PROVINCIE VLAAMS‐BRABANT KRUISPUNT VAN VELE WERELDEN De provincie Vlaams‐Brabant werkt als modern streekbestuur actief aan de duurzame ontwikkeling van de regio voor alle bewoners. Vanuit haar gunstige ligging, heeft Vlaams‐Brabant als ambitie om zich verder te ontwikkelen als een economisch sterke, internationaal gerichte en duurzame regio. Het provinciebestuur zal hiervoor een vernieuwend en geïntegreerd beledig uitwerken, samen met de lokale besturen en het middenveld, om het welzijn en de levenskwaliteit van alle inwoners te bevorderen. De prioritaire beleidsdoelstellingen zijn onderbouwd door vier nieuwe directies:
RUIMTE: Ruimte maken voor een gezonde en duurzame leefomgeving en mobiliteit
KENNISECONOMIE: In een duurzame, welvarende regio iedereen meenemen in opleiding, innovatie en tewerkstelling
MENS: Iedereen kansen geven door samen te werken aan welzijn, wonen en levenskwaliteit
VRIJE TIJD: Een ruim ontspanningsaanbod om iedereen gastvrij te ontvangen en kansen te creëren voor ontmoetingen
Hiermee is de ruggengraat gelegd van de toekomstige werking van de provincie Vlaams‐Brabant als ontmoetingspunt waar vele werelden samen komen. Een creatieve smeltkroes waarin culturen, talenten en meningen samengaan en mekaar kruisbestuiven. De rol van de provincie als bestuur is even divers. Ze functioneert als inspirator, regisseur, uitvoerder of sponsor voor belangrijke projecten. Ze heeft aandacht voor een leefbaar platteland, naast een sterke concurrentiële regio. Ze gaat voor klimaatneutraliteit. Gelijke kansen komen er niet vanzelf. De lokale besturen kunnen op de provincie rekenen. De provincie streeft ernaar om een zuinig financieel beleid te voeren en met een slankere personeelsbezetting deze doelstellingen te realiseren.
Beleids‐ en beheerscyclus – BBC
De deputatie heeft een ambitieus meerjarenplan en budget 2014 in evenwicht uitgewerkt. Zoals bij alle lokale besturen is ook hier de BBC van toepassing. De beleids‐ en beheerscyclus zoals Vlaanderen die op 25 juni 2010 heeft vastgelegd koppelt beleidsdoelstellingen aan budgetten. In de provincie Vlaams‐Brabant werd dit project INFINDO gedoopt. Een langdurig en intensief veranderingsproces waar heel de organisatie bij betrokken was. Een duur project (1.400.000 euro), vooral op vlak van informaticatoepassing. Een project dat zowel op Vlaams niveau als binnen de provincie nog bijgestuurde toepassingen zal vragen in de loop van de komende maanden. Eind december moeten alle data uit het oude boekhoudsysteem overgezet worden. Ondertussen werd door het Rekenhof een positief advies over deze oefening verleend.
Vlaamse interne staatshervorming
De bevoegdheidsverdeling tussen Vlaanderen en de provincies ondergaat een grondige gedaanteverwisseling.
Een aantal opdrachten verdwijnen, andere worden toegevoegd. Op het vlak van persoonsgebonden opdrachten zijn ze decretaal bepaald of uitgewerkt in het bestuursakkoord van 19 april 2013. Ze gelden voor 6 jaar, tot 31 december 2019. Bij de overdracht van bevoegdheden naar Vlaanderen volgt een financiële verevening in min voor de sectoren sport, jeugd, welzijn, cultuur en onroerend erfgoed van meer dan 6 miljoen euro jaarlijks, waarvan het grootste deel, 2,5 miljoen euro, de restauratiepremies zijn. Daartegenover staan opdrachten die vanuit Vlaanderen toegewezen worden aan de provincies. De provinciale monumentenwacht, regionale landschappen (inclusief onroerend erfgoed) en bosgroepen. Ook de werking van Toerisme Vlaanderen wordt deels doorgegeven aan de provincies wat betreft het boek, Tv‐ programma en vakantiecheque van Vlaanderen Vakantieland. De verevening in plus bedraagt 1,5 miljoen euro voor Vlaams‐Brabant. Daarnaast wordt het fonds en de werking van VLABINVEST overgedragen naar Vlaams‐Brabant. Vanaf 1 januari 2014 draait dit als een APB ‐ autonoom provinciebedrijf – verder met 736.000 euro voor aankopen en werkingsbudget en een portefeuille van 32,5 miljoen euro. Met een jaarlijkse aangroei van 3,8 miljoen euro. Maar ook op vlak van waterbeheersing is er een belangrijke bevoegdheidsverschuiving. De provincie zal 450km waterlopen van derde categorie overnemen van de gemeentebesturen en deze, na goedkeuring door Vlaanderen, zelf onderhouden vanaf de winter 2014‐2015. Dit zal een meeruitgave in exploitatie van 1.800.000 euro met zich meebrengen die niet terugbetaald wordt door de gemeentebesturen.
