VERSLAG VAN HET WERKBEZOEK SWELLENDAM/RAILTON (WEST KAAP PROVINCIE, ZUID AFRIKA) VAN 9 TOT 17 JUNI 2015
Stichting Railton Foundation
www.railtonfoundation.org
28 juni 2015
Inhoudsopgave
2
1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5
Sustainability/Duurzaamheid Doel van het werkbezoek Een manager Een gebouw Het bestuur van de Railton Foundation Swellendam De staf en de vrijwilligers
3 3 3 4 5
2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7
Onderwijs Inleiding Het basisonderwijs in Railton Voornemen programma voorschoolse opvang De huiswerkbegeleiding op Bontebok Primary School De Reading Classes van de Swellendam Sekondère School Verdere plannen en voornemens van de S.S.S. Swellendam Education Forum
5 5 6 6 7 7 8 8
3. 3.1. 3.2. 3.3.
Evaluatie van de Railton Foundation-staf Evaluatie Sport Naar een integrale benadering van naschoolse opvang
8 8 9 10
4. 4.1. 4.2. 4.3.
Andere zaken sport SCORE International (Stefan Howells) Entheos Boxing Academy (Dries Morris) Local Football Association
10 10 11 11
5.
Cultureel Centrum in Bonnievale
12
6.
Swellendam Youth Council
12
7.
Recrutering en training van RF-vrijwilligers via SETA
13
8.
Slotopmerking
13
9.
Summary (in English)
14
BIJLAGE Het programma, zoals het is uitgevoerd
17
!2
1. 1.1
Sustainability/Duurzaamheid Doel van het werkbezoek
Dit werkbezoek had tot doel het beleidsvoornemen van de Railton Foundation, om haar commitment per eind 2017 te beëindigen, beleidsmatig in de tot heden ontwikkelde organisatiestructuren en samenwerkingsverbanden te verankeren en te bezien, waar lacunes nog aangepakt zouden moeten worden en hoe dat het beste zou kunnen. De in maart jl. ingezette opzet van een integrale naschoolse opvang bleek echter niet voldoende om een duurzame gemeenschapsontwikkeling te verzekeren. Daarom worden nu als additionele doelen, die per ultimo 2015 gerealiseerd moeten zijn, vier items naar voren geschoven: - een manager (1.2); - een gebouw (1.3); - een Railton Foundation-Swellendam bestuur (1.4) - de staf en de vrijwilligers (1.5) Zonder dat aan deze doelen is voldaan, zullen verdere initiatieven slechts in uitzonderingsgevallen worden ondersteund. Deze basisvereisten voor dit lopende jaar worden hierna verder uitgewerkt. 2. Een manager De ontwikkelingen gaan langs twee lijnen sneller dan verwacht. In de eerste plaats zijn er de verzoeken van buitenaf (bijv. van het Ministerie van Onderwijs in Caledon – zie par.2.3 – en van het Ministerie van Economische Ontwikkeling en Toerisme en de SETA’s in Kaapstad – zie par. 7 – inhoudende dat de RF in Swellendam optreedt als partner in voorschoolse ouderparticipatieprogramma’s c.q. opleidingstrajecten voor vrijwilligers. De tweede lijn is de ontwikkeling vanuit de gemeenschap zelf. De ontwikkeling van een permanent naschools programma stelt steeds hogere eisen aan het werven en inzetten van personele staf en vrijwilligers en de opleiding daarvan.
!3
Onze zoektocht in de eigen gemeenschap naar een geschikte en ervaren kandidaat om een rol in dit steeds complexer wordende proces te spelen op managersniveau heeft tot heden niet het gewenste resultaat opgeleverd. Daarom is besloten om ons vizier te richten op het vinden van een persoon (rond de 50) die aan alle criteria van kennis, ervaring, bewezen deskundigheid en communicatievaardigheden voldoet en die tevens in staat is onderhandelingen te voeren met overheden en ondernemers. 3. Een gebouw Dachten we in maart jl. nog dat wij voor onze staf konden beschikken over een kantoor van het Hostel van de Swellendam Sekondère School, de verkiezingen van een nieuw schoolbestuur nadien en de politieke invloeden die daarbij gingen spelen, gooiden roet in het eten. Het resultaat: de deal wordt tot heden geblokkeerd. Daarbij is ons in alle besprekingen met wie dan ook voorgehouden dat het gebrek aan c.q. de afwezigheid van opleidings- en gemeenschapsruimten fnuikend is voor de voorziene gemeenschapsontwikkeling. De gemeente houdt zich echter doof. Dit werkbezoek heeft twee alternatieven opgeleverd, die politiek minder gemakkelijk beïnvloedbaar zijn, omdat deze gerelateerd zijn aan ondernemers. In de eerste plaats wordt thans onderzocht, of de Railton Foundation voor training, opleiding en kantoorruimte de beschikking kan krijgen over een deel van de leegstaande ruimten van de renbaan van Swellendam, de oudste van Zuid Afrika. Bovendien kon tijdens dit bezoek contact gelegd worden met de eigenaar van het voormalige Telkomgebouw, een ondernemer uit Kaapstad. Het staat op de grens van Railton en Swellendam Dorp en is vanuit de township door een onderdoorgang onder de N2 goed bereikbaar, maar evenzeer vanuit Swellendam. Het is een voormalig onderwijscentrum van de nationale telekombedrijf en verkeert in abominabele staat. Het is volledig gestript en het is in alle ruimten chaos door illegale bewoning. Momenteel is het door een hoog hek afgesloten. Het beschikt over veel ruimte zowel voor communityactiviteiten als voor opleidingsdoeleinden. Zonder verder op dit moment in detail te treden is in het overleg met de heer eigenaar besloten dat hij binnenkort samen met Basil May en zijn architect het complex bezoekt en dat de architect schetsen zal maken hoe het kan worden gerenoveerd en geschikt gemaakt kan worden als opleidings- en communitycentrum voor alle organisaties, die op enigerlei wijze met de Railton Foundation Swellendam verbonden zijn c.q. zullen worden. Ook zal een voorlopige calculatie worden gemaakt. 