QUEST ENERGETIC CITY 2050

QUEST ENERGETIC CITY 2050 ALS MENSEN IN 2050 ZELF ZORGEN VOOR HUN ENERGIE, HOE ZIET DE STAD ER DAN UIT?

1. DE ONTWERPEXPEDITIE IN HET KORT Energetic City 2050 is een ontwerpend onderzoek naar een nieuw energetisch panorama voor de stad van de toekomst. Die stad is een bestaande stad, in de loop van de toekomst getransformeerd naar een duurzaam samenspel van productie en consumptie van energie. Energie heeft zich verknoopt met andere systemen die onder druk staan: mobiliteit, voedsel, water, grondstoffen, gemeenschapszin en autonomie. Stadsbewoners spelen de hoofdrol, zij nemen het heft in eigen hand. Fossiele bronnen en energiereuzen zijn ouderwets. Met vindingrijkheid en improvisatie organiseren stadsbewoners en stadsgebruikers hun eigen energievoorziening. Samen of alleen. Open oproep voor inschrijving We doen een open oproep aan jonge ruimtelijk ontwerpers zich met een transdisciplinair team in te schrijven voor deze maatschappelijke uitdaging. Inschrijving gebeurt met een manifest: idealen en dromen vertaald naar leidende principes in een vurig pleidooi. Uit de inschrijvingen nodigt een jury drie teams uit hun manifest verder uit te werken in een stadsontwerp en een publiekspresentatie van het ontwerp. De ontwerpstad is dit jaar Arnhem. Ontwerpende & transdisciplinaire zoektocht Meedoen kan als je ontwerper bent: architect, stedenbouwkundige of landschapsarchitect ingeschreven in het architecten register. Je team bestaat uit ver uiteenlopende disciplines. Denk aan ontwerp, sociologie, antropologie, geschiedenis, transitiemanagement, economie, energie, technologie, landbouw, filosofie, kunst en marketing. Twee fasen, drie producten De selectie van de drie ontwerpteams vormt de eerste fase. In de tweede fase concretiseren zij de leidende principes van hun manifest naar een stadsontwerp. Dat ontwerp beschrijft en verbeeldt de ruimtelijke, sociale, organisatorische, technische, economische, ecologische en politiek-bestuurlijke innovaties in hun energetisch panorama van Arnhem in 2050. Tenslotte werken de teams hun stadsontwerp verder uit naar een publiekspresentatie die deskundigen weet te overtuigen en het hart van stadsbewoners weet te raken. Manifest, stadsontwerp en publiekspresentatie zijn deel van de tentoonstelling Energetic City 2050 in oktober 2012. ExpeditieLab voor teams De ontwerpteams werken in de tweede fase zelfstandig en komen samen in voor hen georganiseerde ExpeditieLabs. In het Lab ontmoeten ze (inter)nationale inspirators en werkvormen die gewoontepatronen opschudden en denken verder oprekken. Een vaste transdisciplinaire groep professionals, de Awesome Elders - waaronder Winy Maas, Thomas Rau, Paul de Ruiter, Anke van Hal en Marjan Minnesma - bevragen de teams op hun ontwerp.

2. ENERGIE IN EVOLUTIE Energie is in onze westerse samenleving de normaalste zaak van de wereld, altijd en overal beschikbaar. Voor iets wat met zoveel van ons dagelijks leven is verbonden hoeven we maar weinig moeite te doen. Onze betrokkenheid is vaak niet meer dan een maandelijkse automatische afschrijving, spaarlampen bij de supermarkt en regelmatig langs de pomp. Urgentie Op de wereldgrondstoffenmarkt wordt het drukker en klimaatverandering is volop in het nieuws. Dat verstoort de zorgeloze energiehuishouding zoals we haar gewend zijn. Voor een schone, betrouwbare en betaalbare energiehuishouding zijn in de toekomst andere oplossingen nodig dan olie, kolen en aardgas. Een absolute urgentie die nu nog lastig te voelen is zolang het licht brandt en we de rekening kunnen betalen. Want intussen stijgen de kosten, in acht jaar zijn de kosten verdubbeld en gaat een steeds groter deel van ons budget naar energie. Baas over eigen energie Achter de schermen regelen technische experts en beleidsmakers nu nog de energievoorziening van onze samenleving. Een kleine, groeiende groep mensen heeft geen zin te gaan zitten wachten tot het energievraagstuk voor ze wordt opgelost. Ze regelen zelf energie voor thuis, voor de wijk en voor hun bedrijf. Hun toekomst is begonnen.

