn werkzaam bij verschillende soorten bedrijven. Het gaat met name om algemene cateringbedrijven. Belangrijkste activiteit van het bedrijf (n=1181) catering algemeen

78%

onderwijscatering

7%

institutioneel (ziekenhuis, gevangenis)

5%

inflightcatering (vliegtuig)

1%

anders

10%

4

Gemiddeld staan er op de locatie waar men werkt 24 medewerkers (directe collega’s, leidinggevenden en managers). De grootste groep heeft echter 10 collega’s of minder op de locatie. Aantal medewerkers op de locatie (n=1181) 10 medewerkers of minder

68%


15%


11%


3%

meer dan 100 medewerkers

3%

De grootste groep medewerkers is werkzaam in de kustprovincies (Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland). Daarna in de regio Zuid (provincies Noord-Brabant en Limburg). De regio Midden omvat de provincies Utrecht, Gelderland en Flevoland en Noord de provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel. Regio waar men werkt (n=1181) Noord

13%

Midden

19%

Kust

40%

Zuid

29%

De functie van medewerker op een vaste locatie komt het vaakst voor onder de respondenten. De verdeling naar functiegroepen (n=1181) medewerker op vaste locatie

38%

leidinggevende (minder dan 5 medewerkers)

21%

leidinggevende (meer dan 5 medewerkers)

17%

regiomedewerker

8%

anders

15%

5

De respondenten die een andere functie vervullen, noemen:  (catering)beheerder/regiobeheerder (56x);  (assistent) cateringmanager (19x);  (rayon)manager/ facilitair manager (16x);  assistent kok/zelfstandig werkend kok/chef kok (16x);  stagiair (6x);  administratief medewerker (5x);  sales medewerker/verkoopmedewerker (4x);  vervangend leidinggevende (4x);  RPS-er (3x);  financieel medewerker (2x);  banquetingmedewerker (2x);  accountmanager (2x);  medewerker civiele dienst (2x);  hoofd bedrijfsbureau (2x);  HR-adviseur/medewerkers personeelszaken (2x);  supervisor (2x);  recruiter;  senior technisch specialist;  bouwkundig tekenaar;  trainer;  opleidingscoördinator;  productontwikkelaar;  chauffeur.

Meer dan driekwart (78%) van de medewerkers heeft een vast dienstverband (voor onbepaalde tijd). Een vijfde (21%) van de medewerkers heeft een tijdelijk contract en 1% een oproepcontract of 0urencontract.


78%


21%

oproepcontract

1%

anders

1%

Gemiddeld werken de ondervraagde medewerkers in de contractcatering 28 uur per week. Gemiddeld werkt men 5 jaar en 4 maanden bij het huidige bedrijf. Gemiddeld werkt men 11 jaar en 11 maanden in de contractcatering. Aan de medewerkers die langer dan 10 jaar in de branche actief zijn, is gevraagd hoeveel contractwisselingen men de afgelopen 10 jaar heeft meegemaakt. Gemiddeld kregen de 642 medewerkers die het betreft te maken met 1,7 contractwisselingen (tussen de 0 en 25 wisselingen).

6

1.3 Trots op het werk De werknemers hebben een aantal stellingen voorgelegd gekregen. De meeste medewerkers (84%) zijn trots op hun werkzaamheden en 58% is ook trots op het bedrijf waar men werkt. 38% antwoordt neutraal op de vraag of men trots is op het bedrijf. 57% van de medewerkers in de contractcatering voelt zich gewaardeerd in het werk, een derde antwoordt neutraal en 10% voelt zich niet gewaardeerd.

58%

ik ben trots op mijn bedrijf (werkgever)

38%

84%

ik ben trots op mijn werkzaamheden

15% 2%

57%

ik voel me gewaardeerd in mijn werk

0%

20%

34%

40%

volledig mee eens

4%

60% neutraal

80%

10%

100%

mee oneens

De meeste (83%) ondervraagden hebben altijd plezier in het werk. 16% heeft soms plezier in het werk en 1% heeft zelden plezier in zijn of haar werk. Hulp en informatie 57% van de medewerkers vindt dat men van collega’s of leidinggevende genoeg hulp of informatie krijgen als men daar om vraagt. 36% zegt die hulp enigszins te krijgen en 5% krijgt niet genoeg hulp of informatie. 92% van de medewerkers uit zijn of haar ideeën over verbeteringen in het bedrijf. 35% doet dit veel en 58% enigszins. 8% houdt de ideeën voor zich. Volgens de helft (48%) van de ondervraagden die hun ideeën uiten in het bedrijf, doet de leidinggevende iets met de ideeën van de medewerkers. 28% weet niet of er iets met de ideeën wordt gedaan. Doet je leidinggevende iets met jouw ideeën? (n=1089) ja, veel

48%

niets

24%

weet niet

28%

7

1.4 Opleiden en ontwikkelen 63% van de medewerkers heeft over het algemeen de juiste opleiding voor het werk en 14% is te hoog opgeleid. 10% zegt dat men niet is opgeleid voor dit beroep. Juiste opleiding medewerkers (n=1181) ja

63%

nee, mijn opleiding is te hoog

14%

nee, mijn opleiding is niet voor dit beroep

10%

nee, mijn opleiding is te laag

5%

geen mening

8%

Volgens 60% van de ondervraagden biedt de werkgever voldoende opleidingsmogelijkheden. Van die groep zegt 48% dat de werkgever hen niet concreet een opleiding heeft aangeboden, maar dat men wel weet dat er voldoende mogelijkheden zijn (29% van het totaal). De opleidingen en cursussen die worden geboden door de werkgever, staan in het overzicht. Aangeboden opleidingen en cursussen (n=368) OCC-b/cateringmedewerker b/OCC-c/contractcatering.

119x

HACCP/sociale hygiëne. Leidinggeven/facilitair leidinggevende/praktisch leidinggeven/leiderschapsstijlen. Communicatietraining/gesprekstechnieken.

41x

Hospitality.

25x

Administratie/receptioniste.

24x

Cursus (catering)beheerder.

23x

BHV/VCA/veiligheid/EHBO.

22x

Gastheer/gastvrouw/gastvrijheid/consumentengerichtheid. Ik kies bewust cateren/verantwoord omgaan met voeding/liefde voor lekker eten/biologische cateren. Management/managementvaardigheden. Verzuimbegeleiding/functionerings- en beoordelingsgesprekken voeren. Diverse interne opleidingen.

20x

Leermeester.

16x

Computercursus/In Design/excell/3D-tekensoftware.

15x

MUM.

11x

SVS-schoonmaak/facilitair.

8x

Engels/Nederlands/taalcursus. Financieel/kostenberekening/factureren/uren verantwoorden Verkooptraining.

5x

8

35x 30x

19x 18x 18x 18x

5x 4x

Horecaopleiding.

3x

Snijtechnieken.

2x

Aangeboden opleidingen en cursussen (n=368) -vervolg Tilcursus/fysieke belasting.

2x

Omgaan met agressie/veilig omgaan met gedetineerden.

2x

IKB.

2x

Halal.

2x

Kassatraining.

2x

Ondernemingsraad.

1x

Decoratiecursus.

1x

Teambuilding.

1x

Vrachtwagenrijbewijs.

1x

Talentenprogramma.

1x

Asbesttraining.

1x

Intervisie.

1x

De meeste (73%) medewerkers bezitten naar eigen zeggen voldoende werkervaring. Werkervaring medewerkers (n=1181) voldoende werkervaring

73%

te veel werkervaring

25%

te weinig werkervaring

2%

geen werkervaring

0%

Er is gevraagd of medewerkers zelf iets doen om zo goed mogelijk (bij) te blijven in het vak. De meeste mensen (71%) leren van collega’s. 11% van de medewerkers doet zelf niets om goed te blijven in het vak. De respondenten konden meerdere antwoorden geven. Zelf doen om bij te blijven (n=1181) leren van collega/leidinggevende (coaching)

71%


16%

niets

11%


6%

iets anders

15%

9

15% van de medewerkers doet nog iets anders om goed bij te blijven in het vak.

Toelichting Ik doe iets anders om bij te blijven in het vak (n=178) Lezen van vakliteratuur/lezen artikelen op internet/op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen. Ideeën opdoen van kookprogramma’s/inspiratie opdoen bij ander horecagelegenheden/recepten zoeken.

52x 15x

Workshops volgen/zelfstudie. Ervaring opdoen door het werk zelf/ik leer dingen zelf in de praktijk/veel uitproberen (ook thuis). Alert blijven op trends/nieuwsgierig blijven/open staan voor vernieuwing.

9x

Contact met (oud)-collega’s.

5x

Luisteren naar gasten.

5x

Meelopen op een andere locatie

3x

Bezoeken vakbeurzen.

2x

Social media.

1x

Netwerken.

1x

6x 6x

Afspraken eigen ontwikkeling 88% vindt het goed om afspraken te maken met de leidinggevende over hoe men zich ontwikkelt in het vak. Hiervan zegt 51% dat dit al is gebeurd en 37% zou wel willen dat er afspraken gemaakt gaan worden. Voor 12% is het niet nodig om afspraken te maken over de eigen ontwikkeling. Waar die afspraken over gaan of over zouden moeten gaan, staat in het overzicht hieronder. Carrièremogelijkheden, het volgen van korte cursussen en coaching op de werkvloer en worden het vaakst genoemd. De respondenten konden meerdere antwoorden geven. Afspraken eigen ontwikkeling (n=1038) carrièremogelijkheden

45%


42%


41%


30%


29%


26%


14%


13%


10%


8%

iets anders

6%

10

De respondenten die ‘iets anders’ aangaven, noemen:  functioneringsgesprek/doelen stellen (4x);  zelfontplooiing (4x);  bezoeken locaties/ruilen met afdelingen (3x);  vervangen van leidinggevende bij afwezigheid (2x);  uitbreiding van taken (2x);  afstemming ontwikkelingen;  op de huidige werklocatie blijven;  afbouwen naar pensioen;  waardering.