4. Het bestuur van de Railton Foundation Swellendam Momenteel bestaan er in Swellendam twee structuren naast elkaar, t.w. de Railton Swellendam Foundation (RSF), een rechtspersoon naar Zuid Afrikaans recht met een fiscale erkenning als NPO (not for profit organisation) en het Railton Foundation Kommittee, een groep personen, sterk wisselend, niet zijnde enige rechtspersoon, die zich met de inhoudelijke zijde van de werkzaamheden van de gemeenschapsontwikkeling bezighoudt. De RSF heeft een ordentelijk bestuur, gerecruteerd uit de harde sector (bedrijfsleven, advocatuur, accountancy) en brengt jaarlijks een door een accountant !4
opgestelde jaarrekening uit. Alle financiële transacties van de Railton Foundation Nederland verlopen bancair via de RSF. Het bestuur van de RSF zal verder versterkt worden en in de naaste toekomst moeten optreden als toezichthouder op de juridische, financiële, arbeidsrechtelijke en ethische kanten van de gehele onderneming. Het bestuur, bestaande uit vijf leden (voorzitter, vice voorzitter, secretaris, penningmeester en een bestuurslid, aangewezen door het RF Kommittee) komt eenmaal per 3 maanden bijeen. Onder dit bestuur en door dit bestuur gecontroleerd fungeert het RF Komittee, dat een breed samengestelde groep vertegenwoordigers van stakeholders zal worden en waarin de community zich moet kunnen herkennen. Dit Kommittee, dat tenminste 10 leden telt en maandelijks bijeenkomt, kan voorstellen doen voor activiteiten, evenementen, opleidingen e.d., indien deze door de gemeenschap worden gedragen. Het Komittee heeft geen zeggenschap over financiën. Inhoudelijk en met het oog op vastgestelde activiteiten onderhoudt dit Komittee de dagelijkse contacten met de manager.
5. De staf en de vrijwilligers Momenteel beschikt de RF in Swellendam over (in opbouw): - een jongerenwerkster (Monica Goliath); fulltime; organisatie en huiswerkbegeleiding - een sport coördinator (Mark Conrad)1, halftime - een coördinator arts and crafts (Jason Booyson); op urenbasis; ook huiswerkbegeleiding - en twee vrijwilligers voor de huiswerkbegeleiding op de basisschool: Fondiswa en Bradley Met de directeur van de Bontebok Primary School is afgesproken dat een leerkracht van die school de huiswerkbegeleiders zal trainen, terwijl in de a.s. vakantieperiode Lorenza Williams, reeds betrokken bij het Community Assessment Project van Stellenbosch University in 2010 als onderzoeker en momenteel werkend aan haar PHD, een training van een week over de onderscheiden aspecten van het geven van huiswerkbegeleiding voor deze stafleden en vrijwilligers zal verzorgen. Het aantal vrijwilligers zal binnenkort met een aantal ouders worden uitgebreid, omdat de St. Luke’s Brigade 2voor haar basisschoolleerlingen, die deel uitmaken van de Brigade, huiswerkbegeleiding wil aanbieden en de leiding van de Brigade de RF heeft verzocht dat onder haar supervisie te kunnen doen. Onzerzijds is daarbij de eis gesteld dat de Brigade voor voldoende ouders als vrijwilligers zal zorg dragen, waarna zij in de trainingen zullen 1
Mark is tevens halftime manager van de Entheos Boxing Academy
2
De St. Luke’s Brigade en Christmas Choir and Band, die nauw samenwerken, hebben inmiddels samen 140 leden, grotendeels van de Bontebok Primary School. In de afgelopen drie maanden bezochten beide organisaties samen verscheidene concoursen, waarvoor zij zelf de fondswerving regelen en het transport. Zij veroverden bij die gelegenheden in totaal 250 prijzen. Het basisprincipe van deze organisatie is: discipline, die zonder enig pardon of restrictie wordt opgelegd en gehandhaafd. De organisatie staat onder leiding van Kapitein Pike, die ook als Kapitein moet worden aangesproken.
!5
worden betrokken. Daartoe heeft de leiding van de Brigade een aparte ouderbijeenkomst uitgeschreven. Zoals hierboven aangegeven, moet deze organisatie verder uitgewerkt worden tot een team van drie professionals onder leiding van de manager met een netwerk van vrijwilligers. Tevens zal er een parttime boekhouder (op urenbasis) aan worden toegevoegd, die functioneert onder het directe toezicht van de penningmeester van de RSF en die maandelijks wordt gecontroleerd door de externe accountant (Boshoff Visser) via een reeds vastgesteld protocol. 2.