Budgettaire beleidsruimte 2014‐2019
Ontvangsten De provincie Vlaams‐Brabant is een zuinige provincie met de laagste belastingsdruk van alle Vlaamse provincies. Ook bij de aanzet van deze legislatuur wordt dit opnieuw bevestigd. Vlaams‐Brabant is de enige provincie die geen algemene provinciebelasting heft. Meer dan de helft van de inkomsten wordt gegenereerd uit de opcentiemen op de onroerende voorheffing ( 100 miljoen euro jaarlijks). Sinds 2002 zijn die bepaald op 332. Daarnaast zijn er 3 belastingsreglementen: - Vergunningsplichtige bedrijven: 1.400.000 euro - Aanplakborden: 280.000 euro - Jachtverloven: 50.000 euro
Leningen: * aangegane leningen: 13 mio euro * terugbetaling wonen: 2,4 mio euro in 2014, stijgend tot 6 mio in 2019
Door het zuinige beheer kon de vorige jaren een reserve opgebouwd worden, die wij samen met het geraamde resultaat van 2013 inschatten op 30 miljoen euro. De subsidieontvangsten bedragen nog 14%. Zij bevatten de wedden voor onderwijzend personeel van het provinciaal onderwijs (12 miljoen euro), Agion (2,5 miljoen), fietsnetwerk (2 miljoen), doortrekkersterreinen (1,7 miljoen). Maar ook de opleiding van ambtenaren in het PIVO ontvangt jaarlijks 1.400.000 euro. De toelage
vanuit Vlaanderen voor inburgering en tolkenwerking is voor 4.300.000 euro ingeschreven. Het inburgeringsbeleid is echter volop in beweging en zal door Vlaanderen als een EVA ingebouwd worden vanaf 2015. Waar het Vlaams‐Brabants inburgeringsverhaal dan terechtkomt, is nog onduidelijk. Het provinciefonds is, buiten de verevening in het kader van de interne staatshervorming in oktober 2013, nog eens verlaagd met 20 miljoen euro voor de 5 provincies samen. Uiteindelijk wordt voor onze provincie 7.577.000 euro ingeschreven voor 2014. Eigen inkomsten haalt de provincie uit de verkoop van eigen patrimonium en inkomgelden. De deputatie stelt voor om in de huidige legislatuur verder werk te maken van de verkoop van onroerende goederen die niet aansluiten bij het eigen beleid. Over de 6 jaar heen zal dit 5 miljoen euro opbrengen. Het IGO‐gebouw, de schietstand van Interleuven en de gronden van het PIVO voor de koopwoningen via Providentia in Asse worden voor 2014 voorbereid. De provincie zal beperkt lenen (13 miljoen euro) bij de startfase. Door de BBC opstelling is een kastoestand zoals voorheen in onze provincie niet langer haalbaar. Onze provincie heeft anno 2013 de laagste schuldgraad van de 5 Vlaamse provincies. De voorbije jaren heeft de provincie haar leningen geprefinancierd met beschikbare kasmiddelen. De schuldenportefeuille wordt immers beheerd in functie van rentabiliteit en risico. Mede door de evenwichtsregels in het kader van BBC zullen de volgende jaren bijkomende leningen opgenomen worden, zodat onze schuldgraad zal evolueren naar het niveau van de andere Vlaamse provincies. Er zullen alternatieve financieringsvormen (thesauriebewijzen op korte en lange termijn) aangewend worden als aanvulling en vervanging voor klassieke leningen, afhankelijk van de situatie op de markt. Bovendien worden financieringen aangegaan op maximum 15 jaar om de weerslag op de beschikbare budgetten van de volgende jaren (ook in de volgende legislaturen) te beperken. Personeel De medewerkers zijn het belangrijkste kapitaal van de provincie. Maar de personeelsuitgaven moeten wel nauwgezet opgevolgd worden. 25% van het totale budget is nodig voor de 850 VTE. Na een hertekening van het organogram is nu ook een personeelsbehoefteplan goedgekeurd door de raad waardoor een afbouw met 77 VTE over de legislatuur doorgevoerd wordt, zonder naakte ontslagen. Door de inkanteling van vzw Monumentenwacht werden ondertussen 12 extra VTE bijgevoegd. Niet alleen het aantal medewerkers, ook de toekomstige pensioenlasten moeten strak opgevolgd worden. Een voldoende dekkingsgraad vraagt jaarlijkse bijpassingen om de toekomst niet te hypothekeren. De provincie Vlaams‐Brabant beheert haar 3 pensioenfondsen autonoom: statutairen ex‐Brabant, statutairen Vlaams‐ Brabant en contractuelen tweede pijler Vlaams‐Brabant. Investeringen Op het eerste zicht zal er in 2014 fors geïnvesteerd worden, maar dit startbudget geeft een vertekend beeld omdat hier ook reeds vroeger vastgelegde uitgaven in 2012 of 2013 maar nog niet betaalde bedragen op samenkomen. Ook de investeringssubsidies die het voor derden mogelijk maken om te investeren, worden gevat in de post investeringen, nieuw in het BBC‐concept, waardoor een vergelijking met de buitengewone dienst vorige jaren moeilijk wordt. Investering in informatica blijft een noodzaak (4.200.000 euro). De dienst informatica digitaliseert en
integreert pro‐actief de bedrijfsprocessen met het oog op een maximale dienstverlening voor de burger. De computersystemen moeten gebruiksvriendelijk zijn en de infrastructuur performant. Verder digitaliseren van processen, zoals subsidiedossiers en e‐lokketten, zullen een significante tijdwinst en papierbesparing tot gevolg hebben. Nieuwe sofware moet stabiel en betrouwbaar zijn zodat ze langer meegaat. De hardware wordt stapsgewijs vervangen met het oog op een lager energieverbruik en lagere milieu‐impact. Via een subsidie van 1,2 miljoen euro aan VERA ondersteunt de provincie onze lokale besturen om hierin efficiëntiewinsten te halen. Ook het provinciehuis vraagt tijdige investeringen. Facilitair beheer ontwikkelt een centraal gecoördineerd en duurzaam aankoopbeleid met inbegrip van uitbestede dienstenopdrachten. De voorbije jaren is het provinciehuis uitgegroeid tot een druk bevraagd centrum voor diverse vergaderingen. Een goed evenwicht realiseren tussen interne en externe activiteiten is daarbij een streefdoel. Het project voor verbouwing van de keuken van het provinciehuis kost 520.000 euro. Projecten in stand houden, onderhouden en/of verbeteren van de infrastructuur van het provinciehuis 370.000 euro in 2014 en 400.000 euro voor de periode 2015‐2019. Exploitatie Het werkingsbudget voor 2013 was reeds met 10% verminderd ten opzichte van 2012. Het niveau van 2014 (14% van de totale uitgave) wordt nagenoeg aangehouden tot 2019. Alleen de extra onderhoudskost voor de waterlopen (1.800.000 euro) komt hier bovenop. In het kader van de interne staatshervorming werden het voorbije jaar ongeveer 25 subsidiereglementen afgeschaft of aangepast, vooral in de beleidsdomeinen ‘vrije tijd’ en ‘mens’.