Bij veel bedrijven wordt er gesproken over de plannen die het bedrijf met de werknemers heeft. Bij 38% is er wel eens over gesproken en bij een kwart (25%) gebeurt dit ieder jaar. Bij meer dan een derde (37%) van de bedrijven is er nog nooit een gesprek geweest over bijvoorbeeld de functie in de toekomst of welke rol de medewerker heeft in de toekomst in het bedrijf. Gesprek over plannen met werknemer (n=1181) ja, daar is wel eens over gesproken

38%

ja, elk jaar

25%

nee, nog nooit over gesproken

37%

1.5 Vitaliteit Aan de werknemers is gevraagd hoe zij hun werk ervaren en hoe het met de belastbaarheid zit. Heeft men op dit moment last van lichamelijke belasting doordat men pijn heeft of te moe wordt? En heeft men last van psychische belasting doordat men bijvoorbeeld hoofdpijn of stress heeft of omdat het niet prettig voelt als men over het werk nadenkt? 43% van de werknemers heeft last van lichamelijke belasting tijdens het werk, waarvan 5% veel. 51% zegt helemaal geen last van lichamelijke belasting te hebben. Last van lichamelijke belasting (n=1181) Ik heb er veel last van bij mijn werk

5%

Ik heb er last van bij mijn werk

11%

Ik heb er een beetje last van bij mijn werk

27%

Ik heb er geen last van bij mijn werk

6%

Nee, ik heb geen last

51%

11

22% van de werknemers heeft last van geestelijke/psychische belasting tijdens het werk, waarvan 3% veel. Driekwart (75%) zegt helemaal geen last te hebben van psychische belasting. Last van psychische belasting (n=1181) Ik heb er veel last van bij mijn werk Ik heb er last van bij mijn werk Ik heb er een beetje last van bij mijn werk Ik heb er geen last van bij mijn werk Nee, ik heb geen last

3% 5% 14% 4% 75%

30% van de ondervraagden denkt niet dat men in de toekomst bij het werk meer last zal krijgen van lichamelijke of psychische belasting. 20% denkt wel er meer last van te zullen krijgen. 45% vindt het lastig om de vraag te beantwoorden.

Meer klachten in de toekomst? (n=1181) ik verwacht dat ik er in de toekomst meer last van zal krijgen

20%

ik verwacht niet dat ik er in de toekomst meer last van zal krijgen

30%

ik verwacht dat ik er in de toekomst minder last van zal krijgen

6%

dat weet ik niet

45%

Ondersteuning door het bedrijf Van alle ondervraagden zegt 29% dat het eigen bedrijf iets doet om werknemers gezond en fit aan het werk te houden. Bij 49% is dat niet het geval en 22% weet het niet. Welke maatregelen de werkgever treft, wordt hieronder toegelicht.

Toelichting Inzet bedrijf om werknemers gezond en fit te houden Abonnement sportschool/korting op sporten/bedrijfsfitness.

96x

Arbo-faciliteiten/aanpassingen werkplek/hulpmiddelen/veilig werken.

81x

Arbo-training/cursus tillen/toolbox.

35x

Advies en voorlichting.

16x

Gezond eten en drinken/verse producten. Eigen werkplanning maken/rekening houden met werktijden/roulatiesysteem/je soms ontzien/voldoende werkuren/genoeg vakantie opnemen. Extra hulp op de locatie/meedenken.

12x

Fietsplan.

5x

Aandacht geven/interesse tonen in privéleven.

4x

Jaarlijkse fittest/keuring bloeddruk en gewicht.

4x

Alles vieren.

1x

Vitaliteitsbeleid.

1x 12

9x 5x

Ook is aan de werknemers gevraagd wat men zelf doet om fit, gezond en productief aan het werk te blijven. De werknemers konden meerdere antwoorden geven.

Toelichting inzet werknemers zelf om gezond en fit te blijven (n=1181) leef gezond (voldoende rust nemen, sporten/bewegen)

64%

eet gezond

58%

beweeg genoeg, sport

47%

blijf bij in mijn vak (lezen vakbladen, leren van een collega)

34%

niets

3%

iets anders

5%

De respondenten die ‘iets anders’ aangaven, noemen:  fietsen naar het werk (11x);  het werk is al sporten (6x);  wandelen (met de hond) (6x);  cursus mentale gezondheid/mediteren/yoga (4x);  balans in het leven/goede balans werk-privé (2x);  fysiotherapie/rugtraining (2x);  dingen naast het werk doen die ik leuk vind/leuke dingen doen (2x);  genieten van mijn werk;  vier dagen per week werken;  flink op dieet;  nieuwsgierig zijn;  bij collega’s ‘in de keuken kijken’ en daar van leren.

13

49% van de ondervraagden zou in de toekomst afspraken willen maken met de leidinggevende over wat er gedaan kan worden om fit te blijven, zowel door het bedrijf als door medewerkers zelf. Waar die afspraken over zouden moeten gaan? Afspraken (n=577) lichamelijke werkbelasting

42%


38%

sporten

38%

scholing

37%

werkinhoud

34%

gezonde voeding

23%

werkrooster

18%


18%

gezonde leefwijze

13%

extra vakantiedagen

8%

anders

5%

Bij ‘anders’ werd genoemd:  aannemen (of weigeren) van uitzendkrachten;  combinatie kantoorwerk en werk op locatie;  collega’s motiveren voor een meeloopdag of een andere locatie;  thuis werken;  gewaardeerd worden;  aantal kilometer woon-werk verkeer;  meer mensen in kunnen plannen;  hoger salaris;  verminderen van de werkdruk;  vergoeding sportschool.

14

16% 14%

1.6 De toekomst Aan de medewerkers is gevraagd welk effect contractwisseling (nieuwe werkgever) heeft op het werk. De respondenten konden meerdere antwoorden geven. Effect van contractwisseling/nieuwe werkgever (n=1181) extra stress

26%

extra werkdruk

24%

geen effect

23%

extra motivatie

21%

iets anders

8%

weet niet/geen mening

24%

De andere effecten van contractwisseling die genoemd werden, zijn:  onzekerheid/onrust (13x);  nieuwe werkwijze/aanpassen en wennen (9x);  achteruitgang in loon en functie/verandering van functie (9x);  ongunstig voor de sfeer/weer werken aan vertrouwen/minder loyaliteit (9x);  nieuwe uitdaging (8x);  minder uren (en dus minder salaris)/minder uren in de regio (7x);  afhankelijk van het beleid (4x);  verlies van mijn baan (4x);  meer uren (2x);  kijken door een andere bril en de bedrijfsblindheid gaat over;  fysiek minder zwaar;  slechtere arbeidsvoorwaarden;  zeurende gasten over te hoge verkoopprijzen omdat het weer goedkoper moet.

92% van de medewerkers wil de huidige baan de komende drie jaar behouden.

Wil je je baan de komende drie jaar houden? (n=1181) ja, ik wil deze baan houden en ga geen andere baan zoeken

53%

ja, ik wil deze baan wel houden, maar ik kijk ook om me heen naar andere banen

39%

nee, ik wil deze baan niet houden en ga de komende jaren op zoek naar een andere baan

4%

nee, ik ben al serieus op zoek naar een andere baan

3%

15

87% van de medewerkers denkt dat men deze baan de komende drie jaar ook kan houden.

Denk je dat je je baan de komende drie jaar kunt behouden? (n=1181) ja, ik zal mijn baan de komende drie jaar blijven houden

32%

ja, ik verwacht dat ik mijn baan behoud, maar weet het niet zeker

55%

nee, ik denk dat ik deze baan zal verliezen

9%

nee, ik weet zeker dat ik deze baan in de komende drie jaar zal verliezen

4%

Aan de medewerkers is gevraagd wat de drie belangrijkste redenen zouden zijn om van baan te wisselen. Salaris, weinig carrièremogelijkheden en werksfeer worden het vaakst genoemd. De belangrijkste redenen om van baan te wisselen (n=1181) salaris

43%


26%

werksfeer

26%


21%


21%

reistijd

21%

werkdruk

18%

werktijden

14%

leeftijd

10%


10%


9%

soort werk

8%


5%

Welke anderen redenen men nog heeft om van baan te wisselen?  Het aantal uren;  Teamverandering;  Geen vaste aanstelling/contractwisseling/ontslag;  Andere of meer uitdagingen;  Eigen bedrijf starten;  Pensioen;  Gebrek aan waardering;  Geen vaste werkplek en taken;  Verhuizing;  Reiskosten.

16

3% 14%

Mocht het in de toekomst nodig zijn dat medewerkers naar een andere branche zouden willen overstappen, dan ligt het meest voor de hand in de horeca, de handel of de zorg. De ondervraagden konden meerdere sectoren aangeven. Overstap naar andere branches horeca

32%

handel (winkels ed)

22%


22%

recreatie

19%

overheid, onderwijs

13%


11%


8%

schoonmaak

4%

beveiliging

3%

techniek

3%


2%


1%

anders

3%

Bij ‘anders’ worden diverse sectoren genoemd:  administratieve dienstverlening;  catering;  dieren/paardensport;  evenementen/entertainment;  facilitaire dienstverlening;  bloemenbranche;  gehandicaptenzorg;  kinderopvang;  ICT;  cosmetica/voetverzorging;  uitvaartverzorging;  vastgoed;  eigen bedrijf.

17

Bijlage 4

Opmerkingen medewerkers van de Contractcatering naar aanleiding van vragenlijst Hieronder de opmerkingen per categorie Trots en Waardering (45 opmerkingen), Opleiden en Ontwikkelen, Vitaliteit (39 opmerkingen), Baan je Toekomst (52 opmerkingen) en overige opmerkingen meestal cao gerelateerd (25 opmerkingen). Als laatste staan de opmerkingen van de medewerkers over de vragenlijst zelf (20 opmerkingen).

