Dissociatie op symposium, in boek en videoclip Bij veel traumapatiënten in alle sectoren van het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart (verslaving, stemmings- en persoonlijkheidsstoornissen, psychosen, ouderenpsychiatrie) komen dissociatieve stoornissen voor. Dissociatie is in wezen een ‘normaal’ proces, dat een persoon gebruikt om met traumatische ervaringen om te gaan.
Het filmpje laat een dag zien uit het leven van een patiënte met dissociatieve identiteitsstoornis. Het werd afgespeeld als introductie tot het symposium ‘Trauma en dissociatie’. Psycholoog Pieter Naert, alias Quibbler, zette daarvoor zijn eigen tekst op muziek. De clip is te bekijken op Youtube (Quibbler - The Millionaire).
Bij traumapatiënten die veel dissociëren, evolueert dit emotioneel beschermingsmechanisme tot een onaangepast of pathologisch proces. Als een trigger de pijnlijke herinnering aan een ingrijpende gebeurtenis (ongeval, overlijden, misbruik, mishandeling …) weer opwekt, onttrekt de patiënt zich hieraan door het mechanisme telkens opnieuw in te schakelen, uit angst voor een gevoel, gedachte, beeld, … Door zich buiten de realiteit te plaatsen, uit het hier en nu te verdwijnen, houdt hij/zij de pijnlijke ervaringen uit zijn/haar bewustzijn. Dergelijke stoornis kan de persoonlijkheid ernstig aantasten. Videoclip Om meer hulpverleners te informeren over dissociatie, dissociatieve identiteitsstoornis (DIS) en de nodige zelfzorg, organiseerde het P.Z. H. Hart in februari 2012 vanuit De Wissel 2 een geslaagd symposium onder de titel ‘Trauma en dissociatie. Herkenning en erkenning’ met een gevarieerd aanbod aan workshops en gerenommeerde sprekers. Ter gelegenheid van het symposium werd het boek ‘Oorlog in mijn hoofd’, verschenen bij Uitgeverij Kramat, aangeboden. Dit boek vertelt het levensverhaal van een 25-jarige patiënte met dissociatieve identiteitsstoornis. De cover van het boek toont een lange gang in het P.Z. H. Hart met matroesjkapoppetjes op de voorgrond, een beeld van de weg die de patiënte reeds aflegde en de 20 persoonlijkheidstoestanden (of facetten van het zelf) in haar hoofd. Het Psychiatrisch Ziekenhuis figureert ook als setting in de videoclip ‘The Millionaire’, opgenomen in september 2011.
P.Z. H. Hart op Facebook en Twitter Het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart heeft sinds kort de kaart getrokken van de sociale media. De instelling is nu ook te vinden en te volgen op Facebook en Twitter. Ze vormen nieuwe kanalen om meer mensen te bereiken, bezorgen het ziekenhuis een dynamischer imago en extra uitstraling. Het zijn bovendien kosteloze media, die een aanvulling vormen op de website en gedrukte informatie. Steeds meer sollicitanten gebruiken sociale netwerksites in hun zoektocht naar werk. Het ziekenhuis wil dit kanaal niet laten liggen om bij vacatures potentiële kandidaten
Rijselsestraat 33 8900 Ieper
aan te trekken. Het feit dat op berichten gereageerd kan worden, creëert een verbondenheid en versterkt de band met het ziekenhuis. De berichten zijn heel uiteenlopend van aard: nieuwe openstaande betrekkingen, activiteiten in het auditorium (film, symposia), reclame voor de winkel ’t een en ’t ander (acties, nieuwe producten, …), opendeur van de ateliers, aankondiging van de tentoonstellingen, … Wil je meer weten, surf dan eens naar onderstaande adressen: Web: http://www.hhartieper.be Twitter: @PZHHartIeper Facebook: http://www.facebook.com/H.Hart.Ieper
