Publiekslezing Cardiologie Risicofactoren voor hart en vaatziekten Jeannette Liefers Verpleegkundig specialist cardiologie
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Goede voornemens
Wie van u had op 1 januari goede voornemens? Bij wie van u is het gelukt deze voornemens vol te houden? Waarom is het niet gelukt?
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Programma • Risico op slagaderverkalking Marloes van der Wielen, cardioloog • Hart en vaatgroep Dhr Pol
Pauze • Van ongezond naar gezond René van Heerde, verpleegkundig specialist longziekten • Gezond in beweging Marcel Koekoek, fysiotherapeut • Vragen en afronding. Het zorgnetwerk van ons allemaal
Cardiale risicofactoren Marloes vd Wielen Cardioloog Treant locatie Bethesda
Bekende risicofactoren Nieuwere/ onbekendere risicofactoren Risicofactoren bij vrouwen
Hoge bloeddruk: max 140/90
Oorzaken: Teveel zoutinname: trekt vocht aan, geeft daardoor hoger volume in de bloedvaten, hierdoor stijgt de druk Geeft reactie in de nieren waardoor hormonen worden geactiveerd Leeftijd: stijver worden van de bloedvaten Stress Roken Weinig bewegen
In 90%: geen duidelijke oorzaak, bij 10% interne oorzaak: bijvoorbeeld nierprobleem, overmatig hormoonaanmaak Behandeling: zoutinname verlagen Bewegen Gewichtsverlies Stoppen met roken Leren omgaan met stress en spanning medicatie
Meest voorkomend: op oudere leeftijd, maken wel, maar te weinig insuline aan in alvleesklier, lichaamscellen minder gevoelig voor eigen gemaakte insuline door alvleesklier Geeft verstoring van de vetten in het bloed Afbraakprodukten van teveel suiker plakken aan de aderwand Lijden tot aderverkalking
Behandeling: Aanpassing dieet en bewegen Medicatie Meebehandelen cholesterol en bloeddruk
Hoog LDLcholesterol en laag HDLcholesterol geven aderverkalking Lijdt tot vernauwingen in de bloedvaten Bloedvat kwetsbaarder voor scheurtjes Geeft vorming van stolsel: hartinfarct
Behandeling: Dieet Echter vaak ook erfelijke factor Enige bewezen middel: statine Echter bij 15% bijwerkingen
Zuurstofgebrek door ademstops: Hogere bloeddruk Afname HDL Hogere glucose/diabetes Slechtere uitkomst bij coronairlijden Ritmestoornissen: boezem en kamer/ hartgeleidingsstoornissen Hartfalen: linkszijdig en rechtszijdig Plotse cardiale dood
Overmatig alchoholgebruik Verminderde beweging/ zittend beroep/leefstijl Overgewicht, mn appelvorm Stress en depressie nierziekte Infectie Autoimmuunziekten: Rheuma, SLE etc
Zwangerschapsdiabetes of hypertensie Overmatige overgangsklachten Overgangsklachten na 60 jaar: cave hypertensie Overgang <40 jaar Polycysteus ovariumsyndroom Gebruik van de “pil”, mn samen met roken Leeftijd na 60 jaar: toename cholesterol en bloeddruk
Vrouwen onder 50 jaar: bij acuut hartinfarct hogere kans op overlijden Vrouwen boven 70 jaar: bij acuut hartinfarct vaker bijkomende ziekten , waardoor meer kans op overlijden Klachten vaak niet herkend: te late presentatie
Vele risicofactoren Vroege behandeling geeft minder kans op hart en vaatziekten Verschil mannen en vrouwen
Vragen
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Waarom is je gedrag veranderen zo moeilijk? René van Heerde, verpleegkundig specialist, februari 2016
Inleiding
Stelling
• Als ik er niet zelf in geloof dan wordt het niets
Kernovertuigingen; wat helpt? • Wat vind ik echt belangrijk? • Wil ik zélf veranderen? • Waar zitten precies mijn bezwaren? • Positieve gedachten
Stelling
• Het kan mij niet schelen wat anderen denken; ik moet het zelf doen
Invloed van uw omgeving; wat helpt? • Goedkeuring van uw omgeving • Hulp • Wapenen tegen negatieve reacties
Stelling
• Als het niet lukt komt dat omdat ik niet zo’n doorzetter ben
Gevoel van controle • De kijk op jezelf • Ik kan wat veranderen • Zelf verantwoordelijkheid nemen • Hulp