Trots en Waardering (45 opmerkingen)

Op 5 november 2005 ben ik in dienst getreden, heb nog nooit gebruikt gemaakt van de ziektewet. Waarom staat daar geen kleine bonus tegen over? Dit vind ik heel jammer. Aandacht voor de medewerkster is belangrijk, niet alleen van medewerksters direct leidinggevende maar ook van kantoor. Vaak krijgen zij niet de aandacht als chef van leidinggevende op locatie komt. Als je je collega's weet te mobiliseren en laat betrekken in het arbeidsproces, dan weten zij, dat zij ook belangrijk zijn. Dan is er een juiste balans in sfeer, gelukkig zijn, trots, tevredenheid en ontspanning. Je maak het niet alleen. Je moet met z’n allen de klus klaren. TEAMWORK: We achieve excellence by working together. We Value, We can, We commit, We care, We consider and We create. Blijf betrokken bij de mensen. Omdat mijn bedrijf groot is wordt je snel een nummer. Laat dit nooit gebeuren. Communicatie zou beter kunnen op de werkvloer en vanuit het hoofdkantoor naar de werkvloer voor alle medewerkers niet alleen voor de beheersters/beheerders. De communicatie met mijn direct leidinggevenden (die af en toe op locatie zijn) moet stukken beter. Enerzijds is dat haar niet direct persoonlijk aan te rekenen door de meerdere snelle wisselingen in 1 jaar tijd binnen het hogere management, maar er ligt wel een duidelijke taak die ze op moeten gaan pakken. Ik heb goede hoop, kijk met optimisme naar de toekomst, vind de uitbreiding van mijn taken een uitdaging (naast Catering ook schoonmaak aansturen - en wie weet wat nog meer) en heb ondanks alle opbouwende kritiek op mijn werkgever absoluut een goed algemeen gevoel bij dit wereldbedrijf. Het valt en staat met mensen, en ik ben bereidt om me er ten volle en met plezier voor in te zetten. Dik tevreden met mijn baan en mijn werkgever. Dit jaar is mijn pensioengerechtigde leeftijd. Ik veel dingen goed zien gaan, maar ook vreselijk veel fout. De laatste jaren is de werkdruk alleen maar omhoog gegaan, communicatie is alleen via de leidinggevende die geen of weinig betrokkenheid heeft in het reilen en zeilen van een bedrijfsrestaurant. Komt weinig op de werkvloer toont weinig betrokkenheid bij de dames van de catering en van saamhorigheid is dan ook geen sprake. Bij iedere verandering maken zij de dienst uit, wat meestal frustreert aan degene die nog werkzaam zijn. Zonder overleg zijn zij degene die verstand van cateren hebben wij niet. Door de invoer van een landelijke nieuwe planning heb ik nu geen kans meer om meer uren te maken. Maar van 15 uur per week of zelfs minder. Daar kan ik echt niet meer van leven als een alleenstaande moeder! Vind het treurig dat het cateringbedrijf maar blijft bezuinigen op de uren en ook de reiskosten die we niet meer krijgen de laatste 2 jaar. Het was altijd heel erg leuk werk, waar ik mij in al die jaren voor ingezet heb. Maar ik denk dat het langzaam maar zeker dood gaat bloeden. Geen menselijk contact meer, alleen maar via de e-mail. Er komen nu nog mensen werken voor een paar uurtjes of helemaal niet meer. Je voelt je niet meer bij horen. Voor mij hoorde mijn bedrijf bij mij, net als mijn familie. In de toekomst zullen de bedrijven geen cateraar meer willen. Vind het jammer dat dit allemaal moet gebeuren. Als ik dit jaar toch moet vertrekken omdat het niet meer lukt bij mij vanwege geldgebrek, dan zal ik het heel erg jammer vinden...maar helaas kan ik er niets aan doen...het

cateringbedrijf werkt er zelfs naar toe...hoop dat ze het redden de volgende jaren, maar voor mij stopt het. Ik heb een wereldbaan. Gezien mijn leeftijd dacht ik al wat aan afbouwen, maar het werk verandert steeds en ik leer nog steeds bij, wat me toch wel veel plezier in mijn werk geeft. Vind het leuk en goed bedrijf. Heb het goed naar mijn zin ik ben tevreden. Anderhalf jaar uit de branche geweest even in winkel gestaan, maar kon niet wennen. Catering hoort bij mij en ik miste mijn cateringbedrijf te veel. Het belangrijkste is waardering en betrokkenheid op de werkvloer(locatie). Maar wat ook belangrijk is, is dat er meer waardering en betrokkenheid van hogere hand komt. Het werk in de kantine op een hoge school is nog steeds erg leuk om te doen. Het zal al veel schelen in waardering als er reis kosten vergoeding gegeven zou worden. Op het bedrag wat al minimaal is wat je verdient en daar ook nog ruim 1/10 deel van af gaat aan bezine kosten is veel. Hoop veel uren te kunnen maken bij mijn cateringbedrijf en veel te mogen leren zo dat ik door kan groeien naar een hogere functie op een mooie locatie. Ik ben blij met mijn baan en voel mij goed, niet voor niets bijna 26 jaar op een plek. ik ben restaurantmedewerker/barista en heb het enorm naar mijn zin. Ben erg tevreden met mijn werkgever. Ik ben trots op mijn werkgever, omdat hij ook blijft groeien en actief is in wat er bezig is in onze samenleving .bv gezondheid en voeding. Ik ben zeer tevreden met mijn baan, maar kijk altijd rond naar doorgroeimogelijkheden en nieuwe uitdagingen. Daarom vind ik het ook belangrijk dat er zeker 2 x per jaar gesproken wordt over de wensen van de werknemer. Ik ben zeer tevreden met mijn huidige baan. Ik ga al 23 jaar met veel plezier naar mijn werk, veel van de collega's die er toen werkten, werken er nu nog. We hebben een geweldig hecht team, iedereen werkt aan z’n taak. Samen zorgen we er voor dat iedere klant met een goed gevoel naar huis gaat en zich thuis voelt in onze omgeving. We luisteren naar hun wensen en zullen altijd proberen deze wensen tot uitvoering te brengen. Als de gasten laten merken dat ze blij zijn en tevreden telkens terug keren, ben ik blij, dit maakt van bijna elke werkdag een fijne dag. Ik hoop dat alle collega s met net zoveel plezier hun pensioen zullen bereiken als ik. Ik heb regelmatig het gevoel dat het contact van onze bazen met de werkvloer, verloren gaat, ik begrijp het wel met al die wurgcontracten, maar voor mij is nog steeds de gast het belangrijkste, dus doen wij wat hun wensen zijn. Ik hou heel veel van mijn werk en ga met plezier er naar toe. Ik vind als er iets niet goed loopt er beter naar de mensen geluisterd zou moeten worden, en dat ze je klacht niet wegwuiven Ik werk bij een geweldige werkgever en hoop hier tot mijn pensionering te kunnen blijven werken. Geweldige collega's en managers! In de catering is de werkdruk altijd hoog, je moet met zo weinig mogelijk personeel je locatie runnen. Dat betekent soms erg lange dagen, dus vaak moe, maar je moet wel door, dat betekent wel dat het thuisfront daar de dupe van is. Het zou wel meer beloond mogen worden voor alles wat je voor een cateraar doet. Ze zien vaak alleen maar naar de cijfers, en verder hebben ze er geen weet van wat hun personeel op de werkvloer wel niet voor ze verzet. Maar verder doe ik het werk met veel plezier.

Laten we met z'n allen meer kijken naar de mensen op de vloer, want zij zijn degene die de bedrijfstak uitbeelden en daar wordt het eerste naar gekeken. Daar worden we uiteindelijk op beoordeeld, door de klant/gast/opdrachtgever. We worden teveel beoordeeld (door mensen van hogerop) op zaken die men nooit van ons kan vinden /weten, teveel gaat vanaf een te grote afstand. Houd lijnen kort en doe niet aan vriendjespolitiek. Luister goed na de werknemers op de werkvloer, hier liggen de mogelijkheden. Luisteren na het personeel op locatie door de cateraar, dat wordt mijn inziens te weinig gedaan! Luisteren naar de mensen op de werkvloer. Meer waardering tonen voor medewerkers! Laten ze ook eens aan de menselijkheid denken en niet altijd aan geld. Laat bedrijven socialer worden.... Jammer dat er veel beloofd wordt, door omstandigheden gaat het dan niet door. Momenteel ben ik hartstikke tevreden met mijn werk. Ik ben er trots op dat de gasten tevreden zijn over het eten en over de service. Als de gast /klant tevreden is, ben ik dat ook. Als ik ze een glimlach mee kan geven tijdens de lunch of bij binnenkomst of vertrek, doet me dat goed. Ik hou er van om met mensen te werken en wil dat de rest van mijn leven wel blijven doen. Het geeft me een goed gevoel als ik gasten goed heb geholpen en zij tevreden vertrekken. Opdrachtgever en werkgever hebben samen de verantwoording voor goed werkgeverschap t.o.v. het cateringpersoneel. Hier moeten sluitende afspraken over gemaakt worden. Praat over dit onderwerp maar eens met medewerkers, hoe zij dit ervaren. Sinds kort ben ik werkzaam bij een cateringbedrijf. Nu ik deze baan kan vergelijken met andere werkgevers is het lang geleden dat ik mij zo op mijn plek heb gevoeld. Ik ben dan ook erg blij dat ik deze baan mag uitvoeren en zal alles geven om deze positieve instelling te kunnen behouden. Iedere dag is weer een betere dag en geniet van alle ervaringen. Personeel wordt niet gewaardeerd Soms een waardering van hogerhand voor kleine locatie was wel eens fijn om te horen, tevens meer interesse uit deze hoek. Veel bedrijven in de Contractcatering zijn groot. Ik mis een persoonlijk gevoel met de bedrijven. Weinig echte aandacht voor de medewerkers. Verharding in de branche, geen sociaal beleid meer oudere ( lees dure ) krachten eruit, handjes erin. Ik zou graag zien dat er meer geluisterd word naar signalen van de vloer. Managers kijken te veel naar de cijfers en hebben te weinig kennis van wat er op de werkvloer gebeurd/ weinig begrip. Werkgevers zouden uit zichzelf eerder hun waardering met bijbehorend carrièredoel, promotie etc moeten uitspreken. Dit is nu steeds een taak voor de werknemer om het bespreekbaar te maken; echter waardering vanuit het management richting medewerker zou ook wel eens leuk zijn. Werknemers in de catering hebben het zwaar, veel werk doen voor erg weinig salaris. Maar je hoort niemand klagen om er veel mensen werken die niet afhankelijk zijn van dit werk en een partner met een andere baan hebben of simpel weg niet weten waar ze moeten zijn. Iedereen verbaasd zich er ook altijd over dat tevredenheidenquêtes vrijwel 100% positief zijn. Men durft niks te zeggen, want dan word je contract niet verlengd.

