NPS Jaarverslag 2006
1
Voorwoord
3
Directieverslag
4 4 7 10 13 15 15
Omroepbrede ontwikkelingen Ontwikkelingen NPS Programmavoorschriften Best bekeken, beluisterd en gewaardeerd Communicatie Vooruitblik
Televisie
16 16 16 20 24 26 28 32 36 37 39
Inleiding Actueel/Informatief Jeugd Documentaires Multicultureel Muziek en Dans Drama Aankoop Overig Cultuur/Amusement/Informatie Grafieken
Radio
40 40 40 41 42 44 45 46 47
Inleiding Radio 1 en 747 – Cultuur 3FM Radio 4 – 4FM Radio 4 – Klassiek Radio 747 – Minderheden Radio 747 – Urban Grafiek
Nieuwe Media
48 48 48 49 51 51 53 53 55
Inleiding Jeugd Kunst en Cultuur Muziek Multicultureel Informatief Overig Grafieken
2
VOORWOORD Gedurende de eerste helft van 2006 blijft de toekomst van de NPS onzeker. Het wetsvoorstel voor een nieuwe inrichting van de publieke omroep hangt als een zwaard van Damocles boven het voortbestaan van de NPS. In het voorjaar brengt de Raad van State nog een positief advies uit over het wetsvoorstel, wat moet leiden tot behandeling in de Tweede Kamer na de zomervakantie. Zover komt het niet. Het kabinet valt in juni en een tijdige Kamerbehandeling van het wetsvoorstel blijkt uiteindelijk niet haalbaar. In het voorjaar van 2006 krijgt de NPS een zware klap van een geheel andere orde te verduren: onze directeur Willem van Beusekom overlijdt onverwacht aan de gevolgen van een darmoperatie. De schok is groot, maar brengt ook nu - net als bij het nieuws over de opheffingsplannen - het beste in de medewerkers van de NPS naar boven. In korte tijd verzorgen zij in overleg met familie en vrienden een waardig afscheid, dat onder andere vorm krijgt in een grootse herdenkingsbijeenkomst en een ontroerend In Memoriam boekje. Wij, medewerkers en bestuur van de NPS, hebben Willem hiermee willen eren voor de uitmuntende wijze waarop hij de NPS heeft opgebouwd tot wat het nu is: een bloeiende en onmisbare omroeporganisatie in het hart van het publieke bestel. Tegen de achtergrond van al deze gebeurtenissen, zijn de redacties onverdroten doorgegaan met het maken van mooie en spraakmakende programma’s. Daarnaast is de NPS met nieuw elan begonnen aan de herijking van het beleidsplan. Een groot aantal medewerkers nam de gelegenheid te baat zijn betrokkenheid bij de toekomst van de NPS te tonen. Kortom, de medewerkers van de NPS zijn in 2006 met enthousiasme en veel inzet doorgegaan op de ingeslagen weg. Wij zijn daar als bestuur bijzonder trots op en zien daarom de toekomst van de NPS, mede in het licht van het nieuwe Regeerakkoord, met vertrouwen tegemoet! Namens het bestuur van de NEDERLANDSE PROGRAMMA STICHTING Roger van Boxtel, voorzitter
3
DIRECTIEVERSLAG OMROEPBREDE ONTWIKKELINGEN • Onzekerheid over de toekomst van de NPS blijft bestaan zolang het kabinetsplan ‘Met het oog op morgen’ op een kamermeerderheid kan rekenen. De val van het kabinet doet de overlevingskansen van de NPS keren. • De Code Goed Bestuur vraagt om concrete acties om aan de diverse richtlijnen te voldoen. • De PO start het project Publiek Programmeren, dat moet leiden tot het Programmeringsmodel per september 2006.
Kabinetsplan ‘Met het oog op morgen’ In mei stelt de ministerraad het wetsontwerp voor de nieuwe mediawet vast en stuurt het naar de Tweede Kamer. Het wetsontwerp moet dan nog uitvoerig worden besproken en kan worden geamendeerd door de Tweede Kamer. Behandeling in de Eerste Kamer is voor het eind van het jaar voorzien. Strekking van het wetsontwerp is dat de NPS per 1 september 2008 ophoudt te bestaan. In het wetsontwerp is dat geregeld als een wettelijke fusie tussen de (Stichting) NPS en de (Stichting) NOS, lees Raad van Bestuur (PO). In theorie betekent dit dat per 1 september 2008 door de NPS en de Raad van Bestuur (PO) samen bekeken moeten worden welke programmering past bij nieuwsvoorziening, welke bij opinie en debat, en welke bij cultuur/educatie/andere informatie. Iedereen die op 31 augustus 2008 nog in dienst is bij de NPS gaat met behoud van de volledige rechtspositie over naar de (Stichting NOS/PO). De wettelijke fusie garandeert naar het oordeel van het departement een zorgvuldige overgang van personeel en programma’s. Op 29 juni valt het Kabinet. Het missionaire kabinet zal, zo blijkt later, het mediawetvoorstel niet meer naar de Kamer sturen. De NPS is gered.
Code Goed Bestuur en Integriteit Publieke Omroep Per 1 januari 2006 treedt de Code Goed bestuur en integriteit Publieke Omroep in werking. De richtlijnen gelden voor de medewerkers die krachtens arbeidsovereenkomst werkzaam zijn bij omroepinstellingen, alsmede voor bestuurders en toezichthouders van deze instellingen. De Code is opgesteld in het kader van het feit dat de Publieke Omroep een maatschappelijke organisatie is die uit algemene middelen wordt gefinancierd, waarbij transparantie, integriteit, onafhankelijkheid, betrouwbaarheid en het afleggen van verantwoording noodzakelijk zijn. De Raad van Bestuur heeft in de Code zes Richtlijnen en twee Regelingen vastgelegd: Richtlijn 1 : Goed Bestuur en Toezicht Richtlijn 2 : Integriteit Richtlijn 3 : Verslaglegging Richtlijn 4 : Ideële sponsoring Richtlijn 5 : Interactieve telefoondiensten, SMS, 0900-lijnen en mobiel internet Richtlijn 6 : e-mailmarketing Regeling A : Klokkenluider Regeling B : Commissie ter bevordering van goed bestuur en integriteit (Commissie Dijkstal) Richtlijn 1 bevat louter aanbevelingen, omdat de Raad van Bestuur niet te diep wil ingrijpen 4
in de verenigings- en stichtingsstructuur van de omroepinstellingen. De Richtlijnen 2 t/m 6 bevatten echter minimumeisen, waarvoor het ‘pas toe of leg uit principe’ geldt. Hieronder de ondernomen acties door de NPS naar aanleiding van de inwerkingtreding van de Richtlijnen Goed Bestuur en Integriteit: Bekendmaking Richtlijnen De Richtlijnen worden op de website van de Publieke Omroep gepubliceerd en zijn te vinden in een map op intranet. Een samenvatting wordt begin 2006 naar de huisadressen van alle werknemers verstuurd met een begeleidende brief. Benoeming Audit Commissie Op 10 maart 2006 is bij de NPS een Audit Commissie benoemd, bestaande uit drie bestuursleden. Voorzitter is mevr drs Y.I. Tümer, leden zijn mw drs M. Kooijmans en dhr drs O. Wibaut. Zij laten zich bijstaan door mw mr. A. van Stigt (interne compliance officer), mw drs M.C. van Sinttruije (zakelijk leider en secretaris van de Audit Commissie). De commissie rapporteert aan het bestuur en ziet namens het bestuur toe op implementatie van de richtlijnen, waarmee in maart 2006 een begin wordt gemaakt. Het reglement van de Audit Commissie staat op intranet. Richtlijn 1 - Goed Bestuur en Toezicht Bewust is niet geprobeerd te treden in de interne organisatie. De bedoeling is een duidelijke scheiding te maken tussen toezichthoudende en bestuurlijke functies, waarbij het ook mogelijk is dat er dubbelfuncties voorkomen. De richtlijn voorziet echter in de borging van onafhankelijkheid bij die dubbelfuncties. Op grond van artikel 5 de statuten kent de NPS als organen slechts het Bestuur, de Programmaraad en de Algemeen Directeur. Op grond van artikel 8 is het Bestuur belast met het besturen van de NPS. Daarnaast houdt het Bestuur toezicht op het beleid van de algemeen directeur en op de algemene gang van zaken binnen de stichting. Het Bestuur is volgens de statuten dus formeel zowel besturend als toezichthoudend orgaan. In het kader van de Richtlijn is de algemeen directeur het besturend orgaan en het Bestuur het toezichthoudende orgaan. De profielschets en het reglement van het NPS Bestuur worden op internet geplaatst. Richtlijn 2 - Integriteit De vier registers voor het aannemen van geschenken, uitgeven van geschenken, deelnemingen van medewerkers in instellingen die aan omroepen zijn gelieerd en nevenfuncties van topfunctionarissen worden in gebruik genomen. De registers ‘uitgegeven geschenken’ en ‘nevenfuncties topfunctionarissen’ zijn op internet in te zien, de overige registers liggen ter inzage op het Bestuurs- en Directiesecretariaat van de NPS. Richtlijn 3 - Verslaglegging De NPS voldoet aan alle bepalingen van Richtlijn 3. De bedrijfsvoeringsverklaring is ondertekend door de algemeen directeur a.i.
5
In het kader van de Richtlijn wordt aan het Commissariaat voor de Media de volgende nevenactiviteit van de NPS gemeld (en niet strijdig bevonden met artikel 57a lid 1 onder a en b Mediawet): verkopen vastleggingen programmaonderdelen. Richtljn 4 - Co-financiering (ideële sponsoring) De NPS is zeer terughoudend op dit gebied en publiceert in haar jaarrekening alle bijdragen die van derden zijn ontvangen (additionele informatie Commissariaat voor de Media). Richtlijn 5 - Interactieve telefoondiensten, SMS, 0900-lijnen en mobiel internet De NPS voldoet aan alle bepalingen. Richtlijn 6 - E-mailmarketing De NPS voldoet aan alle bepalingen. Regeling A, Klokkenluider De NPS zal intern extra onder de aandacht brengen dat de interne procedure van de NPS inhoudt, dat een vermoeden van een misstand aangekaart moet worden door de medewerker bij zijn leidinggevende, ofwel, indien hij melding aan de leidinggevende niet wenselijk acht bij een verantwoordelijke, of indien hij melding aan een verantwoordelijke niet wenselijk acht bij de vertrouwenspersoon. Als vertrouwenspersonen kan de medewerker kiezen uit de interne compliance officer, Mw. A. van Stigt, en de zakelijk leider, tevens secretaris van de audit commissie, Mw. M.C. van Sinttruije. De in de procedure bedoelde hoogst verantwoordelijke is de voorzitter of een lid van de Audit Commissie. Melding aan de vertrouwenspersoon kan ook plaatsvinden naast de melding aan zijn leidinggevende of aan een verantwoordelijke. Verder zal de procedure van regeling A worden gevolgd v.w.b. vastlegging en op de hoogte stellen van de hoogst verantwoordelijke. Regeling B, Commissie ter Bevordering Goed Bestuur en Integriteit Deze NPO Commissie is de Commissie Dijkstal
Project Publiek Programmeren Televisie In januari stemt de Raad van Toezicht van de PO in met het voorgenomen besluit inzake het Programmeringsmodel van de Raad van Bestuur. Per 4 september zal het televisielandschap van de publieke omroep er anders uitzien. In het Programmeringsmodel zijn omroepen niet langer gebonden aan hun eigen thuisnet, maar gaat het om het profiel van een televisienet. Kern van de nieuwe strategie is om de programma’s daar uit te zenden waar ze het beste tot hun recht komen en waar de kijker ze verwacht. De Raad van Bestuur behoudt de 3 netten, maar deelt ze vanaf 4 september anders in. Nederland 1 wordt het vlaggenschip van de Publieke Omroep, waarop veel goed bekeken programma’s geprogrammeerd worden. Nederland 2 wordt een smaller net met veel verdiepende informatie. Ook moet de zender met zingeving een ‘meerwaarde’ bieden. Nederland 3 wordt een ‘jonge’ en ‘vernieuwende’ zender. In het televisiedeel van dit jaarverslag wordt nader ingegaan op de rol die de NPS op de verschillende netten vervult.
6
Radio Eind 2005 wordt de integrale radiostrategie 2006 gepresenteerd. De strategie moet gezien worden in de context van de ernstige financiële tekorten waarmee de Publieke Omroep eind 2005 wordt geconfronteerd. Alle platforms binnen de PO krijgen daarmee te maken. De radio zal in totaal 13 miljoen euro moeten bezuinigen; in verhouding tot televisie disproportioneel veel. In de strategie is nadrukkelijk gekozen voor een scenario dat verder gaat dan ponds-ponds bezuinigen. Het betekent de keuze voor een scenario, waarin de kwaliteit van de zenders gelijk blijft of zal verbeteren door een thematische aanscherping van de profielen. Bovendien is het de bedoeling het aantal ‘outlets’ uit te breiden. Doel is om de dalende tendens in het luistertijdaandeel te keren en het aandeel van de publieke radio te brengen op het niveau van 33% luistertijdaandeel dat in het Tussentijds Concessiebeleidsplan 2006 – 2010 is afgesproken. In essentie komt de strategie op het volgende neer: Voor Radio 1 worden de doelstellingen uit het Tussentijds Concessiebeleids-plan zoveel mogelijk gehandhaafd. 747 ondergaat een gedaantewisseling – van special interest naar veelkleurig en breed/laagdrempelig - en krijgt zijn naam ‘Radio 5’ terug. Radio 4 wordt volledig klassiek. De categorie jazz, world & beyond, waar de NPS het patent op heeft, verhuist naar de Concertzender nieuwe stijl op de kabel (het toekomstige Radio 6). Radio 2 ondergaat slechts lichte aanpassingen, terwijl 3 FM op zijn succesvolle koers voortgaat.
ONTWIKKELINGEN NPS • In mei overlijdt onverwacht Willem van Beusekom. Vice-voorzitter Yasemin Tümer neemt tijdelijk zijn functie waar. • In september gaat het project NPS Stormbestendig van start, bedoeld om de missie en visie van de NPS te herijken en de organisatie klaar te stomen voor de toekomst. • Lilian Callender wordt per 1 augustus de nieuwe voorzitter van de Programmaraad. • De digitalisering van het tv-productieproces vraagt om aanpassingen in de werkwijze en om bijscholing van programmamakers en technische ondersteuners. • In de zomer van 2006 gaat CULTURA van start, het digitale themakanaal van de PO, waar de NPS trekker van is.
Willem van Beusekom (1947-2006) Op zondag 21 mei overlijdt algemeen directeur Willem van Beusekom aan de complicaties na een darmoperatie. Wekenlang hebben familie, vrienden, collega’s en andere bekenden in spanning gezeten of Willem de complicaties te boven zou komen. De verslechtering van zijn toestand was tot ieders grote verdriet niet meer te keren. Op 29 mei vindt een grootse herdenkingsbijeenkomst plaats in Studio 24 op het Mediapark, waar circa 750 belangstellenden afscheid van Willem nemen. Naast een aantal sprekers brengen diverse artiesten, begeleid door het Metropole Orkest, hem een muzikaal eerbetoon. Dezelfde dag wordt Willem in besloten kring begraven op begraafplaats Zorgvliet te Amsterdam.
7
NPS Stormbestendig In september 2006 start in opdracht van het Bestuur het project NPS Stormbestendig. Het mediabeleid zal in het volgende Regeerakkoord weer een thema zijn. Om de NPS in die nieuwe discussie over de publieke omroep ‘stormbestendig’ te maken, is het van belang haar positie te versterken. Met het project Stormbestendig wil de NPS een nadere aanscherping maken van haar visie en missie en tevens de structuur en personeelsbezetting van de organisatie versterken. Daarnaast heeft de Publieke Omroep aangekondigd bij de komende intekeningen veel meer naar voorstellen te kijken die crossmediaal en innovatief zijn en die de diversiteit bevorderen. De ‘kraamkamer/kweekvijver’ functie van de NPS zal daarbij maximaal benut moeten worden. De medewerkers van de NPS worden per interne mail opgeroepen om over de toekomst van de NPS na te denken en met ideeën te komen. De reacties worden tijdens gethematiseerde lunchbijeenkomsten teruggekoppeld en besproken. Met de leidinggevenden worden in november bosdagen georganiseerd. Op deze dagen worden in kleine groepen de kerngebieden van de NPS nader uitgewerkt. Met de opbrengst van al deze discussiebijeenkomsten gaat de directeur a.i. aan de slag met het schrijven van een nieuw beleidsplan. Dit proces is eind 2006 nog in volle gang.
