gemeente Eindhoven
Dienst Werk, Zorg en inkomen
Raadsbijlage nummer rar Inboeknummer orooors*s Beslisdatum Ba W ro juli roor Dossiernummer rsa.sm
Raadsbij lage Voorstel inzahe maatregelen naar aanleiding van het Relzenkameronderzoek Wet voorzieningen gehandicapten 1 Inleiding In mei 2001 heeft de Rekenkamer haar onderzoeksrapport Waarborg Voor Gerieflijkheid? over de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) aan de raad aangeboden. De conclusie van de Rekenkamer is dat de uitvoering van de Wvg redelijk goed verloopt, dat het beleid ook geen directe aanpassingen behoeft, als het gaat om de kwaliteit van de verstrekkingen/voorzieningen en de impact van allerlei maatschappelijke ontwikkelingen. Maar dat er wel een aantal verbeteringen nodig zijn in het totale proces- en kwaliteitsbeheer, waar de dienst Werk, Zorg en Inkomen overigens al volop aan werkt, alsmede de afstemming met aanpalende beleidsvelden en de sturing daarbij op de maatschappelijke effecten. De Rekenkamer heeft op basis van de resultaten van het onderzoek een viertal adviezen geformuleerd. In dit raadsvoorstel geven wij een reactie op het rapport en gaan wij in op de maatregelen die wij naar aanleiding van het rapport van de Rekenkamer willen nemen. Begin 2001 is door de dienst Werk, Zorg en Inkomen het eva luatierapport Wet voorzieningen gehandicapten 1999-2000 gemeente Eindhoven opgesteld. De evaluatie geeft de ontwikkelingen en het resultaat van de afgelopen twee jaar weer en op basis hiervan zijn diverse aanbevelingen geformuleerd. Voor een deel is er een overeenkomst in maatregelen naar aanleiding van het Rekenkameronderzoek en de aanbevelingen naar aanleiding van de evaluatie. Daar waar dit het geval is worden de aanbevelingen van de evaluatie betrokken bij de maatregelen naar aanleiding van het Rekenkamer-
onderzoek
2 Probleemstelling De Rekenkamer van de gemeente Eindhoven heeft een onderzoek uitgevoerd naar de uitvoering van de Wvg. Zii heeft zich ten doel gesteld: "I-let vaststellen van maat-
regelen die, geredeneerd vanuit het gemeentelijk perspectief enerzijds, dat wil zeggen uitgaande van de Wvg-beleidsdoelstelling "goedkoopst adequaat", en het clienten maatschappelijke perspectief anderzijds, bij kunnen dragen aan een verdere optima iisatie van het gekozen Wvg-beleid en de uitvoering hiervan, voor wat betreft de doelmatigheid (kostenbeheersing), de effectiviteit (passend, inspelend op ontwikkelingen) en de kwaliteit (duidelijkheid, snelheid, zorgvuldigheid, onafhankelijkheid)". Op basis van de adviezen die door de Rekenkamer naar aanleiding van het Reken-
Raaaabijlage nummer rar
karneronderzoek Wvg zijn opgesteld, zijn concrete maatregelen geformuleerd Deze worden in deze raadsbillage beschreven.
3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes Op basis van de in gang gezette maatregelen zijn de volgende meetpunten voor succes te benoemen: verbetering van de uitvoering van de Wvg. Meetpunten zijn onder andere fasering kwaliteitsverbetering op basis van het INK model (ketengerichte werkwijze), percentage ziekteverzuim, invoering automatiseringssysteem GWS 4 Alk in het najaar 2001 wordt gestart met de voorbereiding van een nieuw clienttevredenheidsonderzoek onder Wvg-clienten. Op basis hiervan kan gemeten worden hoe de clienten van de Wvg denken over het aangeboden pakket van voorzieningen en de dienstverlening van de unit Wvg.