Onderwijs
2.1.Inleiding In dit hoofdstuk komt aan de orde de mogelijke c.q. feitelijke betrokkenheid van de Railton Foundation bij de onderscheiden onderwijsvormen. Het betreft het voorschoolse onderwijs op de Bontebok Primary School (2.3) , de huiswerkbegeleiding op de Bontebok Primary School (2.4) en de Reading Classes (2.5) en de verdere plannen c.q. voorstellen van de Swellendam Sekondère School (2.6). In de laatste paragraaf (2.7) van dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan Swellendam Education Forum. Hieraan voorafgaat in par. 2.2 een meer algemene beschrijving van het basisonderwijs in Railton. 2.2.Het basisonderwijs in Railton Er is momenteel één basisschool in Railton, de Bontebok Primary School met ruim 1700 leerlingen in klassen van minimaal 37 leerlingen. Een nieuwe basisschool is in aanbouw, t.w. de V.R.T. Pittschool, vernoemd naar de schooldirecteur ten tijde van het Swellendam bus disaster (1975), waarbij een aantal kinderen van de school om het leven is gekomen. Deze school wordt momenteel gebouwd en is bedoeld voor 1300 kinderen. Niermand kan je vertellen, hoeveel leerplichtige kinderen er in Railton zijn en hoeveel er van hen niet naar school gaan. In elk geval zal de nieuwe school de druk op Bontebok Primary wat doen afnemen. Een rondgang door een aantal klassen uit de eerste graden leert bovendien dat in alle klassen een groep leerlingen zit, van wie de leerkrachten aangeven dat zij in het normale lesprogramma niet meekunnen. Een deskundig en intensief voorschools programma wordt door deze leerkrachten dan ook van harte toegejuicht. De nieuwe basisschool ligt vlak bij de wijk White City (What is in the name?), waarvan zo’n 40% van de bewoners uit de OostKaap en Zimbabwe komt en Xhosasprekend is. 2.3.Voornemen programma voorschoolse opvang In het onderwijsveld wint het feit dat de onderwijsslag al in de voorschoolse periode (de zgn r-fase) wordt verloren, steeds meer erkenning. Dat komt doordat ouders niet bij machte zijn in dat traject een ondersteunende en stimulerende rol te spelen. Daartoe heeft !6
het districtskantoor van het Ministerie van Onderwijs een methode ontwikkeld, die in twee van de drie districten van de Overberg (Hermanus en Caledon) met veel succes is toegepast. Alleen in het district Swellendam is de methode nog niet geïntroduceerd. Het gaat om een programma van één jaar, waarin ouders getraind en gemonitord worden in allerlei ontwikkelingsspellen met hun kinderen. Alle voorwerpen zitten in een Basket, de naam van het project. De ouders worden gedurende het jaar van dit project intensief door het Ministerie begeleid. De enige investering die extern moet worden gerealiseerd zijn de kosten van de boeken. Wij hebben deze gezien en zij zien er instructief uit. De Bontebok Primary School heeft momenteel 160 kinderen in het voorschoolse jaar. Dat betekent dat daarmee bijna het maximum deelnemers aan deze cursus bereikt is en er in Swellendam geen andere scholen bij worden betrokken.. Het Ministerie moet ter plaatse een partner hebben, die de organisatie verzekert en garant staat voor de kosten van het materiaal à 450ZAR per kind ( € 32,66). Voor 160 kinderen is dat een bedrag van € 5.300. Nadat het Ministerie het Community Assessment Project rapport van Stellenbosch University van 2010 had bestudeerd (wat bleek tijdens de bespreking op 10 juni 2015), heeft het Ministerie de Railton Foundation benaderd met het verzoek mee te helpen de noodzakelijke verbindingen te realiseren. In een bespreking met de directeur van de Bontebok Primary School hebben wij als voorwaarden gesteld dat de docenten zich schriftelijk met dit project voor de volledige looptijd akkoord verklaren en dat het docentenkorps kan worden ingezet in de uitvoering, voor zover zulks noodzakelijk wordt geacht. Als aan die voorwaarden is voldaan, zal de Railton Foundation de investering dragen.
2.4. De huiswerkbegeleiding op Bontebok Primary School Per 21 april 2015 is het programma huiswerkbegeleiding, verzorgd door medewerkers en vrijwilligers van de Railton Foundation Swellendam, van start gegaan. Dagelijks wordt deze dienst in drie klassen verleend in blokken van telkens één uur per klas, in totaal gedurende drie uur per dag, dus in totaal 15 uur per week. De leerkrachten zijn enthousiast over deze nieuwe inzet. Zij stellen dat het de rust in de klas ten goede komt en de dagelijkse opdrachten beter worden vervuld. Deze opdrachten krijgen de huiswerkbegeleiders dagelijks van de school. Voor de begeleiding en training van deze vrijwilligers en begeleiders wordt verwezen naar par 1.5 en 7. Zowel op de school als bij organisaties, zoals bijv. de St. Luke’s Brigade, zullen ouders als vrijwilligers worden geworven en opgeleid. Er is een goede verdeling in de huiswerkbegeleiding tussen de activiteiten van CAP en de Railton Foundation in het onderwijsveld van Railton. CAP houdt zich bezig met daartoe gespecialiseerde vrijwilligers op verzoek van leerkrachten met leerlingen, die als stoorzenders in de klassen fungeren en vaak te maken hebben met een meervoudige problematiek. CAP doet dat tijdens de lesuren en heeft een apart gebouwtje op het terrein
!7
van de Sekondère School neergezet. De Railton Foundation houdt zich bezig met generieke huiswerkbegeleiding aan klassen na schooltijd. 2.5.De Reading Classes van de Swellendam Sekondère School Het aantal leerlingen dat van de Bontebok Primary School jaarlijks naar de Swellendam Sekondère School overgaat (graad 8) en de norm van alfabetisme (bij een test moet de leerling tenminste 60% scoren) niet haalt, blijft schrikbarend hoog. In dit schooljaar betrof het 54 kinderen, die bij de basistest de norm van 60% niet haalden. Er zijn in deze categorie 5 klassen van 10 of 11 leerlingen per klas gevormd. Er zijn twee niveaus en twee leerkrachten. Het Ministerie is alleen geïnteresseerd in de eennalaagste groep. De minste groepen worden als afgeschreven beschouwd en er worden geen faciliteiten van overheidswege ter beschikking gesteld. De RF financiert dit project dit jaar voor het derde achtereenvolgende (en laatste) jaar met R40.000. Aan de hand van de resultaten probeert de school andere instanties in Zuid Afrika te overtuigen van de noodzaak. Wij beschikken over vergelijkende cijfers van de aanvangstest van januari en de test van juni. Bij de aanvangstest van januari 2015 scoorden drie leerlingen minder dan 40%, 16 leerlingen tussen de 40 en 50% en 35 leerlingen tussen de 50 en 60%. Gedurende het eerste halfjaar telden deze zgn. reading classes 6 drop outs. Eén leerling haalde nog steeds geen 40%. Vijf leerlingen scoorden nog tussen de 40 en 50%, terwijl negen leerlingen de norm van 60% niet wisten te halen, maar wel meer dan 50% scoorden. Over deze 21 leerlingen (39%) moet men zich zorgen maken. 