Bestuur en Programmaraad In juni benoemt het NPS-bestuur haar vice-voorzitter Yasemin Tümer tijdelijk tot directeur van de NPS. Zij neemt in ieder geval tot het eind van het jaar alle taken over die Willem van Beusekom vervulde. Yasemin Tümer nam al, sinds Willem van Beusekom in het ziekenhuis werd opgenomen, een aantal taken waar, zoals het voorzitten van de kernteamvergaderingen en contacten met externe relaties, de Ondernemingsraad en de Programmaraad. Yasemin Tümer neemt hierdoor tijdelijk afstand van haar bestuurslidmaatschap. Haar rol als vice-voorzitter wordt waargenomen door bestuurslid Oscar Wibaut, die ook het voorzitterschap van de Audit Commissie tijdelijk zal overnemen. De Programmaraad van de NPS heeft sinds 1 augustus een nieuwe voorzitter. Het is de 51-jarige Lilian Callender uit Den Haag. Zij is lid van de Onderwijsraad, voorzitter van de Stichting Samenwerking Onderwijs Suriname/Nederland en directeur van de School of Economics INHOLLAND Haarlem. Lilian Callender is door de minister benoemd voor een periode van 5 jaar. Zij is de opvolgster van Lilian Gonçalves–Ho Kang You, die 10 jaar lang voorzitter van de Programmaraad was.
Digitalisering Afgezien van NOVA is de NPS terughoudend geweest in het investeren in digitalisering. NOVA zit ingebed in het (digitale) netwerk van de NOS Nieuws. Bij dat programma is al enige jaren geleden een begin gemaakt met de digitalisering. Dit heeft geleid tot een volledig gedigitaliseerd uitzendproces, montage door verslaggevers en een gedigitaliseerd newsroom systeem. Waar andere omroepen voorop lopen in technische investeringen wil de NPS beginnen met het aanpassen (lees: standaardiseren) van de interne werkwijze in het perspectief van de aansluiting op de omroepbrede Digitale Voorziening. Er worden vier werkgroepen geformeerd op het gebied van metadata, opleiding & communicatie, infrastructuur en
8
archief. Deze werkgroepen worden aangestuurd door een stuurgroep, waarin ook een externe projectleider participeert. In 2006 zet de NPS de eerste concrete stappen op het pad van de Digitalisering. De redacties van de tv-programma’s Klokhuis en Andere Tijden doorlopen een cursus AVIDmontage om items zoveel mogelijk zelfstandig te kunnen voormonteren op nieuw ingerichte montagesets in eigen huis. De programma’s Premtime en Vals Plat werkten veelal al op deze manier, en geleidelijk kunnen alle programma’s die voormontage nodig hebben op deze manier gaan werken. Uitzendingen worden voorlopig nog op tape aangeleverd, totdat de Publieke Omroep de Digitale Voorziening volledig operationeel heeft gemaakt en de NPS daarop is aangesloten. De evaluatie van de pilot ‘’voormontage in huis’’ pakt positief uit. In 2007 zal op dit pad worden voortgegaan. Archief Door de aard van de programmering legt de NPS een groot beslag op de capaciteit in de videotheek. Met de naderende sluiting hiervan maakt de NPS zich op voor een vergaande saneringsoperatie van het archief. Dit gebeurt in nauw overleg met de betrokken afdelingen. Er wordt een intern archief op poten gezet en de sanering van de videotheek neemt een aanvang. Materiaal met een hoge kans op hergebruik zal op een server worden gedigitaliseerd en voor alle medewerkers op de werkplek worden ontsloten. Daarnaast wordt hard gewerkt aan het toegankelijk maken van het interne bandenarchief, dat nu over verschillende redacties is verspreid. Waar geen sprake is van verondersteld hergebruik, zal niet worden gekozen voor on line storage, maar mogelijk voor deep archive. Dit project zal in de loop van 2007 en daarna nog veel aandacht vergen. Een apart project wordt opgestart voor het ontsluiten van de zogeheten metadata; de informatie die noodzakelijk is om gezocht materiaal terug te vinden. Hiervoor is een nieuw concept ontwikkeld, dat in de loop van 2007 zal worden geïmplementeerd.
Themakanaal Cultura De NPS start met de opzet van het themakanaal Cultuur, een van de vijf ‘prioritaire’ kanalen die onder de vlag van de PO worden ontwikkeld (naast Archief, Nieuws, Jeugd en Parlement). De NPS is inhoudelijk de trekker van het Cultuurkanaal. In de redactieraad van het kanaal zijn ook de AVRO en de VPRO vertegenwoordigd. Het kanaal gaat in de zomer van 2006 van start.
9
PROGRAMMAVOORSCHRIFTEN Op basis van de Mediawet dient tenminste 40% van het programma-aanbod van de NPS op radio en televisie te bestaan uit onderdelen van culturele aard, waarvan tenminste 20% betrekking heeft op kunst. Daarnaast dient tenminste 20% van de televisiezendtijd en 25% van de radiozendtijd te bestaan uit programma’s voor etnisch/culturele minderheden. Wat televisie betreft worden alle percentages in 2006 gehaald met het volgende voorbehoud: Deze percentages en grafieken zijn gebaseerd op interne data en hebben een voorlopig karakter. Een vertegenwoordiging van de Publieke Omroep en de dienst Kijk- en Luisteronderzoek is in overleg met het Commissariaat voor de Media over de berekening van de percentages in relatie tot de zogenaamde nachtcarrousel, die in 2005 is gestart. Hierdoor steeg het aantal uitzenduren, waardoor de percentages die de NPS realiseerde, drastisch daalde. De Dienst Kijk- en Luisteronderzoek stelt de uiteindelijke percentages vast op basis van nacalculatie.
wettelijke percentages televisie 2006 90
80
70
60 2004
50
2005 2006
40
verplicht
30
20
10
0 cultuur
Cijfers Televisie Cultuur 2004 65 2005 79 2006 56 verplicht 40
kunst
Kunst 30 40 26 20
minderheden
Minderheden 23 161 20 20
1 Dit
percentage wordt nader toegelicht in de paragraaf over de boete van het Commissariaat voor de Media (blz. 12).
10
Wat Radio betreft heeft de NPS haar wettelijke taak op het gebied van multiculturele programma’s niet volledig kunnen realiseren. Doordat de programmering op Radio 6 niet meetelt voor het wettelijk te behalen percentage, bedraagt het totale aandeel multiculturele programma’s op de reguliere zenders 20,8 procent. Radio 6, dat (voorlopig) nog als neventaak wordt beschouwd, haalt een percentage van 41,5 procent.
wettelijke percentages radio
80
70
60
50 2004 2005
40
2006 verplicht
30
20
10
0 Cultuur
Kunst
Cijfers Radio (00.06 – 24.00 uur) Cultuur Kunst Minderheden 2004 50,6 27,5 24 2005 61 31 21 2006 69 36 20 verplicht 40 20 25 Radio 6 100 38 41,5
11
Multicultureel
Boete Commissariaat voor de Media In november legt het Commissariaat voor de Media, toezichthouder op het naleven van de Mediawet, de NPS een boete op wegens het niet voldoen aan de wettelijke percentages minderhedenprogramma’s in 2005. De boete wordt zowel ten aanzien van de radiopercentages als de televisiepercentages opgelegd. Televisie In het voorjaar van 2005 besluit de netcoördinator van Nederland 3 NOVA en Buitenhof in de zogenoemde nachtcarrousel te gaan herhalen. Beide programma’s worden mede door de NPS gemaakt. Het aantal uitzenduren van de NPS steeg hierdoor zo fors, dat het percentage minderhedenprogramma’s automatisch daalde tot 16 procent. De NPS hoort 20 procent van haar tv-programmering aan etnische of culturele minderheden te besteden. De NPS had de Publieke Omroep gewezen op de gevolgen voor het minderhedenpercentage en gevraagd dit met het Commissariaat af te stemmen. Dat is helaas niet gebeurd. De daling van het percentage deed zich overigens voor ondanks een toename van het aantal uren multiculturele televisie van de NPS in 2005, dat resulteerde in een aantal nieuwe en vernieuwende programma’s, zoals de Meiden van Halal, Planet Holland en People on the Move. Om te voorkomen dat het percentage ook in 2006 onder het wettelijk minimum blijft, worden sinds 14 oktober NPS-programma’s als City Folk, People on the Move, Wereldcinema en NPS Arena herhaald in de nachtcarrousel op Nederland 2. Radio Op de radio moet de NPS ook minimaal 25 procent minderhedenprogramma’s uitzenden tussen 06.00 en 24.00 uur. Dat percentage wordt sinds 2004 niet meer gehaald. In dat jaar kreeg de NPS, als gevolg van de bezuinigingen, een groot aantal zenduren erbij, met name op het gebied van muziek. Het aandeel minderhedenprogramma’s daalde daardoor in 2004 tot 23,99 procent en in 2005 tot 20,82 procent. Om de daling te keren, wilde de NPS meer uren multiculturele radio maken, maar ook hier werkte de Raad van Bestuur van de Publieke Omroep onvoldoende aan mee. Het urbanprogramma ‘Lijn 5’ was aanvankelijk ingedeeld voor 120 minuten. Op het laatste moment moest de zendtijd voor politieke partijen op een ‘courant tijdstip’ worden ingedeeld, ten koste van minderhedenzendtijd van de NPS. Resteerde 105 minuten per werkdag. Dit kostte de NPS op jaarbasis 65 uur zendtijd. De NPS vindt het onterecht dat ze over 2005 een bestuurlijke boete krijgt, omdat de Raad van Bestuur van de Publieke Omroep heeft verzuimd voldoende multiculturele programma’s te plaatsen die wel door de NPS waren aangeboden. De NPS is niet de instantie die besluit over de plaatsing van programma’s op radio en televisie. Zendtijdbesluiten zijn een monopolie van de Raad van Bestuur. De NPS is van mening dat de Raad van Bestuur bij zendtijdbesluiten in overleg met de NPS moet treden en gezamenlijk moet worden voldaan aan de intenties en verplichtingen van de wet. In december maakt de NPS bezwaar tegen het besluit van het Commissariaat inzake de boete. De procedure is eind 2006 nog niet afgerond.
12
BEST BEKEKEN, BELUISTERD EN GEWAARDEERD Televisie Net als in 2005 prijkt ook in 2006 een uitzending van NOVA/Den Haag Vandaag bovenaan de lijst van best bekeken NPS-programma’s. Op 16 mei leidt het vertrek van Ayaan Hirsi Ali tot een politieke crisis. Het spoeddebat over deze kwestie wordt massaal bekeken door ruim 1,5 miljoen mensen. De Top 10 laat verder vertrouwde titels zien. Hoogste nieuwe binnenkomer is Pauw & Witteman op 4, dat op 13 december de best bekeken aflevering in 2006 heeft. Op deze dag neemt de Tweede Kamer een motie van wantrouwen aan tegen Rita Verdonk wegens haar weigering een meerderheidsbesluit van de Tweede Kamer, aangaande het generaal pardon, uit te voeren. Verdonk blijft in het kabinet maar moet haar portefeuille Vreemdelingenbeleid overdragen aan minister Hirsch Ballin. Hoogst gewaardeerde NPS-uitzendingen in 2006 zijn het concert van Bruce Springsteen op 21 oktober en de documentaire over J.J. Cale in Het Uur van de Wolf op 28 februari. Beide programma’s scoren een 8,5. Top 25 meest bekeken NPS-programma’s 2006 - doelgroep 6 jaar en ouder (één vermelding per titel) Nr Datum 1 16-05-06 2 18-11-06 3 20-12-06 4 13-12-06 5 16-11-06 6 31-12-06 7 10-03-06 8 17-04-06 9 31-12-06 10 17-01-06 11 10-09-06 12 24-11-06 13 28-12-06 14 10-11-06 15 03-03-06 16 08-02-06 17 04-05-06 18 24-12-06 19 12-11-06 20 13-01-06 21 16-04-06 22 06-05-06 23 07-06-06 24 17-11-06 25 20-12-06
Dag di za wo wo do zo vr ma zo di zo vr do vr vr wo do zo zo vr zo za wo vr wo
Tijd 22:26 12:00 20:34 23:11 22:21 19:35 22:21 20:31 23:43 21:27 22:38 20:31 18:23 21:05 23:11 20:25 20:21 23:13 12:10 22:53 22:18 22:38 20:21 17:40 20:29
Programma Omroep Nova/Den Haag vandaag NOS/VARA/NPS Intocht Sinterklaas NPS Groot Dictee der Nederlandse taal NPS Pauw & Witteman NPS/VARA Nederland kiest NOS/NPS/VARA Top 2000 a go go NPS Nova Politiek NOS/VARA/NPS Avond van de Grote Geschiedenis Quiz NPS Top 2000 in concert NPS Met het mes op tafel NPS Zembla NPS/VARA Top 2000 stemfinale NOS/NPS Lepel NPS Waltz NPS/VARA/VPRO Raymann is laat NPS Avond van de Citotoets NPS Andere tijden VPRO/NPS Jörgen Raymann: In Holland staat mijn huis NPS Buitenhof NPS/VARA/VPRO Comedy Factory NPS Woestijnruiters VARA/NPS Schnitzelparadijs NPS Avond van het WK NPS/VPRO Sinterklaasjournaal NPS Uur van de wolf NPS
13
Kdh% 10,3 9,2 8,7 8,2 6,9 5,8 5,6 5,6 5,5 5,2 4,9 4,9 4,8 4,8 4,7 4,6 4,5 4,3 4,1 4,0 3,8 3,7 3,6 3,2 3,1
Kdh Kta% 1557 27 1391 67 1306 21 1233 32 1042 17 880 15 838 13 836 11 824 13 777 11 743 15 738 11 725 14 723 10 704 14 688 10 673 11 653 15 610 28 595 10 578 8 553 11 538 11 485 13 470 8
Wrd 7,7 8,0 7,8 7,5 7,3 8,0 7,6 7,6 7,8 8,0 8,0 7,5 7,6 7,4 7,8 7,3 8,3 8,0 7,6 7,5 7,6 7,5 7,3 * 7,8
Top 20 hoogst gewaardeerde NPS-programma’s in 2006 (één vermelding per titel) Nr Datum Dag Tijd Programma Omroep Wrd Kdh% kijkers (x1000) 1 21-10-06 za 0:05 Bruce Springsteen in Concert NPS 8,5 1,7 250 2 28-02-06 di 20:31 Uur van de Wolf NPS 8,5 1,8 275 3 04-05-06 do 20:21 Andere tijden VPRO/NPS 8,3 4,5 673 4 22-02-06 wo 20:24 Avond van de Jonge Musicus NPS 8,2 2,3 339 5 11-04-06 di 21:29 Met het mes op tafel NPS 8,2 4,2 634 6 17-12-06 zo 22:18 Zembla NPS/VARA 8,1 1,9 279 7 29-12-06 vr 19:34 Top 2000 a go go NPS 8,1 5,3 791 8 22-12-06 vr 21:06 Waltz NPS/VARA/VPRO 8,0 2,3 351 9 18-11-06 za 12:00 Intocht Sinterklaas NPS 8,0 9,2 1391 10 24-12-06 zo 23:13 Jörgen Raymann: In Holland staat mijn huis NPS 8,0 4,3 653 11 01-12-06 vr 23:01 Raymann is laat NPS 8,0 2,9 437 12 05-11-06 zo 12:11 Buitenhof NPS/VARA/VPRO 7,9 3,8 572 13 08-10-06 zo 20:31 Avond van het Liefdeslied NPS 7,9 1,1 168 14 22-01-06 zo 21:11 Woestijnruiters VARA/NPS 7,8 2,2 332 15 05-06-06 ma 19:01 Pinkpop NPS/VARA/VPRO 7,8 1,9 281 16 20-12-06 wo 20:34 Groot Dictee der Nederlandse taal NPS 7,8 8,7 1306 17 10-02-06 vr 22:20 Nova Politiek NOS/VARA/NPS 7,8 4,9 738 18 28-12-06 do 23:10 Trijntje Oosterhuis sings Burt Bacharach NPS 7,8 1,6 236 19 31-12-06 zo 23:43 Top 2000 in Concert NPS 7,8 5,5 824 20 12-12-06 di 22:33 Nova/Den Haag Vandaag NOS/NPS/VARA 7,8 6,7 1012
Radio Bij de Radio een kleine verschuiving in de Top 3 van best beluisterde programma’s ten opzichte van 2005. Kunststof zakt van 1 naar 3, waardoor Swijnenstal en Het Bureau naar resp. 1 en 2 stijgen. Best beluisterde NPS programma’s 2006 (één vermelding per titel) nr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
programma Swijnenstal Het Bureau Kunststof Diskotabel Radio Atelier Viertakt middageditie Viertakt ochtendeditie Ekstra Weekend Lantinga & Swijnenberg Met Michiel
Radio 3FM Radio 1 Radio 1 Radio 4 Radio 1 Radio 4 Radio 4 Radio 3FM Radio 3FM Radio 3FM
ma-do ma-vrij ma-vrij zo Zo ma-vrij ma-vrij vr vr ma-do
18:00-20:00 00.45-0.100 19:00-20:00 12:15-14:00 21:00-22:00 16:00-18:00 07:00-09:00 19:00-22:00 19:00-22:00 20:00-22:00
14
mei/jun 2006 jan/feb 2006 mrt/apr 2006 mrt/apr 2006 mei/jun 2006 mrt/apr 2006 mei/jun 2006 nov/dec 2006 jan/feb 2006 mei/jun 2006
luisterdichtheid 101.000 99.000 88.000 67.000 62.000 57.000 53.000 53.000 52.000 51.000
COMMUNICATIE De roerige ontwikkelingen binnen en buiten de NPS hebben vanzelfsprekend hun weerslag op de in- en externe communicatie. Het overlijden van Willem van Beusekom doet een groot beroep op de communicatieve vaardigheden van degenen die daar namens de NPS bij betrokken zijn. Er is veel waardering voor de professionele en waardige wijze waarop de communicatie rond het overlijden wordt aangepakt. In dezelfde periode speelt het wetsvoorstel over de publieke omroep, dat in het voorjaar aan de Tweede Kamer wordt aangeboden. Tot en met de val van het kabinet in juni gaat ook dit onderwerp met de nodige in- en externe communicatie gepaard. Het traject NPS Stormbestendig vraagt vanaf de zomer evenzeer veel aandacht, met name intern. De personeelsbijeenkomsten worden goed bezocht en op het adres
[email protected] komen diverse bijdragen van medewerkers binnen. Op programmatisch gebied laat de afdeling Pers & Communicatie zien zich steeds meer te ontpoppen als een veelzijdige marketingcommunicatieafdeling. Projecten als het Grote Mozart Weekend en de Rembrandtweek worden in samenwerking met andere omroepen op multimediale wijze gepromoot. De dramaserie Fok Jou! krijgt een forse op jongeren gerichte marketingcampagne, met veel aandacht voor ‘viral marketing’. Tijdens North Sea Jazz wordt de pay off Geniet NU/Geniet NA letterlijk in praktijk gebracht, met o.a. NPS-hangmatten in een filmzaal waar doorlopend jazzhoogtepunten uit het NPS-archief worden vertoond. Voor de dramaserie Waltz wordt met VARA en VPRO intensief samengewerkt aan een geslaagde publiciteitscampagne. Het cross- en multimediale operaproject Mozart/Da Ponte krijgt een dito marketingcampagne en de gekleurde Pieten in Het Sinterklaasjournaal missen hun uitwerking in de publiciteit niet. Op de Amsterdamse Uitmarkt wordt het digitale themakanaal CULTURA gelanceerd. De introductie van het nieuwe kanaal vraagt veel publicitaire ondersteuning van de NPS, die hoofdbespeler is van het kanaal. Hetzelfde geldt voor de radioprogrammering op de Concertzender nieuwe stijl, waar de NPS vanaf september met haar aanbod op het gebied van jazz, urban & beyond een prominente plaats krijgt. Tegen het einde van het jaar komt de publiciteit voor het hoorspel Bommel op gang als de naderende start van deze langlopende radioserie gemeld kan worden. Halverwege het jaar worden de twee promomakers van de NPS aan de afdeling Pers & Communicatie toegevoegd. Deze stap leidt tot een bundeling van krachten, die de promotie van programma’s op de drie televisienetten zichtbaar ten goede komt.