COLOFON Deze Nieuwsbrief is een uitgave van het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart, v.z.w. Gezondheidszorg ‘Bermhertigheid Jesu’, Poperingseweg 16, 8900 Ieper Tel. 057 23 91 11 | Fax 057 23 91 12 |
[email protected] | www.hhartieper.be Eindredactie: Marc Dejonckheere Verantwoordelijke uitgever : Mieke Kerckhof
Nieuwe kunsttentoonstelling in P.Z. H. Hart in Ieper Cartoons en naakten van Ludo Onder de titel ‘OVER LEVEN’ organiseert de werkgroep ‘Kunst In en Om het Ziekenhuis’ van het Ieperse Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart opnieuw een kunsttentoonstelling. De expositie van cartoons en naakten/houtskoolwerkjes van Ludo (Ludo Goderis uit Brugge) loopt nog tot 23 september 2012. Ludo Goderis tekende al van kleinsaf, op alles waarop hij kon tekenen. Die tekendrang erfde hij van zijn vader en gaf hij ondertussen al door aan zijn 4 kinderen. Hij is een cultuurveelvraat. Als tiener hield hij zich ook bezig met films maken en bekijken, en optredens bijwonen. Ondertussen kwam daar het consumeren bij van dans- en theatervoorstellingen. Naakt Sinds een paar jaar legt Ludo zich eveneens toe op modeltekenen, het tekenen van ‘de naakte mens’ in houtskooltechiek. “Het gaat niet om de esthetiek an sich”, zegt Ludo. “Het is de natuurlijkheid of de uitdrukking van de pose die ik essentieel wil kunnen weergeven. De taal van het lichaam, elke houding, gebaar is betekenisvol en de moeite om te tonen. Ongekunsteld, onverhuld, maar zonder op te dringen of te shockeren.” Humoristisch De afgelopen 30 jaar werkte Ludo zich echter ook op tot gewaardeerde cartoonist-illustrator voor tal van opdrachtgevers. Zo tekende hij 8 jaar lang de politieke cartoons voor De Standaard. Hij verzamelde meer dan 75 nationale en internationale prijzen (o.m. in Knokke-Heist) en een boekenkast vol cartoonboeken. Zijn humor gaat van mild-poëtisch tot wildbrutaal. “Geen onderwerp is zo saai dat er geen humor in zit”, bekent Ludo. “Integendeel: hoe droger de materie, hoe meer kans dat er een hilarische kant aan zit.”
Niet contradictorisch Cartoons en modeltekenen in tegenspraak met elkaar? Geenszins. Om mensen te kunnen reduceren tot hun karikaturale eigenschappen, moet de tekenaar de modeltechniek beheersen. Ze gaan bovendien allebei ‘over leven’. Vandaar de titel van deze selectie te zien in het P.Z. H. Hart. Praktisch De tentoonstelling ‘OVER LEVEN’ is nog tot 23 september 2012 gratis te bezoeken in het Onthaal en de Raadplegingen van het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart, Poperingseweg 16 in Ieper, tijdens de week van 14 tot 18.30 uur en op weekenden feestdagen van 10 tot 18.30 uur. Info: 057 23 91 11,
[email protected].
VOORAANKONDIGINGEN
De negende reeks ‘Bouwstenen voor een evenwichtig leven: training in aandacht, denken en assertiviteit’ is een organisatie van het Centrum voor psychologisch advies en kortdurende psychotherapie van het P.Z. H. Hart Ieper. De 8 opeenvolgende wekelijkse sessies voor volwassenen, gegeven door klinisch psychologen en gedragstherapeuten Ivan Adriaen en Pauline Lippens, lopen vanaf 10 september tot 29 oktober 2012, van 18.30 tot 20.45 uur, telkens op maandag. Kostprijs: 155 euro (inclusief voorafgaand kennismakingsgesprek en werkmap) vooraf over te schrijven op rekeningnummer IBAN BE74 7995 1535 1807 – BIC GKCCBEBB, met vermelding ‘Training Bouwstenen’. Inschrijven voor 1 september 2012 met contactgegevens via 057 23 91 11 of
