Rapport Samenwerking UWV en Belastingdienst Tussentijdse rapportage eind december 2007
Januari 2008
1
1 1 2 3
4
5
6 7
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ............................................................................................2 Inleiding .....................................................................................................3 Sturing van de loonaangifteketen ...................................................................3 3.1 Sturing ..................................................................................................3 3.1 Onafhankelijk oordeel door HEC................................................................4 3.2 Normenkader .........................................................................................4 Voortgang ‘Werkende’ keten per 1 januari 2008 ..............................................5 4.1 Resultaten .............................................................................................5 4.2 Aandachtspunten ....................................................................................6 4.3 Controles aan de poort. ...........................................................................6 4.4 Gegevensuitvraag 2006-2007 ...................................................................7 4.5 Afnemers ...............................................................................................7 Prestaties (dagelijkse zorg en monitoring) ......................................................8 5.1 Algemeen...............................................................................................8 5.2 Kalenderjaar 2007 ..................................................................................8 Middellange termijn: stabiele “robuuste” keten ................................................9 Inrichting Beheerorganisatie ..........................................................................9
2
2
Inleiding
Vanaf april 2007 is de Tweede Kamer in diverse brieven en in verschillende Algemeen Overleggen geïnformeerd over de problemen in de Loonaangifteketen. Deze problemen zijn aanleiding geweest voor een integrale probleemanalyse van het functioneren van de loonaangifteketen. Met de brief van 18 september jl. van de minister van SZW, J.P.H. Donner en de staatssecret aris van Financiën J.C. de Jager, is de Integrale probleemanalyse (IPA) aangeboden aan de Tweede Kamer. In deze analyse zijn de knelpunten en problemen binnen de loonaangifteketen in beeld gebracht en zijn een aantal concrete maatregelen opgenomen om de loonaangifteketen werkend te krijgen. Met de op 10 december verzonden 7e halfjaarlijkse rapportage over de samenwerking UWV/ Belastingdienst, is de Tweede kamer geïnformeerd over de stand van zaken ten aanzien van deze maatregelen. Met de brief van 18 sept ember inzake de Loonaangifteketen, is de toezegging gedaan om na deze halfjaarlijkse rapportage ook halverwege januari 2008 een rapportage uit te brengen waarin wordt ingegaan op de actuele stand van zaken rond de realisatie van de maatregelen zoals benoemd in de IPA. Met deze tussentijdse rapportage geven wij uitvoering aan deze toezegging.
3 3.1
Sturing van de loonaangifteketen Sturing
De loonaangifteketen wordt conform het rapport Integrale probleemanalyse in drie stappen verbeterd. De Ketenmanager werkt (daarbij ondersteund door het ketenbureau Loonaangifte) momenteel samen met UWV en Belastingdienst aan de uitvoering van de maatregelen zoals die in de IPA zijn benoemd. Het eerste doel daarbij is te komen tot een ‘werkende’ keten. Eind 2008 zal getoetst kunnen worden of deze ook feitelijk is gerealiseerd. Tegelijkertijd zal in het eerste kwartaal 2008 de visie worden gevormd op de`robuuste keten´. Bij de ontwikkeling van deze visie komen tevens de voorwaarden aan de orde voor de realisatie daarvan. Zoals aangegeven in de IPA zullen UWV en Belastingdienst op basis van deze visie achtereenvolgens de ’stabiele’ keten en de ’robuuste’ keten realiseren. De randvoorwaarden voor de regie op en de uitvoering van de verbetering van de loonaangifteketen zijn als volgt ingevuld: • Per 1 oktober 2007 is drs. C. Franke (lid RvB CWI) aangesteld als onafhankelijk ketenmanager met doorzettingsmacht. • Het Ketenbureau Loonaangifteketen stuurt onder leiding van de ketenmanager op het realiseren van de in de IPA benoemde maatregelen door UWV en de Belastingdienst. • Het kernteam Loonaangifteketen, samengesteld uit de Raad van Bestuur van UWV en het management van de Belastingdienst, eindverantwoordelijke managers van de betrokken dienstonderdelen en de Ketenmanager, is geïnstalleerd e n voert bestuurlijk regie op de loonaangifteketen. Het kernteam komt tweewekelijks bijeen.