Opleiden en Ontwikkelen (39 opmerkingen)

Alles in het leven verandert, daarom is het ook in het belang van de medewerker dat er op tijd over het welzijn van het bedrijf en zijn medewerkers wordt aandacht geschonken. Regelmatige meetings en de juiste mensen op de juiste plek war zij goed in zijn. Bedrijven moeten meer mogelijkheden bieden, op het gebied van scholing. Hierbij doel ik niet alleen op interne cursussen ( die vrij oppervlakkig en beperkt zijn), maar ook op cursussen waarvoor een diploma behaald kan worden. Als werknemer wil graag meer kunnen doen binnen een bedrijf, maar krijg je geen mogelijkheid hiervoor. Ben zeer tevreden met mijn baan. Ik zal best wat meer cursussen/opleidingen willen volgen. Bij mij werkt het motiverend om af en toe een scholing te doen. Of een kijkje achter de schermen bij een leverancier bijvoorbeeld. Cateringorganisaties zijn als een piramide, dus 'de top' is smal. Dus als je een bepaald niveau bereikt hebt binnen de catering zijn er steeds minder functies passend. Daarnaast weinig opleidingsmogelijkheden voor hoger opgeleiden. De meeste opleidingsmogelijkheden zijn gericht op laag geschoold personeel. Voor hbo medewerkers is er geen enkele opleiding/training bij mijn werkgever. Door de bezuinigingen is al het extra leuke uitdagingen verdwenen; we werken nu alleen nog maar met de zbl, geen party catering meer. Door de leidinggevende, managers een dag stage te laten lopen bij collega's. Ook is het belangrijk dat de districtmanagers die hun locaties bezoeken om eens mee te draaien op de werkvloer. Dan hebben ze meer inzicht waar de mensen op de werkvloer mee te maken hebben. We kunnen zoveel van elkaar leren. In de praktijk is het zo anders als dat je het op cursussen leert. Geef de jongeren die werken maar goede opleidingen en cursussen dan komen die ook ver. Graag wil ik door groeien bij binnen het bedrijf.. Wil alles met beide handen aanpakken. Kan al best veel werkzaamheden op kantoor. Graag zou ik wat meer techniek willen leren met de opmaak van bepaalde gerechten en broodjes Heb regelmatig aangegeven om een opleiding te volgen. Ivm crisis geen cursus mogelijkheden. Erg jammer Heb voorheen eigen locatie gedraaid, op eigen verzoek als medewerker gaan werken (ivm veel kortere reistijd ) wat heb ik veel geleerd, weet nu veel beter wat er omgaat in een medewerker. Ik wil in de toekomst ZEKER weer als beheerder aan het werk!! Maar met deze werkervaring als medewerker zal ik veel betere beheerder zijn! Het zou fijn zijn als je minder administrateur was en meer cateringmedewerkster. Ik ben blij met mijn baan op dit moment maar vind dat je je moet blijven ontwikkelen. Ik volg nu een deeltijd hbo opleiding facility management en hoop daardoor mijn doorgroeimogelijkheden (liefst binnen mijn cateringbedrijf) te vergroten. Ik heb alle jaren een opleiding gevraagd als assistent maar de werkgever doet niets aan. Zou nog wel een paar dingen erbij willen leren. Bestellingen administratie etc. Maar ik werk maar drie dagen in de week. Zou graag nog een computercursus willen doen en betere werkomstandigheden bijv. lichamelijke belasting minder of veranderen of lichter. Workshops, cursussen e.d. zou ik graag willen. ik mis soms dat de mensen die op kantoor zitten niet op de werkvloer staan graag zou ik dat wel eens willen zien

Ik verwacht binnen dit bedrijf door te groeien dus binnen het bedrijf in andere functies. Ik wil graag een opleiding administratie doen. Dat vraag ik al zo'n zes jaar maar er wordt niet op gereageerd. Ik zou geen ander werk willen doen dan catering, dit werk doe ik graag. Ik ken de administratie inmiddels ook, maar krijg geen kans. Dit vindt ik wel heel jammer. Dat ze andere zonder kennis wel de mogelijkheid geven. Maar buiten dit ga ik iedere dag met een lach naar mijn werk. Ik zou heel graag door willen groeien binnen de organisatie, maar krijg hier absoluut de mogelijkheden niet voor. ik zou graag cursussen doen, maar leidinggevende[n] houden dat tegen. Ben erg leergierig en vind het leuk om ook de administratie te doen[ mag wel bestellingen doen als leidinggevende vrij heeft en kassa]. Ik zou in de catering willen blijven, alleen wil ik graag doorgroeien. In t begin van carrière konden we veel cursussen volgen. Nu zijn ze (bijna) allemaal wegbezuinigd, dat vind ik jammer! Interne cursussen en vergaderingen zijn heel belangrijk; vooral door de regelmaat vertellen mensen wat voor problemen er zijn. Locaties elk jaar bekijken, aantal gasten, werkzaamheden en aan de hand daarvan bepalen hoeveel medewerkers en uren kunnen worden ingezet. Meer gerichte praktijk opleidingen. o.a. kookworkshops, management opleiding, personeel en organisatie, decoratie en styling. Momenteel iets niets zeker in de cateringbranche. Men wisselt vaker van cateraar en dat heb je zelf niet altijd in de hand. Opleiding en samenwerkingsgesprekken worden naar de achtergrond geschoven terwijl dit belangrijk is om te weten. Ik zit goed in mijn vel bij mijn cateringbedrijf, maar even te druk met nieuw werk en 2 opleidingen. maar weet dat het goed komt. Altijd blijven lachen in mijn motto. Op dit moment zie je weinig mogelijkheden tot doorgroeien binnen bedrijven en dit veroorzaakt stilstand. Als die kans er is dan zijn er nog 100 anderen die dat ook willen waardoor je uiteindelijk ongemotiveerd raakt. Zorg ervoor dat je personeel voldoende toekomst perspectief krijgt en zich daardoor ook veel meer gaat inzetten. Op diverse, vooral kleinere locaties ervaren medewerkers mee laten draaien om overal de zelfde kwaliteit te kunnen leveren. Medewerkers meer laten rouleren binnen de regio. Ervaring uitwisselen. Eenzijdig werk, geen uitdaging, geen opleidingen. Training over lichamelijke belasting op locatie. Voor mij persoonlijk zou het fijn zijn als het bedrijf meefinanciert aan een opleiding, om door te groeien. Goede motivatie en beloning naar prestatie ook een gemis. Doorgroeimogelijkheden en de begeleiding hierin zijn nihil. Je zal hier zelf 100% mee aan de slag moeten. Een losse vraag met "wat wil je gaan doen" is geen begeleiding of hulp in verdere doorgroei. Niet iedereen weet wat ze precies willen en daar zal meer sturing en begeleiding naar wat de mogelijkheden zijn goed zijn. Was moeilijk te antwoorden op je toekomstplannen met wat je nog wil gaan doen daar ik nu 54 ben. Heb me als leidinggevende al aardig opgewerkt, is genoeg zo ben tevreden, blijft me wel ontwikkelen, ben gek op nieuwe uitdagingen en heb gewoon een leuke veelzijdige baan. Slaat misschien nergens op maar wilde het gewoon even kwijt.

Vitaliteit (52 opmerkingen)

Aangezien we tot 67 jaar moeten doorwerken en werken in de catering zeker tot de zwaardere beroepen behoort, verwacht ik lichamelijke problemen in de laatste werkzame jaren voor mezelf, maar ook voor andere collega's ! In deze branche zijn er bijna geen mogelijkheden om zittend werk te gaan doen. Als je een goed management hebt is het plezieriger werken; duidelijke regels die ook door iedereen uitgevoerd worden. Dat zal de sfeer zeker goed doen. Als je lichamelijke klachten hebt die erger kunnen worden en je kunt niet zomaar stoppen met werken omdat je dit financieel nodig hebt, dan heb je toch een probleem. Want probeer maar eens ander werk te vinden!!! en zeker als je dit werk ook nog eens graag doet dan is het voor die persoon toch wel moeilijk om iets anders te doen of te vinden. Ben sinds Nov. 2013 in de regio beland daar mijn locatie is over genomen door andere cateraar en er geen vaste locatie voor bij beschikbaar is. Dit ervaar ik als zeer zwaar geestelijk en lichamelijk. Ben tevreden, hoop dat ik mijn resterende tijd mooi en gezond kan blijven volmaken, met leuke collega’s. Gesponsord sporten door mijn werkgever vind ik belangrijk. Bij het ouder worden komen er toch wel lichamelijke veranderingen die het volledig werken in de catering bemoeilijken en belasting van knie en handen bij volledige dag taken zorgen voor hinder en pijn. Catering is mooie beroep maar soms zwaar vooral als je toch ouder wordt. Constateer dat zeker de laatste 5 jaar men vaak meer werk met minder uren moet doen. Dat de werkgever goed naar het personeel gaat luisteren op de werkvloer en dat er rust op de werkvloer behoord te dijn. Een vast team is daar heel belangrijk en geeft een goede werksfeer en de werkdruk is voor alle medewerkers gelijk. Veel wisselingen waar wij zo' n twee jaar mee te maken hebben gehad doet er niet goed aan. Dus luisteren naar de problemen waar de werknemers tegenaan lopen is heel belangrijk, zij zijn degene die het werk voor de organisatie moeten doen met veel plezier en dat de stress verdeeld word over alle mensen die er werken. Dat er steeds meer van je verwacht wordt, minder inzet uren voor het zelfde werk! En dit is zwaar ivm met de gemiddelde leeftijd die 50 jaar is. Om het ziekteverzuim laag te houden moet de werkdruk niet omhoog! Dat men als werkgever niet zo bang moet wezen voor oudere werknemers. Wat belangrijk is dat op locatie gesproken moet worden over werkdruk en de evt. mogelijkheden die een cateraar aanbied om fit te blijven. De werk druk is hoog, werkomstandigheden eigenlijk belabberd. Alles moet met de hand hebben nog apparatuur uit het jaar 0 voorbeeld we maken stamppot met de hand 30 kilo aard en groenten met de hand stampen, bami en nasi maak ik in de kookketel, had eerst een braadslede maar heb daar afscheid van moeten nemen omdat er een steamy oven moest komen , dit schep ik met de hand om, ik kook dagelijks avondeten voor 65 mensen. De werkdruk en het werktempo is in de scholencatering best heftig. Daar er ook weinig jeugd instroomt is de gemiddelde leeftijd best hoog. Begrijpelijk daar de verhouding werkdruk tempo best onderbetaald is. geen interesse van de jeugd en de prijzen staan best onderdruk daar er bijna iedere 5 jaar een Europese aanbesteding is dus voor weinig geld heel veel doen.