[email protected]. Op donderdag 27 september 2012 organiseren het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart Ieper en de Psychiatrische Kliniek St.-Jozef Pittem te Ieper het dagsymposium ‘DOE(L) GERICHT (BE)HANDELEN. Ergotherapie en psychomotorische therapie in de geestelijke gezondheidszorg’. Een overzicht van de lezingen en workshops is te vinden op www.hhartieper.be. De modaliteiten van inschrijving volgen later op de officiële uitnodiging en op de website. Tijdens het opendeurweekend van 20 en 21 oktober 2012 kunnen alle geïnteresseerden een kijkje komen nemen naar de moderne en aangepaste nieuwbouw/verregaande vernieuwbouw (in de neogotische vleugels) voor de voortgezette behandeling De Wijzer 3 en de vervolgbehandelingen De Wissel 1, 2 en 3 in het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart. De patiënten van De Wijzer 3 zijn half april naar hun gloednieuwe onderkomen verhuisd. Het gaat om mensen met een complexe en langdurige (vooral psychotische) problematiek die voor langere tijd hospitalisatie nodig hebben (+ 1 jaar behandeling en rehabilitatie). De oude gebouwen van De Wijzer 3 maken plaats voor een aangelegde open ruimte met een kunstwerk, tegen de Poperingseweg. De nieuwbouw/vernieuwbouw voor de patiënten van De Wissel 1, 2 en 3 bevindt zich in de fase van eindafwerking. De patiënten verhuizen na de opendeurdag in het najaar. De Wissel richt zich op patiënten die niet voldoende hebben aan een korte hospitalisatie in een opnameafdeling, maar nood hebben aan een intensieve vervolgbehandeling binnen een gespecialiseerde omgeving, opgedeeld in 3 deelwerkingen (verslaving, depressie en persoonlijkheidsstoornissen, psychotische stoornissen).
PSYCHIATRISCH ZIEKENHUIS H. HART - IEPER Beste lezer, De psychiatrie is in beweging, ons ziekenhuis evenzeer. Met het oog op een naadloze, getrapte en meer ambulante zorg op maat, zette de overheid in het kader van artikel 107 een vernieuwingstraject uit. Ons projectvoorstel voor een nieuw netwerk geestelijke gezondheidszorg in de regio Ieper-Poperinge-Diksmuide werd goedgekeurd. Dat de middelen om ook effectief van start te gaan voorlopig niet volgen, tempert ons enthousiasme evenwel niet, om samen met onze partners in de geest van vernieuwing dagelijks aan de vermaatschappelijking van de zorg te werken. We zitten op het goede spoor. Dezelfde geestdrift waait door het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart. Met een gedreven team werken we momenteel aan de beleidsdoelstellingen voor de komende 5 jaar. Zelf maakte ik het voorbije jaar in mijn nieuwe functie als algemeen directeur nog dieper kennis met ons ziekenhuis en de medewerkers. Wij respecteren de traditie, maar staan open voor toekomstige uitdagingen, steeds met het oog op een zo adequaat mogelijke patiëntenzorg. Daarvan treft u in deze Nieuwsbrief tal van voorbeelden aan: de Congregatie Zusters van de Bermhertigheid Jesu bestaat 170 jaar, ons medisch team wordt versterkt met nieuwe psychiaters, we verkennen nieuwe ontwikkelingen via symposia, trekken de kaart van de sociale media, … Ik wens u alvast veel leesplezier!