VOORUITBLIK Het NPS-bestuur heeft het voornemen om in het voorjaar van 2007 een nieuw beleidsplan vast te stellen voor de periode 2007-2017. Het plan behelst een herijking van de missie, kerngebieden en kerntaken van de NPS, zoals die bij haar oprichting in 1994 zijn bepaald. Voorts wil het plan een kader bieden, dat richting geeft aan een aantal beleidsnotities, waarin het meerjarenbeleid op deelgebieden wordt uitgewerkt. Deze deelgebieden betreffen o.a. het programmabeleid (op vijf kerngebieden), het personeelsbeleid, de interne organisatie en het communicatiebeleid. De vooruitzichten voor budgettoekenning voor 2008 hangen af van beleid van de NPO en van het resultaat op de inschrijving op de zenders, netten en budgetten. 15
TELEVISIE 2006 INLEIDING In het directieverslag is kort stilgestaan bij de invoering bij het Programmeringsmodel. De televisieprogrammering van de NPS doorstaat de overgang naar dit nieuwe model goed. Dit is in de eerste plaats te danken aan de kwaliteit van de programma’s in het algemeen. De NPS staat sterk vertegenwoordigd op de nieuwe netten. Met uitzondering van de Popquiz vinden alle programma’s uit het pakket van afgelopen seizoen hun plek op de nieuwe netten. Knelpunten blijven NOVA (opbouw Nieuwsuur en lengte), Het Uur van de Wolf (aantal uitzendplekken) en Het Klokhuis (bezuinigingen). Positief is dat er nieuwe programma’s (verder) zijn ontwikkeld, zoals Pauw & Witteman dagelijks op het nieuwe Nederland 1, popregistraties op de zaterdagavond van het nieuwe Nederland 3 en een nieuw verkiezingsprogramma rond Prem Radhakishun op Nederland 2. Hieronder de ontwikkelingen per programma(categorie). T.a.v. de vermelde ktadoelstellingen geldt de volgende noot: Van de titels die het hele jaar liepen, zijn alleen de doelstellingen en gerealiseerde cijfers van na 4 september 2006 vermeld (start Programmeringsmodel). Voor jeugd- en middagprogramma’s gelden geen ktadoelstellingen, alsmede voor Pinkpop, North Sea Jazz, Uitmarkt, Top 2000 in Concert en Fok Jou! (laatstgenoemde serie werd uitgezonden in een slot dat was voorbehouden aan programma’s in een andere categorie).
ACTUEEL/INFORMATIEF
NOVA NOVA/Den Haag Vandaag: gem. kta doelstelling: 10 – gerealiseerd: 9 2006 is een roerig jaar voor NOVA. Door de invoering van het Programmeringsmodel verhuist het programma begin september naar een ander net en twee toonaangevende presentatoren – Jeroen Pauw en Paul Witteman – krijgen een eigen dagelijkse talkshow en vertrekken bij NOVA. In het kader van de nieuwe programmering wordt in september een Sportjournaal tussen het Journaal van 22.00 uur en NOVA geplaatst. Bij NOVA-kijkers leidt de nieuwe volgorde tot protesten. Al na enkele maanden wordt besloten de oude volgorde te herstellen en NOVA weer direct op het Journaal te laten volgen. Maar 2006 is vooral een jaar vol politieke onrust. Het vertrek van Ayaan Hirsi Ali uit het parlement en vervolgens uit Nederland zorgt voor grote politieke opschudding en leidt uiteindelijk tot de val van het kabinet. Tegelijkertijd ontbrandt in de VVD een hevige strijd om het lijsttrekkerschap. NOVA/Den Haag Vandaag besteedt daar vanzelfsprekend uitgebreid aandacht aan. Amerika-correspondent Twan Huys volgt Ayaan Hirsi Ali op de voet bij de start van haar nieuwe bestaan in de Verenigde Staten. De berichtgeving in NOVA leidt opnieuw tot commotie over het optreden van minister Verdonk in deze zaak. Het onderzoek naar de Schipholbrand lekt voortijdig uit bij NOVA en leidt tot het vertrek van de ministers Donner en Dekker. Verder geeft NOVA de aanzet tot de discussie in Nederland over de Armeense genocide.
16
NOVA bericht in 2006 ook uitvoerig over gebeurtenissen in het buitenland. Natuurlijk over de oorlogen in Irak en Afghanistan en met een serie indrukwekkende reportages over de Israëlische inval in Libanon. Een NOVA-team reist af naar de Canarische eilanden, waar Afrikaanse asielzoekers het eiland overspoelen, en correspondente Saskia Dekkers brengt de gevolgen van het drama met de Probo Koala in Ivoorkust in kaart. Research blijft een hoeksteen van NOVA. Opmerkelijk zijn een serie over de Amsterdamse taxicentrale TCA en de berichtgeving rondom de gearresteerde topcrimineel Willem Holleeder. De multiculturele samenleving is een veel terugkerend thema in de uitzendingen van NOVA. Zo zijn er reportages over eerwraak, over de gevolgen van het nieuwe zorgstelsel voor migranten en wordt de verplichte inburgeringscursus in Marokko onder de loep genomen. In 2006 wint NOVA-verslaggever Tom Kleijn de prestigieuze Amerikaanse televisieprijs, The Emmy Award voor zijn reportage De jacht op de Talibaan. De serie over alcoholverslaving onder jongeren van Judith Pennarts wordt genomineerd voor de Tegel, de belangrijkste journalistiek prijs in Nederland. Voor die prijs worden in de categorie jong talent verslaggever Rudy Bouma en redacteur Reijer Zwaan genomineerd. Als vervolg op het congres van de Programmaraad van de NPS over journalistieke kwaliteit komt NOVA in mei met een uitgewerkte journalistieke code. Hierin zijn de gedragsregels vastgelegd van de redactie onder meer met betrekking tot het gebruik van anonieme bronnen, hoor en wederhoor, verborgen camera en reconstructies. De code is openbaar en de redactie is er op aanspreekbaar. NOVA loopt hierin voorop. In de zomer treedt Joost Karhof (NOS) toe tot het presentatieteam van NOVA. Hij vult een van de plaatsen op van Jeroen Pauw en Paul Witteman, die bij NOVA vertrekken om vanaf september een dagelijkse talkshow te beginnen. Karhof gaat 1 tot 2 dagen per week NOVA presenteren. Daarnaast blijft hij verslaggever bij NOS Den Haag Vandaag. De andere plek wordt na de zomer ingevuld door Twan Huys, die voor NOVA correspondent was in de Verenigde Staten. Huys wordt op zijn beurt opgevolgd door NOVA-verslaggever Willem Lust.
17
Zembla Gem. kta doelstelling: 7 – gerealiseerd: 6 Het wekelijkse reportageprogramma Zembla staat in 2006 scherp in de belangstelling door een uitzending over Ayaan Hirsi Ali. Het programma is de directe aanleiding voor een intensief politiek debat en het vertrek van de VVD-politica uit de Tweede Kamer. In het elfde jaar van het samenwerkingsprogramma van VARA en NPS wordt de restyling, die in december 2005 is ingezet, verder doorgetrokken. Niet alleen wordt de vormgeving aangepast, maar sommige afleveringen worden nadrukkelijker vanuit de visie van de maker gemaakt. In september verandert de uitzenddag. Op de late zondagavond is de publieke belangstelling heel wisselend. Zembla blijft de enig overgebleven rubriek op de Nederlandse televisie waarin structureel onderzoeksjournalistiek wordt bedreven in een lengte die veel verdieping mogelijk maakt. De redactie wordt regelmatig vernieuwd om de scherpte vast te houden.
Buitenhof Voor dagprogrammering gelden geen kta-doelstellingen Buitenhof wil hèt interview- en discussieprogramma van de Publieke Omroep zijn: chique, nieuwsmakend en reflecterend. In het nieuwe Programmeringsmodel wordt het programma verplaatst naar Nederland 1, waar het regelmatig moet wijken voor grote sportevenementen. Dit heeft nadelige gevolgen voor de kijkcijfers. Onder leiding van een nieuwe eindredacteur maakt Buitenhof in het najaar een aantal thema-uitzendingen, onder meer over religie en politiek, het snel stijgende water en ‘de macht van de aandeelhouder’. Buitenhof haalt ook in 2006 weer regelmatig het nieuws en speelt een prominente rol in het publieke (en politieke) debat. Paul Witteman verlaat het programma en wordt opgevolgd door Clairy Polak.
Andere tijden Gem. kta doelstelling: 7 – gerealiseerd: 5 Het jaar 2006 is voor Andere Tijden moeilijker dan de meeste andere jaren sinds de eerste uitzending in 2000. Met name de verplaatsing naar de zondagavond, begin 2006, doet de kijkcijfers geen goed en het programma dreigt het contact met de kijkers kwijt te raken. Het programma veert enigszins op als het in september 2006 verhuist naar Nederland 2, om 21.00 uur. Maar de echte succesperiode zal pas aanbreken als het Programmeringsmodel
18
Netwerk per januari 2007 weer naar half negen brengt (op Nederland 2) en Andere Tijden daardoor in de juiste thermiek belandt. Toch heeft de gemiddelde kwaliteit van de uitzendingen niet te lijden onder de programmeringswijzigingen. Als voorbeeld moge dienen dat verschillende programma’s uit het begin van 2006 zeer laag scoren, terwijl ze in de herhaling in het begin van 2007 aanzienlijk méér kijkers treffen. Zeer succesvol is overigens de vijfde editie van de Grote Geschiedenis Quiz (samenwerking met Volkskrant en Historisch Nieuwsblad) die met Pasen 2006 bijna een miljoen kijkers trekt. Inhoudelijk blijft Andere Tijden zeker op peil. Het tweeluik over de opkomst van Pim Fortuyn in september trekt veel media-aandacht en bevat tal van bijzondere momenten. En ook uitzendingen over vrouwen die in de oorlog omgang hadden met Duitsers, en over een massamoord op missionarissen in 1964 zijn van zeer hoog niveau. Zeer opvallend is ook de door Andere Tijden geproduceerde Avond van de Bom, een speciaal programma dat terugkijkt op de massale protesten tegen de plaatsing van kruisraketten in de vroege jaren tachtig. Inmiddels levert Andere Tijden een aanzienlijke inhoudelijke en personele bijdrage aan een zeer bijzonder project: het Verleden van Nederland, een achtdelige serie over de Nederlandse geschiedenis, en onderdeel van een intensieve campagne om Nederland meer inzicht in en kennis van de geschiedenis bij te brengen. Geplande uitzenddatum najaar 2008.
Pauw & Witteman Gem. kta doelstelling: 13 – gerealiseerd: 19 In de redactievergadering over de laatste serie programma’s van Woestijnruiters ontstaat in het voorjaar van 2006 het idee om er een dagelijks programma van te maken. Het feit dat Barend & Van Dorp met hun talkshow stoppen, en er dus een vacuüm valt te verwachten, speelt daarbij een belangrijke rol. Het initiatief wordt snel overgenomen door de twee presentatoren zelf, Paul Witteman en Jeroen Pauw, die het samen heel goed kunnen vinden en zich duidelijk door elkaar laten inspireren.Na gebleken belangstelling van de netcoördinator van Nederland 1 besluiten VARA en NPS gezamenlijk een nieuwe, veel grotere redactie op te bouwen: driekwart bureauredactie, een kwart beeldredactie. Dat proces verloopt soepel en probleemloos. Vervolgens wordt een set spelregels opgesteld om de verwachte concurrentie met NOVA enigszins te reguleren. Op een enkele botsing na blijkt dat er ruimte is voor beide programma’s. Na een wat tegenvallende eerste pilot gaat de serie in september van start, en direct blijkt een enorme belangstelling van het publiek. Het programma reikt al snel naar de 20 procent marktaandeel (veel meer dan was verwacht), en gaandeweg stijgt het zelfs op sommige dagen naar de 30. Ook de herhaling na middernacht wordt goed bekeken. Beide uitzendingen halen soms gezamenlijk meer dan een miljoen kijkers.Aanvankelijk zijn er nog wat problemen met de samenhang tussen de gasten en lijkt het programma op een serie losse interviews, maar door wat compositorische ingrepen wordt ook dat euvel redelijk verholpen, waardoor Pauw & Witteman binnen een jaar uitgroeit tot een van de backbones van de publieke omroep. De dagelijkse leiding is in handen van de VARA; de spiegelbeeldige situatie dus van NOVA. 19
JEUGD Voor de jeugdprogrammering gelden geen kta-doelstellingen
Sesamstraat Op 4 januari 2006 bestaat het kleuterprogramma Sesamstraat 30 jaar. Op die datum herhaalt het programma de show die een aantal maanden daarvoor was gemaakt voor een live publiek in het nieuwe decor. De kijkcijfers vallen tegen, vooral omdat het familiair bedoelde programma aan het begin van de middag tijdens een vakantie wordt uitgezonden. Het feestelijke begin van het jaar wordt bijna het gehele seizoen overschaduwd door de dreigende opheffing van de NPS. Publicitair komt Sesamstraat daarbij regelmatig aan de orde. De politiek verzekert dat Sesamstraat als programma zal blijven bestaan, maar het blijft onduidelijk wat het werkelijke lot van het programma zal worden. Dat zorgt voor een hoop onzekerheden bij de programmamakers zelf. Daarnaast is het lastig om in het nieuwe Programmeringsmodel een goede plek te vinden voor Sesamstraat. Een oplossing wordt gevonden in een extra tijdslot op Nederland 1. Sesamstraat zal daar, naast twee vroege uitzendingen op Nederland 3 ook nog eens om 17.30 worden uitgezonden. Hierdoor behoudt het programma haar positie als familieprogramma en kunnen ouders blijven meekijken. Het is immers bekend dat het educatieve effect van het programma door het meekijken substantieel wordt vergroot. Daarbij verandert het format in een magazineprogramma van 25 minuten. Om deze extra zendtijd budgetneutraal te kunnen invullen, worden gesprekken met de rechthebbenden gestart. Er wordt een akkoord bereikt, waarin de Nederlandse acteurs, auteurs en regisseurs voorlopig afzien van vergoedingen m.b.t. de extra herhalingen van hun werk. Onderhandelingen met de Amerikaanse coproducent Sesame Workshop leiden ertoe, dat ook het Amerikaanse materiaal gedurende de contractperiode kosteloos extra kan worden ingezet. De NPS maakt dankbaar gebruik van de zeer loyale opstelling van rechthebbenden. Sesamstraat kan daardoor vanaf september drie maal per dag worden uitgezonden op zowel Nederland 3 als Nederland 1. Een voordeel van het hernieuwde format is dat nu ook langere Amerikaanse items konden worden ingezet. Zo is vanaf december 2006 een groot aantal items te zien onder de titel ‘Elmo’s Wereld’, die ongeveer 6 minuten duren. In het nieuwe seizoen verschijnt de Marokkaanse acteur Nasredin Dchar regelmatig in Sesamstraat scènes als vriendje van
20
Elvan Akyildiz. In het volgende seizoen zal worden bekeken of hij definitief als karakter aan het programma wordt toegevoegd. Naast de televisie werkt de Sesamstraat redactie in samenwerking met de internetafdeling aan de uitbouw van de Sesamstraat site. De nieuwe site, waarop kinderen hun eigen homepage kunnen maken en opsturen, wordt een groot succes. Uit cijfers van KLO blijkt dat de Sesamstraat site binnen de portal van Z@pplin het grootste gedeelte van het jaar de meeste bezoekers trekt. Aan het eind van het jaar slaagt de redactie er in een televisieformat te vertalen naar een internetspel. Het programma kent al enige tijd het spelletje ‘De Vraag van Vandaag’, waarin plotseling een vraag wordt gesteld over een eerder vertoond fragment. Het spelletje kan nu zelf gespeeld worden op de site, op basis van Nederlandse televisiescènes.