Prioritaire beleidsdoelstellingen
Ruimte
Waterlopen (gedeputeerde Monique Swinnen) Een gezonde en duurzame leefomgeving voor de inwoners van Vlaams‐Brabant impliceert een goede bescherming tegen water‐ en modderoverlast. De provincie wil deze bescherming verwezenlijken door een efficiënt beheer van de waterlopen van tweede categorie, investeringen in bijkomende overstromingsgebieden en een doorgedreven erosiebestrijding. De provincie onderhoudt meer dan 900 km waterlopen van tweede categorie in vier bekkens: het Demerbekken, het Dijlebekken, het Zennebekken en het Benedenschelde‐ en Denderbekken. Om de efficiëntie van het beheer van de lokale waterlopen te verhogen, komen er vanaf 2014 450km waterlopen bij. 51 gemeenten herklasseren hun waterlopen van derde naar tweede categorie. Binnen hun werkingsgebieden wordt er samengewerkt met de polders en de wateringen. Het effect van de overdracht zal vooral vanaf 2015 merkbaar zijn in het budget (5 miljoen euro). Dagelijks beheer en onderhoud van waterlopen volstaan niet om problemen te voorkomen. Belangrijke en ingrijpende investeringen zijn noodzakelijk voor het inrichten van overstromingsgebieden en het bouwen van wachtbekkens. De investeringen van meer dan 1,5 miljoen euro worden verdergezet. De provincie is bijzonder gevoelig voor erosie. Ze heeft de ambitie om in deze legislatuur de erosieproblematiek verder terug te dringen. Hierdoor worden landbouwers gesensibiliseerd voor aangepaste teelttechnieken, ontbrekende erosiebestrijdingsplannen opgesteld, gemeenten ondersteund door een erosiecoördinator en subsidies verleend voor kleinschalige erosiebestrijdingsmaatregelen. Ruimtelijke ordening (gedeputeerde Julien Dekeyser) Met een bevolkingsaangroei van 7000 inwoners per jaar zal de provincie tegen 2020 versneld haar beleid inzake huisvesting en ruimtelijke ordening moeten bijsturen. Een kwaliteitsvolle verdichting van woonomgevingen wordt noodzaak. Mobiliteit zal een blijvende uitdaging zijn. Wat de investeringen voor ruimtelijke ordening betreft zijn met 500.000 euro per jaar in de meerjarenplanning dan ook belangrijke budgetten voorzien voor de projectwerking. Deze projectwerking omvat de opmaak van plannen en studies die uitvoering geven aan het provinciaal beleidskader zoals vormgegeven in het ruimtelijk structuurplan Vlaams‐Brabant. Daarnaast zijn er in 2014 en 2015 projectsubsidies voorzien (200.000 euro) in uitvoering van de samenwerkingsovereenkomsten met de 5 kleinstedelijke gebieden in onze provincie. Er is onvermijdelijk ook een belangrijk budget nodig voor de opmaak van, de door de Vlaamse overheid verplichte effectenrapportages en studies in het kader van de opmaak van de provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen. Dit gaat om ruim 900.000 euro voor de legislatuur. De rest van het investeringsbudget, ruim 2,6 miljoen euro over de legislatuur, is verdeeld over projecten rond de kernthema’s van het provinciaal ruimtelijk beleid inzake ruimtelijke ontwikkelingen rond mobiliteitsassen en openbaar vervoerknooppunten. Provinciaal stedenbeleid voor optimalisatie van bestaande bedrijvenzones. Vanaf 2015 zal de unieke vergunning (bouw‐ en milieudossier) ingevoerd worden en verdwijnen de bouwberoependossiers en milieuvergunningsdossiers in hun huidige vorm.
Mobiliteit: Vlotte provincie = VLOT Vlaanderen (gedeputeerde Tom Dehaene) Het STOP‐principe is het uitgangspunt van het provinciaal duurzaam mobiliteitsbeleid. Dat wil zeggen dat er meer aandacht en middelen zullen besteed worden aan Stappers en Trappers, dan aan Openbaar ‐ en Personenvervoer. Via het verduurzamen van de verplaatsingen wil de provincie een belangrijke bijdrage leveren aan het klimaatneutrale karakter van onze provincie. Onder het motto ‘Meten is weten’ zal via diverse metingen van fietsgedrag belangrijke beleidsinformatie verzameld worden. Vlaams‐Brabant kreunt meer en meer onder files waar ook de rest van Vlaanderen, België en zelfs Europa nadeel van ondervindt. De campagne “Vlot Vlaanderen” past in dat kader. In 2014 organiseert de provincie daarover een congres. Daarbij wil de provincie zeker niet in de plaats treden van Vlaanderen of gemeente, maar een meerwaarde bieden en de zogenaamde ‘missing links’ aanpakken. Om er op toe te zien dat de juiste prioriteiten gesteld worden, zorgt de provincie ervoor dat we mee rond de tafel zitten bij de bespreking van belangrijke mobiliteitsdossiers. De provincie steunt de nieuwe tramlijnen en optimalisatie van de Ring rond Brussel. En probeert de NMBS er (mee) van te overtuigen om sneller werk te maken van de invoering van het GEN. Wat de stappers betreft, zet de provincie in op trage wegen (77.000 euro). Omdat vele gemeentebesturen kampen met problemen op dit vlak zal de provincie structurele initiatieven uitwerken om hen hierbij te ondersteunen. Klemtoon en subsidies blijven voor zwakke weggebruikers op schoolomgevingen en‐ routes liggen (290.000 euro). Maar ook op gezien worden in het verkeer. De actie ‘Ik zie je graag’ in februari 2014 moet middelbare scholieren overtuigen om zichtbaarder te zijn in het donker op de fiets. De provincie heeft de ambitie om meer en meer gekend te geraken als een fietsprovincie. De klemtoon ligt daarbij op de realisatie van fietssnelwegen en van het functioneel fietsroutenetwerk (5.020.000 euro). Verschillende studies voor fietssnelwegen starten in 2014 (bv. Asse‐Brussel, Bierbeek‐Boutersem, wegwerken ‘knikjes op HST‐route in Kortenberg’, S‐bocht naar de luchthaven, fietsbrug over de R0 op de HST‐route en Zennedijk in Zemst). Een nieuw reglement met verhoogde subsidies voor fietssnelwegen komt begin 2014 op de provincieraad. Ook samenwerkingsovereenkomsten met verschillende partners (Infrabel, W&Z, ANB, gemeenten en luchthaven) worden in 2014 afgerond. De