3
•
•
•
Een tweewekelijkse voortgangsrapportagecyclus aan de voorzitter van het managementteam Belastingdienst en de voorzitter van de Raad van Bestuur UWV gericht op de voortgang van de realisatie van de in de IPA benoemde maatregelen is ingeregeld. De ketenmanager rapporteert tevens maandelijks aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Staatssecretaris van Financiën. Om de realisatie van de ‘werkende’ ket en per 01 januari 2008 te kunnen meten en bewaken, wordt in de tweewekelijkse en in de maandrapportage de nadruk gelegd op de cruciale maatregelen, die essentieel zijn om tot een ‘werkende’ keten te komen. Daarnaast wordt in de rapportage aandacht geschonken aan: • de voortgang van de maatregelen ter verbetering van de loonaangifteketen; • de behaalde successen en actuele zorgpunten; • de huidige prestaties van de keten (gebaseerd op het volgen van de zogenoemde top - 100 van inhoudingsplichtigen). Een netwerkplanning, gebaseerd op de in de IPA benoemde maatregelen, geeft inzicht in de planning, voortgang en samenhang van de maatregelen, op basis waarvan tijdig kan worden bijgestuurd.
3.1
Onafhankelijk oordeel door HEC
In de afgelopen maanden heeft HEC op verzoek va n Minister en Staatssecretaris een oordeel gegeven over de voortgangsrapportage en de netwerkplanning. HEC heeft aangegeven dat de uitgebrachte rapportages aanzienlijk zijn verbeterd en een juist, volledig en actueel beeld geven van de stand van zaken. Ten aanzien van de netwerkplanning heeft HEC aangegeven zich te kunnen vinden in de prioritering van de maatregelen, maar, vindt HEC, dat de onderlinge samenhang en de afhankelijkheden op het kritische pad beter zichtbaar gemaakt moeten worden zodat beter kan worden gestuurd op de realisatie van de werkende keten per 1 januari 2008. Er zijn maatregelen genomen om de voortgangsrapportage aan het kernteam op deze punten te verbeteren.
3.2
Normenkader
Het normenkader geeft richting aan en stelt de kaders voor de sturing- en verantwoordingsinformatie over de robuuste loonaangifteketen. Het normenkader is gebaseerd op de relevante wet - en regelgeving. De Minister en Staatssecretaris hebben de 2e Kamer op 21 december 2007 in een brief geïnformeerd over het normenkader en de implementatie daarvan in 2008. In deze brief wordt uiteengezet waarom de ketenmanager het op dit moment nog niet mogelijk acht om tot een normenkader voor de robuuste keten te komen. Wel merkt hij op dat het mogelijk is om vóór 1 mei 2008 normen vast te stellen aan de hand waarvan eind 2008 bepaald kan worden of de werkende keten in 2008 is gerealiseerd.
4
4
Voortgang ‘Werkende’ keten per 1 januari 2008
Hieronder is een overzicht opgenomen van de ontwikkelingen van de IPA maatregelen voor zover die zich hebben voorgedaan na het uitbrengen van de zevende halfjaarlijkse rapportage d.d. 10 december 2007. Op basis van de voortgang van de maatregelen voor de werkende keten en de huidige stand van de loonaangifteketen is de ketenmanager (nog steeds) van mening dat de werkende keten per 1 januari 2008 haalbaar is. Een definitief oordeel over de werkende keten kan, zoals in de IPA aangegeven, eerst worden gegeven tegen het einde van 2008.
4.1 Resultaten In de zevende halfjaarrapportage is reeds een aantal behaalde resultaten benoemd. In aanvulling daarop zijn in november en december nog de volgende resultaten behaald: §
Controle loonheffingennummer en sectorcode Het proces van toekenning van een loonheffingennummer aan nieuwe inhoudingsplichtigen is verbeterd. De doelstelling, de nieuwe inhoudingsplichtigen binnen vijf werkdagen een loonheffingennummer toe te kennen wordt met een gemiddelde van 4,8 werkdagen gerealiseerd. Er zijn controles ingericht op juistheid van de sectorcode bij binnenkomst van de loonaangifte. Deze codering is van belang voor de juistheid van de premieberekening en de afdracht aan de Fondsen. Vanaf januari 2008 worden de geconstateerde verschillen structureel en aansluitend op het betreffende aangiftetijdvak teruggekoppeld aan de inhoudingsplichtigen.