De werkdruk is over de gehele sector op dit moment veel te hoog en door het systeem dat locaties vaak iedere 3 jaar opnieuw moeten inschrijven om een nieuw contract te krijgen word er steeds meer beknibbeld op de uren van de werknemers om het contract maar zo laag mogelijk te houden waardoor de werkdruk onhoudbaar hoog word met daarbij de bijbehorende lichamelijke en geestelijke klachten die zich dan openbaren, dit word ook mede veroorzaakt door de crisis, of de crisis word gebruikt als middel om maar zo veel mogelijk te bezuinigen over de ruggen van de mensen. De werkdruk is vaak te hoog ivm slechte contracten, Alles moet zo goedkoop mogelijk en gaat dan over de rug van de werknemer. Waardering is ook belangrijk om gemotiveerd te blijven. Door de bezuinigingen van mijn opdrachtgever hebben wij veel uren in moeten leveren. Maar we moeten dezelfde taken verrichten in de helft van de tijd. De werkdruk is daardoor verdubbeld. Volgens mijn werkgever is dat goed te realiseren, volgens mijn collega's en ik is de werkdruk te hoog en brengt dat redelijk veel stress met zich mee. We doen ons best maar hebben toch te weinig tijd en daardoor doen we veel in onze eigen tijd!!!!! Door de jaren heen heb ik al heel wat enquêtes ingevuld, na 24 jaar catering heb ik vanwege aanbestedingen de werkdruk alleen maar zien toenemen. Ook zijn werknemers meer een personeelsnummer geworden. Hopelijk komt er in cateringland een verandering. Door de toenemende werkdruk (inval van regiokrachten en drukker restaurant) op onze locatie lopen ik en mijn collega's op de top van hun kunnen. Dit kan niet heel lang meer volgehouden worden. Duidelijke communicatie bij een overname zou veel stress voorkomen Er moet meer aandacht gaan naar de ouderen onder ons, want werken in de catering is zwaar vooral lichamelijk, en geestelijk wordt het ook wat minder dus we hebben wat meer support nodig tot aan ons pensioen, of met een goede regeling eerder stoppen. Er wordt tegenwoordig veel gesproken over sporten, maar door toegenomen werkdruk zijn de meesten te moe om naast het huishouden ook nog te gaan sporten. Er worden bij sommige sportscholen ook bedrijfsfitness aangeboden: diegene die( al) bij een sportschool lid is, kan een vergoeding terugkrijgen via de werkgever. Voor de werkgever is dit ook weer voordelig. Zo breng je de werknemer misschien eerder aan het sporten ,omdat die goedkoop kan sporten en dit weer goed is voor de mens. Er zijn allemaal plannen en ideeën mbt werkdruk en leeftijden voor op de werkvloer, echter is er nog steeds niets werkelijk tot stand gekomen. Er zijn in ieder bedrijf goede en minder goede dingen, ik zorg dat mij glas altijd halfvol is ipv half leeg. Kijk alles positief aan en probeer er iedere dag weer een uitstekende dag van te maken. Naar mijn mening is mijn bedrijf weer op de goede weg, met leiderschap waar ik voor wil varen. Er zou eens wat meer energie gestoken moeten worden in de oudere werknemers. Veel werken al jaren met veel plezier maar met een tunnelvisie en de veranderingen de laatste jaren in zowel regelgeving als ingrediënten zijn enorm (biologisch, duurzaam). Nu gebeurt alles door middel van een bericht en wordt er van de mensen verwacht om bepaalde (grote) administratieve veranderingen zelf onder de knie te krijgen. Eerder gebeurde dit gewoon persoonlijk met een dag training...ik zie om me heen dat veel oudere collega's hier moeite mee hebben. Dit geeft ook weer een stuk werkdruk mee. Ik begrijp dat dit geld kost en dat er aan alle kanten zo efficiënt mogelijk gedacht moet worden, maar dit verdient toch wel de aandacht. Ik heb plezier in mijn werk en hoop het nog zo lang mogelijk te mogen blijven doen, maar tegen de tijd dat ik 60 ben zal het wel een zwaar beroep zijn, vandaar dat ik dit ook geen 40 uur per week zou willen en kunnen doen. Het werk wat wij doen, vooral de werkdruk, vind ik dat het salaris wel heel laag is, en vooral in de overuren, wat ze je verplichten om te doen. Het werken in de catering vind ik erg leuk. Het team moet bestaan uit een juiste mix van mensen, zeker qua leeftijd. Voor oudere werknemers is het belangrijk dat ze minder kunnen gaan werken.

Het zou mij fijn lijken via mijn werkgever korting te krijgen op een lidmaatschap van de sportschool. Iedereen moet langer door werken ik wil heel graag langer werken. Dit mag niet, omdat ik 65 jaar ben geworden en dit is voor mij een straf. Ik ben blij met mijn werk en doe het graag! Het is meestal lichamelijk wel wat zwaar en de ontwikkelingen op gebied van cateringformules en kassa/administratie zijn bijna niet bij te houden voor de gemiddelde leidinggevende. Alles wordt tegelijk veranderd. Nieuwe manier van werken, nieuwe kleding, nieuwe kassa, nieuwe administratieve modules. De meeste dames zijn al van middelbare leeftijd of ouder en kunnen dit niet bijbenen. Vernieuwing is nodig, maar niet allemaal tegelijk. Ik ervaar soms (gezien mijn leeftijd) dat het werk me soms te zwaar wordt, zowel lichamelijk als geestelijk. Dit heeft te maken met het feit dat ik de regio werkzaam ben. Zou graag een vaste locatie willen (dat heen en weer geslingerd wordt voor mij soms teveel) plus dat het financieel ook steeds moeilijker wordt. Ik geloof dat in een juist voedingsadvies, bewegen en een vlakkere organisatie veel minder verzuim plaats vindt. Voedingsadvies voor gezondheid, voedingsadvies zou ook moeten zijn dat je een advies geeft in besteding en kosten. Bewegen, voor fitheid waardoor minder lichamelijke klachten. Vlakke organisatie voor snelle beslissingen, minder schijven waardoor minder psychische werkdruk. Ik heb geen vragen over teamverband voorbij zien komen - samenwerking " intern" en niet alleen leidinggevende. Dit is wel een heel belangrijk aspect. En: kan je bij iemand terecht als je niet lekker in je vel zit maar dit niet helemaal werkgerelateerd is?- ervaar je genoeg ondersteuning van hogere hand in het bedrijf zoals directie/hoofdkantoor ? Ik wil minder harde radio en geklets en een werkplek ver van de rookruimte (dit laatste heb ik op dit moment gelukkig). Ik vind dat we belachelijk betaald worden voor het werk wat we doen; wij zouden eigenlijk wel een betere cao hebben. Wij merken dat het werkdruk hoog is geestelijk als lichamelijk naar tegenover staat er niets, eigenlijk minimumloon. Ik vind dat we te weinig tijd krijgen om ons werk goed te kunnen doen. Ook lichamelijk is het zwaar. ik vraag me af of het haalbaar is en wenselijk dat mensen boven de 65 in de catering blijven werken. Ik denk dat de lichamelijk belasting op een gegeven moment te hoog wordt. Ik werk al 32 jaar in de catering en heb er nog geen dag spijt van gehad, door mijn leeftijd ben ik wel minder gaan werken, want om op deze leeftijd een fulltime te hebben is de catering wel zwaar. Ben gelukkig in de omstandigheid om minder te kunnen werken. Bij ons is de werkdruk erg hoog en we groeien uit ons jasje. De keuken, kantine en koel/vriescel zijn allemaal te klein. Daardoor is de werksituatie nogal beholpen. Daar wij een geweldig team hebben kunnen wij dit samen goed ‘handelen’. Ik wil heel graag met plezier werken. Ik word misschien binnen 2 maanden aan m'n rug geopereerd. Heb slijtage en m'n rug wordt dan vastgezet. Dit geeft misschien verlichting maar is ook spannend. Vandaag is er een aanvraag weg om ipv 3 dagen 2 dagen te gaan werken en een dag ziekteverlof. Dit omdat het nu best wel zwaar is voor mij. Ik zit met nog drie jaar te gaan vlak voor mijn pensioen. Ik maak me niet al te druk meer en doe gewoon mijn werk. Ik let op de werkdruk en zo min mogelijk stress. Ik zou als bedrijf de werknemers meer stimuleren te gaan sporten. Dit door bijv. korting bij sportscholen!!!! Met de dagelijkse werkdruk die er door de afgesloten wurgcontracten tegenwoordig is, kun je het waarschijnlijk niet volhouden tot 67 jaar. De Contractcateringbranche doet zichzelf de das om met deze contracten.

Mijn werk is lichamelijk erg zwaar, hoewel ik het daar erg naar mijn zin heb en leuke collega`s heb, maak ik me wel eens zorgen of ik dit nog 20 jaar vol kan houden. Als gewichtsconsulent en it’s my life coach (eigen praktijk naast mijn werk), leef ik gezond en heb energie voor 10, maar ik word ook ouder. Om mij heen zie ik dat veel collega`s te zwaar zijn en veel roken, daarnaast bewegen zij niet veel omdat ze vinden dat ze dat met dit werk voldoende doen. zorgwekkend!!! Momenteel erg blij dat ik na ruim een jaar weer terug ben op locatie na dubbele beenbreuk. Na reistijd per fiets en/of een fysiek zware werkdag (in de spoelkeuken) zou het fijn zijn als er douchegelegenheden aanwezig zijn. Voor ouderen moet er een betere regeling komen t.a.v. werk en inkomen. De afbouw in salaris, zoals die nu bestaat, is te fors. Bovendien wordt kennis en ervaring van ouderen te weinig gebruikt. Spreek de hoop uit dat werknemers ook in de toekomst het mogelijk maken om medewerkers te laten werken tot hun pensioen, zelfs nu dat jaren later gaat plaatsvinden. Van oudere werknemers wordt verwacht om langer door te werken, maar in de catering wordt dit niet gewaardeerd door opdrachtgevers. Deze zien graag jonge mensen op de werkvloer. Het werk wordt voor de meeste ouderen ook zwaarder en hier houden de cateringbedrijven niet genoeg rekening mee. Bij mijn werkgever is een zeer hoge werkdruk. Het wordt tijd dat de werkdruk is wordt verlaagd en het salaris eens stijgt, gezien alles wat we met steeds minder mensen en minder tijd klaar moeten krijgen!!! Het is erg intensief werk, hartstikke leuk maar tot hoe ver gaat het voordat de grens wordt bereikt? Door de hoge inkoop en goedkoop inschrijven op contracten wordt het zo langzamerhand erg moeilijk om ergens een goed resultaat te halen, terwijl de druk maar opgevoerd word om wel dit resultaat te halen.

Baan je Toekomst (30 opmerkingen)

Als jullie nog een leuke baan hebben hou ik mij aanbevolen. Hetzij in de catering als catering manager of zelfstandig werkend kok voor min 37 uur Omgeving Den Haag. Ben momenteel nog in dienst bij een cateringbedrijf, maar die heeft op dit moment niets te bieden en vragen ontslag aan. Ik begeleid mensen in de catering met een beperking. Het contract tussen het cateringbedrijf en de sociale werkvoorziening is opgezegd. Ben een Regiokracht en ik zou wel wat meer uren willen werken en misschien in de toekomst een vaste locatie willen hebben als dat een keer mogelijk is !! Ben in mijn laatste contract bezig en zou graag tijdig willen horen of deze beëindigd gaat worden of wordt omgezet in een vast contract!!! Er is een aardige vergrijzing in de cateringbranche. Dit zou mogelijkheden moeten bieden voor jonge mensen maar dit wordt niet voldoende opgepakt door de organisatie. Te veel heilige huisjes. Gezonde ambitie voelt niet altijd gewaardeerd. Gezien mijn leeftijd is het niet echt relevant of ik van baan zou willen veranderen, dat kan niet eens. Ik kom nooit weer aan de slag. Graag binnen vacatures op gehangen worden bij iedere locatie...en genoeg informatie geven naar ons. Graag na 65 jaar een of tweedagen door werken. Graag zou ik meer willen weten over contractverlenging en eventuele mogelijkheden tot vast dienstverband. Ik ben eerder bij een ander cateringbedrijf in dienst geweest op een andere locatie.