Sinterklaas in Sesamstraat Ook dit jaar produceert Sesamstraat geen aparte special rondom het thema Sinterklaas. In plaats daarvan kiest de redactie wederom voor aansluiting bij Het Sinterklaasjournaal in haar reguliere Sesamstraatuitzendingen. In de Sinterklaasperiode wordt gedurende twee weken aandacht besteed aan de Goedheiligman. Gedurende die periode trekken de cijfers van Sesamstraat aan.
Intocht Sinterklaas Op 18 november 2006 komt Sinterklaas aan in de Zeeuwse stad Middelburg. De landelijke intocht van Sint Nicolaas wordt verslagen door de NPS in een vijf kwartier durende uitzending. De verhaallijn van de intocht is verweven met die van Het Sinterklaasjournaal, een dagelijkse dramaserie die de NPS ook in 2006 produceert. Veel lokale intochten vallen samen met de landelijke intocht. Het gevolg ervan is merkbaar in de kijkcijfers. Veel ouders verkiezen de lokale intocht boven de televisieuitzending, waardoor het aantal kijkers dit jaar daalt naar 1,7 miljoen. Dat is nog altijd een respectabel aantal mensen, maar het zijn er wel 800.000 minder dan het voorgaande jaar. Het langjarig gemiddelde vanaf 1998 is overigens ook 1,7 miljoen. Om die reden kunnen we erg tevreden zijn met het kwantitatieve resultaat. Kwalitatief zijn kijkers en makers bijzonder te spreken over deze intocht. Voor een live publiek van ongeveer 50.000 mensen wordt in Middelburg een scenario uitgevoerd, dat uiteindelijk tot op 15 seconden gelijk loopt met het script. De immense technische en productionele organisatie laat zich op die zaterdagochtend van haar beste kant zien. De intocht wordt gepresenteerd door Dieuwertje Blok, die op de kade wordt bijgestaan door Rik Hoogendoorn. Bram van der Vlugt, Erik van Muiswinkel, Rob Kamphues, Maarten Wansink en Dick van der Toorn vertolken de rollen van Sint en zijn Pieten. De oplettende kijker herkent een Hoge Piet op de voorplecht van de stoomboot. Deze staffunctie wordt namelijk ingevuld door Roger van Boxtel, voorzitter van het bestuur van de NPS.
Het Sinterklaasjournaal Met de uitzending van het Sinterklaasjournaal tussen 15 november en 5 december 2006, beleeft het programma zijn zesde editie. Het Programmeringsmodel zorgt ervoor dat het programma niet alleen te zien is op Nederland 1, maar tegelijkertijd ook op Nederland 3. De gedachte is dat op die manier zowel de jonge doelgroep op Nederland 1(Z@ppelin) als de oudere doelgroep op Nederland 3 (Z@pp) wordt bediend. De bedoeling is om de positie als best bekeken Nederlandse jeugdtelevisieserie op zijn minst te consolideren. In 2006 wordt daarbij de concurrentie heviger. Naast de commerciële 21
zender Jetix, presenteert kinderzender Nickelodeon al in september een nieuwe dagelijkse serie rondom het Sinterklaas met afleveringen van 25 minuten. Het Sinterklaasjournaal trotseert het commerciële geweld en blijkt in 2006 wederom de best bekeken jeugdserie van Nederland te zijn. De cijfers laten zien dat het programma drie keer beter wordt bekeken dat de directe concurrent Jetix. Veel publicitaire stof waait op rondom het feit dat de stoomboot dit jaar op de tocht naar Nederland door een regenboog heenvaart. Langzamerhand veranderen diverse Pieten daardoor van kleur. De rode, gele en groene pieten krijgen daarbij in de volksmond de bijnaam ‘Regenboogpieten’, een term die door Elseviers Magazine als nieuw woord van 2006 wordt aangemerkt. Het verschijnsel wordt al snel in heel Nederland merkbaar, doordat ook lokaal dergelijke Pieten optreden. Zelfs in Suriname duiken regenboogpieten op, omdat het Sinterklaasjournaal ook daar via BVN te volgen is. Hoewel de oorzaak duidelijk is, wordt de verkleuring door de critici vooral gezien als politiek correct statement van de NPS. De omroep zou uit zijn op het forceren van een eeuwenoude traditie onder druk van maatschappelijke organisaties, die het feest vanwege de Zwarte Pieten als racistisch aanmerken. Van een dergelijke druk is in het geheel geen sprake, maar de commotie leidt zelfs tot internationale belangstelling van de Associated Press en de Sunday Times. Het Sinterklaasjournaal is in 2006 ook weer actief op internet. Op de site kunnen kinderen niet alleen spelletjes doen, maar Sinterklaas ook helpen om zijn problemen met Het Grote Boek op te lossen. De site is in die periode de best bezochte website van de NPS en van Z@ppelin. Veel basisscholen doen dit jaar in de klas weer mee met de televisieserie. Dat is mogelijk omdat de site vooraf de mogelijkheid bood informatie te downloaden m.b.t. de verhaallijnen. In veel klassen hangt daarom een slinger in alle kleuren van de regenboog. De mogelijkheid om via de site de afleveringen terug te kijken zorgt voor problemen bij www.uitzendinggemist.nl. Zowel nationaal als internationaal is de belangstelling zo groot, dat de omroepservers regelmatig dreigen vast te lopen. Om die reden zal er komend jaar geïnvesteerd gaan worden in verbetering van de techniek.
22
Het Klokhuis Het Klokhuis gaat het negentiende uitzendjaar in en het programma is nog steeds marktleider op het gebied van informatieve programma’s voor kinderen. Het is het enige (bijna) dagelijkse informatieve achtergrondprogramma voor kinderen tussen de zeven en twaalf jaar. Het staat nog altijd elke week in de top-10 van de meest bekeken kinderprogramma’s. Het Klokhuis informeert kinderen (èn hun ouders) over de wereld om hen heen in de breedste zin van het woord. Hoog technische en hoog culturele onderwerpen worden niet geschuwd. Het Klokhuis beperkt zich niet tot populistische onderwerpen zoals skaten, piercings, voetbal, popmuziek en mode. Het Klokhuis vertelt ook waarom de lucht blauw is, wat HIV is, hoe een kip een ei legt en wat er zo bijzonder is aan de Nachtwacht. Die onderwerpen worden heel inventief en uitnodigend in beeld gebracht. Het Klokhuis heeft een programmaformule waarbij documentaire gedeeltes worden afgewisseld met gedramatiseerde fragmenten. De kijker wordt meegenomen, op onderzoek en avontuur, door presentatoren die voelen als een oudere broer of zus. In 2006 krijgt Het Klokhuis veel last van bedreigingen van buitenaf. De Raad van Bestuur en Z@pp willen dit jaar het programmabudget met een derde verminderen, maar verwachten wel dat Het Klokhuis dezelfde kwaliteit blijft bieden. Het duurt maanden voor dit financiële probleem tot een compromis leidt: Het Klokhuis behoudt per aflevering hetzelfde budget als in 2005/2006, maar er worden jaarlijks 20 afleveringen minder gemaakt. Ondanks deze lange periode van onduidelijkheid, gaat het team door met de vernieuwing van Het Klokhuis. De strategie om het programma een jeugdiger toon en gezicht te geven wordt gecontinueerd. Nog meer jonge schrijvers, regisseurs en acteurs komen het dramateam versterken, waaronder ook een flink aantal van allochtone afkomst. En de nieuwe jonge presentator, Bart Meijer, blijkt een enorme aanwinst. De dramascènes worden alleen nog in een kleine studio of op locatie opgenomen. Deze technische verandering leidt zichtbaar tot een andere styling en cameravoering. Een aantal tests/steekproeven onder de doelgroep geven aan dat kinderen erg enthousiast zijn over de nieuwe drama-onderdelen. De serie Klokhuis Breaking News wordt uitgebreid met een aantal nieuwe afleveringen. In deze reeks programma’s worden natuurkrachten uitgelegd aan de hand van het slopen van een auto. De serie krijgt een nominatie voor Het Gouden Beeld. Ook de Klokhuis Vragen Dagen worden gecontinueerd. Op deze dagen biedt Het Klokhuis – in samenwerking met universiteiten en ander instanties - kinderen de gelegenheid om zelf in gesprek te gaan met wetenschappers en/óf deskundigen. De onderliggende gedachte is het versterken van het imago dat Het Klokhuis DE plek is in Nederland waar je met je vragen naar toe kunt.
23
DOCUMENTAIRES Het aanbieden van goede, intelligent gemaakte, creatieve documentaires behoort onbetwist tot één van de kerntaken van de NPS. De twee vaste rubrieken Het Uur van de Wolf en Dokwerk worden in de eerste helft van 2006 op resp. de dinsdag- en woensdagavond prime time (20.25u) uitgezonden. De invoering van het nieuwe uitzendschema en de verplaatsing van beide rubrieken van N3 naar N2, betekenen een aanzienlijke verslechtering van de uitzendtijden (respectievelijk 19u en 23.10u). Daarnaast halveert het volume van de NPSbijdrage aan het Uur van de Wolf, waardoor de uitzendingen infrequent zijn geworden (Het Uur van de Wolf deelt nu haar uitzendplek met AVRO’s Close Up). Dit is nadelig voor de zichtbaarheid van de rubriek. Ook wordt het beoogde kta verhoogd van 4% naar 6%. Indien als streefcijfer gehandhaafd zou dit tot een enorme inhoudelijke koerswijziging van het Uur moeten leiden.
Het Uur van de Wolf gem. kta doelstelling: 6 – gerealiseerd: 4 Over de doelstellingen van Het Uur van de Wolf hoeft na tien jaargangen niet al te zeer meer te worden uitgeweid. Het overdragen van onze passie, bewondering en kritische aandacht voor tal van uitingen op het terrein van kunst en cultuur uit binnen- en buitenland, op bevlogen wijze vormgegeven door gerenommeerde onafhankelijke makers, heeft een trouw publiek opgeleverd. Zoals gewoonlijk doen de muziekdocumentaires het bij de kijkers uitstekend, zoals de 6-delige serie SOUL! en de rockdocumentaires over The Ramones en Keith Moon. Ook Liesbeth List - Heb me lief en de volledig door de NPS gefinancierde documentaire De weduwen Sonneveld worden erg goed bekeken. De documentaire Lomax The Songhunter van de beginnende filmmaker Rogier Kappers wint op het Nederlands Filmfestival het Gouden Kalf voor de beste lange documentaire. De Wolfredactie blijft ernaar streven ook de meer kwetsbare kunstdisciplines onder de aandacht van een zo groot mogelijk publiek te brengen. Met programma’s over o.a. beeldende kunst (Montyn), film (George Sluizer), architectuur (Calatrava) en ballet (Mariinski theater) wil Het Uur van de Wolf de culturele diversiteit
24
nadrukkelijk onderstrepen, in de hoop dat de meer toegankelijke uitzendingen de kijkers verleiden om ook eens te kijken naar afleveringen die wellicht wat meer inspanning vergen. Dat idealistische cultuurpolitieke uitgangspunt maakt de Wolf tot een bij uitstek Publieke Omroep-programmaserie. Dokwerk/Holland Doc gem. kta doelstelling: 6 – gerealiseerd: 3 Het samenwerkingsproject met de VPRO vormt het platform voor de creatieve of auteursdocumentaires, die maatschappelijke, historische en politieke onderwerpen aansnijden. Vanaf september 2006 heeft Dokwerk de nieuwe titel HOLLAND DOC en is het een wekelijkse uitzendplek geworden vanwege de samenvoeging van een aantal documentairerubrieken. De participerende omroepen zijn nu naast NPS en VPRO (die ook het aankoopgedeelte van Holland Doc verzorgt) IKON en de HUMAN. De vier omroepen gaan een crossmediale samenwerking aan om de beste creatieve documentaires van Nederland en de rest van de wereld op verschillende platforms tot hun recht te laten komen. Maar ook Dokwerk/Holland Doc komt niet toe aan het beoogde kijktijdaandeel. De verplaatsing naar het late tijdstip 23.10u tegenover het buitengewoon succesvolle Pauw & Witteman heeft bijgedragen aan het verslechteren van de kijkcijfers. De redactie kijkt desondanks met voldoening terug op het afgelopen seizoen, want vanwege de late programmering is het ook mogelijk om lange documentaires uit zenden, zoals de prijswinnende films Voices of Bam, over de nabestaanden van de aardbeving in Bam, en Dreaming by numbers, over de betekenis van getallen in het leven van goklustige Napolitanen. Ook Nederlandse onderwerpen komen nog steeds goed voor het voetlicht, zoals in de toekomstdocumentaire Het verloren land, over de Nederlandse strijd tegen het water, en in de glasheldere analyse over de plaats van het geloof in het katholieke zuiden met de documentaire Heilige Rosa. Deze voorbeelden tonen aan dat, ondanks de bezuinigingen en de terugloop van het aantal beschikbare uitzendplekken, er nog altijd producties tot stand komen waar de NPS met recht trots op kan zijn. Niettemin blijft het gevaar op de loer liggen van voortgaande verschraling van kwaliteit als budgetten en volumes blijven dalen.
25
MULTICULTUREEL De “multiculturele meetlat” geldt voor al onze programma’s. Daarbij is het doel om met name een extra inspanning te leveren op het gebied van programma’s waar nieuwe Nederlanders zich in herkennen en zich door aangesproken voelen. In plaats van doelgroepprogramma’s voor specifieke minderheden is meer en meer het accent komen te liggen op multiculturele programma’s gericht op een breder publiek. Voorbeelden zijn de Meiden van Halal en P-Side in de periode voor de verkiezingen in november. Binnen de Publieke Omroep is de positie van onze multiculturele programmering aanzienlijk versterkt. In 2006 komt ongeveer 1,5 miljoen euro beschikbaar voor multiculturele programmavernieuwing in het weekend. In 2007 zal dit groeien tot bijna 2 miljoen euro. Verder is het streven om op alle drie de zenders multiculturele programma´s te leveren.
Raymann is Laat Gem. kta doelstelling: 14 – gerealiseerd: 11 Raymann is Laat vernieuwt enkele programmaonderdelen en blijft onze multicultihit op Nederland 3. Er kijken gemiddeld 521.000 kijkers met een gemiddeld marktaandeel van 9,9. Ook de herhalingen op de zondagavond worden goed bekeken en vormen daarmee een goede opmaat voor de andere programma´s op die avond. Het lijkt erop dat het programma aan zijn top zit. Het komend seizoen zal moeten bewijzen welke groei er nog in zit. De serie Het beste van Raymann is Laat (gem. kta doelstelling: 5 – gerealiseerd: 4,5) wordt begin 2006 uitgezonden, met nieuwe presentaties en een scherpe selectie. Hier kijken gemiddeld ook nog meer dan 400.000 mensen naar. Vanaf 2007 zal het programma worden uitgezonden op Nederland 1. Nederland 3. PREMtime Gem. kta doelstelling: 5 – gerealiseerd: 4 PREMtime heeft een minder gelukkig seizoen qua kijkcijfers. Het programma wordt voor de derde keer in zijn geschiedenis verplaatst, dit keer naar de zondagavond om 20.10 uur op Nederland 3. Dat blijkt geen gelukkige zet. Het programma verliest gemiddeld 100.000
26
kijkers en komt uit op een gemiddeld kijkcijfer van 241.000 met een kta van 3,1. Inhoudelijk zitten er weer enkele opmerkelijke uitzendingen in de serie die veel publiciteit genereren, waaronder de onthullingen over het racisme tegen allochtonen in Uithoorn. Ook krijgt het programma een eervolle vermelding bij de belangrijkste multiculturele televisieprijzen: de Prix Iris Europa, de Prix Civis en de ASN mediaprijs. In de zomer worden vier uitzendingen gemaakt in Turkije, Marokko, Suriname en de Antillen. In het najaar wordt PREMtime tijdelijk vervangen door P-Side (gem. kta doelstelling: 7 – gerealiseerd: 4). Prem Radhakishun ontvangt in 8 uitzendingen vertegenwoordigers van alle grote partijen die over de multiculturele samenleving verantwoording afleggen aan de publieke tribune. Het programma wordt op Nederland 2 uitgezonden en heeft gemiddeld 248.000 kijkers. De nieuwe programma’s op de zondagmiddag, De Meiden van Halal en Vals Plat, worden goed ontvangen en goed bekeken. Naar de Meiden van Halal kijken gemiddeld 83.000 kijkers en naar Vals Plat 99.000 kijkers. Met de meiden brengt de NPS voor het eerst op de landelijke televisie een serie gepresenteerd door drie zussen met een hoofddoek. Het programma roept zeer veel reacties op en de meiden worden overal gevraagd en ontvangen. Vooral de serie in het najaar, waarbij vier programma´s rondom de verkiezingen worden gemaakt, krijgt veel aandacht. Met optredens bij Sonja, Pauw & Witteman en grote artikelen in de Telegraaf en de Volkskrant wordt de doorbraak van de meiden naar het grote publiek een feit. Vals Plat is vooral een kweekvijver voor nieuwe jonge makers uit verschillende culturen geworden. Het magazine gaat door op de weg die ooit begonnen is bij Urbania. Aan de hand van persoonlijke verhalen in een maatschappelijke of culturele setting wordt uiting gegeven aan de rijkgeschakeerde samenstelling van de Nederlandse bevolking. De relativerende en humoristische bijdragen van straatartiest en acteur Hakim Traïdia blijken een gevarieerde aanvulling tussen de portretten. Op internationaal gebied neemt de NPS deel aan twee coproducties: City Folk en InsideOffside. City Folk gaat nu zijn tiende jaar in en aan het programma nemen, onder leiding van de NPS, 14 landen deel. InsideOffside is een serie van zeven documentaires, gemaakt door zeven landen, over het voetbal als multiculturele voorhoede, dit naar aanleiding van de WK in Duitsland.
