5-12-2012
Expertisecentrum Psychisch Welzijn in Patiëntenzorg
KdG Expertisecentrum PSYCHISCH WELZIJN IN PATIËNTENZORG
Lanceringsevenement 03 december 2012 ALM
Erik Franck, PhD Hoofd Expertisecentrum Psychisch Welzijn in Patiëntenzorg, KdG Vakgroep Verpleegkunde en Vroedkunde, UA
5-12-2012
Psychisch Welzijn in Patiëntenzorg
Psychisch Welzijn in patiëntenzorg
• Patiëntenzorg is een complex gegeven • Met de afgelopen 30 jaar een enorme evolutie…
5-12-2012 - p.3
“(Mental) health problems do not affect three or four out of every five persons but one out of one” Dr. William Menninger 5-12-2012
Raymond Vahan Damadian, 1977: Eerste „full body‟ MRI scan
5-12-2012 - p.5
5-12-2012 - p.6
1
5-12-2012
105cm 55cm
33 jaar later…
5-12-2012 - p.7
Evolutie in de patiëntenzorg
33 jaar later… en 50cm smaller!
5-12-2012 - p.8
Belang van Psychisch welzijn in patiëntenzorg • Wondheling:
– Relatie stress en wondheling: r=-.42, p<.01) (Walburn et al., 2009) – Korte relaxatie-procedure (45min + cd 3 dagen voor en 7 na operatie): Interventiegroep hogere hydroxyproline afzetting (t(43)=2.2, p=.03) (Broadbent et al., 2012)
• Dit kan niet zonder aandacht voor psychisch welzijn… • Prevalentie van angstproblemen bij een MRI onderzoek:
• Borstkanker:
– 25% rapporteert angstsymptomen – 15% vertoont ernstige claustrofobie – 14,3% wordt gesedeerd
– Preoperatieve 2 sessies psychosociale interventie: bloedanalyses tonen geen interferon-γ (IFN-γ) onderdrukking in interventiegroep (Larson et al., 2000)
(Thorpe et al., 2008; Murphy & Brunberg, 1997) 5-12-2012
5-12-2012 - p.10
En wat met de toenemende vergrijzing van onze bevolking? Ook deze doelgroep heeft bijzondere noden inzake psychisch welzijn in patiëntenzorg… Cfr. PWO Project Kristin Slachmuylders (KdG) fysieke fixatie
Psychisch Welzijn in Patiëntenzorg “First, we create conditions that lead to burnout of nurses, and then we incur higher costs from their absenteeism. The price can be measured in both human and financial terms.” —Doris Grinspun, Ontario Nurses Association
5-12-2012 - p.11
5-12-2012
2
5-12-2012
Evolutie in de patiëntenzorg • En wat met de impact van deze evolutie op de hulpverleners werkzaam in de patiëntenzorg? • Momenteel loopt de levensloopprevalentie van burnout in de zorg op tot 40% (Alexander, 2009)
5-12-2012 - p.13
Belang van Psychisch welzijn in patiëntenzorg • Patiëntveiligheid: – Hoewel drukte in luchtruim de afgelopen 15 jaar is verdubbeld, Is het aantal ongelukken NIET toegenomen – Psychologie in de luchtvaart – SAMENWERKING & COMMUNICATIE
5-12-2012 - p.14
You have control
I have control
Evoluties in Patiëntenzorg • Onze gezondheidszorg wordt complexer • Acute aandoeningen zijn vandaag niet langer lethaal maar krijgen een chronisch karakter • Mensen leven langer • Maar wat is het gevolg van deze toegenomen complexiteit? 5-12-2012 - p.15
Complexere Patiëntenzorg • Heeft een impact op
5-12-2012 - p.17
5-12-2012
Onderzoek binnen de hogeschool • Hogescholendecreet 1994 - gewijzigd door flexibiliseringsdecreet 2004 - Art. 190bis • Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek • Praktijkgerelateerd: i.s.m. het werkveld en met een duidelijke outcome voor het werkveld 5-12-2012 - p.18
3
5-12-2012
Onderzoek binnen het departement gezondheidszorg • Sedert 2004 al heel wat projectmatig wetenschappelijke onderzoekservaring opgebouwd (dankzij Christine Ceulemans)
Expertisecentrum: een middel om krachten te bundelen Vanuit één thema Een onderzoekslijn uitbouwen Met een vast team Om op termijn nog meer expertise op te bouwen • Uit onderzoek • En terug te geven o.v.v. dienstverlening • • • •
• Verleden PWO-projecten: – Malnutritie (Bart Geurden) – Fysieke fixatie I & II (Kristin Slachtmuylders) – Achterhoofddecubitus (Nancy Van Genechten & Mark Willekens) – Postnatale gewichtsevolutie (Lore Wellens, Kathleen Biesmans, Cathleen Gavel) – Kwetsbaar zwanger (Christine Ceulemans) 5-12-2012 - p.19
5-12-2012 - p.20
Expertisecentrum: een middel om krachten te bundelen
Opleiding Verpleegkunde
Opleiding Vroedkunde
Expertisecentrum Psych Welz Patz
In samenwerking met het werkveld U dus!