Mijn contract werd toen niet verlengd en vanwege het geringe aantal vacatures en kon daar niet in dienst blijven. Gelukkig is het vooruitzicht op contractverlenging nu beter. Het is lastig om te zeggen of je werk houdt. Op dit moment er stoppen veel bedrijven met de catering en de reistijd voor regio’ers wordt op dit moment wel erg groot. Er wordt veel verwacht van ons in de noordelijke provincies. Dat hebben ze niet door in het westen. Het werk in de catering vind ik erg leuk, echter door steeds goedkoper afsluiten contracten wordt de werkdruk voor medewerkers steeds groter. Meer en meer werk in dezelfde tijd moeten doen voor hetzelfde salaris en nooit waardering (van je eigen leidinggevende dan), nooit zeker weten of de locatie volgend jaar wordt overgenomen door een andere (goedkopere) cateraar - voor mij een reden om definitief op te stappen en een ander vak te kiezen. Mocht ik ooit weer dit werk gaan doen dan alleen voor een bedrijf die catering in eigen beheer hebben, geen cateraar! Ik ben nu 57 en ik doe mijn werk iedere dag met veel plezier. Ik ben gelukkig nooit ziek, maar je weet het natuurlijk nooit wat er allemaal kan gebeuren. Als ik mijn baan zou verliezen wat ik niet hoop, denk ik dat ik nooit meer aan het werk kom. Ik dacht daar 5 jaar geleden nog heel anders over. Ik hoor zoveel jonge mensen die geen baan kunnen vinden. Ik hoop dat ik nog heel lang kan werken in de catering. Ik doe dit werk omdat ik het leuk vind, maar heb altijd ook graag in een ziekenhuis willen werken dus indien mogelijk liefste bij zelfde bedrijf waar ik nu werk, omdat ik daar tevreden over ben. Ik heb straks 24 jaar en 2 maanden met veel plezier gewerkt, en betreur het dat er voor mij binnen eigen regio geen plaats meer was. Ik ga nu op zoek naar iets totaal anders. Ik hoop dat ik een vast contract krijg, heb nu mijn derde verlenging en die loopt in april van dit jaar af. Ik vind dit lastig in te vullen omdat mijn locatie gaat sluiten en maar moet afwachten of mijn werkgever me na ruim 21 jaar nog wil behouden. Ben zeker niet op zoek naar een totaal andere baan. Ik vind het jammer dat je tegenwoordig geen contract meer krijgt voor onbepaalde tijd. Hoe goed je ook bent, na 3 contracten word je er toch weer eruit gegooid. Ik zal willen andere werken gaan doen. Helaas mijn leeftijd (59), kan ik nog een andere baan vinden????? Ik zou graag dat er weer vaste contracten worden gegeven ipv nieuwe onervaren mensen aannemen. Mijn contract wordt waarschijnlijk niet verlengd. Mijn toekomst is deze baan. In deze tijd is het heel moeilijk om te kiezen voor een andere baan. Verstand en gevoel spelen daar heel erg een rol in. Maar is het echt een grote uitdaging waarin motivatie een grote rol speelt dan zou ik het toch aandurven. Vooral omdat ik in de situatie zit dat mijn partner ook werkt. Ook salaris speelt een kleine rol omdat er in de Contractcatering naast de kleine voordelen dit toch echt een nadeel is! Minder geklaag van de cateraars dat het minder moet en dit over de ruggen van de medewerkers gaat.. Neem de cao-onderhandelingen nog meer flexibiliteit, minimale reiskosten etc etc Hier moet een eind aankomen en dan halen de oudjes de eindstreep wel. Want we zijn er van overtuigd dat de jongeren voor een baan van 4 uur niet komen en ook een minimum salaris. Maak de branche weer aantrekkelijk......voor de toekomst. Op de locatie waar ik nu sta, zijn ze al 1.5 jaar bezig met een nieuwe Europese aanbesteding. Deze is al 2 x (onder dreiging met rechtzaken) overgedaan. De onzekerheid van het kunnen blijven bij je werkgever, de werkplek en de onzekerheid van de collega's met tijdelijke contracten, maakt de sfeer er niet beter op. Reorganisaties binnen het bedrijf maken de structuur onduidelijk. Op het moment dat je gewend bent aan een nieuwe opzet van de organisatie, wordt deze weer gewijzigd. Functies en de daaraan gekoppelde namen ( ook van personen) zijn dan onbekend of niets zeggend. Zou graag meer in Hospitality werkzaam zijn, heb dit voorheen ook gedaan en vind het jammer dat dit nu niet mogelijk is i.s.m. bedrijfscatering

Zou graag meer uren willen, al was het maar het dubbele, dus 80 uur per maand. Zou heel graag bij mijn werkgever willen blijven. Heb het perfect naar mijn zin op de huidige locatie. Jammer dat er niet genoeg wordt gezocht voor 1 passende functie voor mij. Ik vind dat de meeste (goeie jonge) mensen na een aantal jaarcontracten weg moeten of wat anders gaan zoeken, en de oudjes blijven over, maar die zijn niet echt flexibel meer en stuk trager. Ook computer vinden ze vaak moeilijk, dus als jij het wel snapt mag/moet je nog meer doen, want je wil je baan niet kwijt. En salaris of andere schaal, vergeet `t maar en dat demotiveert. 0ok overname van andere cateraars, moet je hun personeel overnemen en maak je zelf weer minder kans om door te stromen. Wel blij dat ik werk heb, maar in deze tijd geen mogelijkheid tot verder kijken. Het werk is op zich wel leuk, maar het word steeds zwaarder, zonder doorgroeimogelijkheden. Weet niet of deze enquête van toepassing is, als regio en vanwege m'n leeftijd , maar heb 'm zo goed mogelijk ingevuld. Want straks als ik met pensioen ben, zou ik als oproepkracht bij speciale gelegenheden bij bedrijven of scholen voor 'n aantal uren nog willen werken.

Overige opmerkingen (vooral cao gerelateerd) (25 opmerkingen)

Artikel 10 en 11 Contractcatering cao afschaffen ! Artikel 10 en 11 van het Contractcatering cao halen alle arbeidsvreugde uit de cateringbranche. De concurrentie tussen de cateringbedrijven worden geheel over de ruggen van de medewerkers uitgespeeld, zij betalen al 12 jaar de tol. Bij iedere aanbesteding wordt bijna dezelfde service en werkzaamheden van je verwacht in minder tijd. Het houdt een keer op. Soms moet je behalve loon ook nog reisgeld e.d. inleveren. Dus aanbestedingen zijn nooit goed. Bij toekomstige wisselingen ivm nieuwe aanbesteding, zou het fijn zijn, als bijvoorbeeld de vakbond de werknemers meer zou begeleiden en meer in de gaten zou houden of er niet met het personeel gesold wordt, daar het vaak gebeurt dat de mensen waar het om draait ( het personeel) heel erg tot het laatst in het donker worden gehouden. Dat de werkgever minimaal een keer per jaar iets leuks (activiteiten een borrel) voor de werknemers organiseren. Dat je werk en privé apart moet houden. Dat wij als Nederlanders moeten beseffen dat de pensioen leeftijd omhoog is gegaan van 65 naar 67. De medewerkers na hun 45ste zijn afgeschreven!!!!de medewerkers met minimaal 20 jaar werkervaring van onschatbare waarde zijn. De Nederlanders zich aan de Nederlandse regelgeving en normen moeten houden de buitenlandse medewerkers zich hier ook aan moeten houden bezuinigen NIET de oplossing is personeel ontslaan NIET de oplossing is de bonussen omlaag moeten en de graai cultuur moet verdwijnende bouwvakker niet alleen met zijn handen werkt maar ook met zijn hoofd. We moeten stoppen met machines bouwen die mensen het werk uit handen nemen. We mensen aan het werk moeten houden, deeltijdbaantjes niet voor kostwinners zijn, iedereen de handen uit de mouwen moeten steken om Nederland weer krachtig en gezond en sterk te krijgen. Ere wie ere toekomt. De antwoorden die ik heb gegeven zijn vanuit het aspect dat werken in de catering voor mij (op dit moment) een bijbaan is. Dit is een bijbaantje voor mij. Ik zou later wel in deze branche willen werken maar dan alleen als leidinggevende, adviseur of verkoper.