Cathy Room Algemeen directeur
Nieuwsbrief EDITIE MEI 2012
Cathy Room één jaar algemeen directeur van het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart
“Bevragend luisteren en bruggen bouwen” Op 1 juni 2011 werd Cathy Room uit Zillebeke de nieuwe algemeen directeur van het Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart in Ieper. Na 10 jaar als administratief directeur wist ze in welke omgeving ze terechtkwam. In haar nieuwe functie, aan het hoofd van een groot ‘bedrijf’, wil ze vooral bruggen bouwen, zowel intern als extern. Dat Cathy Room zich ooit op het kruispunt van management en zorg zou bewegen, stond misschien wel in de sterren geschreven. Ze studeerde toegepaste economische wetenschappen (optie personeelsbeleid) en aanvullend fiscaliteit aan de KU Leuven. Ze schreef haar eindverhandeling over stressbeleid bij verpleegkundigen en was nog een jaar assistente aan het Centrum voor Ziekenhuiswetenschappen in Leuven, vooraleer ze 7 jaar aan de slag ging als administratief directeur aan het Psychiatrisch Centrum Caritas in Melle (1994-2001). De voorbije 10 jaar (20012011) leerde Cathy Room het psychiatrisch ziekenhuis in Ieper door en door kennen als administratief directeur. Ze maakte deel uit van het dagelijks bestuur, nam deel aan de directievergade-
ringen van het ziekenhuis én van de vzw Gezondheidszorg Bermhertigheid Jesu, en hielp zo mee de strategieën bepalen. Bruggenbouwer “Ons ziekenhuis, met 500 werknemers en 6 (straks 7) artsen, is te vergelijken met een groot bedrijf”, verduidelijkt Cathy Room. “Het bestaat uit 2 luiken. Onze core business blijft natuurlijk de patiëntenzorg: de verpleging en de behandeling. Naast deze zorg voor de psychisch kwetsbare mens, maar ook voor de eigen medewerkers, heb je alle ondersteunende diensten die deze menselijke opdracht mogelijk maken: administratie, financiën, onderhoud, keuken, technische dienst, informatica, aankoop, secretariaat, … Tien jaar lang
stond ik aan het hoofd van dit tweede luik, waardoor ik de werking van het ziekenhuis van binnenuit heel goed ken, maar naast logistiek en financiën ook vertrouwd raakte met de vele thema’s en dossiers in de psychiatrie. Als algemeen directeur voel ik me ook wel een beetje manager. Het moet immers marcheren, je moet dingen gedaan krijgen. Voor mezelf zie ik een belangrijke rol weggelegd als bruggenbouwer, om linken te leggen tussen departementen en mensen, ook inhoudelijk. Bevragend luisteren naar alle partijen is hierbij essentieel, compromissen zoeken en beargumenteerde beslissingen nemen.
tikel 107. Ik ben blij dat we sinds eind februari een liaisonwerking met het Jan Ypermanziekenhuis hebben kunnen uitwerken, waarbij psychiaters van het P.Z. H. Hart consult doen in het algemeen ziekenhuis. Op die manier verstevigen we de samenwerking rond patiënten met een psychische problematiek en geraken ze versneld in de zorg. We willen verder ook
Aandacht en zorg Het afgelopen jaar werkte Cathy Room zich in haar nieuwe functie als algemeen directeur in. Op haar initiatief kwam begin maart opnieuw de ‘Kemmelberggroep’ samen, een vergadering van directie, artsen en middenkader, om de strategische doelstellingen voor de komende 5 jaar uit te stippelen. Deze algemene objectieven worden nu door werkgroepen in operationele doelstellingen vertaald. “We zitten nu in een periode van vermaatschappelijking van de zorg”, zegt Cathy Room. “We ervaren dit als een meerwaarde en functioneren ook goed in het netwerk, met of zonder ar-
Twee nieuwe psychiaters in Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart Met medisch team van P.Z. H. Hart in Ieper werd recent versterkt met 2 nieuwe psychiaters: dr. Joke Verhaeghe uit Brugge en dr. Katrien Verstraete uit Zwijnaarde. Het team wordt geleid door neuropsychiater-hoofdgeneesheer dr. Guy Touquet en bestaat verder uit psychiater dr. Herlinde Lamote, geneesheer-specialist in opleiding dr. Carl Engelhard en huisarts dr. Lieve Desimpele. In het najaar van 2012 wordt nog een extra psychiater aangeworven. Hier volgt een gesprek met de 2 nieuwkomers.
Dr. Joke Verhaeghe Waarin bestaat uw activiteit in het P.Z. H. Hart? Dr. Joke Verhaeghe: “Ruim een jaar geleden, op 14 februari 2011, vervoegde ik het medisch team van het P.Z. H. Hart. Momenteel ben ik hier werkzaam op De Wending 3, de opname-eenheid voor mensen met psychose. Ik ben ook sectorarts geworden voor de sector 3 (psychosenzorg). In mijn werk kom ik vaak in contact met dubbeldiagnose (psychose en middelenmisbruik). Samen met collega dr. Lamote, die afdelingsarts is op de eenheid voor middelenproblematiek, ben ik werkzaam op De Wending 1. Daarnaast houd ik elke namiddag raadpleging in het ziekenhuis en op mijn praktijkadres in Ieper (Brugseweg 358b) en ‘s avonds in Brugge. Samen met mijn collega’s verzorg ik sinds kort de liaisonpsychiatrie in het Jan Ypermanziekenhuis in Ieper.”