3. ZOEKTOCHT NAAR EEN NIEUW ENERGETISCH PANORAMA Energetic City 2050 is een gezamenlijke, creatieve, wezenlijke, transformatieve, voortschrijdende, ontwerpende en transdisciplinaire zoektocht. We zijn niet op zoek naar de waarheid, die ene oplossing die de toekomst bepaalt. Ook niet naar duimendikke rapporten. We zoeken naar verrassing en inspiratie voor een breed publiek, ontwerpen die het bewustzijn van het energievraagstuk prikkelen, die uitnodigen tot ondernemerschap: vandaag. Uitdaging Kruip in de huid van stadsbewoners van de stad in 2050 en ontwerp een nieuw energetisch panorama met als uitgangspunten: - fossiele brandstoffen zijn niet beschikbaar of onbetaalbaar - stadsbewoners organiseren zelf hun energiehuishouding Eerste fase: Schrijf een manifest Vorm een transdisciplinair team met maximaal vijf teamleden en schrijf een manifest. Het manifest maakt onmiskenbaar duidelijk wat de vooruitblik is van het team op een stad in 2050 waarin bewoners zelf zorgen voor hun energie. Het beschrijft in ieder geval de belangrijkste ordenende principes die later de leidraad zullen zijn voor verdere uitwerking. Tweede fase: Maak een stadsontwerp en publiekspresentatie Concretiseer dit manifest voor professionals in een stadsontwerp. Dat ontwerp beschrijft en verbeeldt de ruimtelijke, sociale, organisatorische, technische, economische, ecologische en politiek-bestuurlijke innovaties in het Arnhem van 2050. Van conceptueel niveau naar het dagelijks handelingsperspectief, dicht op de huid. Hierbij zijn teams vrij te kiezen welk schaalniveau het best passend is als illustratie van hun manifest: een zelfgekozen deel van de stad, de gehele stad of de stadsregio. Breng dit energetisch panorama voor stadsbewoners tot leven in een publiekspresentatie. De publiekspresentatie is de transformatie van het stadsontwerp voor professionals naar een beleving voor een breed publiek. Een mini-tentoonstelling van het stadsontwerp in vrije vorm.

4. REGLEMENT 4.1 Organiserende partners De competitie heeft als naam Energetic City 2050. De competitie wordt georganiseerd door Alliander N.V. en Gemeente Arnhem en gefaciliteerd door een Curator Team. Leden van het Curator Team zijn: • • • •

Alex van Oost Arjan Postma (FreedomLab) Jeroen Zuidgeest (The Why Factory) Ulf Hackauf (The Why Factory)

Voor inhoudelijke deskundigheid werken we samen met een team van zeven Awesome Elders, professionals in verschillende disciplines. Het team bestaat onder andere uit: • • • • •

Winy Maas (MVRDV | The Why Factory) Paul de Ruiter (Architectenbureau Paul de Ruiter) Thomas Rau (RAU Architecten) Anke van Hal (Nyenrode Business University) Marjan Minnesma (Urgenda)

4.2 Type competitie Het is een Nederlandse, open idee competitie in twee fasen. 4.3 Doelstellingen van de competitie Met de competitie willen de organisatoren het denken over energie en stad oprekken richting: - een bredere betrokkenheid op de toekomst van energie - een breed gedeelde verantwoordelijkheid voor de toekomst van energie - een intens samenspel tussen disciplines en opgaven die nu vaak nog gescheiden zijn Met de competitie willen de organisatoren zich een beter beeld vormen van: - mogelijkheden voor ruimtelijke, sociale, organisatorische, technische, economische, ecologische en politiek-bestuurlijke innovaties die in dienst staan van de energetische veerkracht van de stad - mogelijkheden voor toenemende interactie tussen energie en andere systemen in de stad zoals mobiliteit, voedsel, water, grondstoffen en gemeenschapszin - de ruimtelijke gevolgen van deze ontwikkelingen voor de dagelijkse omgeving en het dagelijks leven van stadsbewoners 4.4 Deelnemer zijn Teams die inschrijven hebben een jonge ontwerper als aanvoerder. De ontwerper is geregistreerd architect, stedenbouwkundige of landschapsarchitect bij Bureau Architectenregister. Teamleden zijn van verschillende disciplines zoals sociologie, antropologie, geschiedenis, economie, energie, technologie, landbouw, filosofie, kunst en marketing. Teamleden zijn van verschillende leeftijden, de aanvoerder is altijd jonger dan veertig jaar. Het staat teams vrij de hulp en expertise in te roepen van mensen buiten het team, het team zelf blijft hetzelfde gedurende de looptijd van de competitie. De teamleden waarmee het team zich inschrijft worden uitgenodigd voor ExpeditieLabs en prijsuitreiking. De teamsamenstelling speelt mee bij de keuze voor de drie ontwerpteams in de tweede fase. Bureaus en mensen die deel uitmaken van de organisatie van Energetic City 2050 zijn uitgesloten van deelname.