dienst aangepast vervoer valt vanaf nu onder de bevoegdheid mobiliteit. Samen met de Vlaamse overheid en de 2 diensten aangepast vervoer uit onze provincie willen we in 2014 tot een gedragen ondersteuning komen (155.800 euro). Milieu en klimaat (gedeputeerde Luc Robijns) Het provinciebestuur van Vlaams‐Brabant neemt zijn verantwoordelijkheid op vlak van klimaatverandering. Deze legislatuur voert ze een ambitieus klimaatbeleid uit. De weg naar klimaatneutraliteit gebeurt in samenspraak met inwoners, verenigingen, onderwijsinstellingen, bedrijven, gemeentebesturen en middenveldorganisaties en omvat drie fases. De eerste stap is reeds genomen: het creëren van een breed draagvlak door het klimaatengagement van maar liefst 55 Vlaams‐Brabantse gemeentebesturen. Intussen is ook een nulmeting opgestart om de startpositie te bepalen, meteen gevolgd door de uitwerking van een haalbaar en wetenschappelijk onderbouwd actieplan met een concrete fasering en streefdata. Participatie en draagvlak zijn daarbij essentieel. De provincie wacht echter niet op die studie om al meteen enkele quick‐wins te realiseren en duurzame projecten te ondersteunen. Bestaande initiatieven zoals Steunpunt Duurzaam Bouwen, isolatiepremies, Helpdesk Energie, Milieuzorg op School en andere behouden hun plaats in het beleid. De belangrijke component hernieuwbare energie krijgt vorm in een provinciaal energieplan. Binnen afzienbare tijd volgt dan de ondertekening van burgemeesterconvenanten met 20 procent CO2‐
reductie tegen 2020. De financiering zal gebeuren via het klimaatsfonds (580.000 euro). Via een eigen duurzaamheidstoets implementeert de provincie duurzame beslissingen die rekening houden met het evenwicht tussen ecologische, economische en sociale belangen, over alle beleidsdomeinen heen. Voor het duurzaam beleid heeft de provincie 820.000 euro ter beschikking. Vanaf januari 2014 wordt de verantwoordelijkheid voor de regionale landschappen en bosgroepen overgeheveld naar de provincie. Ook de sterke werking rond natuur‐ en milieu‐educatie blijft de provincie ondersteunen via de Milieuzorg op School‐initiatieven, structurele projecten met derden en de uitbouw van NME‐steunpunten. Samen werken we verder aan biodiversiteitsacties onder de noemer koesterburen waarin natuurbehoud en ‐beleving centraal staan. Zo geeft de provincie iedereen de kans om actief en passief mee te werken aan meer en betere natuur. Voor het verhogen van de provinciale biodiversiteit heeft de provincie 3.350.000 euro ingeschreven. De provincie bouwt haar coördinatiefunctie inzake dierenwelzijn steeds verder uit. Lokale besturen worden tegelijk ondersteund met nieuwe sensibiliseringscampagnes, onder meer over sterilisatie van zwerf‐ en huiskatten. Met de werkgroep Dierenwelzijn heeft de provincie een directe verbinding met alle actoren in het veld. Tevens blijft ze investeren in de basiswerking van de asielen. Kenniseconomie
Economie (gedeputeerde Karin Jiroflée) Zowel binnen het onderwijsbeleid als binnen het economisch beleid neemt de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt een prominente plaats in. De provincie moedigt daarom bedrijven en scholen aan om innovatieve samenwerkingen op te zetten. Ook het detailhandelsbeleid zet de provincie stevig in de kijker. Ze versterkt gemeenten die hun detailhandelsbeleid professioneler willen aanpakken via studies en analyses, opleidingen en databanken. Er wordt een kleine 300.000 euro voorzien. Vlaams‐Brabant is een toptechnologische regio. Daarom ondersteunt de provincie initiatieven die het samenspel van kennisinstellingen, bedrijven en overheden vergroten. Toch verliest ze ook de andere sectoren niet uit het oog: een mooie baan en een goede verloning mogen immers niet alleen voor hooggeschoolden weggelegd zijn. De provincie trekt daarom nog duidelijker de kaart van de sociale economie. Hiervoor wordt een kleine 750.000 euro per jaar voorzien, waarvan 200.000 euro voor arbeidszorg. Voor kennis en innovatie wordt zo’n 1.100.000 euro voorzien, voor ondernemerschap 160.000 euro, gebiedsgericht streekbeleid ruim 1.700.000 euro (1.000.000 euro voor POM en 600.000 euro als cofinanciering voor Europese projecten). Internationalisering (gedeputeerde Tom Dehaene) Inzake internationalisering wil de provincie werken in de clusters Lifetech, Logistech, Cleantech en Createch. De regio’s waarmee de provincie samenwerkt, worden geselecteerd op basis van objectieve analyse van de sterktes van de regio’s. Het reeds bestaande bondgenootschap met de Chinese stad Chengdu werpt vruchten af en zal worden verdergezet. Voor de uitbouw van deze strategische allianties is 62.000 euro voorzien. Daarnaast is er nog 71.000 euro voorzien voor het aantrekken van buitenlandse investeerders, onder andere voor buitenlandse missies. Tot slot is er nog 20.000 euro voorzien om het internationaal ondernemerschap van onze eigen starters en
KMO’s te stimuleren. Land‐ en tuinbouw (gedeputeerde Monique Swinnen) De provincie ondersteunt een leefbare land‐ en tuinbouw, die veilig voedsel produceert, bijdraagt aan een kwalitatieve en duurzame leefomgeving , economische ontwikkeling, uitstraling en identiteit van de regio. De 2 praktijkcentra, PAC Herent en PPK Pamel, staan in voor het landbouwonderzoek en ondersteunen de land‐ en tuinbouwer via voorlichting en advisering. Het Provinciaal Agrarisch Centrum (PAC) te Herent is vooral gekend als proefcentrum voor kwalitatief hoogstaand onderzoek voor de witloofteelt. Het Provinciaal Proefcentrum voor Kleinfruit te Pamel (PPK) is uniek in Vlaanderen als volledig gecertificeerde biologische proeftuin. Het onderzoek spitst zich toe op biologische teelt van aardbeien en kleinfruit. In de centra worden ook andere thema’s zoals energiegewassen (miscanthus en koolzaad), energiebeheer, bodem‐ en waterkwaliteit en agrodiversiteit opgenomen Er wordt de komende jaren extra geïnvesteerd in het moderniseren van de sites zoals bijvoorbeeld de labofaciliteiten. De centra zullen uitgebouwd worden tot een ontmoetingsplaats voor land‐ en tuinbouwers, maar ook een trefplaats voor het brede publiek rond plattelandsthema’s. Een inhaaloperatie in onderhoud en veiligheid is dringend. Multifunctionele of verbrede landbouw omvat een ruime waaier van activiteiten bij land‐ en tuinbouwers, die vaak opgenomen worden naast de primaire productie, bijvoorbeeld landschapsintegratie of sociale taken zoals zorgboerderijen. Diversifiëren is vaak een manier om het inkomen uit te breiden of risico’s te spreiden. Hiermee wordt ingespeeld op maatschappelijke vragen als lokale voedselproductie. Vooral in verstedelijkte regio’s liggen hier heel wat kansen. Het verhoogt de maatschappelijke waardering voor de land‐ en tuinbouwsector. De land‐ en tuinbouwsector zelf wordt bij het provinciaal beleid betrokken in de Provinciale landbouwkamer. Via het landbouwloket worden de gemeentebesturen geïnformeerd en versterkt in hun landbouwbeleid Streekproducten (gedeputeerde Monique Swinnen) De provincie is overtuigd van het economisch potentieel van streekproducten, maar ook van de verkooppunten, horecazaken en logies. Ze versterken de land‐ en tuinbouw en vergroten de streekidentiteit. De vzw Streekproducten Vlaams‐Brabant krijgt een werkingssubsidie van ruim 200.000 euro. Platteland (gedeputeerde Monique Swinnen) De provincie neemt de regie op van een gebiedsgericht plattelandsbeleid in samenwerking met gemeenten, het maatschappelijk middenveld, de Vlaamse overheid en Europa. In de nieuwe programmaperiode zal de nadruk liggen op landbouw gerelateerde projecten, leef‐ en omgevingskwaliteit en het samenwerken tussen diverse actoren op het platteland. Door de provincie wordt jaarlijks 700.000 euro ingezet als cofinanciering. Onderwijs (gedeputeerde Karin Jiroflée) De provincie bouwt haar scholen verder uit. Verschillende bouwprojecten staan op stapel zodat de leerlingen nog meer praktijkervaring aangeboden krijgen. Zo krijgt De Wijnpers (Leuven) nieuwe multifunctionele serres waarin de leerlingen aan de slag kunnen gaan met de nieuwste technieken (2.500.000 euro). Ook komt er op de Wijnpers een praktijkloods waarin de leerlingen van groenbeheer, tuinaanleg en tuinbouwmechanisatie hun praktijklessen zullen krijgen. In PISO Tienen wordt de didactische keuken vernieuwd (750.000 euro) en zal een studie uitgevoerd worden die de inplanting van een nieuwe, noodzakelijke sporthal zal onderzoeken.
Daarnaast blijft de provincie inzetten op onderwijsflankerend beleid. Hierbij logt de focus op de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt en het stimuleren van techniek en wetenschappen. Een andere belangrijke invalshoek is gezondheid op school, met bijzondere aandacht voor gezonde voeding. Mens
Welzijn (gedeputeerde Monique Swinnen) Voor het bevorderen van het welzijn van haar inwoners heeft de provincie nog vier kerntaken: sociale kaart, sociale planning, netwerkvorming en impulsbeleid. De sociale kaart biedt een overzicht van beschikbare diensten, organisaties en voorzieningen uit de welzijns‐ en gezondheidssector. Sociale planning zorgt voor gegevens die lokale besturen en initiatiefnemers ondersteunen bij hun beleidsplanning, maar ook bij de opmaak van de Vlaamse programmatie. Via netwerkvorming creëert de provincie overleg en samenwerking tussen de welzijnssectoren: OCMW‐ voorzitters, de zorgregie handicap, overleg jeugdhulp en opvoedingsondersteuning, overleg thuiszorg en mantelzorg, samenwerking elektronisch zorgplan, ouderenparticipatie en zorgberoepen. Vlaams‐Brabant heeft in zo goed als alle welzijnssectoren (algemeen welzijnswerk, kinderopvang, voorzieningen voor personen met een handicap, bijzondere jeugdbijstand, geestelijke gezondheidszorg, crisishulpverlening, ouderenzorg) minder aanbod in verhouding tot de gemiddelde Vlaamse situatie. Ook binnen de provincie is er een grote ongelijkheid in de regio’s Halle Vilvoorde en het Hageland. In haar impulsbeleid (2 miljoen euro) gaat de prioritaire aandacht van de provincie uit naar het faciliteren van een voldoende, kwaliteitsvol en toegankelijk welzijns‐ en zorgaanbod, de promotie van zorgberoepen, de vermaatschappelijking van de zorg door het ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorgers. Gelijke kansen en gezondheid (gedeputeerde Karin Jiroflée) In het gelijke kansenbeleid zet de provincie armoedebestrijding centraal. Ondanks alle inspanningen wordt de kloof tussen arm en rijk steeds dieper. Die ongelijkheid wegwerken is de opdracht van elk bestuursniveau. Het provinciebestuur wil hierbij het voortouw nemen. Voor het armoedebeleid binnen gelijke kansen is 137.000 euro voorzien. De grootste uitdaging is het verkleinen van de gezondheidskloof tussen arm en rijk. De provincie dient hierin een (nog) actievere rol te spelen. In stedelijke gebieden vond de methodiek van wijkgezondheidscentra al ingang. De provincie wil dit nu ook in meer landelijke gebieden stimuleren. Via de uitbreiding van het netwerk van sociale kruideniers wil de provincie een kwaliteitsvol alternatief voor noodhulp bieden, met aandacht voor gezonde en duurzame voeding. Een nieuw subsidiereglement moet impulsen geven aan initiatieven die de gezondheidskloof wegwerken. Jaarlijks is 380.000 euro voorzien, naast de subsidies voor intergemeentelijke preventiewerkers. Er komt een structurele samenwerking tussen gezondheid en de dienst diversiteit en gelijke kansen. Hierdoor wordt een betere afstemming van de gezondheidszorg op andere kansengroepen mogelijk. Zo onderzoeken we de mogelijkheid van de oprichting van een testcentrum voor HIV (en andere SOA’s).