Hoe zag uw professionele loopbaan er tot nog toe uit? Dr. Joke Verhaeghe: “Tijdens mijn specialisatie heb ik gewerkt in het Stuyvenbergziekenhuis in Antwerpen, aan het Universitair Ziekenhuis Antwerpen, in de gevangenissen van Merksplas en Brugge, de Kliniek voor Onverklaarde Lichamelijke Klachten (KOLK) op de campus Sint-Franciscus Xaverius in Brugge en het AZ Sint-Jan zelf in Brugge. Zo deed ik heel uiteenlopende kennis en ervaring op rond alle problematieken (afhankelijkheid, persoonlijkheidsstoornissen, psychosen, forensische psychiatrie, somatoforme stoornissen, …) in heel verscheiden settings (dagkliniek, spoedeenheid, raadpleging, internering, algemeen ziekenhuis, …). Daarnaast heb ik in Brugge een bijkomende opleiding in de systeemtherapie gevolgd.” Wat zijn uw ambities in Ieper? Dr. Joke Verhaeghe: “Tijdens mijn opleiding tot geneesheerspecialist heb ik met heel wat domeinen van de psychiatrie kennisgemaakt. Door in het P.Z. H. Hart te komen werken, wou ik die brede kijk blijven behouden. Ik was/ben hier kandidaat om de verantwoordelijke psychiater te worden van het acute, mobiele team in het kader van het zorgnetwerk in de regio (art. 107). Door het uitblijven van middelen ligt dit voorlopig stil. Het is mijn ambitie om een goed, deskundig team uit te bouwen, met oog voor patiëntgerichte zorg, communicatie en netwerking. De lotgenotengroep voor mensen met psychose is recent weer opgestart. Samen met de teams van sector 3 willen we de psycho-educatieve sessies voor mensen met bipolaire stoornis en psychotische stoornissen nog meer uitbouwen en frequenter organiseren.” Is de psychiatrie aan veranderingen onderhevig? Dr. Joke Verhaeghe: “De recente vermaatschappelijking van de psychiatrie is een belangrijke evolutie. Het doel is eigenlijk om men-
aandacht blijven besteden aan de residentiële opvang, in een ziekenhuis dat steeds acuter wordt. De bestaande therapieën gaan we verder uitbouwen, en onze middelen duurzaam inzetten daar waar de noden het hoogst zijn. De opdracht van 2006 om vernieuwend te werken, is intussen gerealiseerd. Nu gaan we nog meer naar de diepte werken en onze organisatie verder
vlnr dr. Guy Touquet (hoofdgeneesheer), Ignace Noyez (directeur patiëntenzorg), Cathy Room (algemeen directeur), Ann Vanraes (personeelsdirecteur) en Bert Hermans (administratief-logistiek directeur)
stroomlijnen. Daarnaast willen we ook zorg dragen voor ons personeel en hun eigen loopbaanontwikkeling, om samen naar ons doel toe te werken.” Evenwicht Na één jaar in haar nieuwe functie als algemeen directeur haalt Cathy Room vooral voldoening uit het feit dat ze met goede dossiers bezig is en daarrond met andere mensen kan samenwerken. “Ik was verrast door de veelheid aan zaken die op mij afkwamen”, bekent Cathy Room. “Maar het ligt me wel en geeft mij een extra drive. Ik heb al veel geleerd en de dossiers zijn al veel minder vreemd dan een jaar geleden. Ik wil nog eens meedraaien op diverse afdelingen, om me er nog meer in te verdiepen. Als iets niet meteen lukt, dan houdt het mij wel bezig, maar ik kan terugvallen op een prachtig team. Het is eigen aan mezelf en aan de job dat ik ook buiten de muren van het ziekenhuis veel aan mijn werk denk, maar ik heb daar geen last van. In zo’n job is het werk het grootste deel van je leven. Ik voel er mij goed bij en ben tevreden. Het is ook een zegen om thuis te komen bij mijn echtgenoot en drie opgroeiende kinderen, die voldoende impulsen geven om tot een gezond evenwicht te komen.”
sen met psychische problemen, die nu nog tussen de mazen van het net vallen, op te pikken en toch zorg te geven. Als er bij acute nood geen mogelijkheid bestaat om tot opname te komen of mensen niet in het ziekenhuis kunnen blijven, dan kunnen we er met het mobiele team en met de reeds bestaande ondersteuning thuis naar streven, om in die thuiscontext optimale behandeling op te zetten en stabiliteit te bereiken.”