§
Vaststelling gedifferentieerde premie voor de WGA De beschikkingen gedifferentieerde premies WAO/WGA 2008 (598.000) zijn tijdig (vóór 15 december 2007) afgegeven. Het aantal gevallen waarin een voorlopige beschikking op basis van het huidige premiepercentage moest worden afgegeven is significant gedaald van 70.000 over 2007 naar ca. 15.000 over 2008. Daardoor zullen in 2008 ook evenredig minder correcties nodig zijn.
§
Terugkoppeling fouten naar werkgevers In de voorgaande halfjaarlijkse rapportage is aangegeven dat vanaf de maand september over elk tijdvak wordt teruggekoppeld en dat vanaf 2008 de controles verder zouden worden uitgebreid. De terugkoppelingen hebben geleid tot een merkbare verbetering van de aangiften. Besloten is de terugkoppeling van fouten vanaf aangiftetijdvak oktober met een zo volledig mogelijke controleset uit te voeren. Dit is succesvol verlopen. Met de uitgebreide controleset van 56 controles zijn bij 92% van de aangiftes geen fouten geconstateerd. In 8% is er sprake geweest van een of meer fouten in de nominatieve gegevens van de aangifte.
De ketenmanager is op basis van de huidige stand van zaken nog steeds positief in zijn oordeel over de haalbaarheid van een werkende keten per 1 januari 2008.
5
4.2 Aandachtspunten §
Realisatie ontvangst cumulatieve loongegevens 2006 In een beperkt aantal gevallen is niet onderkend dat de uitgevraagde cumulatieve loongegevens over 2006 dubbel door inhoudingsplichtigen zijn aangeleverd. Dit heeft onder meer gevolgen gehad voor het proces rond de Evenredige Bijdrage Verrekening (EBV). De inhoudingsplichtigen, die een beschikking hebben ontvangen en bij wie is vastgesteld dat er inkomens dubbel zijn verwerkt, zijn inmiddels schriftelijk geïnformeerd. Ook de betrokken werknemers hebben hierover bericht ontvangen.
§
Verwerking van de teruggaaf inkomensafhankelijke bijdrage ZVW Inhoudingsplichtigen zijn in maart 2007 geïnformeerd over de manier waarop zij de teruggaaf van de teveel ingehouden inkomensafhankelijke bijdrage ZVW dienen te verwerken. Er zijn inhoudingsplichtigen waarbij het niet is gelukt hun systeem zo aan te passen dat dit ook negatieve loonboekingen kan verwerken. Om deze Inhoudingsplichtigen een handreiking te bieden, is besloten hen tegemoet te komen en een uitzondering toe te staan op de volgens de wet voorgeschreven werkwijze. Aan alle Inhoudingsplichtigen die gebruik maken van een systeem dat geen negatief loon kan verwerken, wordt toegestaan dat zij de teruggave niet verwerken in het fiscaal loon. Zij mogen de volledige teruggave van de Belastingdienst netto uitbetalen aan de desbetreffende werknemers. Daardoor is er ook geen aanpassing van de jaaropgaaf 2007 nodig. Omdat de desbetreffende werknemers de volledige teruggaaf ontvangen, worden zij geacht volledig gecompenseerd te zijn. Deze tegemoetkoming geldt alleen voor de teruggaven van te veel ingehouden inkomensafhankelijke bijdrage ZVW over 2006. Overeenkomstig de wens van het bedrijfsleven is besloten dat Inhoudingsplichtigen er voor kunnen kiezen om kleine teruggaven van te veel ingehouden inkomensafhankelijke bijdrage ZVW (en het werknemersdeel WWpremie) niet te verwerken. Het gaat om teruggaven van ten hoogste 13 euro per werknemer per inhoudingsplichtige. De Belastingdienst zal in die gevallen geen correctieverplichting opleggen. Voor de teruggaven voor 2007 en 2008 wordt momenteel de mogelijkheid onderzocht om een doelmatigheidsgrens in te bouwen. We maken Inhoudingsplichtigen er op attent dat zij de werknemers die het betreft, hierover zullen informeren. De Tweede Kamer wordt medio januari 2008 nog nader geïnformeerd over deze aanpak.