Diversiteit, inburgering en onthaalbureaus (gedeputeerde Luc Robijns) De onthaalbureaus zijn een belangrijk instrument voor de provincie. De provincie mikt in het bijzonder op vrijwillige inburgeraars en helpen zoveel mogelijk klanten in hun zoektocht op de arbeidsmarkt. Zo zorgt de provincie voor een grotere zelfredzaamheid en voor maatschappelijke participatie van inburgeraars. Het aantal contracten met inburgeraars (1541 in 2013), uitgereikte attesten (1167) en aanmeldingen (2267 in 2013) blijft stijgen. Het Provinciaal Integratie Centrum ondersteunt de lokale besturen bij hun inburgeringsbeleid. Zo kunnen gemeentelijke integratieambtenaren terecht bij het PRIC voor advies. De provincie gaat verder op het ingeslagen pad en ondersteunt nieuwe lokale initiatieven om de specifieke uitdagingen van de regio aan te pakken, met focus op de Vlaamse Rand rond Brussel. Ontwikkelingssamenwerking (gedeputeerde Luc Robijns) Internationale solidariteit moet méér zijn dan het uitdelen van noodhulp of een duit in het zakje van de grote organisaties op vlak van ontwikkelingssamenwerking. De provincie startte daarom in 2013 met een traject om intensieve samenwerkingsverbanden aan te gaan met één of meerdere regio’s in Afrika en/of Zuid‐Amerika. Zo’n kruisbestuiving bestrijkt meerdere terreinen: culturele uitwisseling, stimuleren van handelsrelaties, kennisuitwisseling, contacten tussen scholen met het oog op mondiale vorming, ondersteuning van projecten van Vlaams‐Brabantse ngo’s en vierdepijlerorganisaties. Het doel een klimaatneutrale provincie te worden is rechtstreeks verbonden met de noord‐zuidwerking. Het is geweten dat mensen in ontwikkelingslanden het hardst getroffen worden door de klimaatverandering. De provincie Vlaams‐Brabant is de enige provincie die niet bespaart op ontwikkelingssamenwerking, hiervoor is 940.000 euro vrijgemaakt. In 2014 halen we de titel van Fair Trade Provincie. Betaalbaar en duurzaam wonen voor iedereen (gedeputeerde Tom Dehaene) Betaalbaar en duurzaam wonen voor iedereen blijft een gigantische uitdaging in Vlaams‐Brabant. De provincie wil bijdragen aan een woning die voldoet aan de normen qua kwaliteit, comfort, veiligheid en energieprestatie voor iedereen. We willen dan ook onze inwoners blijven stimuleren en financieel steunen om hun woning te isoleren of aan te passen aan hun zorgnoden. In de lagere segmenten van de huurmarkt, maar ook bij oudere eigenaars zijn er nog veel onaangepaste woningen. We voorzien een budget van 925.000 euro voor energiebesparende maatregelen. Het aanbod van aanvullende leningen renovatie zal worden uitgebouwd. Dit aanbod kent een groeiend succes bij vooral jongere eigenaars. Voor de aanpassingspremies wordt het budget opgetrokken tot 1.500.000 euro per jaar. Bovendien wil de provincie het netwerk versterken rond het aanbod woningaanpassing, door nauwere samenwerking met gemeenten en OCMW’s, Wooninfopunten en regionale dienstencentra. Het experiment met renteloze leningen aan OCMW‐cliënten is uitgebouwd tot een structureel ondersteuningsbeleid rond energiebesparing en woningkwaliteit voor kansengroepen, met een budget van 1.000.000 euro per jaar. Met een budget van 3.500.000 euro voor renteloze renovatieleningen wil de provincie een versnelde opwaardering van het sociale woningpatrimonium realiseren. De provincie zal ook een beleid voeren om gemeenten waar geen of nauwelijks sociale huurwoningen zijn te responsabiliseren, om zo de ongelijke spreiding aan te pakken. Voor sociale huurwoningen zijn er ook 2.400.000 euro subsidies. De ondersteuning (600.000 euro) van de intergemeentelijke Wooninfopunten moet zorgen voor een gebiedsdekkend aanbod. Het accent moet daarbij liggen op het aanbieden van laagdrempelige dienstverlening aan de bevolking en deelname aan het lokale woonoverleg met oog op de realisatie van bijkomende sociale huurwoningen. De uitvoering van het PRUP ‘Weekendverblijven’ is een kans om betaalbaar kleinschalig wonen te realiseren.