Door grote concurrentie op arbeidsmarkt en reorganisaties overal om mij heen, voel ik me momenteel beperkt in mijn bewegingsvrijheid op de arbeidsmarkt. Duidelijkheid of er een vast contract aankomt of niet. Er moet meer bescherming komen voor de medewerkers tijdens overname, je gaat er altijd op achteruit zowel in salaris als werkomstandigheden, je moet het zelfde werk doen in minder uren en oude opgebouwde toeslagen ben je ook kwijt. Mijn bedrijf moet meer naar de mensen op de werkvloer luisteren en niet alles van achter een bureau beslissen. Dat is funest voor onze branche. In Groningen eten de mensen anders dan in Limburg. Maar dat kwartje zal wel nooit vallen. Luister naar wat je gasten willen we worden al teveel aan de leiband gehouden .mensen beslissen zelf wel wat ze willen eten, kunnen ze niet in jou restaurant eten gaan ze naar buiten of bestellen ze het van achter HUN bureau. Luister eens naar mensen van de werkvloer!!! Goedkeuring van vrije en/of vakantiedagen graag eerder willen weten. Veel onzekerheid hierover. Het hebben van een jong gezin en een werkende ambitieuze vrouw maken keuzes lastig. Mijn werkgever kan daardoor er niets aan doen dat ik op bepaalde vragen wellicht apart heb geantwoord. Het is lastig dit in te vullen als hulpkracht, ik heb een 4uurs contract en ik zit nog op school (MBO). Ik had een vast contract en daar willen ze vanaf en elke kans grijpen ze om het contract ongedaan te maken. Op papier bieden ze je wat anders aan b.v 25 uur en dan ga je praten bij het bedrijf en dan is het ineens 37 uur en als je dan 2 keer zegt dit past niet bij mij moet je maar op hoepelen en we hebben geen poot om op te staan. Ik hoop dit onderzoek een goed resultaat voor ons allen oplevert. Ik wil graag andere hoger salarisschaal, omdat ik net zoveel doe als mijn leiding gevende. In de Veneca afspraken maken over een minimum aan in te zetten uren t.o.v. het aantal lunchbezoekers. Rooster tijdig en voor langere periodes aan de regio's doorgeven. Wel met mogelijkheid op last minute wijzigingen natuurlijk. Op dit moment begeleid ik mensen op een sociale werkplaats in de catering. Dit is best een zware job. Ook begeleid ik mensen die langdurig werkloos zijn. Deze doelgroep doet werkervaring op. Graag zou ik beter salaris willen hebben. Er is nog geen aparte loonschaal voor ontwikkeld. Sommige vragen waren moeilijk te beantwoorden, bv. als er contactwisseling in de catering is, dan blijf je wel op je huidige locatie werken. Wij werken nu met deelnemers die een uitkering hebben. Wij proberen hun weer een arbeidsritme op te laten bouwen en werken aan hun werknemersvaardigheden. Dit jaar vindt er weer een aanbesteding plaats en we hopen dat mijn huidige werkgever mag blijven. Als er een andere cateraar zou komen dan is het maar de vraag hoe ze met ons project omgaan. Dan zou dat stress opleveren. Ik vind mijn werk heel erg fijn, omdat je anderen kan helpen om weer aan het werk te kunnen gaan. Als u meer hierover wilt weten kunt u kijken www.destentor.nl/regio/apeldoorn/nieuwe-start-voor-vastgelopen-jongeren-1.3156887Succes met uw onderzoek. Er is totaal geen begrip voor verschillende gebieden in Nederland, in het noorden eet men nu eenmaal anders dan in het westen van het land. Om goed te kunnen draaien zal de catering voor goed personeel moeten zorgen en daar ook voor moeten betalen, dan kan de catering ook een spurt maken in resultaten en gemotiveerde werknemers.

Opmerkingen over de vragenlijst (20 opmerkingen)

Ben benieuwd naar totaalscores. Krijgen we nog een terugkoppeling van jullie? Ben benieuwd wat hier uit komt na deze enquête. Bij de vraag of dat mijn leidinggevende iets met mijn ideeën en mijn collega's doet staat een mogelijkheid als antwoord te weinig. Leidinggevende wil wel iets met onze ideeën doen, maar is niet altijd haalbaar op onze locatie. Bij sommige vragen zijn er te weinig keuzemogelijkheden. De vraagstelling is nogal suggestief, indien er geen verandering gewenst is moet je toch antwoorden. Deze vragen waren leuk om te beantwoorden. Ik hoop dat er veel mensen hebben mee gedaan. Helaas veel beperkt ruimte om 'anders' te beantwoorden. Helemaal top dit onderzoek, een prima initiatief. Een leuke enquête. Leuk om deze enquête in te vullen!! Ik mis een aantal nee/geen opties. Ik vind het erg leuk om aan dit onderzoek mee te mogen doen en heb het naar waarheid ingevuld Ik vond het een goede enquête, want ik stond weer even stil bij wat ik doe en waarom ik dit werk doe en zo leuk vind. Je kan zo’n enquête wel invullen, maar er verandert op de werkvloer niets. Ik vind de vragen nogal sturend. Succes met de enquête. Ik hoop dat onze antwoorden een verschil maken. Succes met jullie onderzoek. Succes met mijn antwoorden en voor vragen voor uitleg ben ik bereid en kunt u bij mij terecht Zelf denk ik dat ik methode weet die er voor zorgen dat de helpen om huidige collega`s te motiveren. Misschien is het goed om ook te peilen of er wel al verbetering in dingen zit. Veel vragen zijn hoe het nu is, soms is het nog niet goed maar zit er wel duidelijk verbetering in of juist andersom. Het verschil tussen vroeger en nu. Sommige vragen moest je echt met een ja of nee beantwoorden, maar soms twijfel je een beetje en dan zit er geen middenweg in, helaas.

Bijlage 5

Leerpunten Expertsessie Contractcatering, 27 maart 2014

Leerpunten Expertsessie Contractcatering, 27 maart 2014 VOOR

:

Baan je toekomst

DATUM

:

27 maart 2014

PLAATS

:

Bij Atrium groep in Gorinchem

NUMMER

:

20300963

AANWEZIG

:

Prorest, Compass, Albron, Achmea, Veneca, Werkend Nederland Gezond, Atrium groep, TNO

In de expertsessie zijn de voorlopige resultaten van de scan onder medewerkers besproken. Voor de bijeenkomst zijn HRM-medewerkers van bedrijven uitgenodigd en vakbondsvertegenwoordigers. Helaas waren vakbondsvertegenwoordigers niet in de gelegenheid om te komen. Daarnaast zijn experts op het gebied van duurzame inzetbaarheid van Achmea, Werkend Nederland Gezond en TNO aanwezig. Tijdens de sessie stelt iedereen zich eerst aan elkaar voor waarna het project baan je toekomst uitgelegd wordt en wat de bedoeling is van de expertsessies. Aan de hand van de voorlopige resultaten van de scan onder medewerkers zijn stellingen geformuleerd op basis waarvan de experts hun kennis en inzicht kunnen delen en input kunnen geven aan het project. Na de sessie wordt nog lang nagepraat tijdens de borrel met gezonde hapjes.

Trots Stelling 1: Medewerkers in de contractcatering zijn trots! Op hun bedrijf…..

mee oneens

neutraal

“Ik ben trots op mijn werkgever, omdat hij ook blijft groeien en actief is in wat er bezig is in onze samenleving, bijvoorbeeld gezondheid en voeding.”

4%

38%

volledig mee eens

58%

volledig mee eens neutraal mee oneens 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%


70%

Experts: De experts vinden 58% een hoge score, zeker omdat het hier om het bedrijf gaat en niet om de individuele vestigingen. En ook omdat persoonlijke aandacht in de perceptie van de werkgever nogal eens ontbreekt. ……….op hun werkzaamheden

mee oneens

“Momenteel ben ik hartstikke tevreden met mijn werk. Ik ben er trots op dat de gasten tevreden zijn over het eten en over de service. Als de gast /klant tevreden is, ben ik dat ook. Het geeft me een goed gevoel als ik gasten goed heb geholpen en zij tevreden vertrekken.”

2%

neutraal

15%

volledig mee eens

84% 0%

20% 40% 60% 80% 100%

ik ben trots op mijn werkzaamheden Dat 84% van de medewerkers trots is op zijn eigen werkzaamheden verbaast de experts niet.

Stelling 2: Volgens medewerkers doen leidinggevenden veel met de ideeën van medewerkers

Doet je leidinggevende iets met jouw ideeën?

“Luister goed na de werknemers op de werkvloer, hier liggen de mogelijkheden.”

48% 24%

ja

“Mijn werkgever moet meer naar de mensen op de werkvloer luisteren en niet alles van achter een bureau beslissen. Dat is funest voor onze branche.”

nee

28%

“Luisteren na het personeel op locatie door de cateraar, dat wordt mijn inziens te weinig gedaan!”

“Luisteren naar de mensen op de werkvloer.”

weet niet

Naast de leidinggevenden op locatie hebben de medewerkers bij hun antwoord ook de rayonmanagers in hun achterhoofd gehouden. Uit ervaring weten de experts uit de sector dat deze managers maar mondjesmaat toekomen aan persoonlijke aandacht en meer sturen op de geldende protocollen.


Opleiden Stelling 3: Bijna 40% van de medewerkers wil afspraken maken over hun ontwikkeling, maar het gebeurt niet

Nee

“De meeste opleidingsmogelijkheden zijn gericht op laag geschoold personeel. Voor hbo medewerkers is er geen enkele opleiding/training.”

12%

Ja, dat zou ik wel willen

37%

ja, dat is al gebeurd

51% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Vind je het goed om afspraken te maken met je leidinggevende over hoe je ontwikkelt in je vak

“Ik zou in de catering willen blijven, alleen wil ik graag doorgroeien.”

Experts: Het bevreemd de experts dat 37% van de medewerkers aangeeft wel behoefte te hebben aan het maken van afspraken over hun ontwikkeling, maar dat dat niet gebeurt. De bedrijven die aanwezig zijn bij de expertsessie hebben allen beleid op het voeren van functioneringsgesprekken. Wellicht dat het punt ontwikkeling niet altijd voldoende meegenomen wordt of dat de medewerkers in kwestie te afwachtend zijn en zelf geen verantwoordelijkheid nemen. Carrièremogelijkheden (45%) Volgen van korte cursussen (42%) Coaching op de werkvloer (41%) Loopbaanplanning, -check, -advies (30%)


Vitaliteit Stelling 4. In de branche hebben medewerkers relatief (in vergelijking met Nederlandse gemiddelde) meer last van psychische en lichamelijke belasting waardoor hun werk in meer of mindere mate belemmerd wordt “ik vraag me af of het haalbaar is en wenselijk dat voldoen aan psychische werkeisen

79% 90%

voldoen aan lichamelijke werkeisen

57% 89% 0% 20% 40% 60% 80%100%

medewerkers Contractcatering medewerkers Nederland nationale enquête arbeidsomstandigheden 2012 (TNO/CBS)

“Er moet meer aandacht gaan naar de ouderen onder ons, want werken in de catering is zwaar vooral lichamelijk, en geestelijk wordt het ook wat minder dus we hebben wat meer support nodig tot aan ons pensioen, of met een goede regeling eerder stoppen.”

mensen boven de 65 in de catering blijven werken. Ik denk dat de lichamelijk belasting op een gegeven moment te hoog wordt.”

“De werkdruk is over de gehele sector op dit moment veel te hoog en door het systeem dat locaties vaak iedere 3 jaar opnieuw moeten inschrijven om een nieuw contract te krijgen word er steeds meer beknibbeld op de uren van de werknemers om het contract maar zo laag mogelijk te houden waardoor de werkdruk onhoudbaar hoog word met daarbij de bijbehorende lichamelijke en geestelijke klachten die zich dan openbaren, dit wordt ook mede veroorzaakt door de crisis, of de crisis wordt gebruikt als middel om maar zo veel mogelijk te bezuinigen over de ruggen van de mensen.”

“Het is meestal lichamelijk wel wat zwaar en de ontwikkelingen op gebied van cateringformules en kassa/administratie zijn bijna niet bij te houden. Alles wordt tegelijk veranderd. Nieuwe manier van werken, nieuwe kleding, nieuwe kassa, nieuwe administratieve modules. De meeste dames zijn al van middelbare leeftijd of ouder en kunnen dit niet bijbenen. Vernieuwing is nodig, maar niet allemaal tegelijk.”