27
MUZIEK EN DANS
Matinee Het in 2005 ingezette format van NPS Arena/NPS Klassiek wordt voortgezet. Hierbij wordt vanuit één concertregistratie steeds één of een aantal documentaire programma’s gemaakt, steeds handelend over één meesterwerk en zijn context, uitgezonden onder de paraplu van NPS Arena, in combinatie met een registratie op maandagnacht. De komst van het themakanaal Cultura maakt het mogelijk om de concertregistraties, parallel aan de live radio-uitzending, rechtstreeks vanuit het Concertgebouw via glasvezel digitaal te verspreiden. De Matinee ontwikkelt zich zo tot een vanzelfsprekend crossmediaal project. Door de latere uitzendplek van Arena en de vaak zeer late maandagnacht registratieuitzendingen verliest de Matinee wel enig marktaandeel.
Het Edison Klassiek Gala (in co-productie met de AVRO), live vanuit het Concertgebouw, laat weer vele internationale sterren zien. Het optreden van de jonge Russische pianist Yevgeni Kissin is één van de hoogtepunten. Oeuvreprijs-winnares Jessye Norman laat helaas op het laatste moment verstek gaan. In het Koninginnedagconcert treedt de mannenzanggroep Frommermann op, met repertoire van de legendarische, Duitse, Comedian Harmonists. In NPS Arena wordt een serie masterclasses van pianist Daniel Barenboim over de pianosonates van Ludwig van Beethoven uitgezonden.
Het Grote Mozart Weekend In het Mozartjaar 2006 wordt via de EuroArts/EBU het project Mozart 24 hours aangeboden. Bij de Publieke Omroep programmeert de NPS in samenwerking met AVRO en NOS deze programma’s in het laatste weekend van januari op Nederland 2 en 3. De rest van het jaar zijn er uitzendingen van restmateriaal en herhalingen in het Zondagochtendconcert (AVRO), Arena en NPS Klassiek.
28
De Avond van de Jonge Musicus Bij de thema-avonden wordt altijd gestreefd naar een combinatie van uitgesproken publiekstrekkers, zoals het Groot Dictee, en afleveringen die eerder om cultureel inhoudelijke redenen van belang zijn. De culturele thema-avonden kunnen zo profiteren van het format en de plek in het schema (prime time) van de publiekstrekkers. De Avond van de Jonge Musicus, die in principe jaarlijks rouleert met De Avond van de Jonge Danser, is hiervan een voorbeeld. In het kader van het Mozartjaar spelen de vijf deelnemers, die in samenwerking met het Prinses Christina Concours waren geselecteerd, werken van Mozart of één van zijn tijdgenoten. De winnares, Kate Sebring, doet voor Nederland mee aan de Eurovision Young Musicians Competition in Wenen.
Opera De Mozart/Da Ponte Trilogie van De Nederlandse Opera wordt aangegrepen voor het creëren van een multi-media hype. Live uitzendingen op Nederland 2 (met inleidingen en commentaar), parallel met een versie met live commentaar op Cultura (waar de uitzendingen ook nadien on-demand blijven), live High Defenition/Surround Sound vertoningen in 14 bioscopen in Nederland en België en uitzending op de experimentele HD kanalen; dit levert veel aandacht en publiciteit op. De uitzending van Così fan tutte, de allereerste in de reeks, wordt getroffen door een defect decor, waardoor de live uitzending van de voorstelling moet worden vervangen door een back-up van een eerder gemaakte registratie van Norma. Voorafgaand aan December-Operamaand wordt de serie korte televisie-operaatjes, Burnt Toast, uitgezonden.
Dans Tijdens De Nederlandse Dansdagen komt NPS Arena die week live vanuit het Theater aan’t Vrijthof in Maastricht. Rondom de kerst zendt de NPS (als eerste) de Internationale coproductie Swan Lake uit, gedanst door het Kirov Ballet. In de herfst worden drie bijzondere dansfilms uitgezonden: Tussen Twee Huizen van regisseur Clara van Gool, Höhenluft naar een voorstelling van het Hans Hof ensemble, en Car-Men van regisseur Boris Paval Conen en choreograaf Jirˇí Kylián (in 2007 genomineerd voor een Gouden Roos). Höhenluft wint een prijs bij het Golden Prague Festival.
29
Jazz Het North Sea Jazz Festival wordt in 2006, na jaren plaatsgevonden te hebben in Den Haag, voor het eerst in Rotterdam gehouden. De nieuwe omstandigheden vormen een uitdaging voor het productieteam. Zowel de productie als de uitzendingen verlopen uitstekend. Goede uitzendplekken voor deze festivaluitzendingen blijven een aandachtspunt. De ontwikkeling waarbij de meer traditionele Jazz wordt aangevuld en vermengd met meer popgerelateerde programmering, creëert een nieuw jong publiek voor deze muziekvorm. Het North Sea Jazz Festival hoort daarmee thuis op Nederland 3. North Sea Jazz is daarnaast een schoolvoorbeeld van samenwerking tussen NPS radio, internet en tv. De televisie besteedt, mede i.v.m. de kijkcijfers, vooral aandacht aan grote namen. Internet zendt live een groot aantal concerten uit, zowel grote als kleine namen. Radio zendt uit op Radio 2 met drie lange avonduitzendingen. De presentatie van de televisie-uitzendingen is in handen van Hadassah de Boer en Hans Mantel. Dit jaar ligt het accent op soulmuziek, met grote namen als Erykah Badu en Leela James.
NPS Arena Gem. kta-doelstelling (vanaf 18.00 uur): 5 – gerealiseerd: 2,4 Het zondagmiddagprogramma NPS Arena is een door Hadassah de Boer gepresenteerde talkshow met afwisselende, in lengte variërende onderdelen als de Matinee, Output, de opera’s en dansprogramma’s. KLO verricht in 2006 een kwalitatief kijkersonderzoek naar het programma. Suggesties die daar uit voortkomen, zoals een strakke horizontalisering van de onderdelen, worden vanaf september 2006 goeddeels geïmplementeerd. Dit gebeurt zonder grote veranderingen in het format en de samenstelling van het team. De kijkcijfers en de goodwill van het programma blijven, ook na de aanpassingen, een punt van aandacht.
Pinkpop Pinkpop is net als voorgaande jaren een samenwerking tussen NPS, VARA en VPRO. Pinkpop biedt een overzicht van de alternatieve popmuziek van dit moment. Door het live& evenementenkarakter moet het programma een grotere doelgroep bereiken dan alleen de trouwe popmuziekliefhebber. Dat lukt ook. De NPS is in 2006 zowel inhoudelijk als productioneel verantwoordelijk en moet het vanwege de bezuinigingen doen met de helft van het budget. Het programma krijgt minder uitzenduren, maar aan de sfeer en kwaliteit 30
van de concertregistraties wordt niet getornd. Een van de hoogtepunten is de Red Hot Chili Peppers; een internationale stadionact die breed in de pers en op tv wordt uitgemeten.
Uitmarkt Op de valreep van het oude en verwijzend naar het nieuwe culturele seizoen besteedt de PO dit jaar veel aandacht aan de Uitmarkt. Het openingsprogramma (NPS/VARA/VPRO) geeft een bont overzicht van het nieuwe culturele seizoen. Hoge en lage cultuur komen samen en het programma heeft een brede uitstraling. Jammergenoeg ondervindt de tv-uitzending grote concurrentie van o.a. Dancing on Ice en Baantjer, waardoor de kijkcijfers achterblijven met het jaar daarvoor. Zondagavond 27 augustus zenden NPS/AVRO vanaf de Dam de 1e symfonie van Mahler uit door het Koninklijk Concertgebouworkest.
Top 2000 a go-go gem. kta doelstelling: 10 – gerealiseerd: 12 Top 2000 is al jaren (qua kijkcijfers) het meest succesvolle popmuziekprogramma van de NPS. De Top 2000 a gogo is een amusementsprogramma met muziek als onderwerp. Naast overbekende namen als Madonna, the Beatles en Abba wordt ook aandacht besteed aan minder bekende artiesten. Het samenbrengen van sterk commerciële en meer inhoudelijke popmuziek is een belangrijke doelstelling van het programma, een doelstelling die ook dit jaar met glans gehaald wordt. Wederom is de presentatie in handen van Matthijs van Nieuwkerk en sidekick Leo Blokhuis. Het programma is gekoppeld aan de Top 2000 op Radio 2.
Top 2000 in concert Dit is dé afsluiting van zes dagen Top 2000 gekte op Radio 2, NPS televisie en internet. Een keur van bekende Nederlandse artiesten als Jan Smit, Sieb van der Ploeg, Piet Veerman en Ilse de Lange zingt een lied van zichzelf en een lied van een ander uit de Top 2000. Geen hoogstaand elitair concert maar een vrolijk programma, dat aansluit bij het Oud & Nieuw gevoel. In de regie - naast vanzelfsprekend aandacht voor de muziek - ook veel publiek dat de liedjes uit volle borst meezingt. Door de concurrentie van Nederland 1 (Paul de Leeuw) en Nederland 2 (Night of the Proms) scoort het programma minder dan voorgaande jaren, maar haalt toch een marktaandeel van 13%.
NPS Output In 2006 is het jazz & crossover programma NPS output onderdeel van het kunstprogramma NPS Arena op de zondagmiddag. De serie is multimediaal en is zowel op tv, radio en internet te volgen. Daarnaast heeft de NPS ook een eigen ‘platenlabel’ met dezelfde naam. Net als voorgaande jaren wordt in NPS Output aandacht besteed aan unieke jazzopnames uit de jaren vijftig en zestig, verzameld en van commentaar voorzien door NPS radiomaker Hans Mantel. Daarnaast zijn er een aantal korte documentaires te zien van Nederlandse jazzmusici en concerten o.a. opgenomen op het North Sea Jazz. Vanaf september wordt de naam NPS Output op tv opgeheven om niet te veel soortnamen onder de paraplu van NPS Arena te laten vallen. Het format verandert niet.
31
DRAMA NPS drama staat voor innovatief, gedurfd, kwalitatief en onderscheidend drama, waarbij culturele diversiteit, jongeren én jong talent, bijzondere aandacht hebben. Drama bij de NPS focust op hedendaagse – fijnmazige - menselijke verhoudingen en onderwerpen (ernstig of lichtvoetig) en wordt met aandacht en passie gemaakt. De dramaredactie zoekt actief naar nieuw talent, zowel via kunstacademies, HKU als filmacademie. Er is een grote liefde voor verhalen met een sterke persoonlijke signatuur, zowel in tekst als in beeld. Het bieden van hoogwaardige specialistische begeleiding aan makers staat bij de redactie hoog in het vaandel. De structurele dialoog met het veld (opleidingen, filmtheaters, federatie filmbelangen, distributeurs, producenten, scenaristen, regisseurs etc.) is van grote waarde en heeft geleid tot veel respect in het film- en dramaveld. De samenwerking met VARA en VPRO is nog altijd plezierig en nuttig, maar staat onder druk van profileringsdrang als gevolg van ‘geld op schema’ en het Programmeringsmodel.
Jongerenseries Fok Jou! (Franky Ribbens & Hanro Smitsman) is een vijfdelige serie over een pubermeisje dat in de gevangenis terechtkomt terwijl zij hulpverlening nodig heeft. Ondanks het verlate tijdstip (23.00 uur i.pv. beoogde 20.30 uur) wordt deze serie uitzonderlijk goed ontvangen door de doelgroep, in de pers, bij zorginstellingen, op scholen en door vakbroeders! De NPS neemt met de twee beginnende makers een weloverwogen risico, en dit pakt goed uit. Veel lof is er voor de verfrissende visuele stijl en vernieuwende vorm van vertellen. Een unicum in Nederland is dat de serie gedurende vijf weken dagelijks op de mobiele telefoon te zien is (vijf minuten per dag). Tevens worden de afleveringen via internet twee uur eerder dan op televisie uitgezonden. Dit is van grote publicitaire waarde. Belangrijker dan de kijkcijfers zijn de communities die op internet worden gevormd. Het onderwerp jeugdgevangenis spreekt zeer tot de verbeelding, veel ervaringen worden via internet uitgewisseld.
Moes (Marjolein Beumer, Rik launspach, Karim Traidia) is ook een korte serie voor jongeren. Moes gaat over een Marokkaanse jongen die tussen thuis en school beklemd raakt. Het ‘nergens bijhoren’ en het verraad van zijn beste vriend leidt tot problemen. De productie van de serie start in 2006 en zal in het najaar van 2007 worden uitgezonden.
32
Overige series One Night Stand 2 (ism VARA en VPRO) gem. kta doelstelling: 5 – gerealiseerd: 3,6 Voor de tweede keer wordt een serie van negen films (40’) voor jong talent gemaakt. De serie gaat tijdens het Nederlands Filmfestival in première en wordt daar begeleid door een debat over authenticiteit (o.l.v. Wilfried de Jong).Vlak daarna wordt de serie op televisie vertoond. Over het algemeen wordt de kwaliteit als hoog beschouwd en een aantal veelbelovende talenten worden zichtbaar. Gemiddeld blijft de serie onder het beoogde marktaandeel. Dat marktaandeel wordt te hoog ingezet; single drama op vrijdag late night is lastig. Daartegenover staat de geslaagde ambitie om kweekvijver te zijn en het gegeven dat het talent middels stevige begeleiding en diverse workshops, tot bloei kan komen. De serie wordt door Filmfonds, Stimuleringsfonds en Cobofonds op voorhand ondersteund; een teken dat aan dit project grote urgentie en waarde wordt toegekend.
Waltz (7 x 50’ Norbert ter Hall, Robert Alberdingk Thijm, BosBros). gem. kta doelstelling: 8 – gerealiseerd: 6 In Waltz, een serie van NPS, VARA en VPRO, volgen we circuspatriarch Henri Waltz, die stervende is en langzaam het bedrijf aan zijn drie zonen moet overdragen. Niet de exotische en romantische kant van het circusleven, maar de modder en het overleven voeren de boventoon. Na een intensieve ontwikkelings- en productieperiode gaat ook Waltz op het Nederlands Filmfestival in première. De respons van publiek en pers is ongekend hoog. De serie doet het echter op het nieuwe Nederland 2, na een sterke opening, niet goed genoeg. Met een marktaandeel van 6% blijft het achter bij de doelstelling, maar de beoogde publieksgroepen worden wel bereikt. Vermoedelijk is de vrijdagavond op het nieuwe, nog niet goed geprofileerde Net 2, mét stevige concurrentie op de andere netten (familiale vrolijkheid), niet de juiste plek voor deze indrukwekkende, maar voor sommigen ook controversiële, serie.
Stellenbosch (Jacqueline Epskamp, Michiel van Jaarsveld, Motelfilms) In 2006 start de productie van een nieuwe gezamenlijke dramaserie van NPS, VARA en VPRO: Stellenbosch, een episch familieverhaal over een Friese familie, die na remigratie vanuit Stellenbosch (Zuid Afrika) begin 2000 weer wordt opgeschrikt door het verleden. Er is een topcast aan Nederlandse en Zuid Afrikaanse acteurs aangetrokken en de rushes zijn veelbelovend. De serie zal najaar 2007 worden uitgezonden.