16 Leerlingen haalden na een half jaar de norm van 60% wel, maar scoorden wel minder dan 70%. 10 Leerlingen haalden een score van 70 tot 80% en zes leerlingen scoorden zelfs meer dan 80%. Zoals investeringen in de voorschoolse opvang nodig zijn, zo ook moet aandacht worden besteed aan de overgang van basis- naar middelbaar onderwijs, want ook daar schuilt een groot gevaar voor uitval van leerlingen. Het is wenselijk dat in het overheidsbeleid de consequenties een rechtvaardiger plaats krijgen. 2.6.Verdere plannen en voornemens van de directie van de Swellendam Sekondère School De directie heeft een aantal plannen ontvouwd om via de school met de hulp van de Railton Foundation Swellendam een aantal lacunes in de samenleving aan te pakken. Daarbij denkt de directie aan een systeem van rijbewijsonderwijs, bevordering van discipline, ook via school en de gezinnen, versterking van het wiskundeonderwijs. Vervolgens denkt de directie aan wekelijks terugkerende maatschappelijke gemeenschapsactiviteiten, bijv. ten behoeve hulpbehoevende ouderen, met verzorging van het transport daarvoor. !8
Als aan de voorwaarden, vermeld in het eerste hoofdstuk is voldaan, is er een betere basis om dit soort ideeën verder uit te werken en te concretiseren. Veel zal ook afhangen van de bereidheid van leerkrachten van de scholen, om zich voor dit soort initiatieven in te zetten. Over zo’n commitment bestaat evenwel de nodige zorg. 2.7.Swelledam Education Forum In de vergadering van 11 juni 2015 waren de navolgende organisaties vertegenwoordigd: STO (Toerisme Organisatie), CAP, de Swellendam Sekondère School, het Olijfkrans College, de gemeente en de Railton Foundation. De presentie van de onderscheiden organisaties is wisselend. Met name het bedrijfsleven ontbrak deze keer. Desondanks houdt Basil May als initiator vast aan het belang van dit samenwerkingsverband. Het belang van dit Forum is de uitwisseling van informatie. In een samenleving die leidt onder een groot gebrek aan open communicatie is deze inzet van belang, ook al vergt dat veel doorzettingsvermogen. Basil May heeft in deze bespreking een uiteenzetting gegeven over het bezoek aan het Ministerie van Onderwijs in Caledon en over het IHEC-programma van dat Ministerie dat erop is gericht om in de vakantie extra onderwijs te verzorgen voor leerlingen die op de terreinen van wiskunde en natuurwetenschappen 70% of meer scoren. Vooralsnog gaat deze mogelijkheid aan Swellendam voorbij, omdat er onvoldoende leerlingen zijn die aan die norm voldoen. De frustratie onder leerkrachten is groot; de passie ontbreekt, zo werd gesteld. Wel gaat vanaf januari 2016 een programma van extra lessen wiskunde van start. 3.
Evaluatie en planning van de Railton Foundation-staf
3.1.Evaluatie Monica is al geruime tijd werkzaam als assistente van Basil May, wat op zichzelf al een breed spectrum van activiteiten omvat. Rond half april 2015 zijn Mark en Jason begonnen. Dit werkbezoek was dus een uitgelezen moment om deze eerste stappen te evalueren. Zo’n evaluatie beoogt niet primair de zwaktes en kinderziektes te benadrukken, maar is bedoeld om de route naar voren toe bloot te leggen en te verduidelijken. Daarom wordt in dit hoofdstuk ook al betrokken de wijze, waarop deze staf de beleidslijnen heeft opgepakt en vertaald naar het door de Railton Foundation wenselijk geoordeelde alomvattende en duurzame activiteitenplan. In onze evaluatie viel in het bijzonder op dat de stafleden vooral bezig waren geweest met het reageren op mogelijkheden voor activiteiten en de realisering van door anderen aangedragen ideeën. Van gezamenlijk overleg tussen de stafleden was nog geen sprake geweest, laat staan van het ontwikkelen van gezamenlijk gedragen activiteiten, die zouden moeten aansluiten bij de rol van de Railton Foundation in Swellendam: een permanent en duurzaam programma van naschoolse opvang in samenwerking met bestaande scholen en verenigingen op de terreinen van sport en cultuur.
!9
Over de maanden april en mei ontvingen wij rapporten van Mark (sport) en Monica (jongerenwerkster). Jason was nog niet zover, maar hij leverde onlangs zijn eerste rapportje in. Hij heeft zich uitsluitend (en succesvol!) met de huiswerkbegeleiding beziggehouden, maar was daardoor nog niet aan zijn kerntaak (culturele activiteiten) toegekomen. De nadruk in de eerste maanden lag duidelijk op de start van de huiswerkbegeleiding op de Bontebok Primary School, waarvoor het team al twee gemotiveerde vrijwilligers wist aan te trekken, Fondiswa (20) en Bradley (19), die beiden het afgelopen jaar hun matriek voltooid hadden, maar nog niet aan een voltijd vervolgstudie zijn begonnen. Zij zijn 15 uur per week beschikbaar. Als je ze in de klassen bezigziet, heb je het idee dat zij nooit iets anders hebben gedaan. Fondiswa heeft daarbij het voordeel dat zij ook Xhosa spreekt (naast Afrikaans en Engels), zodat zij met alle leerlingetjes kan communiceren. Andere activiteiten van Monica sinds april 2015 waren: een programma op twee plaasscholen (scholen behorende tot een farm) in samenwerking met Badisa (maatschappelijk werk) en SAPS (politie) aan de hand van een toneelstuk over de wijze waarop kinderen worden verleid om drugs te gaan gebruiken. Met als thema “Ek is baie spesiaal” nam Monica deel aan een poppenkasttournee langs vijf basisscholen bij de gelegenheid van de Kinderbeschermingsweek. Het was een activiteit, waar SAPS (politie), de gemeente, de correctieve diensten, Badisa (maatschappelijk werk), CAP en Railton Stichting samen optrokken. In april is een eerste vakantieprogramma gedraaid: een samenwerking van SAPS (politie), Badisa, het Drostdy Museum en Railton Stichting 3.2.Sport Mark Conrad is per half april als halftime sportcoördinator aangetreden bij de Railton Foundation. Naast zijn betrokkenheid bij de huiswerkbegeleiding is hij bij de klassen van 4e, 5e en 6e graad langsgegaan. Hij heeft de leerlingen de vraag voorgelegd: wie doet hier NIET aan sport? Degenen, die hoopvol hun vinger opstaken, werden evenwel getracteerd op een onverwachte boodschap: “Jullie moeten na afloop van deze les hier blijven”. Met die groep (het bleken er 44 te zijn) is hij na de les gaan sporten en zo formeerde hij twee voetbalteams en twee rugbyteams en nog een meisjesrugbyteam en daarmee is hij aan de slag gegaan. Op Youth Day (16 juni) hadden zij hun eerste confrontatie met andere teams en verloren deze wedstrijden uiteraard met grote cijfers. In zijn rapport over de week van 16-19 juni meldt Mark hierover: “ they show good sportmanship and this is only the beginning”. Succesvol was zijn excursie naar zijn “eigen”boxing academy.