(samen met geneesheer-specialist in opleiding Carl Engelhard), De Wissel 2 en De Wering 2. De meest voorkomende ziektebeelden zijn in grote lijnen depressies, angststoornissen, psychosomatische klachten, … Ik behandel de opgenomen patiënten, maar doe daarnaast ook raadplegingen op donderdagnamiddag en -avond. Mensen met een psychisch probleem kunnen immers ook vaak weer op weg geholpen worden met een ambulant contact of interventie.”
Is er voor u nog een leven naast de psychiatrie? Dr. Joke Verhaeghe: “Ondanks mijn drukke bezigheden is er zeker nog een leven naast het werk. Om goed te blijven functioneren, is evenwicht tussen werk en gezin heel belangrijk. De paper voor mijn erkenning handelde over neurologische correlaties bij burn-out. Het is zaak om die grens continu te bewaken. In mijn vrije tijd wijd ik mij aan mijn passie voor koken, film, atletiek, klussen, … maar het is ook aangenaam om eens gewoon, gezellig thuis te zijn.”
Dr. Katrien Verstraete
Hoe zag uw professionele loopbaan er tot nog toe uit? Dr. Katrien Verstraete: “Na mijn specialisatie als psychiater aan UGent, heb ik 16 jaar gewerkt in de Sint-Jozefkliniek te Pittem. Daarna ben ik overgegaan naar de PAAZ Waregem (Psychiatrische Afdeling in een Algemeen Ziekenhuis). Mijn ervaring strekt zich dus uit van langere zorg met gespecialiseerde psychiatrische behandeling en psychosociale revalidatie tot acute tussenkomsten, korte opnames en alle mogelijke problematieken bij jong en oud. Ik was gehecht aan de cultuur in Pittem, maar na 16 jaar had ik behoefte aan een nieuwe uitdaging in een totaal nieuwe setting. Toen Ieper zich aanbood, trok het mij aan om opnieuw in een psychiatrisch ziekenhuis te werken.”
Waarin bestaat uw activiteit in het P.Z. H. Hart? Dr. Katrien Verstraete: “Sinds oktober 2011 ben ik voltijds en vast verbonden als psychiater aan het Psychiatrisch Ziekenhuis in Ieper. Ik ben verantwoordelijk voor ‘sector 2’, die mensen behandelt met stemmings- en persoonlijkheidsstoornissen. Dit omvat de afdelingen De Wending 2
Wat zijn uw ambities in Ieper? Dr. Katrien Verstraete: “Na twee derde van je carrière heb je meer zicht op wat je graag doet en ook op wat je wil/moet doen. Mijn opgebouwde ervaring kan hier volledig tot haar recht komen. De volwassenenpsychiatrie spreekt me erg aan en in Ieper vind ik de combinatie van een acute dienst en een gespecialiseerde ziekenhuissetting. Een instelling als het H. Hart, met haar diverse afdelingen, biedt heel wat mogelijkheden. Ik wil hier goed werk leveren, mee helpen bouwen aan beleidszaken vooral in sector 2, zowel intern als extern netwerken, … Er is heel wat knowhow aanwezig, goed opgeleid personeel, er zijn uitstekende therapeutische programma’s, een
170 jaar Congregatie Zusters van de Bermhertigheid Jesu De Congregatie van de Zusters van de Bermhertigheid Jesu viert in 2012 haar 170-jarige bestaan. Ze werd in 1842 vanuit een christelijkcaritatieve bekommernis in Brugge gesticht door kanunnik Petrus Joannes Maes, voor een betere hospitalisatie en verzorging van de ‘zinnelozen’, zoals de psychiatrische patiënten toen genoemd werden.