4.5 Inschrijven voor de eerste fase Elk team schrijft zich anoniem in voor de eerste fase van de competitie. Je team moet ervoor zorgen dat identiteit verborgen blijft. Gebruik geen logo’s, handschrift of symbolen die laten zien wie je bent of waar je werkt. Bij inzending is je mailadres bij ons bekend, je inschrijving blijft daarna anoniem voor de jury. Inzendingen worden per mail verzonden en bestaan uit: - een manifest van maximaal 400 woorden in pdf aangevuld met een beeld dat de visie illustreert. Het manifest beschrijft in ieder geval de belangrijkste ordenende principes die later de leidraad zullen zijn voor uitwerking naar het stadsontwerp en publiekspresentatie - de teamsamenstelling zonder identiteit (pdf), uitsluitend met expertise van teamleden - een identiteitsbrief (pdf): • de namen, adressen en expertise van de teamleden onder vermelding van geboortejaar • een verklaring waarin het team verklaart dat het manifest intellectueel eigendom is van het team • een bewijs dat de ontwerper - de aanvoerder van het team – geregistreerd is als architect, stedenbouwkundige of landschapsarchitect 4.6 Uitwerking in de tweede fase Voor de tweede fase van de competitie nodigen we drie teams uit hun manifest verder uit te werken naar een stadsontwerp en de uitwerking van hun ontwerp naar een publiekspresentatie. Ontwerp - het stadsontwerp rekt het denken op van professionals die betrokken zijn bij de stad richting een hoofdrol voor stadsbewoners in de energievoorziening van de toekomst - elk team presenteert het stadsontwerp aan de jury in woord en beeld. Vooraf lever je dit digitaal (in pdf-bestanden) aan bij het curatoren team: • een korte samenvatting van het onderzoek en ontwerp (maximum 800 woorden) gevolgd door het manifest en afgesloten met een kwalitatieve en kwantitatieve onderbouwing van het ontwerp (maximum 5.000 woorden) • een A1 paneel, aan een zijde gebruikt, met daarop beeldend uitgelicht de belangrijkste innovaties • maximaal drie A1-panelen met de (ruimtelijke) verbeelding van het stadsontwerp met daarin herkenbaar de belangrijkste innovaties Publiekspresentatie - de publiekspresentatie rekt het denken op van stadsbewoners richting een hoofdrol voor hen in de energievoorziening van de toekomst - de publiekspresentatie is de transformatie van het stadsontwerp voor professionals naar een beleving voor een breed publiek. Een mini tentoonstelling van het stadsontwerp. Dit kan bijvoorbeeld met (gecombineerd) gebruik van beeld, geluid, film, ruimtelijke vormgeving, animatie en augmented reality - de publiekspresentatie maakt deel uit van de tentoonstelling Energetic City 2050 in Arnhem in oktober 2012. Voor elke publiekspresentatie reserveren we een ruimte ter grootte van een ruime kamer (acht bij zes meter). In overleg met het team van curatoren kunnen we na presentatie van het concept meer of minder ruimte reserveren op de tentoonstelling - de publiekspresentatie weegt voor een belangrijk deel mee in de beoordeling door de jury

4.7 Tijdslijn Eerste fase - dinsdag 6 maart: vooraankondiging van inschrijving voor teams - dinsdag 13 maart: opening inschrijving - dinsdag 3 april: sluiting inschrijving - dinsdag 10 april: bekendmaking van de drie ontwerpteams tweede fase Tweede fase - eind april: eerste ExpeditieLab voor teams – met ook kennismaken, briefing en stadsschouw - eind mei: tweede ExpeditieLab voor teams – met ook presentatie conceptontwerp - eind juni: derde ExpeditieLab voor teams – met ook presentatie ontwerp en concept publiekspresentatie - medio september: presentatie en jurering - donderdag 4 oktober: bekendmaking van de prijswinnaar bij de opening van de tentoonstelling Energetic City 2050 4.8 Als je vragen hebt Je vragen over de competitie kun je mailen naar [email protected]. Je krijgt antwoord op je vraag als je deze voor 29 maart aan ons stuurt. 4.9 Jurering eerste fase H et Curator Team beoordeelt welke inzendingen aan de opdracht en de regels voor de eerste fase voldoen. Uit die inzendingen maakt ze een eerste selectie van negen teams. De Awesome Elders nodigen uit deze negen drie teams uit voor de tweede fase. Criteria voor selectie van het manifest - Visie: heldere en uitgesproken visie - Innovatie: de potentie van de leidende principes voor vernieuwing in de stad - Congruentie: wisselwerking tussen teamsamenstelling en manifest 4.10 Jurering tweede fase De stadsontwerpen en publiekspresentaties worden apart beoordeeld door: - (een representatie van) stadsbewoners - (een representatie van) onderwijs, overheid en ondernemers van de stad Arnhem - Awesome Elders Elke jurygroep kiest met toekenning van punten een eigen nummer een, twee en drie zonder inzage in de keuze van de andere groepen. De stemmen van de drie jurygroepen hebben elk gelijk gewicht. Het Curator Team brengt de drie juryrapporten samen en komt tot de keuze van de prijswinnaar. Bij gelijke score is de keuze van de Awesome Elders bepalend. De winnaar wordt bij opening van de tentoonstelling bekend gemaakt, waarop het juryrapport publiek wordt. Stadsbewoners In de aanloop naar het stadsfestival kunnen honderd stadsbewoners zich inschrijven als jurylid. Zij komen voor opening van de tentoonstelling samen in een besloten bijeenkomst. Hier brengen zij individueel hun stem uit op de teams op basis van de publiekspresentaties. Criteria van de jury van stadsbewoners - Inspiratie Voor De Stad: dit team zet mij het meest aan het denken over de toekomst van energie in de stad - Een Bredere Betrokkenheid: dit team geeft mij het meest het gevoel dat we als stad samen kunnen zorgen voor onze energie Het juryrapport bestaat uit de uitkomst van de stemming plus een persoonlijke aantekening van juryleden bij hun favoriete ontwerp.