3.3.Naar een integrale benadering van naschoolse opvang In onze gezamenlijke evaluatie hebben wij aangegeven dat de rol van de Railton Foundation in Swellendam is: het opzetten en in standhouden van een duurzaam, permanent en professioneel ondersteund programma van naschoolse opvang, omvattende huiswerkbegeleiding (13.00-16.00), alsmede een sport- en arts and crafts programma !10
nadien, in de avonden, in de weekends en in de vakanties. Daarbij moet intense samenwerking worden gezocht met bestaande en op te richten sport- en culturele verenigingen. Op het terrein van sport zijn dat bijv. de Local Football Association, cricketen rugby clubs en de touwtrekvereniging. Op het gebied van cultuur is hierbij te denken aan de Christmas Choir & Band en aan de St. Luke’s Brigade. De Cup of Heroes organisatie bevindt zich op het grensgebied van beide aspecten. Op 19 juni 2015 heeft de eerste voltallige bespreking van de staf plaatsgevonden. Uit het korte verslag blijkt dat het team met elkaar in gesprek is gegaan over een meer samenhangende programmatische opbouw van de activiteiten, waaronder een vakantieprogramma (de eerstvolgende vakantie start eind juni). Overleg van Mark met de directeur van de Bontebok Primary School (op 18 juni) heeft ertoe geleid dat de school en de Railton Foundation samen een brief aan de ouders van de daarvoor in aanmerking komende leerlingen hebben gestuurd om hun toestemming te vragen voor deelname van hun zoon/dochter aan dit permanente sportprogramma na schooltijd. 4.
Andere zaken sport
4.1.SCORE International Tot eind 2014 heeft SCORE, een sportontwikkelingsorganisatie in Kaapstad, de sport in Railton helpen organiseren. Dit heeft naast velerlei sportactiviteiten en sportevenementen geleid tot de oprichting van het Swellendam Sport Forum en een nieuwe organisatie, de Cup of Heroes. Deze organisatie combineert ontwikkelings-, milieu, sport- en sociale doeleinden in één organisatorisch verband. In de evaluatie met Stefan Howells, de directeur van SCORE, hebben wij aangegeven dat wij twijfels hebben over de personele bezetting van het bestuur van het Swellendam Sport Forum, omdat de opvattingen van alle bestuursleden niet allemaal stroken met de inzet en betrokkenheid die van een dergelijke organisatie moet worden verwacht. Het Forum is een noodzaak vanwege het feit dat alleen via een dergelijk locaal samenwerkingsverband toegang kan worden verkregen tot de overkoepelende organisatie op districtsniveau in Bredasdorp, die beslist over de financiering van opleidingen en trainingen. Voor de startende sportverenigingen van Swellendam is die toegang van groot belang. Vorig jaar was met de directe begeleiding van SCORE de Cup of Heroes een groot succes, maar nu die permanente stimulans is komen te vervallen, lijkt het erop dat de organisatie niet sterk genoeg is om deze complexe vorm van jeugdbegeleiding en –ontwikkeling op eigen kracht voort te zetten. Stefan heeft aangegeven de door hen in gang gezette ontwikkeling in Swellendam te willen blijven volgen en waar nodig alsnog extra inzet te plegen. Ook de relatie met de Railton Foundation zal worden voortgezet. Tevens heeft Stefan aangeboden de
!11
sportcoördinator, Mark Conrad, toegang te verlenen tot een intensief en kortlopend trainingsprogramma. Basil zal dat samen met Mark concretiseren en invullen. Tot slot zal Stefan Basil betrekken in de werkzaamheden van een evaluatiecommissie van het kabinet van de minister president van de West Kaap Provincie over bepaalde naschoolse sportprogramma’s in gedepriviligeerde scholen. Het project is afgesloten. Het eindrapport dateert van april 2015. Ook financieel is het afgewerkt. De eindafrekening is R14.874 lager dan begroot. Dit bedrag is aan de reserve toegevoegd. 4.2.Entheos Boxing Academy Dries Morris is oprichter van deze box- en fitnessclub. Hij is vice-voorzitter van het Swellendam Sport Forum en hij noemt zich sociaal ondernemer. Momenteel is hij samen met een compagnon bezig in een aantal gebouwen behorende tot de voormalige Drostdy een café, lunchroom, picknickfaciliteit op te zetten, waar vanaf augustus a.s. 10 tot 15 werkloze jongeren te werk gesteld zullen gaan worden. Hij is de baas van Mark, die de manager van de Entheos Boxing Academy is (halftime) en hij heeft Mark aan de Railton Foundation voor de andere halftime als sportcoördinator ter beschikking gesteld, waardoor andermaal een kostwinner een volledige baan kon krijgen. Samen met Dries hebben wij het functioneren van Mark geëvalueerd. Dries zal in zijn monitoring en advisering de rol van Mark in het kader van de Railton Foundation in het vervolg meenemen. De Academy zelf floreert zowel met de poot van boxing als van fitness. Mark is met zijn nieuw verworven sporters daar op bezoek geweest en zij hebben demonstraties bijgewoond. De nadruk ligt op beheersing, discipline en verdediging. Ook meisjes zijn er lid van en worden getraind in zelfverdediging. Wij vinden dit een van de beste initiatieven van Swellendam, waarin vele kwaliteiten worden samengebracht. De steeds hechtere relatie met de Railton Foundation wordt van beide zijden als zeer waardevol aangemerkt. 4.3.Local Football Association (LFA) Verkeerde de LFA in maart nog in een (bestuurlijke) crisis, deze lijken thans weer opgelost. Mede door de betrokkenheid van Monde Jonas, voormalig sportcoördinator van de Railton Foundation en momenteel als sport development officer in dienst van de Swellendam Tourist Organisatie, Mark en Dries (deze laatste bemoeit zich als vicevoorzitter van het Swellendam Sport Forum met de LFA) lijkt de bestuurlijke crisis met de terugkeer van de heer Dondolo als voorzitter opgelost. De bestuursvergadering, waarbij 15 personen aanwezig waren en die plaatsvond in een als kerkje omgebouwd krot in Queenstreet midden in Railton, was ordentelijk. Dries gaat hen assisteren bij de aanvragen voor trainers- en scheidsrechterscursussen bij SAFA (South African Football Association) in Bredasdorp. !12
Het veld, waarvoor de Railton Foundation vijf jaar lang bij de gemeente heeft gelobbyd, ziet er nu prima uit. Op zondag 14 juni werd er een complete competitieronde van de 12 teams afgewerkt. In aanwezigheid van de gemeentesecretaris hebben wij ervoor gepleit dat aan weerszijden netten worden bevestigd, om te voorkomen dat ballen in de tuinen van aanwonenden terechtkomen. Dat is toegezegd. 5.
