Voor het kiezen van de datum voor de raadsvergadering --> Klik op het knopje ernaast om een raadsvergaderdatum te selecteren.Onderstaande velden worden door tekstverwerking ingevuld!!!STUUR DIT RAADSVOORSTEL WANNEER HET GEREED IS, DIRECT DOOR NAAR TEKSTVERWERKING!!!!!! DUS NIET WACHTEN TOT NA DE B. EN W.-VERGADERING!!!!!
Raadsvergadering
: 23 maart 2015
Voorstelnr.
: R 7084
Onderwerp
: Mercurius Business Park (MBP) Stadskanaal, 6 maart 2015
Beslispunten 1. Instemmen met de afwaardering van € 0,6 miljoen op de boekwaarde van de gronden bij het Bedrijvenpark Zuid-Groningen in Ter Apelkanaal. 2. Een bedrag van € 3,8 miljoen beschikbaar stellen voor de milieusanering op het MBP-terrein. 3. De netto-lasten voor de gemeente van de milieusanering van € 2,0 miljoen, na aftrek van de provinciale bijdrage van € 1,8 miljoen, dekken ten laste van de jaarrekening 2014.
Aan de raad 1.
Inleiding Op het bedrijvenpark Dideldom ligt het MBP. Dit is de oude Philips-locatie. Op het terrein vinden geen bedrijfsactiviteiten meer plaats. De opstallen en het hele terrein verpauperen en er is een aanzienlijke milieuverontreiniging vastgesteld op het terrein. Door deze omstandigheden heeft het terrein nu een negatieve grondwaarde (taxatiewaarde). Een aantal lokale ondernemers, aandeelhouders van Mercurius Bedrijvenpark B.V. (MBP B.V.), wil zich inzetten voor het saneren en revitaliseren van het terrein en het opnieuw exploiteren als bedrijventerrein. Daarvoor is echter een bijdrage van overheden noodzakelijk. In dit geval de provincie Groningen en onze gemeente. Alle partijen hebben de intentie om tot een akkoord te komen. In dit voorstel leggen wij dat aan u voor en vragen wij u om een bedrag beschikbaar te stellen voor financiële ondersteuning door de gemeente. Historie Na het vertrek van Philips uit Stadskanaal, is het terrein met opstallen uiteindelijk in bezit gekomen van SIG Groningen. Bij de overname van het terrein door SIG was de bodemverontreiniging bekend. Aan SIG werd daarom bij de koop een bodemsaneringsverplichting opgelegd. Ter zekerheidsstelling van de nakoming van de saneringsverplichting is door de gemeente een recht van (eerste) hypotheek gevestigd. Aanvankelijk vonden er in enkele gebouwen bedrijfsactiviteiten plaats, maar successievelijk staakten de aanwezige ondernemingen hun activiteiten. Als laatste was nog een kartcentrum aanwezig, maar door een brand is het gebouw verwoest en de bedrijfsvoering beëindigd. SIG is overgenomen door TCN. Voordat TCN begonnen is met de sanering, is het in 2013 failliet gegaan. Met als gevolg dat het terrein daarna onbeheerd achterbleef en de verpaupering alleen maar is toegenomen. In oktober 2014 hebben wij het MBP, de voormalige Philips-site, uit het faillissement van TCN voor € 1,00 aangekocht. Hiermee is er grip ontstaan op de omstandigheden die gevaar opleverden voor de openbare orde, veiligheid en gezondheid. Meteen na de aankoop is gestart met de sloop van het kartcentrum, het opruimen van asbestresten en losliggend chemisch afval en het verbeteren van de omgeving van het terrein.