4.3 Controles aan de poort. •
Validatietestservice Zoals ook in de voorgaande halfjaarlijkse rapportage is aangegeven, zal de Belastingdienst met ingang van 1 januari 2008 alle bij de belastingdienst binnenkomende aangiftegegevens strikt controleren of ze voldoen aan de specificaties. Om de aanleveraars in staat te stellen zich hierop voor te bereiden is door de Belastingdienst een service aangeboden om de software te laten testen Gebleken is dat alle leveranciers van salarissoftware waarvan is vastgesteld dat de aangiften meer dan gemiddeld tot uitval hebben geleid, gebruik hebben gemaakt van deze testfaciliteit. De kans dat onjuiste gegevens in de polisadministratie worden opgenomen nee mt door het toepassen van de strikte controle aanzienlijk af.
6
Uit marktonderzoek blijkt verder dat het inbouwen van de controles door vrijwel alle softwareontwikkelaars (SWO’s) plaatsvindt. De ervaringen met de aanlevering van de loonaangifte over het ee rste tijdvak van 2008 zullen moeten uitwijzen of en in welke mate problemen ontstaan door het hanteren van strikte controles (“weigeringen aan de poort”). •
Apart loket voor vragen over de loonaangifte Inhoudingsplichtigen kunnen zich tot de BelastingTele foon wenden met vragen over de controles op nominatieve gegevens en de validatietestservice. Softwareleveranciers kunnen hun vragen over de loonaangifte stellen bij een apart loket en worden bediend door een eigen accountmanager. Voor grote inhoudingsplichtigen wordt eveneens een accountfunctie ingeregeld. Naar verwachting zal deze faciliteit vanaf medio februari zijn ingericht.
4.4 Gegevensuitvraag 2006-2007 §
Gegevens 2006 Per eind december 2007 is ongeveer 99% van de over 2006 uitgevraagde loongegevens aange leverd. De ca 14.000 inhoudingsplichtigen die nog niet hebben aangeleverd zijn 21 december 2007 schriftelijk verzocht alsnog te reageren vóór 9 januari 2008, dan wel aan te geven waarom aanlevering redelijkerwijs niet mogelijk of nodig is.
§
Gegevens 2007 Een eerste schatting uit onderzoek bij UWV en de Belastingdienst wijst uit dat het aantal uitvragingen van jaarloongegevens over 2007 in elk geval lager zal zijn dan over 2006 (2006:108.000). Nadere analyses vinden nog plaats. In de loop van februari 2008 is het aantal uit te vragen inhoudingsplichtigen bekend.
4.5 Afnemers •
Informatie aan afnemer Centraal Bureau Statistieken (CBS) CBS heeft aangegeven uit de voeten te kunnen met de huidige leveringen vanuit de keten. Een definitief oordeel kan pas worden gegeven als er sprake is van een stabiele loonaangifteketen, en de leverbetrouwbaarheid aan het CBS, met name actualiteit en volledigheid, geborgd zijn.
•
Informatie aan afnemer Pensioenfonds Horeca & Catering (PH&C) De uitkomst van het PH&C onderzoek naar de kwaliteit van gegevensaanlevering over 2006 door de keten is afgerond. Conclusie is dat voor ongeveer driekwart van de aangesloten werkgevers een zeer geringe afwijking bestaat tussen voorschot en eindafrekening. Dit is door PH&C als positief ervaren.
•
Informatie aan Gemeentelijke Sociale Diensten UWV levert gegevens aan ten behoeve van samenloopsignalering door de Gemeentelijke Sociale Diensten. De gewenste actualiteit van de levering wordt steeds beter. Er zijn maatregelen getroffen om vanaf 2008 conform de actualiteitseisen te leveren.
•
Informatie aan afnemer Informatie beheergroep (IBG) De Belastingdienst heeft de jaarloongegevens 2006 ter beschikking gesteld aan de Informatie Beheer Groep (IBG). IBG heeft aangegeven dat deze gegevens aan hun eisen voor verdere verwerking voldoen.
7
5
Prestaties (dagelijkse zorg en monitoring)
5.1 Algemeen Doelstelling van dagelijkse zorg en monitoring is de tijdige, juiste en volledige verwerking van de gegevensstromen in de gehele loonaangifteketen binnen en tussen de Belastingdienst en het UWV te kunnen bewaken en daarop te kunnen sturen. Door het bewaken van de werking van de keten, worden ook effecten van maatregelen uit de IPA zichtbaar.