Experts: De experts schrikken ervan dat slechts 57% van de medewerkers zelf vindt dat ze aan de lichamelijke eisen voldoen van om hun werk uit te voeren. Zeker als je dit afzet tegen het percentage van alle medewerkers in Nederland. Als deze uitkomst afgezet wordt tegen de verschillende leeftijdscategorieën zal dit percentage in de hoogste leeftijdsklasse nog veel hoger zijn. Zeker omdat is gebleken dat het percentage medewerkers in de hoogste leeftijdscategorie 68% is van het totale medewerkersbestand. Als de experts de quotes bekijken zijn ze niet verbaasd. De contractcatering is lichamelijk vrij zwaar en door de overgang van contracten en door administratieve en functionele veranderingen is de psychische belasting bij de (oudere) medewerkers hoog. De aanwezigen bedrijven voeren allemaal –voor zich- beleid op preventieve en curatieve interventies. Zo zijn er casemanagers aangesteld die de leidinggevenden ondersteunen bij ziekteverzuim en is er een providerboog* samengesteld. Gezegd moet worden dat dit weleens conflicteert met de wensen van de medewerkers zelf. Als zij ziek zijn gaan zij zelf –buiten de providerboog- opzoek naar hulp en ondersteuning. Deze specialisten zijn dan niet bekend met de werksituatie van de contractcatering. In dit kader rijst ook de vraag hoe dicht bij je mag komen als werkgever en in hoeverre je je hiermee mag bemoeien. In de praktijk blijkt dat door tijdgebrek en werkdruk bij de leidinggevenden de preventieve en curatieve maatregelen niet voldoende zijn. Alles staat of valt met persoonlijke aandacht. Door de waan van de dag gaat bijvoorbeeld het opruimen van de koelcel of het doen van bestellingen voor. Ook vinden leidinggevenden het vaak moeilijk om een gesprek aan te gaan met medewerkers.


Daarvoor geldt ook dat een gesprek over de koelcel of de bestelling die nog gedaan moet worden, veel makkelijker is dan te vragen; ‘Hoe gaat het eigenlijk met je?’ Zou er meer expertise en tijd zijn voor (de juiste!) preventieve interventies dan scheelt dit uiteindelijk kosten omdat er minder ziekteverzuim is en er minder curatieve interventies nodig zijn. Voor kleine locaties geldt dat er geen leidinggevende is en medewerkers een rayonmanager hebben die af en toe langskomt. Daarnaast denken –vooral de leidinggevenden ‘op hoog niveau’ vaak veel te groot en kunnen daardoor niet overbrengen aan de medewerkers wat het belang voor hen is en voor hun gasten.

TNO geeft een voorbeeld van Bilderberg hotels. Hier is men klein begonnen, eerst bij de leidinggevenden. De leidinggevenden zijn bij elkaar gezet niet om dure cursussen te volgen maar om te bespreken hoe zij gesprekken met medewerkers aangaan (jobcrafting). Daarnaast wordt individueel aan de leidinggevenden gevraagd wat zij nodig hebben om goed te functioneren. Leidinggevenden wordt geleerd dat zij niet alles zelf hoeven op te lossen: Durf te vragen! Door middel van ervaringen en best pratices verspreidt het ‘goed’ leidinggeven zich als een olievlek over de verschillende hotellocaties. Het gaat niet om ziekteverzuimcijfers maar om mensen. Dit was een belangrijk besef en is een cultuuromslag dat tijd kost.

Voor wat betreft het moeite hebben met veranderingen, vertelt een expert dat het beter is de medewerkers ‘in’ de verandering te zetten in plaats van het al lang van te voren aankondigen van veranderingen. Door het lang van te voren aankondigen van veranderingen maken medewerkers zich al druk voordat het zover is. Dit kan men ook doen door medewerkers incidenteel in te laten vallen op locaties waar de verandering al is doorgevoerd. Meestal vinden medewerkers het dan reuze meevallen. Dit kunnen ze dan weer vertellen op hun eigen locatie. Wat moeten medewerkers volgens zichzelf doen om fit te blijven? gezond leven (64%) gezond eten (58%) genoeg bewegen (47%) bijblijven in je vak (34%)

Waar moeten volgens medewerkers op het werk afspraken over gemaakt worden? lichamelijke werkbelasting (42%) gezonde werkplek (38%) sporten (38%) scholing (37%) werkinhoud (31%) gezonde voeding (23%) werkrooster (18%) aantal te werken uren (18%) regelmogelijkheden (tempo, volgorde, pauze) (16%) psychische werkbelasting (14%)


In de sector wordt bij langdurig ziekteverzuim vooral ingezet op het eerste spoor**. Ten eerste omdat in de medewerkers geloofd wordt en ten tweede omdat het tweede spoor – het begeleiden van werk naar werk niet goed lukt bij oudere medewerkers. Voorbeeld/oplossing van de experts aanwezig bedrijf: 

 

Bij frequent ziekteverzuim krijgt een medewerker een zogenaamd balansgesprek. Voorafgaande aan dit gesprek moet de medewerker een lijst met 20 stellingen ‘scoren’. Er staan stellingen op als: Als ik thuis ben heb ik nog voldoende energie om me ergens anders op te richten of Als ik thuis ben denk ik voortdurend aan mijn werk. Eigenlijk zou deze lijst ook preventief ingezet moeten worden. Zorg dat de basis op orde is: voldoende tijd en aandacht voor de medewerker van de direct leidinggevende. Bij veranderingen: begin bij de groep die al goed op weg is. Werk vanuit daar verder aan een sneeuwbaleffect. Investeer niet te veel in de groep mensen die weerstand biedt. (tip: zorg van 1 believer…)

* Het geheel aan providers (aanbieders) binnen de arbodienstverlening; bijvoorbeeld psychologen, fysiotherapeuten etc. * * Spoor 1: werkgever en werknemer kijken na ziekteperiode samen naar een interne oplossing om weer aan de slag te kunnen. *** Spoor 2: Wanneer er geen oplossing kan worden gevonden tijdens het eerste spoor re-integratie is de werkgever verplicht het tweede spoor (spoor 2) van re-integratie te starten. De werkgever moet zich dan in spannen om voor de werknemer passend werk te vinden bij een andere werkgever. In veel gevallen schakelt de werkgever een re-integratiebureau in om deze begeleiding te verzorgen.

Baan je Toekomst……. Stelling 5: 46% van de medewerkers solliciteert of oriënteert zich op andere mogelijkheden op de arbeidsmarkt.

Redenen zoeken naar andere baan

Naar welke branche zou je overstappen

salaris (43%)

horeca

32%

weinig carrière-/doorgroeimogelijkheden (26%)

handel (winkels ed)

22%


22%

recreatie

19%

overheid, onderwijs

13%


11%


8%

schoonmaak

4%

beveiliging

3%

techniek

3%


2%


1%

anders

3%

werksfeer (26%) inhoud van het werk (taken) (21%) lichamelijke belasting (21%) reistijd (21%) Experts: werkdruk (18%) werktijden (14%) weinig opleidingsmogelijkheden (10%)


De experts vinden het percentage van 46% van medewerkers die op dit moment solliciteren of zich oriënteren op andere mogelijkheden op de arbeidsmarkt hoog. Waarschijnlijk zitten hier ook de medewerkers bij die wel een andere baan willen of zouden moeten door verschillende omstandigheden, maar niet kunnen omdat zij ‘te oud’ zijn. Inderdaad kijkt 39% van de 46% wel eens rond, wie doet dat niet. Voorbeeld/oplossing van de experts aanwezig bedrijf: 

Een bedrijf heeft verschillende takken van facilitaire diensten. Hierdoor is het mogelijk een mobiliteitscentrum in te richten voor mensen die iets anders willen of door omstandigheden moeten.

Conclusie Uit de expertsessie blijkt dat het opvallend is dat de medewerkers trots zijn op hun bedrijf. Er werken veel oudere medewerkers waardoor een groot deel zelf vindt in meer of mindere mate last hebben van lichamelijk en/of geestelijke belasting tijdens het werk De bottleneck is heel vaak een gebrek aan heldere communicatie tussen de hoofdkantoren en de locaties en leidinggevenden en de medewerkers op de werkvloer. Dit wordt mede veroorzaakt door de structuur van de bedrijven en de vele overnames. Hierin moet veel in geïnvesteerd worden. Baan je toekomst…… door met elkaar te blijven praten. Wat heeft de werkgever nodig voor haar bedrijfsvoering en wat heeft de medewerker nodig om goed te kunnen en blijven functioneren. Daaruit kan geleerd worden welke aanvullende instrumenten en hulpmiddelen ontwikkeld en ingezet moeten worden. Zonder aandacht voor de ‘zachte’ en persoonlijke kant, is het nagenoeg zinloos om allerlei praktische oplossingen en instrumenten te ontwikkelen en in te zetten. Eerst aandacht voor de medewerker, dan de rest…. Zou er meer op sectorniveau geregeld moeten worden?

voorwaarden -

kostenefficiëntie ‘iets’ dat niet stopt bij overnames effectieve hulpmiddelen aansluiten bij interventies die bedrijven al hebben uitgaan van bestaande medewerkers ‘afkijken’ bij andere sectoren

oplossingen op sectorniveau -

-

-

Afspreken om gezamenlijk beleid te maken/instrumenten te ontwikkelen op gebied van motivatie en gezondheid en alhoewel er al aan scholing gedaan wordt in de sector ook aan opleiden (misschien dan niet vak-, inhoudelijk gericht). Branchebudget (voor curatieve interventies) per medewerker; vrij te besteden of in te zetten voor door de sector gekozen instrumenten (opleidingen, vitaliteitsscan, loopbaanchecks, cursussen, coaching on the job, etc). Beter faciliteren/ondersteunen leidinggevenden, bijv onderling van elkaar leren HRMinstrumenten ten behoeve van (functionerings)gesprekken met medewerkers. Collectief ziektekosten met inhoudelijk pakket dat aan specifieke wensen van de branche voldoet. (Digitaal) portfolio voor medewerkers met HRM zaken erin dat meegenomen wordt bij overnames / van de medewerker is. Gezamenlijke providerboog voor preventieve en curatieve interventies samenstellen waar dat gezamenlijk kan. Handig voor bij overnames en kostenefficiënter doordat groter ingekocht kan worden bij aanbieders.


Rapportage. Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid. Contractcatering

Recommend Documents