Onderwijs, overheid en ondernemers Twaalf deelnemers van het Convenant Arnhem Energiestad kunnen zich inschrijven als jurylid. Zij worden - samen met de Awesome Elders - uitgenodigd voor de presentatie door de teams in september. Hier kiest de jury van Onderwijs, Overheid en Ondernemers gezamenlijk hun nummers een, twee en drie op basis van ontwerp en publiekspresentatie. Criteria van de jury van onderwijs, overheid en ondernemers - Inspiratie Voor De Stad: dit team zet ons het meest aan het denken over de toekomst van energie in de stad - Een Bredere Betrokkenheid: dit team geeft ons het meest het gevoel dat we als stad zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen voor energie Het juryrapport bestaat uit de uitkomst van de keuze en een toelichting per ontwerp. Awesome Elders Na presentatie van de teams in september kiest het team van Awesome Elders hun nummers een, twee en drie op basis van ontwerp en publiekspresentatie. Criteria van de Awesome Elders - Uitwerking: herkenbaarheid van manifest in stadsontwerp en publiekspresentatie - Vindingrijk: de ruimtelijke, sociale, organisatorische, technische, economische, ecologische en politiek-bestuurlijke innovaties in het ontwerp - Samenspel: de systeeminteractie in het ontwerp van energie met andere vraagstukken in de stad: mobiliteit, voedsel, water, hitte, biodiversiteit, sociale cohesie - Alledaags: de aansluiting van het ontwerp en de publiekspresentatie bij de verlangens, dromen en gedrag van de sociale en economische mens - Voorstelbaar: de kwalitatieve en kwantitatieve onderbouwing van het ontwerp Het juryrapport bestaat uit de uitkomst van de keuze en een toelichting per ontwerp. 4.11 Vergoeding en prijzengeld De drie ontwerpteams die we uitnodigen voor de tweede fase van de competitie krijgen een vergoeding van € 15.000 als bijdrage in hun kosten in de tweede fase. De jury kiest één prijswinnaar. Het prijzengeld voor de winnaar is € 15.000. De vergoeding en het prijzengeld worden overgemaakt naar de ontwerpers, de aanvoerders van de teams. Teamleden maken met elkaar vooraf een afspraak over verdeling van vergoeding en prijzengeld. 4.12 Publiciteit De organisatie van Energetic City 2050 (Alliander en Gemeente Arnhem) publiceert steeds als eerste informatie over de competitie en bijdragen aan de competitie. Deelnemers, juryleden en anderen zijn na publicatie door de organisatie vrij om die informatie verder te verspreiden. Dit geldt vanaf opening van de inschrijving tot en met de tentoonstelling van de publiekspresentaties. Publiciteit bestaat in ieder geval uit: - bekendmaking van de drie ontwerpteams voor de tweede fase (websites, social media) - tentoonstelling Energetic City 2050 - publicatie print en online boek van manifest, ontwerpen en publiekspresentaties - benutten van PR kansen door middel van interviews en verslag via relevante (social) media

4.13 Copyright Alle bijdragen van je team blijven intellectueel eigendom van de teamleden. Elk team dat deelneemt aan de tweede fase stelt het teammanifest ter beschikking voor parallelle uitwerking door studententeams en kunstenaars die deelnemen aan de gelijktijdige competitie voor studenten en kunstenaars. De organisatie van Energetic City 2050 mag bijdragen van deelnemers publiceren en tentoonstellen onder vermelding van de auteur zonder toestemming vooraf van deelnemers en zonder vergoeding van rechten. 4.14 Tenslotte Met de inschrijving van je team voor de competitie ben je gebonden aan het reglement. Stuur je inschrijving uiterlijk dinsdag 3 april naar: [email protected]