5.2 Kalenderjaar 2007 Voor het kalenderjaar 2007 zijn de aangiften van de eerder genoemde top 100 van inhoudingsplichtigen door de hele keten gevolgd van ontvangst en doorgifte van de aangiften door de Belastingdienst tot ontvangst en verwerkbaarheid van de aangiften door UWV en opname van de gegevens in de polisadministratie. Bij uitval of stagnatie in de verwerking, worden maatregelen genomen om dat op te lossen. Ontvangstcijfers (%) tm week 1 2008 Tijdvak 2007
1
Verwerkbaar
75%
Uitval Niet ontvangen
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
99 % 0%
100 % 0%
100 % 0%
100 % 0%
98 % 0%
94 % 1%
93 % 1%
93%
80%
25%
2%
23%
88 % 9%
2%
1%
1%
0%
3%
3%
1%
0%
0%
0%
2%
5%
6%
5%
19%
74%
98%
Bovenstaand overzicht geeft een overzicht van de stand van de verwerkbaarheid van de loonaangiften van de top 100 van inhoudingsplichtigen tot en met week 1/2008. ‘Verwerkbaar’ wil zeggen: het percentage van de inhoudingsplichtigen waarvan de aangiften zijn ontvangen en na verdere verwerking opgenomen kunnen worden in de polisadministratie. ‘Uitval’ geeft het percentage aan van de inhoudingsplichtigen die niet verwerkt kunnen worden omdat een of meerdere aangiften niet compleet over het koppelvlak tussen de Belastingdienst en UWV zijn verzonden. ‘Niet ontvangen’ is het percentage van de inhoudingsplichtigen waarvan in het geheel geen aangiften zijn ontvangen. Uit dit overzicht blijkt de verbetering die (met terugwerkende kracht!) is opgetreden in het proces tussen Belastingdienst en UWV. De eerste maanden van 2007 was het gemiddelde uitvalpercentage nog ruim 40%. Inmiddels is dit voor het grootste deel van 2007 teruggebracht tot nageno eg nihil. Ook het doorvoeren van een aantal software aanpassingen, en het wegwerken van achterstanden veroorzaakt door die softwarefouten, heeft een aanzienlijke toename veroorzaakt in het aantal loonaangifteberichten dat succesvol is overgedragen op het koppelvlak tussen de Belastingdienst en UWV. Met ingang van januari 2008 zal de monitoring verder worden uitgebreid. In de volgende halfjaarlijkse rapportage wordt daar aandacht aan besteed.
8
6
Middellange termijn: stabiele “robuuste” keten
In de aanbiedingsbrief bij de IPA aan de Tweede Kamer van 18 september 2007, hebben bewindslieden aangegeven dat er, zo mogelijk, met deze tussentijdse rapportage meer duidelijkheid gegeven kan worden over de planning van zowel de stabiele als de robuuste keten. Het Ketenbureau werkt daarom, in samenwerking met de uitvoerende organisaties en andere betrokken partijen in de keten, onder regie van de Ketenmanager, aan de totstandkoming van de visie op de ‘robuuste’ keten. Aan het einde van het eerste kwartaal 2008 zal deze zijn beslag krijgen. De scope van de opdracht is als volgt gedefinieerd: “Het projectresultaat zal bestaan uit scenario’s voor de toekomstige inrichting van de loonaangifteketen. Hierbij worden alternatieven voor de loonketen beschreven. Deze scenario ’s maken het mogelijk een keuze te maken voor de verdere verbeteringen die na de fase ‘werkende keten’ moeten leiden tot een stabiele en robuuste keten. Het definitieve beeld van de robuuste keten zal eerst ontstaan na het maken van politieke keuzes.” De uitkomst van het onderzoek naar de robuuste keten wordt in mei 2008 aangeboden aan de minister. De uitkomst van deze analyse is tevens een voorwaarde voor de planning van de stabiele keten. De binnen de stabiele keten te realiseren oplossingen met een pe rmanent karakter moeten immers aansluiten op de toekomstige inrichting van de robuuste keten.
7
Inrichting Beheerorganisatie
Management van UWV en Belastingdienst betrokken bij de loonaangifteketen hebben onder regie van de ketenmanager gezamenlijk de eerst e stappen gezet om te komen tot een betere besturing en beheersing van de loonaangifteketen. Eind januari 2008 wordt daar een rapport over uitgebracht. In de volgende halfjaarlijkse rapportage zal daar nader op in worden gegaan.
9