33
Kort! De reeks Kort 2006 (10x 10’) is bijzonder geslaagd: Dialoogoefening (Esther Rots) wint het Gouden Kalf voor de beste korte film, Dummy (Diederik van Royen) wordt de officiële inzending voor de Oscars en ook de andere films kunnen op veel waardering rekenen. Kort! Is uitgegroeid tot een keurmerk voor de korte film, een genre dat tegenwoordig ook door internet helemaal ‘hot’ is. Kort! levert de NPS zeer veel goodwill op vanuit het veld (producenten, fondsen en makers) en anderzijds is Kort! voor veel makers een waardevol visitekaartje in hun carrière. De uitzending op televisie wordt door de netprofilering en slotindeling bemoeilijkt. Daar moet in de toekomst bijzondere aandacht voor komen. De reeks Kort! die tijdens het Nederlands Film Festival in première gaat laat een nog hogere kwaliteit zien. Raak, van Hanro Smitsman, wint op het prestigieuze filmfestival Berlijn de Gouden Beer voor de beste korte film.
Films De NPS maakt zich in 2006 wederom sterk voor de arthousefilm en telefilm. Hoewel veel arthouse films van Nederlandse bodem artistiek gezien zeer interessant zijn, hebben zij het in de bioscoop en op televisie vaak moeilijk. Het streven is om jaarlijks één kwaliteitsjeugdfilm te coproduceren, alsmede enkele Kind en Kleur-projecten en filmacademie films. De NPS neemt met regelmaat het voortouw in het overleg met de sector. In 2006 zendt de NPS de volgende films uit: • Het Zuiden (Mieke de Jong, Martin Koolhoven, Isabella films). Alleenstaande wasserijhoudster raakt na borstamputatie in de war en sluit de – te intieme – chauffeur op in het ketelhok. Mooie, eigenzinnige en indringende film, matig gedaan op tv (vr. late night; kta 6.8), ondanks verbinding met het filmfestival. • Verborgen Gebreken (Tamara Bos, Paula van der Oest, de Luwte) Gebaseerd op roman Renate Dorrestein over een oude vrouw en twee kinderen die na een dodelijk ongeluk bij haar onderduiken op een Schots eiland. Onderschatte, sfeervolle film die het eveneens niet goed doet in bioscoop en op tv (kta 4). • Het Schnitzelparadijs (Marco van Geffen en Martin Koolhoven, Lemming), zeer succesvol mulitculti jongeren telefilm (360.000 in bioscoop; 550.000 op tv, (kta 11.3%)
34
• Paradise Girls (Fow Ping Hu; Motelfilms) Drie verhalen over drie Aziatische vrouwen (dochter, vrouw, moeder) die elkaar raken op een tropisch eiland. Zeer bijzondere en krachtige film die het op internationale festivals goed doet, maar in Nederland achterblijft. (kta 4) • Lepel (Mieke de Jong, Willem van de Sande Bakhuyzen) Zeer succesvolle jeugdfilm over een jongetje dat op zoek is naar zijn ouders die nooit zijn teruggekomen van een ballonvaart. Veel internationale prijzen! (kta 14). De volgende films worden in productie genomen: • Duska (Jos Stelling), over een Nederlandse filmjournalist in gevecht met een Russische stalker (alterego) • Nadine (Erik de Bruyn). Een 40-jarige vrouw (Monic Hendrikx) steelt de baby van haar exvriend, na ultiem verraad. • Kan door Huid Heen (Esther Rots). Jonge vrouw (Rifka Lodeizen) koopt bouwval in Zeeland en zint op wraak op haar aanrander. • Dunya & Desie in Marokkko (Robert Alberdingk Thijm, Dana Nechushtan). Een nieuwe levensfase voor de vriendinnen: wie ben ik? waar hoor ik? Het spoor naar ouders en voorouders. • Hitte (Telefilm; Rosan Dieho, Lodewijk Crijns) Twee vriendinnen nemen in hun naïviteit op de terugweg uit Marokko een Marokkaanse homo mee in de achterbak. In Spanje blijkt hij door de hitte gestikt.
35
AANKOOP Speelfilms zijn op het oude Ned. 3, en sinds 1 september op het nieuwe Ned. 2, een belangrijk gegeven. Onder de noemer Cinema 3 (na de zomer Cinema 2) worden onafhankelijk geproduceerde Arthouse films uitgezonden, meestal Europees van oorsprong. In 2006 zendt de NPS in Cinema 3 14 speelfilms uit, waaronder Amores Perros, Million Dollar Hotel en Promised Land. Het wekelijkse filmslot Wereldcinema is van zaterdagmiddag naar zaterdagnacht verhuisd. In 2006 worden door de NPS 44 Wereldcinemafilms uitgezonden, waaronder het Turkse Vizonteele Tuuba, het Iraanse Kandahar, The Return uit Rusland en The Story of a Weeping Camel uit Mongolië. De films geven een blik op de wereld en dragen bij aan het kweken van begrip en empathie voor niet-Westerse culturen. De zomer geeft mogelijkheden om op thematische wijze speelfilms uit te zenden, zoals in 2006 in samenwerking met VPRO uitgezonden Spaanse filmzomer met o.a. Habla con Ella en Lucia Y el Sexo. Met name op het gebied van de multiculturele programmering blijft Aankoop een speciale rol vervullen. Niet alleen in Wereldcinema en Cinema 3, maar ook in de drama- en comedyseries zijn de uitgangspunten van de NPS terug te vinden. Voorbeelden zijn het multiculturele, eigentijdse drama Life isn´t all ha ha hee hee, de Turkse soap Asmali Konak en de Britse politieserie 55 Degrees North. Verder wordt een nieuwe reeks van Six Feet Under uitgezonden en krijgt de comedyserie The Office een vervolg in The Extras, eveneens van Ricky Gervais.
36
OVERIG CULTUUR/AMUSEMENT/INFORMATIE
The Comedy Factory Gem. kta doelstelling:11 – gerealiseerd: 5 The Comedy Factory beleeft een moeilijk jaar. De kijkers hebben moeite het programma te vinden. Om de belangstelling te vergroten, worden vaker Nederlandse cabaretiers ingezet, die het over het algemeen goed doen. Dit kan echter niet verhelpen, dat de marktaandelen teruglopen.
Met het mes op tafel Gem. kta doelstelling: 10 – gerealiseerd: 9 Met het mes op tafel viert begin 2006 haar 10-jarig bestaan. Na afloop van de winterserie wordt in februari een zesdelige jubileumserie geproduceerd met de vijftien winnaars uit de voorgaande vijftien series. De allereerste winnaar van Met het mes op tafel wint ook de jubileumserie. Gemiddeld aantal kijkers van die eerste 13 afleveringen in 2006 is 682.000, iets onder de verwachte 700.000, maar gezien het veranderde tijdstip en extra concurrentie van Talpa toch een goed resultaat. Ook de zomerserie, opgeschoven naar september en verplaatst naar de donderdagavond (in verband met de herindeling van de netten) presteert relatief goed op Ned. 2 met een gemiddeld aantal kijkers van 544.000. Daarnaast produceert de NPS een tweede serie Met het mes op tafel voor het Belgische Canvas.
Thema-avonden: De Avond van de Jonge Musicus gem. kta doelstelling: 7 – gerealiseerd: 4,6 De Avond van het Liefdeslied gem. kta doelstelling: 5 – gerealiseerd: 2,2 De Avond van de Bom gem. kta doelstelling: 8 – gerealiseerd: 3,9 De Avond van de Grote Filmquiz gem. kta doelstelling: 5 – gerealiseerd: 4,4 De serie thema-avonden wordt met succes voortgezet. Het zijn themaprogramma’s van ongebruikelijke lengte (anderhalf uur), waarin de kijkers op een toegankelijke manier culturele en maatschappelijk relevante onderwerpen krijgen voorgeschoteld. Vijf avonden
37
hebben zich ontwikkeld tot een vaste waarde: literatuur, taal (Groot Dictee), geschiedenis, film en muziek/dans. Drie andere avonden krijgen steeds een andere invulling. In 2006 zijn dat de Avond van de Cito-toets, de Avond van het Liefdeslied en de Avond van de Bom. Op ad hoc basis wordt aan de vooravond van het WK-voetbal met de redactie van Holland Sport (VPRO) ook nog een geslaagde thema-avond over voetbal gemaakt. Verder wordt met succes wederom het Kinderdictee gemaakt.
Het Groot Dictee der Nederlandse Taal gem. kta doelstelling: 15 – gerealiseerd: 20,7 Het Groot Dictee wordt in 2006 geschreven door Martin Bril. Het programma wordt dit jaar uitgezonden op Ned 1. Dit levert een stijging op van 300.000 kijkers vergeleken met vorige jaren. Met een totaal aantal kijkers van 1.306.000 kijkers en een marktaandeel van 20,7 presteert het programma boven verwachting. Ook Het Kinderdictee wordt dit jaar weer in samenwerking met Canvas geproduceerd. Het programma wordt vier dagen eerder uitgezonden dan het Groot Dictee. Misschien door het loslaten van die koppeling wordt het programma iets minder bekeken dan vorig jaar.
Themakanaal Cultura In nauw overleg met de Publieke Omroep gaat op 1 september het themakanaal Cultura van start. Deze digitale zender, ook te zien via internet, is 24 uur per dag, alle dagen van de week, in de lucht met voornamelijk eerder uitgezonden programma’s over kunst en cultuur. Hiervoor wordt redactioneel nauw samengewerkt met AVRO en VPRO. De avonden zijn thematisch ingedeeld en worden altijd op basis van de actualiteit geprogrammeerd. Op dinsdag is er literatuur, op woensdag film, op donderdag podium- en beeldende kunst, op vrijdag lichte muziek, op zaterdag klassieke muziek en op zondag televisiecultuur. De maandag is ingeruimd voor herhalingen van kunstprogramma’s, die de afgelopen week zijn uitgezonden. De thema-avond duurt steeds drie uur en wordt daarna in een carrousel door de week heen herhaald. Ter inleiding van ieder blok is er dagelijks een Cultuur Journaal, dat in samenwerking met NRC/Handelsblad tot stand is gebracht. De presentatie is in handen van Hadassah de Boer en Andrew Makkinga. Hierin wordt actueel nieuws besproken en de avondprogrammering deskundig ingeleid. Verder zendt Cultura vrijwel iedere maand eigen gemaakte ‘specials’ uit. Die richten zich in 2006 onder andere op Paul Verhoeven (tijdens de premièreweek van Zwartboek) en Aart Staartjes (bij de start van de serie Waltz).
38
GRAFIEKEN TELEVISIE
39
RADIO INLEIDING Zoals in het directieverslag gemeld, vloeien de maatregelen die in het kader van het omroepbrede Project Publiek Programmeren voor de radio worden genomen, voort uit de integrale radiostrategie. De strategie is erop gericht om enerzijds de bezuinigingen het hoofd te bieden en anderzijds de luistertijdaandelen van de zenders te vergroten door de profielen van die zenders aan te scherpen. Voor NPS Radio zijn de veranderingen het grootst op het gebied van jazz en wereldmuziek (zie paragraaf 3.4).
RADIO 1 EN 747 – CULTUUR Kunststof (Radio 1) Het programma Kunststof (maandag t/m vrijdag 19.00 – 20.00 uur) biedt dagelijks een levendige talkshow rond een interessante gast uit de wereld van cultuur en media, met korte actualiteiten, geluidsfragmenten met betrekking tot de studiogast en een reportage. Het programma (live) wordt afwisselend gepresenteerd door Jellie Brouwer en Petra Possel, met Frénk van der Linden als vaste vervanger. De NPS kiest voor een nadrukkelijke vormgeving en een sterk accent op sfeer, waarbij je als luisteraar gemakkelijk kunt aanschuiven. De luisteraar in de auto of thuis moet het aanbod prikkelend vinden, zodat de radio aanblijft voor een tot in de puntjes voorbereid dagelijks gesprek dat verrassing, scherpte, nieuwe invalshoeken en humor biedt. Het programma heeft de afgelopen vier jaar een sterke positie verworven. Het wordt veelvuldig genoemd door geïnterviewden in kranten en tijdschriften. Tijdens de evaluatie in de zenderredactie Radio 1 oogst het programma veel waardering. Opvallende namen als Tygo Gernandt, Tommy Wieringa, Trijntje Oosterhuis, Jasperina de Jong, John Engels, Twan Huys en Frits Barend zijn te vinden tussen de Nederlandse en Belgische kunstenaars, musici, schrijvers en journalisten die als gesprekspartners van Petra, Jellie of Frénk aanschuiven in Studio Desmet in Amsterdam. Alle uitzendingen zijn ook te beluisteren op www.radiokunststof.nl
Radio Atelier (Radio 1) Het documentaire uur van NPS, Humanistische Omroep en PO is in 2006 voor het derde achtereenvolgende jaar in de lucht. Het programma wordt uitgezonden op zondagavond van 21.00 tot 22.00 uur en vormt de paraplu voor documentaires, radioportretten en een enkel hoorspel. Het biedt een platform aan jonge, talentvolle makers: reden om te voorzien in coaching capaciteit. Uitzending op Radio 1 vereist dat het programma live wordt gepresenteerd. Cabaretier Vincent Bijlo presenteert als ‘annonceur extra-ordinair’ het programma met originele teksten. De combinatie van langere (documentaire) bijdragen en series korte, markante en thematische klankbeelden is als experiment geslaagd en wordt voortgezet. De bedoeling is om met de korte programma-onderdelen een impuls te geven aan vormvernieuwing. Duidelijk is dat de radiodocumentaire nog 40
niet uit de gevarenzone is. Het vinden van een evenwicht tussen de documentaire als ‘kunstvorm’ en als ‘journalistiek radioproduct’ blijft een punt van aandacht. Het combineren van korte en lange programma-onderdelen met de aanstekelijke presentatie van Vincent Bijlo levert een aantrekkelijk uur radio op, ook met het oog op andere distributievormen zoals ‘podcasting’. Het streven is om een zo breed en gevarieerd mogelijke groep makers op te leiden en kansen te geven. Documentairemaker Jeroen Stout krijgt voor zijn 2005 gemaakte docudrama ‘Lee de Forest – spirit of the pioneer’ in 2006 de Prix Italia, de hoogste internationale eer denkbaar voor een radiomaker. Op oudejaarsavond wijkt Radio Atelier af van het gebruikelijke format. Vincent Bijlo verzorgt vanuit het Betty Asfalt Complex in Amsterdam een Oudejaarsconference, die veel aandacht krijgt. Nog te beluisteren op www.radioatelier.nl
Knetterende Letteren (Radio 747) Het is een droevig jaar voor het boekenprogramma Knetterende Letteren en zijn gemiddeld 20.000 luisteraars. Het sneuvelt in de bezuinigingen en de transformatie van Radio 747 naar Radio 5, alle acties ten spijt om het laatste boekenprogramma van de publieke omroep in de lucht te houden. De redactie verdient veel lof voor de inzet en het enthousiasme, die zij tot de laatste minuut volhouden. Hoewel de laatste uitzending officieel op 2 september is (een herhaling) vindt het echte afscheid een week eerder op zaterdag 26 augustus plaats. Knetterende Letteren verzorgt een live uitzending met publiek van een uur en veertig minuten vanaf de Uitmarkt in Amsterdam. Presentator Kenneth van Zijl spreekt met een keur van gerenommeerde auteurs, die allemaal voorlezen uit nieuw of nog te verschijnen werk.
3FM De programmering van de NPS op 3FM bevindt zich in een bijzondere positie, omdat ze zich bevindt op het snijvlak van de ‘brede’ dagprogrammering en de smallere avond. Daarnaast is de NPS actief in het werven en coachen van nieuw talent, waarvoor soms de prijs wordt betaald van snel ‘wegkopen’. In september 2006 vertrekken twee door de NPS ontdekte en opgeleide talenten naar BNN om daar de nieuwe middagshow op 3FM te gaan maken: Coen Swijnenberg en Sander Lantinga. 3FM besluit tot een aangepast programmaschema en verlengt het late avondblok van de NPS met een uur. Het programma Met Michiel staat daarmee geprogrammeerd van maandag tot en met donderdag van 19.00 tot 22.00 uur. Deze verlening creëert extra ruimte voor nieuwe muziek en dagelijks een uur verzoeknummers die door de luisteraars worden aangevraagd per sms, mail en telefoon, de zogenaamde ‘Requests’. Daarmee mag Met Michiel zich verheugen in een forse stijging van het luistertijdaandeel van het programma: 5,5 in de periode septemberdecember tegenover 4,9 in jul/aug (Bron: KLO). De veranderingen vragen ook om een nieuw concept voor het NPS slot op vrijdagavond van 19.00 tot 22.00 uur: Ekstra Weekend. De 41
show wordt gemaakt en gepresenteerd door Michiel Veenstra en Gerard Ekdom, die voor de gelegenheid wordt uitgeleend door de AVRO. De dj’s hebben op de radio een bijzondere chemie en slagen erin de vrijdagvond op 3FM van de juiste muzikale omlijsting en sfeer te voorzien. Bovendien nodigt het duo interessante gasten uit en is er ruimte voor live muziek in de studio.