En een kans om te experimenteren met vernieuwende concepten van betaalbaar wonen. De provincie zal het voortouw nemen om deze doelstelling te realiseren in de geselecteerde clusters. In 2014 worden een aantal ontwerpen van kleinschalige woningen die voldoen aan alle normen inzake kwaliteit, oppervlakte en energiezuinigheid aangeboden. Initiatiefnemers kunnen zo zonder lange procedures aan het bouwen. We voorzien hiervoor een budget van 250.000 euro. De provincie gelooft in woningdelen als mogelijk antwoord op verschillende woonproblematieken. Met een subsidiebudget van 100.000 euro gaan we op zoek naar voorbeeldprojecten. De overdracht van Vlabinvest naar de provincie vormt een grote uitdaging voor het begin van deze legislatuur. We zijn er van overtuigd dat de inzet van Vlabinvest als een eigen provinciaal investeringsbudget, een krachtige hefboom zal vormen om meer betaalbare woningen, ook voor de omvangrijke groep inwoners met een bescheiden inkomen die niet in aanmerking komen voor een sociale woning. PIVO : hoogkwalitatieve opleidingen in realistische omstandigheden (gedeputeerde Tom Dehaene) Als gevolg van de fundamentele hervormingen binnen de brandweeropleidingen en de recent verhoogde jaarlijkse instroom bij het basiskader van de politie staat het PIVO voor een grote kwantitatieve uitdaging: haar opleidingsvolume de komende jaren globaal gezien met 20% op te drijven en zo ca. 400.000 opleidingsuren op jaarbasis realiseren. Een goede vorming van de ambtenaren en de interventiekorpsen is immers de beste garantie op een goede dienstverlening. (brandweerschool: 1.080.000 euro, politieschool: 855.000 euro, bestuursschool: 310.000 euro, school voor DGH: 290.000 euro) Het PIVO wil de site verder ontwikkelen en het gebruik ervan optimaliseren voor zowel haar eigen activiteiten als voor partners. Oefeninfrastructuur, bijkomende leslokalen, sanitaire lokalen, overdekte polyvalente sportinfrastructuur, verder inrichting van het ‘vuurhuis’ en een oefendorp met praktische simulatieruimten staan op het bouwprogramma voor de komende jaren. Het totaal investeringsbudget bedraagt 3.500.000 euro. Vrije tijd
Cultuur (gedeputeerde Tom Dehaene) Toegankelijkheid en participatie zijn de sleutelwoorden voor het provinciale cultuurbeleid. Met een nieuw subsidiereglement voor culturele projecten richt de provincie haar ondersteuning meer dan ooit op regionale projecten. De provincie voorziet hiervoor een budget van 510.000 euro. Een tweede rode draad doorheen het provinciale cultuurbeleid is de gebiedsgerichte aanpak. De provincie wil de bestaande samenwerkingsverbanden op vlak van cultuurbeleid, maar ook van cultuureducatie en ‐ communicatie verder uitbouwen en vernieuwen. Het beleid naar sociaal‐culturele organisaties en amateurkunsten zal zich ook richten op het bevorderen van regionale samenwerking. Lokale good practices worden op provinciaal niveau getild door de schaal te vergroten of het als format aan te bieden aan lokale initiatiefnemers. Wat erfgoed betreft, zal de provincie haar rol als regisseur van het depotbeleid verder opnemen (360.000 euro). Het behoud van erfgoed moet altijd hand in hand gaan met de ontsluiting ervan. De websites erfgoedplus.be en depotwijzer.be zijn grondig vernieuwd. Wat het onderhoud van waardevolle gebouwen betreft, ondersteunt de provincie de lokale openbare besturen structureel. Daarom is Monumentenwacht een deel van de dienst cultuur, is er een vernieuwde overeenkomst met de monumentenploegen en een nieuw subsidiereglement voor onderhoudspremies (690.000 euro).
Naast ondersteuning wil de provincie ook een beperkt eigen aanbod van culturele initiatieven doen. Het Kalmkunstfestival wordt omgevormd tot een rondreizend concept, met een budget van 90.000 euro. Elke gemeente kan zich kandidaat stellen om dit evenement te organiseren. De mooie kunstcollectie van de provincie wil ze niet zonder meer bewaren in een kluis. Ze wil deze collectie zichtbaar maken voor onze inwoners. Het Provinciaal Bibliotheeksysteem zal uitgebreid worden naar nog meer gemeenten, ook digitaal. Als proefproject kunnen lokale bibliotheken instappen in het aanbod om e‐boeken toegankelijk te maken voor hun lezers. Het provinciale bibliotheekbeleid heeft een totaal budget van 1.350.000 euro. Vlaams Karakter (gedeputeerde Tom Dehaene) De provincie Vlaams‐Brabant zal het Vlaams karakter van de provincie, en de Vlaamse Rand rond Brussel in het bijzonder, bevorderen en versterken. Het budget bedraagt 995.000 euro. De provincie Vlaams‐Brabant zal een beleid voeren door deelname te stimuleren van alle burgers aan een open en verdraagzame leefgemeenschap, waar het Nederlands de voertaal is. Toerisme (gedeputeerde Monique Swinnen) Toerisme is gericht op het aantrekken en gastvrij onthalen van externe bezoekers, zowel recreatieve toeristen, als zaken‐ en congrestoerisme, de Meetingsector, in functie van economische return. Hiervoor wordt er intensief samengewerkt met de gemeenten en de toeristische sector via het erkende Provinciaal Toeristisch Samenwerkingsverband: Toerisme Vlaams‐Brabant vzw. De provincie neemt hierin als streekbestuur de regie‐ en coördinatierol op. De toeristische regio’s het Hageland en de Groene Gordel en kunststad Leuven zitten duidelijk in de lift, zo blijkt uit de stijgende cijfers voor overnachtingen sinds 2010. De provincie voorziet een toelage van 1,2 miljoen euro. De provincies kregen als opdracht om de binnenlandmarketing op te nemen, met onder andere Vlaanderen Vakantieland, het TV‐programma, brochure en campagne. Projecten als Brabants trekpaard, parken en tuinen, Hagelandse wijn, herdenking van Wereldoorlog I, belevingscentrum veldrijden zijn in volle ontwikkeling. De kwaliteit en het onderhoud van de route‐infrastructuur van