Onderwijs
Maatschappelijke dienstverlening
Onderzoek
5-12-2012
Onderwijsgroep Welzijn, Onderwijs en Gezondheid
- p.21
5-12-2012 - p.22
KdG Expertisecentrum Psychisch Welzijn in Patiëntenzorg
Onderzoek en dienstverlening binnen het Expertisecentrum • Lopende onderzoeken
– PTSS bij pas bevallen vrouwen – Individuele kwetsbaarheid voor burnout bij verpleeg- en vroedkundigen – Informatienoden omtrent seksualiteit na gynaecologische kanker
2 PIJLERS Patiëntenzorg: Thema is het psychisch welzijn van patiënten in de zorg
Hulpverleners: Thema is het psychisch welzijn van hulpverleners in de zorg 5-12-2012 - p.23
•
Maar ook opdrachtonderzoek Toekomstig onderzoek: – Preventie van PTSS door HRV-training isverhogen mogelijk! – Veerkracht bij verpleegkundigen met een kwetsbaarheid – Communicatie tijdens urgenties – Seksualiteit en urologische kanker 5-12-2012 - p.24
4
5-12-2012
Team
Dienstverlening • Aanbod uitbouwen inzake verworven expertise uit onderzoek • Topics: – Vorming levensreddende vaardigheden in de verloskunde: communicatie – Coaching in de zorg – Vorming preventie van burnout – Vorming en coaching rond communicatie en samenwerking in teams
Erik Franck Verpleegkundige Psycholoog, Ph.D. Hoofd Expertisecentrum
5-12-2012 - p.25
Team
Sarah De Schepper Verpleegkundige, MSc Onderzoeker PTSS
Saar Van Pottelberghe Psycholoog Onderzoeker gynaecologische kanker
Christine Ceulemans Socioloog Departementaal coördinator onderzoek
- p.26
Samenwerkingsverbanden
Nina Geuens Vroedvrouw, MSc Onderzoeker Burnout
5-12-2012 - p.27
Samen naar een gezonde (psychische) toekomst…
5-12-2012 - p.28
Dank voor uw interesse in ons Expertisecentrum En uw aanwezigheid!
Wij hebben er alvast zin in! 5-12-2012 - p.29
5-12-2012
- p.30
5
5-12-2012
Programma • Retentiebeleid in de zorg: hoe kunnen we verpleegkundigen langer in de zorg houden? Frank Vander Sijpe, Director HR Research Securex Group
• Impact psychisch welzijn van de zorgverlener op patiëntenzorg
Prof. Dr. Peter van Bogaert, Voorzitter Vakgroep Verpleegkunde en Vroedkunde, Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, Universiteit Antwerpen
• Patiëntenzorg binnen ZNA
Dr. Bruno Holthof, voorzitter en CEO Ziekenhuis Netwerk Antwerpen
• Hoe het bemiddelingsgericht werken in de zorg een meerwaarde kan zijn Luc Van Bauwel, coördinator dienst bemiddeling, coaching en psychosociale ondersteuning GZA 5-12-2012 - p.31
6