RADIO 4 – 4FM/STUDIO 6 De afdeling jazz, world, crossover en andere avontuurlijke muziek van NPS Radio maakt in 2006 een grote omwenteling door. De programma’s die voorheen onder de titel 4FM werden gemaakt, verhuizen per september naar de Concertzender Nieuwe Stijl (het toekomstige Radio 6). Daarmee wordt ook 4FM omgedoopt tot Studio 6. Eindredacteur Co de Kloet stuurt de verhuizing aan en wordt ook nog verantwoordelijk voor het totale muziekbeleid van de nieuw op te tuigen zender. Voor dit jaarverslag schreef hij een persoonlijke noot en vroeg ook zijn medewerkers terug te blikken op een roerig jaar. Heb je tijd om een gedegen stuk te schrijven voor het jaarverslag als je een jaar achter de rug (en voor de boeg) hebt, waarbij je met een te lichte uitbreiding van je team een ruime verdubbeling van het aantal uitzenduren ziet, en niet alleen de eindredactie van je team maar die van het hele muziekbeleid van het nieuwe Radio 6 moet, nou ja, mag voeren? Nee natuurlijk niet! Zou niet best zijn. Maak je zo’n muziekzender alleen? Nee natuurlijk niet! Zou niet best zijn. Daarom willen we dit jaar een aantal van de makers aan het woord laten. Ik vroeg ze om een korte, snelle en dus spontane reactie. Als was het wierook levert dat een atmosfeer op die voor zich spreekt! (Co de Kloet, eindredacteur muziek NPS/Radio 6) “Zeker de live sessies werken goed in de rechtstreekse uitzending van Studio 6. Hoogtepunten van deze sessies vond ik de optredens van bekende namen zoals Garland Jeffreys, Willie Deville, Bruce Cockburn en Richmond Fontaine. Groepen van een zeer hoog kaliber die in een kleine bezetting allemaal in staat waren iets moois te maken. Wij kunnen constateren dat sinds september vele muzikanten - bekende en minder bekende - de weg naar onze Studio goed weten te vinden.” (Paul Harvey, onder meer maker van ROOTS) “Als radioprogrammamaker ben ik verschillende keren in de studio geweest als onaangekondigde gast om te praten over diverse thema’s met betrekking tot wereldmuziek. Het karakter en de flexibiliteit van Studio 6 om onaangekondigd live in gesprek te gaan, biedt ons, programmamakers, de kans om rechtstreeks aan de luisteraars te vertellen waar we mee bezig zijn. Dat is juist radio maken en dat zijn de leuke ervaringen bij Studio 6; de ruimte om te kunnen improviseren.” (Gustavo Pazos, onder meer maker van In Concert: Passaat) Spannend, een nieuwe zender. Hard werken, veel enthousiasme, gedreven mensen, veel ideeën. Het was stil in het gebouw afgelopen zomer. Iedereen met vakantie, maar op de 6e verdieping 42
kwamen we tijd tekort. Als het dan 4 september is, blijkt het allemaal nog leuker dan we gedacht hadden. Kortom het leeft en bruist op de 6e verdieping. Heerlijk! (Marja Quak, secretariaat) Tijdens de live uitzending van het North Sea Jazz Festival op Radio 2 is het traditionele gezeur weer niet van de lucht: het is allemaal te veel pop en rock, en natuurlijk weer veel te weinig “jazz” - er is geen muziekliefhebber die zo hartstochtelijk kan zeuren als de jazzliefhebber. Op wat Radio 6 zal heten, maken we het direct goed. Vanaf september tot en met de eerste uitzending in januari zenden we iedere woensdagavond twee concerten uit, in totaal 18 uitzendingen met 36 concertregistraties van het North Sea Jazz. Allereerst de concerten uit de Hudson, waar deze editie van het festival (voor het eerst in Rotterdam) het crème de la crème van de eigentijdse jazz te bewonderen was. Gelukkig dat we het North Sea Jazz Festival in 2007 helemaal op Radio 6 zullen verslaan, live, en inclusief de wat minder breed toegankelijke concerten. Maar ik maak me geen illusie dat het de kritiek zal doen verstommen, want de jazzliefhebber die niets te klagen heeft moet nog geboren worden. (Marc Wielaert, onder meer maker en presentator van Spotlight) Ondanks de vrij gecompliceerde weg er naartoe, met steeds weer veranderende financiële voorwaarden, wijzigende data, miscommunicatie en onduidelijkheid tussen alle betrokken partners, was het project “A Throw of Dice” met Nitin Sawhney uiteindelijk toch een heel positieve ervaring. Zelfs het feit dat Sawhney zijn wijsvinger tussen de deur kreeg, en een aantal bezoeken aan het VU ziekenhuis moesten worden afgelegd, kon het eindresultaat niet beïnvloeden. De stomme film “A Throw of Dice” werd op 24 juni in een uitverkocht Muziekgebouw aan ‘t IJ vertoond. Het Metropole Orkest voerde Sawhney’s compositie perfect uit en de reacties in de pers waren lovend. (Saskia Bender, onder meer samensteller World Music Chart Europe en zoals uit deze bijdrage blijkt, bedenker en producent van projecten die met steun van het Stimuleringsfonds gerealiseerd worden.) Mijn hoogtepunten: 1.Het maken van een nieuw sterk muziekprogramma “Studio 6” met een kleine groep mensen 2.De live sessies in Studio 6 3.Het bijwonen van de Womex 2006 in Sevilla (Els le Fèbre, onder meer samensteller World Music Chart Europe en vaste muzieksamensteller voor het dagelijkse programma Studio 6). Werken voor een radiozender die niet vanzelfsprekend zijn werkzaamheden kent, is erg spannend. Zoeken naar de manieren waarop iedereen zijn werk goed kan doen, genieten van de vele muziek, fantaseren over wat de luisteraars ervan vinden en ondertussen maar verbeteren. De kans om een zender neer te zetten en daarvoor noodzakelijke nieuwe relaties aan te gaan is hartstikke leuk. Met trots kijk ik terug op wat er allemaal gebeurd is en hoop dat er steeds meer luisteraars trots zijn dat er een dergelijke zender bestaat in ons landje! (Yolanda Vosters, producer) Voor het volgende jaar overweegt eindredacteur Co de Kloet een aantal reacties van luisteraars bij te voegen.
43
RADIO 4 - Klassiek Viertakt Het actualiteitenprogramma Viertakt begint een vaste waarde te worden op Radio 4. Uit reacties uit de muziekwereld blijkt dat de investeringen van de NPS in dit format vruchten beginnen af te werpen. Het programma wordt gekend èn gewaardeerd. In 2006 is de middageditie van Viertakt (16.00 –18.00 uur), die informatief getoonzet is en muzikaal flink uitpakt, verder uitgebouwd en geperfectioneerd. De formule van de ochtendeditie (7.00 –9.00 uur) moet verder worden geperfectioneerd. Het zoeken is hier naar de ideale muzikale balans die past bij het ochtendtijdstip. Vaste presentatoren zijn Hans Haffmans, Wouter Pleijsier, Jules van Hessen (Viertakt op Zaterdag) en sinds 1 december 2006 Mark Brouwers, die afkomstig is van de klassieke afdeling van de AVRO. Jules van Hessen presenteert sinds september 2004 Viertakt op Zaterdag waarin hij op persoonlijke wijze nieuwe CD’s introduceert en muzikale anekdotes serveert. Opvallend zijn de ‘specials’ in Viertakt op Zondag geweest, lange interviews met grootheden als Lorin Maazel, Sofia Gubaidoelina en Daniël Wayenberg. Vlak voor Kerst wordt Viertakt live uitgezonden vanaf locatie: de beroemde cd zaak Concerto in Amsterdam. Er is een optreden van het Jupiter String trio en te gast is directeur Simon Reinink van het Concertgebouw in Amsterdam.
ZaterdagMatinee In juni wordt het derde seizoen (2005/2006) afgesloten van de ZaterdagMatinee onder de vleugels van het samenwerkingsverband van NPS, AVRO en TROS, en geproduceerd bij de NPS. Per 1 maart 2006 treedt Kees Vlaardingerbroek in dienst als artistiek leider levende muziek. Hij is artistiek eindverantwoordelijk voor de concertseries van NPS, AVRO en TROS en volgt Jan Zekveld op als programmeur van de ZaterdagMatinee. Het eerste seizoen dat hij zal programmeren is 2007/2008. Er worden verder voorbereidingen getroffen om in 2007 programmering en de productie van alle klassieke concertseries bij de NPS te concentreren, zodat daar samen met de ZaterdagMatinee één team ontstaat. Inhoudelijk is het opnieuw een succesvol jaar, de zaalbezetting is nog steeds uitstekend en de recensies zijn gemiddeld lovend. De serie staat aan de top van het aanbod in de Nederlandse concertzalen. Alle reden om het nieuwe seizoen met vertrouwen tegemoet te zien. De programmatische inbedding van de concerten op Radio 4 krijgt verder zijn beslag, waarmee de ZaterdagMatinee niet alleen een concertregistratie is, maar ook een volwassen radioprogramma.
NPS Opera live Het operaprogramma op zaterdagavond van 19.00 tot 23.00 uur behoort onder leiding van vaste presentator Hans Haffmans en vaste ‘tweede man’ Lex Bohlmeijer tot de ‘core business’ van de NPS. Met elke week een rechtstreekse of ‘semi live’ uitvoering van een integrale opera: van eigen bodem (Nederlandse Opera of de Nationale Reisopera), de Metropolitan Opera in New York, dan wel een productie van één van de EBU-partners. De belangrijke Europese operapodia worden gecoverd - La Scala, Covent Garden, de Wiener Staatsoper - en vrijwel alle grote namen uit de operawereld, regisseurs en zangers, passeren de revue. Ook is er alle aandacht voor het actuele nieuws uit de belangrijkste Europese operapodia en voor nieuwe CD-releases. Opvallend in 2006 is de uitvoerige aandacht die Opera Live besteedt aan de Da Ponte-trilogie bij De Nederlandse Opera.
44
Diskotabel Het programma Diskotabel (zondagmiddag van 12.15 tot 14.00 uur) is onverminderd een rots in de branding van Radio 4. Alom geprezen vanwege de deskundige presentatie van Hans Haffmans en vanwege de even doorwrochte als prikkelende samenstelling. Gemiddeld één keer per twee maanden wordt het panel van drie vervangen door één gast, die zijn licht laat schijnen over nieuwe CD’s en over zijn eigen discografische ervaringen vertelt.
Woensdagavond en speciale evenementen De NPS is samen met de VPRO vaste bespeler van de woensdagavond op Radio 4 die gereserveerd is voor hedendaagse muziek. Daarnaast doet de NPS veelvuldig verslag van festivals, zoals het jaarlijkse nieuwe-muziekfestival in Groningen en het Holland Festival. Met name als het gaat om dynamische, radiofonisch uitgebalanceerde live-verslaglegging van festivals bouwt de NPS in 2006 haar expertise verder uit. De NPS heeft een reputatie hoog te houden als het gaat om Nederlandse muziek. In april 2006 vinden in Felix Meritis in Amsterdam drie concerten plaats met muziek van achttiende-eeuwse Nederlandse componisten als Joseph Schmitt, uitgevoerd door de Dutch Academy onder leiding van Simon Murphy. De NPS is producent van deze concertreeks. Informatie over de historische locatie Felix Meritis, de componisten en de stukken is toegankelijk via een speciale website. Een van de concerten wordt in een aantal Europese landen live uitgezonden via de European Broadcasting Union.
RADIO 747/RADIO 5 – MINDERHEDEN De reguliere gemeenteraadsverkiezingen van maart 2006 en de vroegtijdige Tweede Kamerverkiezing van november, als gevolg van de val van het kabinet Balkenende III, eisen veel aandacht en creativiteit van de verschillende redacties, zowel in de aanloop naar die verkiezingen, als in het volgen van de onvoorspelbare ontwikkelingen daarna. Zo geeft PvdA-leider Wouter Bos een ongelukkig geformuleerd statement af in de pers over het succes van de PvdA bij de gemeenteraadverkiezingen. Deze stoelt op de massale keuze van allochtonen voor de PvdA, maar de partijleider is bang voor ongewenste politiekculturele neveneffecten. De allochtone gemeenschap neemt hem dit niet in dank af! De voortdurende speldenprikken van VVD-Tweede Kamerlid Ayaan Hirshi Ali, tegen de religieuze en traditionele Islam in Nederland, leidt aanhoudend tot nieuwe reacties, zowel vanuit de progressieve Nederlandse samenleving als de spreekbuizen van de allochtone gemeenschappen. Totdat Zembla van NPS/VARA met de onthulling komt dat Hirsi Ali heeft gelogen over haar vluchtverhaal. De discussie hierover leidt uiteindelijk tot de val van het kabinet. Tijdens de campagnes voor de twee verkiezingen vinden veel nieuwkomers in de stedelijke en landelijke politiek hun weg naar de redacties in Hilversum. De Marokkanen maken met oud-parlementariër Mohammed Rabbea van GroenLinks een serie analyses van de politieke actualiteiten, toegespitst op de eigen doelgroep. Overigens is het vermelden waard dat Tofik Dibi van Marokkaanse afkomst, met 27 jaar het jongste Kamerlid. Bij de Turken woedt er in het najaar een hevige discussie, omdat zowel het CDA als de PvdA twee kandidaten van de lijst afvoeren nadat blijkt dat ze niet achter het partijstandpunt staan in de Armeense kwestie. Voor het eerst doen er meer Chinezen mee aan de gemeenteraadsverkiezingen (helaas niet gekozen), en er zijn nu zelfs meer Antillianen/Arubanen actief in de plaatselijke politiek dan 45
Surinamers. Bij de laatste doelgroep leidt dit ook in combinatie met het geringe succes in de landelijke politiek tot hevige discussies en zelfreflectie op de rol van ex-Rijksgenoten in de Nederlandse samenleving. Bij het Moluks programma spelen de Nederlandse politieke actualiteiten rond de twee gehouden verkiezingen nauwelijks een rol. Veel aandacht gaat naar de ontwikkelingsprojecten die van hieruit op de diverse eilanden worden ontplooid en naar het charme-offensief van de nieuwe Indonesische ambassadeur in Den Haag, R. Habibe. Hij wil de culturele banden tussen Molukkers hier en op de eilanden versterken met uitwisselingsprogramma’s. Naast de politieke actualiteiten krijgt een aantal interessante kwesties de aandacht in de ‘radioprogramma’s van eigen bodem’. In het programma voor Surinamers onder andere de 100%- drugscontroles op Schiphol, waarover de nationale ombudsman een vernietigend rapport uitbrengt, in het programma voor Antillianen de ontmanteling van het Antilliaanse Staatsverband van vijf eilanden die elk een eigen relatie (status aparte) met het Koninkrijk willen hebben (met uitzondering van Curaçao), in het Chinese programma de mensensmokkel en illegale werknemers in de Chinese gemeenschap/horeca en in het programma voor Turken de discussie over de toelating van Turkije tot de EU.
RADIO 747/RADIO 5 – LIJN5 De plannen voor een eigen urban radio station voor de publieke omroep lijden schipbreuk. Als gevolg van de dramatische ontwikkelingen rond ‘Colorful Radio’ werd de NPS in 2005 min of meer gedwongen de relatieve luwte te kiezen om verder te kunnen investeren in en te bouwen aan programmering voor en vooral door jonge allochtonen. In een combinatie van bijna twee uur zendtijd op Radio 5 (voorheen 747AM) en ongelimiteerde mogelijkheden op het internet wordt de ontwikkeling van een dynamisch programmapakket voortgezet onder de titel Lijn5.com. Dat heeft als resultaat een programmablok van twee uur per dag, dat dus deels via ether en kabel en voor het overige via het internet wordt gedistribueerd. In september verhuist Lijn5.com naar de late avond op Radio 5 als gevolg van een profielwijziging van de zender. Dit maakt de start van een eigen urban radiokanaal van de publieke omroep in wezen nog urgenter. Desondanks blijft de redactie van Lijn5.com zich erg goed ontwikkelen in 2006. Nieuwe programma’s starten met nog onervaren makers. Maar dankzij een intern scholingsprogramma krijgen deze jonge presentatoren en producers het vak voldoende in de vingers. Lijn5.com is een vruchtbare broedplaats van jongeren afkomstig uit verschillende culturen en met heel verschillende achtergronden. Dit leidt tot boeiende programma’s over muziek, jongerencultuur en andere maatschappelijke en actuele zaken die de doelgroep bezighoudt.
46
GRAFIEK RADIO
47
NIEUWE MEDIA INLEIDING Hoogtepunten in 2006 zijn de lancering van het digitale themakanaal Cultura, een nieuwe website voor NOVA, de ontwikkeling van de Klokhuis Gamestudio, uitwerking van het webdans project BIBAP i.s.m. V2, de start van het crossmediale project NPS Masterclass en de eerste film speciaal ontwikkeld voor de mobiele telefoon. Ook in 2006 sluit de afdeling Nieuwe Media met haar projecten nauw aan bij de kernthema’s van de NPS: jeugd, kunst en cultuur, muziek, multicultureel en informatief.
JEUGD Sinterklaasjournaal De Sinterklaasjournaal site is in 2006 weer een enorme hit met ruim 1.000.000 bezoekers in één maand tijd. Dit fenomenale succes is mede te danken aan de nauwe, conceptuele samenwerking met de TV-redactie. Deze keer is het mogelijk zelf verlanglijstjes te maken en te publiceren op de site, maar er kan ook zoals andere jaren direct met Sinterklaas worden gemaild.