fiets‐, mountainbike‐, wandel‐ en ruiterroutes zal de nodige aandacht krijgen. Sport (gedeputeerde Karin Jiroflée) Sport werd zwaar getroffen door de interne staatshervorming. Niet alleen krijgt de provincie minder subsidies, ook verschuift er door de financiële verevening jaarlijks zo’n 600.000 euro van de provincie naar Vlaanderen. De subsidies voor het ‘sport voor allenbeleid’ daalden van zo’n 225.000 euro naar 66.000 euro. Toch blijft de provincie sterk inzetten op sport. Ze bouwt haar G‐sportwerking verder uit (180.000 euro), maar met focus ook op andere kansengroepen omdat daar de grootste gezondheidswinst te boeken is. De vrouwensportdag wordt omgevormd tot een sport‐ en gezondheidsdag voor vrouwen. De middelen voor sportregiowerking en bovenlokale sportinfrastructuur worden grotendeels behouden. De middelen voor sportpromotie (bv. sportevenementen) daarentegen dalen drastisch. Het beleid in verband met bovenlokale sportinfrastructuur wordt bijgestuurd. In de toekomst ligt de focus op grotere projecten, liefst met meerdere partners, met een duidelijke meerwaarde voor de regio. Initiatieven zoals het wielerbelevingscentrum op de Balenberg kunnen inspirerend werken. Recreatie en provinciedomeinen (gedeputeerde Walter Zelderloo) De provinciedomeinen blijven het visitekaartje van de provincie. Gerichte investeringen op maat van elk
domein dragen bij tot een toename van het aantal bezoekers en tot een grotere klantentevredenheid. In 2014 zet de provincie Vlaams‐Brabant verder in op de publieksgerichte ontwikkeling van de provinciedomeinen met heel wat activiteiten, evenementen en projecten. Voor het infrastructuurproject levend erfgoed (belevingscentrum Brabants Trekpaard) wordt 1.504.200 euro vrijgehouden. Halve Maan in Diest: - De avontuurlijke zone wordt heringericht tot teambuildingzone (914.000 euro). - De provincie promoot het welzijn van haar personeel en de veiligheid van de bezoekers. De bouw van een nieuw, ruimer redderslokaal kadert daar perfect in (55.000 euro). Het personeelgebouw wordt grondig opgefrist: het sanitair wordt vernieuwd, de verkleedruimten worden vergroot, er komt een grotere refter met keukentje, EHBO‐lokaal en berging (366.000 euro). - In het oog springend is ook de herinrichting van de natuureducatieve tuin (50.000 euro). - Ook in de meerjarenplanning is een hoger budget voorzien voor veilig en goed onderhoud van de infrastructuur. In het provinciedomein in Huizingen worden investeringen gepland voor een efficiënte werking. - Centralisatie administratieve en publieksfuncties in nieuwbouw (70.000 euro voor het ontwerp en architect) - Modernisering van de alarminstallaties (secretariaatsgebouw en complex Wauweringen en het zwembadgebouw) (30.000 euro) - Parksignalisatie opfrissen en moderniseren (50.000 euro). - Vernieuwing kassasysteem (62.000 euro) - Maar het pronkstuk blijft de rotstuin waar we 640.000 euro voor vrijgeven aan infrastructuurwerken en nog eens 550.000 euro voor de groenaanplanting. - Noodzakelijke investeringen in het domein zelf: bouw voertuigenloods (412.801 euro), herstel wegennet fase II (100.000 euro) en renovatie van de roeivijver (100.000 euro) Het Vinne in Zoutleeuw: - De Vinnehoeve wordt verder publieksgericht uitgebouwd. Met deze noodzakelijke aanpassingen wilde provincie voldoen aan de eisen van de hedendaagse toerist, recreant of leerling (390.000 euro) - Luifel voor stalling machines: 163.577 euro en aanleg van een dienstweg (157.934 euro) - Tegen 2018 moet ook geïnvesteerd worden in de heraanleg van de speeltuin (440.000 euro). Het provinciedomein Kessel‐Lo opent volgend jaar niet alleen een nieuwe minigolf, maar ook een ‘ploeterbos’. Daarmee is de inkomzone aan de Holsbeeksesteenweg volledig heringericht. Daarnaast wordt er ook verder geïnvesteerd in het onderhoud van het provinciale patrimonium. - Herinrichting inkomzone Beemdenstraat (350.000 euro) - Vernieuwing dak ploeterbad gebouw (140.708 euro) - Aankoop vuilnisbakken voor het bezoekersafval (54.000 euro) De plannen gaan verder met - Vernieuwing stookinstallatie hoofdgebouw (80.000 euro) - Herbestemming Lotusgebouw (156.000 euro) - Vernieuwing speeltuin Eénmeilaan: 50.000 euro en 500.000 euro realisatie - Renovatie steiger‐ en loketgebouw (150.000 euro) Uitleendienst (gedeputeerde Walter Zelderloo) Het aantal ontleningen is de laatste jaren spectaculair gestegen. Het investeringsbudget voor 2014 wordt vastgesteld op 685.000 euro: De nadruk van de investeringen zal komen te liggen op veiligheid. Er komen extra geluidsmeters, walkie‐ talkies, podium en projectieschermen. De aankoop van materiaal voor de uitleendienst is begroot op 185.000 euro. Ook worden inspanningen geleverd om de diensten van de uitleendienst ter beschikking te stellen van een zo breed mogelijk spectrum van organisaties en verenigingen. Hiertoe zal een derde uitleenpost in het Hageland
worden ingepland (500.000 euro). Jeugd (gedeputeerde Luc Robijns) De jeugddienst zet volop in op de decretale taken, waarvan stimulansen voor jong artistiek talent en kindercultuur, impulsen voor kwalitatief gemeentelijk jeugdbeleid en investeringssubsidies voor hoogwaardige speelruimte en jeugdverblijfinfrastructuur de voornaamste speerpunten zijn. De steun aan gemeentebesturen en jeugdorganisaties is complementair aan eigen initiatieven zoals Rockvonk of Artefact. De provinciale jeugdraad werd hervormd tot jeugdraad². Door te werken met drie themacellen wordt de dynamiek hoog gehouden. Hanenbos blijft investeren in kwaliteitsvolle infrastructuur voor vorming en verblijven. Op vlak van duurzaamheid groeit het centrum uit tot een voorbeeld voor de hele sector. Er wordt stevig geïnvesteerd in energiebesparende maatregelen. In 2014 spendeert de provincie 1 miljoen euro aan het jeugdbeleid.