1
Al geruime tijd voeren wij gesprekken met ondernemers die belangstelling tonen voor de exploitatie van het terrein. Aangezien er sprake is van een behoorlijke milieuverontreiniging, is er tot dusver geen verkoop aan ondernemers tot stand gebracht. Milieuproblematiek Geconstateerd is dat alle gebouwen door vandalisme en diefstal enorm beschadigd zijn. Er ligt veel asbest in gebouwen als gevolg van vandalisme en diefstal van bruikbare goederen en er zijn veel chemische vloeistoffen aangetroffen. Ook is er veel asbest verwerkt in de gebouwen dat nu geen gevaar oplevert, maar bij sloop van de gebouwen apart verwerkt moet worden. Een groot deel van de vloeistoffen is aangetroffen in kelders onder de gebouwen, waarschijnlijk als gevolg van diefstal van koperen leidingen. De leidingen werden doorgesneden met als gevolg dat opslagtanks waar zij mee verbonden waren leegliepen. Deze verontreinigingen zijn ontstaan in de periode dat het terrein (onbeheerd) in handen was van de curatoren van TCN en onbevoegden zich vrij toegang verschaften tot het terrein en gebouwen. Ook krakers vestigden zich in gebouwen. Bekend was dat een oude bodemverontreiniging (VOCL = Vluchtige koolwaterstoffen) gesaneerd moest worden en dat sanering door de provincie als spoedeisend is bestempeld. MBP B.V. is bereid te investeren in de ontwikkeling van het terrein, mits de milieuproblematiek wordt opgelost. Er is een scenario uitgewerkt waarin de gemeente, als eigenaar van het terrein, zorgt voor de sanering van de milieuproblematiek. Daarna wordt het terrein fasegewijs overgedragen aan MBP B.V. die dan de revitalisering uitvoert, waaronder wordt verstaan sloop van de opstallen, opruimen van aanwezige infrastructuur en het opnieuw inrichten van het terrein. Omdat de kosten van beide fasen, sanering en ontwikkeling aanzienlijk zijn, is met de provincie overlegd over een financiële bijdrage. Zonder een bijdrage van de provincie zijn namelijk geen ontwikkelingen te verwachten, terwijl het park wel een goed economisch perspectief heeft. Economisch perspectief Het economisch perspectief is samen te vatten als de ontwikkeling van een "Local Energy Park" met plaats voor een knooppunt voor openbaar vervoer. Er zijn volop kansen voor de ontwikkeling van duurzame energie door o.a. het plaatsen van zonnepanelen en het realiseren van een warmtekrachtkoppelingcentrale. De kansen voor een knooppunt voor het openbaar vervoer zijn gelegen in de plannen van de provincie om de spoorlijn Groningen-Veendam door te trekken naar Stadskanaal. Dan ontstaan er mogelijkheden voor een trein- en busstation en een busremise. Aangezien de provincie bussen wil laten rijden op waterstof, liggen er ook mogelijkheden voor innovatieve industriële ontwikkelingen op het park, zoals het produceren van waterstof en het exploiteren van een waterstoftankstation. De realisatie van het economisch perspectief kan zorgen voor een behoorlijke spinoff voor de werkgelegenheid in Stadskanaal en biedt kansen voor samenwerking met het middelbaar beroepsonderwijs. MBP B.V. staat achter het economisch perspectief en is bereidheid daar risicodragend in te investeren en te exploiteren. Het rapport over het economisch perspectief ligt voor de leden van uw raad ter inzage. Bijdrage provincie Groningen Op basis van het economisch perspectief en onze principeovereenkomst met MBP B.V., is de provincie in principe bereid financieel bij te dragen in de sanering en revitalisering van het park. Belangrijke voorwaarden voor de provincie zijn dat een bijdrage in de exploitatie geen ongeoorloofde staatssteun is en dat de ontwikkelingskansen voor het terrein niet belemmerd worden door een overaanbod van bedrijventerreinen. Met de provincie hebben wij onderzoek gedaan naar het staatssteunrisico en komen wij tot de conclusie dat er geen sprake is van ongeoorloofde staatssteun. In het kader van het provinciaal beleid om te komen tot reductie van het totaal aanbod van bedrijfslocaties in de provincie en met het oog op de ontwikkelingskansen van het terrein, is overeengekomen dat wij afzien van de ontwikkeling van bedrijfsactiviteiten op onze grond (14 ha), gelegen bij het Bedrijvenpark Zuid-Groningen in Ter Apelkanaal. 2
1.1. Beoogd effect Saneren en revitaliseren van het MBP en creëren van werkgelegenheid. 2.
Argumenten 2.1. Het MBP heeft een goed economisch perspectief. 2.2. Zonder milieusanering is er geen economisch perspectief te realiseren. Bovendien houden wij dan een situatie in stand die gevaar oplevert voor de openbare orde, veiligheid en volksgezondheid. 2.3. Er is een onderneming die het MBP risicodragend wil exploiteren, nadat de milieuverontreinigingen zijn opgelost. 2.4. De provincie is bereid financieel bij te dragen aan de oplossing van de milieuverontreiniging en de realisatie van het economisch perspectief. 2.5. Van de gemeente wordt een financiële bijdrage verwacht in de sanering van de milieuproblematiek. 2.6. Na sanering kan de gemeente het terrein in eigendom overdragen aan MBP B.V.
3.
Draagvlak Er is overeenstemming met de provincie. MBP B.V. staat achter het economisch perspectief en is bereid daarin te investeren.
4.
Aanpak/uitvoering/voortgang Na besluitvorming wordt zo spoedig mogelijk gestart met de milieusanering. Het terrein wordt vervolgens overgedragen aan MBP B.V.
5.
Juridische consequenties a. Er wordt met Mercurius Bedrijvenpark B.V. een koopovereenkomst gesloten voor de verkoop van het MBP-terrein voor € 1,00. In de overeenkomst zijn bepalingen opgenomen ter zekerheidstelling van de ontwikkeling en de revitaliseringsbijdrage. b. De overheidsbijdragen in private investeringen zijn getoetst op het risico van staatssteun. De juridische toets wijst uit dat er geen sprake is van ongeoorloofde staatssteun.