Zusters van de gemeenschap in het H. Hart: vlnr zr. Mieke Kerckhof, zr. Emmanuel, zr. Viviane, zr. Agnes en plaatselijk overste zr. Liesbeth
goed beleid, … In een sector waar veel depressie voorkomt, is het bv. belangrijk dat de psychiatrie een goed gezicht krijgt en nog laagdrempeliger wordt.”
Netwerk Door de jaren heen bouwde de congregatie een netwerk van instellingen uit. Het Universitair Centrum Sint-Jozef in Kortenberg werd in 1980 aan een afzonderlijke vzw in erfpacht gegeven. De vzw Gezondheidszorg Bermhertigheid Jesu, waarin de zusters vertegenwoordigd zijn, beheert sinds 2000 de overige instellingen: de ‘eigen’ huizen Psychiatrisch Ziekenhuis Onze-Lieve-Vrouw in Sint-Michiels (Brugge), Psychiatrisch Ziekenhuis Heilig Hart in Ieper en Psychotherapeutisch Centrum Rustenburg in Sint-Pieters (Brugge), naast het Centrum voor psychische revalidatie Inghelburch in Brugge dat door de vzw in erfpacht genomen werd. De congregatie richtte in 1948 ook een school op voor psychiatrische verpleegkunde, intussen uitgegroeid tot HBOV Sint-Jan – Sint-Jozef, met campussen in Brugge en Oostende.
Is de psychiatrie aan veranderingen onderhevig? Dr. Katrien Verstraete: “De wetenschap heeft vele subspecialiteiten ontwikkeld, vooral de biologische psychiatrie heeft vooruitgang geboekt en in de psychotherapie wordt de totale mens in beschouwing genomen (sociaal, psychosociaal, cultureel, familiaal, ...), weg van het louter medische model. Toch blijft het dagelijks werken aan een lagere drempel voor de psychiatrie, mensen sensibiliseren om hulp te zoeken, krachten bundelen met andere netwerken (waaronder algemene ziekenhuizen), zichtbaarheid geven aan wat je doet omdat nog te weinig mensen de hulp zoeken die ze nodig hebben, ontwikkelingen opvolgen, …”
De congregatie telt vandaag 33 zusters, verdeeld over 5 verschillende gemeenschappen: 1 in Kortenberg, 2 in Brugge en 2 in Ieper (H. Hart en D’Hondtstraat). Ze leven samen volgens de regel van de H. Augustinus.
Is er voor u nog een leven naast de psychiatrie? Dr. Katrien Verstraete: “Je moet uiteraard een goed evenwicht houden tussen je werk en je familiaal leven, anders is het in geen enkel beroep vol te houden. Natuurlijk zijn er ook zaken op het werk die je thuis niet loslaten, maar ik zorg voor voldoende vrije tijd om niet volledig door de job opgeslorpt te worden. Daarvoor kan ik terugvallen op mijn gezin. Ik vind ook een uitlaatklep in de natuur, sport en reizen. Het is zalig om te wandelen en te fietsen in deze mooie streek. Dat was ook een van de aantrekkingspolen om in Ieper te komen werken.”
“Aansluitend bij de eigentijdse, digitale wereld kozen we voor een muismatje. Het werd een boekje van 50 bladzijden, met op elke pagina een inspirerende uitspraak van Augustinus, en veel ruimte om iets te noteren. We hopen dat de spreuken aanzetten tot gesprek met elkaar, een moment van overweging of verdieping. Het werk van toen, dat in hoofdzaak alleen door zusters werd gedaan, is intussen overgenomen door zo’n 1.500 medewerkers. We kunnen er alleen maar dankbaar voor zijn: onze patiënten, bewoners en revalidanten zijn in goede handen. Onze missie is volbracht, maar we blijven verder aanwezig in een ondersteunende rol. We willen blijven tonen dat we gelukkig zijn in onze roeping, en willen andere mensen vanuit onze christelijke inspiratie gelukkig blijven maken, elk op onze eigen manier.”
Inspirerend “Toen we nadachten over hoe we onze 170ste verjaardag wat luister konden bijzetten, kwam het idee om al onze medewerkers in de nieuwjaarsperiode een kleine attentie te geven”, zegt zuster Maria Kemel (74), nog tot juli 2012 algemeen overste van de congregatie.