4 Wijzevan aanpak/oplossingsrichting Het onderzoek van de Rekenkamer laat zien dat de uitvoenng van de Wvg redelijk goed verloopt en dat het beleid geen directe aanpassingen behoeft wat betreft de kwaliteit van de verstrekkingen/voorzieningen en de impact van allerlei maatschappelijke ontwikkelingen. Ook op grond van de evaluatie Wet voorzieningen gehandicapten 1999-2000 gemeente Eindhoven is een van de aanbevelingen de huidige beleidslijn met betrekking tot natura/rolstoelvoorzieningen, de goedkope woonvoorzjenjngen en het collectief vervoer voort te zetten. Ook is in de evaluatie aangegeven dat op basis van maatschappelijke ontwikkelingen (met name de demografische ontwikkeling toename van het aantal ouderen) niet te verwachten is dat het beslag op de voorzieningen Wvg op korte termijn zal toenemen. I-loewel veel goed gaat met betrekking tot de uitvoering van de Wvg zijn er, zo geeft de Rekenkamer aan, ook verbeteringen nodig. In het rapport van de Rekenkamer wordt genoemd dat de dienst Werk, Zorg en Inkomen hier al volop mee bezig is. De dienst werkt momenteel aan een kwaliteitsslag. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het INK model als instrument voor de verdere ontwikkeling van de integrale kwaliteitszorg. Ook de unit Wvg doet hier aan mee.
Naast kwaliteitsverbetering wordt door de unit Wvg gewerkt aan een cultuuromslag. In het onderzoeksrapport van Rijnconsult wordt onder andere geconstateerd dat de cultuur van de unit Wvg omschreven kan worden als een stevig groepsgevoel, maar zich ook kenmerkt door een gebrek aan openheidnaar buiten en richting leiding, en het elkaar niet aanspreken op ongewenst gedrag. Het management wil onder andere door medewerkers Wvg meer te betrekken bij activiteiten in het kader van de kwaliteitsverbetering en door meer aandacht voor het ziekteverzuimbeleid het werkklimaat verbeteren.
Op grond van de onderzoeksresultaten heeft de Rekenkamer voorstellen gedaan ter verbetering van de uitvoering van de Wvg. Deze voorstellen komen hier achtereen-
& ++
f$
gaadabijlage nummer rar
volgens aan de orde met daarbij de maatregelen die wij naar aanleiding hiervan willen nemen.
1 Ontwikkel een integraal zorgbeleid en geef daarin oon welke maatschappelijke effecten m er de Wvg behaald C(enen te worden.
De Rekenkamer geeft in haar onderzoeksbevindingen aan dat de beheersing van het financiele aspect de dominante factor bij de ontwikkeling van het Wvg-beleid blijkt te zijn, maar dat dit niet ten koste is gegaan van de kwaliteit. Ook is er ruimte om maatwerk te leveren. Echter een heldere visie op het beoogd maatschappelijk effect met de Wvg ontbreekt, evenals een overkoepelend zorgbeleid. De raad heeft in 1999 besloten diverse maatregelen te nemen (waaronder aanbesteding hulpmiddelen, invoering collectief vervoerssysteem) om zo invulling te geven aan het streven naar een budgettair neutrale uitvoering van de Wvg. Hoewel het financiele aspect dus een belangrijke rol heeft gespeeld bij de beleidsontwikkeling van de Wvg, is daarbij zeker de kwaliteit van de geleverde diensten niet uit het oog verloren. Bij de aanbestedingen van hulpmiddelen en het collectief vervoer is kwaliteit een belangrijk item geweest bij de besluitvorming over de keuze van de leverancier. Ook bil de overeenkomst met de woningcorporaties over kleine woningaanpassingen waren kwaliteitsaspecten als randvoorwaarden gesteld, namelijk klantvriendelilkheid en kortere doorlooptijden. Afstemming van het Wvg-beleid met het zorg-/gehandicaptenbeleld gemeentebreed heeft plaatsgevonden op afzonderlijke beleidsitems (bijvoorbeeld collectief vervoer, clientenparticipatie). Maatschappelijke effecten welke met de Wvg behaald dienen te worden staan onder andere beschreven in de Memorie van 1oelichting bij de Wvg. In het kader van een integraal zorgbeleid is onlangs in de commissie voor maatschappelijke ontwikkeling de Regiovisie Verpleging en Verzorging subregio Eindhoven en de nota Grijs en wijs in de wijk behandeld. In deze nota s staat de gemeentelijke visie met betrekking tot het zorgbeleid beschreven.