Sesamstraat Met de homepage-maker waarmee kinderen hun eigen versie van de Sesamstraat kunnen maken, sturen tienduizenden kinderen een homepage in. In de homepage-maker worden regelmatig nieuwe plaatjes toegevoegd, gekoppeld aan het seizoen, zoals in de lente foto’s van lammetjes, konijnen en buitenspeelattributen. En er wordt een nieuw spel op de site toegevoegd: ‘De vraag van vandaag’, een online quiz. Nieuwe Media dient een project in bij de HKU (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht) om een game rondom de pop Purk te ontwikkelen. In 2007 zal deze gerealiseerd worden.
Het Klokhuis Klokhuis Breaking News gaat in maart van start en daar is op internet een extra site voor gebouwd met informatie, uitzendingen, foto’s van draaidagen en een prijsvraag. Presentator Bart doet via zijn weblog verslag van zijn leven en werkzaamheden. In de zomer
48
wordt een Waar Is Bart-speurtocht georganiseerd, waarbij het gebruik van nieuwe media onderzocht wordt. En er wordt een Rapwedstrijd gehouden onder leiding van Def P.
Klokhuis Gamestudio en uitbreiding Sketchstudio Nieuwe Media diende in oktober 2005 bij het Stimuleringsfonds een subsidieaanvraag in t.b.v. de ontwikkeling van een plan en demo van de GameStudio. Voorts werd een Stifoaanvraag gedaan t.b.v. een uitbreiding van de Sketchstudio. In 2006 worden deze projecten verder ontwikkeld en is de productiesubsdie van het Stimuleringsfonds voor de Gamestudio gehonoreerd. De ‘Gamestudio’ is een online gamefabriek waar kinderen (onderdelen van) een game kunnen bouwen, onderdelen kunnen uitwisselen, met elkaar hun zelfgemaakte games kunnen spelen, informatie kunnen vinden over het maken van games en met elkaar (over games) kunnen communiceren. Er komt een TV wedstrijd en een serie programma’s over het professioneel bouwen van games. De Gamestudio gaat in de tweede helft van 2007 online. Met de uitbreiding van de Sketchstudio wordt het mogelijk om zelf mee te spelen in de sketch d.m.v. het plaatsen van je eigen foto die je vervolgens kunt animeren.
KUNST EN CULTUUR OpOne Take Competition 2006 Dat je met de mobiele telefoons van tegenwoordig nog steeds kan bellen, zou je bijna vergeten, want deze smartphones zijn radio, camera en computer ineen. Met het groeiend aantal van deze multimedia-apparaten groeit ook de vraag naar goede content. Aanleiding voor NPS Korte Film Online en het International Film Festival Rotterdam de One Take Competition 2006 in het leven te roepen. Alle aanwezige regisseurs worden uitgenodigd om mee te doen aan dit experiment tijdens de eerste vijf dagen van het festival. De opdracht is simpel: maak een film in één take van maximaal twee minuten. Hiervoor krijgen de makers van het festival een toestel van de nieuwste generatie. Zie www.cinema.nl/xs.
Micro Movies In juli 2006 wordt een aanvraag bij het Stimuleringsfonds ingediend t.b.v. de productie van twee films, die specifiek bestemd zijn voor de mobiele telefoon. Het zijn ‘I Love You’ van regisseur Joke Liberge en ‘Pet-Cell’ van kunstenaar Dick Tuinder. Deze aanvraag wordt gehonoreerd, opdat de films in 2007 geproduceerd kunnen worden.
New Arrivals New Arrivals gaat in 2006 van start gegaan i.s.m. het International Film Festival Rotterdam. Iedere maand kunnen filmmakers hun films insturen. Alle ingezonden films worden online vertoond. De redactie selecteert vervolgens iedere maand vijf films, waar een driekoppige jury een maandwinnaar uit kiest. De maandwinnaars zullen op het International Film Festival Rotterdam 2007 worden vertoond. Tijdens het festival in 2007 zal de New Arrivals prijs (1000 euro) worden uitgereikt.
49
NPS Masterclass NPS Masterclass is een crossmedia plan voor internet, televisie en digitale televisie. Het NPS Masterclass project is tijdens de afgelopen masterclass The Future of the Small Screen (Stimuleringsfonds i.s.m. IFFR) ontwikkeld. In het kort komt NPS Masterclass erop neer dat de NPS een site wil ontwikkelen waar masterclasses van allerhande kunst- en cultuuruitingen online te bekijken zijn, maar waar ook online competities gehouden worden en waar kunsten cultuurinstellingen opnames van eigen masterclasses naar kunnen uploaden. Kortom, de Masterclass site is een plek waar vooral jongeren (autochtoon en allochtoon) terecht kunnen indien zij online een masterclass willen volgen van een inspirerende professional.
Dansserver Op 1 september 2006 neemt Theater Instituut Nederland www.dansserver.nl over van de Stichting Dansportaal. De stichting was een sectorbrede samenwerking van zes landelijke organisaties: Landelijk Centrum voor Amateurdans (LCA), Collectieve Danspromotie, FNVKiem, Kunstenaars&CO, de NPS en Theater Instituut Nederland (TIN). De site die in 2003 online ging, was een initiatief van Stichting Dansportaal. De bovengenoemde organisaties zijn nog steeds participanten van het project www.dansserver.nl. Er is een gezamenlijk redactiestatuut opgesteld dat de doelstellingen van de site waarborgt.
Body in Bits and Pieces (bibap) Het internetscenario voor BIBAP wordt, met steun van het Stimuleringsfonds, verder uitgewerkt. De demo en het scenario van deze interactieve poëtische wereld, waarin gameelementen zijn verwerkt, worden in de zomer gerealiseerd in nauwe samenwerking met V2 (Institute for the Unstable Media, te Rotterdam). In februari 2007 zullen ze ter goedkeuring worden ingediend bij het Stimuleringsfonds.
Interactief drama “Antwoord” Een spannend plan voor een interactief drama: ‘Antwoord’. Het idee achter ‘Antwoord’ is dat het verhaal van een vermiste man zich ontspint aan de hand van het beluisteren van antwoordapparaatberichten. De angsten en gedachten van de mensen die berichten op het antwoordapparaat inspreken worden in beeld weergegeven. N.a.v. het idee van Henk Burger wordt Joes Koppers (interaction designer van o.a. mixedup film:‘Spirits United’), benaderd met de vraag of hij zijn “machine” verder zou willen ontwikkelen, dit keer geïnspireerd op het idee van Henk Burger. Koppers ziet direct allerlei mogelijkheden om met dit plan aan de slag te gaan. Het Stimuleringsfonds kent een bijdrage toe om het scenario verder uit te werken.
Cultura NPS Nieuwe Media werkt intensief mee aan de voorbereiding en bouw van het digitale themakanaal ‘Cultura’, 1 van de 5 geprioriteerde digitale themakanalen van de PO. De NPS doet in opdracht van de PO de coördinatie en realisatie van het kanaal. Nieuwe Media realiseert de bijbehorende website, maakt de uitzending via internet (online player) mogelijk en is betrokken bij de bouw van de applicatie t.b.v. de programmering van het digitale themakanaal.
HollandDoc Documentaire.nl, de gezamenlijke documentaire portal, gaat op in het nieuwe documentaire platform van de VPRO, NPS, IKON en Human: HollandDoc. De voorbereidingen worden gestart voor de ontwikkeling van een nieuwe site gekoppeld aan het digitale themakanaal HollandDoc. 50
MUZIEK NPS Output Live-concerten maken het webradio kanaal NPS Output bijzonder. Daarom wordt in 2006 veel content verzameld via samenwerking met diverse festivals en podia. Nieuwe Media doet verslag van Festival Mundial, de Music Meeting en het North Sea Jazz Festival. Gewerkt wordt met een team van tussen de 2 en 8 mensen. Die produceren content voor de site, zoals live audio registraties, interviews en foto’s van artiesten en sfeerberichten. Na de festivals kunnen de concerten on-demand worden aangeboden via www.npsoutput.nl en worden uitzenden via het webradiokanaal. Daarnaast werkt Nieuwe Media met diverse podia en organisaties in Nederland samen, o.a. met 013 te Tilburg, Muziekgebouw ‘t IJ, het BIMhuis, het KIT Tropenthater, podium Mozaïek en AT5.
Met Michiel DJ Michiel Veensta weet buitengewoon goed radio en internet te combineren. Met zijn blog bindt hij een trouwe schare fans aan zich. De Met Michiel site speelt een wezenlijke rol in het radioformat van het programma en de stijgende bezoekcijfers geven blijk van deze geslaagde combinatie.
Radio 4 Na een inventarisatie van de mogelijkheden wordt in 2006 de conclusie getrokken om de sites van NPS Radio Klassiek te integreren in de nieuwe Radio4-zendersite. Bij de PO is echter lange tijd geen mankracht beschikbaar om een nieuwe Radio4 site op te zettten. Via een projectaanvraag zorgt NPS Nieuwe Media ervoor, dat de benodigde middelen beschikbaar komen bij de PO. In de loop van 2007 wordt de nieuwe Radio4 site verwacht.
Radio 6 - Concertzender nieuwe stijl Radio 4fm wordt Studio 6 en zendt vanaf 1 september via de Concertzender nieuwe stijl uit. De site van radio4fm wordt omgebouwd naar studio6. Met de VPRO starten de besprekingen over de invulling van de zendersite, die gekoppeld wordt aan de Concertzender nieuwe stijl /radio 6.
MULTICULTUREEL Live-Premtime De voorbereiding wordt gestart van het project ‘Your Story’, waarin het publiek een actieve rol kan spelen op de website en in het tv-programma. Premtime is een programma dat met name misstanden in de multiculturele samenleving aan de orde wil stellen. Het programma geniet hiermee inmiddels een grote bekendheid onder autotonen en allochtonen. Hierdoor wordt de site van Premtime een vanzelfsprekende plek om bezoekers uit te nodigen hun ervaringen met de multiculturele samenleving op te sturen. Deze ervaringen en/of misstanden kunnen dan via de site onder de aandacht worden gebracht. Via crosspromotie met het tv-programma kan het mes aan twee kanten snijden: via het tv-programma wordt de site gevuld met verhalen, en via deze verhalen kan het programma weer gevuld worden.
51
Lijn5.com De site van Lijn5.com wordt geheel vernieuwd. De site bevat niet alleen shows die op de radio worden uitgezonden, maar ook shows die alleen online te horen zijn. Nieuw op de site zijn de podcasts, de topics, de nieuwe releases en de soundbites. Bezoekers kunnen zich nu ook registreren en hun eigen Mijn5 maken. Lijn5.com bestaat uit een groep zeer enthousiaste jongeren die actief een netwerk onderhoudt met een specifieke doelgroep. Via een uitgebalanceerde mix van muziek, politiek en lifestyle weten zij meer diepgang te brengen dan pure non-stop muziekstations. De opzet van Lijn 5 krijgt veel waardering terwijl het programma op 747AM een lastige startpositie heeft. Langzamerhand ontstaat een positieve samenwerking met FunX, State Magazine en CJP. Lijn5.com wil graag zijn horizon verbreden door te beginnen met video op de site.
Fok Jou! De jongerenserie Fok Jou! wordt elf uur ‘s avonds geprogrammeerd op Nederland 3. Om toch een substantieel deel van de doelgroep te bereiken wordt de serie ook via internet en mobiele telefoons aangeboden. De totale speelduur is ongeveer 110 minuten. Dit moet voor het mobiele platform worden opgedeeld in 25 fragmenten van 4 à 7 minuten: iedere schooldag een nieuw stukje, gedurende vijf weken. Dit project gaat één week voor uitzending van start.
Bereik Fok Jou! via Mobiel en Internet Mobiel: Cijfers over de periode van 21 maart tot 27 april: Cinema - FokJou - voorpagina: 5.800 bezoekers Streams: 2.800 (= ruim 70 per dag) en het is 80% van totaal van videostreams dat op mobiel.cinema.nl is bekeken! Internet: Over de periode 1 april t/m 10 april is er door 30.000 mensen 60.000 keer een uitzending online bekeken. Met enige voorbehoud kun je stellen dat er ongeveer 30.000 duizend bezoekers wekelijks online een uitzending hebben bekeken.
Zorg en Hoop Zorg en Hoop krijgt een nieuwe website. Het programma biedt interessant archiefmateriaal, dus de moeite waard om dit op een aantrekkelijke manier te ontsluiten. De site is in een gebruiksvriendelijk CMS gebouwd, zodat de redactie t.z.t. de site zelf kan onderhouden. Alle doelgroepradioprogramma’s, dus ook Zorg en Hoop, worden aangeboden via podcast, d.w.z. in een on-demand formaat (mp3) via internet beschikbaar gemaakt.
52
INFORMATIEF NOVA De site van NOVA is ook in 2006 de beste bezochte site van de NPS. In januari 2006 krijgt de site een geheel nieuw uiterlijk, waarbij de functionaliteit nog verder wordt verbeterd. Onlangs heeft een onderzoeksbureau een aantal voorname sites van de publieke omroep op usability getest en hierbij kwam de nieuwe NOVA-site als één van de beste uit de bus. Nieuw is ‘Your Story’, waar bezoekers hun eigen verhaal kwijt kunnen. Deze verhalen worden op de website gepubliceerd en leiden soms tot reportages in het tv-programma. In aanloop naar de verkiezingen organiseert NOVA samen met het Financieele Dagblad en BNR een serie van zes verkiezingsdebatten, die via webcast werden uitgezonden.
/Geschiedenis Deze gezamenlijke geschiedenisportal wordt door de VPRO onderhouden, maar in nauwe samenwerking met de redactie van Andere Tijden gevuld. De site krijgt in 2006 een nieuwe vormgeving.
OVERIG Intekening internet Toekenning van de Internetgelden geschiedt in 2006 niet meer op basis van de budgetsleutel. De gelden worden disproportioneel verdeeld, waarbij vooral gekeken wordt naar de kwaliteitscriteria genoemd in het zogenaamde ‘spinnenweb’ en kwantitatieve criteria, zoals bereikcijfers. De online omroepbrede portfolio dient als ondersteuning bij de beoordeling van de intekening. Nieuwe Media voert al haar projecten in deze database in. De toekenning van Internetgelden gebeurt in twee ronden. In de tweede ronde kan op specifieke speerpunt-projecten worden ingetekend.
Podcasting De NPS zet in 2006 het podcasten zoveel mogelijk in t.b.v. de distributie van programma’s. Een aantal radioprogramma’s wordt echter vanwege rechtentechnische beperkingen niet gepodcast. In 2007 vinden er nog nadere gesprekken plaats met de SENA omtrent de rechtenkwestie rond podcasting. Tevens zal in 2007 gestart worden met vodcasting van NPS programma’s. Op de verschillende sites van de NPS worden ook nieuws-feeds (RSS) aangeboden.
Nieuwsbrieven Via de nieuwsbriefapplicatie Dmdelivery worden in 2006 miljoenen mailtjes door de NPS verstuurd naar geïnteresseerde kijkers en luisteraars die zich hebben aangemeld voor één van de NPS-nieuwbrieven. Nieuwsbrieven zijn een belangrijk middel geworden in de communicatie met het publiek.
53
EPG/NEBO/uitzending gemist De programma’s van de NPS worden, indien auteursrechtelijk mogelijk, aangeboden via de NPS websites en Uitzending Gemist. Hierbij wordt steeds vaker gebruik gemaakt van de NPS Uitzending Gemist player. Op die manier worden videobestanden voorzien van relevante branding en meta-informatie. De informatie van de omroepgids/Uitzending Gemist is afkomstig uit NEBO, een grote database met veel mogelijkheden, maar ook met de nodige tekortkomingen en gebreken die veel aandacht vragen.
CMS Websites worden door redacteuren onderhouden via een Content Management Systeem. In 2006 besluit Nieuwe Media om bij de bouw van nieuwe sites vooral gebruik te maken van het AngryBytes Contentmanagement Systeem. De licentie en de hosting van dit systeem wordt centraal door de NPO gefaciliteerd. FunX, BNN, Radio 3FM, werken ook met dit systeem.
54
GRAFIEKEN NIEUWE MEDIA
NPS Internet wordt in 2006 weer drukker bezocht. Het aantal bezoekers op alle NPS sites samen stijgt van 9,5 miljoen in 2005 naar 12,3 miljoen in 2006. Het aantal opgevraagde pagina’s gaat van 63 naar 80 miljoen. NOVA stijgt met 25%, Sesamstraat met 35%, Het Klokhuis met 46% en de NPS-uitzendingen via uitzendinggemist.nl stijgen met maar liefst 140%! Dat het Sinterklaasjournaal gelijk blijft, wordt volledig veroorzaakt door het feit dat Sinterklaas in 2006 bijna een week korter in Nederland verblijft in vergelijking met 2005.
Bezoekers 14.000.000 12.000.000 10.000.000 8.000.000 Bezoekers 6.000.000 4.000.000 2.000.000 0 2003
2004
2005
2006
Totaal bezoekers 2003-2006 2003 2004 2005 2006
3.164.927 6.416.740 9.460.721 12.233.718
55
Top 5 bezoekers 2003-2006 NOVA Sesamstraat Uitzendinggemist Het Klokhuis Sinterklaasjournaal
2003 685.692 542.769 0 309.415 52.310
2004 2.059.236 907.931 256.580 484.519 484.613
56
2005 2.436.820 1.819.211 758.631 915.012 1.003.139
2006 3.254.654 2.465.685 1.822.688 1.339.913 1.033.654