Cultureel- en Educatief Centrum, Bonnievale
Dit centrum in de township van Bonnievale bezochten wij op 17 juni. Het is na de dood van haar man opgericht door een thans 75-jarige dame, die samen met haar partners in het complex – een schenking van de Anglicaanse kerk ter plaatse – een voorschoolse opvang (103 kinderen, verdeeld over meerdere klassen met geschoolde leerkrachten), een drop out centrum en allerlei culturele activiteiten leidt. Het is een voorbeeldvoorziening met een amfitheatertje voor toneelvoorstellingen, onderwijs- en handvaardigheidsvoorzieningen. Ook al is dit momenteel in Swellendam niet realiseerbaar vanwege het simpele feit dat er geen ruimte voor beschikbaar is, toch is het de moeite waard te bezien, of met de voorzieningen die nu beoogd worden (manager en gebouw) de ervaringen in Bonnievale benut kunnen worden in de Swellendamse plannen. Een freelance kunstzinnig medewerkster van dit centrum heeft inmiddels verzocht een bijdrage te kunnen leveren voor de ontwikkeling van zo’n centrum in Swellendam. Bonnievale ligt ongeveer 30 minuten rijden ten noorden vanb Swellendam in de richting van de wijnhoofdstad Robertson. In ieder geval achten wij het van belang dat onze staf in Bonnievale op bezoek gaat. 6.
Swellendam Youth Council
Op Youth Day (16 juni) heeft de Swellendam Youth Council zich voorgesteld in een bijeenkomst in het Community Centre van de Swellendam Sekondère School. De oprichting van de Youth Council is een direct uitvloeisel van de Youth Indaba van maart van dit jaar. Deze wens was tijdens de Youth Indaba van 2014 al geuit. De Youth Indaba van dit jaar wilde evenwel niet langer wachten en nam zelf het heft in handen. Binnen de kortste keren waren statuten door de drie betrokken High Schools aanvaard en werden door de drie schoolparlementen voor elke school vier leden van de Swellendam Youth Council aangewezen. De drie betrokken High Schools zijn: High School Swellendam (HSS), Swellendam Sekondère School (SSS) en het Olijfkrans College (OC). Er is statutair bepaald dat jaarlijks het voorzitterschap afwisselend door een van de scholen wordt vervuld. Voor het jaar 2015 zijn de posten als volgt verdeeld: Voorzitter: HSS, Vice-voorzitter: SSS; Secretaris: SSS; Penningmeesters: HSS en OC; Mediacontacten: OC; sociale aangelegenheden: twee van HSS; sportaangelegenheden: twee van OC; arts and culture: twee leden van de SSS. Tijdens de introductie werden er drie debatten tussen de leerlingen van de verschillende scholen over onderwerpen, jongeren betreffende, die zij zelf gekozen hadden. De introductie werd door 50 personen bijgewoond, onder wie de burgemeester van Swellendam en de vice burgemeester van het district Overberg. !13
7.
Recrutering en training van RF-vrijwillig(st)ers via SETA
Zoals uit deze gehele rapportage blijkt, zijn recrutering en training van vrijwillig(st)ers in het kader van de door de Railton Foundation beoogde gemeenschapsontwikkeling voor de duurzaamheid daarvan essentiële elementen. In een samenleving die te lijden heeft onder armoede in al haar verschijningsvormen (zoals o.m. werkloosheid, perspectiefloosheid, alcohol- en drugsmisbruik, gebroken gezinnen en tienerzwangerschappen) is een beroep doen op belangeloos dienstbetoon niet vanzelfsprekend. Ondanks deze belemmerende factoren zijn wij van mening dat stapsgewijze deze route moet worden volgehouden. Want zonder deze vorm van maatschappelijke inzet lijkt een duurzame gemeenschapsontwikkeling niet mogelijk. De SETA’s bestaan dankzij een van overheidswege aan iedere juridische entiteit opgelegde afdracht voor opleidingsdoeleinden. Deze afdracht wordt sectorgewijs gerealiseerd. Bedrijven en instellingen kunnen vervolgens een beroep doen op de aldus gevormde fondsen om personeel te doen trainen. Deze training bestaat uit een theoretisch gedeelte, veelal verzorgd door een mbo-opleiding, zoals bijv. South Cape College, en een stage door de partner in te vullen in de werkzaamheden van die partner. De SETA’s betalen de deelnemers een bedrag van R2000 per maand, desgewenst door de partner nog aan te vullen. De financiële middelen van de SETA’s groeien, doordat vooral grote bedrijven de procedures te omslachtig vinden en ondanks de door hen gedane afdrachten liever de opleidingstrajecten van hun personeel zelf regisseren. Met het hoofd van de SETA’s, ressorterend onder het Ministerie van Economische Ontwikkeling en Toerisme in Kaapstad, mrs Lynn Kruger, zijn concrete afspraken gemaakt. Per september 2015 kan de RF een traject met minimaal 10 vrijwilligers, jonger dan 35 jaar, starten. Daarbij worden in elk geval de vijf huidige personeelsleden/ vrijwilligers betrokken, zodat er in de a.s. tijd nog in elk geval vijf nieuwe bij geworven moeten worden. Met de op stapel staande acties bij de Brigade en onder de ouders van de Bontebok Primary School in het kader van het huiswerkbegeleidingsprogramma lijkt die doelstelling haalbaar. Na de trainingsweek door South Cape College zijn deze 10 ter beschikking van de RF voor alle taken, die de RF in het kader van de naschoolse opvang wil aanpakken. Tijdens deze stageperiode van zes maanden betaalt SETA de deelnemers R2000 per persoon per maand.