2 Zorg dor de normen d!e gelden voor(orale door(ooprijden voorde verstrekkingen en voorzieningen (von uonvroog tot levenng) niet langer worden overschreden. Hierbij(s blrjkens de onderzoeksresulruren aandacht gevraagd voor: A de invoering case- en ketenmonogemenr (n overleg met de partners, wooronder een verbetering von de (nformatleversrrekk(ng von de par tners en het maken van afspraken over de werkwijze von de partners; B protoco(lering von de werk processen binnen de unit Wvg( C vergroting von de (nzerbd ara e(d von de medewerkers binnen de un(r Wvg. De doorlooptijden zijn te lang vergeleken met de norm doorlooptijd die in Eindhoven is vastgesteld. Ook uit de evaluatie Wvg 1999-2000 gemeente Eindhoven kwam dit beeld naar voren Uit het TNO Benchmarkonderzoek 2000 waar Eindhoven
met twee andere gemeenten vergeleken wordt blijkt echter dat Eindhoven snellere normtijden heeft dan de twee andere onderzochte gemeenten. Landelijk bestaan
Raadarnjlage nummer rar
grote verschillen in normtijden tussen gemeenten, grote gemeenten hebben hier vaak tweemaal zoveel tijd voor nodig dan kleine gemeenten. Voor een deel worden de doorlooptijden bepaald door externe moeilijk te beinvloeden factoren, maar voor een deel ook door wel beinvloedbare factoren, zoals afstemming met externe partners, gebruikte procedures en personele inzet binnen de unit Wvg. Momenteei is de unit Wvg bezig met een inhaalactie wat doorlooptijden betreft. Dit houdt in dat alle aanvragen die de norm van de doorlooptijd overschrijdt versneld worden afgewerkt.
Ad A De Rekenkamer adviseert de invoering van case- enketenmanagement De invoering hiervan past in het door de dienst Werk, Zorg en Inkomen ingestelde traject ter verbetering van de kwaliteit. Zoals hiervoor al beschreven wordt daarbij gebruik gemaakt van het INKmodel als instrument voor verdere ontwikkeling van de integrale kwaliteitszorg. Diverse ontwikkelingsfasen met betrekking tot kwaliteitsverbetering worden doorlopen Een onderdeel hiervan is de ketengerichte benadering. In dit kader start de unit Wvg in april 2002 met het casemanagement. De consulent zal dan over het gehele traject van aanvraag van een voorziening tot en met verstrekking de verantwoording krijgen. Hoewel ook nu de relatie met externe partners onderhouden wordt, zal dit op het niveau van ketengeorienteerd in de loop van 2002 specifiek aandacht krijgen. Samen met externe partners (woningbouwcorporaties, vervoerder, leveranciers hulpmiddelen) wordt gestreefd naar maximale toegevoegde waarde. Innovatie staat hierbij voorop. Het onderbrengen van de Wvgindicering naar de RIO is reeds in ontwikkeling. Naar verwachting betekent dit voor de client een beter op elkaar afgestemde behandeling van haar zorgvraag. Ad 8 protocollering van de werkprocessen binnen de unit Wvg heeft al voor een deel plaatsgevonden. Er is een medisch protocol opgesteld welke echter nog niet gebruikt wordt. Gezien het voornemen om de (medischej indicatiestelling over te laten gaan naar het RIO zal dit protocol in samenhang met het RIO geeffectueerd moeten worden. De consulenten maken gebruik van een werkinstructie. In oktober wordt gestart met een nieuw systeem GWS 4 AR. In dit systeem worden gegevens van clienten ingebracht, wordt de procesgang vastgelegd en vindt bewaking plaats met betrekking tot de te volgen stappen in het gehele proces van aanvraag tot en met verstrekking. Naar verwachting zal met behulp van dit systeem verbetering in de procesbewaking plaatsvinden
Ad C Vergroting van de inzetbaarheid van de medewerkers is momenteel een belangrijk aandachtpunt van de dienst Werk, Zorg en Inkomen en de unit Wvg. Voor het werken aan een cultuuromslag is een extern adviseur aangetrokken. Medewerkers worden steeds meer betrokken in het kader van de kwaliteitsverbetering. Zo hebben de consulenten per I mei, vooruitlopend op het casemanagementtraject, de interne regierol op zich genomen met betrekking tot de aanvragen naar voorzieningen.
Raaaxhijlaee nummer rar
In het kader van het ziekteverzuim zijn door de dienst nieuwe regels opgesteld, beschreven in de nota ziekteverzuimbeieid. Bij ziekte van een medewerker wordt snel actie ondernomen. In de evaluatie Wvg is de doorlooptijd eveneens punt van aandacht. Daarin wordt nog aangegeven dat het beperken van het aantal inkomenstoetsen en medische toetsen een verkorting van de doorlooptijd tot gevolg kan hebben. Een van de aanbevelingen naar aanleiding van de evaluatie Wvg is daarom een onderzoek te doen naar de haalbaarheid om het aantal inkomenstoetsen en medische onderzoeken te beperken. 3 Geef verbererinitlarieven met berrekking rot de Wvg meer kans. trofgens de onderzoeksresultaten is een verbetering van het overleg m er de partners op managementni veao wenselijk. I n het rapport van de Rekenkamer staat dat het overleg tussen de dienst Werk, Zorg en Inkomen en de partners in de keten op uitvoerend niveau naar tevredenheid verloopt. Op managementniveau, zo staat beschreven, wordt het overleg als onvoldoende ervaren.
