Protocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt
Protocol M16 Simone Schipper & Linda Steenbeek Versie: 0.1 Datum: Februari 2015 Datum herziening: Februari 2017
Doel: Het op verantwoorde wijze telefonisch heldere afspraken maken over het bijreguleren van diabetespatiënten met een hyperglycemische of hypoglycemische ontregeling. Hyperglycemie: Een episode van een te hoge bloedglucosespiegel waarbij zich klachten voordoen als dorst, veel drinken, veel plassen, jeuk en klinische symptomen zoals braken. Ernstige verhoogde bloedsuiker: hoger dan 25 of “HI” op de glucosemeter. Mogelijke oorzaken hyperglycemische ontregeling: te veel intake van voeding en/of vocht. onderliggende pathologie gebruik van bloedglucose verhogende medicatie zoals corticosteroïden (ook injecties). extra lichamelijke inspanning bij al verhoogde bloedglucosewaardes stress koorts -verkeerd gebruik medicatie (te weinig insuline gespoten) naaldjes en/of spuit niet in orde infiltraten spuitplaatsen (verlittekening spuitplaats) meetfouten als gevolg van niet goed werkende glucosemeter/ glucosestrips of foutief uitvoeren van de glucosemeting zelf (bijvoorbeeld: koude vingers/ vieze handen/ alcohol aan vinger) Braken: zie schema hieronder.
Kwaliteit managementsysteem
Huisartsenpost ‘t Hellegat
Pagina 1 van 6
Protocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt
Protocol M16 Simone Schipper & Linda Steenbeek Versie: 0.1 Datum: Februari 2015 Datum herziening: Februari 2017
Een hyperglycemische ontregeling kan leiden tot dehydratie, trombo-embolitische complicaties en een hyperosmolair non-ketotisch syndroom of ketoacidotisch coma. Soms kan het nodig zijn de bloedglucosespiegel buiten het normale insuline schema bij te stellen. Dit geldt niet bij een terugkerend patroon, waarbij opeenvolgende dagen op hetzelfde moment een verhoogde bloedglucosewaarde wordt gemeten. Als dit het geval is dient de vaste behandelaar het insuline regime aan te passen. Bijv. bloedglucose boven 25 of “HI” en patiënt zelf aan de lijn; mate van ziek zijn matig; dan geen spoedvisite, maar adviezen veel drinken, bewegen en 2-4-6 regel gebruiken. NB: eventueel kan wijkverpleging ingeschakeld worden voor het verrichten van de metingen.
Kwaliteit managementsysteem
Huisartsenpost ‘t Hellegat
Pagina 2 van 6
Protocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt
Protocol M16 Simone Schipper & Linda Steenbeek Versie: 0.1 Datum: Februari 2015 Datum herziening: Februari 2017
Hypoglycemie: Een episode met een lage bloedglucosespiegel, die over het algemeen gepaard gaat met symptomen die de patiënt schade kunnen berokkenen waarbij de effecten kunnen worden opgeheven door tijdige toediening van glucose. Bij een bloedglucose onder de 4 mmol/l spreken we van een hypoglycemie.
Oorzaken hypoglycemie: - Hoeveelheid gespoten insuline of orale medicatie te hoog ten opzichte van de intake. - (Onvoorziene) Extra inspanning - Overschakeling van orale therapie naar insuline therapie - (Overmatig) alcoholgebruik - Recente hyperglycemie - warmte/ warme weersomstandigheden - meetfouten als gevolg van niet goed werkende glucosemeter/ glucosestrips of foutief uitvoeren van de glucosemeting zelf (bijvoorbeeld: koude vingers/ vieze handen/ te veel stuwen) - NB: Heeft patiënt op opeenvolgende dagen op de zelfde tijdstippen hypo’s? (Nieuw/ of al langer aan de gang?).
Kwaliteit managementsysteem
Huisartsenpost ‘t Hellegat
Pagina 3 van 6
Protocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt
Protocol M16 Simone Schipper & Linda Steenbeek Versie: 0.1 Datum: Februari 2015 Datum herziening: Februari 2017
Gevolg ernstige hypoglycemie: Hypoglycemisch coma
Kwaliteit managementsysteem
Huisartsenpost ‘t Hellegat
Pagina 4 van 6
Protocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt
Protocol M16 Simone Schipper & Linda Steenbeek Versie: 0.1 Datum: Februari 2015 Datum herziening: Februari 2017
Bijlagen:
Insulines:
Kwaliteit managementsysteem
Huisartsenpost ‘t Hellegat
Pagina 5 van 6
Protocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt
Protocol M16 Simone Schipper & Linda Steenbeek Versie: 0.1 Datum: Februari 2015 Datum herziening: Februari 2017
Verklarende woordenlijst: Anti-emeticum: middel tegen braken BG: bloedglucose Dehydratie: uitdroging Hyperglycemie: te hoge bloedglucose; hoger dan 15 mmol/l Hypoglycemie: te lage bloedglucose; lager dan 4 mmol/l Im: intra musculair : in de spier IV-behandeling: behandeling middels een infuus Oraal: via de mond Polyurie: veel plassen Sc: subcutaan : net onder de huid Soporeus: Slaperig SU-derivaten: sulfonulyreumderivaten (orale diabetes medicatie) Subcomateus: fase voorafgaand aan coma
Kwaliteit managementsysteem
Huisartsenpost ‘t Hellegat
Pagina 6 van 6