!14
Het moge duidelijk zijn dat dit een kans en een uitdaging is. Daarom ook is de spoedige komst van de beoogde manager absoluut noodzakelijk, alleen al omdat deelname aan een dergelijk programma de nodige bureaucratie met zich meebrengt 8.
Slotopmerking
En met deze laatste constatering zijn we weer terug bij het allereerste begin van dit rapport: de vier basisvoorwaarden voor een duurzame implementatie van de gehele onderneming. In november 2015 zullen we kunnen zien, of dit bouwwerk zodanig in de steigers staat dat het vervolg en de afronding ervan in de a.s. 2½ jaar haalbaar zijn.
9.
Summary
This summary follows the paragraphs of this report. In the corresponding paragraphs you will find a more complete explanation (in Dutch!) 1. Sustainability At the end of 2017 the Railton Foundation will officially end their commitment with Swellendam/Railton. All focus is now concentrated to the sustainability of the structures, put in place. During our visits we judge the level of sustainability. This level should be in accordance with the complexity of the developments in the community. In March 2015 we started with a extensive programme of after school interventions: home work guidance, sport and arts and culture, daily from after school time, in the evenings, in the weekends and in the holidays. We would like to realise these aims within the existing networks, with a professional staff and a growing number of dedicated and well trained volunteers. These prestigious aims ask more professionalism than we have forseen. The reason is also that the demands of the community and the developments of the already started structures go faster than we have estimated before. For these reasons we have stipulated four conditions which have to be fullfilled before we will honour new applications or will support further plans. We consider these four conditions as essential for the sustainability of the whole process of selfdetermination of the community in a 100% community based method. These four conditions are: - a manager - a community and training centre - a Railton Swellendam Board - staff and volunteers - the RF-manager The increasing complexity of the activities and trainings, (co-)organised by the RF, requires a professional management. We would like to employ young people and want to !15
work with an increasing amount of volunteers. Therefor we have decided to employ a fulltime manager. In short, his or her profile is as follows: Around 50 years old, with an outstanding proven record of community involvement, with extraordinary communicative and organisational skills and with the capacity to negotiate with both entrepreneurs as gouvernemental officials (municipality, district and province). - the building In every discussion it is clear that the absence or lack of an adequate building for extensive training and community activities is pernicious for the further development of the community. During this visit we have made contact with two entrepreneurs and we are now investigating these two possibilities - the Board and juridical structure of the Railton Swellendam Foundation We would like to establish as soon as possible a fixed Board which will take full responsibility of all juridical, financial, ethical and labour law related issues. The Railton Swellendam Foundation is a legal entity according South African Law and acknowledged by the fiscal authorities (SARS) as Not for Profit Organisation. The Board will exist of the following functions: president, vice president, secretary, treasurer and one member, appointed by the Railton Foundation Kommittee. The RF Komittee exists of representatives of social organisations. If this Komittee will become an own juridical structure depends from the sustainability and the statutes. The Railton Swellendam Foundation Board has to agree with such a development. For the time being this structure can not have any financial competence. - Staff and volunteers At this moment the staff of the RF exists of a youthworker (fulltime), a sportscoordinator (halftime), a coördinator for arts and crafts (payment per hour) and two volunteers in the programme for homeworkguidance in the Bontebok Primary School. The group of volunteers will expand because of the fact that actions have started among the parents of the St. Luke’s Brigade and the Bontebok Primary School, which entities want to have profit from the homeworkguidanceprogramme of the RF. The condition is that these organisations will deliver volunteers, who will take part in the trainingsprogrammes of the RF. We are searching a parttime (on hour basis) bookkeeper, who will work under the supervision of the treasurer and the external auditor. 2. Education Bontebok Primary School is at this moment the only Primary School in Railton with 1700 learners in classes of at least 37 kids. From January 2016 there will open a second primary school, the V.R.T. Pittschool for 1300 kids.Nobody knows at this moment, how many kids do not enter any education in Railton. -
Preschool programme
!16
The Ministry of Education, office Caledon, has requested the RF to be their partner for a one year preschool parent training programme for the 160 preschool kids in Bontebok Primary.The Ministry will pay the costs of guidance. From the RF is requested a contribution for the materials (€ 5.300) and for the organisation in the school. In a meeting with the principle we have made as condition: the full agreement , commitment and cooperation (black on white) of the teachers of the school. - Homework guidance programme From April 2015 this programme has been started: 15 hours a week, 15 classes (13.00-16.00). In the next future additional volunteers for the sustainibility of this programme will be enlisted and trained. - Reading Classes of the Swellendam Sekondère School This year this programme started with 54 learners, who scored less than 60% in the pretest for grade 8, resulted in 5 extra classes. In the first halfyear there were 6 drop outs, 15 learners scored after half a year still less than 60%. 32 Learners scored more than 60%; 6 learners even more than 80%.