Tot nu toe heeft, ook op managernentnweau overleg plaatsgevonden met de diverse partners in de keten. In het kader van de Europese aanbestedingen met betrekking tot vervoer en hulpmiddelen en de daaropvolgende contracten heeft veel overleg en afstemming plaatsgevonden. Gezien de ontwikkelingen met het collectief vervoer en Cornbinet vindt ook nu regelmatig overleg plaats. Er is echter geen sprake van een structurele vorm van overleg. Zoals reeds eerder gemeld zal in het kader van de kwaliteitsverbetering en de daarbijbehorende ketenbenadering de afstemming met de externe partners op een hoger niveau gebracht worden, onder andere door te werken met vastgestelde prestatie-indicatoren.
4 Zorg dar het beheer van de kwaliteit van de versrrekkingenfvoorzieningen ende informatieversrrekking hierover verbetert. Volgens de onderzoeksresulraten besraar er onvoldoende kwafiteitsborgfngf-bewaking van de Wvg vanuit het perspectieff van de gehele keten, dar wil zeggen van aanvraag tot levering. Di r geldt met name voor de woningaan passingen.
Zoals reeds onder advies 2 genoemd, wordt in oktober het systeem GWS 4 Ali ingevoerd. Hiermee komt de interne bewaking van het proces beter in beeld hetgeen kan leiden tot een verbetering van de kwaliteitsborging/-bewaking van de Wvg. Doordat een deel van het proces in handen ligt van externe partners (woningcorporaties, leveranciers van hulpmiddelen) zal extra inspanning moeten worden gepleegd om ook dit deel van het proces in beeld te houden en waar mogelijk hier invloed op te kunnen uitoefenen In het kader van de ketengerichte benadering kan de automatisering hiervoor een hulpmiddel zijn Afspraken kunnen gemaakt worden over het geautomatiseerd inbrengen van de gegevens die noodzakelijk zijn om het gehele proces te kunnen volgen.
aaadsbijlaze nummer rar
5 Financiele gevolgen en risico’ s De genoemde maatregelen naar aanleiding van het Rekenkameronderzoek Wvg passen in de ontwikkelingen die reeds in gang gezet zijn door de dienst Werk, Zorg en Inkomen. Hiervoor zijn geen extra middelen nodig.
6 Overige gevolgen van de aanpak In de raadsvergadering komen in het kader van de Wvg naast deze raadsbijlage met betrekking tot het Rekenkameronderzoek Wvg ook de raadsbijlagen evaluatie Wet voorzieningen gehandicapten 1999-2000, en de aanpassing Wvg-verordening 2001 (2) aan de orde Gezien de samenhang tussen deze raadsbijlage met betrekking tot het Rekenkameronderzoek en de evaluatie Wvg worden deze raadsbijlagen samen aan de orde gesteld.
7 Resultaten van overleg / inspraak Omtrent te nemen verbetermaatregelen, die met name het functioneren van de unit Wvg betreft, heeft intern overleg in de dienst Werk, Zorg en Inkomen plaatsgevonden.
8 Communicatie Niet van toepassing.
9 Advisering raadscommissie(s) De commissie voor sociale en economische zaken hebben wij over dit voorstel gehoord. I-laar positief advies ligt voor u ter inzage. De meerderheid in de commissie stemt in met het voorstel. Een minderheid behoudt haar stem voor tot de
raadsbehandeling. Een ontwerpbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan.
Burgemeester en wethouders van Eindhoven, N. van der Spek, loco-burgemeester. S. Broersma, loco-secretaris.
naad abijlage nummer rar
Besluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 10 juli 2001, nr. t 31, gelet op het advies van de commissie voor sociale en economische zaken; besluit:
met betrekking tot verbetermaatregelen gericht op de unit Wvg aan te sluiten bij de intern in de dienst Werk, Zorg en Inkomen reeds in gang gezette maatregelen op het terrein van kwaliteitsverbetering, ziekteverzuirn, cultuuromslag en automatisering en bij de aanbevelingen, zoals die zijn verwoord bij de evaluatie Wet voorzieningen gehandicapten 1999-2000 gemeente Eindhoven.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 20 augustus 2001.
R. Welschen, voorzitter.
C Tetteroo, secretaris.
HL99012421