Samengevat • Kernovertuigingen • Omgeving • Zelfvertrouwen
Gezond bewegen
Marcel Koekoek Fysiotherapeut Het zorgnetwerk van ons allemaal
• Twee op de drie Nederlanders van 19 jaar en ouder beweegt voldoende • 68,6% van de 65-plussers beweegt voldoende • Minder dan 10% van de mensen is inactief • Volwassenen voldoen vaker aan de beweegnorm dan jongeren
• Een kwart van de volwassenen voldoet aan de fitnorm Het zorgnetwerk van ons allemaal
Belang lichamelijke activiteit
Door middel van lichamelijke activiteit kun je de invloed van risicofactoren verminderen. En daarmee ook de kans op (nieuw) hart- en vaatlijden (bv. hartinfarct).
Leefstijlverandering
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Effecten van bewegen (fysiek) • • • • • •
Lichaamsgewicht Vetpercentage Cholesterol Bloeddruk Kwaliteit van het bot (botdichtheid) Glucosetolerantie en insuline gevoeligheid
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Effecten van bewegen (fysiek) • • • •
Coördinatie Reactievermogensnelheid Geheugen Zelfredzaamheid
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Effecten van bewegen (mentaal) • Betere stemming / Gevoelens van neerslachtigheid nemen af • Meer zelfvertrouwen • Actievere houding in de maatschappij • Verrijking van sociale contacten
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Bewegen vermindert de kans op het ontstaan van ziekten, zoals; • Diabetes Mellitus type II (suikerziekte) • Osteoporose (botontkalking) • Hart- en vaatziekten • Kanker • Depressie • Valincidenten bij ouderen
Gunstig effect op kwaliteit van leven Het zorgnetwerk van ons allemaal
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) 5-7 dagen per week
30 minuten per dag matig intensief bewegen
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Fitnorm
3 keer per week minimaal 20 minuten intensief bewegen
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Lichaamssignalen bij inspanning • • • • •
Hartslag gaat omhoog Snellere ademhaling Toename spiervermoeidheid Lichaamstemperatuur stijgt Transpireren
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Nationaal Kompas Volksgezondheid
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Beweegtips • Fietsen • Traplopen • Lopen
• Sporten • Actieve hobby’s (bv. tuinieren, klussen, etc.)
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Thuis
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Buiten
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Nederland in beweging
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Fitnesscentra / sportschool
Het zorgnetwerk van ons allemaal
54
(digitale) Gemeente gids
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Begin niet te overmoedig waardoor u het niet meer kunt volhouden en gedemotiveerd raakt.
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Stel uzelf een doel wat haalbaar is, en als dit gelukt is, stel dan langzaam aan hogere eisen aan uzelf
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Maak afspraken met uzelf op welke tijden u wilt gaan bewegen, dit moeten tijden zijn waarop u altijd tijd heeft.
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Beweeg samen of met een groep, dat is gezellig en motiverend.
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Kies een manier van lichaamsbeweging die u leuk vindt en die ook bij slecht weer makkelijk uitvoerbaar zijn.
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Publiekslezing Cardiologie
Vragen??
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Afronding
Nog steeds goede voornemens? Zelf verantwoordelijkheid nemen! Een gezonde leefstijl volhouden, Dat kunt u ook!
Het zorgnetwerk van ons allemaal
Bedankt voor u komst en aandacht
Het zorgnetwerk van ons allemaal