3. Evaluation and planning of the RF_Staff In our evaluation we have concluded that in the first phase the emphasis was too much on incidental possibilities for cooperative activities. An own plan for permanent after school activities together with existing initiatives are not yet in place. Therefor we have agreed that weekly meetings of the staff will provide the organisation with a transparent plan of activities or of activities, which will start up. - Sport Mark Conrad has been started with youth of the primary school (grade 4,5 and 6), who are NOT a member of any club. Het has startded 2 rugby teams and 2 soccer teams and a girl rugbyteam. He has also organised an excursion to the Entheos Boxing Academy, of which he is half time manager. - Arts and Culture Jason Booyson will set up a cultural programme, starting with drama and poetry. 4. Further: Sport - SCORE INTERNATIONAL From 2012-2014 SCORE has executed a sport development programme in Railton. In a meeting with director Stafan Howells we have agreed that SCORE will keep an eye on the development of the Swellendam Sports Forum and the Cup of Heroes organisation. Also SCORE will offer the opportunity for Mark to take part in their specific trainingsprogramme sportmanagement. - Entheos Boxing Academy The initiator and director of this very successfull sportorganisation in town, Dries Morris, !17
(the boss of Mark Conrad) is more and more a partner in the network of the Railton Foundation. Dries salls himself also social entrepreneur. He is now starting a cafe and picknickground, where from August will work 10 till 15 unemployd youngsters. - Local Football Association (LFA) The administrative problems seem to be solved. Dries as vice president of the Swellendam Sports Forum assists the LFA to achieve funding for training sport administration and trainers- and refereecourses through the Overbeg Sports Council.
BIJLAGE Het programma, zoals het is uitgevoerd 6.
Bespreking met Stefan Howells, directeur van SCORE International (Kaapstad)
10-06
** Bespreking met Dr Jerome Slamar, Senior Director Community Intervention van Stellenbosch University (Stellenbosch) ** Bespreking met mrs Jenny Bridgeman, Head Curriculum Coordinaton and Advice van het Overbeg Education Office, and mr James Daniels, coördinator Primary Schools Projects (Caledon) ** Bespreking met mr K. Pike, kapitein van de St. Luke’s Brigade over de ouderbetrokkenheid bij de naschoolse huiswerkbegeleiding3 ** Bespreking met Basil May en Sherry Adonis 4
3 Als
geen plaatsnaam is vermeld, heeft de bespreking c.q. het bezoek plaatsgevonden in Swellendam.
4
Basil May is coördinato van de Railton Foundation in Zuid Afrika; hij is minimaal eenmaal per twee weken voor een aantal dagen in Swellendam Sherry Adonis is principal van de Swellendam Sekondère School in Railton; hij is voorzitter van de Railton Foundation Kommittee en voorzitter van het Swellendam Reconciliation Committee.
!18
11-06
** Bespreking met Gerhard Jordaan RA, directeur van Boshoff Visser Accountantskantoor ** Vergadering van het Swellendam Education Forum ** Bezoek aan een huiswerkbegeleidingsklas (graad 3) op Bontebok Primary School, waarin Jason, Fondiswa en Bradley actief waren. ** Bespreking met mr Solomon, principal van Bontebok Primary School ** Evaluatiebespreking met Monica en Jason, als jongerenwerkster resp. staflid arts and crafts werkzaam voor de Railton Foundation, en de vaste vrijwilligers, Fondiswa en Bradley. ** Avondeten met leiding, staf en vrijwilligers van de Railton Foundation
6.
** Bespreking met mr Cecil Africa, gemeentesecretaris ** Bespreking met Herman Smit, directeur van Community Action Partnership (CAP) ** Bespreking met Captain Mitchell, acting station commander van de politie-eenheid Swellendam (SAPS) ** Bezoek aan de Reading Classes van de Swellendam Sekondère School en presentatie door de verantwoordelijke staf ** Vergadering met een aantal leden van de Swellendam Youth Council in verband met de vestiging van de Raad op Youth Day (zie 16-06)
13-06
** Bezichtiging van het voormalige Telkom-gebouw, gelegen op de grens van Railton en het dorp Swellendam ** Bezichtiging van de V.R.T. Pitt Primary School in aanbouw, die per januari 2016 in gebruik zal worden als tweede basisschool van Railton. ** Bespreking met Adriaan Mocke, directeur van Olijfkrans College
14-06
Aanwezig bij de competitie van de Local Football Association op het gerenoveerde voetbalveld van Railton.
15-06
** Bespreking met mr Dries Morris, eigenaar van de Entheos Boxing Academy en (sociaal) ondernemer. ** Bespreking met mr Len Bornman, ondernemer in Swellendam ** Bespreking met een staflid van SAN Parks (Bontebok N.P.) over de mogelijkheid van gidsenopleiding ** Bespreking met Peter le Roux, human resources manager van de gemeente Swellendam ** Bespreking met Andree van Zijll over de mogelijkheid dat zij ingeschakeld wordt in de arts and crafts-activiteiten in Swellendam ** Bespreking met Dries Morris en Mark Conrad, sportcoördinator van de Railton Foundation ** Vergadering van het bestuur van de Local Football Association in een kerkje in Queenstreet in Railton
6.
YOUTH DAY We bezochten verschillende evenementen. !19
** Youth Day viering van CAP in De Stroom, gelegen in San Parks ** De viering van de start van de Swellendam Youth Council in de community hall van de Swellendam Sekondère School ** De Youth Day sportmanifestatie, georganiseerd door de gemeente samen met praktisch alle organisaties (waaronder de RF) in Buffeljagsrivier ** Bespreking met Agnes, vrijwilligster in de opvang van vrouwen, die wegens huiselijk geweld een beschermde plek nodig hebben ** Bespreking met Basil May en Sherry Adonis 6.
** Bezoek aan het Bonnievale Education and Cultural Centre (Bonnievale) ** Bespreking met mrs Lynn Kruger, hoofd SETA (Kaapstad) ** Bespreking met Lorenza Williams, PHD psychologiestudente aan Stellenbosch University (Kaapstad) ** Bespreking met mr Sebontu, eigenaar van het Telekom Building in Swellendam, ondernemer (Kaapstad)
!20