6.
Kosten, baten en dekking De provincie is bereid om een bijdrage van in totaal € 3,5 miljoen te verstrekken. De kosten van de milieusanering worden geraamd op € 3,8 miljoen. De provincie verstrekt hierin een bijdrage van € 1,8 miljoen. De gemeente draagt dan € 2,0 miljoen bij. Voor de kosten en opbrengsten van de exploitatie, na milieusanering, is een grondexploitatieberekening opgesteld. Deze ligt voor u vertrouwelijk ter inzage. Hier kan een provinciale subsidie in verkregen worden van € 1,7 miljoen. De ondernemers staan voor het risico om het niet-gesubsidieerde deel van de kosten terug te verdienen uit de exploitatie. Door geen bedrijfsactiviteiten meer te ontwikkelen op onze grond bij het industrieterrein Bedrijvenpark Zuid-Groningen, moet de boekwaarde van deze grond afgewaardeerd worden naar agrarische waarde. De afwaardering bedraagt afgerond € 0,6 miljoen. De kosten van de gemeente komen in totaal op € 4,4 miljoen (€ 3,8 miljoen milieu en € 0,6 miljoen afwaardering). Hiervan wordt € 1,8 miljoen gedekt door een bijdrage van de provincie. De gemeentelijke bijdrage aan het project komt daardoor netto op € 2,6 miljoen. De netto saneringskosten van € 2,0 miljoen moeten nog ten laste van de jaarrekening 2014 genomen worden, omdat de gemeente hoe dan ook (wel of geen verkoop) het risico loopt voor deze milieumaatregelen. De gemeente is immers als eigenaar verantwoordelijk en wettelijk aansprakelijk voor de bodemverontreiniging en bovendien is het niet verantwoord om de chemische stoffen en de losliggende asbestdelen op het terrein achter te laten in het geval er geen ontwikkelingen plaatsvinden.
3
Hoewel het terrein afgesloten is en verboden toegang is voor onbevoegden, is het uit oogpunt van veiligheid (calamiteiten zoals brand) en volksgezondheid niet verantwoord deze verontreinigingen ongemoeid te laten. Op grond hiervan is de gemeente gehouden een voorziening te treffen voor deze kosten. De afwaardering van € 0,6 miljoen wordt meteen ten laste van de jaarrekening 2014 verwerkt. Voor de dan nog te maken kosten, c.q. risico’s, wordt een voorziening ingesteld van € 2,0 miljoen. Voor de kosten van het MBP is in 2014 al een budget van € 0,5 miljoen aanwezig, zodat nog € 1,5 miljoen ten laste van het rekeningsresultaat komt. Ten opzichte van het verwachte rekeningsresultaat van de decemberwijziging 2014 (afgerond € 2,9 miljoen positief) betekent dit, dat op basis van dit voorstel de verwachting met € 2,1 miljoen (€ 1,5 + € 0,6) naar beneden wordt bijgesteld. Risico’s Ten aanzien van de kosten van de milieusanering bestaan er nog risico’s. Doordat sommige kelders niet toegankelijk zijn vanwege grote hoeveelheden chemische vloeistoffen, is de asbestinventarisatie niet volledig. Het risico bestaat dat er daar zich nog asbest bevindt, waardoor de kosten van de sanering kunnen toenemen. De inventarisatie van de bodemsanering is van enige jaren terug. Voordat begonnen wordt aan de milieusanering, wordt een nieuw bodemonderzoek gehouden. Het risico bestaat dat er nieuwe locaties worden aangetroffen die verontreinigd zijn, waardoor de kosten kunnen stijgen. Kosten als gevolg van deze risico’s komen ten laste van de gemeente.
Burgemeester en wethouders
de heer G.J. van der Zanden secretaris
mevrouw B.A.H. Galama burgemeester
BWe/ 4
De raad van de gemeente Stadskanaal; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 6 maart 2015, nr. R 7084; besluit: 1. in te stemmen met de afwaardering van € 0,6 miljoen op de boekwaarde van de gronden bij het Bedrijvenpark Zuid-Groningen in Ter Apelkanaal; 2. een bedrag van € 3,8 miljoen beschikbaar te stellen voor de milieusanering op het MBP-terrein; 3. de netto-lasten voor de gemeente van de milieusanering van € 2,0 miljoen, na aftrek van de provinciale bijdrage van € 1,8 miljoen, te dekken ten laste van de jaarrekening 2014. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 23 maart 2015.
De raad
mevrouw A.M. Sijperda wnd. raadsgriffier
BWe/
mevrouw B.A.H. Galama voorzitter